La vento-trolojTŝjuh! Buh! diras nord-ventulo,ululas trans nudaj altejoj;blankbarbe li flagras per nigra flugil’,blankiĝas sur mont’ kaj herbejoj.— Tŝju ...Tŝjuh-hu-hu! diras trol’ nord-uesta.Turniĝas kiloj, jaĥtoj.Kirliĝas la maro el profund’,skuiĝas ĝis dek kvin klaftoj.— Tŝju ...Tŝjui-lu! diras uesta maruloen sia elmara furi’.Dance li ludas sur brunaj deklivoj;fidinda ne estas li.— Tŝju ...Tŝjui-lu! diras uesta maruloen sale malseka furor’.Li logas per sun’ kaj bluo milda.Finiĝas ofte per plor’!— Tŝju ...Tŝjui-su! diras ul’ orienta,li akras en sia hel’.Li venas de brilaj montopintoj,kalvaj kun blanka ĉapel’.— Tŝju ...Sulilu! diras suda lum-elf’susure en foliar’,kaj lude li kantas kaj milde fajfaskun haroj el bunta florar’.— Tŝju ...Sulilu! diras suda lum-elf’;paŝtado tiam bonas.Kalme estas ĉe ŝton’ sub sun’;ŝafidoj miaj petolas.— Tŝju ...Sulilu! Beata somerokun sun’ sur ej’ kaj labor’.Jen ĝuas mi dormon en erikej’;vekiĝas el ĝi sen plor’.— Tŝju ...
Tŝjuh! Buh! diras nord-ventulo,ululas trans nudaj altejoj;blankbarbe li flagras per nigra flugil’,blankiĝas sur mont’ kaj herbejoj.— Tŝju ...
Tŝjuh-hu-hu! diras trol’ nord-uesta.Turniĝas kiloj, jaĥtoj.Kirliĝas la maro el profund’,skuiĝas ĝis dek kvin klaftoj.— Tŝju ...
Tŝjui-lu! diras uesta maruloen sia elmara furi’.Dance li ludas sur brunaj deklivoj;fidinda ne estas li.— Tŝju ...
Tŝjui-lu! diras uesta maruloen sale malseka furor’.Li logas per sun’ kaj bluo milda.Finiĝas ofte per plor’!— Tŝju ...
Tŝjui-su! diras ul’ orienta,li akras en sia hel’.Li venas de brilaj montopintoj,kalvaj kun blanka ĉapel’.— Tŝju ...
Sulilu! diras suda lum-elf’susure en foliar’,kaj lude li kantas kaj milde fajfaskun haroj el bunta florar’.— Tŝju ...
Sulilu! diras suda lum-elf’;paŝtado tiam bonas.Kalme estas ĉe ŝton’ sub sun’;ŝafidoj miaj petolas.— Tŝju ...
Sulilu! Beata somerokun sun’ sur ej’ kaj labor’.Jen ĝuas mi dormon en erikej’;vekiĝas el ĝi sen plor’.— Tŝju ...
Ne estas facileHo povra, nun vi frostas, ĝentila mia ŝaf’sub pluvo el la uesto, skualaj ĵet’ kaj paf’!La ŝton’ feina ŝirmas vin kontraŭ humidec’.Kurbiĝu kaj ĉekuŝu, tieas la eblec’por mildec’.Bovino volas hejmen; streĉiga estas pel’;trankvilo ne troviĝas sub daŭra pluv’ de l’ ĉiel’.Sed en fojnejo nia nun regas nur malplen’.Ni haltu en l’ altejo; ni trovos ion jen,sen troa pen’.Ne estas tiel aĉe en ŝirm’ ĉe l’ roka mur’;pasigu ni la tempon en iom da sekur’!Kaj eble tie huldro enlasos nin al si;ŝi scias, ke hodiaŭ dum paŝt’ suferas ni,vi kaj mi.Laŭ dorso komenciĝis malvarma akva flu’.Mi tretis en la marĉon, kaj truon havas ŝu’.Malseka peze estas vestaĵo ĉe la sin’.Nun haltu kaj atendu, ho kara vi, bovin’,sekvu min!Malvarmas; baldaŭ frosto en brusto pikos min.Rapidos mi al varmo en domo de patrin’.Mi povos ripozeti post ŝanĝo de vestaĵ’;farunon vi ricevos. Estos varma la trinkaĵ’,ho ŝataĵ’!
Ho povra, nun vi frostas, ĝentila mia ŝaf’sub pluvo el la uesto, skualaj ĵet’ kaj paf’!La ŝton’ feina ŝirmas vin kontraŭ humidec’.Kurbiĝu kaj ĉekuŝu, tieas la eblec’por mildec’.
Bovino volas hejmen; streĉiga estas pel’;trankvilo ne troviĝas sub daŭra pluv’ de l’ ĉiel’.Sed en fojnejo nia nun regas nur malplen’.Ni haltu en l’ altejo; ni trovos ion jen,sen troa pen’.
Ne estas tiel aĉe en ŝirm’ ĉe l’ roka mur’;pasigu ni la tempon en iom da sekur’!Kaj eble tie huldro enlasos nin al si;ŝi scias, ke hodiaŭ dum paŝt’ suferas ni,vi kaj mi.
Laŭ dorso komenciĝis malvarma akva flu’.Mi tretis en la marĉon, kaj truon havas ŝu’.Malseka peze estas vestaĵo ĉe la sin’.Nun haltu kaj atendu, ho kara vi, bovin’,sekvu min!
Malvarmas; baldaŭ frosto en brusto pikos min.Rapidos mi al varmo en domo de patrin’.Mi povos ripozeti post ŝanĝo de vestaĵ’;farunon vi ricevos. Estos varma la trinkaĵ’,ho ŝataĵ’!
BirdojKra! Kra! grakas korniko,sub nuboj en peza flug’,Humila vestiĝas ŝi per kamlot’sen brila butika tuk’.Ŝi iras sur kampo en aroj.Pri gajno ne mankas sci’.Ŝi ŝajnas digna bienmastrino;ŝin tamen ne fidu vi.Ŝi havas leĝan okuponĉe muro, barilo kaj pont’,sed kiam atente ni pririgardas,ŝi ŝtelis ovojn sen hont’.«Skar-rar!» diras pigo,ŝi saltas kokete laŭ ŝajn’.Skaras kaj vigle baskuladas,kaj taŭgas neniel ajn.Ŝi estas vagulino,disvastigant’ de kverel’;ŝi ĝojas je klaĉo, mensogo kaj mok’;ne estas ŝi fremda pri ŝtel’.«Kvirli-kvit!» diras sturno,verd-nigra en brilo de sun’.Ĝoje ŝi saltas perle belakiel infano en jun’.«Tip-tip!» kuradante dirasgracia motacil’.Ŝi estas kiel infana penso,pura en sia babil’.«Smek-smek!» saksikolo pepasseke sur sia ŝtonar’.Sed eta, bruna birdo-reĝosin kaŝas inter florar’.«Tirli-ti!» alaŭdo flugasĉielen sur ĝojo-ond’.Kaj kiam ŝi tirlas en fru-mateno,fariĝas nova la mond’.«Tirli-ti!» alaŭdo leviĝasal volba ĉiel’ en aŭror’.Kiam ŝi tirlas en fru-matenotikliĝas en mia kor’.«Vi-vip!» la vanelo fierasper sia kapa gest’,en plum-ĉapelo, velura jakokaj blanka silka veŝt’.Ovojn belajn mi trovis en nesto.Sekve rabiĝis ĝi.Birda patrino dolore pepis;— neniam plu faros mi.Pluvio, la bela, bruna birdo,velurvestita trezor’,kiam ŝi fajfas en erikejo,varmiĝas en mia kor’.Pluvio, la bela, bruna birdo,kun paŝoj malpezaj sur grund’, —kiam ŝi fajfas en erikejo,mi ploras en kora fund’.
Kra! Kra! grakas korniko,sub nuboj en peza flug’,Humila vestiĝas ŝi per kamlot’sen brila butika tuk’.
