BABYLON

Non ergo saltem dici potuitaprilisabaperiendo, ut notant Macrobius et alii, et eo quod tunc arbores se in germen aperire incipiant. Nam, fine februarii, jam Romae virent et arva segetibus, et prata herbis, et foliis arbores pleraeque.

aptare: Specialiter de cultu et ornatu. Sic Virgil.Danaumque insignia nobis Aptemus, etc.Aeneid.II, 339 sq.

Ista haec persuadet facies, auroque lacertos

Vinciat, et tyrio prodeataptasinu.

Tibull. I, IX, 69 sq.

aquae fons, puteus: Saepissime de re venerea in Sacris Literis.

"Ex eodemputeo, ex eadem matre."Isai. LII.

"Bibeaquamde cisterna tua, et fluentaputeitui."Salom.Proverb.V, 15.

aquam petere, sumere: Pro vesicam exonerare, mingere; nam Romani, ut jam diximus verbo ABLUERE, solutis hujus generis naturae debitis, se accurate lavabant.

"Trimalchio, lautissimus homo, digitos concrepuit: ad quod signum matellam spado ludenti supposuit. Exonerata ille vesica,aquam poposcit ad manus, digitosque paululum adspersos in capite pueri tersit."Petron.Sat.

Scilicet obstabit custos ne scribere possis,

Sumendaedetur quum tibi tempusaquae.

Ovid.Art. Am.III, 619 sq.

Simili, sed obscenissimo sensu,aquam sumereproirrumari, ob oris usitatam lotionem, post hanc foeditatem.

Vade per has vites; quarum si carpseris uvas,

Quamsumasaliter, hospes, habebisaquam.

Priap. Carm.XXX, 1 sq.

aquarii: Lixae. (Porteurs d'eau.) Geruli domibus aquam gestantes pretio constituto, virosarum annuum admissarii.

Illa jubet sumpto juvenem properare cucullo.

Si nihil est, servis incurritur; abstuleris spem

Servorum, veniet conductusaquarius.

Juv. VI, 330 sq.

"Aggerundaque aqua sunt viri duo defessi."Plaut.Poenul.I, II, 14.

aquarioli: Aquam ministrantes in lupanaribus.

"Mulierum impudicarum sordidi asseclae."Fest.

Lenonum officio fungebantur, conditionesque meretricibus conciliabant.

"Hisce auditis, exercebaturaquariolusiste uxoris suae; ita ira extumuit, ita exarsit furore, ut in foeminam sanctissimam et pudicissimam, praesente filio ejus, digna cubiculo suo diceret."Tertull.Apolog.43.

VideDacerium in Festo.

Aquariolosetiam suos habebant et vaga scorta meretriculaeque, qui vilissimis foeminis et in publicum prodeuntibus aquam sine ullo pudore circumferebant. De hoc officio sic Frontinus:

"Martiam (aquam) splendore et rigore gratissimam balneis ac fullonicis, et relatu quoque foedis ministeriis deprehendi servientem."Front.de Aquaeductu.

Abaquariorumetaquariolorumlenocinio, factum est verbum nuptum:

aquaculare: Lenocinari, conciliare. (Lexic. vet.;Turneb.I, XIV, 2.)

Arabia: Celeberrima apud Romanos, unguentis et fruticibus aromaticis.

Urantur pia thura focis; urantur odores

Quos tener e terra divite mittitArabs.

Tibull. II, II, 3 sq.

Nonarabonoster rore capillus olet.

Ovid.epist. Saph. ad Phaon.76.

Vid.Virg. Georg.; Plaut.passim, etc.

"Vel nuncguttis arabicisobunctus, et pectinis arguti dente tenui discriminatus."Apul.Met.I.

araneosus: Neglectus, sordidus, ad similitudinem barathri araneis obsessi. Frequentissima cavillatio apud poetas:

Rugosiorem quum geras stola frontem,

Etaranearum cassibuspares mammas.

Mart. III, XCIII, 4 sq.

...inter atra cujus inguina,

Vagaque pelle, tectus inguinam gelu

Araneosusobsidet fores situs.

Priap. Carm.LXXXIV, 28 sqq.

arare: Frequentissima rei rusticae vocabulorum ad rem veneream translatio. Sic in Sacris Literis.

"Si nonarassetisin vitula mea, etc."Jud. XIV, 18.

"Ille opere foris faciendo lassus noctu advenit: Fundum alienumarat, incultum familiarem deserit."Plaut.Asin.V, II, 23 sq.

Arentque sulcos molli in arvo venerio.

Apul.Ἀνεχόμενος, 16.

arbilla: Foeda pinguedo corporis. (Fest.)

arcum tendere: Arrigere.

"Ubi primam sagittam saevi Cupidinis in ima praecordia mea delapsam excepi,arcum meumet ipse vigoretetendi."Apul.Met.II.

Astra igitur mea mensarcumdumtenditin illa,

Ex imo ad summam viva sagitta volat.

Petron.Epigr.III,ubi de mentula.

ardere, ardescere: Peculiariter de venere.

Nec simili venereardescunt, nec moribus unis

Conveniunt, nec sunt eadem jucunda per artus.

Lucret. V, 897.

Donec non aliam magis

Arsisti, neque erat Lydia post Chloen.

Horat.Od.III, IX, 5 sq.

Formosum pastor CorydonardebatAlexim.

Virg.Eclog.II, 1.

aretalogus: Mere graecum,ἀρεταλογὸς: e familia scurrarum et acroamatum. Genus philosophorum fere cynicorum, qui convivia beatorum frequentabant, saturosque Romanos, disputationibus de virtute et visio oblectabant.

"Nam et ad communionem sermonis tacentes provocabat, et aut acroamata, aut etiam triviales e circo ludios interponebat, ac frequentissimearetalogos."Suet.Aug.74.

