275. Earinos

QVOD spirat tenera malum mordente puella,quod de Corycio quae uenit aura croco;uinea quod primis cum floret cana racemis,gramina quod redolent, quae modo carpsit ouis;quod myrtus, quod messor Arabs, quod sucina trita,pallidus Eoo ture quod ignis olet;gleba quod aestiuo leuiter cum spargitur imbre,quod madidas nardo passa corona comas:hoc tua, saeue puer Diadumene, basia fragrant.quid si tota dares illa sine inuidia?275. EarinosiNOMEN cum uiolis rosisque natumquo pars optima nominatur anni,Hyblam quod sapit Atticosque flores,quod nidos olet alitis superbae;nomen nectare dulcius beato,quo mallet Cybeles puer uocariet qui pocula temperat Tonanti:quod si Parrhasia sones in aula,respondent Veneres Cupidinesque;nomen nobile, molle, delicatumuersu dicere non rudi uolebam:sed tu syllaba contumax repugnas.dicunt Eiarinon tamen poetae,sed Graeci quibus est nihil negatumet quos Ἆρες Ἄρες decet sonare.nobis non licet esse tam disertis,qui musas colimus seueriores.iiSi daret auctumnus mihi nomen, Oporinos essem:horrida si brumae sidera, Chimerinos.dictus ab aestiuo Therinos tibi mense uocarer:tempora cui nomen uerna dedere quis est?276. To a SchoolmasterLVDI magister, parce simplici turbae:sic te frequentes audiant capillatiet delicatae diligat chorus mensae,nec calculator, nec notarius ueloxmaiore quisquam circulo coronetur.albae Leone flammeo calent lucestostamque feruens Iulius coquit messem.cirrata loris horridis Scythae pellis,qua uapulauit Marsyas Celaenaeus,ferulaeque tristes, sceptra paedagogorum,cessent et Idus dormiant in Octobris:aestate pueri si ualent, Satis discunt.277. Long Life and Strong LifeSEXAGESIMA, Marciane, messisacta est et, puto, iam secunda Cottae.nec se taedia lectuli calentisexpertum meminit die uel uno.ostendit digitum, sed impudicum,Alconti Dasioque Symmachoque.at nostri bene computentur anniet quantum tetricae tulere febres,aut languor grauis, aut mali dolores,a uita meliore separentur:infantes sumus, et senes uidemur.aetatem Priamique Nestorisquelongam qui putat esse, Marciane,multum decipiturque falliturque.non est uiuere, sed ualere uita est.278. The Conditions of FriendshipTRIGINTA mihi quattuorque messestecum, si memini, fuere, Iuli.quarum dulcia mixta sunt amaris,sed iucunda tamen fuere plura.et si calculus omnis huc et illucdiuersus bicolorque digeratur,uincet candida turba nigriorem.si uitare uoles acerba quaedamet tristis animi cauere morsus,nulli te facias nimis sodalem.gaudebis minus et minus dolebis.279. Domestic LifeDIFFICILIS facilis, iucundus acerbus es idem:nec tecum possum uiuere nec sine te.280. SaturnaliaVNCTIS falciferi senis diebus,regnator quibus imperat fritillus,uersu ludere non laboriosopermittis, puto, pileata Roma.risisti; licet ergo, nec uetamur.pallentes procul hinc abite curae;quidquid uenerit obuium, loquamurmorosa sine cogitatione.misce dimidios, puer, trientis,quales Pythagoras dabat Neroni;misce, Dindyme, sed frequentiores.possum nihil ego sobrius; bibentisuccurrent mihi quindecim poetae.da nunc basia, sed Catulliana:quae si tot fuerint quot ille dixit,donabo tibi passerem Catulli.281. To the Rhine to send Trajan safe homeNYMPHARVM pater amniumque, Rhene,quicumque Odrysias bibunt pruinas,sic semper liquidis fruaris undis,nec te barbara contumeliosicalcatum rota conterat bubulci;sic et cornibus aureis receptiset Romanus eas utraque ripa:Traianum populis suis et urbi,Tibris te dominus rogat, remittas.282. A purer SapphoOMNES Sulpiciam legant puellae,uni quae cupiunt uiro placere;omnes Sulpiciam legant mariti,uni qui cupiunt placere nuptae.non haec Colchidos asserit furorem,diri prandia nec refert Thyestae;Scyllam, Byblida nec fuisse credit,sed castos docet et probos amores,lusus, delicias facetiasque.cuius carmina qui bene aestimarit,nullam dixerit esse nequiorem,nullam dixerit esse sanctiorem.talis Egeriae iocos fuisseudo crediderim Numae sub antro.hac condiscipula uel hac magistraesses doctior et pudica, Sappho:sed tecum pariter simulque uisamdurus Sulpiciam Phaon amaret.frustra: namque ea nec Tonantis uxor,nec Bacchi, nec Apollinis puellaerepto sibi uiueret Caleno.283. Posthumous FameEDE tuos tandem populo, Faustine, libelloset cultum docto pectore profer opus,quod nec Cecropiae damnent Pandionis arcesnec sileant nostri praetereantque senes.ante foris stantem dubitas admittere Famamteque piget curae praemia ferre tuae?post te uicturae per te quoque uiuere chartaeincipiant: cineri gloria sera uenit.284. Contemporary FameiHIC est quem legis ille, quem requiris,toto notus in orbe Martialisargutis epigrammaton libellis:cui, lector studiose, quod dedistiuiuenti decus atque sentientirari post cineres habent poetae.iiVndenis pedibusque syllabisqueet multo sale, nec tamen proteruo,notus gentibus ille Martialiset notus populis—quid inuidetis?