Chapter 5

...Castigas turpia, quum sis

Inter Socraticos notissima fossacinaedos.

Juv. II, 9 sq.

Huc huc convenite nunc,spatalocinaedi. Pede tendite, cursum addite, convolate planta, Femore facili, clune agili, et manu procaces, Molles, veteres, Deliaci manu recisi.Petron.Sat.

Vid.Martial.passim.

cinaedica frons: Impudica, impudens.

Quartuscinaeda fronte, candido vultu,

Ex concubino natus est tibi Lygdo.

Mart. VI, XXXIX, 12 sq.

cinctus: Castus. Vide BISCINCTUS. Et contra,incestuspro non casto. Sic apud Tacitum,incestae nuptiae; et apud Ciceronem,os incestumpro ore impuro et fellante. Graeci quoqueχυσιζώδουςvocant puellas venerem expertas.

Cinna (Helvius): Musas coluit impudicas.

Cinnaquoque his comes est,Cinnaque procacior Anser.

Ovid.Trist.II, 435.

Cinxia: Cognomen Junonis in nuptiis; acingulonuptae, id est zona virginali, quam prima nocte maritus solvebat.

"Cingulo nova nupta praecingebatur, quod vir in lecto solvebat, factum ex lana ovis, sicut illa in glomos sublata conjuncta inter se sit, sic vir suus secum cinctus vinctusque esset. Hoc Herculano nodo vinctum vir solvit ominis gratia, ut sit ille felix in suscipiendis liberis, sicut Hercules qui LXX liberos reliquit."

Et paulo infra:

"Cinxiaeautem Junonis numen sanctum habebatur in nuptiis, quod initio conjugii solutio erat cinguli, quo nova nupta erat cincta."Festus.

circulatrix: Vaga meretrix, opposite scortis quae domi quaestum faciunt.

Ecquando Telethusacirculatrix,

Quae clunem tunica tegente nulla

Extis aptius, altiusque motat,

Crissabit tibi fluctuante lumbo?

Priap. Carm.XVIII, 1 sqq.

circumcisio virorum: Praeputii incisio ab antiquo, et ob munditiam Judaeis divinitus praescripta, subsolanis populis admodum saluberrima.

Dum flamma sine, thura liquescere limine sacro

Persuadere cupit: credat JudaeusApella,

Non ego.

Hor.Sat.I, V, 99 sqq.

Labra moves tacitus, recutitaque sabbata palles.

Pers. V, 184.

circumcisio foeminarum: Resectio clitoridis. Mulieribus persicis, arabicis et aegyptiis saepe excrescebat haec caruncula, it ut ea arrigentes aliis foeminis et etiam podice virili abuterentur; unde mos erat, praesertim Aegyptiorum, murtum illud puellis praescindere, non solum ob eam causam, sed et propter munditiam. Resecabant etnymphas, ne crassiores et extus prominentiores fierent. VideGalenum, etHuet. in Origen.etCael. Rhod. Lect. antiq.XIII, 8.

cirratae: Mulieres innuptae. Crines enim cervici dimissos etcirratosgerebant nondum nuptae; matronae vero, in amplexum comatos, in visendae conditionis signum: quod notandum a statuariis et pictoribus.

"Et licet, quocumque oculos flexeris, foeminas affatim multas spectarecirratas, quibus si nupsissent, etc."Ammian. Marc. XIV

Vide statuas Romanorum in Musaeis publicis, et verbum ACUS DISCRIMINALIS.

claves: Dabantur parturientibus, ob significandam partus facilitatem (Fest.); et novae nuptae, quod ei res domestica committebatur. Uxori divertenti et exeunti adimebanturclaves. Sicleg. XII tab.CLAVES ADIMITO.

clavus: Pro pene.

Nec mora, nec requies:clavumqueaffixus et haerens

Nusquam amittebat, oculosque sub astra tenebat.

Auson.Cent. Nupt. imminut.24 sq.

clazomenae: Scissurae podicis paedicatione triti et lacerati; inter morbos venereos: aClazomenis, Ioniae asiaticae civitate, postera venere famosissima; vel aχλάζεσθαι,frangietdividi.

Sed quod et elixo plantaria podice vellis,

Et teris incusas pumiceclazomenas;

Causa latet: biramem nisi quod patientia morbum

Appetit, et tergo foemina, pube vir es.

Auson.Epigr.CXXII, 3 sqq.

clinopales: Aκλίνη,lectus, etπάλη. Quasi diceres palaestra venerea: coitus assiduitas tanquam in quotidianum et regularem usum.

"Libidinis nimiae, assiduitatem concubitus, velut exercitationis genus,clinopalemvocabat."Suet.in Domit.22.

clino-pedalis: Ad venerem invalidus, ab ea antiqua opinione, frigiditatem pedum concubituris admodum officere. Vid.Arist. sec.IV,problem.5; longiusep.IX, 2;Cael. Rhod. Lect. antiq.XV, 6, ubiclinopalemdicit, sed male, ut patet ex vocabulo praecedenti.

Divus Franciscus calceamentorum monachis suis usum negavit, ut calopodiis solum uterentur, ad servandam castitatem. Vid.Elysius jucundarum quaestionum campus, 15-19.

cliternini: Colei. Verbum Ciceronis in Epistola ad Paetum.

"Honesti colei lanuvini;cliternininon honesti."Cic.ad Famil.9.

