[Inhoud]BERIGTAAN DEboek-binder:Om te stellen,De Land-KaartopPag.1.En de PlatenNo.1.opPag.46.2.69.3.95.4.128.InhoudsopgaveVOOR-BERIGT AAN DEN BESCHEIDENE LEZER.OP HET GEGRONDE WERK Van den Autheur,GENAAMTBESCHRYVINGE van ZURINAME.TAFEL VAN DE HOOFT-DEELEN.***2I.Nauwkeurig onderzoek van de eerste Ondekkinge van Amerika, en des zelfs aangelegene Landen.1II.Van de Natuurlijke Gesteltheid der Karibaansche Kust.12III.Van de Gematigheid der Lugt en van de Jaar-Zaizoenen op de Zurinaamsche Kust.20OCTROYOfte fondamentele Conditien, onder de welke haar Hoog Mog. ten besten ende voordele van de Ingezetenen dezer Landen, de Colonie van Zuriname hebben doen vallen in handen ende onder directie van de Bewindhebberen van de generale Nederlandsche Geoctroyeerde West-Indische Compagnie.26I.I.29II.II.30III.III.30IV.IV.30V.V.31VI.VI.32VII.VII.32VIII.VIII.33IX.IX.33X.X.34XI.XI.34XII.XII.35XIII.XIII.36XIV.XIV.36XV.XV.37XVI.XVI.37XVII.XVII.38XVIII.XVIII.38XIX.XIX.38XX.XX.39XXI.XXI.39XXII.XXII.40XXIII.XXIII.40XXIV.XXIV.41XXV.XXV.41XXVI.XXVI.42XXVII.XXVII.42XXVIII.XXVIII.42XXIX.XXIX.43XXX.XXX.43XXXI.XXXI.44XXXII.XXXII.44IV.Handelende van Parimaribo of Nieuw Middelburg, ’t Fort Zelandia, Sommelsdijk, enz. als mede het Leven en Sterven van de Heer van Sommelsdijk, en de Onderneminge der Franschen op Zuriname.46V.Hoe het Zuiker-Riet in Amerika is overgebragt. Van ’t Riet Mambou en Rotang. Planting en Aankweking van het Zuiker-Riet op Zuriname. Schade der Mieren. ’t Gestel der Zuiker-Molens, en des zelfs Bewerkinge. ’t Zuiker-Riet op alle Kusten waar het gevonden werd. Woon-Huis der Planters, Neger Huisjes en ’t Stook-huis. Wat een Plantagie wel zou kosten om van nieuws aan te leggen.65VI.Aard, Natuur en Eigenschappen der Swarte Slaven, des zelfs Geboorte Plaatzen en verdere over voeringe aan de Amerikaansche Kusten, enz.90VII.Handelende van de Karaïbanen of Amerikaansche Inwoonders van Zuriname.124VIII.Van de gewoonlijke Maaltijden der Karaïbanen. Onthaal dat zy doen aan die haar gaan bezoeken. Van de Oorlogen en onthaal aan hare Oorlogs-gevangenen. Huwelijken, Geboorte, en van d’ Opvoedinge der Kinderen. Ouderdom, Ziekten, van de hulpmiddelen om de gezontheid weder te krijgen, van hare Dood, en van hare Lijk pligten.141IX.Van de viervoetige Dieren, zo wilde als tamme, die op de Kust van Zuriname gevonden werden.169X.Veelderlei zoorte van Diertjes, zo Ongedierte als andere.175XI.Van d’ aanmerkelijkste Vogelen, en andere Gedierten, zo talrijk als het Land de zelve op geeft.183XII.Van de Visschen en Zee-gedrogten die op deze Kust gevonden werden.193XIII.De Aard der Bomen, dier Vrugten en Aardgewassen.203XIV.Verscheide zoorten van Melk of Wateren, zo die uit eenige Stammen en Vrugten der Bomen vloeijen, en Medicinaal zijn. Als mede van Gommen of Harsagtig Pek dat uit de Bomen druipt. Wijders Olyen, welke door middel van een snede in de Stammen der Bomen gedaan, vloeid.235NOTITIE,Wat zoorten van Goederen, in Koopmanschappen, in de Colonie van Zuriname, uit Europa, om aldaar te verhandelen, gezonden worden; daar toe een yder in ’t