—non sum Andraemone notior caballo.285. ValedictoryOHE iam satis est, ohe libelle,iam peruenimus usque ad umbilicos.tu procedere adhuc et ire quaeris,nec summa potes in scheda teneri,sic tamquam tibi res peracta non sit,quae prima quoque pagina peracta est.iam lector queriturque deficitque,iam librarius hoc et ipse dicit'ohe iam satis est, ohe libelle.'ANONYMOUScirca 90 A.D.286. EpitaphsiNeposQVVM praematura raptum mihi morte Nepotemflerem Parcarum putria fila querenset gemerem tristi damnatam sorte iuuentamuersaretque nouus uiscera tota dolor,me desolatum, me desertum ac spoliatumclamarem largis saxa mouens lacrimis,exacta prope nocte suos quum Lucifer ignisspargeret et uolucri roscidus iret equo,uidi sidereo radiantem lumine formamaethere delabi. non fuit illa quies,sed uerus iuueni color et sonus, at status ipsemaior erat nota corporis effigie.ardentis oculorum orbes umerosque nitentisostendens roseo reddidit ore sonos:'adfinis memorande, quid o me ad sidera caeliablatum quereris? desine flere deum,ne pietas ignara superna sede receptumlugeat et laedat numina tristitia.non ego Tartareas penetrabo tristis ad undas,non Acheronteis transuehar umbra uadis,non ego caeruleam remo pulsabo carinamnec te terribilem fronte timebo, Charon,nec Minos mihi iura dabit grandaeuus et atrisnon errabo locis nec cohibebor aquis.surge, refer matri ne me noctisque diesquedefleat ut maerens Attica mater Ityn.nam me sancta Venus sedis non nosse silentumiussit et in caeli lucida templa tulit.'erigor et gelidos horror perfuderat artus,spirabat suaui tinctus odore locus.die Nepos, seu tu turba stipatus Amorumlaetus Adoneis lusibus insereris,seu grege Pieridum gaudes seu Palladis arte,omnis caelicolum te chorus excipiet;si libeat thyrsum grauidis aptare corymbiset uelare comam palmite, Liber eris:pascere si crinem et lauro redimire manuquearcum cum pharetra sumere, Phoebus eris.indueris teretes manicas, Phrygium decus, Attisnon unus Cybeles pectore uiuet amor.si spumantis equi libeat quatere ora lupatis,Cyllare, formosi membra uehes equitis.sed quicumque deus, quicumque uocaberis heros,sit soror et mater, sit puer incolumis.haec dona unguentis et sunt potiora corollis,quae non tempus edax, non rapit ipse rogus.iiTib. Claudius Esquilina TiberinusTu quicumque mei ueheris prope limina busti,supprime festinum quaeso uiator iter.perlege, sic numquam doleas pro funere acerbo:inuenies titulo nomina fixa meo.Roma mihi patria est, media de plebe parentes.uita fuit nullis tunc uiolata malis.gratus eram populo quondam notusque fauore,nunc sum defleti parua fauilla rogi.quis bona non hilari uidit conuiuia uoltuadque meos mecum peruigilare locos?quondam ego Pierio uatum monimenta canoredoctus cycneis enumerare modis,doctus Maeonio spirantia carmina uersudicere, Caesareo carmina nota foro:nunc amor et nomen superest de corpore toto,quod spargit lacrimis maestus uterque parens.serta mihi floresque nouos, mea gaudia, ponunt:fusus in Elysia sic ego ualle moror.quod meat in stellis Delphin, quod Pegasus ales,tot mea natalis fata dedere mihi.P. AELIVS HADRIANVS IMPERATOR76-138 A.D.287. To his SoulANIMVLA uagula blandula,hospes comesque corporis,quae nunc abibis in locapallidula rigida nudula,nec ut soles dabis iocos!ANONYMOUS120 A.D.(?)288. Epitaph of M. Pomponius BassulusNE more pecoris otio transfungerer,Menandri paucas uorti scitas fabulaset ipsus etiam sedulo finxi nouas.id quale qualest chartis mandatum diu.uerum uexatus animi curis anxiis,non nullis etiam corporis doloribus,utrumque ut esset taediosum ultra modum,optatam mortem sum potitus. ea mihisuo de more cuncta dat leuamina.uos in sepulcro hoc elogium, oro, incidite,quod sit documento post rogos mortalibusinmodice ne quis uitae scopulis haereat,cum sit paratus portus eiaculantibus,qui nos excipiat ad quietem perpetem.set iam ualete donec uiuere expedit.120 A.D.