Vid.Annotat. in Priap. lus.IV,ex Musaeo Simonis Abbes.

clitoris: Mere graecum. Glans muliebris interfoemineo prominens, angulo nympharum. In pruritu venereo arrigit ut virga virilis; hic foeminarum sedes voluptatis.Clitorideabutebantur inter se lesbiae saphicaeque mulieres. Vid. MURTUM, TRIBADES, CIRCUMCISIO FOEMINARUM.

Inde apud Graecosχλιτοριάζειν, proclitoridemattrectare; genus masturbationis mulieribus proprium.

Cluacina: Cognomen Veneris; clara, illustris; acluere.

"Tum duo Caepiones multumcluentesconsilio et lingua."Cic.de Clar. orat.

Contra vero TertullianusCluacinaducit acloaca, quod non veresimile. VenerisCluacinaesimulacrum eodem loco positum erat, quo facta est pax inter Sabinos et Romanos, post raptum puellarum. Vid.Aurel. Vict.

clunes: In palaestra venerea. Existimabant antiqui mulieres non concipere, modo in concubituclunesrectractent, quum hoc motu semen virile vulva ejiciant.

Ejicit enim sulci media regione viaque

Vomerem, atque locis avertit seminis ictus.

Lucret. IV, 1267 sq.

clunes motare: De muliere, motu obsceno ad venerem incitante.

Ecquando Telethusa circulatrix,

Quaeclunemtunica tegente nulla

Extis aptius, altiusquemotat.

Priap. Carm.XVIII, 1 sqq.

...ut Gaditana canoro

Incipiant prurire choro, plausuque probatae

Ad terramtremulodescendantclunepuellae.

Juv. XI, 162 sqq.

clunes torquere: Specialiter dicebatur de patiente in paedicatione.

"Lascivia deinde luxuriantis adsumpta huc atque illucclunes torquet."Arnob. I, 2.

"Ultimo cinaedus supervenit...cinguloque succinctus, modoextortisnosclunibuscecidit, modo basiis olidissimis inquinavit."Petron.Sat.

Eodem sensu:

...Sed pejores qui talia verbis

Herculis invadunt; et de virtute locuti

Clunem agitant.

Juv. II, 19 sqq.

clune nudo radere: De puella exili et macilentula.

Habere amicam nolo, Flacce, subtilem,

Cujus lacertos annuli mei cingant,

Quaeclune nudo radat, et genu pungat,

Cui serra lumbis, cuspis eminet culo...

Mart. II, CI, 1 sqq.

clunae-simiae: Mulieres, natibus venere confectis, asimia, cujus clunes ex natura rasiles videntur et quasi tritae. Vid.Fest. et. Lubin. Antiquarium.

Clusinum pecus: Meretrices lautae et urbanae ad usum procerum; prostitutarum primus ordo, aClusio, oppido Etruriae; hic enim aquae erant medicae celeberrimae, necnon famosarum conventus, ut nunc videmus aquis nostris. Vid.Plaut. in Trucul.II, II, 14; etLubini Antiquarium.

Cnidia: Cognomen Veneris, aCnido, urbe nobilissima, propter statuam Veneris a Praxitele confectam. Vid.Plin. lib.XXX;Arnob.VI, etLuciani dialog.cui titulusἜρωτες.

O Venus, reginaCnidiPaphique!

Hor.Od.I, XXX, 1 sq.

Vera VenusCnidiamquum vidit Cyprida, dixit:

Vidisti nudam me, puto, Praxitele.

Auson.Epigr.LVI, 1 sq.

coa (-orum): Gallice,de la gaze. Textum perlucidum ex bombyce tenuissima; sic dictum a Co, insula juxta Euboeam, ubi inventum est. Vestis muliebris imupidicissima.

"Video sericas vestes, si modo vestes vocandae sunt, in quibus nihil est quo aut defendi corpus, aut tegi pudor possit; quibus sumtis, mulier parum liquide nudam se non esse jurabit. Hae ingenti summa ab ignotis ad commercium gentibus accersuntur, ut matronae nostrae ne adulteris plus sui in cubiculo, quam in publico ostendant."Senec.de Benef.VII.

"Quid si contigisset, illum videre nostri temporis telas, quibus vestis nil celatura conficitur, in qua non dicam nullum corpori refugium, sed nullum pudori est?"Idem,Epist.91.

Simili texto, similique cum impudentia mulieres non nullas vidimus vere denudatas, per vicos Parisienses, anno MDCCCII.

...Coistibi paene videre est

Ut nudam: ne crure malo, ne sit pede turpi.

Metiri possis oculo latus; an tibi mavis

Insidias fieri, pretiumque avellier, ante

Quam mercem ostendi?

Hor.Sat.I, II, 101 sqq.

coemptio: Modus matrimonii apud Romanos, (Vid. MATRIMONIUM.), ordine civili secundus, cujus formula ad ritum christianum transiit. Vis-ne, aiebat maritus, mihi materfamilias esse? Mulier respondens: Volo. Post mulier viro: Vis et tu mihi esse paterfamilias? R. Volo et ego. Tunc in manum mariti mulier conveniebat, quod dicebaturusu convenire in matrimonium. VideServ. in Aeneid.IV.

Coemptiosic dicta, quod tali pacto vicissim haeredes utriusque fiebant maritus et marita, quasi res suascoementes. Inde apudPlaut. Bacchid.IV, IX, 52,coemptionalisvocatur, qui hac formula haereditatem carpit uxoris suae.

coetus: Pro concubitu.

Praeter legitimi genitalia foederacoetus,

Repperit obscenas veneres vitiosa libido.

Auson.Epigr.LXX, 1 sq.

Sic et in Tertulliani Apologetico.