particulier vryheid heeft.242KARAÏBAANSCH WOORDEN-BOEK.249Waarschouwing.249I.DE DELEN van hetMenschelijk Lighaam.250II.BLOED-VRIENDSCHAP en AAN-HUWLYKING.251III.STATEN en HOEDANIGHEDEN.253IV.DADEN en TOGTEN.254V.HUISHOUDING en HANDEL.256VI.ZIERADEN en WAPENEN.258VII.LAND, WATER en LUGT-GEDIERTE.259VIII.BOMEN en PLANTEN.259IX.HOOFTSTOFFELYKE en ONBEZIELDE DINGEN.260X.GEESTELYKE ofGods-dienstige dingen.261BERIGT AAN DE boek-binder:ColofonBeschikbaarheidDit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van de Project Gutenberg Licentie in dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.Scans voor dit werk zijn beschikbaar in het Internet Archive (Kopie1, tweede druk, gebruikt als bron;2, eerste druk).Een alternatieve transcriptie van dit werk is beschikbaar bij deDBNL. Deze versie is vergeleken met deze tekst en de aanwezige verschillen zijn na controle met de scans gecorrigeerd.MetadataTitel:Beschryvinge van de volk-plantinge ZurinameAuteur:Jean de Herlin (1672–1745)Infohttps://viaf.org/viaf/291962795/Aanmaakdatum bestand:2024-06-09 13:46:49 UTCTaal:Nederlands (Spelling De Vries-Te Winkel)Oorspronkelijke uitgiftedatum:1718CoderingDit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.Documentgeschiedenis2024-05-03 Begonnen.Externe ReferentiesDit eBoek bevat externe verwijzingen. Het kan zijn dat deze voor u niet werken. De volgende URL's worden puur ter informatie getoond. U kunt ze desgewenst naar de adresbalk van uw browser kopiëren.BladzijdeURLn.v.t.https://archive.org/details/beschryvinge-van-de-volk-plantinge-zuriname/n.v.t.https://archive.org/details/beschryvingevand01herl/n.v.t.https://www.dbnl.org/tekst/herl001besc01_01/index.phpVerbeteringenDe volgende 70 verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:BladzijdeBronVerbeteringBewerkingsafstandPassim.[Niet in bron].12ge-geregeltgeregelt311Onker-koningOnder-koning112alsweals we113CotteeaCotteca115dievandie van116bewoomtbewoont125voltvolgt143de dede366ge agtge-agt167aangemerkaangemerkt168.;169Zuiker RietZuiker-Riet178SyprusCyprus179Oost IndischOost-Indisch181:.184nieusnieuws184kwanteteitkwantiteit185BoekhouderBoek-houder185Boek houderBoek-houder186,86NegerOfficierNeger Officier196Hank-werkenHand-werken198min yverigmin-yverig1109worelwortel1141KaraîbanenKaraïbanen1 / 0151wedemede1166,166,166[Niet in bron]”1166,.1173SagevinSagovin1176Oog SlangOog-Slang1188,[Verwijderd]1191MarecanaMaracana1198Arcara-OvassuAcara-Ovassu1199aanstokkenaan stokken1201Toors-ligtenToorts-ligten1202gegemeenlijkgemeenlijk2223HoitzxochiltHoitzxochitl2224Sandel-hout boomSandel-hout-boom1233lacchendlachend1234NatuurljkeNatuurlijke1243,253[Niet in bron],1249ëigeneneigenen1 / 0253WuduwenaarWeduwenaar1AfkortingenOverzicht van gebruikte afkortingen.AfkortingUitgeschrevenvt.vidit
[Inhoud]BERIGTAAN DEboek-binder:Om te stellen,De Land-KaartopPag.1.En de PlatenNo.1.opPag.46.2.69.3.95.4.128.
BERIGTAAN DEboek-binder:
Om te stellen,De Land-KaartopPag.1.En de PlatenNo.1.opPag.46.2.69.3.95.4.128.
Om te stellen,
De Land-KaartopPag.1.
En de Platen
No.1.opPag.46.2.69.3.95.4.128.