(?).289. Epitaph of SerenusIVVENIS Sereni triste cernitis marmor,pater supremis quod sacrauit et fraterpietate mira perditum dolens fratrem,quem fleuit omnis planctibus nouis turba,quod interisset forma, flos, pudor simplex.dole meator, quisquis hoc legis carmen,et ut meretur, anima, lacrimam accommoda.circa 126 A.D.290. Epitaph of UrsusVRSVS togatus uitrea qui primus pilalusi decenter cum meis lusoribuslaudante populo maximis clamoribusthermis Traiani, thermis Agrippae et Titi,multum et Neronis, si tamen mihi creditis,ego sum. ouantes conuenite pilicrepistatuamque amici floribus, uiolis rosisfolioque multo adque unguento marcidoonerate amantes et merum profunditenigrum Falernum aut Setinum aut uel Caecubumuiuo ac uolenti de apotheca dominica,Vrsumque canite uoce concordi senemhilarem iocosum pilicrepum scholasticum,qui uicit omnes antecessores suossensu, decore adque arte suptilissima.nunc uera uersu uerba dicamus senes:sum uictus ipse, fateor, a ter consuleVero patrono, nec semel sed saepius,cuius libenter dicor exodiarius.ANNIVS FLORVScirca 130A.D.291. 'Tongues I'll hang on every tree.'QVANDO ponebam nouellas arbores mali et piricortici summae notaui nomen ardoris mei.nulla fiet inde finis uel quies cupidinis:crescit arbor, gliscit ardor: animus implet litteras.292. Apollo and BacchusSIC Apollo, deinde Liber sic uidetur ignifer:ambo sunt flammis creati prosatique ex ignibus;ambo de donis calorem, uite et radio, conferunt;noctis hic rumpit tenebras, hic tenebras pectoris.293. BacchusBACCHE, uitium repertor, plenus adsis uitibus:effluas dulcem liquorem conparandum nectari,conditumque fac uetustum, ne malignis uenulisasperum ducat saporem uersus usum in alterum.294. WomenOMNIS mulier intra pectus celat uirus pestilens:dulce de labris locuntur, corde uiuunt noxio.295. Evil CommunicationsQVI mali sunt, non fuere matris ex aluo mali,sed malos faciunt malorum falsa contubernia.296. A Study in AntithesisTAM malum est habere nummos, non habere quam malum est;tam malum est audere semper, quam malum est semper pudor;tam malum est tacere multum, quam malum est multum loqui;tam malum est foris amica, quam malum est uxor domi:nemo non haec uera dicit, nemo non contra facit.297. French and EnglishSPERNE mores transmarinos, mille habent offucia.ciue Romano per orbem nemo uiuit rectius:quippe malim unum Catonem quam trecentos Socratas.298. The Rarity of Poets and their PatronsCONSVLES fiunt quotannis et noui proconsules;solus aut rex aut poeta non quotannis nascitur.C. SVLPICIVS APOLLINARIScirca 140A.D.299. Vergil's AeneidIVSSERAT haec rapidis aboleri carmina flammisVergilius, Phrygium quae cecinere ducem;Tucca uetat Variusque, simul tu, maxime Caesar,non sinis et Latiae consulis historiae.infelix gemino cecidit prope Pergamon igni,et paene est alio Troia cremata rogo.300. Epitaph of SenecaCVRA, labor, meritum, sumpti pro munere honores,ite, alias posthac sollicitate animas!me procul a uobis deus euocat. ilicet actisrebus terrenis, hospita terra, uale.corpus, auara, tamen sollempnibus accipe saxis:namque animam caelo reddimus, ossa tibi.ANONYMOUS215 A.D.301. ViueVIVE laetus quique uiuis, uita paruom munus est,orta mox sensim uigescit, deinde sensim deficit.P. LICINIVS GALLIENVS IMPERATORcirca 260 A.D.302. LuditeITE agite, o iuuenes, et desudate medullisomnibus inter uos! non murmura uestra columbae,brachia non hederae, non uincant oscula conchae.ludite: sed uigilis nolite exstinguere lychnos:omnia nocte uident, nil cras meminere lucernae.M. AVRELIVS OLVMPIVS NEMESIANVScirca 260 A.D.303. Exordium to a Poem on HuntingVENANDI cano mille uias hilarisque laboresdiscursusque citos, securi proelia ruris,pandimus. Aonio iam nunc mihi pectus ab oestroaestuat: ingentis Helicon iubet ire per agros,Castaliusque mihi noua pocula fontis alumnusingerit et late campos metatus apertosimponitque iugum uati retinetque corymbisimplicitum ducitque per auia, qua sola numquamtrita rotis. iuuat aurato procedere curruet parere deo: uiridis en ire per herbasimperat: intacto premimus uestigia musco;et, quamuis cursus ostendat tramite notoobuia Calliope facilis, insistere pratocomplacitum, rudibus qua luceat orbita sulcis.nam quis non Nioben numeroso funere maestamiam cecinit? quis non Semelen ignemque iugalemletalemque simul nouit de paelicis astu?quis magno recreata tacet cunabula Baccho,ut pater omnipotens maternos reddere mensisdignatus iusti complerit tempora partus?sunt qui sacrilego rorantis sanguine thyrsos(nota nimis) dixisse uelint, qui uincula DircesPisaeique tori legem Danaique cruentumimperium sponsasque truces sub foedere primodulcia funereis mutantis gaudia taedis.Byblidos indictum nulli scelus; impia Myrrhaeconubia et saeuo uiolatum crimine patremnouimus, utque Arabum fugiens cum carperet aruaiuit in arboreas frondis animamque uirentem.sunt qui squamosi referant fera sibila Cadmistellatumque oculis custodem uirginis IusHerculeosque uelint semper numerare laboresmiratumque rudis se tollere Terea pinnaspost epulas, Philomela, tuas; sunt ardua mundiqui male temptantem curru Phaethonta loquanturexstinctasque canant emisso fulmine