De Convivio opiparo & lauto.Hospes, Convivæ&Puer.Hospes.—Acceptus est mihi vester adventus.Convivæ.—Gratia tibi sit ô hospes.Hospes.—Perplacet, quòd in tempore adestis.Convivæ.—Gaudemus.Hospes.—Hybernaculum ingredimini.Convivæ.—Non admodum frigemus.Hospes.—Æquè intus, ac hîc in frigido eritis.Convivæ.—Obsequemur tuis iussis.Hospes.—Si cupitis, fervidius instruetur fornax.Convivæ.—Non : nam calet temperatè.Hospes.—Ipse nequeo ferre, dum nimio calore æstuat.Convivæ.—Insalubre etiam est.Hospes.—Mox erit coquinæ ministra parata, tum eduliis onerabimus mensam.Convivæ.—Nil properes nostra causa, non vehementi premimur fame.Hospes.—Feram bolum aliquem, unde procœnium facietis.Convivæ.—Ah, noli, tum prandere cupidè nobis non licebit.Hospes.—Parebo. Lavetis manus, et accumbite mensæ.Convivæ.—Discumbe tu prior, ut decet.Hospes.—Domi meae sum, stabo vel assidebo mensæ.Convivæ.—Advenias tamen nobis.Hospes.—Consecra cœnam puer.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est et apponetur, per verbum Dei sanctificetur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc vos amici, hæc attingite obsonia, et eorum vilitatem boni consulite.Convivæ.—Sunt hæc vilia ? principis decerent patinas et conspectum.Hospes.—Sunt talia, quæ plebeiorum focus fert, et infimæ fortunæ homines edunt.De convivio tenui & frugali.Hospes, Puer&Convivæ.Hospes.—Serve curre adductum convivas.Puer.—Facesso iussum.Hospes.—Dic instructa omnia.Puer.—Exequar.Hospes.—Et ut maturent gressus.Puer.—Iubebo.Hospes.—Meos expectare nuntia.Puer.—Faciam.Hospes.—En mi convivæ, gratulor vestro adventui.Convivæ.—Habemus tibi gratiam.Hospes.—Cur tam serò adestis ? quid vos detinuit ?Convivæ.—Timuimus nondum hîc instructum esse prandium.Hospes.—Omnia diu extructa fuêre.Convivæ.—Tam serò quòd adsumus, tibi tamen non displiceat precamur.Hospes.—Non stomacho meo amarum fuit.Convivæ.—Cur non ientabaris !Hospes.—Credebam vos semper propediem affuturos.Convivæ.—En, iam adsumus ipsi.Hospes.—Gaudeo, si diutius emansissetis, edissem.Convivæ.—Nunc alacrius prandebis nobiscum.Hospes.—Prædico vobis mi convivæ, tenuis hic erit ciborum apparatus.Convivæ.—Facile contenti erimus obsoniis, non vulturis ac lupi stomachum habemus.Hospes.—Patina olusculi et porcina carne vos tractabo.Convivæ.—Nihil super istud expetierimus.Hospes.—Aqua igitur manus abluite, et quisque mensæ assideat.Convivæ.—Faciemus ut iubes.Hospes.—Prælegamus nunc hymnum.Convivæ.—Ipsum enarra hospes, nos respondebimus.De Avibus, Columbis, & Piscibus capiendis.Georgius&Valterus.Georgius.—Quid negotii tibi sumis à labore literario ?Valterus.—Aves, columbas, et pisces insequor.Georgius.—Insequeris tu ista ? non usque libris insudas ?Valterus.—Nequeo semper incumbere chartis.Georgius.—Proficies in literis, timeo, nunquàm.Valterus.—Auguraberis spero falsò.Georgius.—Memoria teneas quod tibi vaticinor.Valterus.—Elaborabo ne verax sies.Georgius.—Vulgatum audistíne Proverbium ?Valterus.—Quod ?Georgius.—Per avium, piscium et columbarum studia, multa interiisse ingenia.Valterus.—Sæpissimè audivi, non tamen assensi.Georgius.—Non convenit simul insequi aves et pisces, ac literas amplecti.Valterus.—Dum otiamur à lectionibus, licebit talia quandoque agere.Georgius.—At tu nimis sæpe aves et columbas, rarò libros tractas.Valterus.—Hoc me plus delectat.Georgius.—Verùm minus proderit, nauseas timeo à labore literario.Valterus.—Præfero aucupium et piscationem.Georgius.—Serus vide ne sapias.Valterus.—Satis sapio mihi, non opto Catonis prudentiam.Georgius.—Vive tuo more, nolo tibi esse tutor.Valterus.—Non intermitto penitus studium literarium, ut tu æstimas.Georgius.—Animum oportet habeas liberum, non talia cogitantem, si profectum eruditionis desideras.Valterus.—Sentio quòd quicquid ago, cogito de piscibus.Georgius.—Literis solùm te dedas, et istas desere nugas.Valterus.—Ægrè possum, at tamen conabor.De Balneis ingrediendis.Petrus&Hermannus.Petrus.—Ut ita oles hircum ?Hermannus.—Arguis me fœtoris Beanorum ?Petrus.—Non Beanum te voco, sed graviter oles.Hermannus.—Fortè pituita laboras.Petrus.—Sordes tanquàm diu balneis non interfuisses.Hermannus.—Balnea ut Syrenes fugio.Petrus.—Maléne tibi cum balneis convenit ?Hermannus.—Scabie infectus sum, ideo vereor conspici nudus.Petrus.—Tanto crebrius te ablueres, quò purgareris.Hermannus.—In balneis non omnes purgantur.Petrus.—Quî non ?Hermannus.—Multi ingressi mundi, exeunt ulcerosi.Petrus.—Scabiem tamen plerunque isthic tollunt homines.Hermannus.—Credo, sed et deridetur, et vitatur ab omnibus scabie confectus.Petrus.—Mallem istud deridere ferre, quàm semper scabie affligi.Hermannus.—Facilè consilium præbes (sententia Terentii) quia tu cute purus es.Petrus.—Consulo tibi, quod et ego agerem.Hermannus.—Vereor apprimè conspici scabiosus.Petrus.—Frontem perfrica, ac mihi in balneum congredere mea crumena.Hermannus.—Exolves tu lotionis meæ symbolum ?Petrus.—Promitto, immunis meo balneabis ære.Hermannus.—Congrediar, posthac, et te ab impendio balnei habebo liberum.Petrus.—Id non expeto, accinge ut coëamus.Hermannus.—Ibo prius domum, indutum interulam mundam vel lotam.Petrus.—I properè, hîc in ædibus te manebo.Hermannus.—Mox rursus adero.Petrus.—I Pegasæo gradu, et vorans viam.De pestis sævitia.Arnoldus&Theodolus.Arnoldus.—Curiam à patria exulas ?Theodolus.—Patriam iam fugio, ut aves avernum.Arnoldus.—Quomodo iste avernum fugiunt ?Theodolus.—Avernus locus est, quem propter fœtorem nequeunt aves incolere.Arnoldus.—Fugis tu etiam ita nunc sŏlum tuum natale ?Theodolus.—Utique.Arnoldus.—Quî fit istud ?Theodolus.—Quia ibi nunc fœtor pestifer imperat.Arnoldus.—Ah, tu perfide.Theodolus.—Perfidiæ quid me insimulas ?Arnoldus.—Tu perverse Menalca, qui deseris in miseria patriam.Theodolus.—Traherem ibi moram, ubi de meo capite ageretur ?Arnoldus.—Amicus in neutra est deserendus fortuna.Theodolus.—Inficias non eo, tamen sibi ipsi est cavendum.Arnoldus.—In Amicitia vera, cura propria non est amico præferenda.Theodolus.—Credo : sed tamen genu cruri propius est.Arnoldus.—Iuvares consolando amicos peste infectos.Theodolus.—Sat isthic habent consolatorum ex cucullatis monachis.Arnoldus.—Adsunt ibidem ægrotis monachi ?Theodolus.—Ita, ordinis sancti Alexii, non autem sacerdotes sunt.Arnoldus.—Sunt etiam illi infirmis mulieribus præsto ?Theodolus.—Mulieribus adsunt moniales, sive virgines vestales.Arnoldus.—Sævit apud vestrates adeò atrociter pestis ?Theodolus.—Homines in dies agminatim moriuntur.Arnoldus.—Quanta funerum in dies est turba ?Theodolus.—Nonnunquàm una die viginti condiebantur humo me præsente.Arnoldus.—Miserum et lamentabile est spectaculum, tot sepelire eodem tempore.Theodolus.—Extremum tristitiæ est illis, quorum amici animam agunt.Arnoldus.—Istud expertus sum, dum mei parentes vita defungebantur.Theodolus.—In paterno meo solo homines penitus erant consternati animis.Arnoldus.—Quis animo non esset perturbato, dum periculum capitis adest ?Theodolus.—Satius tamen est in culcitra, quàm alio mortis genere occumbere.Arnoldus.—Vergilius eos vocat térque quatérque beatos, quibus contigit Troiæ ante ora patrum mori.Theodolus.—Istud ex oraculo Apollinis protulit dictum : nam mortem levat patria et amicorum præsentia.De Bellorum incommodo.Martinus&Valerius.Martinus.—Ô quam miserè ista natio est devastata !Valerius.—Unde ista miseria ?Martinus.—È bellorum tyrannide.Valerius.—Solet bellum cantum afferre ruinæ ?Martinus.—Reparat nihil, sed omnia sŏlo æquat.Valerius.—Ô rem execrabilem.Martinus.—Pacis est quæque salva reddere, ita belli omnia dissipare.Valerius.—Longè (ut video) præstabit pace frui.Martinus.—Experientia istud persuadet.Valerius.—Felices térque quatérque, qui armis nunquam obruuntur.Martinus.—Bellum agendi quis tamen autor extitit ?Valerius.—Nullus nisi Eumenides et furiæ.Martinus.—Ego æstimo eos esse autores, qui primi belli invenerunt tormenta.Valerius.—Haud malè iudicas.Martinus.—Sed apud quam nationem illa sunt exorta ?Valerius.—Aiunt in Germania.Martinus.—À nostris Germanis multa mira sunt reperta.Valerius.—Tamen illa tormenta præstaret nunquàm excogitata.Martinus.—Res bellica etiam crebrò armis et satellitibus, non istis geritur ferocibus instrumentis.Valerius.—Arma et satellites urbem soli non expugnarent.Martinus.—Obsiderent tamen, et tandem esurie vincerent eam.Valerius.—Fortè et ipsi fame compulsi, demum abirent ante victoriam.De annonæ caritate.David&Lucas.David.—Quid sibi vult macies ista tua ?Lucas.—Quòd macer appareo, mirum non est.David.—Fortè pasceris aridè et tenuiter.Lucas.—Tenacissimè alunt me parentes.David.—In rem tuam fortè faciunt.Lucas.—Est illud commodum, parcè ali ?David.—Libris incumbenti non convenit saturitas.Lucas.—Certè et venter ieiunus chartis non gaudet.David.—Cibus mediocris commodat literis dedito.Lucas.—Eo contentus essem, si daretur.David.—Cur tam modicum tibi præbent cibi ?Lucas.—Ob annonæ caritatem.David.—Est ideo ieiunandum, quia omnia veneunt carè ?Lucas.—Est, egenti pecunia.David.—Nobis adhuc in annum de frugibus prospectum est.Lucas.—Feliciores nobis estis.David.—Quanti nunc venit siligo ?Lucas.—Aureo numo credo.David.—Tolerandus adhuc est iste mercatus.Lucas.—Certè non inopibus, sed opulentis.David.—Audivi in Gallia in quadam urbe vendi quinque coronis (ut vocant) aureis.Lucas.—Hui, mentiris nimiúm.David.—Inde huc scriptum est.Lucas.—Per quem ?David.—Per filium cuiusdam Senatoris huius urbis.Lucas.—Nollem me istic nunc temporis agere.David.—Et ego lætor me istic præsto non esse.Lucas.—Gratia Deo, quòd hîc adhuc asse tolerando venditur.Quàm delicatè in oppidis, et quàm miserè ac tenuiter victitent in agris.Eobanus&Adelarius.Eobanus.—Ô magne Apollo, quàm iniquè inter homines vivitur !Adelarius.—Ut istud coniicis ?Eobanus.—Nam multi delicatè, aliqui tenuiusculè victitant.Adelarius.—Es tu expertus fortunam vitæ aliorum ?Eobanus.—Res ipsa loquitur passim.Adelarius.—Apertius istud loquere.Eobanus.—Rustici ut edant, vidistín’ ?Adelarius.—Vidi, pulmentis ordeaceis pascuntur.Eobanus.—Urbani autem omni utuntur ciborum lautitia.Adelarius.—Aliqui eorum nudum rodunt panem.Eobanus.—Quandoque tamen curant cuticulam et vivunt genialiter.Adelarius.—Ut possunt illud, cùm as ipsis desit ?Eobanus.—Vestes vel alia oppignerant.Adelarius.—Tum oporteret eos nudos incedere.Eobanus.—Domi se continent, quousque redemerint.Adelarius.—Fortassis accommodatis indumentis utuntur.Eobanus.—Nonnunquàm certè, vel æs credito accipiunt, unde redimant vestes.Adelarius.—Tum vorsuram solvunt.Eobanus.—Quid est vorsuram solvere ?Adelarius.—Est creditorem solvere pecunia credita accepta ab alio.Eobanus.—Vivitur adeò opiparè et magno in urbibus ?Adelarius.—Utique, quicquid labore acquiritur, festo die prodigitur.Eobanus.—Quo victitant deinde diebus operosis ?Adelarius.—Pane et raparum quisquiliis.Eobanus.—Stulti homines, qui crapula famem emunt.Adelarius.—Ipsi super chœnice non sedent.Facilè emergere eos, qui opulenti sunt.Matthias&Vergilius.Matthias.—Subitò iste in virum evasit.Vergilius.—Dignum non est admiratione.Matthias.—Ego vehementer miror.Vergilius.—Ego nihil, quia facilè potuit.Matthias.—Quî facilè potuit ?Vergilius.—Quia opulentus fuit.Matthias.—Emergunt illi omnes qui divites sunt ?Vergilius.—Dubitas ? ánne in dies istud vides ?Matthias.—Pauperibus ut succedit ?Vergilius.—Iacent et pessundantur ubique.Matthias.—Prospice quid dicas.Vergilius.—Dico Apollinis oraculum.Matthias.—Non rarò pauper in virum evadit egregium, dives semper humi repit.Vergilius.—Rarò visum est quod dicis.Matthias.—Eruditorum turbam et classem aspice, omnes fermè inopes fuêre.Vergilius.—Adiuti tamen aliorum opibus.Matthias.—Sæpe et sibiipsi opitulantur ingeniis et scientiis.Vergilius.—Per illa ipsis applauditur ab opulentis.Matthias.—Phœnice rariorem reperies doctum, qui rerum est educatus copia.Vergilius.—Quî illud fiat, admiror.Matthias.—Qui abundant, æstimant se non egere doctrina.Vergilius.—Tales complures audivi suas iactitantes opes.Matthias.—Nonnulli etiam abundantes ære, scientia nequeunt pollere ob ingenii ruditatem.Vergilius.—Verè dicis, nam non omnia Dii uni dedêre, uni ingenium, alteri opes, cæteris formam corporis venustissimam, etc.Matthias.—Tanta varietate mortales differre voluit verus ipse Iupiter.De Nuptiis.Herebertus&Hylgerus.Herebertus.—Ad proximum diem festum indulgebo genio.Hylgerus.—Ubi locorum ?Herebertus.—In ædibus nostris.Hylgerus.—Habebitis aliquid apparatum lautius ?Herebertus.—Convivium habebimus geniale et lautissimum.Hylgerus.—Tantos cur facietis sumptus ?Herebertus.—Nuptiæ peragentur domi nostræ.Hylgerus.—Inter quos erit vinculum maritale ?Herebertus.—Inter sororem meam, et filium alterius civis.Hylgerus.—Sponsus éstne locuples ?Herebertus.—Nescio, arculam suam non sum exploratus.Hylgerus.—Quantam dotem afferet ?Herebertus.—Aiunt, duo millia aureorum.Hylgerus.—Ho, ho, satis abundat.Herebertus.—Contenta est soror mea dote ista.Hylgerus.—Quantam ipsa afferet ?Herebertus.—Nescio, mihi non retulerunt parentes.Hylgerus.—Duces tu sponsam ?Herebertus.—Ad templum ducam, sed non rursus educam.Hylgerus.—Qui tum sunt educturi ? vel immorabitur usque Ecclesiæ ?Herebertus.—Cognati ipsius sponsi, cui in templo committetur in manus.Hylgerus.—À prandio habebitísne choreas ?Herebertus.—Saliemus mirè ad tibiam et tympanum.Hylgerus.—In tanta lætitia et mei recordêris.Herebertus.—Venias ad nos, impartiam tibi quippiam lauti è sponsa.Hylgerus.—È sponsa nihil cupio.Herebertus.—Hem, lapsus sum lingua, è nuptiis dixissem.Hylgerus.—Nasum tuum nosco.De Vino dando in illius sancti die, cuius nos nomen gerimus.Nicolaus&Ioannes.Nicolaus.—Ut præsentes tibi sint numi facito.Ioannes.—Præsenti quid agam pecunia ?Nicolaus.—Istud experieris.Ioannes.—Quando experiar ?Nicolaus.—Die festo illius sancti, cuius nomen refers.Ioannes.—An tum plus egebo ære quàm nunc ?Nicolaus.—Sumptum oportet facias.Ioannes.—Quas haberem expensas ?Nicolaus.—Pendes vinum ob tuum nomen, quo isti sancto es cognominis.Ioannes.—Spem frustra fovebis.Nicolaus.—Recusabis ? nónne et ego nomen meum vino celebravi ?Ioannes.—Potationi ego autem non adfui.Nicolaus.—Si præsto fuisses, combibisses, non potuimus te expectare.Ioannes.—Iniquum esset, me tingere te vino, quum tuum non degustavi.Nicolaus.—Anno ab hinc proximo largius bibe, ubi redierint feriæ sancti illius, cui nomini ego consono.Ioannes.—Incertus sum an vita superstes manebo.Nicolaus.—Dabis vinum nécne ?Ioannes.—Experiemini, ubi dies ille advenerit.Nicolaus.—Memores erimus, non obliviscemur.Ioannes.—Præter binas vini mensuras dabo nihil.Nicolaus.—Sat erit ultrà non postulantibus.Ioannes.—Unde exortus sit mos ille, miror maximè.Nicolaus.—Ex Gentilium consuetudine, qui solebant diem natalem convivando celebrare.Ioannes.—Verisimile est, nam multa vestigia Ethnicorum nostrae consuetudines referunt.De primo Sacerdotis sacrificio.Bonifacius&Brictius.Bonifacius.—Quando sacris initiaberis ordinibus ?Brictius.—Proximo Paschate spero.Bonifacius.—Est tibi matura ætas ?Brictius.—Ago nunc annum vigesimum quartum.Bonifacius.—Ordinibus suscipiendis isti conveniunt anni.Brictius.—Ætas mihi tanta est, verùm minor sapientia.Bonifacius.—Addisce tandem spargere nuces, si hactenus puerum egisti.Brictius.—Ad vires laborabo.Bonifacius.—Census quid habes, cuius ope vives in ordinibus sumptis ?Brictius.—Parentum vivam prædiis.Bonifacius.—Potes de illorum opibus sacerdotis ducere vitam ?Brictius.—Confido, nam unicus sum filius.Bonifacius.—Ipse nollem ordinibus sacris initiari, si sacerdotii nihil mihi esset.Brictius.—Eleemosynarum non sum cupidus.Bonifacius.—Etiam præter sacerdotis vitam posses patrimonio uti ?Brictius.—Possem, at sacerdos effici ardeo.Bonifacius.—Nunc temporis miserrimum est sacerdotem esse.Brictius.—Cur est calamitosum ?Bonifacius.—Quia passim odio persequuntur ab his, qui Luthero accedunt.Brictius.—Id si ferent æquo animo, magnam accipient mercedem.Bonifacius.—Exploduntur quibusdam in locis, tractantur ut Iudæi forent.Brictius.—Omnium rerum est vicissitudo : sic et illud tandem cessabit.Bonifacius.—At fortassis serius quàm proderit.De exequiis defunctorum peragendis.Bernardus&Leonardus.Bernardus.—Hodie rursus Ecclesiae nostræ plebeiarius messem suam exercebit.Leonardus.—Non est tamen messor vel agricola.Bernardus.—Plures metunt, qui tamen agricolæ non sunt.Leonardus.—Nunquàm vidi etiam doctum hominem metere.Bernardus.—Aliud mihi significat metere, quàm tibi.Leonardus.—Quid per ipsum verbum intelligis ?Bernardus.—Metere, id est, commodum et lucrum accipere.Leonardus.—Melius te nunc capiam loquendo.Bernardus.—Plebeiarius noster hodie metet in altari oblatam pecuniam.Leonardus.—Fiet hodie tanta immolatio numorum ?Bernardus.—Exequiæ agentur cuidam meorum cognatorum.Leonardus.—Intereris etiam et tu ?Bernardus.—Præsto ero, et cum aliis meos altari offeram numulos.Leonardus.—Quot numorum receptum est immolare ?Bernardus.—Tres in tribus altaribus.Leonardus.—Retinet pastor sibi istud soli ?Bernardus.—Cum Sacellanis (credo) partitur.Leonardus.—Quanti constabit candelarum emptio ?Bernardus.—Conducimus eas, et quantum combusserimus ceræ, tantum exolvemus.Leonardus.—Præter ista quid Plebeiario datis ?Bernardus.—Incertum est mihi, sat scio pecuniæ.Leonardus.—Ditescere eum oportet.Bernardus.—Nunquàm aliquem sortis suæ audivi, qui se non egêre diceret.De sepulturaEberhardus&Iodocus.Eberhardus.