image: 24_gesprek.jpg
Nu hield Vader op met schrijven, en hij vroeg: "Waarom heb je niet gewerkt in den tijd dat ik weg was?"
Met groote, verschrikte oogen keek Eduard zijn Vader aan.
"Ik heb wel gewerkt!" zei hij toen.
"Maar waarom heb je niet beter je best gedaan?"
Eduard antwoordde niet dadelijk.
"Dat weet ik niet," zei hij eindelijk, en hij zetteeen heel ongelukkig gezicht, "alles was zoo vreeselijk moeilijk en u was er niet!"
"Maar omdat ik er niet was had je toch precies even goed je best moeten doen!"
"Ik kan niet werken als u er niet bij bent!" zei Eduard, maar zonder Vader aan te kijken.
Nu legde Vader zijn pen neer, en achterover in zijn stoel leunend zei hij: "Kijk eens, je kunt best, als je maar wilt. Je moet niet denken dat alles nu maar even gemakkelijk is! Als je dat denkt zul je er heusch nooit komen, dan zul je heusch nooit iets bereiken! Als jij er aldoor aan gedacht hadt dat je werken wilde, en je daarvan niet hadt laten afbrengen, dan had je ook gewerkt! Maar er kwam zoo heel veel afleiding, zoo heel veel dingen waren er die je ook mee wilde doen, en toen schoot je werk er bij in. En toch moet je leeren om daar tegen te kunnen, er zullen altijd, je heele leven door, dingen zijn waar je graag aan mee wilt doen, en waarvoor je je werk in de steek zou moeten laten, en je Vader zal er niet altijd bij zijn om je te vertellen wat je doen moet! Begrijp je goed wat ik zeg, Eddy?"
Eduard knikte van ja.
"En nu vraag je over dat toelatingsexamen voor 't gymnasium — kijk, je moet nu zelf maar weten wat je doet; als je zoo door blijft gaan als je nu de vier laatste maanden gewerkt hebt, nee, dan mag je 't stellig niet doen. — En anders, als jemaken wilt dat je 't wel mag doen, dan moet je aanpakken. Je hebt heel veel tijd verknoeid, en ik weet niet of het mogelijk zal zijn om veel in te halen, maar als je het ernstig meent en je wilt je inspannen, dan kun je het probeeren. Je hoeft me niet dadelijk te vertellen wat je doen wilt, denk er maar eens stil over na."
En Vader nam zijn pen weer op en boog zich weer over zijn werk.
"Blijft u vanmiddag thuis werken, Vader?"
"Ja."
Eduard ging naar 't raam en keek naar buiten. Stil bleef hij staan, een heele tijd lang, toen draaide hij zich om en haalde zijn schooltasch uit de gang. En hij ging aan een hoek van de schrijftafel zitten, legde zijn schriften en boeken voor zich, en begon aan zijn sommen.
En aldoor werkte hij verder, zonder op te kijken; en wel werd het niet heel netjes nu hij zijn linkerarm niet kon gebruiken, maar 't maakte hem vandaag niet ongeduldig, en net zoolang rekende hij, tot hij alle antwoorden gevonden had.
Toen stond hij op en zwijgend legde hij zijn werk voor Vader neer.
Aandachtig las Vader de sommen door, toen deed hij het schrift dicht en gaf het terug. "En?" vroeg hij, Eduard aankijkend.
"Ik wou graag probeeren om in te halen," zei Eduard zacht, "als u me helpen wilt tenminste. Ik weet wel dat ik het later alleen moet doen en laterkan ik het misschien ook wel alleen, als u me eerst dan nog maar een beetje helpen wilt."
"Goed," antwoordde Vader, "maar dan blijft er niet veel tijd over voor andere dingen, heb je dat nu wel bedacht?"
"Ja Vader."
"En zijn er nu nog lessen te leeren?"
"Alleen jaartallen, moet ik dat nu eerst doen?"
Vader knikte.
Eduard haalde zijn jaartallenschrift te voorschijn en begon te leeren. Nu was het half vier, om vier uur was hij dus met alles klaar; in al dien tijd dat hij bij Tante Lina logeerde was 't nooit gebeurd dat zijn werk Woensdagmiddags om vier uur af was. En als hij gewild had was het toch eigenlijk best te doen geweest. —
"Weet u wat ik zoo gek vind, Vader?" vroeg Eduard, toen zijn Vader de jaartallen overhoord had.