...bilem aut risum fortasse quibusdam

Moverat et mendaxaretalogus.

Juv. XV, 16 sq.

argumenta viri: Liberi; eo sensu quod pueri patrum virilitatem testantur.

Nullum ergo meritum est, ingrate aut perfide, nullum,

Quod tibi filiolus, vel filia nascitur ex me?

Tollis enim, et libris actorum spargere gaudes

Argumenta viri.

Juv. IX, 82 sqq.

argutatio lecti: Clangor lecti, concubantium succussibus leviter crepantis, et quasi ingemiscentis. Nam proprio sensuargutatioest tenuis sonus. Sic Virgiliusargutam ilicemdicit, etargutum nemus.

Sertisque atque syrio fragrans olivo

Pulvinusque, peraeque et hic et illic,

Attritus, tremulique quassalecti

Argutatio; inambulatioque.

Catull. IV, 8 sqq.

Arimphaei: Populi Scythiae, prope Riphaeos montes, insignes moribus pudicis et placidissimis. Detonsos capillos gestabant et mares et foeminae; unde:

"Arimphaeus capillusjuxta foeminis virisque in probo existimatur."Plin. VI, 13.

Aristides: Poeta milesius, qui scripsit de luxuria deliciisque patriae suae. UndeLibri milesii, quorumPlutarch. in Crass.etLucian. in Amm. Politian. Miscellan.16. Vid. MILESIUS SERMO.

JunxitAristidesmilesia crimina secum.

Ovid.Trist.II, 413.

Aristippus: Cyrenaeus, Socratis auditor, qui primus quaestu philosophatus est. Idem est quem Diogenescanem regiumappellabat, quod Dionysio adularetur ventris gratia. Dicebat enim lautiorem victum nulli impedimento esse ad bene vivendum. Voluptate sapientiam metiebatur, opposite Stoicis. Quod lepide redarguit Horatius.

Nunc agilis fio, et mersor civilibus undis,

Virtutis vero custos, rigidusque satelles:

Nunc inAristippifurtim praecepta relabor,

Et mihi res, non me rebus, subjungere conor.

Hor.Ep.I, I 16 sqq.

IndeCyrenaicidicebantur azoti et voluptuosi.

arma (-orum): Pro hasta virili.

Et, quamvis duplici correptum ardore juberent,

Hac Amor, hac Liber, durus uterque deus,

Subjecto leviter positam tentare lacerto,

Osculaque admota sumere, etarmamanu;

Nec tamen ausus eram dominae turbare quietem...

Propert. I, III, 13 sqq.

"Paratus miles,armanon habui."Petron.Sat.

Frequentissime enim Romani militiae vocabula ad venerem transferebant.

Armata Venus: A Lacedaemoniis culta. Quam memorant Lactantius, Pausanias et Quintil. Obsessi a Lacedaemoniis Messenii, deceptis obsessoribus, furtim egressi sunt ad diripiendam Lacedaemonem; sed a Spartanis mulieribus fusi fugatique turbate recesserunt.

Interea, cognitis Messeniorum insidiis, hostem insequentes Lacedaemonii, armatas mulieres obvias invenerunt, quae, quum Messenios esse putarent, ad pugnam corpora sua nudarunt. At illi, uxoribus recognitis, venereum praelium commissere. Cujus ad memoriam congressus,Veneri armataeaedem et simulacrum posuerunt.

Armatam Veneremvidit Lacedaemone Pallas:

Nunc certemus, ait, judice vel Paride.

Cui Venus:Armatamtu me temeraria temnis,

Quae, quo te vici, tempore, nuda fui?

Auson.Epigr.XLI, 1 sqq.

armata virgo: Sacerdotissa, victimas sacrificans.

"Tunc togae laciniam rejiciebatarmo, id est humero."Fest.

Quod annotandum pictoribus et statuariis.

armillae: Sequiori sexui antiquitus in usu tantum; sed, et mox gliscente luxuria, ad virorum ornamenta traductae sunt. Vid.Plin.XXXIII, 3, etSuet. in Calig.

"Et ne has tantum ostenderet divitias, dextrum nudavit lacertum,armillaaurea cultum, et eboreo circulo lamina splendente connexum."Petron.Sat.

arrhae sponsalium: Plerumque monilibus consistebant. VideCod. Justin.sub hoc titulo, et verbum SPONSALIA.

arrigere: Adstare pene.

Arrigisad vetulas, fastidis, Basse, puellas;

Nec formosa tibi, sed moritura placet.

Hic, rogo, non furor est? non est haec mentula demens?

Quum possis Hecubam, non potes Andromachen.

Mart. III, LXXVI, 1 sqq.

Et inquietus inguinaarrigattumor.

Priap. Carm.LXXXIV, 42.

Virgo virgulam amat, rigens, rigentem;

Mentem explere suam nequit puella;

Arrectaest juveni flagrans cupido.

Petron.ex Vigiliocentonibus, 29.

arvum: Mulierum pudenda.

Atque in eo est Venus, utmuliebriaconseratarva.

Lucret. IV, 1101.

"Iisdem etiam pudicitiam ejus aggressus est...conciliante gratiam ancilla, ac subinde dicente:

...Placitone etiam pugnabis amori?

Nec venit in mentem, quorum consederisarvis?"

Petron.Sat.

Inter gannitus, et subantis voculas, Carpant papillas, atque amplexus intiment, Arentque sulcos molli inarvo venerio.L. Apul.Ἀνεχόμ.14, sqq.

asiatica luxuria:

"Deinde tunc primum per Cneium Manilium proconsulem de Gallograecis triumphantem,asiatica luxuriaRomam, hosti omni pejor, irrepsit. Tunc enim primum, lecti aerati et pretiosa stragula visa perhibentur; tunc, inductae in convivia psalteriae et aliae licentiosae nequitiae."Aug.de Civ. Dei.III, 21.