—Candelæ per fenestras extensæ quid portendunt ?Iodocus.—Cadaver hominis ædibus interesse.Eberhardus.—Apud nostrates istud moris non est.Iodocus.—Nullo signo prætereunti ostenditur in domo defunctum iacere hominem ?Eberhardus.—Ostium patet, et in domo cum candelis ardentibus ponitur funus.Iodocus.—Cuique nationi suus est ritus.Eberhardus.—Emúntne omnes istas candelas, quas fenestris extendunt ?Iodocus.—Conducunt eas, non mercantur.Eberhardus.—Quanti ?Iodocus.—Quamlibet solido opinor.Eberhardus.—Præferuntur funeri ad sepulchrum ?Iodocus.—Etiam et accenduntur.Eberhardus.—Sepultura quanti hîc constat ?Iodocus.—Certè maximo ære.Eberhardus.—Dic mihi cur sepultura sit adeò pretiosa.Iodocus.—Terra cœmeterii emenda est, qua corpus conditur.Eberhardus.—Illa à quo venditur ?Iodocus.—Puto, à plebeiario, vel ædituo.Eberhardus.—Qua fronte audent terram vendere ?Iodocus.—Quid ni auderent ?Eberhardus.—Ad ipsos non pertinet, cur tum aliena venditant ?Iodocus.—Cuius est humus, si non ipsorum est ?Eberhardus.—In Psalmo scriptum est ? Domini est terra, et plenitudo eius.Iodocus.—Si est Domini, ergo et pastorum, quia Domini sunt vicarii.Eberhardus.—Quod Domini est, non ære, sed præcordiis devotis impetratur.Iodocus.—Precibus etiam plebani cœmeterium vendunt, sed pecunia addita.De anno Iubilæo.Paschasius&Alexius.Paschasius.—Accingam me hac hyeme profectioni longissimæ.Alexius.—Quò diriges gressus ?Paschasius.—Romam versús.Alexius.—Impetratum fortè sacerdotium fertile ?Paschasius.—Minimè : sed depositum isthic peccata, pergam.Alexius.—Depositurus es ibi delicta ?Paschasius.—Confore spero.Alexius.—Fidem non habeo.Paschasius.—Non fit tibi verisimile ?Alexius.—Dicis istud tuo ingenio, vel ab alio relatum habes ?Paschasius.—In literis Pontificis Romani ita legi.Alexius.—Quid continebant ?Paschasius.—Cuilibet verè pœnitenti, et Romam hoc anno accedenti, condonari scelera et pœnam.Alexius.—Istud et in his terris consequi potes.Paschasius.—Quî hoc fieret ?Alexius.—Ubicunque locorum homo pro suis ingemuerit peccatis, remittuntur ipsi, ut Evangelii fides nos instruit.Paschasius.—Si istud Evangelium promittit, tum hîc domi me continebo, et sumptibus parcam.Alexius.—Verùm, nosti originem anni Iubilæi ?Paschasius.—Audivi exortum istum morem celebrandi annum Iubilæum à veteribus Iudæis, apud quos quinquagesimus quisque annus sacrosanctus habebatur.De tempore quo librorum lectiones auspicantur.Gregorius&Ambrosius.Gregorius.—Ho, ho, sodales optimi, cor nunc est comedendum nobis.Ambrosius.—Delirásne ?Gregorius.—Cur delirarem ?Ambrosius.—Quòd cor esse nobis comedendum dicis, in nobis inclusum ?Gregorius.—Proverbii vicem habet, significans contristari.Ambrosius.—Est nunc mœrendi tempus ?Gregorius.—Latet vos istud ?Ambrosius.—Ignoramus, fac tu nos certiores.Gregorius.—Appetit tempus, quod nos à matre rursus in exilium vocat.Ambrosius.—Quò ?Gregorius.—Ad peregrinas urbes, nam lectiones auspicabuntur ilico.Ambrosius.—Aliò concedens, ne tantillum flere soleo.Gregorius.—Sed ego lugeo affatim.Ambrosius.—An ob digressum à matre ?Gregorius.—Non, sed ob discessum à lauta culina.Ambrosius.—Coquinam semper iuxtà opiparam non optarem.Gregorius.—Alienis in terris est mihi precaria dape vivendum.Ambrosius.—Id dulce est pati in iuventute, ut in senio abundemus.Gregorius.—Isto pati mallem carere.Ambrosius.—Hæc olim dulce et iucundum erit meminisse.Gregorius.—Multum caseorum et carnis porcinæ mecum profecturus deferam.Ambrosius.—At ego opimam ære crumenam malo.Gregorius.—Parcè mihi æs præbent parentes.Ambrosius.—Timent ne prodigas.De tempore quo lectionibus librorum colophon imponitur.Lucius&Udalricus.Lucius.—In articulis quid tecum computas adeò solicitè ?Udalricus.—Dies quot restant ad ferias divi Bartholomæi ?Lucius.—Etiam si scires, conferrétne tibi ?Udalricus.—Exhilararer oppidò, si iste adessent feriæ.Lucius.—Eloquere cur, ut tibi congratuler.Udalricus.—Ad umbilicum tum ducuntur scholæ lectiones.Lucius.—Optimum esset eas et nostro inhærere ingenio.Udalricus.—Id flocci pendo.Lucius.—Remigrabis tu patriam versus ?Udalricus.—Nisi aliud literis iusserint parentes, hîc non durabo.Lucius.—Vestiêris recens ?Udalricus.—Ista spe vivo.Lucius.—Sed age, libri súntne penè finiti ?Udalricus.—Non longè abest, Plaudite.Lucius.—Plaudite quid vocas ?Udalricus.—Id est, finis in quo plaudimus libris.Lucius.—Audisti unquam causam, cur pulsemus libris, dum sunt perlecti ?Udalricus.—Facilè liceat coniicere quæ sit.Lucius.—Coniectura ego nequeo assequi.Udalricus.—Ex more lusus Comœdiarum credo ortum.Lucius.—In ludo Comœdiarum quid fieri solet ?Udalricus.—In fine comploditur manibus.Lucius.—Vis conferre scholæ lectiones ludo Comœdiarum ?Udalricus.—Quid ni ? lectores sunt actores, nos spectatores, libri verò Comœdiæ.Lucius.—Hactenus credidi per librorum ad caput allisionem cerebro scientiam imprimi.Udalricus.—Ah, nimiùm delirasti.De Ebrietate vitanda.Demea&Helvo.Demea.—Pudétne te hominem inebriari, et in bestiæ degenerare mores ?Helvo.—Pudet utique, sed vitare nequeo.Demea.—Mirum esset si cavere non posses.Helvo.—Per Pollucem non queo.Demea.—Auscultare si velles, docerem te vitandi modum.Helvo.—Age parêbo.Demea.—Fugias haustus ingentes.Helvo.—Vix potero.Demea.—Nequis istud, saltem paucos bibas.Helvo.—Pauci exorpti calices non opprimunt (credis) hominem ?Demea.—Haud facile, nisi immodicum contineant potus.Helvo.—Quot cyathos mihi permittis exiccandos ?Demea.—Ternarium cave transgredi.Helvo.—Hui, nimiùm palatum meum fraudare conaris.Demea.—Audisti nunquàm verbum (ni fallor) Thaletis Philosophi ? Primam crateram ad sitim, secundam ad hilaritatem, tertiam ad voluptatem, quartam ad insaniam pertinere.Helvo.—Antiqui abeant, sequamur tempora nostra.Demea.—Si à mea aberraveris sententia, bestiam indues.Helvo.—Fierem ob id bestia, si potu maderem ?Demea.—Moribus non hominem, sed bestiam præ te feres.Helvo.—Ah, tace, probi sunt homines, qui inebriantur.Demea.—Habentur isti probi, quo autore ?Helvo.—Vulgo ipso quod dicit, Scelestos non audere potu madêre.Demea.—Ita aiunt populares, non tamen nimium et ebrios laudant.Helvo.—Tamen ipsis delectantur, et ab eis risum captant.De Cereis gerendis in festo Purificationis Mariæ.Theophilus&Germanus.Theophilus.—Quò te confers ?Germanus.—Forum versús.Theophilus.—Obsonatúmne ?Germanus.—Non.Theophilus.—Executum aliquid negotii ?Germanus.—Mercatum candelam ceream.Theophilus.—At in quem usum ?Germanus.—Ut cras eam in templo feram.Theophilus.—Adulterorum est candelas ferre.Germanus.—Alio modo autem lapidibus additis.Theophilus.—Quantum emes cereum ?Germanus.—Unius talenti.Theophilus.—Sufficeret semilibræ.Germanus.—Inter alios puderet me minutiorem gerere candelam.Theophilus.—Ut audio, tua candela videri cupis.Germanus.—Cupio, sed ad honorem Mariæ virginis, non meum.Theophilus.—Plus placet Deo cor humile, quàm celebris pompa.Germanus.—Animo pio in Deum facio, quicquid agam.Theophilus.—In manibus ego tenebo candelam sebaceam, non ceream.Germanus.—Nulla solet deferri, nisi cerea ; sed proverbium est : Pauperes et vilia offerunt. Verum solido mercaberis cereum lumen.Theophilus.—Locupletius orabo Mariæ virgini.Germanus.—Attamen consuetudini non satages.Theophilus.—Malo placere Deo, quàm hominibus.Germanus.—Platonis tamen verbum est, oportere placere hominibus.Theophilus.—At contrà, divi Pauli verbum est, Si hominibus placerem, CHRISTI servus non essem.Germanus.—Istud intelligitur in factis malis, non bonis.De Sertis in die celebri ferendisKilianus&Marcus.Kilianus.—Ancillæ vestræ quid à prandio agent ?Marcus.—Quare sciscitaris ?Kilianus.—Est cur quæram.Marcus.—Audiam tum respondebo.Kilianus.—Capitis sertum mihi concinnarent.Marcus.—In foro venustius emes.Kilianus.—Mercari non soleo nugas istas.Marcus.—Et nos rosas tibi non donabimus nihilo.Kilianus.—Sat florum tamen nobis in horto sunt, qui pereunt.Marcus.—Isti mihi hac æstate vix coronas præbebunt.Kilianus.—Una vestrarum ancillarum mihi sertum debet.Marcus.—Debet, dic unde ?Kilianus.—Ex promisso mihi facto.Marcus.—Sufficit promisisse, reddere non oportet.Kilianus.—Si nequeo rosaceum sertum consequi, ex frondibus unum conficiam.Marcus.—Receptum non est, tales gerere coronas.Kilianus.—Morem ipse mihi ita faciam.Marcus.—Novi moris autor exibilatur passim.Kilianus.—Spero quòd ancilla vestra me non deseret.Marcus.—Faciam ut te donet rosis, tu deinde sertum connecte.Kilianus.—Aut unum in foro mercabor.Marcus.—Solido ibidem emes.Kilianus.—Tribus numis comparabo mihi sat pulchrum.Marcus.—Laborabo quo te venustius habeam.Kilianus.—Non pudet me in talibus nugis superari.Marcus.—Ego malo pulchrior, quàm deformior conspici.
De Convivio opiparo & lauto.Hospes, Convivæ&Puer.Hospes.—Acceptus est mihi vester adventus.Convivæ.—Gratia tibi sit ô hospes.Hospes.—Perplacet, quòd in tempore adestis.Convivæ.—Gaudemus.Hospes.—Hybernaculum ingredimini.Convivæ.—Non admodum frigemus.Hospes.—Æquè intus, ac hîc in frigido eritis.Convivæ.—Obsequemur tuis iussis.Hospes.—Si cupitis, fervidius instruetur fornax.Convivæ.—Non : nam calet temperatè.Hospes.—Ipse nequeo ferre, dum nimio calore æstuat.Convivæ.—Insalubre etiam est.Hospes.—Mox erit coquinæ ministra parata, tum eduliis onerabimus mensam.Convivæ.—Nil properes nostra causa, non vehementi premimur fame.Hospes.—Feram bolum aliquem, unde procœnium facietis.Convivæ.—Ah, noli, tum prandere cupidè nobis non licebit.Hospes.—Parebo. Lavetis manus, et accumbite mensæ.Convivæ.—Discumbe tu prior, ut decet.Hospes.—Domi meae sum, stabo vel assidebo mensæ.Convivæ.—Advenias tamen nobis.Hospes.—Consecra cœnam puer.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est et apponetur, per verbum Dei sanctificetur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc vos amici, hæc attingite obsonia, et eorum vilitatem boni consulite.Convivæ.—Sunt hæc vilia ? principis decerent patinas et conspectum.Hospes.—Sunt talia, quæ plebeiorum focus fert, et infimæ fortunæ homines edunt.De convivio tenui & frugali.Hospes, Puer&Convivæ.Hospes.—Serve curre adductum convivas.Puer.—Facesso iussum.Hospes.—Dic instructa omnia.Puer.—Exequar.Hospes.—Et ut maturent gressus.Puer.—Iubebo.Hospes.—Meos expectare nuntia.Puer.—Faciam.Hospes.—En mi convivæ, gratulor vestro adventui.Convivæ.—Habemus tibi gratiam.Hospes.—Cur tam serò adestis ? quid vos detinuit ?Convivæ.—Timuimus nondum hîc instructum esse prandium.Hospes.—Omnia diu extructa fuêre.Convivæ.—Tam serò quòd adsumus, tibi tamen non displiceat precamur.Hospes.—Non stomacho meo amarum fuit.Convivæ.—Cur non ientabaris !Hospes.—Credebam vos semper propediem affuturos.Convivæ.—En, iam adsumus ipsi.Hospes.—Gaudeo, si diutius emansissetis, edissem.Convivæ.—Nunc alacrius prandebis nobiscum.Hospes.—Prædico vobis mi convivæ, tenuis hic erit ciborum apparatus.Convivæ.—Facile contenti erimus obsoniis, non vulturis ac lupi stomachum habemus.Hospes.—Patina olusculi et porcina carne vos tractabo.Convivæ.—Nihil super istud expetierimus.Hospes.—Aqua igitur manus abluite, et quisque mensæ assideat.Convivæ.—Faciemus ut iubes.Hospes.—Prælegamus nunc hymnum.Convivæ.—Ipsum enarra hospes, nos respondebimus.De Avibus, Columbis, & Piscibus capiendis.Georgius&Valterus.Georgius.—Quid negotii tibi sumis à labore literario ?Valterus.—Aves, columbas, et pisces insequor.Georgius.—Insequeris tu ista ? non usque libris insudas ?Valterus.—Nequeo semper incumbere chartis.Georgius.—Proficies in literis, timeo, nunquàm.Valterus.—Auguraberis spero falsò.Georgius.—Memoria teneas quod tibi vaticinor.Valterus.—Elaborabo ne verax sies.Georgius.—Vulgatum audistíne Proverbium ?Valterus.—Quod ?Georgius.—Per avium, piscium et columbarum studia, multa interiisse ingenia.Valterus.—Sæpissimè audivi, non tamen assensi.Georgius.—Non convenit simul insequi aves et pisces, ac literas amplecti.Valterus.—Dum otiamur à lectionibus, licebit talia quandoque agere.Georgius.—At tu nimis sæpe aves et columbas, rarò libros tractas.Valterus.—Hoc me plus delectat.Georgius.—Verùm minus proderit, nauseas timeo à labore literario.Valterus.—Præfero aucupium et piscationem.Georgius.—Serus vide ne sapias.Valterus.—Satis sapio mihi, non opto Catonis prudentiam.Georgius.—Vive tuo more, nolo tibi esse tutor.Valterus.—Non intermitto penitus studium literarium, ut tu æstimas.Georgius.—Animum oportet habeas liberum, non talia cogitantem, si profectum eruditionis desideras.Valterus.—Sentio quòd quicquid ago, cogito de piscibus.Georgius.—Literis solùm te dedas, et istas desere nugas.Valterus.—Ægrè possum, at tamen conabor.De Balneis ingrediendis.Petrus&Hermannus.Petrus.—Ut ita oles hircum ?Hermannus.—Arguis me fœtoris Beanorum ?Petrus.—Non Beanum te voco, sed graviter oles.Hermannus.—Fortè pituita laboras.Petrus.—Sordes tanquàm diu balneis non interfuisses.Hermannus.—Balnea ut Syrenes fugio.Petrus.—Maléne tibi cum balneis convenit ?Hermannus.—Scabie infectus sum, ideo vereor conspici nudus.Petrus.—Tanto crebrius te ablueres, quò purgareris.Hermannus.—In balneis non omnes purgantur.Petrus.—Quî non ?Hermannus.—Multi ingressi mundi, exeunt ulcerosi.Petrus.—Scabiem tamen plerunque isthic tollunt homines.Hermannus.—Credo, sed et deridetur, et vitatur ab omnibus scabie confectus.Petrus.—Mallem istud deridere ferre, quàm semper scabie affligi.Hermannus.—Facilè consilium præbes (sententia Terentii) quia tu cute purus es.Petrus.—Consulo tibi, quod et ego agerem.Hermannus.—Vereor apprimè conspici scabiosus.Petrus.—Frontem perfrica, ac mihi in balneum congredere mea crumena.Hermannus.—Exolves tu lotionis meæ symbolum ?Petrus.—Promitto, immunis meo balneabis ære.Hermannus.—Congrediar, posthac, et te ab impendio balnei habebo liberum.Petrus.—Id non expeto, accinge ut coëamus.Hermannus.—Ibo prius domum, indutum interulam mundam vel lotam.Petrus.—I properè, hîc in ædibus te manebo.Hermannus.—Mox rursus adero.Petrus.—I Pegasæo gradu, et vorans viam.De pestis sævitia.Arnoldus&Theodolus.Arnoldus.—Curiam à patria exulas ?Theodolus.—Patriam iam fugio, ut aves avernum.Arnoldus.—Quomodo iste avernum fugiunt ?Theodolus.—Avernus locus est, quem propter fœtorem nequeunt aves incolere.Arnoldus.—Fugis tu etiam ita nunc sŏlum tuum natale ?Theodolus.—Utique.Arnoldus.—Quî fit istud ?Theodolus.—Quia ibi nunc fœtor pestifer imperat.Arnoldus.—Ah, tu perfide.Theodolus.—Perfidiæ quid me insimulas ?Arnoldus.—Tu perverse Menalca, qui deseris in miseria patriam.Theodolus.—Traherem ibi moram, ubi de meo capite ageretur ?Arnoldus.—Amicus in neutra est deserendus fortuna.Theodolus.—Inficias non eo, tamen sibi ipsi est cavendum.Arnoldus.—In Amicitia vera, cura propria non est amico præferenda.Theodolus.—Credo : sed tamen genu cruri propius est.Arnoldus.—Iuvares consolando amicos peste infectos.Theodolus.—Sat isthic habent consolatorum ex cucullatis monachis.Arnoldus.—Adsunt ibidem ægrotis monachi ?Theodolus.—Ita, ordinis sancti Alexii, non autem sacerdotes sunt.Arnoldus.—Sunt etiam illi infirmis mulieribus præsto ?Theodolus.—Mulieribus adsunt moniales, sive virgines vestales.Arnoldus.—Sævit apud vestrates adeò atrociter pestis ?Theodolus.—Homines in dies agminatim moriuntur.Arnoldus.—Quanta funerum in dies est turba ?Theodolus.—Nonnunquàm una die viginti condiebantur humo me præsente.Arnoldus.—Miserum et lamentabile est spectaculum, tot sepelire eodem tempore.Theodolus.—Extremum tristitiæ est illis, quorum amici animam agunt.Arnoldus.—Istud expertus sum, dum mei parentes vita defungebantur.Theodolus.—In paterno meo solo homines penitus erant consternati animis.Arnoldus.—Quis animo non esset perturbato, dum periculum capitis adest ?Theodolus.—Satius tamen est in culcitra, quàm alio mortis genere occumbere.Arnoldus.—Vergilius eos vocat térque quatérque beatos, quibus contigit Troiæ ante ora patrum mori.Theodolus.—Istud ex oraculo Apollinis protulit dictum : nam mortem levat patria et amicorum præsentia.De Bellorum incommodo.Martinus&Valerius.Martinus.—Ô quam miserè ista natio est devastata !Valerius.—Unde ista miseria ?Martinus.—È bellorum tyrannide.Valerius.—Solet bellum cantum afferre ruinæ ?Martinus.—Reparat nihil, sed omnia sŏlo æquat.Valerius.—Ô rem execrabilem.Martinus.—Pacis est quæque salva reddere, ita belli omnia dissipare.Valerius.—Longè (ut video) præstabit pace frui.Martinus.—Experientia istud persuadet.Valerius.—Felices térque quatérque, qui armis nunquam obruuntur.Martinus.—Bellum agendi quis tamen autor extitit ?Valerius.—Nullus nisi Eumenides et furiæ.Martinus.—Ego æstimo eos esse autores, qui primi belli invenerunt tormenta.Valerius.—Haud malè iudicas.Martinus.—Sed apud quam nationem illa sunt exorta ?Valerius.—Aiunt in Germania.Martinus.—À nostris Germanis multa mira sunt reperta.Valerius.—Tamen illa tormenta præstaret nunquàm excogitata.Martinus.—Res bellica etiam crebrò armis et satellitibus, non istis geritur ferocibus instrumentis.Valerius.—Arma et satellites urbem soli non expugnarent.Martinus.—Obsiderent tamen, et tandem esurie vincerent eam.Valerius.—Fortè et ipsi fame compulsi, demum abirent ante victoriam.De annonæ caritate.David&Lucas.David.—Quid sibi vult macies ista tua ?Lucas.—Quòd macer appareo, mirum non est.David.—Fortè pasceris aridè et tenuiter.Lucas.—Tenacissimè alunt me parentes.David.—In rem tuam fortè faciunt.Lucas.—Est illud commodum, parcè ali ?David.—Libris incumbenti non convenit saturitas.Lucas.