Ŝi iras sur kampo en aroj.Pri gajno ne mankas sci’.Ŝi ŝajnas digna bienmastrino;ŝin tamen ne fidu vi.
Ŝi havas leĝan okuponĉe muro, barilo kaj pont’,sed kiam atente ni pririgardas,ŝi ŝtelis ovojn sen hont’.
«Skar-rar!» diras pigo,ŝi saltas kokete laŭ ŝajn’.Skaras kaj vigle baskuladas,kaj taŭgas neniel ajn.
Ŝi estas vagulino,disvastigant’ de kverel’;ŝi ĝojas je klaĉo, mensogo kaj mok’;ne estas ŝi fremda pri ŝtel’.
«Kvirli-kvit!» diras sturno,verd-nigra en brilo de sun’.Ĝoje ŝi saltas perle belakiel infano en jun’.
«Tip-tip!» kuradante dirasgracia motacil’.Ŝi estas kiel infana penso,pura en sia babil’.
«Smek-smek!» saksikolo pepasseke sur sia ŝtonar’.Sed eta, bruna birdo-reĝosin kaŝas inter florar’.
«Tirli-ti!» alaŭdo flugasĉielen sur ĝojo-ond’.Kaj kiam ŝi tirlas en fru-mateno,fariĝas nova la mond’.
«Tirli-ti!» alaŭdo leviĝasal volba ĉiel’ en aŭror’.Kiam ŝi tirlas en fru-matenotikliĝas en mia kor’.
«Vi-vip!» la vanelo fierasper sia kapa gest’,en plum-ĉapelo, velura jakokaj blanka silka veŝt’.
Ovojn belajn mi trovis en nesto.Sekve rabiĝis ĝi.Birda patrino dolore pepis;— neniam plu faros mi.
Pluvio, la bela, bruna birdo,velurvestita trezor’,kiam ŝi fajfas en erikejo,varmiĝas en mia kor’.
Pluvio, la bela, bruna birdo,kun paŝoj malpezaj sur grund’, —kiam ŝi fajfas en erikejo,mi ploras en kora fund’.
Je somermezoSuda pluv’! Somera pluv’!gutas milde el nubeto;ardan aeron ĝi freŝigas,sunbrulita kamp’ rosiĝas.Gutas kaj gutadas longe;ter’, printemp’ laviĝas sanaj;ĉesas post labor’ kontentamilde, dolĉe pluv’ vespere.Malfermiĝas ekspiranteflor’, foli’, vivantoj ĉiuj,tigo, ŝalm’, eriko freŝa,la mirik’ kaj junipero.Feliĉego elspiriĝasen la miloj da odoroj,miloj da odoroj dolĉaj, —ĝis l’ aer’ balzame fluas.Volvas teron en flaraĵonama svarmo de la vivo,kiel la vual’ sur brunajrondaj, logaj inaj mamoj.Injo kun brutar’ trankvilainter la montetoj paŝtasnorde ĉe la nigra lago,kunkreskanta marĉ’ per musko.Marĉ’ profunda, danĝeregasub la musk’ kaj marĉa lano.Funde de la stagna lagodormas la erikserpento.En dekliv’ brutar’ paŝtiĝasbuŝkaptante eriketojn;vigle la ŝafidoj dancasal patrin’ por suĉon serĉi.Kiam sin somer-vesperovolvas mole super tero,kaj la hela fum’ vesperavid-miraĝe levas ĉion —jen trikaĵon ŝi forgesaspro impreso de la sensojkaj en senpripensaj pensojglitas for, vizie revas:Vidas ke herbej’ viviĝas,ke vekiĝas ĉe ŝtonarokaj rekreskas la herbarokie jen brutar’ paŝtiĝis.Montulin’ en blua jupo,sur la brust’ arĝent-folioj,sidas sub dekliv’ sur tufo,ŝutas salon al bovinoj.Ŝi ekstaras kaj logvokas,ŝultre ondas la hararo;sin la grego vic-arigaskaj montaren vice paŝas.Brut’ post brut’ en bona ordo,laste Dimeld, granda bovo,kvazaŭ ombra ar’ en movosiluetas en la nordo.Estingiĝis lum’ surtera,grize velkas nuba ondo,aŭskultante kuŝas mondo;sonas kvazaŭ kant’ vespera.*Longe restis vi kaj mien la hejm-paŝtejo;por somero iros nial la Skar-montejo.Venu, vi bovin’, kun mi!Skar-deklivo freŝas pli.Brutaro!Brutaro!Sur mont’ estas verda herbaro!Bovinoj!Bovidoj!Hoj! Dimeld kaj Dros,Hoj! Randeliros,je vesper’!Bone estas ĉe Norda-mont’en bosko subterula.Longa la trankvila nokt’!Kurta tag’ sunbrula!Freŝo, paco en montar’,ŝirmo kontraŭ malbonfar’.Kiam ŝveba nebulej’malheligas teron,ni vagante laŭ altej’ĝuas la liberon.Dum nebulo sur dekliv’ —sendanĝera huldra viv’.Trol’ min ofte en vesper’ame alparolas;promesiĝas mont’ kaj ter’se mi lin nur volas.Tute ne allogas minvivo kiel trol-edzin’.Huldro en aflikta plag’ame bruli devaspor la hela knab’ de l’ tag’,kiun ŝi prirevas.Huldran econ ŝanĝus mi,kontraŭ estontec’ kun li.Sunleviĝ’ kaj sunsubir’,vintroj venas, pasas;sen amik’ kun amdezir’huldro sola vagas.Longe daŭros ema brul’;venos ne la hela ul’.Brutaro!Brutaro!Sur mont’ estas verda herbaro!Bovinoj!Bovidoj!Paŝtejen sopir’,altejen la ir’je vesper’!
Suda pluv’! Somera pluv’!gutas milde el nubeto;ardan aeron ĝi freŝigas,sunbrulita kamp’ rosiĝas.Gutas kaj gutadas longe;ter’, printemp’ laviĝas sanaj;ĉesas post labor’ kontentamilde, dolĉe pluv’ vespere.Malfermiĝas ekspiranteflor’, foli’, vivantoj ĉiuj,tigo, ŝalm’, eriko freŝa,la mirik’ kaj junipero.Feliĉego elspiriĝasen la miloj da odoroj,miloj da odoroj dolĉaj, —ĝis l’ aer’ balzame fluas.Volvas teron en flaraĵonama svarmo de la vivo,kiel la vual’ sur brunajrondaj, logaj inaj mamoj.
Injo kun brutar’ trankvilainter la montetoj paŝtasnorde ĉe la nigra lago,kunkreskanta marĉ’ per musko.Marĉ’ profunda, danĝeregasub la musk’ kaj marĉa lano.Funde de la stagna lagodormas la erikserpento.En dekliv’ brutar’ paŝtiĝasbuŝkaptante eriketojn;vigle la ŝafidoj dancasal patrin’ por suĉon serĉi.Kiam sin somer-vesperovolvas mole super tero,kaj la hela fum’ vesperavid-miraĝe levas ĉion —jen trikaĵon ŝi forgesaspro impreso de la sensojkaj en senpripensaj pensojglitas for, vizie revas:Vidas ke herbej’ viviĝas,ke vekiĝas ĉe ŝtonarokaj rekreskas la herbarokie jen brutar’ paŝtiĝis.Montulin’ en blua jupo,sur la brust’ arĝent-folioj,sidas sub dekliv’ sur tufo,ŝutas salon al bovinoj.Ŝi ekstaras kaj logvokas,ŝultre ondas la hararo;sin la grego vic-arigaskaj montaren vice paŝas.Brut’ post brut’ en bona ordo,laste Dimeld, granda bovo,kvazaŭ ombra ar’ en movosiluetas en la nordo.
Estingiĝis lum’ surtera,grize velkas nuba ondo,aŭskultante kuŝas mondo;sonas kvazaŭ kant’ vespera.
*
Longe restis vi kaj mien la hejm-paŝtejo;por somero iros nial la Skar-montejo.Venu, vi bovin’, kun mi!Skar-deklivo freŝas pli.