"Nou?"
"Dat je toch zoo aan elkaar went. Ik dacht toen ik bij Tante Lina was aldoor dat ik niks om ze gaf, om Hugo en Piet en de anderen, de heele familie bedoel ik, begrijpt u?" en Eduard stopte de boeken en schriften weer in zijn tasch.
"En geef je nu toch wel om ze?"
"Dat weet ik eigenlijk niet; maar je went toch wel erg aan elkaar, vind ik. 't Was aldoor zoo'n drukte, en je hadt toch ook wel dikwijls pret met elkaar, en ze hadden altijd plannen, zooals toen die kuil in den tuin, en dat comediespelen en zoo."
"En ik speel geen comedie met je," zei Vader.
"Nee natuurlijk niet," lachte Eduard, "maar met je tweeën gaat dat ook niks leuk. Kijk, ik vind het natuurlijk wel vreeselijk plezierig om weer thuis te zijn, maar je mist al die drukte toch wel een beetje, 't was soms toch wel erg gezellig."
Vader zuchtte even. "Je zult weer aan je oude Vader moeten wennen, Pepi!" antwoordde hij.
Eduard streek met zijn hand door Vaders haar.
"Dat bedoel ik niet," zei hij, "ik houd van u natuurlijk toch veel meer dan van hen allemaal bij elkaar, maar 't is hier zooveel stiller, begrijpt u?"
"Ja zeker, ik begrijp 't wel." Vader dacht even na. "Weet je wat we doen zullen, Pepi? Als je 't nu ernstig meent met werken en je houdt flink vol, dan gaan we den eersten dag van de groote vacantie dat het mooi weer is naar buiten, den heelen dag, en dan vragen we ze allemaal mee, en dan mag jij kiezen waar we naar toe zullen gaan!"
Eduard vond het een prachtig plan. "Mogen ze allemaal mee?" vroeg hij.
"Ja allemaal; Hugo, en Piet, en Lineke, en de kleine krieltjes, en dan vragen we of Oom Tom en Tante Lina en de juffrouw ook mee gaan."
"En Theo ook? En Meertens? En van Merlen? Dat is ook een leuke jongen!"
"Allemaal," zei Vader.
Eduard dacht even na. "We moesten Piet maar thuis laten," stelde hij voor, "die was er toch eigenlijk de schuld van dat ik viel," maar toen hij Vader aankeek, haastig: "Of nee, laat hij toch ook eigenlijk maar meegaan." —
"Edu, daar is die jongen van Meertens en die vraagt of je buiten komt spelen," zei Rika, haar hoofd om de deur stekend.
"Ja, ik kom," antwoordde Eduard, "'t mag immers Vader?"
Zijn Vader knikte.
En Eduard liep de kamer uit en holde de gang door met een daverend "Hallo!"
Met een dreunenden slag viel de voordeur dicht.
Augustus 1907.
Transcriber's Notes:Dit boek bevat een aantal zetfouten. Sommige fouten zijn stilzwijgend hersteld, zoals ontbrekende aanhalingstekens. In enkele gevallen werden er binnen dubbele aanhalingstekens wederom dubbele aanhalingstekens gebruikt. Voor de duidelijkheid zijn die veranderd in enkele aanhalingstekens.De 'platte tekst'-versie simuleert met [_] italic, en met [~] gespatieerde tekst-fragmenten.De "HTML"-versie toont de oorspronkelijke bladzijde-nummers, de 'platte tekst'-versie niet. De bladzijde-nummers kunnen verborgen worden in de "HTML-versie. Indien gewenst, open dan het HTML-bestand met een tekstverwerker en kijk naar de aanwijzingen bij de CSS-klassen [pagenum] en [hyphen]. Als de bladzijde-nummers zichtbaar zijn, dan hinderen ze niet bij het zoeken naar tekstfragmenten, omdat ze virtueel worden getoond.Voor het gemak van de lezer is er aan de "HTML"-versie ook een inhoudsopgave toegevoegd.Verder zijn de volgende zetfouten gecorrigeerd (en in de tekst voorzien van 'hints' die de oorspronkelijke tekst tonen):[dat bij dan]→ [dat hij dan][op die schilderij!"]→ [op dat schilderij!"][Dat is de concierge]→ [Dat is de conciërge][Sneeuwitje]→ [Sneeuwwitje]Deze fout kwam 4x voor. Deze link verwijst naar de eerst-voorkomende.