Chapter 37

Peer Gynt.Kijk dat, dat noem ik nu Christendom!Volstrekt niets dat iemand griezelig aandoet …Ja, ’t thema; zichzelf te wezen onwrikbaar,…Waar heel de preek zich omheen bewoog,…Is op zichzelf alleen al opbouwend.(kijkt in het open graf).Was hij het misschien, die zich daar verminkteToen ik in ’t bosch was aan ’t boomen vellen?Wie weet? Stond ik hier niet met mijn stokAan den rand van ’t graf van dien geestverwant,Kon ik denken dat ik het was, die sliepEn hoorde, als waar-gedroomd, mijn lof …Inderdaad, ’t is een christelijk mooi gebruik,Welwillend den blik nog te laten gaanIn herinring over des dooden leven.Ja, zelf zou ’k wel mijn lot willen hoorenDen volke verhaald door dien waardigen man.Nou, het kan licht nog een poosje duren,Eer de doodgraver komt en mij noodigt te gast;…En, als de Schrift zegt: beter is best,…En eveneens: alle leed op zijn tijd,…En verder: leen voor je begraafnis geen geld …De kerk blijft toch maar je ware troost.’k Heb er vroeger zooveel niet aan gehecht;…Nu voel ik toch hoeveel goed het doet,Door kundige menschen te hooren verzeekren:Wat iemand zaait, dat zal hij ook oogsten …Zichzelf moet hij wezen; om zich en ’t zijneMoet hij zich bekomren in ’t groote en ’t kleine.Loopt ’t hem niet mee, dan blijft hem de eer tochDat hij zijn leven naar de leer wist te richten …Nu huiswaarts! Valt moeilijk en steil ook de weg,Laat ’t lot toch lang nog maar met mij spotten;…Oude Peer Gynt gaat zijn eigen weg,En blijft wie hij is altijd: arm maar braaf.(af).Een berghelling met het uitgedroogde bed van een beek. Een ingestorte molen aan de beek; opengebarste grond, verwoesting rondom. Hoogerop een groote hoeve.Boven, op de hoeve, wordt publieke verkooping gehouden. Veel menschen zijn er bijeen. Drinken en lawaai. Peer Gynt zit beneden op een puinhoop dicht bij den molen.Peer Gynt.Heen en terug, het is even lang;Er in of er uit, ’t is een zelfde gang;…De tijd verwoest, de beek is verdroogd.Ga buitenom, zei Böjgen;… dat doe ’k dus ook.Een Man-in-de-rouw.Nu is er niets dan rommel meer …(krijgt Peer Gynt in het oog).Zijn hier nog vreemden ook? God zegen je, vriend!Peer Gynt.Insgelijks! Het gaat vroolijk toe hier van daag.Is hier een doopfeest, of wordt bruiloft gevierd?De Man-in-de-rouw.Ik zou ’t liever noemen een inwijdingsfeest.De bruid, die ligt in een wormenkast.Peer Gynt.En de wormen vechten om ’t lekkere beetje.De Man-in-de-rouw.Dat is ’t einde van ’t lied; daarmee is het uit.Peer Gynt.Alle liedjes eindigen eender;En allemaal zijn ze oud; ik kende ze al als knaap.Een Twintigjarige(met een gietlepel).Kijk nu eens hier, wat ik heb gekocht!Hierin goot zijn zilvren knoopen Peer Gynt!Een Tweede.En ik dan! Een geldschepper voor een schelling!Een Derde.Is dat al? Vijfd’half voor ’n marskramers-randsel!Peer Gynt.Peer Gynt? Wie was dat?De Man-in-de-rouw.Peer Gynt? Wie was dat?Ik weet alleenDat hij zwager van Aslak was en van den dood.Een-man-in-’t-grĳs.Vergeet je nu mij? Ben je dronken, zeg?De Man-in-de-rouw.Vergeet jij dat ’r op Haegstad ’n blokhuisdeur was?Die-in-’t-grĳs.Ja, ja; maar jij was nooit erg kieschkeurig.De Man-in-de-rouw.Als zij nu den dood maar niet bij den neus neemt …Die-in-’t-grĳs.Een borrel, zwager! Op ons zwagerschap!De Man-in-de-rouw.De duivel je zwager! Dat ’s dronkenmanstaal …Die-in-’t-grĳs.Och, gekheid; ons bloed is nog niet zoo verdund,Je voelt je toch altijd verwant aan Peer Gynt.(gaat met hem weg).Peer Gynt(zachtjes).Ik ontmoet nog kennissen.Een Jongen(roept den man-in-de-rouw na).Ik ontmoet nog kennissen.Als je weer drinkt,Dan komt moeder uit haar graf je nog halen, Aslak!Peer Gynt(staat op).Hier is niet van pas ’t woord van den agronoom:Hoe meer men omgraaft, hoe beter het riekt.Een Jongen(met een berenvel).De kat van Dovre! Alleen maar het vel, kijk!Dat was ’t wat kabouters weg joeg, met Kerstmis!Een Tweede(met een rendierschedel).Hier is het wilde rendier, dat eensPeer Gynt droeg over den Gendinskam.Een Derde(met een hamer, roept tegen den man-in-de-rouw).Heidaar, Aslak! Ken je dien hamer?Heb je dien niet gebruikt om die noot te kraken?Een Vierde(met leege handen).Mads Moën, dit ’s de mantel die onzichtbaar maakt!Daarmee vloog Peer Gynt met Ingrid de lucht in!Peer Gynt.Brandewijn, jongens! Iets dat mij wat opwekt …!Nu gaikeens wat ouden rommel veilen!Een Jongen.Wat heb je te koop dan?Peer Gynt.Wat heb je te koop dan?Ik heb een slot,…Dat ligt in den Ronden; ’t is stevig ommuurd.De Jongen.Een knoop geboden!Peer Gynt.Een knoop geboden!Er mag ’n borrel op staan.Minder te bieden zou schande zijn.Een Tweede.Hij is moppig, de oude!(De menschen komen om hen heen staan).Peer Gynt.Hij is moppig, de oude!Grane, mijn klepper,Wie biedt er?Een-uit-den-hoop.Wie biedt er?Waar loopt hij?Peer Gynt.Wie biedt er? Waar loopt hij?In ’t Westen,Ver van hier, jongens! Die draver kan rennen,Zoo gauw, zoo gauw, als Peer Gynt maar kon liegen.Stemmen.Wat heb je nog meer?Peer Gynt.Zoowel lorren als goud!’t Is gekocht met verlies! ’k Verkoop het met schâ.Een Jongen.Roep op!Peer Gynt.Roep op!Van een kerkboek een droom!Die ’s voor een kromme vischhaak te koop.De Jongen.Naar den duivel met droomen!Peer Gynt.Naar den duivel met droomen!Mijn keizerrijk!Dat gooi ik te grabb’len; je moogt vechten er om!De Jongen.Is de kroon er bij?Peer Gynt.Is de kroon er bij?Van het prachtigste stroo.Die past d’eersten den besten, die ze zet op zijn hoofd.Hier is nog meer! Een windei, kijk!Een grijs haar van ’n gek! Een profetenbaard!Alles krijgt hij, die mij toont op den bergDen wijzer met opschrift: hier loopt de weg!De Ambtenaar(die er bijgekomen is).Mijn goede man, als dat lang nog zoo duurt,Kan het zijn dat je weg regelrecht in arrest voert.Peer Gynt(met zijn hoed in de hand).Best mooglijk. Maar zeg mij, wie was Peer Gynt?De Ambtenaar.Geen gekheid …Peer Gynt.Geen gekheid …Pardon! Ik meen het in ernst!…De Ambtenaar.Och, ze zeggen hij was een afschuwelijk dichter …Peer Gynt.Een dichter …?De Ambtenaar.Een dichter …?Ja, al wat sterk was en groot,Dat stelde hij voor alsofhij’t had gedaan.Maar permitteer,… ik heb andre plichten …(af).Peer Gynt.En waar is hij nu, die merkwaardige man?Een Oudere Man.Hij trok over zee naar een ver, vreemd land,Daar ging het hem slecht, als men wel had verwacht …En jaren geleden hing men hem op.Peer Gynt.Gehangen? Ja, juist, dat dacht ik wel;Wijlen Peer Gynt bleef tot ’t laatst zich gelijk.(groet).Gegroet,… en vriendelijk dank voor van daag!(gaat enkele schreden verder maar blijft weer staan).Zeg, vroolijke jongens en mooie meisjes,…Zal ik, op mijn beurt, je nu een verhaal doen?Verscheidenen.Ja, weet je er een?Peer Gynt.Ja, weet je er een?Dan is het in orde …(Komt nader; er glijdt als een vreemde uitdrukking over zijn gezicht).In San-Francisco groef ik naar goud.Heel de stad was van kermisvolk vol.Eén kon viool spelen met zijn teenen;Eén danste een Spaanschen dans op zijn knieën.Een derde, hoorde ik, maakte verzenTerwijl men zijn hersenkas doorboorde.Daar kwam ook de duivel met zijn kunsten;…Wou zien, als zoovelen, wat te verdienen.Zijn kunst was dit: op bedrieglijke wijsTe kunnen knorren als een werklijke big.Zijn persoonlijkheid trok, hoewel onbekend.’t Huis was propvol, de verwachting was groot.Hij kwam òp in een mantel met zwierende slippen;Men moet zich “drapiren”, als zeggen de Duitschers.Maar onder dien mantel, wat niemand wist …Was ’t hem gelukt te verstoppen een big.En nu kon de voorstelling dan beginnen.De duivel kneep en de big gaf geluid dan.’t Geheel werd gegeven als een fantazieOver ’t bestaan van de big, gevangen en vrij;Tot slot een schreeuw, als onder ’t slagersmes;…Waarna dan de artist buigend groette en ging …’t Geval werd door vaklui besproken heel druk;De toonaard gelaakt, zoowel als geroemd;Het stemgeluid klonk toch te dun, vond de één;Een ander den doodsschreeuw te veel bestudeerd;…Maar allen waren het daarover eens: als geknorWas de prestatie bepaald overdreven …Kijk, zoo ging ’t den duivel, omdat hij dom was,En met zijn publiek geen rekening hield.(Hij groet en gaat heen. Een weifelend zwijgen overvalt de menigte).Pinksteravond. In het groote bosch. Verder weg, op een stuk ontgonnen land, een hut met een rendiergewei boven den gevel.Peer Gyntkruipt door het hout en zoekt wilde uien.Peer Gynt.Dit hier is een standpunt. Waar is ’t volgende?Onderzoek alles, en kies dan het beste.Zoo deed ik ook;… van af keizer CaesarTot in de diepte naar Nebukadnezar,Zoo moest ik nu toch heel den bijbel doorwerken.De oude kwam weer bij zijn moeder terecht.Er staat immers ook: uit stof zijt gij geboren …Waar ’t op aankomt in ’t leven, is je pens te vullen.Met uien te vullen? Dat lijkt mij niet bijster;…Ik zal liever sluw zijn en strikken zetten.Hier is weer water, dorst zal ik niet lijden;Onder wilde dieren geld ik als nommer één nog.Als ik eens dood ga,… wat ook wel gebeurt …Dan kruip ik onder ’n omgewaaiden boom;En dek,… als een beer … mij toe met dorre blaren,En snijd in den bast met heel groote letters:Hier rust Peer Gynt, die brave kerel,Keizer van alle andere dieren,…Keizer?(lacht in zichzelf).Keizer?Jij waarzegger, oude dwaas!Je bent geen keizer; je bent een ui.Nu zal ’k je eens schillen, mijn waarde Peer!Het helpt niets of je al huilt of smeekt.(neemt een ui en schilt laag voor laag af).Daar ligt de gehavende buitenste huid,De schipbreukeling op de kiel van de jol.De passagiershuid hier, schraal en dun;…Heeft in haar smaak toch iets weg van Peer Gynt.Daar onder weer zit de goudgravers-ikheid;Het sap is er uit … als ’t er ooit in geweest is.Die dikke huid hier, met die harde slip,Is de pelsjager aan de Hudsons-baai.Dat daaronder lijkt op een kroon … dank je wel!Dat gooien wij zonder praatjes maar weg.Hier d’oudheidsnavorscher, kort, maar krachtig.En hier de profeet, kersversch en sappig.Hij stinkt, als geschreven staat, naar leugens,Dat een eerlijk man tranen krijgt in de oogen.Dit huidje, dat week en slap zich laat rollen,Is ’t heertje, dat lui en lekker geleefd heeft.Dat nu komt lijkt wel ziek. Het heeft zwarte strepen;…Zwart kan beteeknen priesters en negers.(plukt er verscheidene tegelijk af).Wat een verbazende massa lagen!Komt nu de kern niet voor den dag haast?(plukt de heele ui kapot).Neen, nog altijd niet! Tot ’t allerbinnensteZijn ’t allemaal huidjes,… al kleiner en kleiner …De natuur is geestig!