Vid.Tit.-Liv.XXXIX.

asinus: Symbolum salacitatis apud antiquos.

"Et insanivit libidine super concubitum eorum, quorum carnes sunt sicut carnesasinorum."Ezech. XXIII, 20.

"Insanivit quondam in concubitu Aegyptiorum, quorum carnes sunt ad similitudinemasinorum, et tam largus seminum fluxus, ut equorum superent difformitatem."Hieronym.Hom.I.

...contra tamen ille quid adfert?

Negligit, atque alium bipedem sibi quaeritasellum.

Juv.Sat.IX, 91 sq.

Sic Paullin. Carm. XIII,asinumdicit ad libidines pronum. Eam ob causam LampsaceniasellumPriapo immolabant. Vid.Lamprid. in Commod.10.

Illa calens veniet, dorsum dabit iste calenti,

Cogeturque suo suras submittereasello,

Concubitu turpi monstrum paritura biforme.

Petron.Fragm. de electione conjugii.

asinarum lac: Inter fucos celeberrimum, Poppaeae, ut nemo nescit, quotidiana lotio.

"Mulas habebat aureis funibus subligatas; et quinquagintaasinasquae proxime peperissent, quotidie mulgebat, ut ipsarumlactelavaretur."Xiphilin.in Epitome Dion.

Interea foeda adspectu, ridendaque multo

Pane tumet facies, aut pinguia Poppaeana

Spirat, et hinc miseri viscantur labra mariti.

Juv. VI, 461 sqq.

asotus (ἄσωτος): Luxu foedisque voluptatibus perditus.

"Noli eni mihi fingereasotos,...qui in mensam vomant, et de conviviis auferantur crudi; postridieque se rursus ingurgitent; qui solem, ut aiunt, nec occidentem unquam viderint, nec orientem; qui consumptis patrimoniis egeant. Nemo nostrum istius generisasotosjucunde putat vivere."Cic.de Fin.II.

Inde:

asotia: Nequitia, luxuries.

"Cedere equidem vobis debui, ut in taliasotiaatque nequitia artium vinceretis."Gell. XIX, 9.

assae: Nutrices, quodassenteis quos nutriunt. (Non. Marc.)Assavoce cantare dicebantur qui canebant sola voce, nullo concinente instrumento musico, (Varr. Cat.) ut solent nutrices.

assilire: Foeminas inire. De brutis tantum dicebatur.

"Nam nisi prius ea marem cognovit,assilientemadmissarium calcibus proturbat.Columell. I, 6.

astra: In blanditiis.

...Spectabam in fronte Coletae

Sidera quae esse alti mens putatastrapoli;

Astraigitur mea mens arcum dum tendit in illa,

Ex imo ad summum viva sagitta volat.

Petron.Epigr.III.

atellanae: Comoediae mimicae, sic dictae abAtella,Oscorum oppido, in quo primum coeptae. Ab ortu joculares ac scurriles, resque serias in risum vertentes, ut apud Gallos quod vocantdes parodies.

Sed, gradatim obscenae, in foedissima tandem abierunt. Memorat Suetonius quoddam exodiumatellanicum,quo palam et in theatro hircus vetulus repraesentabatur caprarum naturam liguriens. (Vid.Sueton. in Tiber.45.)

"Atellanaepoetam, ob ambigui joci versiculum, media amphitheatri arena cremavit."Suet.Caligul.27.

attalicae conditiones: Luxuriosae. AbAttalo,Pergami rege, pecunia ditissimo, eodem qui populum romanum haeredem scripsit. Unde proverbiumattalicae vestes, attalica supellex.

Nec sit inattalicomors mea nixa toro.

Propert. II, XIV, 22.

...Attalicisconditionibus

Nunquam dimoveas, ut trabe cypria

Myrtoum pavidus nauta secet mare.

Hor.Od.I, I, 12 sqq.

attaminare: Temerare: gallicevioler.

"Omnibus ante juratis viris ne ullam quisattaminet."Just.Hist.I, 21.

attingere: Sensu venereo.

Primum igitur virgo quod fertur tradita nobis,

Falsum est: non illam vir priorattigerat,

Languidior tenera cui pendens sicula beta

Nunquam se mediam sustulit ad tunicam.

Catull. LXII, 19 sqq.

attrectare: Femora, mammas manu libidinosa tractare.

"In conviviis exoletos maxime juxta se ponebat, eorumqueattrectationeet tactu praecipue gaudebat.Lamprid.in Heliogabal.

"Est enim dictum ab illis fore, qui dicerent uxores suas e coena redeuntes,attrectatasesse a Caelio."Cic.pro Caelio.

auctorari: De questu corporis.

"Nec a genuina levitate descivit mulier, sed execrando metallo pudicitiam suamauctorata est."Apul.Met.IX.

aura genitabilis: Favonius; ventus ab occasu aequinoctiali vernum inchoans. Sic dictus tanquam ferens vitam novam.

Nam simul ac species patefacta est verna diei,

Et reserata vigetgenitabilis auraFavoni, etc.

Lucret. I, 10 sq.

aures: De ornamentis aurium. Vid. INAURES.

auriculis prendere: Amasiorum osculi genus, quo mutuo apprehensis auribus se pares collabellabant.

"...sine teprendam auriculis,sine dem savium."Plaut.Poenul.I, II, 163.

aurum: Ab omni memoria omnipotensaurumin amore.

In custodes:

Inclusam Danaen turris ahenea

Robustaeque fores, et vigilum canum

Tristes excubiae munierant satis

Nocturnis ab adulteris;

Si non Acrisium, virginis abditae

Custodem pavidum, Jupiter et Venus

Risissent; fore enim tutum iter et patens

Converso in pretium deo.

Hor.Od.III, XVI, 1 sqq.