flammasfumantemque Padum, Cycnum plumamque senilemet flentis semper germani funere siluas.Tantalidum casus et sparsas sanguine mensascondentemque caput uisis Titana Mycenishorrendasque uices generis dixere priores.Colchidos iratae sacris imbuta uenenismunera non canimus pulchraeque incendia Glauces,non crinem Nisi, non saeuae pocula Circes,nec nocturna pie curantem busta sororem:haec iam magnorum praecepit copia uatum,omnis et antiqui uulgata est fabula saecli.nos saltus uiridisque plagas camposque patentisscrutamur totisque citi discurrimus aruiset uarias cupimus facili cane sumere praedas;nos timidos lepores, inbellis figere dammasaudacisque lupos, uulpem captare dolosamgaudemus; nos flumineas errare per umbrasmalumus et placidis ichneumona quaerere ripisinter harundineas segetes faelemque minacemarboris in trunco longis perfigere telisimplicitumque sinu spinosi corporis eremferre domum; talique placet dare lintea curae.dum non magna ratis, uicinis sueta mouerilitoribus tutosque sinus percurrere remis,nunc primum dat uela notis portusque fidelislinquit et Adriacas audet temptare procellas.mox uestros meliore lyra memorare triumphosaccingar, diui fortissima pignora Cari,atque canam nostrum geminis sub finibus orbislitus et edomitas fraterno numine gentis,quae Rhenum Tigrimque bibunt Ararisque remotumprincipium Nilique uident in origine fontem;nec taceam, primum quae nuper bella sub Arctofelici, Carine, manu confeceris, ipsopaene prior genitore deo, utque intima fraterPersidos et ueteres Babylonos ceperit arcis,ultus Romulei uiolata cacumina regni;imbellemque fugam referam clausasque pharetrasParthorum laxosque arcus et spicula nulla.haec uobis nostrae libabunt carmina Musae,cum primum uultus sacros, bona numina terrae,contigerit uidisse mihi: iam gaudia notatemporis inpatiens sensus spretorque morarumpraesumit uideorque mihi iam cernere fratrumaugustos habitus, Romam clarumque senatumet fidos ad bella duces et milite multoagmina, quis fortis animat deuotio mentis:aurea purpureo longe radiantia uelosigna micant sinuatque trucis leuis aura dracones.tu modo, quae saltus placidos siluasque pererras,Latonae, Phoebe, magnum decus, heia age suetossume habitus arcumque manu pictamque pharetramsuspende ex humeris, sint aurea tela, sagittae,candida puniceis aptentur crura coturnis,sit chlamys aurato multum subtegmine lusaconrugesque sinus gemmatis balteus artetnexibus, implicitos cohibe diademate crinis.tecum Naiades faciles uiridique iuuentapubentes Dryades Nymphaeque, unde amnibus umor,adsint et docilis decantet Oreadas Echo.duc age, diua, tuum frondosa per auia uatem:te sequimur, tu pande domos et lustra ferarum.huc igitur mecum, quisquis percussus amoreuenandi damnas litis rabidosque tumultusciuilisque fugis strepitus bellique fragoresnec praedas auido sectaris gurgite ponti.304. PanNYCTILVS atque Micon nec non et pulcer Amyntastorrentem patula uitabant ilice solem,cum Pan uenatu fessus recubare sub ulmocoeperat et somno lassatas sumere uiris;quem super ex tereti pendebat fistula ramo.hanc pueri, tamquam praedem pro carmine possentsumere fasque esset calamos tractare deorum,inuadunt furto sed nec resonare canoremfistula quem suerat nec uult contexere carmen,sed pro carminibus male dissona sibila reddit,cum Pan excussus sonitu stridentis auenaeiamque uidens 'pueri, si carmina poscitis', inquit,'ipse canam: nulli fas est inflare cicutas,quas ego Maenaliis cera coniungo sub antris.iamque ortus, Lenaee, tuos et semina uitisordine detexam: debemus carmina Baccho.'haec fatus coepit calamis sic montiuagus Pan:'te cano, qui grauidis hederata fronte corymbisuitea serta plicas quique udo palmite tigrisducis odoratis perfusus colla capillis,uera Iouis proles; nam cum post sidera caelisola Iouem Semele uidit Iouis ora professum,hunc pater omnipotens, uenturi prouidus aeui,pertulit et iusto produxit tempore partus.hunc Nymphae Faunique senes Satyrique procaces,nosque etiam Nysae uiridi nutrimus in antro.quin et Silenus paruum ueteranus alumnumaut gremio fouet aut resupinis sustinet ulnis,euocat aut risum digito motuue quietemallicit aut tremulis quassat crepitacula palmis.cui deus arridens horrentis pectore setasuellicat aut digitis auris astringit acutasadplauditue manu mutilum caput aut breue mentumet simas tenero collidit pollice naris.interea pueri florescit pube iuuentusflauaque maturo tumuerunt tempora cornu.tum primum laetas extendit pampinus uuas:mirantur Satyri frondis et poma Lyaei.tum deus 'o Satyri, maturos carpite fetus'dixit 'et ignotos primi calcate racemos'.uix haec ediderat, decerpunt uitibus