"Neque eas,coetusincestu sanguinis agnoscat."

Nil tamen hoc ad nos; quicoetuconjugioque

Corporis atque animae consistimus uniter apti.

Lucret. III, 857 sq.

cogere:Cogiturmulier quae invita nubet. (Valer. Flacc. Argonaut.VII, 48.)

coactus thalamus: Apud Statium, pro virgine per vim temerata; puella violata.

cognoscere: Rei venereae frequentissimum verbum in Sacrarum Literarum interpretatione latinaVulgatadicta. Vid.Ovid. Epist.XVII.

cohircinatio: Lascivia foedissima, morehircorum.

"Quae tamen omnia in paucis annis ita hic degulator studiose in ventrem condidit, et omnimodiscohircinationibusdilapidavit."Apul.in Epolog.

coire: Simul venerem agere.

Hunc semper Norbana diem cum conjuge Caro

Laeta colat, primis quocoieretoris.

Mart. VII, LXXIV, 9 sq.

Mos erat Massagetis palamcoireinstar canum. VideHerodot. lib.IV in fine. Hinc substantiva:

coitio:

"Primacoitioacerrima."Terent.Phorm.II, II

coitus (-us):

"...Namcoitusjam longa oblivio."Juv. X, 204.

Postcoitum, miseri et avari mentulam lana tergebant.

At tibi nil faciam: sed lota mentula lana

Λειχάξεινcupidae dicet avaritiae.

Mart. X, LIX, 11 sq.

Sic Lucilius:

A laeva lacrymas mutoni absterget amica.

Frag.VIII, 12.

colei: Testiculi virorum.Coleusenim apud Ciceronem pro testimonium dicente in judicio.

Quum depilatos, Chreste,coleosportes,

Et vulturino mentulam parem collo.

Mart. IX, XXVII, 1 sq.

Derisor Fabianus herniarum,

Omnes quem modocoleitimebant

Dicentem tumidas in hydrocelas, etc.

Mart. XII, LXXXIII, 1 sqq.

Sed quum tu, posito, deus, pudore,

Ostendas mihicoleospatentes,

Cum cunno mihi mentula est vocanda.

Priap. Carm.XXVIII, 3 sqq.

Vid. CLITERNINI.

colere: Verbum technicum, pro corpus, vestes et ornamenta componere,faire toilette.

Ah! pereant artes et mollia juracolendi.

Tibull. II, III, 79.

Ridebis ventos hoc munere tectus et imbres;

Nec sic in tyria sindonecultuseris.

Mart. IV, XIX, 11 sq.

Vid. CULTUS substantive.

coliphium,χωλίφιον: Panis sub cinere coctus, ad athletarum cibum. Aliquando fingebatur in similitudinem penis, et tunc tanquam virile signum roboris et vigoris. Sic, et duplici sale, Juvenalis arguit mulieres in theatris certantes.

Luctantur paucae, comeduntcoliphiapaucae.

Juv. II, 53.

Vid.Cael. Rhod.IX, 16, et SILIGO.

collabellare: Labra vicissim osculis commiscere.

"Collabella,adjunge labra."Laber.Annal.

"Peranna,collabellaosculum."Non. Marc.de Honest. Dictis.

Nam compositione latinacolconjungit.

collocare: Verbum nuptiale: dicebatur quum pronubae novam nuptam in lecto ponerent.

Vos bonae senibus viris,

Cognitae bene foeminae,

Collocatepuellulam.

Catull. LVI, 186 sqq.

Inde,collocare nuptum, nuptui, apudCiceronem, Caes.etColum., est puellam in connubium dare.

collum: Et etiam partes suas habet cervix in palaestra venerea.

collum tumidum, forte: Signum aetatis adultae.

Et tibi jam tumidae nares, etfortia colla.

Nemesianus,Eclog.II.

Vid. PUBERTAS.

Nec non indicium delibatae virginitatis, apud antiquos. Primum enim ante concubium, novae nuptaecollumfilo circumdabat, aut nutrix ejus aut altera matrona. Postero mane eadem mensura revisebatur cervix, etsi filum breve inveniebatur, pronubae eam antea virginem et hac nocte defloratam clamabant. Sed contra, id est, si nulla cervicis accretio, adhuc integra dicebatur conjux, aut jam pridem et ante matrimonium delibata.

Non illam nutrix orienti luce revisens

Hesternocollumpoterit circumdare filo.

Catull. LIX, 376 sq.

collum amplecti:

Amplexa collum, basioque tam longo

Blandita, quam sunt nuptiae columbarum

Rogare coepit Phyllis amphoram vini.

Mart. XII, LXV, 7 sqq.

collum applicare: Molliter plicare et inflectere, ad suavia danda aut accipienda.

...applicansque collum,

Jucundum os oculosque suaviabor.

Catull., IX, 8 sq.

Sic de eodem motu Horatius:

Dum flagrantia detorquet ad oscula

Cervicem.

Horat.Od.II, XII, 25 sq.

collum plaudere: Palma leviter percutere. (Ovid. Art. Amat.I, 27.)

columbae: Veneri dicatae, tanquam in amore praemollissimae. Vid.Juvenalem, III, 201.

Amplexa collum, basioque tam longo

Blandita, quam sunt nuptiaecolumbarum.

Mart. XII, LXV, 7 sq.

Basia me capiunt blandas imitatacolumbas.

Tu mihi das, aviae qualia mane soles.

Mart. XI, CV, 9 sq.

Ex antiquo, symbolum fidei matrimonialis.