Brutaro!Brutaro!Sur mont’ estas verda herbaro!Bovinoj!Bovidoj!Hoj! Dimeld kaj Dros,Hoj! Randeliros,je vesper’!
Bone estas ĉe Norda-mont’en bosko subterula.Longa la trankvila nokt’!Kurta tag’ sunbrula!Freŝo, paco en montar’,ŝirmo kontraŭ malbonfar’.
Kiam ŝveba nebulej’malheligas teron,ni vagante laŭ altej’ĝuas la liberon.Dum nebulo sur dekliv’ —sendanĝera huldra viv’.
Trol’ min ofte en vesper’ame alparolas;promesiĝas mont’ kaj ter’se mi lin nur volas.Tute ne allogas minvivo kiel trol-edzin’.
Huldro en aflikta plag’ame bruli devaspor la hela knab’ de l’ tag’,kiun ŝi prirevas.Huldran econ ŝanĝus mi,kontraŭ estontec’ kun li.
Sunleviĝ’ kaj sunsubir’,vintroj venas, pasas;sen amik’ kun amdezir’huldro sola vagas.Longe daŭros ema brul’;venos ne la hela ul’.
Brutaro!Brutaro!Sur mont’ estas verda herbaro!Bovinoj!Bovidoj!Paŝtejen sopir’,altejen la ir’je vesper’!
La herbsezonoFalĉiĝas laŭvice la bunta florar’,ĉar kantas falĉiloj en suka herbar’la herbojn elradikantaj.Facilas falĉad’ en rosmola herbej’.Laŭvice svingadas sin en la falĉej’la knaboj kvazaŭ dancantaj.Jes, svingu kaj razu herbejon, falĉist’.Odore disfalas la herb’ sen rezist’.Aroma mondo de floroj!Inundas deklivon, vilaĝon l’ odor’,kaj sento de sekureco en kor’dum mezsomertagaj horoj.Alternu nun suno kaj vent’ sur herbej’,ke l’ dia rikolto en nia fojnej’sekure, benite stokiĝu.Ke estu sufiĉa sekeco sub sun’,ke putre ne velku la fojn’ dum aŭtun’,kaj Julo ĝojiga fariĝu.
Falĉiĝas laŭvice la bunta florar’,ĉar kantas falĉiloj en suka herbar’la herbojn elradikantaj.Facilas falĉad’ en rosmola herbej’.Laŭvice svingadas sin en la falĉej’la knaboj kvazaŭ dancantaj.
Jes, svingu kaj razu herbejon, falĉist’.Odore disfalas la herb’ sen rezist’.Aroma mondo de floroj!Inundas deklivon, vilaĝon l’ odor’,kaj sento de sekureco en kor’dum mezsomertagaj horoj.
Alternu nun suno kaj vent’ sur herbej’,ke l’ dia rikolto en nia fojnej’sekure, benite stokiĝu.Ke estu sufiĉa sekeco sub sun’,ke putre ne velku la fojn’ dum aŭtun’,kaj Julo ĝojiga fariĝu.
Injeto mirasKnabinoj rastas, falĉas knabar’;ŝerckrioj flugas en gejunular’.— Jen kiam la sorto regas —.Vigle estas sur la herbejojen la herbaro laŭ la falĉejoj.— Jen kiam la sorto regas —.Ekridi kaj ŝerci — nun bone pri ĝi;kelkfoje tion ja faras eĉ mi.— Jen kiam la sorto regas —.Imagu ke knabon afablan mi vidus,kiu pri mi, Montarino, ne ridus!— Jen kiam la sorto regas —.Jes, ŝerce petoli faradu knabin’,sed tamen ĉu edzinigu ŝi sin?— Jen kiam la sorto regas —.Se belas knab’ kiel infanul’,li iĝos malĝentila junul’.— Jen kiam la sorto regas —.Se juna ulo afabla estas,li iĝos trol’ kiam li plenkreskas.— Jen kiam la sorto regas —.Imagu logi al svata iro.Imagu rajdi al nupt’ kun viro.— Jen kiam la sorto regas —.Atendas nura mizer’ edzinon,sed vivo sen viro ne logas knabinon.— Jen kiam la sorto regas —.Amuz’ por knabino, sed pen’ por edzin’.Prudento mankas al juna in’.— Jen kiam la sorto regas —.Prefere al ŝanĝi virginan statonakceptos mi paŝtistinan faton.— Jen kiam la sorto regas ...Prefere al dura edzina pen’mi iros almozi en ĉies bien’.— Jen kiam la sorto regas ...Prefere al zorgoj pri idoj kaj vir’mi povrulinos en land’ kaj foir’.— Jen kiam la sorto regas ...Ridi kaj ŝerci supraĵe, — jen mi;sed kisi barbulon? Ho, fore de ĝi!— — Sed tamen, — se l’ sorto regus?
Knabinoj rastas, falĉas knabar’;ŝerckrioj flugas en gejunular’.— Jen kiam la sorto regas —.
Vigle estas sur la herbejojen la herbaro laŭ la falĉejoj.— Jen kiam la sorto regas —.
Ekridi kaj ŝerci — nun bone pri ĝi;kelkfoje tion ja faras eĉ mi.— Jen kiam la sorto regas —.
Imagu ke knabon afablan mi vidus,kiu pri mi, Montarino, ne ridus!— Jen kiam la sorto regas —.
Jes, ŝerce petoli faradu knabin’,sed tamen ĉu edzinigu ŝi sin?— Jen kiam la sorto regas —.
Se belas knab’ kiel infanul’,li iĝos malĝentila junul’.— Jen kiam la sorto regas —.
Se juna ulo afabla estas,li iĝos trol’ kiam li plenkreskas.— Jen kiam la sorto regas —.
Imagu logi al svata iro.Imagu rajdi al nupt’ kun viro.— Jen kiam la sorto regas —.
Atendas nura mizer’ edzinon,sed vivo sen viro ne logas knabinon.— Jen kiam la sorto regas —.
Amuz’ por knabino, sed pen’ por edzin’.Prudento mankas al juna in’.— Jen kiam la sorto regas —.
Prefere al ŝanĝi virginan statonakceptos mi paŝtistinan faton.— Jen kiam la sorto regas ...
Prefere al dura edzina pen’mi iros almozi en ĉies bien’.— Jen kiam la sorto regas ...
Prefere al zorgoj pri idoj kaj vir’mi povrulinos en land’ kaj foir’.— Jen kiam la sorto regas ...
Ridi kaj ŝerci supraĵe, — jen mi;sed kisi barbulon? Ho, fore de ĝi!— — Sed tamen, — se l’ sorto regus?
KondamnitaAŭtuna vesper’ super plata land’.Ekkrako mara ĉe l’ norda strand’.Ueste blu-fridaj nuboj en ŝveb’.L’ okulo de l’ tag’ estingiĝas en krev’.La marĉoj dormas en bruma vesper’.Averte susuras fluanta river’.Nebule insidas sorĉa fort’; —rapidas Injeto al hejma kort’.*Sed vidas ŝi sur la kamp’ ĉe l’ river’strangan oldulon, kurbita al ter’.Vestoj de jam pasinta jarcent’ŝirmas lin kontraŭ la ŝira vent’.Frapas ŝin akra anima ŝok’.Ne povas ŝi movi sin el la lok’.Ŝancele iras la vir’ laŭ la bord’malantaŭ partiga barila pord’.Stumble klopodas li sen trankvil’tiri kaj levi, sed staras baril’.Levas kaj skuas per brak’ kaj krur’.La ŝtonoj kuŝas fiksitaj al mur’.Li krias kaj ploras el brusta prem’;krias en plor’ kiel kant’ en trem’.*Mi, sklavo al riĉeca ŝajn’,animon vendis por eta gajn’;por jena povra pec’ de ter’ĵuris mi min al eterna sufer’.Havenon kaj hejmon ne trovas mi.Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.Kiu perfidis dum viv’ en mond’,por tiu sekvas kondamna respond’.Perdiĝis fido, perdiĝis renom’.Troveblas neniu amika dom’.Senvoja nun, kaduka mi!Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.Jen translokiĝis partiga ŝton’senhoneste de mi pro mon’.Rompiĝis fido, rompiĝis vort’,nun senamika mia sort’.Ne trovos patran sinon mi.Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.