uuaset portant calathis celerique elidere plantaconcaua saxa super properant: uindemia feruetcollibus in summis, crebro pede rumpitur uuanudaque purpureo sparguntur pectora musto.tum Satyri, lasciua cohors, sibi pocula quisqueobuia corripiunt: quae fors dedit, occupat usus.cantharon hic retinet, cornu bibit alter adunco,concauat ille manus palmasque in pocula uertit,pronus at ille lacu bibit et crepitantibus hauritmusta labris; alius uocalia cymbala mergit,atque alius latices pressis resupinus ab uuisexcipit: at potus (saliens liquor ore resultat);euomit, inque humeros et pectora defluit humor.omnia ludus habet cantusque chorique licentes;tum primum roseo Silenus cymbia mustoplena senex auide non aequis uiribus hausit.ex illo uenas inflatus nectare dulcihesternoque grauis semper ridetur Iaccho.quin etiam deus ille, deus Ioue prosatus ipso,et plantis uuas premit et de uitibus hastasintegit et lynci praebet cratera bibenti.'haec Pan Maenalia pueros in ualle docebat,sparsas donec ouis campo conducere in unumnox iubet, uberibus suadens siccare fluoremlactis et in niueas astrictum cogere glebas.ANONYMOUS305. Epitaph on M.P. Flavius Postumius VarusVIXI beatus dis, amicis, literis.manis colamus, namque opertis manibusdiuina uis est aeuiterni temporis.306. To the SeaVNDARVM rector, genitor maris, arbiter orbis,Oceane o placido conplectens omnia fluctu,tu legem terris moderato limite signas,tu pelagi quodcumque facis fontisque lacusque.flumina quin etiam te norunt omnia patrem,te potant nubes ut reddant frugibus imbris;Cyaneoque sinu caeli tu diceris oraspartibus ex cunctis inmensas cingere nexu.tu fessos Phoebi reficis sub gurgite currusexhaustisque die radiis alimenta ministras,gentibus ut clarum referat lux aurea solem.si mare, si terras caelum mundumque gubernas,me quoque cunctorum partem, uenerabilis, audi,alme parens rerum, supplex precor. ergo carinamconserues, ubicumque tuo committere pontohanc animam, transire fretum et discurrere cursusaequoris horrisoni sortis fera iussa iubebunt:tende fauens glaucum per leuia dorsa profundum,ac tantum tremulo crispentur caerula motu,quantum uela ferant, quantum sinat otia remis;sint fluctus, celerem ualeant qui pellere puppem,quos numerare libens possim, quos cernere laetus;seruet inoffensam laterum par linea libram,et sulcante uiam rostro submurmuret unda.da pater, ut tute liceat transmittere cursum,perfer ad optatos securo in litore portusme comitesque meos. quod cum permiseris esse,reddam, quod potero, plenas pro munere gratis.307. Boating SongHEIA, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!arbiter effusi late maris ore serenoplacatum strauit pelagus posuitque procellam,edomitique uago sederunt pondere fluctus.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!annisu parili tremat ictibus acta carina.nunc dabit arridens pelago concordia caeliuentorum motu praegnanti currere uelo.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!aequora prora secet delphinis aemula saltu,quisque gemat largum, promat se quisque lacertis,pone trahens canum deducta sit orbita sulcum.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!echo te pultet, portiscule: nos tamen heia.conuulsum remis spumet mare: nos tamen heia.uocibus adsiduis litus resonet: tamen heia.308. 'Margaret'A Dog's EpitaphGALLIA me genuit, nomen mihi diuitis undaeconcha dedit, formae nominis aptus honos.docta per incertas audax discurrere siluascollibus hirsutas atque agitare feras,non grauibus uinclis unquam consueta teneriuerbera nec niueo corpore saeua pati.molli namque sinu domini dominaeque iacebamet noram in strato lassa cubare toro,et plus quam licuit muto canis ore loquebar:nulli latratus pertimuere meos.sed iam fata subi partu iactata sinistro,quam nunc sub paruo marmore terra tegit.CLAVDIVScirca 280(?) A.D.309. To the MoonLVNA decus mundi, magni pars maxima caeli,Luna, uagus noctis splendor, quam signa secuntur,Luna parens mensum numerosa prole renascens:tu biiugos stellante polos ab Sole gubernas,te redeunte dies fraternus colligit horas;te pater Oceanus renouato respicit amne,te spirant terrae, tu uinclis Tartara cingis;tu sistro resonas, Brimo, tu cymbala quassas;Isis Luna Core, uel Vesta es Iuno Cybelle.septenis tu lumine eges sub mense diebuset rursum renouas alternans lumina mensis.tunc minor es, cum plena uenis; tunc plena resurgens,cum minor es: crescis semper, cum deficis orbe.huc ades et nostris precibus dea blandior estoLuciferique iugis concordis siste iuuencas,ut uoluat fortuna rotam, qua prospera currant.L. CAELIVS LACTANTIVS FIRMIANVSfl. 290 A.D.310. The Phoenix