"Conjugii fidem non violantcolumbae."Plin. X, 34.

columbare: Mixtis linguis sese invicem osculari.

"Quid si quis foeminae cirro crispatae labriscolumbatur?"Senec.Ep.115.

columbaria: Proprie sunt foramina in peristrophiis, ubi columbae nidulentur.

"Credo alium in aliam belluam hominem vortier, Illic incolumbum, credo, leno vortitur. Nam incolumbaricollum haud multo post erit. In nervum illic hodie nidamenta congeret."Plaut.Rud.III, VI, 48 sqq.

columbatim: Molliculum verbum Catulli. Vid.Plin. Epist.202.

Pande, puella, genas roseas,

......

Porrige labra, labra corallina.

Dacolumbatimmitia basia.

Ex Catalect. vet. poet. edente Valeto, 1601.

columna: Pro pene.

Spectas me tamen et subinde rides:

Nimirum tibi salsa res videtur,

Adstans inguinibuscolumnanostris.

Priap. Carm.IX, 6 sqq.

Nec quae stat rigida supina vena,

De ligno mihi quolibetcolumnaest.

Mart. VI, XLIX, 2 sq.

Simili metaphora Juvenalis:

...Sed omnes

Noverunt Mauri atque Indi, quae psaltria penem

Majorem quam sunt duo Caesaris Anticatones, etc.

Sat.VI, 336 sqq.

Duo enim libri Caesaris adversus Catonem, in unum volumen complicati, ingentis scopi figuram referebant.

columna lactaria: Ad quam deponebantur pueri exposititii: stabat in foro olitorio. Vid.Fest., Alex. Rup., Plaut., Publ. Victor., etc.

colustra, colustrum, colostrum: Lac novum in mammis. (Non., Marc., Laber., Lucil.VIII, 10.)

Surripuit pastor quae nondum stantibus haedis

De primo matrum lactecolostradamus.

Mart. XIII, XXXV, 1 sq.

Inde,colustridicebantur, infantes aliti a muliere praegnante. (Plin.XVI, 28.)

coma: Ex more antiquorum, quicomamnutriverant, circa nuptias detondebant.

Conventum tamen et pactum, et sponsalia, nostra

Tempestate paras, jamque a tonsore magistro

Pecteris...

Juv. VI, 25 sqq.

coma nigra: In laude apud antiquos.

Spectandum nigris oculis,nigroque capillo.

Hor.de Art. Poet.37.

Et Lycum nigris oculis,nigroque

Crinedecorum.

Hor.Od.I, XXXII, 11 sq.

Capillitium nigrum Musis tribuit Pindarus.

coma flava: Sed dum pleraeque Romanae capite nigrabant, meretrices contra, fere omnes alienigenae, flavis crinibus dignoscebantur. Sic, mutata veste, Messalina, meretricis personam induens:

...Nigrumflavocrinem abscondentegalero,

Intravit calidum veteri centone lupanar.

Juv. VI, 120 sq.

Et Martialis ad quamdam impudicam nomine Lesbiam:

Arctoa de gentecomamtibi, Lesbia, misi

Ut scires quanto sit tuaflavamagis.

Mart. V, LXVIII, 1 sq.

coma myrtea: Eadem quam Gallicastaneamdicunt.

"Hodie quoque dicuntmyrteumqui medius est inter flavum et nigrum."Vet. Interpret.

Intonsi crines longa cervice fluebant,

Spirabat tyriomyrtearorecoma.

Tibull. III, IV, 27 sq.

comati: Molles, cinaedi, pathici.[TR3]Puerorum coma alebatur per cervicem demissa.

...Fusos cervix cui lactea crines

Excipit, et molli subnectit circulos auro.

Virgil.Aeneid.X, 137 sq.

Sed statim ut puberes facti, capillis attondebantur, in signum virilitatis; et caesaries eorum, Apollini sacrata, aut alii deo, templo ejus appendebatur. Vid.Stat. Sylv.III,praefat. ad Pollium et Mart.IX, XVII.

Delicati vero et catamiti indetonsi manebant,semper solliciti, ait Plinius,ut virilitatem effugerent; inde apud Synesium et Suidam adagium illud:nullus comatus, qui idem non sit cinaedus.

Comam enim alere parum virile putabant Stoici. VideJuvenalem, II, 15, et XI, 149.

comedere: Sensu obsceno.

Adsequitur nec opinantem, in caput insilit, ipsum

Commanducatur totum complexa,comestque.

Centon. ex Lucil.X, 5 sq.

"Talis est via mulieris adulterae, quaecomedit, et tergens os suum, dicit: Non sum operata malum."Salom.Proverb.XXX, 20.

comessationes: Epulae libidinosae; a coena differebant: nam coena casta erat, si non parca et temperata; dumcomessatiosolutissima et longe in noctem producta.

"Convivabatur frequenter et large, sed paene raptim: certe non ultra solis occasum, nec ut posteacomessaretur."Suet.in Domit.21.

"Sed vel luxuriae saevitiaeque deditus, epulas trifariam semper, interdum quadrifariam dispertiebat, in jentacula et prandia, et coenascomessationesque; facile omnibus sufficiens, vomitandi consuetudine."Idemin Vitell.13.

Famosissimae Romanorumcomessationesomni genere nequitiarum.

"...Non temere ulla illustriore foemina abstinuit: quas plerumque cum maritis ad coenam vocatas, praeterque pedes suos transeuntes, diligenter ac lente, mercantium more, considerabat. ... Quoties deinde libuisset, egressus triclinio, quum maxime placitam sevocasset, paulo post, recentibus adhuc lasciviae notis, reversus, vel laudabat palam, vel vituperabat, singula enumerans bona malave corporis atque concubitus."Idem.in Caligul.36.