(gooit de overblijfselen weg).De natuur is geestig!Vervloekt dat gezanik!Ga je aan het denken, kom je slecht te pas soms.Nou,ikheb althans van gevaar niets te vreezen,Want ik lig hier stevig op handen en voeten.(krabt zich in den nek).’n Wonderlijk stel, de heele boel toch!’t Leven als men zegt, heeft een vos achter de ooren;Maar grijpt men er naar, gaat heer vos aan den haal,En men vangt dan wat anders,… of ook niemendal.(hij is de hut genaderd, krijgt ze in het oog en schrikt).Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!(wrijft zich de oogen).Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!’t Is mij netOf ik eens aan dat bouwwerk kennis had …’n Rendierschedel, die prijkt aan den gevel …?Een zeemeermin, half visch, half vrouwmensch …!Leugens! Geen zeemeermin!… Spijkers,… planken,…’n Slot dat afsluit kaboutergedachten …!Solvejg(zingt in de hut).Nu is hier voor ’t Pinksterfeest alles bereid.Mijn lieve jongen, zoo ver, ver weg …Je komt toch, zeg?Heb je een zware vracht,Gun je dan tijd;…Je weet dat ik wacht …Dat heb ik gezeid.Peer Gynt(staat op, stil en doodsbleek).Een, die getrouw bleef,… en een, die vergat …Een, die bewaard heeft,… en een, die verloor …O, ernst!… En nooit is ’t over te doen!O, angst!…Hierlag mijn keizerrijk!(loopt het bosch in).Nacht. Pijnbosch. Een boschbrand heeft gewoed. Verkoolde boomstammen mijlen ver. Witte nevels hier en daar over den boschgrond hangend.Peer Gyntloopt haastig door het bosch.Peer Gynt.Asch en stof en witte dampen,…Al genoeg bouwstoffen hier!Stank en rottend loof van binnen,Saâm te mets’len tot een graf.Schijn, droom, doodgeboren weten,Daarmee wordt het geplaveid dan;Overwelfd, door ’t werk, als koepel,Waarvoor leugens treden vormen.Vlucht voor ernst, afkeer van boete,Als een wapenschild er boven …Prijkt er met de oordeelswoorden:Petrus Gyntus Caesar fecit!(luistert).Wat een schreien!—kinderstemmen?Schreien, dat op zingen lijkt …Voor mijn voeten rollen kluwen …!(schopt er naar).Weg! Je hindert mij in ’t gaan!De Kluwen(op den grond).Wij zijn gedachten;Ons moest je denken;…TrippelvoetjesMoest je ons schenken!Peer Gynt(loopt er om heen).’t Leven schonk ik er aan één;…’t Werd een leelijk, kreupel wicht!De Kluwen.Wij moesten stijgenAls trillende stemmen,…Nu moeten wij rollenAls grauw-garen kluwen.Peer Gynt(struikelt).Kluwen! Jij vervloekte deugniet!Wou jij vader beentje lichten?(vlucht).Verwelkte Blâren(vliegen in het rond).Wij zijn een leuze,Die moest je voeren.Zie hoe de asch onsJammerlijk scheurde.’n Worm doorknaagde onsIedere vezel;Nooit mochten wij vormenEen krans om vruchten.Peer Gynt.Niet voor niet was je ontstaan toch;…Ligt maar stil en dient voor mest nog.Een Suizen-in-de-lucht.Wij zijn gezangen;Ons moest je zingen!…Duizende malenHeb je gesmoord ons.Diep in je ziel eensLagen en wachtten wij;…Nooit riep je óp ons.Gif in je keel nu!Peer Gynt.Gif in jou, jij dwaas gezang!Had ik tijd voor lied en zang?(slaat zich door het kreupelhout heen).Dauwdroppels(druppelen van de takken).Wij zijn tranen,Die je niet stortte.IJskorst, die open rijt,Konden wij smelten.Nu zit het ijs vastOm ’t hart gevroren;Dicht is de wond nu;En wij zijn machtloos.Peer Gynt.’k Heb gehuild in ’t slot van Ronden,…En toch kreeg ik daar een staart aan!Gebroken Halmen.Wij zijn daden,Die moest je volbrengen;Twijfel, de moordende,Knakte en kloofde ons.Aan ’t einde der dagenKomen wij allenOm je aan te klagen,…Dan krijg je ’t loon!Peer Gynt.Schurkenstreken! Durf je schrijvenOp mijn schuldboek ’tnegatieve?(ijlt weg).Aase’s Stem(ver weg).Foei, wat een voerman!Ach, je hebt me omgegooid!Sneeuw viel den heelen dag;…Kwaad heeft die mij gedaan …Mis ging de heele rit.Peer, waar is ’t slot nu?Verlokt heeft de duivel jeMet den stalbezemsteel!Peer Gynt.’t Best doe ’k mij maar weg te pakken.Moet ’k bij al mijn zonden ook nogDie des duivels voortaan dragen,Dan zal ik wel gauw bezwijken.(haastig af).Een ander gedeelte van het bosch.Peer Gynt.Een doodgraver! Waar zit je, kerel?Gezang uit balkende kostermonden;Een rouwfloers, gebonden om mijn hoed.Ik heb vele dooden; die begraaf ik nu!De Knoopengieter(met een kist met gereedschappen en een grooten gietlepel, komt van een zijweg).Goên avond, oude!Peer Gynt.Goên avond, oude!Van ’t zelfde, man!De Knoopengieter.’t Schijnt dat je haast hebt. Waar gaat het heen?Peer Gynt.Naar ’t kerkhof.De Knoopengieter.Naar ’t kerkhof.Zoo? Ik zie niet heel goed,…Vraag excuus,… heet jij bij geval ook Peer?Peer Gynt.Peer Gynt, is mijn naam.De Knoopengieter.Peer Gynt, is mijn naam.Wel, dat noem ik geluk!Peer Gynt is het juist, dien ’k moet halen van daag.Peer Gynt.Moet je? Wat wil je dan?De Knoopengieter(wijst op zijn gietlepel).Moet je? Wat wil je dan?Kijk maar eens hier;’k Ben knoopengieter. En jij moet hierin.Peer Gynt.Waarvoor?De Knoopengieter.Waarvoor?Om opgesmolten te worden.Peer Gynt.Gesmolten?De Knoopengieter.Gesmolten?Hier, hij is leeg en geschuurd.Je graf is gegraven, je kist gereed.Je lichaam is voor de wormen bestemd;…Maar ik heb order, om, zonder dralen,Op last van mijn Meester je ziel te halen.Peer Gynt.Onmooglijk! Zoo zonder vooraf iets te zeggen …!De Knoopengieter.’t Is een oud gebruik bij geboorte en bij stervenIn stilte den dag voor het feest te kiezen,En den held van het feest niets vooruit te zeggen.Peer Gynt.Zeer zeker. Mijn hoofd draait mij wel een beetje.Je bent dus …?De Knoopengieter.Je bent dus …?Je hoorde ’t toch:… knoopengieter.Peer Gynt.Begrepen! Veel namen heeft ’t lieve kindje.Zoo zoo, Peer, kom je dus daar te belanden!Maar dit, goede vriend, is geen eerlijk spel!Ik weet dat ik beet’re behandling verdien;…Ik ben niet zoo slecht als je denkt misschien,…Heb hier op aarde ook wel goeds gedaan;…Op zijn ergst kan men een domkop mij noemen,…Maar volstrekt niet zoo’n bizonder groot zondaar.De Knoopengieter.Neen, dáár zit ook juist de knoop, mijn vriend;Je bent ook geen zondaar in hoogeren zin;En daarom ontkom je dan ook aan de hel,En komt in mijn lepel, als zoovelen meer.Peer Gynt.Noem ’t zooals je wilt,… lepel of hel;Brown stout of ale, ’t is allebei bier.Weg Satan!De Knoopengieter.Weg Satan!Je bent toch niet zoo onbeleefdOm te denken dat ’k loop op een paardevoet?Peer Gynt.Op paardevoet of vosseklauw,…Pak je weg! En let op wat je doet!De Knoopengieter.Goede vriend, je verkeert in een groote dwaling.Wij hebben allebei haast, en om tijd te sparenZal ik je grondig de zaak verklaren.Je bent, als je zelf daareven gezegd hebt,Niet wat men noemt een waarlijk groot zondaar;Op z’n best middelmatig …Peer Gynt.Op z’n best middelmatig …Kijk, nu begin jeVerstandig te praten …De Knoopengieter.Verstandig te praten …Ja … wacht nog even;Maar je deugdzaam te noemen, zou wat te ver gaan …Peer Gynt.Daar maak ik ook heelemaal geen aanspraak op.De Knoopengieter.Dus zoo tusschenbeiden, zoo om en bij.Een zondaar van ’t echte voorname slagVindt men tegenwoordig niet zoo langs den weg;Daar hoort wat meer toe dan ploetren in vuil;Echte zonde eischt ernst, echte zonde eischt kracht.Peer Gynt.Ja, dat ’s waarachtig een juiste bewering;Je moet er op los gaan als de oude Vandalen.De Knoopengieter.Jij, evenwel, nam de zonde licht op.Peer Gynt.Uitwendig maar, man, als een vuile vlek.De Knoopengieter.Nu worden wij ’t eens. De zwavelpoelIs niet voor jullie, die ploetert in ’t vuil …Peer Gynt.En dus, goede vriend, kan ’k vrij weer heengaan?De Knoopengieter.Neen, dus wordt je opgesmolten, man.Peer Gynt.Wat is dat voor een streek, die je hebt bedachtHier thuis, terwijl ik in ’t buitenland was?De Knoopengieter.’t Gebruik is zoo oud als de slang en haar wording,En berekend om waardeverlies te voorkomen.Je kent toch het handwerk,… weet wel dat vaakEen gietsel mislukken kan, en niets meer waard is;Soms worden het knoopen zonder oog.Wat zou jij doen?Peer Gynt.Wat zou jij doen?’k Gooide ’t gietsel weg.De Knoopengieter.Jawel; Jon Gynt verstond ook dat kunstje,Zoo lang er nog geld was in geldkist en zak.Maar, Meester, zie je, die is heel spaarzaam;En daardoor is hij ’n welgesteld man.Hij gooit ’t minste niet weg, als geheel ondeugdlijk,Zoo het als grondstof nog valt te gebruiken.Jij was bedoeld als een blinkende knoopOp ’t vest van de wereld; maar ’t oog hield niet.Daarom moet ’k je nu met het uitschot smelten,Om, zooals ’t heet, òp te gaan in de massa.Peer Gynt.Je bedoelt toch niet mij met Jan, Piet en KlaasSamen op te smelten, weer tot iets nieuws?De Knoopengieter.Ja, dat is inderdaad juist mijn plan.Dat hebben we al zoo vaak gedaan.In Kongsberg doen zij hetzelfde met de munten,Waar de stempel van afsleet door ’t lange rollen.Peer Gynt.Maar dat ’s toch een gemeene schraperij!Beste vriend, hoor eens, laat mij nu vrij!…Een knoop zonder oog, een versleten stuk geld,…Wat is dàt nu voor iemand in je Meesters positie?De Knoopengieter.O, hoe dan ook, als de geest er nog in is,Heeft als metaal iemand altijd nog waarde.Peer Gynt.Neen, zeg ik! Neen! Met hand en tandZal ik mij verzetten. Alles liever dan dat!De Knoopengieter.Maar wàt dan anders? Wees toch verstandig,Je bent toch niet luchtig genoeg voor den hemel …Peer Gynt.’k Ben bescheiden; mijn streven gaat niet zoo hoog;Maar van mij zelf geef ik niets af.Laat mij straffen op de oude manier, volgens recht!Zet mij een tijdlang bij hem-met-de-hoef,…Een honderd jaren, als ’t niet minder kan;Kijk, dat is iets wat iemand kan dragen;Want de pijn is toch enkel maar moreelEn dus ook wel niet zoo pyramidaal.Het is een overgang, zooals er staat,En zooals de vos zei:… men wacht dan; eens slaatHet uur der verlossing; men trekt zich terug,En hoopt maar intusschen op betere dagen …Maar dat andere,… óp te moeten gaanIn een vreemd, onverschillig lichaam, als damp,…Die gietlepel-manier, dat oplossen van Gynt,…Dat brengt in oproer mijne heele ziel!De Knoopengieter.Maar, waarde Peer, hoe kom je er bijZoo’n drukte te maken voor een kleinigheid.Je bent nooit vroeger je zelf geweest;…Wat hindert ’t dan nu of je heelemaal sterft?Peer Gynt.Beniknooit geweest …? Nu moet ik toch lachen!Peer Gynt is wat anders geweest dus? Och kom!Neen, Knoopengieter, je praat in den blinde.Kon je doorzoeken mijn hart en mijn nieren,Dan vondt je daar Peer, en nog eens Peer.En stellig niets anders en ook niet veel meer.De Knoopengieter.Dat kan toch niet waar zijn. Hier heb ik mijn order.Kijk, hier staat duidlijk: Peer Gynt moet je halen.Hij heeft zijn levensbestemming gemist.In den gietlepel met hem, als mislukte waar.Peer Gynt.Malligheid! Er is zeker een ander bedoeld.Staat er werkelijk Peer? Is ’t niet Rasmus of Jon?