NOMEN cum uiolis rosisque natumquo pars optima nominatur anni,Hyblam quod sapit Atticosque flores,quod nidos olet alitis superbae;nomen nectare dulcius beato,quo mallet Cybeles puer uocariet qui pocula temperat Tonanti:quod si Parrhasia sones in aula,respondent Veneres Cupidinesque;nomen nobile, molle, delicatumuersu dicere non rudi uolebam:sed tu syllaba contumax repugnas.dicunt Eiarinon tamen poetae,sed Graeci quibus est nihil negatumet quos Ἆρες Ἄρες decet sonare.nobis non licet esse tam disertis,qui musas colimus seueriores.

Si daret auctumnus mihi nomen, Oporinos essem:horrida si brumae sidera, Chimerinos.dictus ab aestiuo Therinos tibi mense uocarer:tempora cui nomen uerna dedere quis est?

LVDI magister, parce simplici turbae:sic te frequentes audiant capillatiet delicatae diligat chorus mensae,nec calculator, nec notarius ueloxmaiore quisquam circulo coronetur.albae Leone flammeo calent lucestostamque feruens Iulius coquit messem.cirrata loris horridis Scythae pellis,qua uapulauit Marsyas Celaenaeus,ferulaeque tristes, sceptra paedagogorum,cessent et Idus dormiant in Octobris:aestate pueri si ualent, Satis discunt.

SEXAGESIMA, Marciane, messisacta est et, puto, iam secunda Cottae.nec se taedia lectuli calentisexpertum meminit die uel uno.ostendit digitum, sed impudicum,Alconti Dasioque Symmachoque.at nostri bene computentur anniet quantum tetricae tulere febres,aut languor grauis, aut mali dolores,a uita meliore separentur:infantes sumus, et senes uidemur.aetatem Priamique Nestorisquelongam qui putat esse, Marciane,multum decipiturque falliturque.non est uiuere, sed ualere uita est.

TRIGINTA mihi quattuorque messestecum, si memini, fuere, Iuli.quarum dulcia mixta sunt amaris,sed iucunda tamen fuere plura.et si calculus omnis huc et illucdiuersus bicolorque digeratur,uincet candida turba nigriorem.si uitare uoles acerba quaedamet tristis animi cauere morsus,nulli te facias nimis sodalem.gaudebis minus et minus dolebis.

DIFFICILIS facilis, iucundus acerbus es idem:nec tecum possum uiuere nec sine te.

VNCTIS falciferi senis diebus,regnator quibus imperat fritillus,uersu ludere non laboriosopermittis, puto, pileata Roma.risisti; licet ergo, nec uetamur.pallentes procul hinc abite curae;quidquid uenerit obuium, loquamurmorosa sine cogitatione.misce dimidios, puer, trientis,quales Pythagoras dabat Neroni;misce, Dindyme, sed frequentiores.possum nihil ego sobrius; bibentisuccurrent mihi quindecim poetae.da nunc basia, sed Catulliana:quae si tot fuerint quot ille dixit,donabo tibi passerem Catulli.

NYMPHARVM pater amniumque, Rhene,quicumque Odrysias bibunt pruinas,sic semper liquidis fruaris undis,nec te barbara contumeliosicalcatum rota conterat bubulci;sic et cornibus aureis receptiset Romanus eas utraque ripa:Traianum populis suis et urbi,Tibris te dominus rogat, remittas.

OMNES Sulpiciam legant puellae,uni quae cupiunt uiro placere;omnes Sulpiciam legant mariti,uni qui cupiunt placere nuptae.non haec Colchidos asserit furorem,diri prandia nec refert Thyestae;Scyllam, Byblida nec fuisse credit,sed castos docet et probos amores,lusus, delicias facetiasque.cuius carmina qui bene aestimarit,nullam dixerit esse nequiorem,nullam dixerit esse sanctiorem.talis Egeriae iocos fuisseudo crediderim Numae sub antro.hac condiscipula uel hac magistraesses doctior et pudica, Sappho:sed tecum pariter simulque uisamdurus Sulpiciam Phaon amaret.frustra: namque ea nec Tonantis uxor,nec Bacchi, nec Apollinis puellaerepto sibi uiueret Caleno.

EDE tuos tandem populo, Faustine, libelloset cultum docto pectore profer opus,quod nec Cecropiae damnent Pandionis arcesnec sileant nostri praetereantque senes.ante foris stantem dubitas admittere Famamteque piget curae praemia ferre tuae?post te uicturae per te quoque uiuere chartaeincipiant: cineri gloria sera uenit.

HIC est quem legis ille, quem requiris,toto notus in orbe Martialisargutis epigrammaton libellis:cui, lector studiose, quod dedistiuiuenti decus atque sentientirari post cineres habent poetae.

Vndenis pedibusque syllabisqueet multo sale, nec tamen proteruo,notus gentibus ille Martialiset notus populis—quid inuidetis?—non sum Andraemone notior caballo.

OHE iam satis est, ohe libelle,iam peruenimus usque ad umbilicos.tu procedere adhuc et ire quaeris,nec summa potes in scheda teneri,sic tamquam tibi res peracta non sit,quae prima quoque pagina peracta est.iam lector queriturque deficitque,iam librarius hoc et ipse dicit'ohe iam satis est, ohe libelle.'

circa 90 A.D.