"Libidines, amores, adulteria, convivia,comessationes, cantus."Cic.pro Cael.27.

Lupanaria disponebantur ad usum convivarum.

"Crepidinibus stagnilupanariaadstabant, illustribus foeminis completa; et contra scorta visebantur, nudis corporibus."Tacit.Annal.XV, XXXVII.

Nudae ministrabant puellae.

"Coenam ea lege condixit, ne quid ex consuetudine immutaret aut demeret; utquenudispuellis ministrantibus coenaretur."Suet.in Tiber.42.

Nudaeque saltatrices, crispantibus lumbis et obsceno motu, pruriginem spectantibus conciliabant (Macrob. Sat.II, 1;Buleng. de Conviv.Vid. AMBUBAIAE), dum tractatrices membra virorum sollicitabant.

Jacet occupato galbinatus in lecto,

......

Et aestuanti tenue ventilat frigus

Supina prasino concubina flabello;

Fugatque muscas myrtea puer virga;

Percurrit agili corpus arte tractatrix,

Manumque doctam spargit omnibus membris.

Mart. III, LXXXII, 5 sqq.

Bibebant poculis oblongis, penem referentibus.

...Vitreo bibit ille Priapo.

Juv. II, 95.

Unde apud Pliniumbibere per obscenitates. Panis et ipse forma venereus; nam ex siligine fiebant Priapi et inguina muliebria.

Illa siligineis pinguescit adultera cunnis.

Mart. IX, II, 3.

Comessationumlibidinis primi auctores Chaldaei.

"Babylonii maxime in vinum, et quae ebrietatem sequuntur, effusi sunt. Foeminarum, convivia ineuntium, in principio modestus est habitus; dein, summa quaeque amicula exuunt, paulatimque pudorem profanant: ad ultimum, ima corporum velamenta projiciunt. Nec meretricum hoc dedecus est, sed et matronarum virginumque, apud quas comitas est vulgati corporis vilitas."Q. Curt. V, I, 38.

ComessationesaComo, lascivorum conviviorum deo.

Vid. COMUS.

comissari:Comessationesagere. (Cic., Plaut.)

Hinc COMISSATOR (Cic.) et COMISSANS.

"Refectum igitur convivium est; adjuvit hilaritatemcomissantiscymbalistria."Petron.Sat.

comitare: Concubare. (Acc., Fest., Lubin., Antiq.)

comitialis morbus: Vulgo caducus.

"Hippocrates enim de coitu venereo ita existimabat, partem esse quamdam morbi teterrimi, quem nostricomitialemdixere."Gell. XIX, 2.

commaritus: Socius in amore.

"Sed eccum progreditur cum corona et lampade Meus socius, compar, commaritus, etc."Plaut.Cas.IV, II, 17 sq.

commilitones: Verbum belli, ab Heliogabalo ad rem veneream translatum.

"Omnes de circo, de theatro, de stadio, de omnibus locis et balneis, meretrices collegit in aedes publicas, et apud eas concionem habuit quasi militarem, dicens eascommilitones."Lamprid.in Heliogabal.

commiscere: Verbum venereum.

"Deinde partes corporis, et ad procreandum et ad concipiendum aptissimae, et in mare et in foemina;commiscendorumcorporum mirae libidines."Cic.de Nat. Deor.192.

Etcommiscendoquum semen forte virile

Foemineum mulsit subita vi...

Lucret. IV, 243 sq.

communis: De meretrice.

Conducta est pretio puella parvo

Communissatis omnibus futura.

Priap. Carm.XXXIV, 2 sq.

communis voluptas: Pro venerea.

compares: Mutuo amore connexi. Vid. PARES.

"Compressiones arctae amantiumcomparum."Plaut.Pseud.I, I, 64.

complexus: De nexu venereo.

Utere foemineiscomplexibus, utere, Victor,

Ignotumque sibi mentula discat opus.

Mart. XI, LXXIX, 1 sq.

componere latus: Concubare.

Tumcompone latuslateri, et cum pectore pectus.

Lucil.Frag.VIII, 6.

Mercurio et sanctis fertur Baebeidos undis

Virgineum Brimocomposuisse latus.

Propert. II, II, 11 sq.

comprimere: Stuprare.

Villica vel duricompressaest nupta coloni,

Incaluit quoties saucia vena mero.

Mart. IV, LXVI, 11 sq.

Vide Titum Livium, I, 14, ubicomprimerevirginem pro violare.

compressus: Substantive.

"Compressuscum virgine admissus dicitur. Plautus (Truc.II, VI, 17 sq.) etiam coitum cum meretricecompressumdici vult: "Nunc ad amicam, decimo mense post, Athenas Atticas Viso, quam gravidam reliqui meocompressu, quid ea agat."Non. Marc.

comprimere linguam: Irrumare. (Varr. et Plaut.)

Comus: Deus apud ethnicos habituscomessationum, nocturnarumque saltationem praeses. In militia ejus auctorabantur juvenes qui noctu, cum facibus musicisque instrumentis, ad amicarum januam procaciter lasciviebant, ut fores nonnumquam effringerent. Hinccrepalocomus, vinolentorum hymnus apudAristophan. in Ranis.

concelebrare: Sensu erotico, diu amare. (Non. Marc.) Id est, continuis dictis et factis, arteque delenifica, sibi alicujus amorem conciliare.