Peer Gynt.

Kijk dat, dat noem ik nu Christendom!

Volstrekt niets dat iemand griezelig aandoet …

Ja, ’t thema; zichzelf te wezen onwrikbaar,…

Waar heel de preek zich omheen bewoog,…

Is op zichzelf alleen al opbouwend.

(kijkt in het open graf).

Was hij het misschien, die zich daar verminkte

Toen ik in ’t bosch was aan ’t boomen vellen?

Wie weet? Stond ik hier niet met mijn stok

Aan den rand van ’t graf van dien geestverwant,

Kon ik denken dat ik het was, die sliep

En hoorde, als waar-gedroomd, mijn lof …

Inderdaad, ’t is een christelijk mooi gebruik,

Welwillend den blik nog te laten gaan

In herinring over des dooden leven.

Ja, zelf zou ’k wel mijn lot willen hooren

Den volke verhaald door dien waardigen man.

Nou, het kan licht nog een poosje duren,

Eer de doodgraver komt en mij noodigt te gast;…

En, als de Schrift zegt: beter is best,…

En eveneens: alle leed op zijn tijd,…

En verder: leen voor je begraafnis geen geld …

De kerk blijft toch maar je ware troost.

’k Heb er vroeger zooveel niet aan gehecht;…

Nu voel ik toch hoeveel goed het doet,

Door kundige menschen te hooren verzeekren:

Wat iemand zaait, dat zal hij ook oogsten …

Zichzelf moet hij wezen; om zich en ’t zijne

Moet hij zich bekomren in ’t groote en ’t kleine.

Loopt ’t hem niet mee, dan blijft hem de eer toch

Dat hij zijn leven naar de leer wist te richten …

Nu huiswaarts! Valt moeilijk en steil ook de weg,

Laat ’t lot toch lang nog maar met mij spotten;…

Oude Peer Gynt gaat zijn eigen weg,

En blijft wie hij is altijd: arm maar braaf.

(af).

Een berghelling met het uitgedroogde bed van een beek. Een ingestorte molen aan de beek; opengebarste grond, verwoesting rondom. Hoogerop een groote hoeve.

Boven, op de hoeve, wordt publieke verkooping gehouden. Veel menschen zijn er bijeen. Drinken en lawaai. Peer Gynt zit beneden op een puinhoop dicht bij den molen.

Peer Gynt.Heen en terug, het is even lang;Er in of er uit, ’t is een zelfde gang;…De tijd verwoest, de beek is verdroogd.Ga buitenom, zei Böjgen;… dat doe ’k dus ook.

Peer Gynt.

Heen en terug, het is even lang;

Er in of er uit, ’t is een zelfde gang;…

De tijd verwoest, de beek is verdroogd.

Ga buitenom, zei Böjgen;… dat doe ’k dus ook.

Een Man-in-de-rouw.Nu is er niets dan rommel meer …(krijgt Peer Gynt in het oog).Zijn hier nog vreemden ook? God zegen je, vriend!