Nepos

QVVM praematura raptum mihi morte Nepotemflerem Parcarum putria fila querenset gemerem tristi damnatam sorte iuuentamuersaretque nouus uiscera tota dolor,me desolatum, me desertum ac spoliatumclamarem largis saxa mouens lacrimis,exacta prope nocte suos quum Lucifer ignisspargeret et uolucri roscidus iret equo,uidi sidereo radiantem lumine formamaethere delabi. non fuit illa quies,sed uerus iuueni color et sonus, at status ipsemaior erat nota corporis effigie.ardentis oculorum orbes umerosque nitentisostendens roseo reddidit ore sonos:'adfinis memorande, quid o me ad sidera caeliablatum quereris? desine flere deum,ne pietas ignara superna sede receptumlugeat et laedat numina tristitia.non ego Tartareas penetrabo tristis ad undas,non Acheronteis transuehar umbra uadis,non ego caeruleam remo pulsabo carinamnec te terribilem fronte timebo, Charon,nec Minos mihi iura dabit grandaeuus et atrisnon errabo locis nec cohibebor aquis.surge, refer matri ne me noctisque diesquedefleat ut maerens Attica mater Ityn.nam me sancta Venus sedis non nosse silentumiussit et in caeli lucida templa tulit.'erigor et gelidos horror perfuderat artus,spirabat suaui tinctus odore locus.die Nepos, seu tu turba stipatus Amorumlaetus Adoneis lusibus insereris,seu grege Pieridum gaudes seu Palladis arte,omnis caelicolum te chorus excipiet;si libeat thyrsum grauidis aptare corymbiset uelare comam palmite, Liber eris:pascere si crinem et lauro redimire manuquearcum cum pharetra sumere, Phoebus eris.indueris teretes manicas, Phrygium decus, Attisnon unus Cybeles pectore uiuet amor.si spumantis equi libeat quatere ora lupatis,Cyllare, formosi membra uehes equitis.sed quicumque deus, quicumque uocaberis heros,sit soror et mater, sit puer incolumis.haec dona unguentis et sunt potiora corollis,quae non tempus edax, non rapit ipse rogus.

Tib. Claudius Esquilina Tiberinus

Tu quicumque mei ueheris prope limina busti,supprime festinum quaeso uiator iter.perlege, sic numquam doleas pro funere acerbo:inuenies titulo nomina fixa meo.Roma mihi patria est, media de plebe parentes.uita fuit nullis tunc uiolata malis.gratus eram populo quondam notusque fauore,nunc sum defleti parua fauilla rogi.quis bona non hilari uidit conuiuia uoltuadque meos mecum peruigilare locos?quondam ego Pierio uatum monimenta canoredoctus cycneis enumerare modis,doctus Maeonio spirantia carmina uersudicere, Caesareo carmina nota foro:nunc amor et nomen superest de corpore toto,quod spargit lacrimis maestus uterque parens.serta mihi floresque nouos, mea gaudia, ponunt:fusus in Elysia sic ego ualle moror.quod meat in stellis Delphin, quod Pegasus ales,tot mea natalis fata dedere mihi.

76-138 A.D.

ANIMVLA uagula blandula,hospes comesque corporis,quae nunc abibis in locapallidula rigida nudula,nec ut soles dabis iocos!

120 A.D.(?)

NE more pecoris otio transfungerer,Menandri paucas uorti scitas fabulaset ipsus etiam sedulo finxi nouas.id quale qualest chartis mandatum diu.uerum uexatus animi curis anxiis,non nullis etiam corporis doloribus,utrumque ut esset taediosum ultra modum,optatam mortem sum potitus. ea mihisuo de more cuncta dat leuamina.uos in sepulcro hoc elogium, oro, incidite,quod sit documento post rogos mortalibusinmodice ne quis uitae scopulis haereat,cum sit paratus portus eiaculantibus,qui nos excipiat ad quietem perpetem.set iam ualete donec uiuere expedit.

120 A.D.(?).

IVVENIS Sereni triste cernitis marmor,pater supremis quod sacrauit et fraterpietate mira perditum dolens fratrem,quem fleuit omnis planctibus nouis turba,quod interisset forma, flos, pudor simplex.dole meator, quisquis hoc legis carmen,et ut meretur, anima, lacrimam accommoda.

circa 126 A.D.

VRSVS togatus uitrea qui primus pilalusi decenter cum meis lusoribuslaudante populo maximis clamoribusthermis Traiani, thermis Agrippae et Titi,multum et Neronis, si tamen mihi creditis,ego sum. ouantes conuenite pilicrepistatuamque amici floribus, uiolis rosisfolioque multo adque unguento marcidoonerate amantes et merum profunditenigrum Falernum aut Setinum aut uel Caecubumuiuo ac uolenti de apotheca dominica,Vrsumque canite uoce concordi senemhilarem iocosum pilicrepum scholasticum,qui uicit omnes antecessores suossensu, decore adque arte suptilissima.nunc uera uersu uerba dicamus senes:sum uictus ipse, fateor, a ter consuleVero patrono, nec semel sed saepius,cuius libenter dicor exodiarius.

circa 130A.D.

QVANDO ponebam nouellas arbores mali et piricortici summae notaui nomen ardoris mei.nulla fiet inde finis uel quies cupidinis:crescit arbor, gliscit ardor: animus implet litteras.