Phryne nobilis illa, ubi amatorem improbius quem

Multis inductum sermonibu'concelebravit,

Quid dare, quid sumpti facere ac praebere potis sit

Praeservit, labra delicat, hinc delenit amore.

Centon. ex Lucil.X, 1 sq.

concedere: Veneri assentire.

Ne sequerer moechas,concessaquum venere uti

Possem, etc.

Hor.Sat.I, IV, 113 sq.

concha: Pro mulierum pudendis.

"Te exconchanatam esse autumant: cave tu harumconchasspernas."Plaut.Rud.III, III, 42.

Ab hac testa, haud cunno absimili, quam Galli nominantpucelage.

concilia corporalia: (Arnob.) Coitus.

conciliabula: Tabernae et ganeae, quas conveniebant scortilla et quaestuariae viliores; humillimorum comessationes.

"Quid? si apud te veniat de subito prandium, aut polatio Forte, aut coena, ut solet in istis fiericonciliabulis."Plaut.Bacchid.I, I, 46 sq.

Sic idem, alio loco:conciliabulum damni.

conciliare: Connubia proponere; officium proxenetarum. Vid.ff. de Proxenetis. Tunc verbum castum.

Cur ego plector amans, si vir tibi marcet in armis?

Non me nupsisti conciliante seni.

Ovid.Amor.XIII, 41 sq.

conciliare: Sensu libidinoso; obsequium lenonum.

"Existimabatur enim Servilia, etiam filiam suam TertiamconciliareCaesari."Suet.in Jul. Caes.50.

"Tute ad eum adeas, tuteconcilies, tute poscas."Plaut.Trin.II, II, 105.

"Si non fastidis, inquit, foeminam ornatam, et hoc primum anno virum expertam,conciliotibi, o juvenis, sororem."Petron.Sat.

Inde:

conciliator: Pararius domini, similis emissariis qui, teste Lampridio, bene nasutos perquirebant, et ad Heliogabalum perducebant, ut eorum conditionibus uteretur.. Galliceun bonneau, un pourvoyeur.

"Praefectum praetorii quem habebat, occidit; in ejus locum matronianum veterem,conciliatoremfecit."Vopisc.de Car. imp.

conciliatrix: Non publice lena: sed clam et privatim stuprorum et adulteriorum sequestra.

Multis inde locis sermonibu' concelebrabit

Aetatem et faciem, ut saga et bonaconciliatrix:

Quod gracila est, pernix pedibus, quod pectore puro,

Quod puero similis; neque uti pyrgentia scorta.

Hic corpus solidum invenies; hic stare papillas

Pectore marmoreo...

Ex Centonibus Lucilianis, I, 1 sqq.[TR4]

"Non vides quam blandaconciliatrix, et quam sit lena ipsa natura."Cic.Nat. Deor.4.

concio meretricum: Romae prostibulas et scorta omnia in aedes publicas collegit Heliogabalus.

"Et apud eas concionem habuit quasi militarem, dicens eas commilitones: disputavitque de generibus et schematibus voluptatum."Lamprid.in Heliogabal.

Vid. SENACULUM.

concubare: Pro coire.

Credere vix possim nisi cogat credere partus,

Vos ego cum vestrisconcubuisseviris.

Ovid.Art. Amat.III, 103 sq.

concubina: Mulier viro suo non nupta, tamen propria, quasi uxor. Vid.leges romanasde Concubinis.

Matronae nomen matrisque familias honestatem retinebant: unde stuprum inconcubinamlege Julia plectebatur tanquam in ingenuam. Vid. INGENUA.

"Quae, si judicaretur certis quidem verbis, non novis nuptiis fieri cum superiore divortium, inconcubinaelocum duceretur."Cic.de Orat.

ConcubinasRomanos ingenuas habere vetuit Aurelianus, concedens tamen libertinas. (Vopisc. in Aurel.)

Et aestuanti tenue ventilat frigus

Supina prasinoconcubinaflabello.

Mart. III, LXXXII, 10 sq.

concubinus: Moechus, adulter.

Quod nubis, Proculina,concubino,

Et moechum modo, nunc facis maritum,

Ne lex Julia te notare possit;

Non nubis, Proculina, sed fateris.

Mart. VI, XXII, 1 sqq.

Pater ex Marulla, Cinna, factus es septem

Non liberorum; nam nec tuus quisquam,

......

Quartus cinaeda fronte, candido vultu,

Exconcubinonatus est tibi Lygdo.

Mart. VI, XXXIX, 1 sqq.

concubinus: Pusio, catamitus.

"Ferebant in Hispania Icelum e veteribusconcubinis, etc."Suet.in Galb.22.

Tuoque tristis filius, velis, nolis,

Cumconcubinonocte dormiet prima.

Mart. VIII, XLIV, 16 sq.

concubitus: Coitus.

...Ululantque Priapi

Maenades. O quantus tunc illis mentibus ardor

Concubitus!

Juv. VI, 316 sqq.

Nam quisconcubitus, veneris quis gaudia nescit?

Petron.Sat.

Inde passim apud Ovidium et alios:concubitus pati, etconcubitus petere.

Concubitusvarii modi. Novem coeundi modos ediderat poetria graeca, nomine Elephantis.

Facundos mihi de libidinosis

Legisti nimium, Sabelle, versus,

Quales nec Didymi sciunt puellae,

Nec mollesElephantidoslibelli.

Sunt illic veneris novem figurae,

Quales perditus audeat fututor.

Mart. XII, XLIII, 1 sq.