—Certè et venter ieiunus chartis non gaudet.David.—Cibus mediocris commodat literis dedito.Lucas.—Eo contentus essem, si daretur.David.—Cur tam modicum tibi præbent cibi ?Lucas.—Ob annonæ caritatem.David.—Est ideo ieiunandum, quia omnia veneunt carè ?Lucas.—Est, egenti pecunia.David.—Nobis adhuc in annum de frugibus prospectum est.Lucas.—Feliciores nobis estis.David.—Quanti nunc venit siligo ?Lucas.—Aureo numo credo.David.—Tolerandus adhuc est iste mercatus.Lucas.—Certè non inopibus, sed opulentis.David.—Audivi in Gallia in quadam urbe vendi quinque coronis (ut vocant) aureis.Lucas.—Hui, mentiris nimiúm.David.—Inde huc scriptum est.Lucas.—Per quem ?David.—Per filium cuiusdam Senatoris huius urbis.Lucas.—Nollem me istic nunc temporis agere.David.—Et ego lætor me istic præsto non esse.Lucas.—Gratia Deo, quòd hîc adhuc asse tolerando venditur.Quàm delicatè in oppidis, et quàm miserè ac tenuiter victitent in agris.Eobanus&Adelarius.Eobanus.—Ô magne Apollo, quàm iniquè inter homines vivitur !Adelarius.—Ut istud coniicis ?Eobanus.—Nam multi delicatè, aliqui tenuiusculè victitant.Adelarius.—Es tu expertus fortunam vitæ aliorum ?Eobanus.—Res ipsa loquitur passim.Adelarius.—Apertius istud loquere.Eobanus.—Rustici ut edant, vidistín’ ?Adelarius.—Vidi, pulmentis ordeaceis pascuntur.Eobanus.—Urbani autem omni utuntur ciborum lautitia.Adelarius.—Aliqui eorum nudum rodunt panem.Eobanus.—Quandoque tamen curant cuticulam et vivunt genialiter.Adelarius.—Ut possunt illud, cùm as ipsis desit ?Eobanus.—Vestes vel alia oppignerant.Adelarius.—Tum oporteret eos nudos incedere.Eobanus.—Domi se continent, quousque redemerint.Adelarius.—Fortassis accommodatis indumentis utuntur.Eobanus.—Nonnunquàm certè, vel æs credito accipiunt, unde redimant vestes.Adelarius.—Tum vorsuram solvunt.Eobanus.—Quid est vorsuram solvere ?Adelarius.—Est creditorem solvere pecunia credita accepta ab alio.Eobanus.—Vivitur adeò opiparè et magno in urbibus ?Adelarius.—Utique, quicquid labore acquiritur, festo die prodigitur.Eobanus.—Quo victitant deinde diebus operosis ?Adelarius.—Pane et raparum quisquiliis.Eobanus.—Stulti homines, qui crapula famem emunt.Adelarius.—Ipsi super chœnice non sedent.Facilè emergere eos, qui opulenti sunt.Matthias&Vergilius.Matthias.—Subitò iste in virum evasit.Vergilius.—Dignum non est admiratione.Matthias.—Ego vehementer miror.Vergilius.—Ego nihil, quia facilè potuit.Matthias.—Quî facilè potuit ?Vergilius.—Quia opulentus fuit.Matthias.—Emergunt illi omnes qui divites sunt ?Vergilius.—Dubitas ? ánne in dies istud vides ?Matthias.—Pauperibus ut succedit ?Vergilius.—Iacent et pessundantur ubique.Matthias.—Prospice quid dicas.Vergilius.—Dico Apollinis oraculum.Matthias.—Non rarò pauper in virum evadit egregium, dives semper humi repit.Vergilius.—Rarò visum est quod dicis.Matthias.—Eruditorum turbam et classem aspice, omnes fermè inopes fuêre.Vergilius.—Adiuti tamen aliorum opibus.Matthias.—Sæpe et sibiipsi opitulantur ingeniis et scientiis.Vergilius.—Per illa ipsis applauditur ab opulentis.Matthias.—Phœnice rariorem reperies doctum, qui rerum est educatus copia.Vergilius.—Quî illud fiat, admiror.Matthias.—Qui abundant, æstimant se non egere doctrina.Vergilius.—Tales complures audivi suas iactitantes opes.Matthias.—Nonnulli etiam abundantes ære, scientia nequeunt pollere ob ingenii ruditatem.Vergilius.—Verè dicis, nam non omnia Dii uni dedêre, uni ingenium, alteri opes, cæteris formam corporis venustissimam, etc.Matthias.—Tanta varietate mortales differre voluit verus ipse Iupiter.De Nuptiis.Herebertus&Hylgerus.Herebertus.—Ad proximum diem festum indulgebo genio.Hylgerus.—Ubi locorum ?Herebertus.—In ædibus nostris.Hylgerus.—Habebitis aliquid apparatum lautius ?Herebertus.—Convivium habebimus geniale et lautissimum.Hylgerus.—Tantos cur facietis sumptus ?Herebertus.—Nuptiæ peragentur domi nostræ.Hylgerus.—Inter quos erit vinculum maritale ?Herebertus.—Inter sororem meam, et filium alterius civis.Hylgerus.—Sponsus éstne locuples ?Herebertus.—Nescio, arculam suam non sum exploratus.Hylgerus.—Quantam dotem afferet ?Herebertus.—Aiunt, duo millia aureorum.Hylgerus.—Ho, ho, satis abundat.Herebertus.—Contenta est soror mea dote ista.Hylgerus.—Quantam ipsa afferet ?Herebertus.—Nescio, mihi non retulerunt parentes.Hylgerus.—Duces tu sponsam ?Herebertus.—Ad templum ducam, sed non rursus educam.Hylgerus.—Qui tum sunt educturi ? vel immorabitur usque Ecclesiæ ?Herebertus.—Cognati ipsius sponsi, cui in templo committetur in manus.Hylgerus.—À prandio habebitísne choreas ?Herebertus.—Saliemus mirè ad tibiam et tympanum.Hylgerus.—In tanta lætitia et mei recordêris.Herebertus.—Venias ad nos, impartiam tibi quippiam lauti è sponsa.Hylgerus.—È sponsa nihil cupio.Herebertus.—Hem, lapsus sum lingua, è nuptiis dixissem.Hylgerus.—Nasum tuum nosco.De Vino dando in illius sancti die, cuius nos nomen gerimus.Nicolaus&Ioannes.Nicolaus.—Ut præsentes tibi sint numi facito.Ioannes.—Præsenti quid agam pecunia ?Nicolaus.—Istud experieris.Ioannes.—Quando experiar ?Nicolaus.—Die festo illius sancti, cuius nomen refers.Ioannes.—An tum plus egebo ære quàm nunc ?Nicolaus.—Sumptum oportet facias.Ioannes.—Quas haberem expensas ?Nicolaus.—Pendes vinum ob tuum nomen, quo isti sancto es cognominis.Ioannes.—Spem frustra fovebis.Nicolaus.—Recusabis ? nónne et ego nomen meum vino celebravi ?Ioannes.—Potationi ego autem non adfui.Nicolaus.—Si præsto fuisses, combibisses, non potuimus te expectare.Ioannes.—Iniquum esset, me tingere te vino, quum tuum non degustavi.Nicolaus.—Anno ab hinc proximo largius bibe, ubi redierint feriæ sancti illius, cui nomini ego consono.Ioannes.—Incertus sum an vita superstes manebo.Nicolaus.—Dabis vinum nécne ?Ioannes.—Experiemini, ubi dies ille advenerit.Nicolaus.—Memores erimus, non obliviscemur.Ioannes.—Præter binas vini mensuras dabo nihil.Nicolaus.—Sat erit ultrà non postulantibus.Ioannes.—Unde exortus sit mos ille, miror maximè.Nicolaus.—Ex Gentilium consuetudine, qui solebant diem natalem convivando celebrare.Ioannes.—Verisimile est, nam multa vestigia Ethnicorum nostrae consuetudines referunt.De primo Sacerdotis sacrificio.Bonifacius&Brictius.Bonifacius.—Quando sacris initiaberis ordinibus ?Brictius.—Proximo Paschate spero.Bonifacius.—Est tibi matura ætas ?Brictius.—Ago nunc annum vigesimum quartum.Bonifacius.—Ordinibus suscipiendis isti conveniunt anni.Brictius.—Ætas mihi tanta est, verùm minor sapientia.Bonifacius.—Addisce tandem spargere nuces, si hactenus puerum egisti.Brictius.—Ad vires laborabo.Bonifacius.—Census quid habes, cuius ope vives in ordinibus sumptis ?Brictius.—Parentum vivam prædiis.Bonifacius.—Potes de illorum opibus sacerdotis ducere vitam ?Brictius.—Confido, nam unicus sum filius.Bonifacius.—Ipse nollem ordinibus sacris initiari, si sacerdotii nihil mihi esset.Brictius.—Eleemosynarum non sum cupidus.Bonifacius.—Etiam præter sacerdotis vitam posses patrimonio uti ?Brictius.—Possem, at sacerdos effici ardeo.Bonifacius.—Nunc temporis miserrimum est sacerdotem esse.Brictius.—Cur est calamitosum ?Bonifacius.—Quia passim odio persequuntur ab his, qui Luthero accedunt.Brictius.—Id si ferent æquo animo, magnam accipient mercedem.Bonifacius.—Exploduntur quibusdam in locis, tractantur ut Iudæi forent.Brictius.—Omnium rerum est vicissitudo : sic et illud tandem cessabit.Bonifacius.—At fortassis serius quàm proderit.De exequiis defunctorum peragendis.Bernardus&Leonardus.Bernardus.—Hodie rursus Ecclesiae nostræ plebeiarius messem suam exercebit.Leonardus.—Non est tamen messor vel agricola.Bernardus.—Plures metunt, qui tamen agricolæ non sunt.Leonardus.—Nunquàm vidi etiam doctum hominem metere.Bernardus.—Aliud mihi significat metere, quàm tibi.Leonardus.—Quid per ipsum verbum intelligis ?Bernardus.—Metere, id est, commodum et lucrum accipere.Leonardus.—Melius te nunc capiam loquendo.Bernardus.—Plebeiarius noster hodie metet in altari oblatam pecuniam.Leonardus.—Fiet hodie tanta immolatio numorum ?Bernardus.—Exequiæ agentur cuidam meorum cognatorum.Leonardus.—Intereris etiam et tu ?Bernardus.—Præsto ero, et cum aliis meos altari offeram numulos.Leonardus.—Quot numorum receptum est immolare ?Bernardus.—Tres in tribus altaribus.Leonardus.—Retinet pastor sibi istud soli ?Bernardus.—Cum Sacellanis (credo) partitur.Leonardus.—Quanti constabit candelarum emptio ?Bernardus.—Conducimus eas, et quantum combusserimus ceræ, tantum exolvemus.Leonardus.—Præter ista quid Plebeiario datis ?Bernardus.—Incertum est mihi, sat scio pecuniæ.Leonardus.—Ditescere eum oportet.Bernardus.—Nunquàm aliquem sortis suæ audivi, qui se non egêre diceret.De sepulturaEberhardus&Iodocus.Eberhardus.—Candelæ per fenestras extensæ quid portendunt ?Iodocus.—Cadaver hominis ædibus interesse.Eberhardus.—Apud nostrates istud moris non est.Iodocus.—Nullo signo prætereunti ostenditur in domo defunctum iacere hominem ?Eberhardus.—Ostium patet, et in domo cum candelis ardentibus ponitur funus.Iodocus.—Cuique nationi suus est ritus.Eberhardus.—Emúntne omnes istas candelas, quas fenestris extendunt ?Iodocus.—Conducunt eas, non mercantur.Eberhardus.—Quanti ?Iodocus.—Quamlibet solido opinor.Eberhardus.—Præferuntur funeri ad sepulchrum ?Iodocus.—Etiam et accenduntur.Eberhardus.—Sepultura quanti hîc constat ?Iodocus.—Certè maximo ære.Eberhardus.—Dic mihi cur sepultura sit adeò pretiosa.Iodocus.—Terra cœmeterii emenda est, qua corpus conditur.Eberhardus.—Illa à quo venditur ?Iodocus.—Puto, à plebeiario, vel ædituo.Eberhardus.—Qua fronte audent terram vendere ?Iodocus.—Quid ni auderent ?Eberhardus.—Ad ipsos non pertinet, cur tum aliena venditant ?Iodocus.—Cuius est humus, si non ipsorum est ?Eberhardus.—In Psalmo scriptum est ? Domini est terra, et plenitudo eius.Iodocus.—Si est Domini, ergo et pastorum, quia Domini sunt vicarii.Eberhardus.—Quod Domini est, non ære, sed præcordiis devotis impetratur.Iodocus.—Precibus etiam plebani cœmeterium vendunt, sed pecunia addita.De anno Iubilæo.Paschasius&Alexius.Paschasius.—Accingam me hac hyeme profectioni longissimæ.Alexius.—Quò diriges gressus ?Paschasius.—Romam versús.Alexius.—Impetratum fortè sacerdotium fertile ?Paschasius.—Minimè : sed depositum isthic peccata, pergam.Alexius.—Depositurus es ibi delicta ?Paschasius.—Confore spero.Alexius.—Fidem non habeo.Paschasius.—Non fit tibi verisimile ?Alexius.—Dicis istud tuo ingenio, vel ab alio relatum habes ?Paschasius.—In literis Pontificis Romani ita legi.Alexius.—Quid continebant ?Paschasius.—Cuilibet verè pœnitenti, et Romam hoc anno accedenti, condonari scelera et pœnam.Alexius.—Istud et in his terris consequi potes.Paschasius.—Quî hoc fieret ?Alexius.—Ubicunque locorum homo pro suis ingemuerit peccatis, remittuntur ipsi, ut Evangelii fides nos instruit.Paschasius.—Si istud Evangelium promittit, tum hîc domi me continebo, et sumptibus parcam.Alexius.—Verùm, nosti originem anni Iubilæi ?Paschasius.—Audivi exortum istum morem celebrandi annum Iubilæum à veteribus Iudæis, apud quos quinquagesimus quisque annus sacrosanctus habebatur.De tempore quo librorum lectiones auspicantur.Gregorius&Ambrosius.Gregorius.—Ho, ho, sodales optimi, cor nunc est comedendum nobis.Ambrosius.—Delirásne ?Gregorius.—Cur delirarem ?Ambrosius.—Quòd cor esse nobis comedendum dicis, in nobis inclusum ?Gregorius.—Proverbii vicem habet, significans contristari.Ambrosius.—Est nunc mœrendi tempus ?Gregorius.—Latet vos istud ?Ambrosius.—Ignoramus, fac tu nos certiores.Gregorius.—Appetit tempus, quod nos à matre rursus in exilium vocat.Ambrosius.—Quò ?Gregorius.—Ad peregrinas urbes, nam lectiones auspicabuntur ilico.Ambrosius.—Aliò concedens, ne tantillum flere soleo.Gregorius.—Sed ego lugeo affatim.Ambrosius.—An ob digressum à matre ?Gregorius.—Non, sed ob discessum à lauta culina.Ambrosius.—Coquinam semper iuxtà opiparam non optarem.Gregorius.—Alienis in terris est mihi precaria dape vivendum.Ambrosius.—Id dulce est pati in iuventute, ut in senio abundemus.Gregorius.—Isto pati mallem carere.Ambrosius.—Hæc olim dulce et iucundum erit meminisse.Gregorius.—Multum caseorum et carnis porcinæ mecum profecturus deferam.Ambrosius.—At ego opimam ære crumenam malo.Gregorius.—Parcè mihi æs præbent parentes.Ambrosius.—Timent ne prodigas.De tempore quo lectionibus librorum colophon imponitur.Lucius&Udalricus.Lucius.—In articulis quid tecum computas adeò solicitè ?Udalricus.—Dies quot restant ad ferias divi Bartholomæi ?Lucius.—Etiam si scires, conferrétne tibi ?Udalricus.—Exhilararer oppidò, si iste adessent feriæ.Lucius.—Eloquere cur, ut tibi congratuler.Udalricus.—Ad umbilicum tum ducuntur scholæ lectiones.Lucius.—Optimum esset eas et nostro inhærere ingenio.Udalricus.—Id flocci pendo.Lucius.—Remigrabis tu patriam versus ?Udalricus.—Nisi aliud literis iusserint parentes, hîc non durabo.Lucius.—Vestiêris recens ?Udalricus.—Ista spe vivo.Lucius.—Sed age, libri súntne penè finiti ?Udalricus.—Non longè abest, Plaudite.Lucius.—Plaudite quid vocas ?Udalricus.—Id est, finis in quo plaudimus libris.Lucius.—Audisti unquam causam, cur pulsemus libris, dum sunt perlecti ?Udalricus.—Facilè liceat coniicere quæ sit.Lucius.—Coniectura ego nequeo assequi.Udalricus.—Ex more lusus Comœdiarum credo ortum.Lucius.—In ludo Comœdiarum quid fieri solet ?Udalricus.—In fine comploditur manibus.Lucius.—Vis conferre scholæ lectiones ludo Comœdiarum ?Udalricus.—Quid ni ? lectores sunt actores, nos spectatores, libri verò Comœdiæ.Lucius.—Hactenus credidi per librorum ad caput allisionem cerebro scientiam imprimi.Udalricus.—Ah, nimiùm delirasti.De Ebrietate vitanda.Demea&Helvo.Demea.—Pudétne te hominem inebriari, et in bestiæ degenerare mores ?Helvo.—Pudet utique, sed vitare nequeo.Demea.—Mirum esset si cavere non posses.Helvo.—Per Pollucem non queo.Demea.—Auscultare si velles, docerem te vitandi modum.Helvo.—Age parêbo.Demea.—Fugias haustus ingentes.Helvo.—Vix potero.Demea.—Nequis istud, saltem paucos bibas.Helvo.—Pauci exorpti calices non opprimunt (credis) hominem ?Demea.—Haud facile, nisi immodicum contineant potus.Helvo.—Quot cyathos mihi permittis exiccandos ?Demea.—Ternarium cave transgredi.Helvo.—Hui, nimiùm palatum meum fraudare conaris.Demea.—Audisti nunquàm verbum (ni fallor) Thaletis Philosophi ? Primam crateram ad sitim, secundam ad hilaritatem, tertiam ad voluptatem, quartam ad insaniam pertinere.Helvo.—Antiqui abeant, sequamur tempora nostra.Demea.—Si à mea aberraveris sententia, bestiam indues.Helvo.—Fierem ob id bestia, si potu maderem ?Demea.—Moribus non hominem, sed bestiam præ te feres.Helvo.—Ah, tace, probi sunt homines, qui inebriantur.Demea.—Habentur isti probi, quo autore ?Helvo.—Vulgo ipso quod dicit, Scelestos non audere potu madêre.Demea.—Ita aiunt populares, non tamen nimium et ebrios laudant.Helvo.—Tamen ipsis delectantur, et ab eis risum captant.De Cereis gerendis in festo Purificationis Mariæ.Theophilus&Germanus.Theophilus.—Quò te confers ?Germanus.—Forum versús.Theophilus.—Obsonatúmne ?Germanus.—Non.Theophilus.—Executum aliquid negotii ?Germanus.—Mercatum candelam ceream.Theophilus.—At in quem usum ?Germanus.—Ut cras eam in templo feram.Theophilus.—Adulterorum est candelas ferre.Germanus.—Alio modo autem lapidibus additis.Theophilus.—Quantum emes cereum ?Germanus.—Unius talenti.Theophilus.—Sufficeret semilibræ.Germanus.—Inter alios puderet me minutiorem gerere candelam.Theophilus.—Ut audio, tua candela videri cupis.Germanus.—Cupio, sed ad honorem Mariæ virginis, non meum.Theophilus.—Plus placet Deo cor humile, quàm celebris pompa.Germanus.—Animo pio in Deum facio, quicquid agam.Theophilus.—In manibus ego tenebo candelam sebaceam, non ceream.Germanus.—Nulla solet deferri, nisi cerea ; sed proverbium est : Pauperes et vilia offerunt. Verum solido mercaberis cereum lumen.Theophilus.—Locupletius orabo Mariæ virgini.Germanus.—Attamen consuetudini non satages.Theophilus.—Malo placere Deo, quàm hominibus.Germanus.—Platonis tamen verbum est, oportere placere hominibus.Theophilus.—At contrà, divi Pauli verbum est, Si hominibus placerem, CHRISTI servus non essem.Germanus.—Istud intelligitur in factis malis, non bonis.De Sertis in die celebri ferendisKilianus&Marcus.Kilianus.—Ancillæ vestræ quid à prandio agent ?Marcus.—Quare sciscitaris ?Kilianus.—Est cur quæram.Marcus.—Audiam tum respondebo.Kilianus.—Capitis sertum mihi concinnarent.Marcus.—In foro venustius emes.Kilianus.—Mercari non soleo nugas istas.Marcus.—Et nos rosas tibi non donabimus nihilo.Kilianus.—Sat florum tamen nobis in horto sunt, qui pereunt.Marcus.—Isti mihi hac æstate vix coronas præbebunt.Kilianus.—Una vestrarum ancillarum mihi sertum debet.Marcus.—Debet, dic unde ?Kilianus.—Ex promisso mihi facto.Marcus.—Sufficit promisisse, reddere non oportet.Kilianus.—Si nequeo rosaceum sertum consequi, ex frondibus unum conficiam.Marcus.—Receptum non est, tales gerere coronas.Kilianus.—Morem ipse mihi ita faciam.Marcus.—Novi moris autor exibilatur passim.Kilianus.—Spero quòd ancilla vestra me non deseret.Marcus.—Faciam ut te donet rosis, tu deinde sertum connecte.Kilianus.—Aut unum in foro mercabor.Marcus.—Solido ibidem emes.Kilianus.—Tribus numis comparabo mihi sat pulchrum.Marcus.—Laborabo quo te venustius habeam.Kilianus.—Non pudet me in talibus nugis superari.Marcus.—Ego malo pulchrior, quàm deformior conspici.