Een Man-in-de-rouw.

Nu is er niets dan rommel meer …

(krijgt Peer Gynt in het oog).

Zijn hier nog vreemden ook? God zegen je, vriend!

Peer Gynt.Insgelijks! Het gaat vroolijk toe hier van daag.Is hier een doopfeest, of wordt bruiloft gevierd?

Peer Gynt.

Insgelijks! Het gaat vroolijk toe hier van daag.

Is hier een doopfeest, of wordt bruiloft gevierd?

De Man-in-de-rouw.Ik zou ’t liever noemen een inwijdingsfeest.De bruid, die ligt in een wormenkast.

De Man-in-de-rouw.

Ik zou ’t liever noemen een inwijdingsfeest.

De bruid, die ligt in een wormenkast.

Peer Gynt.En de wormen vechten om ’t lekkere beetje.

Peer Gynt.

En de wormen vechten om ’t lekkere beetje.

De Man-in-de-rouw.Dat is ’t einde van ’t lied; daarmee is het uit.

De Man-in-de-rouw.

Dat is ’t einde van ’t lied; daarmee is het uit.

Peer Gynt.Alle liedjes eindigen eender;En allemaal zijn ze oud; ik kende ze al als knaap.

Peer Gynt.

Alle liedjes eindigen eender;

En allemaal zijn ze oud; ik kende ze al als knaap.

Een Twintigjarige(met een gietlepel).Kijk nu eens hier, wat ik heb gekocht!Hierin goot zijn zilvren knoopen Peer Gynt!

Een Twintigjarige(met een gietlepel).

Kijk nu eens hier, wat ik heb gekocht!

Hierin goot zijn zilvren knoopen Peer Gynt!

Een Tweede.En ik dan! Een geldschepper voor een schelling!

Een Tweede.

En ik dan! Een geldschepper voor een schelling!

Een Derde.Is dat al? Vijfd’half voor ’n marskramers-randsel!

Een Derde.

Is dat al? Vijfd’half voor ’n marskramers-randsel!

Peer Gynt.Peer Gynt? Wie was dat?

Peer Gynt.

Peer Gynt? Wie was dat?

De Man-in-de-rouw.Peer Gynt? Wie was dat?Ik weet alleenDat hij zwager van Aslak was en van den dood.

De Man-in-de-rouw.

Peer Gynt? Wie was dat?Ik weet alleen

Dat hij zwager van Aslak was en van den dood.

Een-man-in-’t-grĳs.Vergeet je nu mij? Ben je dronken, zeg?

Een-man-in-’t-grĳs.

Vergeet je nu mij? Ben je dronken, zeg?

De Man-in-de-rouw.Vergeet jij dat ’r op Haegstad ’n blokhuisdeur was?

De Man-in-de-rouw.

Vergeet jij dat ’r op Haegstad ’n blokhuisdeur was?

Die-in-’t-grĳs.Ja, ja; maar jij was nooit erg kieschkeurig.

Die-in-’t-grĳs.

Ja, ja; maar jij was nooit erg kieschkeurig.

De Man-in-de-rouw.Als zij nu den dood maar niet bij den neus neemt …

De Man-in-de-rouw.

Als zij nu den dood maar niet bij den neus neemt …

Die-in-’t-grĳs.Een borrel, zwager! Op ons zwagerschap!

Die-in-’t-grĳs.

Een borrel, zwager! Op ons zwagerschap!

De Man-in-de-rouw.De duivel je zwager! Dat ’s dronkenmanstaal …

De Man-in-de-rouw.

De duivel je zwager! Dat ’s dronkenmanstaal …

Die-in-’t-grĳs.Och, gekheid; ons bloed is nog niet zoo verdund,Je voelt je toch altijd verwant aan Peer Gynt.

Die-in-’t-grĳs.

Och, gekheid; ons bloed is nog niet zoo verdund,

Je voelt je toch altijd verwant aan Peer Gynt.

(gaat met hem weg).

Peer Gynt(zachtjes).Ik ontmoet nog kennissen.

Peer Gynt(zachtjes).

Ik ontmoet nog kennissen.

Een Jongen(roept den man-in-de-rouw na).Ik ontmoet nog kennissen.Als je weer drinkt,Dan komt moeder uit haar graf je nog halen, Aslak!

Een Jongen(roept den man-in-de-rouw na).

Ik ontmoet nog kennissen.Als je weer drinkt,

Dan komt moeder uit haar graf je nog halen, Aslak!

Peer Gynt(staat op).Hier is niet van pas ’t woord van den agronoom:Hoe meer men omgraaft, hoe beter het riekt.

Peer Gynt(staat op).

Hier is niet van pas ’t woord van den agronoom:

Hoe meer men omgraaft, hoe beter het riekt.

Een Jongen(met een berenvel).De kat van Dovre! Alleen maar het vel, kijk!Dat was ’t wat kabouters weg joeg, met Kerstmis!

Een Jongen(met een berenvel).

De kat van Dovre! Alleen maar het vel, kijk!

Dat was ’t wat kabouters weg joeg, met Kerstmis!

Een Tweede(met een rendierschedel).Hier is het wilde rendier, dat eensPeer Gynt droeg over den Gendinskam.

Een Tweede(met een rendierschedel).

Hier is het wilde rendier, dat eens

Peer Gynt droeg over den Gendinskam.

Een Derde(met een hamer, roept tegen den man-in-de-rouw).Heidaar, Aslak! Ken je dien hamer?Heb je dien niet gebruikt om die noot te kraken?

Een Derde(met een hamer, roept tegen den man-in-de-rouw).

Heidaar, Aslak! Ken je dien hamer?

Heb je dien niet gebruikt om die noot te kraken?

Een Vierde(met leege handen).Mads Moën, dit ’s de mantel die onzichtbaar maakt!Daarmee vloog Peer Gynt met Ingrid de lucht in!

Een Vierde(met leege handen).

Mads Moën, dit ’s de mantel die onzichtbaar maakt!

Daarmee vloog Peer Gynt met Ingrid de lucht in!

Peer Gynt.Brandewijn, jongens! Iets dat mij wat opwekt …!Nu gaikeens wat ouden rommel veilen!

Peer Gynt.

Brandewijn, jongens! Iets dat mij wat opwekt …!

Nu gaikeens wat ouden rommel veilen!

Een Jongen.Wat heb je te koop dan?

Een Jongen.

Wat heb je te koop dan?

Peer Gynt.Wat heb je te koop dan?Ik heb een slot,…Dat ligt in den Ronden; ’t is stevig ommuurd.

Peer Gynt.

Wat heb je te koop dan?Ik heb een slot,…

Dat ligt in den Ronden; ’t is stevig ommuurd.

De Jongen.Een knoop geboden!

De Jongen.

Een knoop geboden!

Peer Gynt.Een knoop geboden!Er mag ’n borrel op staan.Minder te bieden zou schande zijn.

Peer Gynt.

Een knoop geboden!Er mag ’n borrel op staan.

Minder te bieden zou schande zijn.

Een Tweede.Hij is moppig, de oude!

Een Tweede.

Hij is moppig, de oude!

(De menschen komen om hen heen staan).

Peer Gynt.Hij is moppig, de oude!Grane, mijn klepper,Wie biedt er?

Peer Gynt.

Hij is moppig, de oude!Grane, mijn klepper,

Wie biedt er?

Een-uit-den-hoop.Wie biedt er?Waar loopt hij?

Een-uit-den-hoop.

Wie biedt er?Waar loopt hij?

Peer Gynt.Wie biedt er? Waar loopt hij?In ’t Westen,Ver van hier, jongens! Die draver kan rennen,Zoo gauw, zoo gauw, als Peer Gynt maar kon liegen.

Peer Gynt.

Wie biedt er? Waar loopt hij?In ’t Westen,

Ver van hier, jongens! Die draver kan rennen,

Zoo gauw, zoo gauw, als Peer Gynt maar kon liegen.

Stemmen.Wat heb je nog meer?

Stemmen.

Wat heb je nog meer?

Peer Gynt.Zoowel lorren als goud!’t Is gekocht met verlies! ’k Verkoop het met schâ.

Peer Gynt.

Zoowel lorren als goud!

’t Is gekocht met verlies! ’k Verkoop het met schâ.

Een Jongen.Roep op!

Een Jongen.

Roep op!

Peer Gynt.Roep op!Van een kerkboek een droom!Die ’s voor een kromme vischhaak te koop.

Peer Gynt.

Roep op!Van een kerkboek een droom!

Die ’s voor een kromme vischhaak te koop.

De Jongen.Naar den duivel met droomen!

De Jongen.

Naar den duivel met droomen!

Peer Gynt.Naar den duivel met droomen!Mijn keizerrijk!Dat gooi ik te grabb’len; je moogt vechten er om!

Peer Gynt.

Naar den duivel met droomen!Mijn keizerrijk!

Dat gooi ik te grabb’len; je moogt vechten er om!

De Jongen.Is de kroon er bij?

De Jongen.

Is de kroon er bij?

Peer Gynt.Is de kroon er bij?Van het prachtigste stroo.Die past d’eersten den besten, die ze zet op zijn hoofd.Hier is nog meer! Een windei, kijk!Een grijs haar van ’n gek! Een profetenbaard!Alles krijgt hij, die mij toont op den bergDen wijzer met opschrift: hier loopt de weg!

Peer Gynt.

Is de kroon er bij?Van het prachtigste stroo.

Die past d’eersten den besten, die ze zet op zijn hoofd.

Hier is nog meer! Een windei, kijk!

Een grijs haar van ’n gek! Een profetenbaard!

Alles krijgt hij, die mij toont op den berg

Den wijzer met opschrift: hier loopt de weg!