Aŭtuna vesper’ super plata land’.Ekkrako mara ĉe l’ norda strand’.
Ueste blu-fridaj nuboj en ŝveb’.L’ okulo de l’ tag’ estingiĝas en krev’.
La marĉoj dormas en bruma vesper’.Averte susuras fluanta river’.
Nebule insidas sorĉa fort’; —rapidas Injeto al hejma kort’.
*
Sed vidas ŝi sur la kamp’ ĉe l’ river’strangan oldulon, kurbita al ter’.
Vestoj de jam pasinta jarcent’ŝirmas lin kontraŭ la ŝira vent’.
Frapas ŝin akra anima ŝok’.Ne povas ŝi movi sin el la lok’.
Ŝancele iras la vir’ laŭ la bord’malantaŭ partiga barila pord’.
Stumble klopodas li sen trankvil’tiri kaj levi, sed staras baril’.
Levas kaj skuas per brak’ kaj krur’.La ŝtonoj kuŝas fiksitaj al mur’.
Li krias kaj ploras el brusta prem’;krias en plor’ kiel kant’ en trem’.
*
Mi, sklavo al riĉeca ŝajn’,animon vendis por eta gajn’;por jena povra pec’ de ter’ĵuris mi min al eterna sufer’.Havenon kaj hejmon ne trovas mi.Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.
Kiu perfidis dum viv’ en mond’,por tiu sekvas kondamna respond’.Perdiĝis fido, perdiĝis renom’.Troveblas neniu amika dom’.Senvoja nun, kaduka mi!Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.
Jen translokiĝis partiga ŝton’senhoneste de mi pro mon’.Rompiĝis fido, rompiĝis vort’,nun senamika mia sort’.Ne trovos patran sinon mi.Je nom’ de Jesuo, helpu min Di’.
La lunluminojDormas en vintro la tera sin’.Juna betulo en prujna lin’kvazaŭ arĝente muldita,staras kiel el stela glim’.Dormas en vintra somno la ter’.Lumas la lun’ en ĉiela sfer’.Miloj da diamantojglimas sur branĉoj en frost-veter’.Tuj ekbrilas radioj sen fin’,kiam la branĉoj movas sin.Kvazaŭ vivas la boskosub gemoj ŝutitaj super ĝin.Injo sen sens’ kaj pens’ dum star’gapas al tiu arĝenta klar’;subite ŝi vidas inojn;dance iras la hela ar’.Hela aro en ronda ir’paŝas silente en ŝveba gir’,kvazaŭ sonĝe dancantajlaŭ tintil’ kaj arĝenta lir’.Kreis ilin aera pal’;el luna krep’ estas rob’ kaj ŝal’,kudritaj per stela brilo,kaŝas mametojn karesa vual’.Laŭdorse falas flagranta harar’,glima kvazaŭ arĝenta ar’.Super la palaj vangojen stela sonĝo okula par’.Sunon ne spertis ilia vid’;dancas la juna aro sen rid’;rigide nur ili ridetas.Dormas la trajtoj en sia frid’.Injo staras kvazaŭ en tranc’,rigardas sonĝe al tiu danc’.Kapklinas ili salute,kaj dissolviĝas en bruma trans’.
Dormas en vintro la tera sin’.Juna betulo en prujna lin’kvazaŭ arĝente muldita,staras kiel el stela glim’.
Dormas en vintra somno la ter’.Lumas la lun’ en ĉiela sfer’.Miloj da diamantojglimas sur branĉoj en frost-veter’.
Tuj ekbrilas radioj sen fin’,kiam la branĉoj movas sin.Kvazaŭ vivas la boskosub gemoj ŝutitaj super ĝin.
Injo sen sens’ kaj pens’ dum star’gapas al tiu arĝenta klar’;subite ŝi vidas inojn;dance iras la hela ar’.
Hela aro en ronda ir’paŝas silente en ŝveba gir’,kvazaŭ sonĝe dancantajlaŭ tintil’ kaj arĝenta lir’.
Kreis ilin aera pal’;el luna krep’ estas rob’ kaj ŝal’,kudritaj per stela brilo,kaŝas mametojn karesa vual’.
Laŭdorse falas flagranta harar’,glima kvazaŭ arĝenta ar’.Super la palaj vangojen stela sonĝo okula par’.
Sunon ne spertis ilia vid’;dancas la juna aro sen rid’;rigide nur ili ridetas.Dormas la trajtoj en sia frid’.
Injo staras kvazaŭ en tranc’,rigardas sonĝe al tiu danc’.Kapklinas ili salute,kaj dissolviĝas en bruma trans’.
ProfanadoŜi tristas, la knabin’,en tim’ de io;frostiĝas ŝia sin’de sombra scio.Ĉu baldaŭ loĝu ŝisur draŭg-insuloj?Ĉu celu nun pri ŝila in-junuloj?Ŝi brulas en torpor’eĉ kiam ventas.Pri pika brustdolor’ŝi ade sentas.Ĉe brutoj dum paŝtad’ŝi rev-langvoras,sencelas en vagad’,ne plu memoras.Dimanĉon kun patrin’al kirk’ ŝi iras.Per sankta vort’ l’ anim’ĉu refortiĝas?Alrulas el la mar’la nub’ pluvadon.Obtuzas nebular’sonorigadon.Ŝi vage tra tombej’en tristo venas.Jen osto en herbej’,kaj ĝin ŝi prenas.Solene ĉe la sin’ŝi tuj ĝin kaŝu.Fantomojn el l’ anim’ĝi nun forĉasu.
Ŝi tristas, la knabin’,en tim’ de io;frostiĝas ŝia sin’de sombra scio.
Ĉu baldaŭ loĝu ŝisur draŭg-insuloj?Ĉu celu nun pri ŝila in-junuloj?
Ŝi brulas en torpor’eĉ kiam ventas.Pri pika brustdolor’ŝi ade sentas.
Ĉe brutoj dum paŝtad’ŝi rev-langvoras,sencelas en vagad’,ne plu memoras.
Dimanĉon kun patrin’al kirk’ ŝi iras.Per sankta vort’ l’ anim’ĉu refortiĝas?
Alrulas el la mar’la nub’ pluvadon.Obtuzas nebular’sonorigadon.
Ŝi vage tra tombej’en tristo venas.Jen osto en herbej’,kaj ĝin ŝi prenas.
Solene ĉe la sin’ŝi tuj ĝin kaŝu.Fantomojn el l’ anim’ĝi nun forĉasu.
La postulantoSur lito ŝi dum nokta hor’aŭskultas kiel vent’ kun plor’la domon ĉirkaŭblovas.La tempo lantas dum la ir’;pro brulo jen, jen frida ŝir’ne dormi Injo povas.Kuŝanta en premiga tord’ŝi aŭdas frapon al la pord’;ŝin atentigas tiu.Demandas ŝi: Ĉu estas hom’en ĉi vetero ekster dom’?— Sed ne respondas iu.Irante tien fojojn trineniun tamen vidas ŝi.Ŝi timas ion fian,kaj sub kovrilo en la lit’preĝadas buŝe sen hezit’tri fojojn «Patro Nia»-n.Dum kuŝas ŝi je ŝvita brul’,ĉe l’ lit’ aperas draŭga ul’.Ĉu venis li tra l’ planko?Li staras blanka kaj sen vort’kaj lamas per pied’ sen fort’ĝis ĉe la lita flanko.Potenca forto de l’ mortint’sentigas ŝin paralizint’.La gorĝo sufokiĝas.Per frida man’ li palpas ŝinĝis ene ĉe l’ premita sin’la osto ektuŝiĝas.«La mia!» raŭke krias li,«konsekran ŝloson rompis viper ŝtelo de ostero;revenu kaj remetu ĝin;de l’ draŭga fato savu minal paco en la tero.»Li malaperas; el horor’vekiĝas ŝi kaj kun ĝemplor’ĉe panjon sin enŝovas.Pro ties milda komprenem’ŝi pacon post la kora prem’kaj dormon baldaŭ trovas.Ekstere daŭre blovas.