De Convivio opiparo & lauto.Hospes, Convivæ&Puer.Hospes.—Acceptus est mihi vester adventus.Convivæ.—Gratia tibi sit ô hospes.Hospes.—Perplacet, quòd in tempore adestis.Convivæ.—Gaudemus.Hospes.—Hybernaculum ingredimini.Convivæ.—Non admodum frigemus.Hospes.—Æquè intus, ac hîc in frigido eritis.Convivæ.—Obsequemur tuis iussis.Hospes.—Si cupitis, fervidius instruetur fornax.Convivæ.—Non : nam calet temperatè.Hospes.—Ipse nequeo ferre, dum nimio calore æstuat.Convivæ.—Insalubre etiam est.Hospes.—Mox erit coquinæ ministra parata, tum eduliis onerabimus mensam.Convivæ.—Nil properes nostra causa, non vehementi premimur fame.Hospes.—Feram bolum aliquem, unde procœnium facietis.Convivæ.—Ah, noli, tum prandere cupidè nobis non licebit.Hospes.—Parebo. Lavetis manus, et accumbite mensæ.Convivæ.—Discumbe tu prior, ut decet.Hospes.—Domi meae sum, stabo vel assidebo mensæ.Convivæ.—Advenias tamen nobis.Hospes.—Consecra cœnam puer.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est et apponetur, per verbum Dei sanctificetur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc vos amici, hæc attingite obsonia, et eorum vilitatem boni consulite.Convivæ.—Sunt hæc vilia ? principis decerent patinas et conspectum.Hospes.—Sunt talia, quæ plebeiorum focus fert, et infimæ fortunæ homines edunt.
De Convivio opiparo & lauto.Hospes, Convivæ&Puer.
Hospes, Convivæ&Puer.
Hospes.—Acceptus est mihi vester adventus.Convivæ.—Gratia tibi sit ô hospes.Hospes.—Perplacet, quòd in tempore adestis.Convivæ.—Gaudemus.Hospes.—Hybernaculum ingredimini.Convivæ.—Non admodum frigemus.Hospes.—Æquè intus, ac hîc in frigido eritis.Convivæ.—Obsequemur tuis iussis.Hospes.—Si cupitis, fervidius instruetur fornax.Convivæ.—Non : nam calet temperatè.Hospes.—Ipse nequeo ferre, dum nimio calore æstuat.Convivæ.—Insalubre etiam est.Hospes.—Mox erit coquinæ ministra parata, tum eduliis onerabimus mensam.Convivæ.—Nil properes nostra causa, non vehementi premimur fame.Hospes.—Feram bolum aliquem, unde procœnium facietis.Convivæ.—Ah, noli, tum prandere cupidè nobis non licebit.Hospes.—Parebo. Lavetis manus, et accumbite mensæ.Convivæ.—Discumbe tu prior, ut decet.Hospes.—Domi meae sum, stabo vel assidebo mensæ.Convivæ.—Advenias tamen nobis.Hospes.—Consecra cœnam puer.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est et apponetur, per verbum Dei sanctificetur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc vos amici, hæc attingite obsonia, et eorum vilitatem boni consulite.Convivæ.—Sunt hæc vilia ? principis decerent patinas et conspectum.Hospes.—Sunt talia, quæ plebeiorum focus fert, et infimæ fortunæ homines edunt.
Hospes.—Acceptus est mihi vester adventus.
Convivæ.—Gratia tibi sit ô hospes.
Hospes.—Perplacet, quòd in tempore adestis.
Convivæ.—Gaudemus.
Hospes.—Hybernaculum ingredimini.
Convivæ.—Non admodum frigemus.
Hospes.—Æquè intus, ac hîc in frigido eritis.
Convivæ.—Obsequemur tuis iussis.
Hospes.—Si cupitis, fervidius instruetur fornax.
Convivæ.—Non : nam calet temperatè.
Hospes.—Ipse nequeo ferre, dum nimio calore æstuat.
Convivæ.—Insalubre etiam est.
Hospes.—Mox erit coquinæ ministra parata, tum eduliis onerabimus mensam.
Convivæ.—Nil properes nostra causa, non vehementi premimur fame.
Hospes.—Feram bolum aliquem, unde procœnium facietis.
Convivæ.—Ah, noli, tum prandere cupidè nobis non licebit.
Hospes.—Parebo. Lavetis manus, et accumbite mensæ.
Convivæ.—Discumbe tu prior, ut decet.
Hospes.—Domi meae sum, stabo vel assidebo mensæ.
Convivæ.—Advenias tamen nobis.
Hospes.—Consecra cœnam puer.
Puer.—Benedicite.
Convivæ.—Dominus.
Puer.—Quicquid appositum est et apponetur, per verbum Dei sanctificetur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.
Convivæ.—Amen.
Hospes.—Nunc vos amici, hæc attingite obsonia, et eorum vilitatem boni consulite.
Convivæ.—Sunt hæc vilia ? principis decerent patinas et conspectum.
Hospes.—Sunt talia, quæ plebeiorum focus fert, et infimæ fortunæ homines edunt.
De convivio tenui & frugali.Hospes, Puer&Convivæ.Hospes.—Serve curre adductum convivas.Puer.—Facesso iussum.Hospes.—Dic instructa omnia.Puer.—Exequar.Hospes.—Et ut maturent gressus.Puer.—Iubebo.Hospes.—Meos expectare nuntia.Puer.—Faciam.Hospes.—En mi convivæ, gratulor vestro adventui.Convivæ.—Habemus tibi gratiam.Hospes.—Cur tam serò adestis ? quid vos detinuit ?Convivæ.—Timuimus nondum hîc instructum esse prandium.Hospes.—Omnia diu extructa fuêre.Convivæ.—Tam serò quòd adsumus, tibi tamen non displiceat precamur.Hospes.—Non stomacho meo amarum fuit.Convivæ.—Cur non ientabaris !Hospes.—Credebam vos semper propediem affuturos.Convivæ.—En, iam adsumus ipsi.Hospes.—Gaudeo, si diutius emansissetis, edissem.Convivæ.—Nunc alacrius prandebis nobiscum.Hospes.—Prædico vobis mi convivæ, tenuis hic erit ciborum apparatus.Convivæ.—Facile contenti erimus obsoniis, non vulturis ac lupi stomachum habemus.Hospes.—Patina olusculi et porcina carne vos tractabo.Convivæ.—Nihil super istud expetierimus.Hospes.—Aqua igitur manus abluite, et quisque mensæ assideat.Convivæ.—Faciemus ut iubes.Hospes.—Prælegamus nunc hymnum.Convivæ.—Ipsum enarra hospes, nos respondebimus.
De convivio tenui & frugali.Hospes, Puer&Convivæ.
Hospes, Puer&Convivæ.
Hospes.—Serve curre adductum convivas.Puer.—Facesso iussum.Hospes.—Dic instructa omnia.Puer.—Exequar.Hospes.—Et ut maturent gressus.Puer.—Iubebo.Hospes.—Meos expectare nuntia.Puer.—Faciam.Hospes.—En mi convivæ, gratulor vestro adventui.Convivæ.—Habemus tibi gratiam.Hospes.—Cur tam serò adestis ? quid vos detinuit ?Convivæ.—Timuimus nondum hîc instructum esse prandium.Hospes.—Omnia diu extructa fuêre.Convivæ.—Tam serò quòd adsumus, tibi tamen non displiceat precamur.Hospes.—Non stomacho meo amarum fuit.Convivæ.—Cur non ientabaris !Hospes.—Credebam vos semper propediem affuturos.Convivæ.—En, iam adsumus ipsi.Hospes.—Gaudeo, si diutius emansissetis, edissem.Convivæ.—Nunc alacrius prandebis nobiscum.Hospes.—Prædico vobis mi convivæ, tenuis hic erit ciborum apparatus.Convivæ.—Facile contenti erimus obsoniis, non vulturis ac lupi stomachum habemus.Hospes.—Patina olusculi et porcina carne vos tractabo.Convivæ.—Nihil super istud expetierimus.Hospes.—Aqua igitur manus abluite, et quisque mensæ assideat.Convivæ.—Faciemus ut iubes.Hospes.—Prælegamus nunc hymnum.Convivæ.—Ipsum enarra hospes, nos respondebimus.
Hospes.—Serve curre adductum convivas.
Puer.—Facesso iussum.
Hospes.—Dic instructa omnia.
Puer.—Exequar.
Hospes.—Et ut maturent gressus.
Puer.—Iubebo.
Hospes.—Meos expectare nuntia.
Puer.—Faciam.
Hospes.—En mi convivæ, gratulor vestro adventui.
Convivæ.—Habemus tibi gratiam.
Hospes.—Cur tam serò adestis ? quid vos detinuit ?
Convivæ.—Timuimus nondum hîc instructum esse prandium.
Hospes.—Omnia diu extructa fuêre.
Convivæ.—Tam serò quòd adsumus, tibi tamen non displiceat precamur.
Hospes.—Non stomacho meo amarum fuit.
Convivæ.—Cur non ientabaris !
Hospes.—Credebam vos semper propediem affuturos.
Convivæ.—En, iam adsumus ipsi.
Hospes.—Gaudeo, si diutius emansissetis, edissem.
Convivæ.—Nunc alacrius prandebis nobiscum.
Hospes.—Prædico vobis mi convivæ, tenuis hic erit ciborum apparatus.
Convivæ.—Facile contenti erimus obsoniis, non vulturis ac lupi stomachum habemus.
Hospes.—Patina olusculi et porcina carne vos tractabo.
Convivæ.—Nihil super istud expetierimus.
Hospes.—Aqua igitur manus abluite, et quisque mensæ assideat.
Convivæ.—Faciemus ut iubes.
Hospes.—Prælegamus nunc hymnum.
Convivæ.—Ipsum enarra hospes, nos respondebimus.
De Avibus, Columbis, & Piscibus capiendis.Georgius&Valterus.Georgius.—Quid negotii tibi sumis à labore literario ?Valterus.—Aves, columbas, et pisces insequor.Georgius.—Insequeris tu ista ? non usque libris insudas ?Valterus.—Nequeo semper incumbere chartis.Georgius.—Proficies in literis, timeo, nunquàm.Valterus.—Auguraberis spero falsò.Georgius.—Memoria teneas quod tibi vaticinor.Valterus.—Elaborabo ne verax sies.Georgius.—Vulgatum audistíne Proverbium ?Valterus.—Quod ?Georgius.—Per avium, piscium et columbarum studia, multa interiisse ingenia.Valterus.—Sæpissimè audivi, non tamen assensi.Georgius.—Non convenit simul insequi aves et pisces, ac literas amplecti.Valterus.—Dum otiamur à lectionibus, licebit talia quandoque agere.Georgius.—At tu nimis sæpe aves et columbas, rarò libros tractas.Valterus.—Hoc me plus delectat.Georgius.—Verùm minus proderit, nauseas timeo à labore literario.Valterus.—Præfero aucupium et piscationem.Georgius.—Serus vide ne sapias.Valterus.—Satis sapio mihi, non opto Catonis prudentiam.Georgius.—Vive tuo more, nolo tibi esse tutor.Valterus.—Non intermitto penitus studium literarium, ut tu æstimas.Georgius.—Animum oportet habeas liberum, non talia cogitantem, si profectum eruditionis desideras.Valterus.—Sentio quòd quicquid ago, cogito de piscibus.Georgius.—Literis solùm te dedas, et istas desere nugas.Valterus.—Ægrè possum, at tamen conabor.
De Avibus, Columbis, & Piscibus capiendis.Georgius&Valterus.
Georgius&Valterus.
Georgius.—Quid negotii tibi sumis à labore literario ?Valterus.—Aves, columbas, et pisces insequor.Georgius.—Insequeris tu ista ? non usque libris insudas ?Valterus.—Nequeo semper incumbere chartis.Georgius.—Proficies in literis, timeo, nunquàm.Valterus.—Auguraberis spero falsò.Georgius.—Memoria teneas quod tibi vaticinor.Valterus.—Elaborabo ne verax sies.Georgius.—Vulgatum audistíne Proverbium ?Valterus.—Quod ?Georgius.—Per avium, piscium et columbarum studia, multa interiisse ingenia.Valterus.—Sæpissimè audivi, non tamen assensi.Georgius.—Non convenit simul insequi aves et pisces, ac literas amplecti.Valterus.—Dum otiamur à lectionibus, licebit talia quandoque agere.Georgius.—At tu nimis sæpe aves et columbas, rarò libros tractas.Valterus.—Hoc me plus delectat.Georgius.—Verùm minus proderit, nauseas timeo à labore literario.Valterus.—Præfero aucupium et piscationem.Georgius.—Serus vide ne sapias.Valterus.—Satis sapio mihi, non opto Catonis prudentiam.Georgius.—Vive tuo more, nolo tibi esse tutor.Valterus.—Non intermitto penitus studium literarium, ut tu æstimas.Georgius.—Animum oportet habeas liberum, non talia cogitantem, si profectum eruditionis desideras.Valterus.—Sentio quòd quicquid ago, cogito de piscibus.Georgius.—Literis solùm te dedas, et istas desere nugas.Valterus.—Ægrè possum, at tamen conabor.
Georgius.—Quid negotii tibi sumis à labore literario ?
Valterus.—Aves, columbas, et pisces insequor.
Georgius.—Insequeris tu ista ? non usque libris insudas ?
Valterus.—Nequeo semper incumbere chartis.
Georgius.—Proficies in literis, timeo, nunquàm.
Valterus.—Auguraberis spero falsò.
Georgius.—Memoria teneas quod tibi vaticinor.
Valterus.—Elaborabo ne verax sies.
Georgius.—Vulgatum audistíne Proverbium ?
Valterus.—Quod ?
Georgius.—Per avium, piscium et columbarum studia, multa interiisse ingenia.
Valterus.—Sæpissimè audivi, non tamen assensi.
Georgius.—Non convenit simul insequi aves et pisces, ac literas amplecti.
Valterus.—Dum otiamur à lectionibus, licebit talia quandoque agere.
Georgius.—At tu nimis sæpe aves et columbas, rarò libros tractas.
Valterus.—Hoc me plus delectat.
Georgius.—Verùm minus proderit, nauseas timeo à labore literario.
Valterus.—Præfero aucupium et piscationem.
Georgius.—Serus vide ne sapias.
Valterus.—Satis sapio mihi, non opto Catonis prudentiam.
Georgius.—Vive tuo more, nolo tibi esse tutor.
Valterus.—Non intermitto penitus studium literarium, ut tu æstimas.
Georgius.—Animum oportet habeas liberum, non talia cogitantem, si profectum eruditionis desideras.
Valterus.—Sentio quòd quicquid ago, cogito de piscibus.
Georgius.—Literis solùm te dedas, et istas desere nugas.
Valterus.—Ægrè possum, at tamen conabor.
De Balneis ingrediendis.Petrus&Hermannus.Petrus.—Ut ita oles hircum ?Hermannus.—Arguis me fœtoris Beanorum ?Petrus.—Non Beanum te voco, sed graviter oles.Hermannus.—Fortè pituita laboras.Petrus.—Sordes tanquàm diu balneis non interfuisses.Hermannus.—Balnea ut Syrenes fugio.Petrus.—Maléne tibi cum balneis convenit ?Hermannus.—Scabie infectus sum, ideo vereor conspici nudus.Petrus.—Tanto crebrius te ablueres, quò purgareris.Hermannus.—In balneis non omnes purgantur.Petrus.—Quî non ?Hermannus.—Multi ingressi mundi, exeunt ulcerosi.Petrus.—Scabiem tamen plerunque isthic tollunt homines.Hermannus.—Credo, sed et deridetur, et vitatur ab omnibus scabie confectus.Petrus.—Mallem istud deridere ferre, quàm semper scabie affligi.Hermannus.—Facilè consilium præbes (sententia Terentii) quia tu cute purus es.Petrus.—Consulo tibi, quod et ego agerem.Hermannus.—Vereor apprimè conspici scabiosus.Petrus.—Frontem perfrica, ac mihi in balneum congredere mea crumena.Hermannus.—Exolves tu lotionis meæ symbolum ?Petrus.—Promitto, immunis meo balneabis ære.Hermannus.—Congrediar, posthac, et te ab impendio balnei habebo liberum.Petrus.—Id non expeto, accinge ut coëamus.Hermannus.—Ibo prius domum, indutum interulam mundam vel lotam.Petrus.—I properè, hîc in ædibus te manebo.Hermannus.—Mox rursus adero.Petrus.—I Pegasæo gradu, et vorans viam.
De Balneis ingrediendis.Petrus&Hermannus.
Petrus&Hermannus.