De Ambtenaar(die er bijgekomen is).Mijn goede man, als dat lang nog zoo duurt,Kan het zijn dat je weg regelrecht in arrest voert.

De Ambtenaar(die er bijgekomen is).

Mijn goede man, als dat lang nog zoo duurt,

Kan het zijn dat je weg regelrecht in arrest voert.

Peer Gynt(met zijn hoed in de hand).Best mooglijk. Maar zeg mij, wie was Peer Gynt?

Peer Gynt(met zijn hoed in de hand).

Best mooglijk. Maar zeg mij, wie was Peer Gynt?

De Ambtenaar.Geen gekheid …

De Ambtenaar.

Geen gekheid …

Peer Gynt.Geen gekheid …Pardon! Ik meen het in ernst!…

Peer Gynt.

Geen gekheid …Pardon! Ik meen het in ernst!…

De Ambtenaar.Och, ze zeggen hij was een afschuwelijk dichter …

De Ambtenaar.

Och, ze zeggen hij was een afschuwelijk dichter …

Peer Gynt.Een dichter …?

Peer Gynt.

Een dichter …?

De Ambtenaar.Een dichter …?Ja, al wat sterk was en groot,Dat stelde hij voor alsofhij’t had gedaan.Maar permitteer,… ik heb andre plichten …(af).

De Ambtenaar.

Een dichter …?Ja, al wat sterk was en groot,

Dat stelde hij voor alsofhij’t had gedaan.

Maar permitteer,… ik heb andre plichten …(af).

Peer Gynt.En waar is hij nu, die merkwaardige man?

Peer Gynt.

En waar is hij nu, die merkwaardige man?

Een Oudere Man.Hij trok over zee naar een ver, vreemd land,Daar ging het hem slecht, als men wel had verwacht …En jaren geleden hing men hem op.

Een Oudere Man.

Hij trok over zee naar een ver, vreemd land,

Daar ging het hem slecht, als men wel had verwacht …

En jaren geleden hing men hem op.

Peer Gynt.Gehangen? Ja, juist, dat dacht ik wel;Wijlen Peer Gynt bleef tot ’t laatst zich gelijk.(groet).Gegroet,… en vriendelijk dank voor van daag!(gaat enkele schreden verder maar blijft weer staan).Zeg, vroolijke jongens en mooie meisjes,…Zal ik, op mijn beurt, je nu een verhaal doen?

Peer Gynt.

Gehangen? Ja, juist, dat dacht ik wel;

Wijlen Peer Gynt bleef tot ’t laatst zich gelijk.(groet).

Gegroet,… en vriendelijk dank voor van daag!

(gaat enkele schreden verder maar blijft weer staan).

Zeg, vroolijke jongens en mooie meisjes,…

Zal ik, op mijn beurt, je nu een verhaal doen?

Verscheidenen.Ja, weet je er een?

Verscheidenen.

Ja, weet je er een?

Peer Gynt.Ja, weet je er een?Dan is het in orde …(Komt nader; er glijdt als een vreemde uitdrukking over zijn gezicht).In San-Francisco groef ik naar goud.Heel de stad was van kermisvolk vol.Eén kon viool spelen met zijn teenen;Eén danste een Spaanschen dans op zijn knieën.Een derde, hoorde ik, maakte verzenTerwijl men zijn hersenkas doorboorde.Daar kwam ook de duivel met zijn kunsten;…Wou zien, als zoovelen, wat te verdienen.Zijn kunst was dit: op bedrieglijke wijsTe kunnen knorren als een werklijke big.Zijn persoonlijkheid trok, hoewel onbekend.’t Huis was propvol, de verwachting was groot.Hij kwam òp in een mantel met zwierende slippen;Men moet zich “drapiren”, als zeggen de Duitschers.Maar onder dien mantel, wat niemand wist …Was ’t hem gelukt te verstoppen een big.En nu kon de voorstelling dan beginnen.De duivel kneep en de big gaf geluid dan.’t Geheel werd gegeven als een fantazieOver ’t bestaan van de big, gevangen en vrij;Tot slot een schreeuw, als onder ’t slagersmes;…Waarna dan de artist buigend groette en ging …’t Geval werd door vaklui besproken heel druk;De toonaard gelaakt, zoowel als geroemd;Het stemgeluid klonk toch te dun, vond de één;Een ander den doodsschreeuw te veel bestudeerd;…Maar allen waren het daarover eens: als geknorWas de prestatie bepaald overdreven …Kijk, zoo ging ’t den duivel, omdat hij dom was,En met zijn publiek geen rekening hield.

Peer Gynt.

Ja, weet je er een?Dan is het in orde …

(Komt nader; er glijdt als een vreemde uitdrukking over zijn gezicht).

In San-Francisco groef ik naar goud.

Heel de stad was van kermisvolk vol.

Eén kon viool spelen met zijn teenen;

Eén danste een Spaanschen dans op zijn knieën.

Een derde, hoorde ik, maakte verzen

Terwijl men zijn hersenkas doorboorde.

Daar kwam ook de duivel met zijn kunsten;…

Wou zien, als zoovelen, wat te verdienen.

Zijn kunst was dit: op bedrieglijke wijs

Te kunnen knorren als een werklijke big.

Zijn persoonlijkheid trok, hoewel onbekend.

’t Huis was propvol, de verwachting was groot.

Hij kwam òp in een mantel met zwierende slippen;

Men moet zich “drapiren”, als zeggen de Duitschers.

Maar onder dien mantel, wat niemand wist …

Was ’t hem gelukt te verstoppen een big.

En nu kon de voorstelling dan beginnen.

De duivel kneep en de big gaf geluid dan.

’t Geheel werd gegeven als een fantazie

Over ’t bestaan van de big, gevangen en vrij;

Tot slot een schreeuw, als onder ’t slagersmes;…

Waarna dan de artist buigend groette en ging …

’t Geval werd door vaklui besproken heel druk;

De toonaard gelaakt, zoowel als geroemd;

Het stemgeluid klonk toch te dun, vond de één;

Een ander den doodsschreeuw te veel bestudeerd;…

Maar allen waren het daarover eens: als geknor

Was de prestatie bepaald overdreven …

Kijk, zoo ging ’t den duivel, omdat hij dom was,

En met zijn publiek geen rekening hield.

(Hij groet en gaat heen. Een weifelend zwijgen overvalt de menigte).

Pinksteravond. In het groote bosch. Verder weg, op een stuk ontgonnen land, een hut met een rendiergewei boven den gevel.

Peer Gyntkruipt door het hout en zoekt wilde uien.

Peer Gynt.Dit hier is een standpunt. Waar is ’t volgende?Onderzoek alles, en kies dan het beste.Zoo deed ik ook;… van af keizer CaesarTot in de diepte naar Nebukadnezar,Zoo moest ik nu toch heel den bijbel doorwerken.De oude kwam weer bij zijn moeder terecht.Er staat immers ook: uit stof zijt gij geboren …Waar ’t op aankomt in ’t leven, is je pens te vullen.Met uien te vullen? Dat lijkt mij niet bijster;…Ik zal liever sluw zijn en strikken zetten.Hier is weer water, dorst zal ik niet lijden;Onder wilde dieren geld ik als nommer één nog.Als ik eens dood ga,… wat ook wel gebeurt …Dan kruip ik onder ’n omgewaaiden boom;En dek,… als een beer … mij toe met dorre blaren,En snijd in den bast met heel groote letters:Hier rust Peer Gynt, die brave kerel,Keizer van alle andere dieren,…Keizer?(lacht in zichzelf).Keizer?Jij waarzegger, oude dwaas!Je bent geen keizer; je bent een ui.Nu zal ’k je eens schillen, mijn waarde Peer!Het helpt niets of je al huilt of smeekt.(neemt een ui en schilt laag voor laag af).Daar ligt de gehavende buitenste huid,De schipbreukeling op de kiel van de jol.De passagiershuid hier, schraal en dun;…Heeft in haar smaak toch iets weg van Peer Gynt.Daar onder weer zit de goudgravers-ikheid;Het sap is er uit … als ’t er ooit in geweest is.Die dikke huid hier, met die harde slip,Is de pelsjager aan de Hudsons-baai.Dat daaronder lijkt op een kroon … dank je wel!Dat gooien wij zonder praatjes maar weg.Hier d’oudheidsnavorscher, kort, maar krachtig.En hier de profeet, kersversch en sappig.Hij stinkt, als geschreven staat, naar leugens,Dat een eerlijk man tranen krijgt in de oogen.Dit huidje, dat week en slap zich laat rollen,Is ’t heertje, dat lui en lekker geleefd heeft.Dat nu komt lijkt wel ziek. Het heeft zwarte strepen;…Zwart kan beteeknen priesters en negers.(plukt er verscheidene tegelijk af).Wat een verbazende massa lagen!Komt nu de kern niet voor den dag haast?(plukt de heele ui kapot).Neen, nog altijd niet! Tot ’t allerbinnensteZijn ’t allemaal huidjes,… al kleiner en kleiner …De natuur is geestig!(gooit de overblijfselen weg).De natuur is geestig!Vervloekt dat gezanik!Ga je aan het denken, kom je slecht te pas soms.Nou,ikheb althans van gevaar niets te vreezen,Want ik lig hier stevig op handen en voeten.(krabt zich in den nek).’n Wonderlijk stel, de heele boel toch!’t Leven als men zegt, heeft een vos achter de ooren;Maar grijpt men er naar, gaat heer vos aan den haal,En men vangt dan wat anders,… of ook niemendal.(hij is de hut genaderd, krijgt ze in het oog en schrikt).Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!(wrijft zich de oogen).Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!’t Is mij netOf ik eens aan dat bouwwerk kennis had …’n Rendierschedel, die prijkt aan den gevel …?Een zeemeermin, half visch, half vrouwmensch …!Leugens! Geen zeemeermin!… Spijkers,… planken,…’n Slot dat afsluit kaboutergedachten …!