Et quidem in puellas:

Discite formosasaurumsuperare puellas.

Petron.Frag. de electione conjugii,9.

Auricaptandi peritissimae praesertim meretrices.

...invenit artem

Foemina, qua cupidi carpat amantis opes.

Institor ad dominam veniet discinctus emacem,

Expediet merces teque sedente suas.

Quas illa, inspicias, sapere ut videare rogabit;

Oscula deinde dabit; deinde rogabit, emas.

Quid? quasi natali quum poscit munera libo,

Et, quoties opus est, nascitur ipsa sibi?

Multa rogant utenda dari; data reddere nolunt.

......

Non mihi, sacrilegas meretricum ut prosequar artes,

Cum totidem linguis, sint satis ora decem.

—Ovid.Art. Am.I, 420.

"Autaurumperiit (inauris), aut conscissa pallula est, Aut empta ancilla, etc."Plaut.Trucul.I, I, 32 sq.

Nota refert meretricis acumina, saepe catellam,

Saepe periscelidem raptam sibi flentis; uti mox

Nulla fides damnis, verisque doloribus adsit.

Hor.Ep.I, XVII, 55 sqq.

aurum in genis: Inaures aureae.

"Aurum in geniset in tunicis, ibi inflexum, hic intextum, matronam profecto confitebatur."Apul.Met.I.

auspicium: Nullae nuptiae, praesertim legitimae, sineauspicio.

"...nedum consulem designatum, cum uxore principis, praedicta die, adhibitis, qui obsignarent, velut suscipiendorum liberorum caussa, convenisse; atque illam audisseauspicumverba, subiisse, sacrificasse apud deos."Tacit.Annal.XI, XXVII.

...Tyriusque palam genialis in hortis

Sternitur, et ritu decies centena dabuntur

Antiquo: veniet cum signatoribusauspex.

Juv.Sat.X, 334 sqq.

automata (αὐτόματα): Motus puellae crissantis, annominatione machinarum, quae sponte moveri videntur.

"Itaque ego quoque, ne desidia consuetudinem perderem, dum frater sororis suaeautomataper clostellum miratur, accessi, tentaturus an pateretur injuriam."Petron.Sat.

avere: Ardenter cupere. (Cic., Horat.)

avere virum: Virum venari.

"Satis scitum filum mulieris;virumhercleavet."Plaut.Merc.IV, IV, 15.

Vid.Gronov. in Plaut.

aversus jacere: Concubanti tergum vertere, ut accidit tardis aut neglegentibus maritis.

Est pretium curae penitus cognoscere,toto

Quid faciant agitentque die. Si nocte maritus

Aversus jacuit, periit libraria; ponunt

Cosmetae tunicas... etc.

Juv. VI, 474 sqq.

Hic arguit Juvenalis mulierum morositatem post noctem viduam.

aversa Venus: Paedicatio, cujus duo genera, in foeminas et in mares.

Primum genus a voluptate naturali fere quasi non immutatum, si pathicis creditur, quum mulieres sint, et totae, et qualibet parte cunnus.

Incurvabat Hylam posito Tirynthius arcu:

Tu Megaram credis non habuisse nates?

Torquebat Phoebum Daphne fugitiva; sed illas

Oebalius flammas jussit abire puer.

Briseis multum quamvisaversajaceret,

Aeacidae propior levis amicus erat.

Parce tuis igitur dare mascula nomina rebus,

Teque puta cunnos, uxor, habere duos.

Mart. X, XLIV, 5 sqq.

Frequens enim erat a maritis posterae veneris usus in uxores.

"Novimus istam maritorum abstinentiam qui, etiam si virginibus timidis remisere noctem, vicinis tamen locis ludunt."Senec.Controv.I, II.

Sic etiam, purioribus nuptiis, saepe primum sponsus nuptaeaversamvirginitatem delibabat.

Paedicare semel cupido dabit illa marito,

Dum metuit teli vulnera prima novi.

Saepius hoc fieri nutrix materque vetabunt,

Et dicent: Uxor, non puer, ista tibi est

Heu! quantos aestus, quatnos patiere labores,

Si fuerit cunnus res peregrina tibi!

Ergo Suburranae tironem trade magistrae.

Illa virum faciet; non bene virgo docet.

Mart. XI, LXXIX, 5 sqq.

Alterum vero genus in pueros: cum spondis puerisque certe licita paedicatio, sed viris innuptis tantum.

Diceris male te a tuis

Unguentate glabris marite

Abstinere: sed abstine.

......

Scimus haec tibi quae licent

Sola cognita; sed marito

Ista non eadem licent.

Catull. LVI, 141 sqq.

Nulla enim lege prohibebatur puerorum amor, ante legem Scantiniam, eamdem quae posteaJulianuncupata est.

Masculam venerem primus edocuisse fertur Orpheus.

Ille etiam Thracum populis fuit auctor, amorem

In teneros transferre mares.

Ovid.Met.X, 83 sq.

Idcirco erant pervigilia orphica, quae memorant Herodotus et Cic.de Natura Deorum, lib.3.

Quum paedicationem significare vellent Aegyptii, geminas pingebant perdices masculas, sese invicem ineuntes. (Interpret. in Priap. Carm.XXVII,ex musaeo Simonis abbes.) Ejusdem foeditatis hoc signum erat apud Romanos: digitum medium arrigebant, alteris flexis; qua forma manus Priapi specimen praebebat coleis muniti. Sic hodie, et praesimili modo, Hispani, nec-non Gallo-provinciales inter medium digitum et indicem rectum pollicem inserunt, contractis vero reliquis digitis.

"Nec unquam verbis pepercit infamiam, quum digitis infamiam ostentaret."Lamprid.in Heliogabal.

"Osculandam manum offerre, formatam commotamque in obscenum modum."Sueton.in Calig.56.