Petrus.—Ut ita oles hircum ?Hermannus.—Arguis me fœtoris Beanorum ?Petrus.—Non Beanum te voco, sed graviter oles.Hermannus.—Fortè pituita laboras.Petrus.—Sordes tanquàm diu balneis non interfuisses.Hermannus.—Balnea ut Syrenes fugio.Petrus.—Maléne tibi cum balneis convenit ?Hermannus.—Scabie infectus sum, ideo vereor conspici nudus.Petrus.—Tanto crebrius te ablueres, quò purgareris.Hermannus.—In balneis non omnes purgantur.Petrus.—Quî non ?Hermannus.—Multi ingressi mundi, exeunt ulcerosi.Petrus.—Scabiem tamen plerunque isthic tollunt homines.Hermannus.—Credo, sed et deridetur, et vitatur ab omnibus scabie confectus.Petrus.—Mallem istud deridere ferre, quàm semper scabie affligi.Hermannus.—Facilè consilium præbes (sententia Terentii) quia tu cute purus es.Petrus.—Consulo tibi, quod et ego agerem.Hermannus.—Vereor apprimè conspici scabiosus.Petrus.—Frontem perfrica, ac mihi in balneum congredere mea crumena.Hermannus.—Exolves tu lotionis meæ symbolum ?Petrus.—Promitto, immunis meo balneabis ære.Hermannus.—Congrediar, posthac, et te ab impendio balnei habebo liberum.Petrus.—Id non expeto, accinge ut coëamus.Hermannus.—Ibo prius domum, indutum interulam mundam vel lotam.Petrus.—I properè, hîc in ædibus te manebo.Hermannus.—Mox rursus adero.Petrus.—I Pegasæo gradu, et vorans viam.
Petrus.—Ut ita oles hircum ?
Hermannus.—Arguis me fœtoris Beanorum ?
Petrus.—Non Beanum te voco, sed graviter oles.
Hermannus.—Fortè pituita laboras.
Petrus.—Sordes tanquàm diu balneis non interfuisses.
Hermannus.—Balnea ut Syrenes fugio.
Petrus.—Maléne tibi cum balneis convenit ?
Hermannus.—Scabie infectus sum, ideo vereor conspici nudus.
Petrus.—Tanto crebrius te ablueres, quò purgareris.
Hermannus.—In balneis non omnes purgantur.
Petrus.—Quî non ?
Hermannus.—Multi ingressi mundi, exeunt ulcerosi.
Petrus.—Scabiem tamen plerunque isthic tollunt homines.
Hermannus.—Credo, sed et deridetur, et vitatur ab omnibus scabie confectus.
Petrus.—Mallem istud deridere ferre, quàm semper scabie affligi.
Hermannus.—Facilè consilium præbes (sententia Terentii) quia tu cute purus es.
Petrus.—Consulo tibi, quod et ego agerem.
Hermannus.—Vereor apprimè conspici scabiosus.
Petrus.—Frontem perfrica, ac mihi in balneum congredere mea crumena.
Hermannus.—Exolves tu lotionis meæ symbolum ?
Petrus.—Promitto, immunis meo balneabis ære.
Hermannus.—Congrediar, posthac, et te ab impendio balnei habebo liberum.
Petrus.—Id non expeto, accinge ut coëamus.
Hermannus.—Ibo prius domum, indutum interulam mundam vel lotam.
Petrus.—I properè, hîc in ædibus te manebo.
Hermannus.—Mox rursus adero.
Petrus.—I Pegasæo gradu, et vorans viam.
De pestis sævitia.Arnoldus&Theodolus.Arnoldus.—Curiam à patria exulas ?Theodolus.—Patriam iam fugio, ut aves avernum.Arnoldus.—Quomodo iste avernum fugiunt ?Theodolus.—Avernus locus est, quem propter fœtorem nequeunt aves incolere.Arnoldus.—Fugis tu etiam ita nunc sŏlum tuum natale ?Theodolus.—Utique.Arnoldus.—Quî fit istud ?Theodolus.—Quia ibi nunc fœtor pestifer imperat.Arnoldus.—Ah, tu perfide.Theodolus.—Perfidiæ quid me insimulas ?Arnoldus.—Tu perverse Menalca, qui deseris in miseria patriam.Theodolus.—Traherem ibi moram, ubi de meo capite ageretur ?Arnoldus.—Amicus in neutra est deserendus fortuna.Theodolus.—Inficias non eo, tamen sibi ipsi est cavendum.Arnoldus.—In Amicitia vera, cura propria non est amico præferenda.Theodolus.—Credo : sed tamen genu cruri propius est.Arnoldus.—Iuvares consolando amicos peste infectos.Theodolus.—Sat isthic habent consolatorum ex cucullatis monachis.Arnoldus.—Adsunt ibidem ægrotis monachi ?Theodolus.—Ita, ordinis sancti Alexii, non autem sacerdotes sunt.Arnoldus.—Sunt etiam illi infirmis mulieribus præsto ?Theodolus.—Mulieribus adsunt moniales, sive virgines vestales.Arnoldus.—Sævit apud vestrates adeò atrociter pestis ?Theodolus.—Homines in dies agminatim moriuntur.Arnoldus.—Quanta funerum in dies est turba ?Theodolus.—Nonnunquàm una die viginti condiebantur humo me præsente.Arnoldus.—Miserum et lamentabile est spectaculum, tot sepelire eodem tempore.Theodolus.—Extremum tristitiæ est illis, quorum amici animam agunt.Arnoldus.—Istud expertus sum, dum mei parentes vita defungebantur.Theodolus.—In paterno meo solo homines penitus erant consternati animis.Arnoldus.—Quis animo non esset perturbato, dum periculum capitis adest ?Theodolus.—Satius tamen est in culcitra, quàm alio mortis genere occumbere.Arnoldus.—Vergilius eos vocat térque quatérque beatos, quibus contigit Troiæ ante ora patrum mori.Theodolus.—Istud ex oraculo Apollinis protulit dictum : nam mortem levat patria et amicorum præsentia.
De pestis sævitia.Arnoldus&Theodolus.
Arnoldus&Theodolus.
Arnoldus.—Curiam à patria exulas ?Theodolus.—Patriam iam fugio, ut aves avernum.Arnoldus.—Quomodo iste avernum fugiunt ?Theodolus.—Avernus locus est, quem propter fœtorem nequeunt aves incolere.Arnoldus.—Fugis tu etiam ita nunc sŏlum tuum natale ?Theodolus.—Utique.Arnoldus.—Quî fit istud ?Theodolus.—Quia ibi nunc fœtor pestifer imperat.Arnoldus.—Ah, tu perfide.Theodolus.—Perfidiæ quid me insimulas ?Arnoldus.—Tu perverse Menalca, qui deseris in miseria patriam.Theodolus.—Traherem ibi moram, ubi de meo capite ageretur ?Arnoldus.—Amicus in neutra est deserendus fortuna.Theodolus.—Inficias non eo, tamen sibi ipsi est cavendum.Arnoldus.—In Amicitia vera, cura propria non est amico præferenda.Theodolus.—Credo : sed tamen genu cruri propius est.Arnoldus.—Iuvares consolando amicos peste infectos.Theodolus.—Sat isthic habent consolatorum ex cucullatis monachis.Arnoldus.—Adsunt ibidem ægrotis monachi ?Theodolus.—Ita, ordinis sancti Alexii, non autem sacerdotes sunt.Arnoldus.—Sunt etiam illi infirmis mulieribus præsto ?Theodolus.—Mulieribus adsunt moniales, sive virgines vestales.Arnoldus.—Sævit apud vestrates adeò atrociter pestis ?Theodolus.—Homines in dies agminatim moriuntur.Arnoldus.—Quanta funerum in dies est turba ?Theodolus.—Nonnunquàm una die viginti condiebantur humo me præsente.Arnoldus.—Miserum et lamentabile est spectaculum, tot sepelire eodem tempore.Theodolus.—Extremum tristitiæ est illis, quorum amici animam agunt.Arnoldus.—Istud expertus sum, dum mei parentes vita defungebantur.Theodolus.—In paterno meo solo homines penitus erant consternati animis.Arnoldus.—Quis animo non esset perturbato, dum periculum capitis adest ?Theodolus.—Satius tamen est in culcitra, quàm alio mortis genere occumbere.Arnoldus.—Vergilius eos vocat térque quatérque beatos, quibus contigit Troiæ ante ora patrum mori.Theodolus.—Istud ex oraculo Apollinis protulit dictum : nam mortem levat patria et amicorum præsentia.
Arnoldus.—Curiam à patria exulas ?
Theodolus.—Patriam iam fugio, ut aves avernum.
Arnoldus.—Quomodo iste avernum fugiunt ?
Theodolus.—Avernus locus est, quem propter fœtorem nequeunt aves incolere.
Arnoldus.—Fugis tu etiam ita nunc sŏlum tuum natale ?
Theodolus.—Utique.
Arnoldus.—Quî fit istud ?
Theodolus.—Quia ibi nunc fœtor pestifer imperat.
Arnoldus.—Ah, tu perfide.
Theodolus.—Perfidiæ quid me insimulas ?
Arnoldus.—Tu perverse Menalca, qui deseris in miseria patriam.
Theodolus.—Traherem ibi moram, ubi de meo capite ageretur ?
Arnoldus.—Amicus in neutra est deserendus fortuna.
Theodolus.—Inficias non eo, tamen sibi ipsi est cavendum.
Arnoldus.—In Amicitia vera, cura propria non est amico præferenda.
Theodolus.—Credo : sed tamen genu cruri propius est.
Arnoldus.—Iuvares consolando amicos peste infectos.
Theodolus.—Sat isthic habent consolatorum ex cucullatis monachis.
Arnoldus.—Adsunt ibidem ægrotis monachi ?
Theodolus.—Ita, ordinis sancti Alexii, non autem sacerdotes sunt.
Arnoldus.—Sunt etiam illi infirmis mulieribus præsto ?
Theodolus.—Mulieribus adsunt moniales, sive virgines vestales.
Arnoldus.—Sævit apud vestrates adeò atrociter pestis ?
Theodolus.—Homines in dies agminatim moriuntur.
Arnoldus.—Quanta funerum in dies est turba ?
Theodolus.—Nonnunquàm una die viginti condiebantur humo me præsente.
Arnoldus.—Miserum et lamentabile est spectaculum, tot sepelire eodem tempore.
Theodolus.—Extremum tristitiæ est illis, quorum amici animam agunt.
Arnoldus.—Istud expertus sum, dum mei parentes vita defungebantur.
Theodolus.—In paterno meo solo homines penitus erant consternati animis.
Arnoldus.—Quis animo non esset perturbato, dum periculum capitis adest ?
Theodolus.—Satius tamen est in culcitra, quàm alio mortis genere occumbere.
Arnoldus.—Vergilius eos vocat térque quatérque beatos, quibus contigit Troiæ ante ora patrum mori.
Theodolus.—Istud ex oraculo Apollinis protulit dictum : nam mortem levat patria et amicorum præsentia.
De Bellorum incommodo.Martinus&Valerius.Martinus.—Ô quam miserè ista natio est devastata !Valerius.—Unde ista miseria ?Martinus.—È bellorum tyrannide.Valerius.—Solet bellum cantum afferre ruinæ ?Martinus.—Reparat nihil, sed omnia sŏlo æquat.Valerius.—Ô rem execrabilem.Martinus.—Pacis est quæque salva reddere, ita belli omnia dissipare.Valerius.—Longè (ut video) præstabit pace frui.Martinus.—Experientia istud persuadet.Valerius.—Felices térque quatérque, qui armis nunquam obruuntur.Martinus.—Bellum agendi quis tamen autor extitit ?Valerius.—Nullus nisi Eumenides et furiæ.Martinus.—Ego æstimo eos esse autores, qui primi belli invenerunt tormenta.Valerius.—Haud malè iudicas.Martinus.—Sed apud quam nationem illa sunt exorta ?Valerius.—Aiunt in Germania.Martinus.—À nostris Germanis multa mira sunt reperta.Valerius.—Tamen illa tormenta præstaret nunquàm excogitata.Martinus.—Res bellica etiam crebrò armis et satellitibus, non istis geritur ferocibus instrumentis.Valerius.—Arma et satellites urbem soli non expugnarent.Martinus.—Obsiderent tamen, et tandem esurie vincerent eam.Valerius.—Fortè et ipsi fame compulsi, demum abirent ante victoriam.
De Bellorum incommodo.Martinus&Valerius.
Martinus&Valerius.
Martinus.—Ô quam miserè ista natio est devastata !Valerius.—Unde ista miseria ?Martinus.—È bellorum tyrannide.Valerius.—Solet bellum cantum afferre ruinæ ?Martinus.—Reparat nihil, sed omnia sŏlo æquat.Valerius.—Ô rem execrabilem.Martinus.—Pacis est quæque salva reddere, ita belli omnia dissipare.Valerius.—Longè (ut video) præstabit pace frui.Martinus.—Experientia istud persuadet.Valerius.—Felices térque quatérque, qui armis nunquam obruuntur.Martinus.—Bellum agendi quis tamen autor extitit ?Valerius.—Nullus nisi Eumenides et furiæ.Martinus.—Ego æstimo eos esse autores, qui primi belli invenerunt tormenta.Valerius.—Haud malè iudicas.Martinus.—Sed apud quam nationem illa sunt exorta ?Valerius.—Aiunt in Germania.Martinus.—À nostris Germanis multa mira sunt reperta.Valerius.—Tamen illa tormenta præstaret nunquàm excogitata.Martinus.—Res bellica etiam crebrò armis et satellitibus, non istis geritur ferocibus instrumentis.Valerius.—Arma et satellites urbem soli non expugnarent.Martinus.—Obsiderent tamen, et tandem esurie vincerent eam.Valerius.—Fortè et ipsi fame compulsi, demum abirent ante victoriam.
Martinus.—Ô quam miserè ista natio est devastata !
Valerius.—Unde ista miseria ?
Martinus.—È bellorum tyrannide.
Valerius.—Solet bellum cantum afferre ruinæ ?
Martinus.—Reparat nihil, sed omnia sŏlo æquat.
Valerius.—Ô rem execrabilem.
Martinus.—Pacis est quæque salva reddere, ita belli omnia dissipare.
Valerius.—Longè (ut video) præstabit pace frui.
Martinus.—Experientia istud persuadet.
Valerius.—Felices térque quatérque, qui armis nunquam obruuntur.
Martinus.—Bellum agendi quis tamen autor extitit ?
Valerius.—Nullus nisi Eumenides et furiæ.
Martinus.—Ego æstimo eos esse autores, qui primi belli invenerunt tormenta.
Valerius.—Haud malè iudicas.
Martinus.—Sed apud quam nationem illa sunt exorta ?
Valerius.—Aiunt in Germania.
Martinus.—À nostris Germanis multa mira sunt reperta.
Valerius.—Tamen illa tormenta præstaret nunquàm excogitata.
Martinus.—Res bellica etiam crebrò armis et satellitibus, non istis geritur ferocibus instrumentis.
Valerius.—Arma et satellites urbem soli non expugnarent.
Martinus.—Obsiderent tamen, et tandem esurie vincerent eam.
Valerius.—Fortè et ipsi fame compulsi, demum abirent ante victoriam.
De annonæ caritate.David&Lucas.David.—Quid sibi vult macies ista tua ?Lucas.—Quòd macer appareo, mirum non est.David.—Fortè pasceris aridè et tenuiter.Lucas.—Tenacissimè alunt me parentes.David.—In rem tuam fortè faciunt.Lucas.—Est illud commodum, parcè ali ?David.—Libris incumbenti non convenit saturitas.Lucas.—Certè et venter ieiunus chartis non gaudet.David.—Cibus mediocris commodat literis dedito.Lucas.—Eo contentus essem, si daretur.David.—Cur tam modicum tibi præbent cibi ?Lucas.—Ob annonæ caritatem.David.—Est ideo ieiunandum, quia omnia veneunt carè ?Lucas.—Est, egenti pecunia.David.—Nobis adhuc in annum de frugibus prospectum est.Lucas.—Feliciores nobis estis.David.—Quanti nunc venit siligo ?Lucas.—Aureo numo credo.David.—Tolerandus adhuc est iste mercatus.Lucas.—Certè non inopibus, sed opulentis.David.—Audivi in Gallia in quadam urbe vendi quinque coronis (ut vocant) aureis.Lucas.—Hui, mentiris nimiúm.David.—Inde huc scriptum est.Lucas.—Per quem ?David.—Per filium cuiusdam Senatoris huius urbis.Lucas.—Nollem me istic nunc temporis agere.David.—Et ego lætor me istic præsto non esse.Lucas.—Gratia Deo, quòd hîc adhuc asse tolerando venditur.
De annonæ caritate.David&Lucas.
David&Lucas.
David.—Quid sibi vult macies ista tua ?Lucas.—Quòd macer appareo, mirum non est.David.—Fortè pasceris aridè et tenuiter.Lucas.—Tenacissimè alunt me parentes.David.—In rem tuam fortè faciunt.Lucas.—Est illud commodum, parcè ali ?David.—Libris incumbenti non convenit saturitas.Lucas.—Certè et venter ieiunus chartis non gaudet.David.—Cibus mediocris commodat literis dedito.Lucas.—Eo contentus essem, si daretur.David.—Cur tam modicum tibi præbent cibi ?Lucas.—Ob annonæ caritatem.David.—Est ideo ieiunandum, quia omnia veneunt carè ?Lucas.—Est, egenti pecunia.David.—Nobis adhuc in annum de frugibus prospectum est.Lucas.—Feliciores nobis estis.David.—Quanti nunc venit siligo ?Lucas.—Aureo numo credo.David.—Tolerandus adhuc est iste mercatus.Lucas.—Certè non inopibus, sed opulentis.David.—Audivi in Gallia in quadam urbe vendi quinque coronis (ut vocant) aureis.Lucas.—Hui, mentiris nimiúm.David.—Inde huc scriptum est.Lucas.—Per quem ?David.—Per filium cuiusdam Senatoris huius urbis.Lucas.—Nollem me istic nunc temporis agere.David.—Et ego lætor me istic præsto non esse.Lucas.—Gratia Deo, quòd hîc adhuc asse tolerando venditur.
David.—Quid sibi vult macies ista tua ?
Lucas.—Quòd macer appareo, mirum non est.
David.—Fortè pasceris aridè et tenuiter.
Lucas.—Tenacissimè alunt me parentes.
David.—In rem tuam fortè faciunt.
Lucas.—Est illud commodum, parcè ali ?
David.—Libris incumbenti non convenit saturitas.
Lucas.—Certè et venter ieiunus chartis non gaudet.
David.—Cibus mediocris commodat literis dedito.
Lucas.—Eo contentus essem, si daretur.
David.—Cur tam modicum tibi præbent cibi ?
Lucas.—Ob annonæ caritatem.
David.—Est ideo ieiunandum, quia omnia veneunt carè ?
Lucas.—Est, egenti pecunia.
David.—Nobis adhuc in annum de frugibus prospectum est.
Lucas.—Feliciores nobis estis.
David.—Quanti nunc venit siligo ?
Lucas.—Aureo numo credo.
David.—Tolerandus adhuc est iste mercatus.
Lucas.—Certè non inopibus, sed opulentis.
David.—Audivi in Gallia in quadam urbe vendi quinque coronis (ut vocant) aureis.
Lucas.—Hui, mentiris nimiúm.
David.—Inde huc scriptum est.
Lucas.—Per quem ?
David.—Per filium cuiusdam Senatoris huius urbis.
Lucas.—Nollem me istic nunc temporis agere.
David.—Et ego lætor me istic præsto non esse.
Lucas.—Gratia Deo, quòd hîc adhuc asse tolerando venditur.
Quàm delicatè in oppidis, et quàm miserè ac tenuiter victitent in agris.Eobanus&Adelarius.Eobanus.—Ô magne Apollo, quàm iniquè inter homines vivitur !Adelarius.—Ut istud coniicis ?Eobanus.—Nam multi delicatè, aliqui tenuiusculè victitant.Adelarius.—Es tu expertus fortunam vitæ aliorum ?Eobanus.—Res ipsa loquitur passim.Adelarius.—Apertius istud loquere.Eobanus.—Rustici ut edant, vidistín’ ?Adelarius.—Vidi, pulmentis ordeaceis pascuntur.Eobanus.—Urbani autem omni utuntur ciborum lautitia.Adelarius.—Aliqui eorum nudum rodunt panem.Eobanus.—Quandoque tamen curant cuticulam et vivunt genialiter.Adelarius.—Ut possunt illud, cùm as ipsis desit ?Eobanus.—Vestes vel alia oppignerant.Adelarius.—Tum oporteret eos nudos incedere.Eobanus.—Domi se continent, quousque redemerint.Adelarius.—Fortassis accommodatis indumentis utuntur.Eobanus.—Nonnunquàm certè, vel æs credito accipiunt, unde redimant vestes.Adelarius.—Tum vorsuram solvunt.Eobanus.—Quid est vorsuram solvere ?Adelarius.—Est creditorem solvere pecunia credita accepta ab alio.Eobanus.—Vivitur adeò opiparè et magno in urbibus ?Adelarius.—Utique, quicquid labore acquiritur, festo die prodigitur.Eobanus.—Quo victitant deinde diebus operosis ?Adelarius.—Pane et raparum quisquiliis.Eobanus.—Stulti homines, qui crapula famem emunt.Adelarius.—Ipsi super chœnice non sedent.