Peer Gynt.

Dit hier is een standpunt. Waar is ’t volgende?

Onderzoek alles, en kies dan het beste.

Zoo deed ik ook;… van af keizer Caesar

Tot in de diepte naar Nebukadnezar,

Zoo moest ik nu toch heel den bijbel doorwerken.

De oude kwam weer bij zijn moeder terecht.

Er staat immers ook: uit stof zijt gij geboren …

Waar ’t op aankomt in ’t leven, is je pens te vullen.

Met uien te vullen? Dat lijkt mij niet bijster;…

Ik zal liever sluw zijn en strikken zetten.

Hier is weer water, dorst zal ik niet lijden;

Onder wilde dieren geld ik als nommer één nog.

Als ik eens dood ga,… wat ook wel gebeurt …

Dan kruip ik onder ’n omgewaaiden boom;

En dek,… als een beer … mij toe met dorre blaren,

En snijd in den bast met heel groote letters:

Hier rust Peer Gynt, die brave kerel,

Keizer van alle andere dieren,…

Keizer?

(lacht in zichzelf).

Keizer?Jij waarzegger, oude dwaas!

Je bent geen keizer; je bent een ui.

Nu zal ’k je eens schillen, mijn waarde Peer!

Het helpt niets of je al huilt of smeekt.

(neemt een ui en schilt laag voor laag af).

Daar ligt de gehavende buitenste huid,

De schipbreukeling op de kiel van de jol.

De passagiershuid hier, schraal en dun;…

Heeft in haar smaak toch iets weg van Peer Gynt.

Daar onder weer zit de goudgravers-ikheid;

Het sap is er uit … als ’t er ooit in geweest is.

Die dikke huid hier, met die harde slip,

Is de pelsjager aan de Hudsons-baai.

Dat daaronder lijkt op een kroon … dank je wel!

Dat gooien wij zonder praatjes maar weg.

Hier d’oudheidsnavorscher, kort, maar krachtig.

En hier de profeet, kersversch en sappig.

Hij stinkt, als geschreven staat, naar leugens,

Dat een eerlijk man tranen krijgt in de oogen.

Dit huidje, dat week en slap zich laat rollen,

Is ’t heertje, dat lui en lekker geleefd heeft.

Dat nu komt lijkt wel ziek. Het heeft zwarte strepen;…

Zwart kan beteeknen priesters en negers.

(plukt er verscheidene tegelijk af).

Wat een verbazende massa lagen!

Komt nu de kern niet voor den dag haast?

(plukt de heele ui kapot).

Neen, nog altijd niet! Tot ’t allerbinnenste

Zijn ’t allemaal huidjes,… al kleiner en kleiner …

De natuur is geestig!

(gooit de overblijfselen weg).

De natuur is geestig!Vervloekt dat gezanik!

Ga je aan het denken, kom je slecht te pas soms.

Nou,ikheb althans van gevaar niets te vreezen,

Want ik lig hier stevig op handen en voeten.

(krabt zich in den nek).

’n Wonderlijk stel, de heele boel toch!

’t Leven als men zegt, heeft een vos achter de ooren;

Maar grijpt men er naar, gaat heer vos aan den haal,

En men vangt dan wat anders,… of ook niemendal.

(hij is de hut genaderd, krijgt ze in het oog en schrikt).

Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!

(wrijft zich de oogen).

Die hut daar? In ’t pijnbosch …! O!’t Is mij net

Of ik eens aan dat bouwwerk kennis had …

’n Rendierschedel, die prijkt aan den gevel …?

Een zeemeermin, half visch, half vrouwmensch …!

Leugens! Geen zeemeermin!… Spijkers,… planken,…

’n Slot dat afsluit kaboutergedachten …!

Solvejg(zingt in de hut).Nu is hier voor ’t Pinksterfeest alles bereid.Mijn lieve jongen, zoo ver, ver weg …Je komt toch, zeg?Heb je een zware vracht,Gun je dan tijd;…Je weet dat ik wacht …Dat heb ik gezeid.

Solvejg(zingt in de hut).

Nu is hier voor ’t Pinksterfeest alles bereid.

Mijn lieve jongen, zoo ver, ver weg …

Je komt toch, zeg?

Heb je een zware vracht,

Gun je dan tijd;…

Je weet dat ik wacht …

Dat heb ik gezeid.

Peer Gynt(staat op, stil en doodsbleek).Een, die getrouw bleef,… en een, die vergat …Een, die bewaard heeft,… en een, die verloor …O, ernst!… En nooit is ’t over te doen!O, angst!…Hierlag mijn keizerrijk!

Peer Gynt(staat op, stil en doodsbleek).

Een, die getrouw bleef,… en een, die vergat …

Een, die bewaard heeft,… en een, die verloor …

O, ernst!… En nooit is ’t over te doen!

O, angst!…Hierlag mijn keizerrijk!

(loopt het bosch in).

Nacht. Pijnbosch. Een boschbrand heeft gewoed. Verkoolde boomstammen mijlen ver. Witte nevels hier en daar over den boschgrond hangend.

Peer Gyntloopt haastig door het bosch.

Peer Gynt.Asch en stof en witte dampen,…Al genoeg bouwstoffen hier!Stank en rottend loof van binnen,Saâm te mets’len tot een graf.Schijn, droom, doodgeboren weten,Daarmee wordt het geplaveid dan;Overwelfd, door ’t werk, als koepel,Waarvoor leugens treden vormen.Vlucht voor ernst, afkeer van boete,Als een wapenschild er boven …Prijkt er met de oordeelswoorden:Petrus Gyntus Caesar fecit!(luistert).Wat een schreien!—kinderstemmen?Schreien, dat op zingen lijkt …Voor mijn voeten rollen kluwen …!(schopt er naar).Weg! Je hindert mij in ’t gaan!

Peer Gynt.

Asch en stof en witte dampen,…

Al genoeg bouwstoffen hier!

Stank en rottend loof van binnen,

Saâm te mets’len tot een graf.

Schijn, droom, doodgeboren weten,

Daarmee wordt het geplaveid dan;

Overwelfd, door ’t werk, als koepel,

Waarvoor leugens treden vormen.

Vlucht voor ernst, afkeer van boete,

Als een wapenschild er boven …

Prijkt er met de oordeelswoorden:

Petrus Gyntus Caesar fecit!

(luistert).

Wat een schreien!—kinderstemmen?

Schreien, dat op zingen lijkt …

Voor mijn voeten rollen kluwen …!

(schopt er naar).

Weg! Je hindert mij in ’t gaan!

De Kluwen(op den grond).Wij zijn gedachten;Ons moest je denken;…TrippelvoetjesMoest je ons schenken!

De Kluwen(op den grond).

Wij zijn gedachten;

Ons moest je denken;…

Trippelvoetjes

Moest je ons schenken!

Peer Gynt(loopt er om heen).’t Leven schonk ik er aan één;…’t Werd een leelijk, kreupel wicht!

Peer Gynt(loopt er om heen).

’t Leven schonk ik er aan één;…

’t Werd een leelijk, kreupel wicht!

De Kluwen.Wij moesten stijgenAls trillende stemmen,…Nu moeten wij rollenAls grauw-garen kluwen.

De Kluwen.

Wij moesten stijgen

Als trillende stemmen,…

Nu moeten wij rollen

Als grauw-garen kluwen.

Peer Gynt(struikelt).Kluwen! Jij vervloekte deugniet!Wou jij vader beentje lichten?

Peer Gynt(struikelt).

Kluwen! Jij vervloekte deugniet!

Wou jij vader beentje lichten?

(vlucht).

Verwelkte Blâren(vliegen in het rond).Wij zijn een leuze,Die moest je voeren.Zie hoe de asch onsJammerlijk scheurde.’n Worm doorknaagde onsIedere vezel;Nooit mochten wij vormenEen krans om vruchten.

Verwelkte Blâren(vliegen in het rond).

Wij zijn een leuze,

Die moest je voeren.

Zie hoe de asch ons

Jammerlijk scheurde.

’n Worm doorknaagde ons

Iedere vezel;

Nooit mochten wij vormen

Een krans om vruchten.

Peer Gynt.Niet voor niet was je ontstaan toch;…Ligt maar stil en dient voor mest nog.

Peer Gynt.

Niet voor niet was je ontstaan toch;…

Ligt maar stil en dient voor mest nog.

Een Suizen-in-de-lucht.Wij zijn gezangen;Ons moest je zingen!…Duizende malenHeb je gesmoord ons.Diep in je ziel eensLagen en wachtten wij;…Nooit riep je óp ons.Gif in je keel nu!

Een Suizen-in-de-lucht.

Wij zijn gezangen;

Ons moest je zingen!…

Duizende malen

Heb je gesmoord ons.

Diep in je ziel eens

Lagen en wachtten wij;…

Nooit riep je óp ons.

Gif in je keel nu!

Peer Gynt.Gif in jou, jij dwaas gezang!Had ik tijd voor lied en zang?

Peer Gynt.

Gif in jou, jij dwaas gezang!

Had ik tijd voor lied en zang?

(slaat zich door het kreupelhout heen).

Dauwdroppels(druppelen van de takken).Wij zijn tranen,Die je niet stortte.IJskorst, die open rijt,Konden wij smelten.Nu zit het ijs vastOm ’t hart gevroren;Dicht is de wond nu;En wij zijn machtloos.

Dauwdroppels(druppelen van de takken).

Wij zijn tranen,

Die je niet stortte.

IJskorst, die open rijt,

Konden wij smelten.

Nu zit het ijs vast

Om ’t hart gevroren;

Dicht is de wond nu;

En wij zijn machtloos.