[mijn viool gekregen "en]→ [mijn viool gekregen en][geen anwoord te]→ [geen antwoord te][het het is jouw beurt!"]→ [het is jouw beurt!"][dit vers was]→ [Dit vers was][naar de bioscope]→ [naar de bioscoop][rozijnen, vermecelli, en]→ [rozijnen, vermicelli, en][aan te merken hebt ruk je]→ [aan te merken hebt, ruk je][over 't pikkeldraad]→ [over 't prikkeldraad][Dat Piet grinnekend]→ [Dat Piet grinnikend]Drie maal gecorrigeerd naar de meest voorkomende schrijfwijze in dit boek: [grinniken]
Dit boek bevat een aantal zetfouten. Sommige fouten zijn stilzwijgend hersteld, zoals ontbrekende aanhalingstekens. In enkele gevallen werden er binnen dubbele aanhalingstekens wederom dubbele aanhalingstekens gebruikt. Voor de duidelijkheid zijn die veranderd in enkele aanhalingstekens.De 'platte tekst'-versie simuleert met [_] italic, en met [~] gespatieerde tekst-fragmenten.De "HTML"-versie toont de oorspronkelijke bladzijde-nummers, de 'platte tekst'-versie niet. De bladzijde-nummers kunnen verborgen worden in de "HTML-versie. Indien gewenst, open dan het HTML-bestand met een tekstverwerker en kijk naar de aanwijzingen bij de CSS-klassen [pagenum] en [hyphen]. Als de bladzijde-nummers zichtbaar zijn, dan hinderen ze niet bij het zoeken naar tekstfragmenten, omdat ze virtueel worden getoond.Voor het gemak van de lezer is er aan de "HTML"-versie ook een inhoudsopgave toegevoegd.Verder zijn de volgende zetfouten gecorrigeerd (en in de tekst voorzien van 'hints' die de oorspronkelijke tekst tonen):[dat bij dan]→ [dat hij dan][op die schilderij!"]→ [op dat schilderij!"][Dat is de concierge]→ [Dat is de conciërge][Sneeuwitje]→ [Sneeuwwitje]Deze fout kwam 4x voor. Deze link verwijst naar de eerst-voorkomende.[mijn viool gekregen "en]→ [mijn viool gekregen en][geen anwoord te]→ [geen antwoord te][het het is jouw beurt!"]→ [het is jouw beurt!"][dit vers was]→ [Dit vers was][naar de bioscope]→ [naar de bioscoop][rozijnen, vermecelli, en]→ [rozijnen, vermicelli, en][aan te merken hebt ruk je]→ [aan te merken hebt, ruk je][over 't pikkeldraad]→ [over 't prikkeldraad][Dat Piet grinnekend]→ [Dat Piet grinnikend]Drie maal gecorrigeerd naar de meest voorkomende schrijfwijze in dit boek: [grinniken]
Dit boek bevat een aantal zetfouten. Sommige fouten zijn stilzwijgend hersteld, zoals ontbrekende aanhalingstekens. In enkele gevallen werden er binnen dubbele aanhalingstekens wederom dubbele aanhalingstekens gebruikt. Voor de duidelijkheid zijn die veranderd in enkele aanhalingstekens.
De 'platte tekst'-versie simuleert met [_] italic, en met [~] gespatieerde tekst-fragmenten.
De "HTML"-versie toont de oorspronkelijke bladzijde-nummers, de 'platte tekst'-versie niet. De bladzijde-nummers kunnen verborgen worden in de "HTML-versie. Indien gewenst, open dan het HTML-bestand met een tekstverwerker en kijk naar de aanwijzingen bij de CSS-klassen [pagenum] en [hyphen]. Als de bladzijde-nummers zichtbaar zijn, dan hinderen ze niet bij het zoeken naar tekstfragmenten, omdat ze virtueel worden getoond.
Voor het gemak van de lezer is er aan de "HTML"-versie ook een inhoudsopgave toegevoegd.
Verder zijn de volgende zetfouten gecorrigeerd (en in de tekst voorzien van 'hints' die de oorspronkelijke tekst tonen):
Deze fout kwam 4x voor. Deze link verwijst naar de eerst-voorkomende.
Drie maal gecorrigeerd naar de meest voorkomende schrijfwijze in dit boek: [grinniken]