Erant autem lupanaria puerorum, patientiumque exoletorum. (Vid.Cod. Theodos.IX, VII, 6.)

Ut internosci possint, tunicas gestabant meritorii, sed cum manicis, more mulierum. Inde:

"Manuleatam tunicam habere hominem decet."Plaut.Pseudol.II, IV; 48.

Praeduris et exoletis pusionibus inguina levabantur.

"Ferebant in Hispania Icelum e veteribus concubinis, non modo arctissimis osculis palam exceptum, sed, ut sine moravelleretur, oratum, atque seductum."Suet.in Galb.22.

Obscenissima connexi catena in lupanariisfaciebantetpatiebanturcatamiti, ut aitSenec. Quaest. nat. in extremo libro.

Tres uno in lectu; stuprum duo perpetiuntur;

Et duo committunt: quatuor esse reor.

Falleris; extremis da singula crimina, et illum

Bis numeres medium quifacitetpatitur.

Auson.de Trib. Incest. Epigr.CXIX, 1 sqq.

avus, atavus, etc.: Inter parentes enumerant jurisconsulti romaniavum,proavum,atavumettritavum. Inter vero liberos,filium,nepotem,pronepotem,abnepotem,adnepotemettrinepotem. Caeteri quidem omnes qui supratritavum, generali nomine,majoresnuncupantur; dumminores, qui infratrinepotem.

"Avietatavinostri, quum allium et cepe eorum verba olerent, tamen optime animati erant."Varr.apud Non. Marc.

[TR1]This line was moved from formatting as a quote to that of normal text.[TR2]"exspiscatus" → "expiscatus".[TR3]"Aten" → "Acten".

Babylon: Urbs Chaldaeae caput, totiusque Assyriae princeps, a Nimbrothe aut Nimbroto condita (Sacr. Litt. et Beros.I, 3), a Semiramide vero restaurata, coctilique muro circummunita.

Priori illi Semiramidi, circa corporis cultum occupatae, quum defectioBabylonisnunciata esset, soluta adhuc altera parte capillorum protinus ad pugnam accurrit, nec prius comam in ordinem redegisse dicta est quam urbem recepisset. Vid.Val. Max.IX, 2.

Luxuriae mater fuitBabylon, inde per totum orbem diffusae. Ex publica auctoritate, uxores emebantur, quod hodie apud Musulmanos servatur. (Polydor. Virg. de Rerum invent.IV, 4).

Mos et erat foeminas, tum nuptas, tum virgines, ex oraculo quodam, commisceri, die festo Veneris, cum hospitibus et quibuscumque adventitiis. A fano quisque suam abducebat, data pecunia, quae post stuprum deae offerebatur. (Cael. Rhod.VIII, 21.)

Nec minus inclytaBabylonvestium luxu, mollitiaque suppellectilium. Inde:

Babylonicus calix: Cupa voluptatum, metaphora ethnicis et christianis concionatoribus usitatissima.

"Calix aureus Babylonin manu domni inebrians omnem terram."Jerem. LI, 7.

"Calix Babylonicus aureus, vice adagii, usurpatur a Hieronymo. «‏Multa, inquit, de perfectione dicuntur, ut qui volumen philosophi nesciunt, sub martyris nomine bibant deaureo calice Babylonis.» Meminit elegantissime item Ambrosius quodam loco: ‏Ille, inquit, apud me primus qui omnium perditissimus; ille meus est qui suus non est; ille mihi gratior qui sibi nequitior;calix babylonicus aureusin manu mea inebrians omnem terram...»"Cael. Rhod. VIII, 21.

Babylonici numeri: Species sortis aut divinationis, Romae puellis in magnam fidem. A CiceroneChaldaeietAssyriidicti.

"Caldaei (numeri)non ex artis, sed ex gentis vocabulo nominati, diuturna observatione siderum putantur effecisse, ut praedici posset quid cuique eventurum, et quo quisque fato natus esset."Cic.Divinat.I,initio.

Sic Horatius ad Leuconoen meretricem:

Tu ne quaesieris scire, nefas, quem mihi, quem tibi,

Finem dî dederint, Leuconoë necbabylonicos

Tentarisnumeros, etc.

Hor.Od.I, II, 1 sqq.

Babylonicae vestes: In deliciis foeminarum et mollium.

"Colores diversos picturae intexereBabylonmaxime celebravit, et nomen ejus imposuit."Plin. VIII, 48.

Non ego praetulerimbabylonica pictasuperbe

Texta, Semiramia quae variantur acu.

Mart. VIII, XXVIII, 17 sq.

Haec tibi Memphitis tellus dat munera: victa est

Pectine niliaco jamBabylonis acus.

Mart. XIV, CXLVIII, 1 sq.

bacario: Servulus qui lupanaribus aquam ministrabat, ad usum scortorum. Vid. ABLUERE. Idem est acaquariolus(Gloss. vet. et interpret. ad Plaut. Poenul.I, II, 14.) Graeceπορνοδιάχονος. Abaca, specia vasis aquarii. Vid.Gloss. Isidor.

baccae: Pro margaritis, a similitudinebaccarum, quae proprie sunt fructus minuti et orbiculati arbusculorum racemiferorum, ut myrti, sambuci, juniperi, etc.

Haebaccamconchae rasisse, et stringere venas

Ferventis massae crudo de pulvere jussit.

Pers. II, 66 sq.

Filius Aesopi detractam ex aure Metellae,

Scilicet ut decies solidum exsorberet, aceto

Diluit insignembaccam.

Hor.Sat.II, III, 329 sqq.

Sub Augusto excudebantur solidi aurei ad numerum quadraginta quinque in libra: quisque ergo solidus pollebat, pondere gallico, 1gros68grains, pretioque nostri temporis, 19 fr. 30 c.

Sed rationariis romanis quotiescumque summa per adverbium scripta est, cententuplicato intelligenda est. Sicsexagies sestertiumpro 6,000 sesteriis.