Quàm delicatè in oppidis, et quàm miserè ac tenuiter victitent in agris.Eobanus&Adelarius.
Eobanus&Adelarius.
Eobanus.—Ô magne Apollo, quàm iniquè inter homines vivitur !Adelarius.—Ut istud coniicis ?Eobanus.—Nam multi delicatè, aliqui tenuiusculè victitant.Adelarius.—Es tu expertus fortunam vitæ aliorum ?Eobanus.—Res ipsa loquitur passim.Adelarius.—Apertius istud loquere.Eobanus.—Rustici ut edant, vidistín’ ?Adelarius.—Vidi, pulmentis ordeaceis pascuntur.Eobanus.—Urbani autem omni utuntur ciborum lautitia.Adelarius.—Aliqui eorum nudum rodunt panem.Eobanus.—Quandoque tamen curant cuticulam et vivunt genialiter.Adelarius.—Ut possunt illud, cùm as ipsis desit ?Eobanus.—Vestes vel alia oppignerant.Adelarius.—Tum oporteret eos nudos incedere.Eobanus.—Domi se continent, quousque redemerint.Adelarius.—Fortassis accommodatis indumentis utuntur.Eobanus.—Nonnunquàm certè, vel æs credito accipiunt, unde redimant vestes.Adelarius.—Tum vorsuram solvunt.Eobanus.—Quid est vorsuram solvere ?Adelarius.—Est creditorem solvere pecunia credita accepta ab alio.Eobanus.—Vivitur adeò opiparè et magno in urbibus ?Adelarius.—Utique, quicquid labore acquiritur, festo die prodigitur.Eobanus.—Quo victitant deinde diebus operosis ?Adelarius.—Pane et raparum quisquiliis.Eobanus.—Stulti homines, qui crapula famem emunt.Adelarius.—Ipsi super chœnice non sedent.
Eobanus.—Ô magne Apollo, quàm iniquè inter homines vivitur !
Adelarius.—Ut istud coniicis ?
Eobanus.—Nam multi delicatè, aliqui tenuiusculè victitant.
Adelarius.—Es tu expertus fortunam vitæ aliorum ?
Eobanus.—Res ipsa loquitur passim.
Adelarius.—Apertius istud loquere.
Eobanus.—Rustici ut edant, vidistín’ ?
Adelarius.—Vidi, pulmentis ordeaceis pascuntur.
Eobanus.—Urbani autem omni utuntur ciborum lautitia.
Adelarius.—Aliqui eorum nudum rodunt panem.
Eobanus.—Quandoque tamen curant cuticulam et vivunt genialiter.
Adelarius.—Ut possunt illud, cùm as ipsis desit ?
Eobanus.—Vestes vel alia oppignerant.
Adelarius.—Tum oporteret eos nudos incedere.
Eobanus.—Domi se continent, quousque redemerint.
Adelarius.—Fortassis accommodatis indumentis utuntur.
Eobanus.—Nonnunquàm certè, vel æs credito accipiunt, unde redimant vestes.
Adelarius.—Tum vorsuram solvunt.
Eobanus.—Quid est vorsuram solvere ?
Adelarius.—Est creditorem solvere pecunia credita accepta ab alio.
Eobanus.—Vivitur adeò opiparè et magno in urbibus ?
Adelarius.—Utique, quicquid labore acquiritur, festo die prodigitur.
Eobanus.—Quo victitant deinde diebus operosis ?
Adelarius.—Pane et raparum quisquiliis.
Eobanus.—Stulti homines, qui crapula famem emunt.
Adelarius.—Ipsi super chœnice non sedent.
Facilè emergere eos, qui opulenti sunt.Matthias&Vergilius.Matthias.—Subitò iste in virum evasit.Vergilius.—Dignum non est admiratione.Matthias.—Ego vehementer miror.Vergilius.—Ego nihil, quia facilè potuit.Matthias.—Quî facilè potuit ?Vergilius.—Quia opulentus fuit.Matthias.—Emergunt illi omnes qui divites sunt ?Vergilius.—Dubitas ? ánne in dies istud vides ?Matthias.—Pauperibus ut succedit ?Vergilius.—Iacent et pessundantur ubique.Matthias.—Prospice quid dicas.Vergilius.—Dico Apollinis oraculum.Matthias.—Non rarò pauper in virum evadit egregium, dives semper humi repit.Vergilius.—Rarò visum est quod dicis.Matthias.—Eruditorum turbam et classem aspice, omnes fermè inopes fuêre.Vergilius.—Adiuti tamen aliorum opibus.Matthias.—Sæpe et sibiipsi opitulantur ingeniis et scientiis.Vergilius.—Per illa ipsis applauditur ab opulentis.Matthias.—Phœnice rariorem reperies doctum, qui rerum est educatus copia.Vergilius.—Quî illud fiat, admiror.Matthias.—Qui abundant, æstimant se non egere doctrina.Vergilius.—Tales complures audivi suas iactitantes opes.Matthias.—Nonnulli etiam abundantes ære, scientia nequeunt pollere ob ingenii ruditatem.Vergilius.—Verè dicis, nam non omnia Dii uni dedêre, uni ingenium, alteri opes, cæteris formam corporis venustissimam, etc.Matthias.—Tanta varietate mortales differre voluit verus ipse Iupiter.
Facilè emergere eos, qui opulenti sunt.Matthias&Vergilius.
Matthias&Vergilius.
Matthias.—Subitò iste in virum evasit.Vergilius.—Dignum non est admiratione.Matthias.—Ego vehementer miror.Vergilius.—Ego nihil, quia facilè potuit.Matthias.—Quî facilè potuit ?Vergilius.—Quia opulentus fuit.Matthias.—Emergunt illi omnes qui divites sunt ?Vergilius.—Dubitas ? ánne in dies istud vides ?Matthias.—Pauperibus ut succedit ?Vergilius.—Iacent et pessundantur ubique.Matthias.—Prospice quid dicas.Vergilius.—Dico Apollinis oraculum.Matthias.—Non rarò pauper in virum evadit egregium, dives semper humi repit.Vergilius.—Rarò visum est quod dicis.Matthias.—Eruditorum turbam et classem aspice, omnes fermè inopes fuêre.Vergilius.—Adiuti tamen aliorum opibus.Matthias.—Sæpe et sibiipsi opitulantur ingeniis et scientiis.Vergilius.—Per illa ipsis applauditur ab opulentis.Matthias.—Phœnice rariorem reperies doctum, qui rerum est educatus copia.Vergilius.—Quî illud fiat, admiror.Matthias.—Qui abundant, æstimant se non egere doctrina.Vergilius.—Tales complures audivi suas iactitantes opes.Matthias.—Nonnulli etiam abundantes ære, scientia nequeunt pollere ob ingenii ruditatem.Vergilius.—Verè dicis, nam non omnia Dii uni dedêre, uni ingenium, alteri opes, cæteris formam corporis venustissimam, etc.Matthias.—Tanta varietate mortales differre voluit verus ipse Iupiter.
Matthias.—Subitò iste in virum evasit.
Vergilius.—Dignum non est admiratione.
Matthias.—Ego vehementer miror.
Vergilius.—Ego nihil, quia facilè potuit.
Matthias.—Quî facilè potuit ?
Vergilius.—Quia opulentus fuit.
Matthias.—Emergunt illi omnes qui divites sunt ?
Vergilius.—Dubitas ? ánne in dies istud vides ?
Matthias.—Pauperibus ut succedit ?
Vergilius.—Iacent et pessundantur ubique.
Matthias.—Prospice quid dicas.
Vergilius.—Dico Apollinis oraculum.
Matthias.—Non rarò pauper in virum evadit egregium, dives semper humi repit.
Vergilius.—Rarò visum est quod dicis.
Matthias.—Eruditorum turbam et classem aspice, omnes fermè inopes fuêre.
Vergilius.—Adiuti tamen aliorum opibus.
Matthias.—Sæpe et sibiipsi opitulantur ingeniis et scientiis.
Vergilius.—Per illa ipsis applauditur ab opulentis.
Matthias.—Phœnice rariorem reperies doctum, qui rerum est educatus copia.
Vergilius.—Quî illud fiat, admiror.
Matthias.—Qui abundant, æstimant se non egere doctrina.
Vergilius.—Tales complures audivi suas iactitantes opes.
Matthias.—Nonnulli etiam abundantes ære, scientia nequeunt pollere ob ingenii ruditatem.
Vergilius.—Verè dicis, nam non omnia Dii uni dedêre, uni ingenium, alteri opes, cæteris formam corporis venustissimam, etc.
Matthias.—Tanta varietate mortales differre voluit verus ipse Iupiter.
De Nuptiis.Herebertus&Hylgerus.Herebertus.—Ad proximum diem festum indulgebo genio.Hylgerus.—Ubi locorum ?Herebertus.—In ædibus nostris.Hylgerus.—Habebitis aliquid apparatum lautius ?Herebertus.—Convivium habebimus geniale et lautissimum.Hylgerus.—Tantos cur facietis sumptus ?Herebertus.—Nuptiæ peragentur domi nostræ.Hylgerus.—Inter quos erit vinculum maritale ?Herebertus.—Inter sororem meam, et filium alterius civis.Hylgerus.—Sponsus éstne locuples ?Herebertus.—Nescio, arculam suam non sum exploratus.Hylgerus.—Quantam dotem afferet ?Herebertus.—Aiunt, duo millia aureorum.Hylgerus.—Ho, ho, satis abundat.Herebertus.—Contenta est soror mea dote ista.Hylgerus.—Quantam ipsa afferet ?Herebertus.—Nescio, mihi non retulerunt parentes.Hylgerus.—Duces tu sponsam ?Herebertus.—Ad templum ducam, sed non rursus educam.Hylgerus.—Qui tum sunt educturi ? vel immorabitur usque Ecclesiæ ?Herebertus.—Cognati ipsius sponsi, cui in templo committetur in manus.Hylgerus.—À prandio habebitísne choreas ?Herebertus.—Saliemus mirè ad tibiam et tympanum.Hylgerus.—In tanta lætitia et mei recordêris.Herebertus.—Venias ad nos, impartiam tibi quippiam lauti è sponsa.Hylgerus.—È sponsa nihil cupio.Herebertus.—Hem, lapsus sum lingua, è nuptiis dixissem.Hylgerus.—Nasum tuum nosco.
De Nuptiis.Herebertus&Hylgerus.
Herebertus&Hylgerus.
Herebertus.—Ad proximum diem festum indulgebo genio.Hylgerus.—Ubi locorum ?Herebertus.—In ædibus nostris.Hylgerus.—Habebitis aliquid apparatum lautius ?Herebertus.—Convivium habebimus geniale et lautissimum.Hylgerus.—Tantos cur facietis sumptus ?Herebertus.—Nuptiæ peragentur domi nostræ.Hylgerus.—Inter quos erit vinculum maritale ?Herebertus.—Inter sororem meam, et filium alterius civis.Hylgerus.—Sponsus éstne locuples ?Herebertus.—Nescio, arculam suam non sum exploratus.Hylgerus.—Quantam dotem afferet ?Herebertus.—Aiunt, duo millia aureorum.Hylgerus.—Ho, ho, satis abundat.Herebertus.—Contenta est soror mea dote ista.Hylgerus.—Quantam ipsa afferet ?Herebertus.—Nescio, mihi non retulerunt parentes.Hylgerus.—Duces tu sponsam ?Herebertus.—Ad templum ducam, sed non rursus educam.Hylgerus.—Qui tum sunt educturi ? vel immorabitur usque Ecclesiæ ?Herebertus.—Cognati ipsius sponsi, cui in templo committetur in manus.Hylgerus.—À prandio habebitísne choreas ?Herebertus.—Saliemus mirè ad tibiam et tympanum.Hylgerus.—In tanta lætitia et mei recordêris.Herebertus.—Venias ad nos, impartiam tibi quippiam lauti è sponsa.Hylgerus.—È sponsa nihil cupio.Herebertus.—Hem, lapsus sum lingua, è nuptiis dixissem.Hylgerus.—Nasum tuum nosco.
Herebertus.—Ad proximum diem festum indulgebo genio.
Hylgerus.—Ubi locorum ?
Herebertus.—In ædibus nostris.
Hylgerus.—Habebitis aliquid apparatum lautius ?
Herebertus.—Convivium habebimus geniale et lautissimum.
Hylgerus.—Tantos cur facietis sumptus ?
Herebertus.—Nuptiæ peragentur domi nostræ.
Hylgerus.—Inter quos erit vinculum maritale ?
Herebertus.—Inter sororem meam, et filium alterius civis.
Hylgerus.—Sponsus éstne locuples ?
Herebertus.—Nescio, arculam suam non sum exploratus.
Hylgerus.—Quantam dotem afferet ?
Herebertus.—Aiunt, duo millia aureorum.
Hylgerus.—Ho, ho, satis abundat.
Herebertus.—Contenta est soror mea dote ista.
Hylgerus.—Quantam ipsa afferet ?
Herebertus.—Nescio, mihi non retulerunt parentes.
Hylgerus.—Duces tu sponsam ?
Herebertus.—Ad templum ducam, sed non rursus educam.
Hylgerus.—Qui tum sunt educturi ? vel immorabitur usque Ecclesiæ ?
Herebertus.—Cognati ipsius sponsi, cui in templo committetur in manus.
Hylgerus.—À prandio habebitísne choreas ?
Herebertus.—Saliemus mirè ad tibiam et tympanum.
Hylgerus.—In tanta lætitia et mei recordêris.
Herebertus.—Venias ad nos, impartiam tibi quippiam lauti è sponsa.
Hylgerus.—È sponsa nihil cupio.
Herebertus.—Hem, lapsus sum lingua, è nuptiis dixissem.
Hylgerus.—Nasum tuum nosco.
De Vino dando in illius sancti die, cuius nos nomen gerimus.Nicolaus&Ioannes.Nicolaus.—Ut præsentes tibi sint numi facito.Ioannes.—Præsenti quid agam pecunia ?Nicolaus.—Istud experieris.Ioannes.—Quando experiar ?Nicolaus.—Die festo illius sancti, cuius nomen refers.Ioannes.—An tum plus egebo ære quàm nunc ?Nicolaus.—Sumptum oportet facias.Ioannes.—Quas haberem expensas ?Nicolaus.—Pendes vinum ob tuum nomen, quo isti sancto es cognominis.Ioannes.—Spem frustra fovebis.Nicolaus.—Recusabis ? nónne et ego nomen meum vino celebravi ?Ioannes.—Potationi ego autem non adfui.Nicolaus.—Si præsto fuisses, combibisses, non potuimus te expectare.Ioannes.—Iniquum esset, me tingere te vino, quum tuum non degustavi.Nicolaus.—Anno ab hinc proximo largius bibe, ubi redierint feriæ sancti illius, cui nomini ego consono.Ioannes.—Incertus sum an vita superstes manebo.Nicolaus.—Dabis vinum nécne ?Ioannes.—Experiemini, ubi dies ille advenerit.Nicolaus.—Memores erimus, non obliviscemur.Ioannes.—Præter binas vini mensuras dabo nihil.Nicolaus.—Sat erit ultrà non postulantibus.Ioannes.—Unde exortus sit mos ille, miror maximè.Nicolaus.—Ex Gentilium consuetudine, qui solebant diem natalem convivando celebrare.Ioannes.—Verisimile est, nam multa vestigia Ethnicorum nostrae consuetudines referunt.
De Vino dando in illius sancti die, cuius nos nomen gerimus.Nicolaus&Ioannes.
Nicolaus&Ioannes.
Nicolaus.—Ut præsentes tibi sint numi facito.Ioannes.—Præsenti quid agam pecunia ?Nicolaus.—Istud experieris.Ioannes.—Quando experiar ?Nicolaus.—Die festo illius sancti, cuius nomen refers.Ioannes.—An tum plus egebo ære quàm nunc ?Nicolaus.—Sumptum oportet facias.Ioannes.—Quas haberem expensas ?Nicolaus.—Pendes vinum ob tuum nomen, quo isti sancto es cognominis.Ioannes.—Spem frustra fovebis.Nicolaus.—Recusabis ? nónne et ego nomen meum vino celebravi ?Ioannes.—Potationi ego autem non adfui.Nicolaus.—Si præsto fuisses, combibisses, non potuimus te expectare.Ioannes.—Iniquum esset, me tingere te vino, quum tuum non degustavi.Nicolaus.—Anno ab hinc proximo largius bibe, ubi redierint feriæ sancti illius, cui nomini ego consono.Ioannes.—Incertus sum an vita superstes manebo.Nicolaus.—Dabis vinum nécne ?Ioannes.—Experiemini, ubi dies ille advenerit.Nicolaus.—Memores erimus, non obliviscemur.Ioannes.—Præter binas vini mensuras dabo nihil.Nicolaus.—Sat erit ultrà non postulantibus.Ioannes.—Unde exortus sit mos ille, miror maximè.Nicolaus.—Ex Gentilium consuetudine, qui solebant diem natalem convivando celebrare.Ioannes.—Verisimile est, nam multa vestigia Ethnicorum nostrae consuetudines referunt.
Nicolaus.—Ut præsentes tibi sint numi facito.
Ioannes.—Præsenti quid agam pecunia ?
Nicolaus.—Istud experieris.
Ioannes.—Quando experiar ?
Nicolaus.—Die festo illius sancti, cuius nomen refers.
Ioannes.—An tum plus egebo ære quàm nunc ?
Nicolaus.—Sumptum oportet facias.
Ioannes.—Quas haberem expensas ?
Nicolaus.—Pendes vinum ob tuum nomen, quo isti sancto es cognominis.
Ioannes.—Spem frustra fovebis.
Nicolaus.—Recusabis ? nónne et ego nomen meum vino celebravi ?
Ioannes.—Potationi ego autem non adfui.
Nicolaus.—Si præsto fuisses, combibisses, non potuimus te expectare.
Ioannes.—Iniquum esset, me tingere te vino, quum tuum non degustavi.
Nicolaus.—Anno ab hinc proximo largius bibe, ubi redierint feriæ sancti illius, cui nomini ego consono.
Ioannes.—Incertus sum an vita superstes manebo.
Nicolaus.—Dabis vinum nécne ?
Ioannes.—Experiemini, ubi dies ille advenerit.
Nicolaus.—Memores erimus, non obliviscemur.
Ioannes.—Præter binas vini mensuras dabo nihil.
Nicolaus.—Sat erit ultrà non postulantibus.
Ioannes.—Unde exortus sit mos ille, miror maximè.
Nicolaus.—Ex Gentilium consuetudine, qui solebant diem natalem convivando celebrare.
Ioannes.—Verisimile est, nam multa vestigia Ethnicorum nostrae consuetudines referunt.
De primo Sacerdotis sacrificio.Bonifacius&Brictius.Bonifacius.—Quando sacris initiaberis ordinibus ?Brictius.—Proximo Paschate spero.Bonifacius.—Est tibi matura ætas ?Brictius.—Ago nunc annum vigesimum quartum.Bonifacius.—Ordinibus suscipiendis isti conveniunt anni.Brictius.—Ætas mihi tanta est, verùm minor sapientia.Bonifacius.—Addisce tandem spargere nuces, si hactenus puerum egisti.Brictius.—Ad vires laborabo.Bonifacius.—Census quid habes, cuius ope vives in ordinibus sumptis ?Brictius.—Parentum vivam prædiis.Bonifacius.—Potes de illorum opibus sacerdotis ducere vitam ?Brictius.—Confido, nam unicus sum filius.Bonifacius.—Ipse nollem ordinibus sacris initiari, si sacerdotii nihil mihi esset.Brictius.—Eleemosynarum non sum cupidus.Bonifacius.—Etiam præter sacerdotis vitam posses patrimonio uti ?Brictius.—Possem, at sacerdos effici ardeo.Bonifacius.—Nunc temporis miserrimum est sacerdotem esse.Brictius.—Cur est calamitosum ?Bonifacius.—Quia passim odio persequuntur ab his, qui Luthero accedunt.Brictius.—Id si ferent æquo animo, magnam accipient mercedem.Bonifacius.—Exploduntur quibusdam in locis, tractantur ut Iudæi forent.Brictius.—Omnium rerum est vicissitudo : sic et illud tandem cessabit.Bonifacius.—At fortassis serius quàm proderit.