Peer Gynt.’k Heb gehuild in ’t slot van Ronden,…En toch kreeg ik daar een staart aan!

Peer Gynt.

’k Heb gehuild in ’t slot van Ronden,…

En toch kreeg ik daar een staart aan!

Gebroken Halmen.Wij zijn daden,Die moest je volbrengen;Twijfel, de moordende,Knakte en kloofde ons.Aan ’t einde der dagenKomen wij allenOm je aan te klagen,…Dan krijg je ’t loon!

Gebroken Halmen.

Wij zijn daden,

Die moest je volbrengen;

Twijfel, de moordende,

Knakte en kloofde ons.

Aan ’t einde der dagen

Komen wij allen

Om je aan te klagen,…

Dan krijg je ’t loon!

Peer Gynt.Schurkenstreken! Durf je schrijvenOp mijn schuldboek ’tnegatieve?

Peer Gynt.

Schurkenstreken! Durf je schrijven

Op mijn schuldboek ’tnegatieve?

(ijlt weg).

Aase’s Stem(ver weg).Foei, wat een voerman!Ach, je hebt me omgegooid!Sneeuw viel den heelen dag;…Kwaad heeft die mij gedaan …Mis ging de heele rit.Peer, waar is ’t slot nu?Verlokt heeft de duivel jeMet den stalbezemsteel!

Aase’s Stem(ver weg).

Foei, wat een voerman!

Ach, je hebt me omgegooid!

Sneeuw viel den heelen dag;…

Kwaad heeft die mij gedaan …

Mis ging de heele rit.

Peer, waar is ’t slot nu?

Verlokt heeft de duivel je

Met den stalbezemsteel!

Peer Gynt.’t Best doe ’k mij maar weg te pakken.Moet ’k bij al mijn zonden ook nogDie des duivels voortaan dragen,Dan zal ik wel gauw bezwijken.

Peer Gynt.

’t Best doe ’k mij maar weg te pakken.

Moet ’k bij al mijn zonden ook nog

Die des duivels voortaan dragen,

Dan zal ik wel gauw bezwijken.

(haastig af).

Een ander gedeelte van het bosch.

Peer Gynt.Een doodgraver! Waar zit je, kerel?Gezang uit balkende kostermonden;Een rouwfloers, gebonden om mijn hoed.Ik heb vele dooden; die begraaf ik nu!

Peer Gynt.

Een doodgraver! Waar zit je, kerel?

Gezang uit balkende kostermonden;

Een rouwfloers, gebonden om mijn hoed.

Ik heb vele dooden; die begraaf ik nu!

De Knoopengieter(met een kist met gereedschappen en een grooten gietlepel, komt van een zijweg).Goên avond, oude!

De Knoopengieter(met een kist met gereedschappen en een grooten gietlepel, komt van een zijweg).

Goên avond, oude!

Peer Gynt.Goên avond, oude!Van ’t zelfde, man!

Peer Gynt.

Goên avond, oude!Van ’t zelfde, man!

De Knoopengieter.’t Schijnt dat je haast hebt. Waar gaat het heen?

De Knoopengieter.

’t Schijnt dat je haast hebt. Waar gaat het heen?

Peer Gynt.Naar ’t kerkhof.

Peer Gynt.

Naar ’t kerkhof.

De Knoopengieter.Naar ’t kerkhof.Zoo? Ik zie niet heel goed,…Vraag excuus,… heet jij bij geval ook Peer?

De Knoopengieter.

Naar ’t kerkhof.Zoo? Ik zie niet heel goed,…

Vraag excuus,… heet jij bij geval ook Peer?

Peer Gynt.Peer Gynt, is mijn naam.

Peer Gynt.

Peer Gynt, is mijn naam.

De Knoopengieter.Peer Gynt, is mijn naam.Wel, dat noem ik geluk!Peer Gynt is het juist, dien ’k moet halen van daag.

De Knoopengieter.

Peer Gynt, is mijn naam.Wel, dat noem ik geluk!

Peer Gynt is het juist, dien ’k moet halen van daag.

Peer Gynt.Moet je? Wat wil je dan?

Peer Gynt.

Moet je? Wat wil je dan?

De Knoopengieter(wijst op zijn gietlepel).Moet je? Wat wil je dan?Kijk maar eens hier;’k Ben knoopengieter. En jij moet hierin.

De Knoopengieter(wijst op zijn gietlepel).

Moet je? Wat wil je dan?Kijk maar eens hier;

’k Ben knoopengieter. En jij moet hierin.

Peer Gynt.Waarvoor?

Peer Gynt.

Waarvoor?

De Knoopengieter.Waarvoor?Om opgesmolten te worden.

De Knoopengieter.

Waarvoor?Om opgesmolten te worden.

Peer Gynt.Gesmolten?

Peer Gynt.

Gesmolten?

De Knoopengieter.Gesmolten?Hier, hij is leeg en geschuurd.Je graf is gegraven, je kist gereed.Je lichaam is voor de wormen bestemd;…Maar ik heb order, om, zonder dralen,Op last van mijn Meester je ziel te halen.

De Knoopengieter.

Gesmolten?Hier, hij is leeg en geschuurd.

Je graf is gegraven, je kist gereed.

Je lichaam is voor de wormen bestemd;…

Maar ik heb order, om, zonder dralen,

Op last van mijn Meester je ziel te halen.

Peer Gynt.Onmooglijk! Zoo zonder vooraf iets te zeggen …!

Peer Gynt.

Onmooglijk! Zoo zonder vooraf iets te zeggen …!

De Knoopengieter.’t Is een oud gebruik bij geboorte en bij stervenIn stilte den dag voor het feest te kiezen,En den held van het feest niets vooruit te zeggen.

De Knoopengieter.

’t Is een oud gebruik bij geboorte en bij sterven

In stilte den dag voor het feest te kiezen,

En den held van het feest niets vooruit te zeggen.

Peer Gynt.Zeer zeker. Mijn hoofd draait mij wel een beetje.Je bent dus …?

Peer Gynt.

Zeer zeker. Mijn hoofd draait mij wel een beetje.

Je bent dus …?

De Knoopengieter.Je bent dus …?Je hoorde ’t toch:… knoopengieter.

De Knoopengieter.

Je bent dus …?Je hoorde ’t toch:… knoopengieter.

Peer Gynt.Begrepen! Veel namen heeft ’t lieve kindje.Zoo zoo, Peer, kom je dus daar te belanden!Maar dit, goede vriend, is geen eerlijk spel!Ik weet dat ik beet’re behandling verdien;…Ik ben niet zoo slecht als je denkt misschien,…Heb hier op aarde ook wel goeds gedaan;…Op zijn ergst kan men een domkop mij noemen,…Maar volstrekt niet zoo’n bizonder groot zondaar.

Peer Gynt.

Begrepen! Veel namen heeft ’t lieve kindje.

Zoo zoo, Peer, kom je dus daar te belanden!

Maar dit, goede vriend, is geen eerlijk spel!

Ik weet dat ik beet’re behandling verdien;…

Ik ben niet zoo slecht als je denkt misschien,…

Heb hier op aarde ook wel goeds gedaan;…

Op zijn ergst kan men een domkop mij noemen,…

Maar volstrekt niet zoo’n bizonder groot zondaar.

De Knoopengieter.Neen, dáár zit ook juist de knoop, mijn vriend;Je bent ook geen zondaar in hoogeren zin;En daarom ontkom je dan ook aan de hel,En komt in mijn lepel, als zoovelen meer.

De Knoopengieter.

Neen, dáár zit ook juist de knoop, mijn vriend;

Je bent ook geen zondaar in hoogeren zin;

En daarom ontkom je dan ook aan de hel,

En komt in mijn lepel, als zoovelen meer.

Peer Gynt.Noem ’t zooals je wilt,… lepel of hel;Brown stout of ale, ’t is allebei bier.Weg Satan!

Peer Gynt.

Noem ’t zooals je wilt,… lepel of hel;

Brown stout of ale, ’t is allebei bier.

Weg Satan!

De Knoopengieter.Weg Satan!Je bent toch niet zoo onbeleefdOm te denken dat ’k loop op een paardevoet?

De Knoopengieter.

Weg Satan!Je bent toch niet zoo onbeleefd

Om te denken dat ’k loop op een paardevoet?

Peer Gynt.Op paardevoet of vosseklauw,…Pak je weg! En let op wat je doet!

Peer Gynt.

Op paardevoet of vosseklauw,…

Pak je weg! En let op wat je doet!

De Knoopengieter.Goede vriend, je verkeert in een groote dwaling.Wij hebben allebei haast, en om tijd te sparenZal ik je grondig de zaak verklaren.Je bent, als je zelf daareven gezegd hebt,Niet wat men noemt een waarlijk groot zondaar;Op z’n best middelmatig …

De Knoopengieter.

Goede vriend, je verkeert in een groote dwaling.

Wij hebben allebei haast, en om tijd te sparen

Zal ik je grondig de zaak verklaren.

Je bent, als je zelf daareven gezegd hebt,

Niet wat men noemt een waarlijk groot zondaar;

Op z’n best middelmatig …

Peer Gynt.Op z’n best middelmatig …Kijk, nu begin jeVerstandig te praten …

Peer Gynt.

Op z’n best middelmatig …Kijk, nu begin je

Verstandig te praten …

De Knoopengieter.Verstandig te praten …Ja … wacht nog even;Maar je deugdzaam te noemen, zou wat te ver gaan …

De Knoopengieter.

Verstandig te praten …Ja … wacht nog even;

Maar je deugdzaam te noemen, zou wat te ver gaan …

Peer Gynt.Daar maak ik ook heelemaal geen aanspraak op.

Peer Gynt.

Daar maak ik ook heelemaal geen aanspraak op.