Baccaeergo Metellae pretium erat mille solidorum, et monetae nostrae, 19,300 fr.

Nec sit marita, quae rotundioribus

Onustabaccisambulet.

Hor.Epod.VIII, 13 sq.

Baccasenim gestare, foeminarum gloria erat, digitis et auribus, saepeque binas aut ternas. Vid. ELENCHUS et INAURES.

Quo margarita caratribaccaIndica?

An ut matrona ornata phaleris pelagiis

Tollat pedes indomita in strato extraneo?

Petron.Sat.

Viris etiam usurpabanturbaccarumuniones: quod patet ex Lampridio.

"Gemmarum quod fuit vendidit, et aurum in aerarium contulit, dicens gemmas viri usui non esse; matronas autem regias contentas esse debere uno reticulo, atque inauribus etbaccato monili, et corona cum qua sacrificium facerent, et unico pallio auro sparso, et cyclade quae sex unciis auri plus non haberet."Lamprid.in Alex.

Quanto plura hodie possident, quanto impudentius ostendunt meretriculae nostrae!

baccatus:Baccisornatus.

...colloque monile

Baccatum.

Virg.Aeneid.I, 658 sq.

...baccatuminduta monile.

Sil. Ital. VIII, 134.

baccha: (Singulari numero.) Mulier insaniens.

"Bacchaebacchanti si velis adversarier, ex insana insaniorem facies."Plaut.Amph.II, II, 71.

bacchanal: Proprie locus quoBacchisacra celebrabantur: saepe pro ganeo et lupanare.

"Quî, amabo? Quia, Bacchis, Bacchas metuo etBacchanaltuum."Plaut.Bacch.I, I, 19.

Bacchanalia:Bacchifesta, quibus cum ululatu et rumore promiscua stupra, inter vina et epulas, noctu agebantur, patientibus non tantum foeminis, sed et pueris tenerulis.

"Initia erant (bacchanalium) quae primo paucis tradita sunt; deinde vulgari coepta per viros mulieresque: additae voluptates religioni vini et epularum, quo plurium animi illicerentur. Quum vinum animos et nox, et misti foeminis mares, aetatis tenerae majoribus, discrimen omne pudoris exstinxissent... nec unum genus noxae; stupra commiscua ingenuorum foeminarumque erant."Tit. Liv. XXXIX, 8.

"Bacchanaliasacra, vel potius sacrilegia, sunt instituta, de quorum rabiosa turpitudine post tam multos annos sic senatus erubuit, ut in urbe Roma esse prohiberet."Aug.de Civ. Dei.XVIII, 13.

Foemineae voces, et mota insania vino,

Obscenique greges, et inania tympana vincant?

Ovid.Met.III, 536 sq.

Inde:

Bacchanalia vivere: Perdite vivere.

...quoties aliquid de moribus audent

Qui Curios simulant, etBacchanalia vivunt.

Juv. II, 2 sq.

bacciballum: In blanditiis; quasi diceresbella bacca. Gallicemon bijou.

"Noveratis Melissam Taurentiam, pulcherrimumbacciballum."Petron.Frag. de Coena Trimalchionis.

bactriasmus: Saltatio lascivi generis, lumbis tremulis et molliter fluctuantibus. (Bulenger. de Theatr.I, 51.)

badas: Pro cinaedo. Mere graecumβάδας, a Latinis usurpatum. Vid.Cael. Rhodig.XV, 17.

badizare:Βαδίζειν. Proprie de molli incessu equi tolutatorii, a Plauto ad motus venereos translatum. Notatur enim a Palmerio genus quoddam libidinis quodequusnominabatur.

"Si verum quidem est decorum, herum vehere servum, inscende... Inscende actutum.—ego fecero; hem! quid istuc est? ut tu incedis! Demam hercle jam de ordeo, tolutim nibadizas."Plaut.Asin.III, III, 111 sq.

bagoas:Βαγωας. Lingua persica spado. (Plin.XIII, IV, 9.) Latinis eodem sensu usurpatum. (Quinctil.V, XII, 21.) Orsines, nobilissimus satrapes, quum Alexandrum et amicos ejus muneribus cumulasset,Bagoaeregis, nil quicquam honoris detulit. Admonitus a quibusdam quam Alexandro cordi esset, respondetse amicos regis colere, non scorta. Vid.Suid.etCurt.X, I, 26.

Quem penes est dominam servandi cura,Bagoe.

Ovid.Am.II, II, 1.

Baiae (-arum): Civitas Campaniae, secus mare sita; sic nominata aBaio, Ulyssis socio, illic sepulto. Hujus agro sunt aquae libidinibus famosissimae.Baianasbalneas insectatur Seneca,Epist. moral.I, 7, tanquam diversorium omnium nequitiarum.

"Si quae non nupta mulier domum suam patefecerit omni cupiditati; si hoc in urbe, si in hortis, si inBaiarumilla celebritate faceret..."Cic.pro Cael.49.

Casta, nec antiquis cedens Laevina Sabinis,

Et quamvis tetrico tristior ipsa viro;

Dum modo Lucrino, modo se permittit Averno,

Et dumBaianissaepe foveturaquis;

Incidit in flammas, juvenemque secuta, relicto

Conjuge, Penelope venit, abit Helene.

Mart. I, LXIII, 1 sqq.

Tu modo quam primum corruptas desereBaias;

Multis ista dabunt litora dissidium,

Litora quae fuerant castis inimica puellis.

Ah! pereantBaiaecrimen amorisaquae!

Propert. I, II, 27 sqq.

balanus:Βάλανος. Glans arboris arabici, cujus oleum in unguentis laudatur a Plinio, XII, 21; XIII, 1, sub nominemyro-balani.