Sur lito ŝi dum nokta hor’aŭskultas kiel vent’ kun plor’la domon ĉirkaŭblovas.La tempo lantas dum la ir’;pro brulo jen, jen frida ŝir’ne dormi Injo povas.
Kuŝanta en premiga tord’ŝi aŭdas frapon al la pord’;ŝin atentigas tiu.Demandas ŝi: Ĉu estas hom’en ĉi vetero ekster dom’?— Sed ne respondas iu.
Irante tien fojojn trineniun tamen vidas ŝi.Ŝi timas ion fian,kaj sub kovrilo en la lit’preĝadas buŝe sen hezit’tri fojojn «Patro Nia»-n.
Dum kuŝas ŝi je ŝvita brul’,ĉe l’ lit’ aperas draŭga ul’.Ĉu venis li tra l’ planko?Li staras blanka kaj sen vort’kaj lamas per pied’ sen fort’ĝis ĉe la lita flanko.
Potenca forto de l’ mortint’sentigas ŝin paralizint’.La gorĝo sufokiĝas.Per frida man’ li palpas ŝinĝis ene ĉe l’ premita sin’la osto ektuŝiĝas.
«La mia!» raŭke krias li,«konsekran ŝloson rompis viper ŝtelo de ostero;revenu kaj remetu ĝin;de l’ draŭga fato savu minal paco en la tero.»
Li malaperas; el horor’vekiĝas ŝi kaj kun ĝemplor’ĉe panjon sin enŝovas.Pro ties milda komprenem’ŝi pacon post la kora prem’kaj dormon baldaŭ trovas.
Ekstere daŭre blovas.
En la nebuloĈe vitro staras ŝi dum pluvet’;Ĉe l’ sin’ kaŝiĝas la draŭg-ostet’.Denove ekfridas bruste angor’.Kirkveston surmetas ŝi en fervor’.La oston ŝi volvas en tukon de lin’;al kirko ŝi tuj rapidigas sin.Neston ŝi fosas en tomba ter’,sed je rigard’: neniu oster’!Konfuzis ŝin iu sorĉa truk’,ĉar for estas osto kaj for la tuk’.Fridiĝas ŝi nun, ne estas ĝoj’;ŝi fosas kaj serĉas sur tomb’ kaj voj’.Sovaĝe ŝi fosas, l’ anim’ en panik’;ŝi fosas ĝis sangas unga radik’.Ŝi serĉas ĝis ŝvelas la man’ en dolor’;nenion ŝi trovas; for estas for.Brueto de paŝ’ en tombeja angul’.Skuata de rido jen staras grizul’.«Por vi merite! Ho-ho! Hi-hi!Hieraŭ forgesis vi lakton por mi!»For li estas sur vigla krur’.Hurlas la vent’ laŭ kirka mur’.Sola ŝi staras; for la gnom’.Frapas la vent’ al la kirka dom’.Murmur’ el tero atingas ŝin:«Osteto mia! — — — Redonu ĝin — —»Ŝi kion faru? Kien la kur’?Nebulas sombre ĉe l’ kirka tur’.El tomb’ etendas sin krifa man’.Ŝi krias pro timo, kaj ek elan’.
Ĉe vitro staras ŝi dum pluvet’;Ĉe l’ sin’ kaŝiĝas la draŭg-ostet’.
Denove ekfridas bruste angor’.Kirkveston surmetas ŝi en fervor’.
La oston ŝi volvas en tukon de lin’;al kirko ŝi tuj rapidigas sin.
Neston ŝi fosas en tomba ter’,sed je rigard’: neniu oster’!
Konfuzis ŝin iu sorĉa truk’,ĉar for estas osto kaj for la tuk’.
Fridiĝas ŝi nun, ne estas ĝoj’;ŝi fosas kaj serĉas sur tomb’ kaj voj’.
Sovaĝe ŝi fosas, l’ anim’ en panik’;ŝi fosas ĝis sangas unga radik’.
Ŝi serĉas ĝis ŝvelas la man’ en dolor’;nenion ŝi trovas; for estas for.
Brueto de paŝ’ en tombeja angul’.Skuata de rido jen staras grizul’.
«Por vi merite! Ho-ho! Hi-hi!Hieraŭ forgesis vi lakton por mi!»
For li estas sur vigla krur’.Hurlas la vent’ laŭ kirka mur’.
Sola ŝi staras; for la gnom’.Frapas la vent’ al la kirka dom’.
Murmur’ el tero atingas ŝin:«Osteto mia! — — — Redonu ĝin — —»
Ŝi kion faru? Kien la kur’?Nebulas sombre ĉe l’ kirka tur’.
El tomb’ etendas sin krifa man’.Ŝi krias pro timo, kaj ek elan’.
Injeto malsanaPro febro ŝi deliras;tage kaj nokte doloras.Vartas ŝin Panjo laŭ la pov’;silente por Injo ŝi ploras.«Vi alta Dio supre,ne ŝarĝu sur min ĉi tion!Vi scias ŝi estas la lasta por mi.Ne prenu for de mi Injon.Fil’ mia velis transmaren;li ne estis knab’ estiminda.Iris urben plej aĝa filin’;Ŝi nun estas ĉies preninda.La dua filino mortis;rompis ĝi koron mian.Povra, bona Lizabet’,ne ĝuus vi vivon vian.Nun mi ne havas pliajn;indulgi min grace vi devos.Lasu mian Injeton en pac’ĝis min el la mond’ vi ricevos.»Injeto kuŝas delire,lamentas en halucinoj.Kun monstroj kaj draŭgoj baraktas ŝi,murmuras pri lunluminoj.
Pro febro ŝi deliras;tage kaj nokte doloras.Vartas ŝin Panjo laŭ la pov’;silente por Injo ŝi ploras.
«Vi alta Dio supre,ne ŝarĝu sur min ĉi tion!Vi scias ŝi estas la lasta por mi.Ne prenu for de mi Injon.
Fil’ mia velis transmaren;li ne estis knab’ estiminda.Iris urben plej aĝa filin’;Ŝi nun estas ĉies preninda.
La dua filino mortis;rompis ĝi koron mian.Povra, bona Lizabet’,ne ĝuus vi vivon vian.
Nun mi ne havas pliajn;indulgi min grace vi devos.Lasu mian Injeton en pac’ĝis min el la mond’ vi ricevos.»
Injeto kuŝas delire,lamentas en halucinoj.Kun monstroj kaj draŭgoj baraktas ŝi,murmuras pri lunluminoj.
NeĝoŝtormoPeze bruas, rompiĝas kaj krakas,sombriĝas pro neĝa falado;alteje nubiĝas, glacioj knaras,elmare hurlas tondrado.De fortoj senbridaj la tero premiĝas;kaj frosto krevigas, ŝtormĵetoj ruliĝas;kaj voj’ kaj ej’kaj ĉiu pasejde neĝaj dunoj fermiĝas.Kaj lupoj ululas en altaj krutejoj,kun ŝaŭma sang’ ĉe dentaro.Embuskas la niks’ sub glaci’ en fluejoj,kadavre fetora la flaro.Tra mara ŝaŭmo draŭgo kaŝiras,hurlante en ŝtormo, mokante alkrias;rikana rideg’;al li la predeg’!Per kadavroj la bordo pontiĝas.Ĉiel’ kaj altej’ kaj la grizaj ŝtonegojkovriĝas per neĝa blovado;kaj fale bruas en mont’ kaj rokegoj,kaj bolas sur ŝer’ kaj ĉe kabo.Pro fortoj senbridaj la mond’ dezertiĝos,kaj ĉio ŝiriĝos kaj ekneniiĝos;kaj best’ kaj hom’sin ŝirmas en dom’.Ĉu vivo nun estingiĝos?*Ŝi kuŝas gestante en plend’, Injet’;ekstere ĉio griziĝas.Rigardas ŝi time tra fenestret’;teruraj ogroj vidiĝas;Injeto febre trepidas.Kiel montaj ombroj ili laŭ ŝajn’kun kapo en nuboj iras.Ĉielon kaj maron kaj ĉion ajnili turnas kaj trene tiras,kaj ĉion per koto ŝmiras.Unu en maro ĝis la tali’el fundo ĝin skue movas;alia sur iu nordeja glaci’el aĉa faŭkego blovas;similan oni ne trovas.Iu estas en fora nord-uest’nubaron pezan tiranta.Neĝon blovas ogrin’ en tempest’el tuta povo spiranta,la junan printempon pelanta.Sur Skarekula en roka tru’,dancejo satana dum Julo,kunsidas vice trolinoj dek dusorĉantaj per raŭka ululoestingon de l’ sun’ en nebulo.Se ili atingus al sia cel’,por troloj estus konkero;la viv’ estingiĝus treme en gel’;ekregus mallum’ sur la terokaj kovrus ĉion glaĉero.Ridetas la sun’ super nub’ kaj nebul’;indulge toleri ĝi provas;atingos ĝin nek ilia ulul’nek sorĉ’, kiun ili kovas; —lerni ili ne povas.