De Knoopengieter.Dus zoo tusschenbeiden, zoo om en bij.Een zondaar van ’t echte voorname slagVindt men tegenwoordig niet zoo langs den weg;Daar hoort wat meer toe dan ploetren in vuil;Echte zonde eischt ernst, echte zonde eischt kracht.

De Knoopengieter.

Dus zoo tusschenbeiden, zoo om en bij.

Een zondaar van ’t echte voorname slag

Vindt men tegenwoordig niet zoo langs den weg;

Daar hoort wat meer toe dan ploetren in vuil;

Echte zonde eischt ernst, echte zonde eischt kracht.

Peer Gynt.Ja, dat ’s waarachtig een juiste bewering;Je moet er op los gaan als de oude Vandalen.

Peer Gynt.

Ja, dat ’s waarachtig een juiste bewering;

Je moet er op los gaan als de oude Vandalen.

De Knoopengieter.Jij, evenwel, nam de zonde licht op.

De Knoopengieter.

Jij, evenwel, nam de zonde licht op.

Peer Gynt.Uitwendig maar, man, als een vuile vlek.

Peer Gynt.

Uitwendig maar, man, als een vuile vlek.

De Knoopengieter.Nu worden wij ’t eens. De zwavelpoelIs niet voor jullie, die ploetert in ’t vuil …

De Knoopengieter.

Nu worden wij ’t eens. De zwavelpoel

Is niet voor jullie, die ploetert in ’t vuil …

Peer Gynt.En dus, goede vriend, kan ’k vrij weer heengaan?

Peer Gynt.

En dus, goede vriend, kan ’k vrij weer heengaan?

De Knoopengieter.Neen, dus wordt je opgesmolten, man.

De Knoopengieter.

Neen, dus wordt je opgesmolten, man.

Peer Gynt.Wat is dat voor een streek, die je hebt bedachtHier thuis, terwijl ik in ’t buitenland was?

Peer Gynt.

Wat is dat voor een streek, die je hebt bedacht

Hier thuis, terwijl ik in ’t buitenland was?

De Knoopengieter.’t Gebruik is zoo oud als de slang en haar wording,En berekend om waardeverlies te voorkomen.Je kent toch het handwerk,… weet wel dat vaakEen gietsel mislukken kan, en niets meer waard is;Soms worden het knoopen zonder oog.Wat zou jij doen?

De Knoopengieter.

’t Gebruik is zoo oud als de slang en haar wording,

En berekend om waardeverlies te voorkomen.

Je kent toch het handwerk,… weet wel dat vaak

Een gietsel mislukken kan, en niets meer waard is;

Soms worden het knoopen zonder oog.

Wat zou jij doen?

Peer Gynt.Wat zou jij doen?’k Gooide ’t gietsel weg.

Peer Gynt.

Wat zou jij doen?’k Gooide ’t gietsel weg.

De Knoopengieter.Jawel; Jon Gynt verstond ook dat kunstje,Zoo lang er nog geld was in geldkist en zak.Maar, Meester, zie je, die is heel spaarzaam;En daardoor is hij ’n welgesteld man.Hij gooit ’t minste niet weg, als geheel ondeugdlijk,Zoo het als grondstof nog valt te gebruiken.Jij was bedoeld als een blinkende knoopOp ’t vest van de wereld; maar ’t oog hield niet.Daarom moet ’k je nu met het uitschot smelten,Om, zooals ’t heet, òp te gaan in de massa.

De Knoopengieter.

Jawel; Jon Gynt verstond ook dat kunstje,

Zoo lang er nog geld was in geldkist en zak.

Maar, Meester, zie je, die is heel spaarzaam;

En daardoor is hij ’n welgesteld man.

Hij gooit ’t minste niet weg, als geheel ondeugdlijk,

Zoo het als grondstof nog valt te gebruiken.

Jij was bedoeld als een blinkende knoop

Op ’t vest van de wereld; maar ’t oog hield niet.

Daarom moet ’k je nu met het uitschot smelten,

Om, zooals ’t heet, òp te gaan in de massa.

Peer Gynt.Je bedoelt toch niet mij met Jan, Piet en KlaasSamen op te smelten, weer tot iets nieuws?

Peer Gynt.

Je bedoelt toch niet mij met Jan, Piet en Klaas

Samen op te smelten, weer tot iets nieuws?

De Knoopengieter.Ja, dat is inderdaad juist mijn plan.Dat hebben we al zoo vaak gedaan.In Kongsberg doen zij hetzelfde met de munten,Waar de stempel van afsleet door ’t lange rollen.

De Knoopengieter.

Ja, dat is inderdaad juist mijn plan.

Dat hebben we al zoo vaak gedaan.

In Kongsberg doen zij hetzelfde met de munten,

Waar de stempel van afsleet door ’t lange rollen.

Peer Gynt.Maar dat ’s toch een gemeene schraperij!Beste vriend, hoor eens, laat mij nu vrij!…Een knoop zonder oog, een versleten stuk geld,…Wat is dàt nu voor iemand in je Meesters positie?

Peer Gynt.

Maar dat ’s toch een gemeene schraperij!

Beste vriend, hoor eens, laat mij nu vrij!…

Een knoop zonder oog, een versleten stuk geld,…

Wat is dàt nu voor iemand in je Meesters positie?

De Knoopengieter.O, hoe dan ook, als de geest er nog in is,Heeft als metaal iemand altijd nog waarde.

De Knoopengieter.

O, hoe dan ook, als de geest er nog in is,

Heeft als metaal iemand altijd nog waarde.

Peer Gynt.Neen, zeg ik! Neen! Met hand en tandZal ik mij verzetten. Alles liever dan dat!

Peer Gynt.

Neen, zeg ik! Neen! Met hand en tand

Zal ik mij verzetten. Alles liever dan dat!

De Knoopengieter.Maar wàt dan anders? Wees toch verstandig,Je bent toch niet luchtig genoeg voor den hemel …

De Knoopengieter.

Maar wàt dan anders? Wees toch verstandig,

Je bent toch niet luchtig genoeg voor den hemel …

Peer Gynt.’k Ben bescheiden; mijn streven gaat niet zoo hoog;Maar van mij zelf geef ik niets af.Laat mij straffen op de oude manier, volgens recht!Zet mij een tijdlang bij hem-met-de-hoef,…Een honderd jaren, als ’t niet minder kan;Kijk, dat is iets wat iemand kan dragen;Want de pijn is toch enkel maar moreelEn dus ook wel niet zoo pyramidaal.Het is een overgang, zooals er staat,En zooals de vos zei:… men wacht dan; eens slaatHet uur der verlossing; men trekt zich terug,En hoopt maar intusschen op betere dagen …Maar dat andere,… óp te moeten gaanIn een vreemd, onverschillig lichaam, als damp,…Die gietlepel-manier, dat oplossen van Gynt,…Dat brengt in oproer mijne heele ziel!

Peer Gynt.

’k Ben bescheiden; mijn streven gaat niet zoo hoog;

Maar van mij zelf geef ik niets af.

Laat mij straffen op de oude manier, volgens recht!

Zet mij een tijdlang bij hem-met-de-hoef,…

Een honderd jaren, als ’t niet minder kan;

Kijk, dat is iets wat iemand kan dragen;

Want de pijn is toch enkel maar moreel

En dus ook wel niet zoo pyramidaal.

Het is een overgang, zooals er staat,

En zooals de vos zei:… men wacht dan; eens slaat

Het uur der verlossing; men trekt zich terug,

En hoopt maar intusschen op betere dagen …

Maar dat andere,… óp te moeten gaan

In een vreemd, onverschillig lichaam, als damp,…

Die gietlepel-manier, dat oplossen van Gynt,…

Dat brengt in oproer mijne heele ziel!

De Knoopengieter.Maar, waarde Peer, hoe kom je er bijZoo’n drukte te maken voor een kleinigheid.Je bent nooit vroeger je zelf geweest;…Wat hindert ’t dan nu of je heelemaal sterft?

De Knoopengieter.

Maar, waarde Peer, hoe kom je er bij

Zoo’n drukte te maken voor een kleinigheid.

Je bent nooit vroeger je zelf geweest;…

Wat hindert ’t dan nu of je heelemaal sterft?

Peer Gynt.Beniknooit geweest …? Nu moet ik toch lachen!Peer Gynt is wat anders geweest dus? Och kom!Neen, Knoopengieter, je praat in den blinde.Kon je doorzoeken mijn hart en mijn nieren,Dan vondt je daar Peer, en nog eens Peer.En stellig niets anders en ook niet veel meer.

Peer Gynt.

Beniknooit geweest …? Nu moet ik toch lachen!

Peer Gynt is wat anders geweest dus? Och kom!

Neen, Knoopengieter, je praat in den blinde.

Kon je doorzoeken mijn hart en mijn nieren,

Dan vondt je daar Peer, en nog eens Peer.

En stellig niets anders en ook niet veel meer.

De Knoopengieter.Dat kan toch niet waar zijn. Hier heb ik mijn order.Kijk, hier staat duidlijk: Peer Gynt moet je halen.Hij heeft zijn levensbestemming gemist.In den gietlepel met hem, als mislukte waar.

De Knoopengieter.

Dat kan toch niet waar zijn. Hier heb ik mijn order.

Kijk, hier staat duidlijk: Peer Gynt moet je halen.

Hij heeft zijn levensbestemming gemist.

In den gietlepel met hem, als mislukte waar.

Peer Gynt.Malligheid! Er is zeker een ander bedoeld.Staat er werkelijk Peer? Is ’t niet Rasmus of Jon?

Peer Gynt.

Malligheid! Er is zeker een ander bedoeld.

Staat er werkelijk Peer? Is ’t niet Rasmus of Jon?

Back to Index Next