Tyrrhena regum progenies, tibi

Non ante verso lene merum cado

Cum flore, Mecaenas, rosarum, et

Pressa tuisbalanuscapillis

Jamdudum apud me est.

Hor.Od.III, XXIX, 1 sqq.

Balanusin deliciis mollium et cinaedorum. Unde Persius:

Tu quum maxillisbalanatumgausape pectas

Inguinibus quare detonsus gurgulio exstat?

Pers. IV, 37 sq.

Oleobalaninoungebantur infantes post balneum frigidum, tanquam remedio.

balanus: Pessarium, id est, veretrum lanae carminatae, quod vulvae ad medicamentum intromittitur. Sed infimae latinitatis; nam id genus remedii Celsus notare volens, vocabulo latino nominare non potuit.

balneae: In deliciis populi romani, tanquam coetus garrulorum et famigeratorum, necnon loci foedissimae libidinis. Plebeculae aperiebantur minimo pretio; quandoque, impendio nullo ex munificentia procerum.

"Balneumquo usus fuisset,sine mercedeexhibuit."Jul. Capitolin.in Anton. Pio.

Balneispublicis quadrante lavabantur tenuiores. (Senec. Ep.87.)

Sportula nulla datur; gratis conviva recumbis.

Dic mihi, quid Romae, Gargiliane, facis?

Unde tibi togula est, et fuscae pensio cellae?

Unde daturquadrans?

Mart. III, XXX, 1 sqq.

Ne longum faciam, dum tuquadrantelavatum

Rex ibis, neque te quisquam stipator, ineptum

Praeter Crispinum, sectabitur...

Hor.Sat.I, III, 137 sqq.

Quadrans vero monetae gallicae: = 0 fr. 31 c.

Gratis lavabantur pueri nondum quadrimi.

Atque una transire vadum tot millia cymba,

Nec pueri credunt, nisi quinondam aere lavantur.

Juv. II, 151 sq.

Quadruplicesbalnearumspecies, unde totidem cellae ad singulos usus; 1° frigidariae; 2° tepidariae; 3° caldariae; 4° sudatoriae vaporibus siccis. VideLaudent. Joubert de Balneis antiquorum; etMartial. de Etrusci thermis, lib.VI,epigr.XLII.

Primo obscurabalneapropter verecundiam, nec non servandum calorem. Tale ScipionisbalneolumLinterni apudSenecam, Epist.87.

...in medio qui

Scripta foro recitent, sunt multi; quique lavantes;

Suave locus voci resonat conclusus.

Hor.Sat.I, IV, 74 sqq.

Redde Lupi nobis tenebrosaquebalneaGrylli.

Mart. I, LX, 3.

Sed paulo post omisso pudore, abundantia luminis elucebant.

"In hocbalneoScipionis, minimae sunt rimae, magis quam fenestrae, ut sine injuria lumen admitterent. Sed nunc, blattaria vocantbalnea, si non ita aperta sunt ut totius diei solem fenestris amplissimis recipiant; nisi, et lavantur simul et colorantur; nisi ex solio agros et maria prospiciunt."Senec.Epod.87.

"Intra conclave succensum solidus dies; et haec abundantia lucis inclusae, et verecundos quosque compellat aliquid se plus putare quam nudos."Sidonius Apollinaris,lib.II,ep.II.

Priscorumbalneaeex ligno, aut opere caementitio; sed, crescente luxu, undique marmoratae summo nitore praeluxerunt.

Illic Taygeti virent metalla,

Et certant vario decore saxa,

Quae Phryx, et Libys altius cecidit.

Siccos pinguis onyx anhelat aestus,

Et flamma tenui calent Ophitae.

Mart. VI, XLII, 11 sq.

"Foeminae lavantur, et, nisi argentea, solia fastidiunt... videret haec Fabricius, et stratas argentobalineas, ita ut vestigio locus non sit cum viris lavantium."Plin. XXX, 54.

Balneainter lupanaria primaria. Ad horam nonam patebant, eamdem qua lustra et tabernae. Prohibuit Hadrianus ante octavam. (Cael. Spart. in Hadrian.)

Mixtim lavabant et viri et foeminae. Vid.Plin.loco supra citato. Lavacra, pro sexu, separavit Hadrianus.

Inbalneisvagabant meretrices.

"Tales, ubi comitantibus singulos quadraginta ministris,tholosintroierintbalnearum, ubi, ubi sunt, minaciter clamantes, si apparuisse subito ignotam compererint meretricem, aut oppidanae quondam prostibulum plebis, vel meritorii corporis veterem lupam, certatim concurrunt; palpantesque advenam deformitate magna blanditiarum ita extollunt, ut Semiramin Parthi, etc."Ammian. Marcellin. XXVIII.

"Omnes de circo, de theatro, de stadio, de omnibus locis etbalneis, meretrices collegit in aedes publicas, et apud eas concionem habuit, etc."Lamprid.in Heliogabal.

Quum te lucernabalneatorexstincta

Admittat inter bustuarias moechas.

Mart. III, XCIII, 14 sq.

Indebalneaefurtis venereis aptissimae.

Quum custode foris tunicam servante puellae,

Celent furtivosbalneatuta jocos.

Ovid.Art. Amat.639 sq.

Omnia foemineis quare dilecta catervis

Balneadevitat Blattara? ne futuat.

Mart. XI, XLVIII, 1 sq.

Modus lavandi inbalneis: e vaporibus siccis aut aqua calida, ad frigidam ibant Romani.

Ritus si placeant tibi Laconum,

Contentus potes arido vapore,

Cruda Virgine, Marciave mergi.

Mart. VI, XLII, 16 sqq.

Vid.Petron.infra. etSenec. Epist.84.

Post lotionem, se oleo perfundebant, quandoque unguentis; quo facto, corpus linteis aut palliis lana confectis tergebatur.