De primo Sacerdotis sacrificio.Bonifacius&Brictius.
Bonifacius&Brictius.
Bonifacius.—Quando sacris initiaberis ordinibus ?Brictius.—Proximo Paschate spero.Bonifacius.—Est tibi matura ætas ?Brictius.—Ago nunc annum vigesimum quartum.Bonifacius.—Ordinibus suscipiendis isti conveniunt anni.Brictius.—Ætas mihi tanta est, verùm minor sapientia.Bonifacius.—Addisce tandem spargere nuces, si hactenus puerum egisti.Brictius.—Ad vires laborabo.Bonifacius.—Census quid habes, cuius ope vives in ordinibus sumptis ?Brictius.—Parentum vivam prædiis.Bonifacius.—Potes de illorum opibus sacerdotis ducere vitam ?Brictius.—Confido, nam unicus sum filius.Bonifacius.—Ipse nollem ordinibus sacris initiari, si sacerdotii nihil mihi esset.Brictius.—Eleemosynarum non sum cupidus.Bonifacius.—Etiam præter sacerdotis vitam posses patrimonio uti ?Brictius.—Possem, at sacerdos effici ardeo.Bonifacius.—Nunc temporis miserrimum est sacerdotem esse.Brictius.—Cur est calamitosum ?Bonifacius.—Quia passim odio persequuntur ab his, qui Luthero accedunt.Brictius.—Id si ferent æquo animo, magnam accipient mercedem.Bonifacius.—Exploduntur quibusdam in locis, tractantur ut Iudæi forent.Brictius.—Omnium rerum est vicissitudo : sic et illud tandem cessabit.Bonifacius.—At fortassis serius quàm proderit.
Bonifacius.—Quando sacris initiaberis ordinibus ?
Brictius.—Proximo Paschate spero.
Bonifacius.—Est tibi matura ætas ?
Brictius.—Ago nunc annum vigesimum quartum.
Bonifacius.—Ordinibus suscipiendis isti conveniunt anni.
Brictius.—Ætas mihi tanta est, verùm minor sapientia.
Bonifacius.—Addisce tandem spargere nuces, si hactenus puerum egisti.
Brictius.—Ad vires laborabo.
Bonifacius.—Census quid habes, cuius ope vives in ordinibus sumptis ?
Brictius.—Parentum vivam prædiis.
Bonifacius.—Potes de illorum opibus sacerdotis ducere vitam ?
Brictius.—Confido, nam unicus sum filius.
Bonifacius.—Ipse nollem ordinibus sacris initiari, si sacerdotii nihil mihi esset.
Brictius.—Eleemosynarum non sum cupidus.
Bonifacius.—Etiam præter sacerdotis vitam posses patrimonio uti ?
Brictius.—Possem, at sacerdos effici ardeo.
Bonifacius.—Nunc temporis miserrimum est sacerdotem esse.
Brictius.—Cur est calamitosum ?
Bonifacius.—Quia passim odio persequuntur ab his, qui Luthero accedunt.
Brictius.—Id si ferent æquo animo, magnam accipient mercedem.
Bonifacius.—Exploduntur quibusdam in locis, tractantur ut Iudæi forent.
Brictius.—Omnium rerum est vicissitudo : sic et illud tandem cessabit.
Bonifacius.—At fortassis serius quàm proderit.
De exequiis defunctorum peragendis.Bernardus&Leonardus.Bernardus.—Hodie rursus Ecclesiae nostræ plebeiarius messem suam exercebit.Leonardus.—Non est tamen messor vel agricola.Bernardus.—Plures metunt, qui tamen agricolæ non sunt.Leonardus.—Nunquàm vidi etiam doctum hominem metere.Bernardus.—Aliud mihi significat metere, quàm tibi.Leonardus.—Quid per ipsum verbum intelligis ?Bernardus.—Metere, id est, commodum et lucrum accipere.Leonardus.—Melius te nunc capiam loquendo.Bernardus.—Plebeiarius noster hodie metet in altari oblatam pecuniam.Leonardus.—Fiet hodie tanta immolatio numorum ?Bernardus.—Exequiæ agentur cuidam meorum cognatorum.Leonardus.—Intereris etiam et tu ?Bernardus.—Præsto ero, et cum aliis meos altari offeram numulos.Leonardus.—Quot numorum receptum est immolare ?Bernardus.—Tres in tribus altaribus.Leonardus.—Retinet pastor sibi istud soli ?Bernardus.—Cum Sacellanis (credo) partitur.Leonardus.—Quanti constabit candelarum emptio ?Bernardus.—Conducimus eas, et quantum combusserimus ceræ, tantum exolvemus.Leonardus.—Præter ista quid Plebeiario datis ?Bernardus.—Incertum est mihi, sat scio pecuniæ.Leonardus.—Ditescere eum oportet.Bernardus.—Nunquàm aliquem sortis suæ audivi, qui se non egêre diceret.
De exequiis defunctorum peragendis.Bernardus&Leonardus.
Bernardus&Leonardus.
Bernardus.—Hodie rursus Ecclesiae nostræ plebeiarius messem suam exercebit.Leonardus.—Non est tamen messor vel agricola.Bernardus.—Plures metunt, qui tamen agricolæ non sunt.Leonardus.—Nunquàm vidi etiam doctum hominem metere.Bernardus.—Aliud mihi significat metere, quàm tibi.Leonardus.—Quid per ipsum verbum intelligis ?Bernardus.—Metere, id est, commodum et lucrum accipere.Leonardus.—Melius te nunc capiam loquendo.Bernardus.—Plebeiarius noster hodie metet in altari oblatam pecuniam.Leonardus.—Fiet hodie tanta immolatio numorum ?Bernardus.—Exequiæ agentur cuidam meorum cognatorum.Leonardus.—Intereris etiam et tu ?Bernardus.—Præsto ero, et cum aliis meos altari offeram numulos.Leonardus.—Quot numorum receptum est immolare ?Bernardus.—Tres in tribus altaribus.Leonardus.—Retinet pastor sibi istud soli ?Bernardus.—Cum Sacellanis (credo) partitur.Leonardus.—Quanti constabit candelarum emptio ?Bernardus.—Conducimus eas, et quantum combusserimus ceræ, tantum exolvemus.Leonardus.—Præter ista quid Plebeiario datis ?Bernardus.—Incertum est mihi, sat scio pecuniæ.Leonardus.—Ditescere eum oportet.Bernardus.—Nunquàm aliquem sortis suæ audivi, qui se non egêre diceret.
Bernardus.—Hodie rursus Ecclesiae nostræ plebeiarius messem suam exercebit.
Leonardus.—Non est tamen messor vel agricola.
Bernardus.—Plures metunt, qui tamen agricolæ non sunt.
Leonardus.—Nunquàm vidi etiam doctum hominem metere.
Bernardus.—Aliud mihi significat metere, quàm tibi.
Leonardus.—Quid per ipsum verbum intelligis ?
Bernardus.—Metere, id est, commodum et lucrum accipere.
Leonardus.—Melius te nunc capiam loquendo.
Bernardus.—Plebeiarius noster hodie metet in altari oblatam pecuniam.
Leonardus.—Fiet hodie tanta immolatio numorum ?
Bernardus.—Exequiæ agentur cuidam meorum cognatorum.
Leonardus.—Intereris etiam et tu ?
Bernardus.—Præsto ero, et cum aliis meos altari offeram numulos.
Leonardus.—Quot numorum receptum est immolare ?
Bernardus.—Tres in tribus altaribus.
Leonardus.—Retinet pastor sibi istud soli ?
Bernardus.—Cum Sacellanis (credo) partitur.
Leonardus.—Quanti constabit candelarum emptio ?
Bernardus.—Conducimus eas, et quantum combusserimus ceræ, tantum exolvemus.
Leonardus.—Præter ista quid Plebeiario datis ?
Bernardus.—Incertum est mihi, sat scio pecuniæ.
Leonardus.—Ditescere eum oportet.
Bernardus.—Nunquàm aliquem sortis suæ audivi, qui se non egêre diceret.
De sepulturaEberhardus&Iodocus.Eberhardus.—Candelæ per fenestras extensæ quid portendunt ?Iodocus.—Cadaver hominis ædibus interesse.Eberhardus.—Apud nostrates istud moris non est.Iodocus.—Nullo signo prætereunti ostenditur in domo defunctum iacere hominem ?Eberhardus.—Ostium patet, et in domo cum candelis ardentibus ponitur funus.Iodocus.—Cuique nationi suus est ritus.Eberhardus.—Emúntne omnes istas candelas, quas fenestris extendunt ?Iodocus.—Conducunt eas, non mercantur.Eberhardus.—Quanti ?Iodocus.—Quamlibet solido opinor.Eberhardus.—Præferuntur funeri ad sepulchrum ?Iodocus.—Etiam et accenduntur.Eberhardus.—Sepultura quanti hîc constat ?Iodocus.—Certè maximo ære.Eberhardus.—Dic mihi cur sepultura sit adeò pretiosa.Iodocus.—Terra cœmeterii emenda est, qua corpus conditur.Eberhardus.—Illa à quo venditur ?Iodocus.—Puto, à plebeiario, vel ædituo.Eberhardus.—Qua fronte audent terram vendere ?Iodocus.—Quid ni auderent ?Eberhardus.—Ad ipsos non pertinet, cur tum aliena venditant ?Iodocus.—Cuius est humus, si non ipsorum est ?Eberhardus.—In Psalmo scriptum est ? Domini est terra, et plenitudo eius.Iodocus.—Si est Domini, ergo et pastorum, quia Domini sunt vicarii.Eberhardus.—Quod Domini est, non ære, sed præcordiis devotis impetratur.Iodocus.—Precibus etiam plebani cœmeterium vendunt, sed pecunia addita.
De sepulturaEberhardus&Iodocus.
Eberhardus&Iodocus.
Eberhardus.—Candelæ per fenestras extensæ quid portendunt ?Iodocus.—Cadaver hominis ædibus interesse.Eberhardus.—Apud nostrates istud moris non est.Iodocus.—Nullo signo prætereunti ostenditur in domo defunctum iacere hominem ?Eberhardus.—Ostium patet, et in domo cum candelis ardentibus ponitur funus.Iodocus.—Cuique nationi suus est ritus.Eberhardus.—Emúntne omnes istas candelas, quas fenestris extendunt ?Iodocus.—Conducunt eas, non mercantur.Eberhardus.—Quanti ?Iodocus.—Quamlibet solido opinor.Eberhardus.—Præferuntur funeri ad sepulchrum ?Iodocus.—Etiam et accenduntur.Eberhardus.—Sepultura quanti hîc constat ?Iodocus.—Certè maximo ære.Eberhardus.—Dic mihi cur sepultura sit adeò pretiosa.Iodocus.—Terra cœmeterii emenda est, qua corpus conditur.Eberhardus.—Illa à quo venditur ?Iodocus.—Puto, à plebeiario, vel ædituo.Eberhardus.—Qua fronte audent terram vendere ?Iodocus.—Quid ni auderent ?Eberhardus.—Ad ipsos non pertinet, cur tum aliena venditant ?Iodocus.—Cuius est humus, si non ipsorum est ?Eberhardus.—In Psalmo scriptum est ? Domini est terra, et plenitudo eius.Iodocus.—Si est Domini, ergo et pastorum, quia Domini sunt vicarii.Eberhardus.—Quod Domini est, non ære, sed præcordiis devotis impetratur.Iodocus.—Precibus etiam plebani cœmeterium vendunt, sed pecunia addita.
Eberhardus.—Candelæ per fenestras extensæ quid portendunt ?
Iodocus.—Cadaver hominis ædibus interesse.
Eberhardus.—Apud nostrates istud moris non est.
Iodocus.—Nullo signo prætereunti ostenditur in domo defunctum iacere hominem ?
Eberhardus.—Ostium patet, et in domo cum candelis ardentibus ponitur funus.
Iodocus.—Cuique nationi suus est ritus.
Eberhardus.—Emúntne omnes istas candelas, quas fenestris extendunt ?
Iodocus.—Conducunt eas, non mercantur.
Eberhardus.—Quanti ?
Iodocus.—Quamlibet solido opinor.
Eberhardus.—Præferuntur funeri ad sepulchrum ?
Iodocus.—Etiam et accenduntur.
Eberhardus.—Sepultura quanti hîc constat ?
Iodocus.—Certè maximo ære.
Eberhardus.—Dic mihi cur sepultura sit adeò pretiosa.
Iodocus.—Terra cœmeterii emenda est, qua corpus conditur.
Eberhardus.—Illa à quo venditur ?
Iodocus.—Puto, à plebeiario, vel ædituo.
Eberhardus.—Qua fronte audent terram vendere ?
Iodocus.—Quid ni auderent ?
Eberhardus.—Ad ipsos non pertinet, cur tum aliena venditant ?
Iodocus.—Cuius est humus, si non ipsorum est ?
Eberhardus.—In Psalmo scriptum est ? Domini est terra, et plenitudo eius.
Iodocus.—Si est Domini, ergo et pastorum, quia Domini sunt vicarii.
Eberhardus.—Quod Domini est, non ære, sed præcordiis devotis impetratur.
Iodocus.—Precibus etiam plebani cœmeterium vendunt, sed pecunia addita.
De anno Iubilæo.Paschasius&Alexius.Paschasius.—Accingam me hac hyeme profectioni longissimæ.Alexius.—Quò diriges gressus ?Paschasius.—Romam versús.Alexius.—Impetratum fortè sacerdotium fertile ?Paschasius.—Minimè : sed depositum isthic peccata, pergam.Alexius.—Depositurus es ibi delicta ?Paschasius.—Confore spero.Alexius.—Fidem non habeo.Paschasius.—Non fit tibi verisimile ?Alexius.—Dicis istud tuo ingenio, vel ab alio relatum habes ?Paschasius.—In literis Pontificis Romani ita legi.Alexius.—Quid continebant ?Paschasius.—Cuilibet verè pœnitenti, et Romam hoc anno accedenti, condonari scelera et pœnam.Alexius.—Istud et in his terris consequi potes.Paschasius.—Quî hoc fieret ?Alexius.—Ubicunque locorum homo pro suis ingemuerit peccatis, remittuntur ipsi, ut Evangelii fides nos instruit.Paschasius.—Si istud Evangelium promittit, tum hîc domi me continebo, et sumptibus parcam.Alexius.—Verùm, nosti originem anni Iubilæi ?Paschasius.—Audivi exortum istum morem celebrandi annum Iubilæum à veteribus Iudæis, apud quos quinquagesimus quisque annus sacrosanctus habebatur.
De anno Iubilæo.Paschasius&Alexius.
Paschasius&Alexius.
Paschasius.—Accingam me hac hyeme profectioni longissimæ.Alexius.—Quò diriges gressus ?Paschasius.—Romam versús.Alexius.—Impetratum fortè sacerdotium fertile ?Paschasius.—Minimè : sed depositum isthic peccata, pergam.Alexius.—Depositurus es ibi delicta ?Paschasius.—Confore spero.Alexius.—Fidem non habeo.Paschasius.—Non fit tibi verisimile ?Alexius.—Dicis istud tuo ingenio, vel ab alio relatum habes ?Paschasius.—In literis Pontificis Romani ita legi.Alexius.—Quid continebant ?Paschasius.—Cuilibet verè pœnitenti, et Romam hoc anno accedenti, condonari scelera et pœnam.Alexius.—Istud et in his terris consequi potes.Paschasius.—Quî hoc fieret ?Alexius.—Ubicunque locorum homo pro suis ingemuerit peccatis, remittuntur ipsi, ut Evangelii fides nos instruit.Paschasius.—Si istud Evangelium promittit, tum hîc domi me continebo, et sumptibus parcam.Alexius.—Verùm, nosti originem anni Iubilæi ?Paschasius.—Audivi exortum istum morem celebrandi annum Iubilæum à veteribus Iudæis, apud quos quinquagesimus quisque annus sacrosanctus habebatur.
Paschasius.—Accingam me hac hyeme profectioni longissimæ.
Alexius.—Quò diriges gressus ?
Paschasius.—Romam versús.
Alexius.—Impetratum fortè sacerdotium fertile ?
Paschasius.—Minimè : sed depositum isthic peccata, pergam.
Alexius.—Depositurus es ibi delicta ?
Paschasius.—Confore spero.
Alexius.—Fidem non habeo.
Paschasius.—Non fit tibi verisimile ?
Alexius.—Dicis istud tuo ingenio, vel ab alio relatum habes ?
Paschasius.—In literis Pontificis Romani ita legi.
Alexius.—Quid continebant ?
Paschasius.—Cuilibet verè pœnitenti, et Romam hoc anno accedenti, condonari scelera et pœnam.
Alexius.—Istud et in his terris consequi potes.
Paschasius.—Quî hoc fieret ?
Alexius.—Ubicunque locorum homo pro suis ingemuerit peccatis, remittuntur ipsi, ut Evangelii fides nos instruit.
Paschasius.—Si istud Evangelium promittit, tum hîc domi me continebo, et sumptibus parcam.
Alexius.—Verùm, nosti originem anni Iubilæi ?
Paschasius.—Audivi exortum istum morem celebrandi annum Iubilæum à veteribus Iudæis, apud quos quinquagesimus quisque annus sacrosanctus habebatur.
De tempore quo librorum lectiones auspicantur.Gregorius&Ambrosius.Gregorius.—Ho, ho, sodales optimi, cor nunc est comedendum nobis.Ambrosius.—Delirásne ?Gregorius.—Cur delirarem ?Ambrosius.—Quòd cor esse nobis comedendum dicis, in nobis inclusum ?Gregorius.—Proverbii vicem habet, significans contristari.Ambrosius.—Est nunc mœrendi tempus ?Gregorius.—Latet vos istud ?Ambrosius.—Ignoramus, fac tu nos certiores.Gregorius.—Appetit tempus, quod nos à matre rursus in exilium vocat.Ambrosius.—Quò ?Gregorius.—Ad peregrinas urbes, nam lectiones auspicabuntur ilico.Ambrosius.—Aliò concedens, ne tantillum flere soleo.Gregorius.—Sed ego lugeo affatim.Ambrosius.—An ob digressum à matre ?Gregorius.—Non, sed ob discessum à lauta culina.Ambrosius.—Coquinam semper iuxtà opiparam non optarem.Gregorius.—Alienis in terris est mihi precaria dape vivendum.Ambrosius.—Id dulce est pati in iuventute, ut in senio abundemus.Gregorius.—Isto pati mallem carere.Ambrosius.—Hæc olim dulce et iucundum erit meminisse.Gregorius.—Multum caseorum et carnis porcinæ mecum profecturus deferam.Ambrosius.—At ego opimam ære crumenam malo.Gregorius.—Parcè mihi æs præbent parentes.Ambrosius.—Timent ne prodigas.
De tempore quo librorum lectiones auspicantur.Gregorius&Ambrosius.
Gregorius&Ambrosius.
Gregorius.—Ho, ho, sodales optimi, cor nunc est comedendum nobis.Ambrosius.—Delirásne ?Gregorius.—Cur delirarem ?Ambrosius.—Quòd cor esse nobis comedendum dicis, in nobis inclusum ?Gregorius.—Proverbii vicem habet, significans contristari.Ambrosius.—Est nunc mœrendi tempus ?Gregorius.—Latet vos istud ?Ambrosius.—Ignoramus, fac tu nos certiores.Gregorius.—Appetit tempus, quod nos à matre rursus in exilium vocat.Ambrosius.—Quò ?Gregorius.—Ad peregrinas urbes, nam lectiones auspicabuntur ilico.Ambrosius.—Aliò concedens, ne tantillum flere soleo.Gregorius.—Sed ego lugeo affatim.Ambrosius.—An ob digressum à matre ?Gregorius.—Non, sed ob discessum à lauta culina.Ambrosius.—Coquinam semper iuxtà opiparam non optarem.Gregorius.—Alienis in terris est mihi precaria dape vivendum.Ambrosius.—Id dulce est pati in iuventute, ut in senio abundemus.Gregorius.—Isto pati mallem carere.Ambrosius.—Hæc olim dulce et iucundum erit meminisse.Gregorius.—Multum caseorum et carnis porcinæ mecum profecturus deferam.Ambrosius.—At ego opimam ære crumenam malo.Gregorius.—Parcè mihi æs præbent parentes.Ambrosius.—Timent ne prodigas.
Gregorius.—Ho, ho, sodales optimi, cor nunc est comedendum nobis.
Ambrosius.—Delirásne ?
Gregorius.—Cur delirarem ?
Ambrosius.—Quòd cor esse nobis comedendum dicis, in nobis inclusum ?