Peze bruas, rompiĝas kaj krakas,sombriĝas pro neĝa falado;alteje nubiĝas, glacioj knaras,elmare hurlas tondrado.De fortoj senbridaj la tero premiĝas;kaj frosto krevigas, ŝtormĵetoj ruliĝas;kaj voj’ kaj ej’kaj ĉiu pasejde neĝaj dunoj fermiĝas.
Kaj lupoj ululas en altaj krutejoj,kun ŝaŭma sang’ ĉe dentaro.Embuskas la niks’ sub glaci’ en fluejoj,kadavre fetora la flaro.Tra mara ŝaŭmo draŭgo kaŝiras,hurlante en ŝtormo, mokante alkrias;rikana rideg’;al li la predeg’!Per kadavroj la bordo pontiĝas.
Ĉiel’ kaj altej’ kaj la grizaj ŝtonegojkovriĝas per neĝa blovado;kaj fale bruas en mont’ kaj rokegoj,kaj bolas sur ŝer’ kaj ĉe kabo.Pro fortoj senbridaj la mond’ dezertiĝos,kaj ĉio ŝiriĝos kaj ekneniiĝos;kaj best’ kaj hom’sin ŝirmas en dom’.Ĉu vivo nun estingiĝos?
*
Ŝi kuŝas gestante en plend’, Injet’;ekstere ĉio griziĝas.Rigardas ŝi time tra fenestret’;teruraj ogroj vidiĝas;Injeto febre trepidas.
Kiel montaj ombroj ili laŭ ŝajn’kun kapo en nuboj iras.Ĉielon kaj maron kaj ĉion ajnili turnas kaj trene tiras,kaj ĉion per koto ŝmiras.
Unu en maro ĝis la tali’el fundo ĝin skue movas;alia sur iu nordeja glaci’el aĉa faŭkego blovas;similan oni ne trovas.
Iu estas en fora nord-uest’nubaron pezan tiranta.Neĝon blovas ogrin’ en tempest’el tuta povo spiranta,la junan printempon pelanta.
Sur Skarekula en roka tru’,dancejo satana dum Julo,kunsidas vice trolinoj dek dusorĉantaj per raŭka ululoestingon de l’ sun’ en nebulo.
Se ili atingus al sia cel’,por troloj estus konkero;la viv’ estingiĝus treme en gel’;ekregus mallum’ sur la terokaj kovrus ĉion glaĉero.
Ridetas la sun’ super nub’ kaj nebul’;indulge toleri ĝi provas;atingos ĝin nek ilia ulul’nek sorĉ’, kiun ili kovas; —lerni ili ne povas.
La drakoPia-Per amas la mondon ĉi;bienojn kaj kampojn kolektis li,sufiĉe ricevis neniam.La Haŭgastad-ejo, de panjo bien’,en hume mola, fekunda teren’,ĝin havi avidis li ĉiam.Ĝi estos nun baldaŭ je lia dispon’.Vidvinon li prunte helpis per mon’por porti la edzon en tombon.Kreskadis per rentoj la ŝuld’ laŭ esper’,printempe okazos aŭkcia afer’;akiros li jen la ĉiomon.Trunkege dika en iu tag’li sidas sur benk’ postulante pri pag’:«Ne plue de mi vi ŝirmiĝos».Ne helpas la plenda patrina pet’:«Nun kiel fariĝos? Ho povra Injet’!Al vilaĝa prizorg’ ni peliĝos!»Sed ĉesas pro timo la veo kaj plor’;ĉar kuŝas Injeto sur lit’ en stupor’,terure aspekta sen senso.Pala sin turnas la maljunulin’:«La bieno kun domo, do prenu vi ĝinkun viv’ sur la konscienco.»«Al kio ŝi gapas? Kia horor’?»balbutas Per-Pia, griziĝas kolor’,«ŝi vidas teruran ion!»«Infan’ mia povra, paciĝu nun vi;nutraĵon ni trovos por ambaŭ ni,— ja eĉ se ŝtelu mi ĉion.»Injeto siblas en paroksism’:«La drako — kun faŭko kiel abism’ ...flamanta de kap’ ĝis la vosto ...Sinjoro ... Jesuo ... Ho jen la diabl’!» —— Kun arĝenta baston’ Pia-Per laŭ kapabl’elsaltas ĉe l’ porda fosto.
Pia-Per amas la mondon ĉi;bienojn kaj kampojn kolektis li,sufiĉe ricevis neniam.La Haŭgastad-ejo, de panjo bien’,en hume mola, fekunda teren’,ĝin havi avidis li ĉiam.
Ĝi estos nun baldaŭ je lia dispon’.Vidvinon li prunte helpis per mon’por porti la edzon en tombon.Kreskadis per rentoj la ŝuld’ laŭ esper’,printempe okazos aŭkcia afer’;akiros li jen la ĉiomon.
Trunkege dika en iu tag’li sidas sur benk’ postulante pri pag’:«Ne plue de mi vi ŝirmiĝos».Ne helpas la plenda patrina pet’:«Nun kiel fariĝos? Ho povra Injet’!Al vilaĝa prizorg’ ni peliĝos!»
Sed ĉesas pro timo la veo kaj plor’;ĉar kuŝas Injeto sur lit’ en stupor’,terure aspekta sen senso.Pala sin turnas la maljunulin’:«La bieno kun domo, do prenu vi ĝinkun viv’ sur la konscienco.»
«Al kio ŝi gapas? Kia horor’?»balbutas Per-Pia, griziĝas kolor’,«ŝi vidas teruran ion!»«Infan’ mia povra, paciĝu nun vi;nutraĵon ni trovos por ambaŭ ni,— ja eĉ se ŝtelu mi ĉion.»
Injeto siblas en paroksism’:«La drako — kun faŭko kiel abism’ ...flamanta de kap’ ĝis la vosto ...Sinjoro ... Jesuo ... Ho jen la diabl’!» —— Kun arĝenta baston’ Pia-Per laŭ kapabl’elsaltas ĉe l’ porda fosto.
La helpoTerure estas nokte;la fridaj mortintoj venasĉi tien el la fermita tombej’;kaj ĉiuj ŝin ĉirkaŭĉenas.L’ aeron gestante frapadasper manoj pugne premitajla ar’ kun ridaĉaj makzeloj en faŭk’kaj dentoj grimac-disigitaj.«Draŭgo-oston vi ŝtelis ...Draŭgo-oston vi prenis ...Fride estas en nia tombej’.Pacon en mort’ vi ĝenis ...»En tima sufok’ ŝi baraktas;sufere sin plende tordas;panjo ne havas pacon en kor’,ĉar sombraj pensoj ŝin mordas.La pastron ŝi serĉas por helpo;primajstras li sorĉaĵojn,kaj per la sankta, potenca vort’li ligos malicajn estaĵojn.En mantel’ kaj kolum’ la pastroalta ĉelite staras;malicajn fortojn konas li;kolera li tuj ekflamas.Li legas el sankta libro;preĝe li sorĉi celas:«En nom’ de Jesu’ mi ordonas je Di’,kaj vin el la korpo forpelas.»Krakego tra l’ tuta domo;fumtube hurlo terura;panjo ekploras larmojn el ĝojo;ŝi scias sin nun sekura.Injeto malfermas l’ okulojn,tre belajn en blua kolor’;li benas ŝin per la blanka man’,kio donas pacon en kor’.«Benu kaj gardu vin la Sinjor’,»li diras la preĝon dian;«okulo lia prilumu vin,kaj donu li pacon sian!» —Parolas la pastro al panjo:«Revenos la sano kaj fort’.»Li rajdas sur la fidela ĉevalofor de l’ kvieta kort’.Injeto poste sentimadum kuŝo trankvile mienis.Beniĝu de Di’ tiu pia vir’!Li fortojn malicajn katenis.