Novem illas exercitationes pingi jussit Tiberius.

"Cubicula plurifariam disposita tabellis ac sigillis lascivissimarum picturarum et figurarum adornavit,librisque Elephantidis instruxit, ne cui in opera edenda exemplar impetratae schemae deesset."Suet.in Tiber.43.

Modos ad duodecim protulit scortum quoddam nomine Cyrenes; quapropter factum est illi nomenδωδεχαμηχάνου, tanquam tu dicasduodecim machinamentorum.

Romae Sabellus de varioconcubitufusius scripserat. Vid.Mart.XII, XLIII. Sed carmen ejus periit. De hoc genere parcissime dicemus, nilque praeter quod necesse est ad intelligentiam morum romanorum.

Vide CRISSARE.

1° Ex lege naturae, supina jacet foemina cruribus divaricatis. Tunc, admisso viro, crissat.

2° Mulieres foetum appetentes, se tergo submittebant, more pecudum.

Quadrupedumque magis ritu, plerumque putantur

Concipere uxores, quia sic loca sumere possunt

Pectoribus positis, sublatis semina lumbis.

Lucret. IV, 1260 sqq.

3°Tollere pedes.Tollit mulier pedes, ut se patentius praebeat. Verbum nuptum, inter dicteria.

"Noli, inquam, de unopedesororis queri, licet etiamalterum tollas."Cic.ad Attic.II.

An ut matrona ornata phaleris pelagiis

Tollat pedesindomita in strato extraneo?

Petron.Sat.

Mammas teneas,pedes extollas, congenues, savies.

Noniusin Atellanarum Frag.

Protinus accedunt medici, medicaeque recedunt,

Tollunturque pedes;o medicina gravis!

Mart. XI, LXXII, 7 sq.

4°Pendula venus.Foemina super insidens.

"Super me sensim subsidens, ac crebra subsiliens, lubricisque gestibus nobilem spinam quatiens,pendulae venerisfructu me satiavit."Apul.Met.II

Foedissima venus a tribadibus deducta. Sic Juvenalis:

Lenonum ancillas posita Laufella corona

Provocat, et tollitpendentispraemiacoxae.

Juv. VI, 320 sq.

5°Mulier equitans.

"Puellam quidem exoravit ut sederet supra commendatam bonitatem, Coraci autem imperavit, ut lectum, in quo ipse jacebat, subiret, positisque in pavimento manibus, dominum lumbis suis commoveret. Ille lento parebat imperio, puellaeque artificium pari motu remunerabat. Quum ergo res ad effectum spectaret, clara Eumolpus voce exhortabatur Coraca, ut spissaret officum. Sic inter mercenarium amicamque positus, senex veluti oscillatione ludebat."Petron.Sat.

...acris ubi me

Natura incendit, sub clara nuda lacerna

Quaecumque excepit turgentis verbera caudae,

Clunibus aut agitavitequumlascivasupinum, etc.

Hor.Sat.II, VII, 47 sqq.

6°Supponere femur.Quum in latere cubans mulier, cubitoque fulta, se veneri divaricat, superiori femore lumbis admissarii molliter supposito. Modus delicatulis praedilectus.

Mille modi veneris; simplex minimique laboris

Quum jacet in dextrum semisupina latus.

Ovid.Art. Amat.III, 787 sq.

Noli admirari quare tibi femina nulla,

Rufe, velit tenerumsupposuisse femur.

Catull. LXIV, 1 sq.

Osculaque inseruit cupide luctantia linguis,

Lascivum femorisupposuitque femur.

Ovid.Amor.III, VI, 9 sq.

7°Mulier sedens.Cruribus divaricatis, virum pedibus stantem ad vulvam suris comprimit. VideRunkenium in Apul. Lugdun. Batav.1786.

concumbere: In venerem accipitur.

"Illorum fuisse consilium, ut occiso gladiatore, sanguine illius sese Faustina sublavaret, atque ita cum viroconcumberet."Capitolin.in Anton.

...Omnia graece,

Quum sit turpe magis nostris nescire latine.

Hoc sermone pavent; hoc iram, gaudia, curas,

Hoc cuncta effundunt animi secreta. Quid ultra?

Concumbuntgraece.

Juv. VI, 187 sqq.

condepsere: Commiscere; tractum a graecoδέψω: in obscenis. Vid. DEPSERE.

"Partem insipui, conclusi,condepsui."Pompon.Nupt. apud Non. Marc.

conditio: Saepe pro conjugio.

"Conditionemfiliae quaerere."Tit.-Liv. V.

"Optimum regnum occupari potestconditione."ff. de Sponsal. et cod. de Ritu nuptiarum.

"Conditionetua non utar."Verba repudium mittentis.Vid.Fest.etff. de Divort.

"Narravi amicis multis consilium meumDe conditionehac."Plaut.Aulul.III, V, 1 sq.

conditio: De catamitis, meretricibus, et moechis.

"Siquidem Faustinam satis constat apud Caietamconditionessibi et nauticas et gladiatorias elegisse."Jul. Capitolin.in Anton.

"Etconditionesquaesitas per amicos, qui matresfamilias et adultas aetate virgines denudarent atque perspicerent, tanquam Thoranio magone vendente."Suet.in Aug.71.

conditio: Pro verendis.

"Romae denique nil egit aliud, nisi ut emissarios haberet, qui et bene nasutos perquirerent, eosque ad aulam perducerent, ut eorumconditionibusfrui posset."Lamprid.in Heliogabal.

conducere: Ad stuprum puerum aut puellam ducere; officium lenonis aut conciliatoris.Conducereenim est emere (Non. Marc.), aut locare.