Gregorius.—Proverbii vicem habet, significans contristari.
Ambrosius.—Est nunc mœrendi tempus ?
Gregorius.—Latet vos istud ?
Ambrosius.—Ignoramus, fac tu nos certiores.
Gregorius.—Appetit tempus, quod nos à matre rursus in exilium vocat.
Ambrosius.—Quò ?
Gregorius.—Ad peregrinas urbes, nam lectiones auspicabuntur ilico.
Ambrosius.—Aliò concedens, ne tantillum flere soleo.
Gregorius.—Sed ego lugeo affatim.
Ambrosius.—An ob digressum à matre ?
Gregorius.—Non, sed ob discessum à lauta culina.
Ambrosius.—Coquinam semper iuxtà opiparam non optarem.
Gregorius.—Alienis in terris est mihi precaria dape vivendum.
Ambrosius.—Id dulce est pati in iuventute, ut in senio abundemus.
Gregorius.—Isto pati mallem carere.
Ambrosius.—Hæc olim dulce et iucundum erit meminisse.
Gregorius.—Multum caseorum et carnis porcinæ mecum profecturus deferam.
Ambrosius.—At ego opimam ære crumenam malo.
Gregorius.—Parcè mihi æs præbent parentes.
Ambrosius.—Timent ne prodigas.
De tempore quo lectionibus librorum colophon imponitur.Lucius&Udalricus.Lucius.—In articulis quid tecum computas adeò solicitè ?Udalricus.—Dies quot restant ad ferias divi Bartholomæi ?Lucius.—Etiam si scires, conferrétne tibi ?Udalricus.—Exhilararer oppidò, si iste adessent feriæ.Lucius.—Eloquere cur, ut tibi congratuler.Udalricus.—Ad umbilicum tum ducuntur scholæ lectiones.Lucius.—Optimum esset eas et nostro inhærere ingenio.Udalricus.—Id flocci pendo.Lucius.—Remigrabis tu patriam versus ?Udalricus.—Nisi aliud literis iusserint parentes, hîc non durabo.Lucius.—Vestiêris recens ?Udalricus.—Ista spe vivo.Lucius.—Sed age, libri súntne penè finiti ?Udalricus.—Non longè abest, Plaudite.Lucius.—Plaudite quid vocas ?Udalricus.—Id est, finis in quo plaudimus libris.Lucius.—Audisti unquam causam, cur pulsemus libris, dum sunt perlecti ?Udalricus.—Facilè liceat coniicere quæ sit.Lucius.—Coniectura ego nequeo assequi.Udalricus.—Ex more lusus Comœdiarum credo ortum.Lucius.—In ludo Comœdiarum quid fieri solet ?Udalricus.—In fine comploditur manibus.Lucius.—Vis conferre scholæ lectiones ludo Comœdiarum ?Udalricus.—Quid ni ? lectores sunt actores, nos spectatores, libri verò Comœdiæ.Lucius.—Hactenus credidi per librorum ad caput allisionem cerebro scientiam imprimi.Udalricus.—Ah, nimiùm delirasti.
De tempore quo lectionibus librorum colophon imponitur.Lucius&Udalricus.
Lucius&Udalricus.
Lucius.—In articulis quid tecum computas adeò solicitè ?Udalricus.—Dies quot restant ad ferias divi Bartholomæi ?Lucius.—Etiam si scires, conferrétne tibi ?Udalricus.—Exhilararer oppidò, si iste adessent feriæ.Lucius.—Eloquere cur, ut tibi congratuler.Udalricus.—Ad umbilicum tum ducuntur scholæ lectiones.Lucius.—Optimum esset eas et nostro inhærere ingenio.Udalricus.—Id flocci pendo.Lucius.—Remigrabis tu patriam versus ?Udalricus.—Nisi aliud literis iusserint parentes, hîc non durabo.Lucius.—Vestiêris recens ?Udalricus.—Ista spe vivo.Lucius.—Sed age, libri súntne penè finiti ?Udalricus.—Non longè abest, Plaudite.Lucius.—Plaudite quid vocas ?Udalricus.—Id est, finis in quo plaudimus libris.Lucius.—Audisti unquam causam, cur pulsemus libris, dum sunt perlecti ?Udalricus.—Facilè liceat coniicere quæ sit.Lucius.—Coniectura ego nequeo assequi.Udalricus.—Ex more lusus Comœdiarum credo ortum.Lucius.—In ludo Comœdiarum quid fieri solet ?Udalricus.—In fine comploditur manibus.Lucius.—Vis conferre scholæ lectiones ludo Comœdiarum ?Udalricus.—Quid ni ? lectores sunt actores, nos spectatores, libri verò Comœdiæ.Lucius.—Hactenus credidi per librorum ad caput allisionem cerebro scientiam imprimi.Udalricus.—Ah, nimiùm delirasti.
Lucius.—In articulis quid tecum computas adeò solicitè ?
Udalricus.—Dies quot restant ad ferias divi Bartholomæi ?
Lucius.—Etiam si scires, conferrétne tibi ?
Udalricus.—Exhilararer oppidò, si iste adessent feriæ.
Lucius.—Eloquere cur, ut tibi congratuler.
Udalricus.—Ad umbilicum tum ducuntur scholæ lectiones.
Lucius.—Optimum esset eas et nostro inhærere ingenio.
Udalricus.—Id flocci pendo.
Lucius.—Remigrabis tu patriam versus ?
Udalricus.—Nisi aliud literis iusserint parentes, hîc non durabo.
Lucius.—Vestiêris recens ?
Udalricus.—Ista spe vivo.
Lucius.—Sed age, libri súntne penè finiti ?
Udalricus.—Non longè abest, Plaudite.
Lucius.—Plaudite quid vocas ?
Udalricus.—Id est, finis in quo plaudimus libris.
Lucius.—Audisti unquam causam, cur pulsemus libris, dum sunt perlecti ?
Udalricus.—Facilè liceat coniicere quæ sit.
Lucius.—Coniectura ego nequeo assequi.
Udalricus.—Ex more lusus Comœdiarum credo ortum.
Lucius.—In ludo Comœdiarum quid fieri solet ?
Udalricus.—In fine comploditur manibus.
Lucius.—Vis conferre scholæ lectiones ludo Comœdiarum ?
Udalricus.—Quid ni ? lectores sunt actores, nos spectatores, libri verò Comœdiæ.
Lucius.—Hactenus credidi per librorum ad caput allisionem cerebro scientiam imprimi.
Udalricus.—Ah, nimiùm delirasti.
De Ebrietate vitanda.Demea&Helvo.Demea.—Pudétne te hominem inebriari, et in bestiæ degenerare mores ?Helvo.—Pudet utique, sed vitare nequeo.Demea.—Mirum esset si cavere non posses.Helvo.—Per Pollucem non queo.Demea.—Auscultare si velles, docerem te vitandi modum.Helvo.—Age parêbo.Demea.—Fugias haustus ingentes.Helvo.—Vix potero.Demea.—Nequis istud, saltem paucos bibas.Helvo.—Pauci exorpti calices non opprimunt (credis) hominem ?Demea.—Haud facile, nisi immodicum contineant potus.Helvo.—Quot cyathos mihi permittis exiccandos ?Demea.—Ternarium cave transgredi.Helvo.—Hui, nimiùm palatum meum fraudare conaris.Demea.—Audisti nunquàm verbum (ni fallor) Thaletis Philosophi ? Primam crateram ad sitim, secundam ad hilaritatem, tertiam ad voluptatem, quartam ad insaniam pertinere.Helvo.—Antiqui abeant, sequamur tempora nostra.Demea.—Si à mea aberraveris sententia, bestiam indues.Helvo.—Fierem ob id bestia, si potu maderem ?Demea.—Moribus non hominem, sed bestiam præ te feres.Helvo.—Ah, tace, probi sunt homines, qui inebriantur.Demea.—Habentur isti probi, quo autore ?Helvo.—Vulgo ipso quod dicit, Scelestos non audere potu madêre.Demea.—Ita aiunt populares, non tamen nimium et ebrios laudant.Helvo.—Tamen ipsis delectantur, et ab eis risum captant.
De Ebrietate vitanda.Demea&Helvo.
Demea&Helvo.
Demea.—Pudétne te hominem inebriari, et in bestiæ degenerare mores ?Helvo.—Pudet utique, sed vitare nequeo.Demea.—Mirum esset si cavere non posses.Helvo.—Per Pollucem non queo.Demea.—Auscultare si velles, docerem te vitandi modum.Helvo.—Age parêbo.Demea.—Fugias haustus ingentes.Helvo.—Vix potero.Demea.—Nequis istud, saltem paucos bibas.Helvo.—Pauci exorpti calices non opprimunt (credis) hominem ?Demea.—Haud facile, nisi immodicum contineant potus.Helvo.—Quot cyathos mihi permittis exiccandos ?Demea.—Ternarium cave transgredi.Helvo.—Hui, nimiùm palatum meum fraudare conaris.Demea.—Audisti nunquàm verbum (ni fallor) Thaletis Philosophi ? Primam crateram ad sitim, secundam ad hilaritatem, tertiam ad voluptatem, quartam ad insaniam pertinere.Helvo.—Antiqui abeant, sequamur tempora nostra.Demea.—Si à mea aberraveris sententia, bestiam indues.Helvo.—Fierem ob id bestia, si potu maderem ?Demea.—Moribus non hominem, sed bestiam præ te feres.Helvo.—Ah, tace, probi sunt homines, qui inebriantur.Demea.—Habentur isti probi, quo autore ?Helvo.—Vulgo ipso quod dicit, Scelestos non audere potu madêre.Demea.—Ita aiunt populares, non tamen nimium et ebrios laudant.Helvo.—Tamen ipsis delectantur, et ab eis risum captant.
Demea.—Pudétne te hominem inebriari, et in bestiæ degenerare mores ?
Helvo.—Pudet utique, sed vitare nequeo.
Demea.—Mirum esset si cavere non posses.
Helvo.—Per Pollucem non queo.
Demea.—Auscultare si velles, docerem te vitandi modum.
Helvo.—Age parêbo.
Demea.—Fugias haustus ingentes.
Helvo.—Vix potero.
Demea.—Nequis istud, saltem paucos bibas.
Helvo.—Pauci exorpti calices non opprimunt (credis) hominem ?
Demea.—Haud facile, nisi immodicum contineant potus.
Helvo.—Quot cyathos mihi permittis exiccandos ?
Demea.—Ternarium cave transgredi.
Helvo.—Hui, nimiùm palatum meum fraudare conaris.
Demea.—Audisti nunquàm verbum (ni fallor) Thaletis Philosophi ? Primam crateram ad sitim, secundam ad hilaritatem, tertiam ad voluptatem, quartam ad insaniam pertinere.
Helvo.—Antiqui abeant, sequamur tempora nostra.
Demea.—Si à mea aberraveris sententia, bestiam indues.
Helvo.—Fierem ob id bestia, si potu maderem ?
Demea.—Moribus non hominem, sed bestiam præ te feres.
Helvo.—Ah, tace, probi sunt homines, qui inebriantur.
Demea.—Habentur isti probi, quo autore ?
Helvo.—Vulgo ipso quod dicit, Scelestos non audere potu madêre.
Demea.—Ita aiunt populares, non tamen nimium et ebrios laudant.
Helvo.—Tamen ipsis delectantur, et ab eis risum captant.
De Cereis gerendis in festo Purificationis Mariæ.Theophilus&Germanus.Theophilus.—Quò te confers ?Germanus.—Forum versús.Theophilus.—Obsonatúmne ?Germanus.—Non.Theophilus.—Executum aliquid negotii ?Germanus.—Mercatum candelam ceream.Theophilus.—At in quem usum ?Germanus.—Ut cras eam in templo feram.Theophilus.—Adulterorum est candelas ferre.Germanus.—Alio modo autem lapidibus additis.Theophilus.—Quantum emes cereum ?Germanus.—Unius talenti.Theophilus.—Sufficeret semilibræ.Germanus.—Inter alios puderet me minutiorem gerere candelam.Theophilus.—Ut audio, tua candela videri cupis.Germanus.—Cupio, sed ad honorem Mariæ virginis, non meum.Theophilus.—Plus placet Deo cor humile, quàm celebris pompa.Germanus.—Animo pio in Deum facio, quicquid agam.Theophilus.—In manibus ego tenebo candelam sebaceam, non ceream.Germanus.—Nulla solet deferri, nisi cerea ; sed proverbium est : Pauperes et vilia offerunt. Verum solido mercaberis cereum lumen.Theophilus.—Locupletius orabo Mariæ virgini.Germanus.—Attamen consuetudini non satages.Theophilus.—Malo placere Deo, quàm hominibus.Germanus.—Platonis tamen verbum est, oportere placere hominibus.Theophilus.—At contrà, divi Pauli verbum est, Si hominibus placerem, CHRISTI servus non essem.Germanus.—Istud intelligitur in factis malis, non bonis.
De Cereis gerendis in festo Purificationis Mariæ.Theophilus&Germanus.
Theophilus&Germanus.
Theophilus.—Quò te confers ?Germanus.—Forum versús.Theophilus.—Obsonatúmne ?Germanus.—Non.Theophilus.—Executum aliquid negotii ?Germanus.—Mercatum candelam ceream.Theophilus.—At in quem usum ?Germanus.—Ut cras eam in templo feram.Theophilus.—Adulterorum est candelas ferre.Germanus.—Alio modo autem lapidibus additis.Theophilus.—Quantum emes cereum ?Germanus.—Unius talenti.Theophilus.—Sufficeret semilibræ.Germanus.—Inter alios puderet me minutiorem gerere candelam.Theophilus.—Ut audio, tua candela videri cupis.Germanus.—Cupio, sed ad honorem Mariæ virginis, non meum.Theophilus.—Plus placet Deo cor humile, quàm celebris pompa.Germanus.—Animo pio in Deum facio, quicquid agam.Theophilus.—In manibus ego tenebo candelam sebaceam, non ceream.Germanus.—Nulla solet deferri, nisi cerea ; sed proverbium est : Pauperes et vilia offerunt. Verum solido mercaberis cereum lumen.Theophilus.—Locupletius orabo Mariæ virgini.Germanus.—Attamen consuetudini non satages.Theophilus.—Malo placere Deo, quàm hominibus.Germanus.—Platonis tamen verbum est, oportere placere hominibus.Theophilus.—At contrà, divi Pauli verbum est, Si hominibus placerem, CHRISTI servus non essem.Germanus.—Istud intelligitur in factis malis, non bonis.
Theophilus.—Quò te confers ?
Germanus.—Forum versús.
Theophilus.—Obsonatúmne ?
Germanus.—Non.
Theophilus.—Executum aliquid negotii ?
Germanus.—Mercatum candelam ceream.
Theophilus.—At in quem usum ?
Germanus.—Ut cras eam in templo feram.
Theophilus.—Adulterorum est candelas ferre.
Germanus.—Alio modo autem lapidibus additis.
Theophilus.—Quantum emes cereum ?
Germanus.—Unius talenti.
Theophilus.—Sufficeret semilibræ.
Germanus.—Inter alios puderet me minutiorem gerere candelam.
Theophilus.—Ut audio, tua candela videri cupis.
Germanus.—Cupio, sed ad honorem Mariæ virginis, non meum.
Theophilus.—Plus placet Deo cor humile, quàm celebris pompa.
Germanus.—Animo pio in Deum facio, quicquid agam.
Theophilus.—In manibus ego tenebo candelam sebaceam, non ceream.
Germanus.—Nulla solet deferri, nisi cerea ; sed proverbium est : Pauperes et vilia offerunt. Verum solido mercaberis cereum lumen.
Theophilus.—Locupletius orabo Mariæ virgini.
Germanus.—Attamen consuetudini non satages.
Theophilus.—Malo placere Deo, quàm hominibus.
Germanus.—Platonis tamen verbum est, oportere placere hominibus.
Theophilus.—At contrà, divi Pauli verbum est, Si hominibus placerem, CHRISTI servus non essem.
Germanus.—Istud intelligitur in factis malis, non bonis.
De Sertis in die celebri ferendisKilianus&Marcus.Kilianus.—Ancillæ vestræ quid à prandio agent ?Marcus.—Quare sciscitaris ?Kilianus.—Est cur quæram.Marcus.—Audiam tum respondebo.Kilianus.—Capitis sertum mihi concinnarent.Marcus.—In foro venustius emes.Kilianus.—Mercari non soleo nugas istas.Marcus.—Et nos rosas tibi non donabimus nihilo.Kilianus.—Sat florum tamen nobis in horto sunt, qui pereunt.Marcus.—Isti mihi hac æstate vix coronas præbebunt.Kilianus.—Una vestrarum ancillarum mihi sertum debet.Marcus.—Debet, dic unde ?Kilianus.—Ex promisso mihi facto.Marcus.—Sufficit promisisse, reddere non oportet.Kilianus.—Si nequeo rosaceum sertum consequi, ex frondibus unum conficiam.Marcus.—Receptum non est, tales gerere coronas.Kilianus.—Morem ipse mihi ita faciam.Marcus.—Novi moris autor exibilatur passim.Kilianus.—Spero quòd ancilla vestra me non deseret.Marcus.—Faciam ut te donet rosis, tu deinde sertum connecte.Kilianus.—Aut unum in foro mercabor.Marcus.—Solido ibidem emes.Kilianus.—Tribus numis comparabo mihi sat pulchrum.Marcus.—Laborabo quo te venustius habeam.Kilianus.—Non pudet me in talibus nugis superari.Marcus.—Ego malo pulchrior, quàm deformior conspici.
De Sertis in die celebri ferendisKilianus&Marcus.
Kilianus&Marcus.
Kilianus.—Ancillæ vestræ quid à prandio agent ?Marcus.—Quare sciscitaris ?Kilianus.—Est cur quæram.Marcus.—Audiam tum respondebo.Kilianus.—Capitis sertum mihi concinnarent.Marcus.—In foro venustius emes.Kilianus.—Mercari non soleo nugas istas.Marcus.—Et nos rosas tibi non donabimus nihilo.Kilianus.—Sat florum tamen nobis in horto sunt, qui pereunt.Marcus.—Isti mihi hac æstate vix coronas præbebunt.Kilianus.—Una vestrarum ancillarum mihi sertum debet.Marcus.—Debet, dic unde ?Kilianus.—Ex promisso mihi facto.Marcus.—Sufficit promisisse, reddere non oportet.Kilianus.—Si nequeo rosaceum sertum consequi, ex frondibus unum conficiam.Marcus.—Receptum non est, tales gerere coronas.Kilianus.—Morem ipse mihi ita faciam.Marcus.—Novi moris autor exibilatur passim.Kilianus.—Spero quòd ancilla vestra me non deseret.Marcus.—Faciam ut te donet rosis, tu deinde sertum connecte.Kilianus.—Aut unum in foro mercabor.Marcus.—Solido ibidem emes.Kilianus.—Tribus numis comparabo mihi sat pulchrum.Marcus.—Laborabo quo te venustius habeam.Kilianus.—Non pudet me in talibus nugis superari.Marcus.—Ego malo pulchrior, quàm deformior conspici.
Kilianus.—Ancillæ vestræ quid à prandio agent ?
Marcus.—Quare sciscitaris ?
Kilianus.—Est cur quæram.
Marcus.—Audiam tum respondebo.
Kilianus.—Capitis sertum mihi concinnarent.
Marcus.—In foro venustius emes.
Kilianus.—Mercari non soleo nugas istas.
Marcus.—Et nos rosas tibi non donabimus nihilo.
Kilianus.—Sat florum tamen nobis in horto sunt, qui pereunt.
Marcus.—Isti mihi hac æstate vix coronas præbebunt.
Kilianus.—Una vestrarum ancillarum mihi sertum debet.
Marcus.—Debet, dic unde ?
Kilianus.—Ex promisso mihi facto.
Marcus.—Sufficit promisisse, reddere non oportet.
Kilianus.—Si nequeo rosaceum sertum consequi, ex frondibus unum conficiam.
Marcus.—Receptum non est, tales gerere coronas.
Kilianus.—Morem ipse mihi ita faciam.
Marcus.—Novi moris autor exibilatur passim.
Kilianus.—Spero quòd ancilla vestra me non deseret.
Marcus.—Faciam ut te donet rosis, tu deinde sertum connecte.
Kilianus.—Aut unum in foro mercabor.
Marcus.—Solido ibidem emes.
Kilianus.—Tribus numis comparabo mihi sat pulchrum.
Marcus.—Laborabo quo te venustius habeam.
Kilianus.—Non pudet me in talibus nugis superari.
Marcus.—Ego malo pulchrior, quàm deformior conspici.