Terure estas nokte;la fridaj mortintoj venasĉi tien el la fermita tombej’;kaj ĉiuj ŝin ĉirkaŭĉenas.
L’ aeron gestante frapadasper manoj pugne premitajla ar’ kun ridaĉaj makzeloj en faŭk’kaj dentoj grimac-disigitaj.
«Draŭgo-oston vi ŝtelis ...Draŭgo-oston vi prenis ...Fride estas en nia tombej’.Pacon en mort’ vi ĝenis ...»
En tima sufok’ ŝi baraktas;sufere sin plende tordas;panjo ne havas pacon en kor’,ĉar sombraj pensoj ŝin mordas.
La pastron ŝi serĉas por helpo;primajstras li sorĉaĵojn,kaj per la sankta, potenca vort’li ligos malicajn estaĵojn.
En mantel’ kaj kolum’ la pastroalta ĉelite staras;malicajn fortojn konas li;kolera li tuj ekflamas.
Li legas el sankta libro;preĝe li sorĉi celas:«En nom’ de Jesu’ mi ordonas je Di’,kaj vin el la korpo forpelas.»
Krakego tra l’ tuta domo;fumtube hurlo terura;panjo ekploras larmojn el ĝojo;ŝi scias sin nun sekura.
Injeto malfermas l’ okulojn,tre belajn en blua kolor’;li benas ŝin per la blanka man’,kio donas pacon en kor’.
«Benu kaj gardu vin la Sinjor’,»li diras la preĝon dian;«okulo lia prilumu vin,kaj donu li pacon sian!» —
Parolas la pastro al panjo:«Revenos la sano kaj fort’.»Li rajdas sur la fidela ĉevalofor de l’ kvieta kort’.
Injeto poste sentimadum kuŝo trankvile mienis.Beniĝu de Di’ tiu pia vir’!Li fortojn malicajn katenis.
Je sunsubiroLeviĝas feoland’ el mar’kun pinta mont’.Ĝi kuŝas en vespera klar’ĉe l’ horizont’.En griza volv’ mi vidis ĝin,en nub-vapor’,sanktejon ĉe la mara lim’en fea for’.Ĝi dormas, tiu panoram’,en sonĝa sorĉ’,sed jen la sunsubir’ en flam’,enorma torĉ’!Kaj sangoruĝa sob la tag’,purpura ŝvel’,en glim’ kaj arda ekflamad’kaj en fabel’.Glacia brulo en kulmin’kaj or-torent’!L’ aer’: ardej’! Kolor’ de vin’,smerald’, arĝent’!Forvelkas flam’ sur pala rand’en mara ond’;serenas ree feoland’ĉe l’ horizont’.Dum laca vag’ ĝi logis minpro pac-sopir’,sed tiu land’ nur montras sinje sunsubir’.
Leviĝas feoland’ el mar’kun pinta mont’.Ĝi kuŝas en vespera klar’ĉe l’ horizont’.
En griza volv’ mi vidis ĝin,en nub-vapor’,sanktejon ĉe la mara lim’en fea for’.
Ĝi dormas, tiu panoram’,en sonĝa sorĉ’,sed jen la sunsubir’ en flam’,enorma torĉ’!
Kaj sangoruĝa sob la tag’,purpura ŝvel’,en glim’ kaj arda ekflamad’kaj en fabel’.
Glacia brulo en kulmin’kaj or-torent’!L’ aer’: ardej’! Kolor’ de vin’,smerald’, arĝent’!
Forvelkas flam’ sur pala rand’en mara ond’;serenas ree feoland’ĉe l’ horizont’.
Dum laca vag’ ĝi logis minpro pac-sopir’,sed tiu land’ nur montras sinje sunsubir’.
Printempa tag’Ho jen ĉiel’ en pur’ kaj sun’.Benata mi, printempas nun.Jen ludas viv’ en land’, laŭ strand’;Libera mi el la malsan’.Ho, kian tagon donis Di’!Al monta pinto vidas mi.Sur mar’ aera diafan’min benas per sunluma ban’!Aŭdiĝas kant’. Mi vidas: Jenalaŭdo alte en seren’triladas en la blua hel’;atingos baldaŭ al ĉiel’.Flugile remas tra la klar’la mevo elen super mar’.Trilad’, kvivito, pepo, kant’en arb’, arbust’, sur kort’ kaj kamp’.Ho, nun la sun’ karesas minper varmoflu’ ĉe dors’ kaj sin’,kaj ŝvebas milde la brizet’de l’ sala maro en blovet’!Jen ĝermas tig’, burĝon’ en ŝvel’,leviĝas suko sub la ŝel’.Ho, dolĉa sent’! Vekiĝas ĝi ...Beate juna estas mi!
Ho jen ĉiel’ en pur’ kaj sun’.Benata mi, printempas nun.Jen ludas viv’ en land’, laŭ strand’;Libera mi el la malsan’.
Ho, kian tagon donis Di’!Al monta pinto vidas mi.Sur mar’ aera diafan’min benas per sunluma ban’!
Aŭdiĝas kant’. Mi vidas: Jenalaŭdo alte en seren’triladas en la blua hel’;atingos baldaŭ al ĉiel’.
Flugile remas tra la klar’la mevo elen super mar’.Trilad’, kvivito, pepo, kant’en arb’, arbust’, sur kort’ kaj kamp’.
Ho, nun la sun’ karesas minper varmoflu’ ĉe dors’ kaj sin’,kaj ŝvebas milde la brizet’de l’ sala maro en blovet’!
Jen ĝermas tig’, burĝon’ en ŝvel’,leviĝas suko sub la ŝel’.Ho, dolĉa sent’! Vekiĝas ĝi ...Beate juna estas mi!
Sur monta vojetoEn tim’ mi iras en montar’,l’ animo en sufok’.Ho-hu! karcer’ de terurar’por mi nun tiu lok’!Malvastas brust’ sub peza prem’,ne spiri povas mi.Pensadas mi kun tima trem’:La pint’, ĉu falos ĝi?Jen blokas roka mura front’por vid’, anim’ kaj sens’.Per griza kruta krest’ de l’ mont’bariĝas mia mens’.Izola mia stato nunsen freŝa mara vent’.Obtuza estas la rezon’de kri’ el roka fend’.Se for de roka sovaĝej’mi turnas min en tim’,tuj baras blua krut-ŝtonej’jen por la vido-lim’.Ho-hu! Mallum’, premiga sent’!Fridiĝas je genu’.Kaj hu! Dezerta mortsilent’!Kvazaŭas tomba tru’.
En tim’ mi iras en montar’,l’ animo en sufok’.Ho-hu! karcer’ de terurar’por mi nun tiu lok’!
Malvastas brust’ sub peza prem’,ne spiri povas mi.Pensadas mi kun tima trem’:La pint’, ĉu falos ĝi?
Jen blokas roka mura front’por vid’, anim’ kaj sens’.Per griza kruta krest’ de l’ mont’bariĝas mia mens’.
Izola mia stato nunsen freŝa mara vent’.Obtuza estas la rezon’de kri’ el roka fend’.
Se for de roka sovaĝej’mi turnas min en tim’,tuj baras blua krut-ŝtonej’jen por la vido-lim’.
Ho-hu! Mallum’, premiga sent’!Fridiĝas je genu’.Kaj hu! Dezerta mortsilent’!Kvazaŭas tomba tru’.