"Ac simul e promptuario, oleum unctui, et lintea tersui, et caetera huic eidem usui, profer ocyter, et hospitem meum produc ad proximasbalneas."Apul.Met.I.

"Itaque intravimusbalneum, et sudore calefacti, momento temporis ad frigidam eximus. Jam Trimalchio unguento perfusus tergebatur, non linteis, sed palliis ex mollissima lana factis."Petron.Sat.

Balneiset etiam coenae et comessationes.

"Nepotinis sumptibus omnium prodigorum ingenia superavit; commentus novumbalnearumusum, portentosissima genera ciborum atque coenarum: ut calidis frigidisque unguentis lavaretur."Suet.in Calig.37.

Qui coenam dabant,balneumquoque praebebant, et si non illis privatum domi erat, ad publicum convivas mittebant, jam ante de mercede securos.[TR1]

"Tene asymbolum venire! unctum atque lautum ebalneis, Otiosum ab animo quum ille et cura et sumtu obsumitur."Terent.in Phormoion.II, II, 25 sq.

Inde:

balneares: Instrumentabalneorum, ut strigiles, ampullae, oleum, lintei ad abstergendum corpus, etc.

"Haec adhuc me loquente, manu firmiter injecta Milo, jussisbalnearibusadsequi, produxit ad lavacrum proximum."Apul.Met.III.

baptae: Sacerdotes Cotyttus, deae impudicitiae, cui nocturna sacra peragebant, saltationibus, omni voluptatum generi indulgentes. DictiBaptaea graecoβάπτειν, quod, qui sacris Cotyttus intitiabantur, aqua calida tingerentur. Vid. COTYTTO.

InBaptascomoediam scripsit Eupolis, quam illorum nomine appellavit, et in qua libidines eorum promulgavit; qua de re accensi, opus et auctorem in mare submerserunt. Vid.Suid.etPolitian. Miscellan. cap.X.

Talia secreta coluerunt orgia taeda

Cecropiam solitiBaptaelassare Cotytto.

Juv. II, 91 sq.

Hincbaptaepro mollibus et impudicis.

barathrum: Nomen commune apud Graecos, pro quovis loco cavo et profundo; ab Horatio translatum ad stomachum helluonis; a Martiale usurpatum pro locis muliebribus:

Quid cumfoemineotibi, Baetice Galle,barathro?

Haec debet medios lambere lingua viros.

Mart. III, LXXXI, 1 sq.

barba: Primitiasbarbaedeponebant juvenes, magna cum celebritate conviviorum et ludorum, in solemne indicium adeptae virilitatis.

Lux tibi post Idus numeratur tertia Maias,

......

Libat florentes haec tibi prima genas.

Mart. III, VI, 1 et 4.

barbatuli: Juvenes molles et lascivi, sic irrisione dicti, quod primam diu lanuginem servabant, ut delicatiores viderentur.

"Concursabantbarbatulijuvenes, totus ille grex Catilinae."Cic.ad Att.I, XIII.

basiare: De quacumque venere dictum, et voluptate etiam spurcissima.

Aut quam sidera multa, quum tacet nox,

Furtivos hominum vident amores,

Tam te basia multabasiare

Vesano satis et super Catullo est.

Catull. VII, 7 sqq.

"Hilarior post hanc pollicitationem facta, mulierbasiavitme spissius, et ex lacrymis in risum mota, descendentes ab aure capillos meos dentata manu duxit."Petron.Sat.

Fartus papyro dum tibi torus crescit,

Flentes superbusbasiabiteunuchos.

Mart. VIII, XLIV, 14 sq.

Quem quum fenestra vidit a Suburana

Obscena nudum lena, fornicem cludit,

Mediumque mavultbasiare, quam summum.

Mart. XI, LXII, 3 sq .

basium: Veneris praeludium. Vid. OSCULUM, COLUMBARE, COLLUM APPLICARE. Proprie ad os refertur; sed, ut surpa vidimus, dicebatur de cujuscunque corporis partis osculatione.

"Ultimo cinaedus supervenit... extortis nos clunibus cecidit, modobasiisolidissimis inquinavit."Petron.Sat.

basium nuptiale: Basiatio casta et ore obstricto, ut publice inter sponsum et sponsam; ex more enim romano, matrimonium titulus dignitatis erat, non voluptatis.

Et aestuantem basiant, et algentem,

Etnuptiale basiumreservantem.

Mart. XI, XCIX, 1 sq.

basium mutum: Frigidum; quo nec linguae vibrant, nec labia conferruminantur.

Ne sintbasia muta, nec maligna;

Nec clusis aditum neget labellis.

Mart. XII, LV, 9 sq.

basium—posci-nummium—negoti-nummium: Quaestus causa datum, more meretricum.

"Tunc exosculata pressule, non qualia in lupanari solentbasiajactari,posci-nummia, vel adventorumnegoti-nummia."Apul.Met.Xin fine.

Inde et simili compositione:

basiballum, basibolum: Scortillum. (Petron. Sat.)Bolusenim idem est ac praeda.

Bassus: Poeta eroticus, Propertii coaevus.

Quid, mihi tam multas laudando,Basse, puellas

Mutatum domina cogis abire mea?

Propert. I, IV, 1 sq.

Bassiet meminit Ovidius. Vid.Voss. Tract. de poet. latin. legitim.

batuere: Percutere. Ad obscena translatum, et tunc aβάτειν, inire.

"Et quidem jam, etiam non obscena verba pro obscenis sunt.Batuit, inquit, impudenter; depsit, multo impudentius."Cic.Ep.IX, XXII.

"...Quî, quaeso potius quam sculponeas Quibusbatuaturtibi os, senex nequissime?"Plaut.Casin.II, VIII, 59.

bellum: De militia venerea; nam frequentissima dilogia verba rei castrensis ad venerem convertebantur. Sic Horatius:

Back to Index Next