InhoudsopgaveVOOR-BERIGT AAN DEN BESCHEIDENE LEZER.OP HET GEGRONDE WERK Van den Autheur,GENAAMTBESCHRYVINGE van ZURINAME.TAFEL VAN DE HOOFT-DEELEN.***2I.Nauwkeurig onderzoek van de eerste Ondekkinge van Amerika, en des zelfs aangelegene Landen.1II.Van de Natuurlijke Gesteltheid der Karibaansche Kust.12III.Van de Gematigheid der Lugt en van de Jaar-Zaizoenen op de Zurinaamsche Kust.20OCTROYOfte fondamentele Conditien, onder de welke haar Hoog Mog. ten besten ende voordele van de Ingezetenen dezer Landen, de Colonie van Zuriname hebben doen vallen in handen ende onder directie van de Bewindhebberen van de generale Nederlandsche Geoctroyeerde West-Indische Compagnie.26I.I.29II.II.30III.III.30IV.IV.30V.V.31VI.VI.32VII.VII.32VIII.VIII.33IX.IX.33X.X.34XI.XI.34XII.XII.35XIII.XIII.36XIV.XIV.36XV.XV.37XVI.XVI.37XVII.XVII.38XVIII.XVIII.38XIX.XIX.38XX.XX.39XXI.XXI.39XXII.XXII.40XXIII.XXIII.40XXIV.XXIV.41XXV.XXV.41XXVI.XXVI.42XXVII.XXVII.42XXVIII.XXVIII.42XXIX.XXIX.43XXX.XXX.43XXXI.XXXI.44XXXII.XXXII.44IV.Handelende van Parimaribo of Nieuw Middelburg, ’t Fort Zelandia, Sommelsdijk, enz. als mede het Leven en Sterven van de Heer van Sommelsdijk, en de Onderneminge der Franschen op Zuriname.46V.Hoe het Zuiker-Riet in Amerika is overgebragt. Van ’t Riet Mambou en Rotang. Planting en Aankweking van het Zuiker-Riet op Zuriname. Schade der Mieren. ’t Gestel der Zuiker-Molens, en des zelfs Bewerkinge. ’t Zuiker-Riet op alle Kusten waar het gevonden werd. Woon-Huis der Planters, Neger Huisjes en ’t Stook-huis. Wat een Plantagie wel zou kosten om van nieuws aan te leggen.65VI.Aard, Natuur en Eigenschappen der Swarte Slaven, des zelfs Geboorte Plaatzen en verdere over voeringe aan de Amerikaansche Kusten, enz.90VII.Handelende van de Karaïbanen of Amerikaansche Inwoonders van Zuriname.124VIII.Van de gewoonlijke Maaltijden der Karaïbanen. Onthaal dat zy doen aan die haar gaan bezoeken. Van de Oorlogen en onthaal aan hare Oorlogs-gevangenen. Huwelijken, Geboorte, en van d’ Opvoedinge der Kinderen. Ouderdom, Ziekten, van de hulpmiddelen om de gezontheid weder te krijgen, van hare Dood, en van hare Lijk pligten.141IX.Van de viervoetige Dieren, zo wilde als tamme, die op de Kust van Zuriname gevonden werden.169X.Veelderlei zoorte van Diertjes, zo Ongedierte als andere.175XI.Van d’ aanmerkelijkste Vogelen, en andere Gedierten, zo talrijk als het Land de zelve op geeft.183XII.Van de Visschen en Zee-gedrogten die op deze Kust gevonden werden.193XIII.De Aard der Bomen, dier Vrugten en Aardgewassen.203XIV.Verscheide zoorten van Melk of Wateren, zo die uit eenige Stammen en Vrugten der Bomen vloeijen, en Medicinaal zijn. Als mede van Gommen of Harsagtig Pek dat uit de Bomen druipt. Wijders Olyen, welke door middel van een snede in de Stammen der Bomen gedaan, vloeid.235NOTITIE,Wat zoorten van Goederen, in Koopmanschappen, in de Colonie van Zuriname, uit Europa, om aldaar te verhandelen, gezonden worden; daar toe een yder in ’t particulier vryheid heeft.242KARAÏBAANSCH WOORDEN-BOEK.249Waarschouwing.249I.DE DELEN van hetMenschelijk Lighaam.250II.BLOED-VRIENDSCHAP en AAN-HUWLYKING.251III.STATEN en HOEDANIGHEDEN.253IV.DADEN en TOGTEN.254V.HUISHOUDING en HANDEL.256VI.ZIERADEN en WAPENEN.258VII.LAND, WATER en LUGT-GEDIERTE.259VIII.BOMEN en PLANTEN.259IX.HOOFTSTOFFELYKE en ONBEZIELDE DINGEN.260X.GEESTELYKE ofGods-dienstige dingen.261BERIGT AAN DE boek-binder:
ColofonBeschikbaarheidDit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van de Project Gutenberg Licentie in dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.Scans voor dit werk zijn beschikbaar in het Internet Archive (Kopie1, tweede druk, gebruikt als bron;2, eerste druk).Een alternatieve transcriptie van dit werk is beschikbaar bij deDBNL. Deze versie is vergeleken met deze tekst en de aanwezige verschillen zijn na controle met de scans gecorrigeerd.MetadataTitel:Beschryvinge van de volk-plantinge ZurinameAuteur:Jean de Herlin (1672–1745)Infohttps://viaf.org/viaf/291962795/Aanmaakdatum bestand:2024-06-09 13:46:49 UTCTaal:Nederlands (Spelling De Vries-Te Winkel)Oorspronkelijke uitgiftedatum:1718CoderingDit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.Documentgeschiedenis2024-05-03 Begonnen.Externe ReferentiesDit eBoek bevat externe verwijzingen. Het kan zijn dat deze voor u niet werken. De volgende URL's worden puur ter informatie getoond. U kunt ze desgewenst naar de adresbalk van uw browser kopiëren.BladzijdeURLn.v.t.https://archive.org/details/beschryvinge-van-de-volk-plantinge-zuriname/n.v.t.https://archive.org/details/beschryvingevand01herl/n.v.t.https://www.dbnl.org/tekst/herl001besc01_01/index.phpVerbeteringenDe volgende 70 verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:BladzijdeBronVerbeteringBewerkingsafstandPassim.[Niet in bron].12ge-geregeltgeregelt311Onker-koningOnder-koning112alsweals we113CotteeaCotteca115dievandie van116bewoomtbewoont125voltvolgt143de dede366ge agtge-agt167aangemerkaangemerkt168.;169Zuiker RietZuiker-Riet178SyprusCyprus179Oost IndischOost-Indisch181:.184nieusnieuws184kwanteteitkwantiteit185BoekhouderBoek-houder185Boek houderBoek-houder186,86NegerOfficierNeger Officier196Hank-werkenHand-werken198min yverigmin-yverig1109worelwortel1141KaraîbanenKaraïbanen1 / 0151wedemede1166,166,166[Niet in bron]”1166,.1173SagevinSagovin1176Oog SlangOog-Slang1188,[Verwijderd]1191MarecanaMaracana1198Arcara-OvassuAcara-Ovassu1199aanstokkenaan stokken1201Toors-ligtenToorts-ligten1202gegemeenlijkgemeenlijk2223HoitzxochiltHoitzxochitl2224Sandel-hout boomSandel-hout-boom1233lacchendlachend1234NatuurljkeNatuurlijke1243,253[Niet in bron],1249ëigeneneigenen1 / 0253WuduwenaarWeduwenaar1AfkortingenOverzicht van gebruikte afkortingen.AfkortingUitgeschrevenvt.vidit
Dit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van de Project Gutenberg Licentie in dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.
Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.
Scans voor dit werk zijn beschikbaar in het Internet Archive (Kopie1, tweede druk, gebruikt als bron;2, eerste druk).
Een alternatieve transcriptie van dit werk is beschikbaar bij deDBNL. Deze versie is vergeleken met deze tekst en de aanwezige verschillen zijn na controle met de scans gecorrigeerd.
Dit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.
Dit eBoek bevat externe verwijzingen. Het kan zijn dat deze voor u niet werken. De volgende URL's worden puur ter informatie getoond. U kunt ze desgewenst naar de adresbalk van uw browser kopiëren.
De volgende 70 verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:
Overzicht van gebruikte afkortingen.