La ĝentila knaboĜis nun do servis Jon en la paŝtejo,plej aĝa fil’ de Amund en la Brot;vidiĝas la bien’ en montfendejosur ŝtupo en la montoflanka krut’.Por li finiĝis servo de paŝtad’;li, plenkreskul’, dungiĝos por falĉad’.Vizaĝon lian junan plibeligashararo hela, densa ĉe la frunt’;sur lip’ lanugo kreskas kvazaŭ punt’,kaj en la buŝo blankaj dentoj ridas.Li lerte saltas kiel kapra id’;moleston li prikantas nur kun rid’.Li akompanos ŝin en tiu tagopor montri al ŝi vojojn en l’ altej’;konata estu ja la sovaĝej’por ke ŝi ne eraru dum la vago.Kaj konu ŝin ja ankaŭ la brutar’;fremdulon ne tuj fidas la bestar’.La grego estas en l’ altej’ pelata.Pli pura la aer’ ol iam ajn;rokaron eĉ vestigis sankta ŝajn’en glim’ de lumo el ĉiel’ portata.Profunde spiras ŝi dum sia vag’kaj suĉas vivon el ĉi dia tag’.Li kantas, fajfas, drivas, babiladas,jen knab’ en embaras’, jen saĝa vir’,pri suno kaj vetero dum ventadas,pri montoj, brutoj en la sama spir’.Rakontas li pri besto kaj bestino;pri «Dokka» multe, sonorilbovino.Libera sentas ŝi sin amikin’;babilas same pri hazard-temaro.Ridaĉa, frida li ne montras sin,ne kiel knaboj en la vilaĝaro.Li ŝin ja simple, bone, rektenomas;moknomon ŝian ŝajne li ne konas.Li montras al ŝi rokojn kaj la rojon,kaj ŝtonon, kiu sorĉe turnas sin,kaj la krutejon kie avo fojonmortpafis al rapida boacin’;sed en la boske bela betulej’,ho sciu, iam estis urs-kuŝej’.Pri troloj duonŝerce ŝi demandas.«Ho jes!» respondas li sen iu mok’.«Ja loĝas iuj kaj en mont’ kaj rok’;sed multe pli ĉirkaŭe vage plandas.»Sciiĝas nun ke saĝa estas Jon;li tiras libron el la poŝa fon’.«Vi eble kredas ne ke trol’ troviĝas?»— kurbigas lipon trajto de malfid’ —;«por pli ol unu en memor’ teniĝas,ke trol’ montriĝis al okula vid’.En tiu libro ion trovis mi!Ke vero estas, tion vidos vi.»Apenaŭ povas ŝi la ĝojon regi.Malantaŭ ŝton’ troviĝas eksidej’.Trankvilas la brutaro sur paŝtej’.Sekuraj ili do komencas legi.Tenera iĝas antaŭ Jon l’ okul’.Ŝi lernas nun, ke belas knaba ul’.La libro estas nigra kvazaŭ ter’;laŭ legkapabl’ ne ofte li ĝin legas.Pri niks’ kaj trolo estas la afer’,kaj pri la vero ili persvadiĝas.Atente ŝi aŭskultas lin en fid’:«Ho, ĉu ne vero!» krias ŝi kun rid’.Nun povas «tiuj» moki pri l’ afero;jen laŭ la libro kredas ankaŭ Jon;— kaj kune sidas ili ĉe la ŝton’;rakontas ambaŭ tute en libero,manĝetas dume en komuna ĝu’;reiron Jon forgesas, sidas plu.La strangan vorton mire aŭdas lipost ĵuro ke li tion prisilentas,ke ankaŭ al ŝi mem ja en vizi’transmondaj uloj foje sin prezentas.Li donas manon, plena de estim’.Kaj kiom ŝi rakontas! Sorĉ’ sen lim’!Daŭrigas ili sen atent’ pri hor’.Malfrue estas, certe post la sesa.Salutas gregon li je iro for;kaj karan «Dokka» tuŝas man’ karesa.For estas li, kaj sola restas ŝi.— Sed «Dokka», tiun prenas ŝi al si.
Ĝis nun do servis Jon en la paŝtejo,plej aĝa fil’ de Amund en la Brot;vidiĝas la bien’ en montfendejosur ŝtupo en la montoflanka krut’.Por li finiĝis servo de paŝtad’;li, plenkreskul’, dungiĝos por falĉad’.
Vizaĝon lian junan plibeligashararo hela, densa ĉe la frunt’;sur lip’ lanugo kreskas kvazaŭ punt’,kaj en la buŝo blankaj dentoj ridas.Li lerte saltas kiel kapra id’;moleston li prikantas nur kun rid’.
Li akompanos ŝin en tiu tagopor montri al ŝi vojojn en l’ altej’;konata estu ja la sovaĝej’por ke ŝi ne eraru dum la vago.Kaj konu ŝin ja ankaŭ la brutar’;fremdulon ne tuj fidas la bestar’.
La grego estas en l’ altej’ pelata.Pli pura la aer’ ol iam ajn;rokaron eĉ vestigis sankta ŝajn’en glim’ de lumo el ĉiel’ portata.Profunde spiras ŝi dum sia vag’kaj suĉas vivon el ĉi dia tag’.
Li kantas, fajfas, drivas, babiladas,jen knab’ en embaras’, jen saĝa vir’,pri suno kaj vetero dum ventadas,pri montoj, brutoj en la sama spir’.Rakontas li pri besto kaj bestino;pri «Dokka» multe, sonorilbovino.
Libera sentas ŝi sin amikin’;babilas same pri hazard-temaro.Ridaĉa, frida li ne montras sin,ne kiel knaboj en la vilaĝaro.Li ŝin ja simple, bone, rektenomas;moknomon ŝian ŝajne li ne konas.
Li montras al ŝi rokojn kaj la rojon,kaj ŝtonon, kiu sorĉe turnas sin,kaj la krutejon kie avo fojonmortpafis al rapida boacin’;sed en la boske bela betulej’,ho sciu, iam estis urs-kuŝej’.
Pri troloj duonŝerce ŝi demandas.«Ho jes!» respondas li sen iu mok’.«Ja loĝas iuj kaj en mont’ kaj rok’;sed multe pli ĉirkaŭe vage plandas.»Sciiĝas nun ke saĝa estas Jon;li tiras libron el la poŝa fon’.
«Vi eble kredas ne ke trol’ troviĝas?»— kurbigas lipon trajto de malfid’ —;«por pli ol unu en memor’ teniĝas,ke trol’ montriĝis al okula vid’.En tiu libro ion trovis mi!Ke vero estas, tion vidos vi.»
Apenaŭ povas ŝi la ĝojon regi.Malantaŭ ŝton’ troviĝas eksidej’.Trankvilas la brutaro sur paŝtej’.Sekuraj ili do komencas legi.Tenera iĝas antaŭ Jon l’ okul’.Ŝi lernas nun, ke belas knaba ul’.
La libro estas nigra kvazaŭ ter’;laŭ legkapabl’ ne ofte li ĝin legas.Pri niks’ kaj trolo estas la afer’,kaj pri la vero ili persvadiĝas.Atente ŝi aŭskultas lin en fid’:«Ho, ĉu ne vero!» krias ŝi kun rid’.
Nun povas «tiuj» moki pri l’ afero;jen laŭ la libro kredas ankaŭ Jon;— kaj kune sidas ili ĉe la ŝton’;rakontas ambaŭ tute en libero,manĝetas dume en komuna ĝu’;reiron Jon forgesas, sidas plu.
La strangan vorton mire aŭdas lipost ĵuro ke li tion prisilentas,ke ankaŭ al ŝi mem ja en vizi’transmondaj uloj foje sin prezentas.Li donas manon, plena de estim’.Kaj kiom ŝi rakontas! Sorĉ’ sen lim’!
Daŭrigas ili sen atent’ pri hor’.Malfrue estas, certe post la sesa.Salutas gregon li je iro for;kaj karan «Dokka» tuŝas man’ karesa.For estas li, kaj sola restas ŝi.— Sed «Dokka», tiun prenas ŝi al si.