"Caedundum illum egoconduxi."Plaut.Aulul.III, VI, 31.

Conductaest pretio puella parvo,

Communis satis omnibus futura.

Priap. Carm.XXXIV, 2 sq.

"Ubi sunt isti scortatores, qui soli inviti cubant? Haec nox scita est exercendo scortoconductomale."Plaut.Amph.I, I, 131 sq.

Hicmale conductumpro magno pretio: quod lenoni damnosum.

confarreatio: Matrimonii ritus antiquior, cum decem testibus, et sacrificio solemni, cui panisfarreusadhibebatur.

"Priscos legitime, sacraque appelatione,matrimonia farreatadixisse a communionefarris."Dionys. II.

"Talis mulieris matrimoniumconfarreaturus."Apul.Met.X

confectus: Fractus viribus, exfututus nimia venere.

Confectusque, macerque, pallidusque,

Qui quondam ruber et valens solebam

Fures caedere quamlibet valentes.

Priap. Carm.XXV, 8 sqq.

conficere: Stuprare, violare. NamconficereapudNon.etLucil.XXVIII, 30 dicitur pro frangere.

"Virginem quam amabat, eamconfecihinc molestia."Terent.Eunuch.V, V, 6.

"Quum affatim desaevisset,conficeretura Doriphero liberto; cui etiam, sicut ipsi Sporus, ita ipse denupsit."Suet.in Neron.29.

Ter languidior coliculi tepente thyrso,

Ferrum timui, quod trepido male dabat usum.

Nec jam poteram, quod modoconficerelibebat.

Petron.Sat.

confutuere: Verbum Catullianum, de contubernalibus qui foeminam communem habent.

Solis putatis esse mentulas vobis?

Solis licere quidquid est puellarum

Confutuere, et putare ceteros hircos?

Catull. XXXV, 3 sqq.

Similitudine verbicommilitare.

congenuare, congenulare: Verbum infimae latinitatis; inter se contortiplicare femina, ut solent amantes, hederarum in morem. Vid.Douz. in Apul.Ἀνεχόμ.et SINUARE.

congermanescere: Corporibus conjungi, coalescere.

"Jamque aemula libidine in amoris parilitatemcongermanescentimecum, etc."Apul.Met.V.

congressus: Pro coitu.

"Congressufoeminarum pollui."Plin. XII, 4.

Conisalus: Deus apud Athenienses, qui simili fere ritu colebatur, quo Priapus apud Romanos. VideStrab.I.

conjungere somnos: De venereo concubitu.

...Adveniet fausto cum sidere conjux,

Quae tibi flexanimo mentem perfundet amore,

Languidulosque paret tecumconjungere somnos,

Levia substernens robusto brachia collo.

Catull. LIX, 328 sqq.

conjungere: Copulare. Dictum ajugo. (Non. Marc.)

conjugium: Pro legitimis nuptiis. Primus dicitur Cecrops marem et foeminam in connubium junxisse. (Vid.Justin. lib.I, etEuseb. in praefatione Chronicorum.) Antea enim graecae mulieres, more pecudum, miscello concubitu utebantur; ut pueriμονοφυεῖςdicerentur, id est unius naturae, quia matrem tantum agnoscerent, patre prorsum incerto.

De Electione conjugiisic Petronius Afranius:

Moribus et vultu mulier quaeratur habenda:

Horrida nam facies multo celatur ab auro.

Si quis erit sponsus talem qui ducat avarus,

Ipse suam horrebit; feritas dissolvet amorem.

Illa calens veniet, dorsum dabit iste calenti,

Cogeturque suo suras submittere asello,

Concubitu turpi monstrum paritura biforme,

Quemque suum mulier timeat pertingere natum.

Discite formosas aurum superare puellas.

Petron. AfraniiFrag. sub hoc titulo, 1 sqq.

connubium: Matrimonium. Hinc:

connubiale carmen: Epithalamium. (Claud. Panegyr.VII, 130.)

connubia fallere: Adulteria committere.

Lusus erat sacraeconnubia falleretaedae.Mart. VI, II, 1.

conquiniscere: Inclinari ad patiendam paedicationem. (Non. Marc.,Lubin. Antiquar.)

"Faciundum est puerile officium;conquiniscamad cistulam."Plaut.Cistell.IV, I, 5.

consectari: De lenonibus, totoque conciliatorum genere.

"Ad equas fuisti scitus admissarius, Qui consectare qua mares, qua foeminas."Plaut.Mil.IV, III, 19 sq.

conserere: Vide LATUS.

constuprare: Eodem sensu quo stuprare.

"In iis qui violassent ingenuam, matremfamiliasconstuprassent, maxima supplicia majores nostri consumpserunt."Cic.ad Herenn.IV.

"Qui prope in gremiis parentum praetextatos liberosconstupravit."Id.de Pet. cons.

"Hunc adolescentulum mutua libidineconstupratum, mox taedio profugum, etc."Suet.in Vitell.12.

consuescere: Proprie de stupro. Dicitur de viro mulieri , et de foemina viro. Vid.Terent. Hecyr.IV, 1, 41.

"Huc omnes mulieres quibuscumque ipseconsueverat, conveniebant."Cic.in Verr.VII, 25.

consuetudo: Eodem sensu.

"Mane sedere in cubiculo coepit, atque exspectareconsuetudinemmeam."

"Cum omnibus sororibus suisconsuetudinemfecit."Suet.in Caligul.24.

Back to Index Next