SIC Apollo, deinde Liber sic uidetur ignifer:ambo sunt flammis creati prosatique ex ignibus;ambo de donis calorem, uite et radio, conferunt;noctis hic rumpit tenebras, hic tenebras pectoris.

BACCHE, uitium repertor, plenus adsis uitibus:effluas dulcem liquorem conparandum nectari,conditumque fac uetustum, ne malignis uenulisasperum ducat saporem uersus usum in alterum.

OMNIS mulier intra pectus celat uirus pestilens:dulce de labris locuntur, corde uiuunt noxio.

QVI mali sunt, non fuere matris ex aluo mali,sed malos faciunt malorum falsa contubernia.

TAM malum est habere nummos, non habere quam malum est;tam malum est audere semper, quam malum est semper pudor;tam malum est tacere multum, quam malum est multum loqui;tam malum est foris amica, quam malum est uxor domi:nemo non haec uera dicit, nemo non contra facit.

SPERNE mores transmarinos, mille habent offucia.ciue Romano per orbem nemo uiuit rectius:quippe malim unum Catonem quam trecentos Socratas.

CONSVLES fiunt quotannis et noui proconsules;solus aut rex aut poeta non quotannis nascitur.

circa 140A.D.

IVSSERAT haec rapidis aboleri carmina flammisVergilius, Phrygium quae cecinere ducem;Tucca uetat Variusque, simul tu, maxime Caesar,non sinis et Latiae consulis historiae.infelix gemino cecidit prope Pergamon igni,et paene est alio Troia cremata rogo.

CVRA, labor, meritum, sumpti pro munere honores,ite, alias posthac sollicitate animas!me procul a uobis deus euocat. ilicet actisrebus terrenis, hospita terra, uale.corpus, auara, tamen sollempnibus accipe saxis:namque animam caelo reddimus, ossa tibi.

215 A.D.

VIVE laetus quique uiuis, uita paruom munus est,orta mox sensim uigescit, deinde sensim deficit.

circa 260 A.D.

ITE agite, o iuuenes, et desudate medullisomnibus inter uos! non murmura uestra columbae,brachia non hederae, non uincant oscula conchae.ludite: sed uigilis nolite exstinguere lychnos:omnia nocte uident, nil cras meminere lucernae.

circa 260 A.D.

VENANDI cano mille uias hilarisque laboresdiscursusque citos, securi proelia ruris,pandimus. Aonio iam nunc mihi pectus ab oestroaestuat: ingentis Helicon iubet ire per agros,Castaliusque mihi noua pocula fontis alumnusingerit et late campos metatus apertosimponitque iugum uati retinetque corymbisimplicitum ducitque per auia, qua sola numquamtrita rotis. iuuat aurato procedere curruet parere deo: uiridis en ire per herbasimperat: intacto premimus uestigia musco;et, quamuis cursus ostendat tramite notoobuia Calliope facilis, insistere pratocomplacitum, rudibus qua luceat orbita sulcis.nam quis non Nioben numeroso funere maestamiam cecinit? quis non Semelen ignemque iugalemletalemque simul nouit de paelicis astu?quis magno recreata tacet cunabula Baccho,ut pater omnipotens maternos reddere mensisdignatus iusti complerit tempora partus?sunt qui sacrilego rorantis sanguine thyrsos(nota nimis) dixisse uelint, qui uincula DircesPisaeique tori legem Danaique cruentumimperium sponsasque truces sub foedere primodulcia funereis mutantis gaudia taedis.Byblidos indictum nulli scelus; impia Myrrhaeconubia et saeuo uiolatum crimine patremnouimus, utque Arabum fugiens cum carperet aruaiuit in arboreas frondis animamque uirentem.sunt qui squamosi referant fera sibila Cadmistellatumque oculis custodem uirginis IusHerculeosque uelint semper numerare laboresmiratumque rudis se tollere Terea pinnaspost epulas, Philomela, tuas; sunt ardua mundiqui male temptantem curru Phaethonta loquanturexstinctasque canant emisso fulmine flammasfumantemque Padum, Cycnum plumamque senilemet flentis semper germani funere siluas.Tantalidum casus et sparsas sanguine mensascondentemque caput uisis Titana Mycenishorrendasque uices generis dixere priores.Colchidos iratae sacris imbuta uenenismunera non canimus pulchraeque incendia Glauces,non crinem Nisi, non saeuae pocula Circes,nec nocturna pie curantem busta sororem:haec iam magnorum praecepit copia uatum,omnis et antiqui uulgata est fabula saecli.nos saltus uiridisque plagas camposque patentisscrutamur totisque citi discurrimus aruiset uarias cupimus facili cane sumere praedas;nos timidos lepores, inbellis figere dammasaudacisque lupos, uulpem captare dolosamgaudemus; nos flumineas errare per umbrasmalumus et placidis ichneumona quaerere ripisinter harundineas segetes faelemque minacemarboris in trunco longis perfigere telisimplicitumque sinu spinosi corporis eremferre domum; talique placet dare lintea curae.dum non magna ratis, uicinis sueta mouerilitoribus tutosque sinus percurrere remis,nunc primum dat uela notis portusque fidelislinquit et Adriacas audet temptare procellas.mox uestros meliore lyra memorare triumphosaccingar, diui fortissima pignora Cari,atque canam nostrum geminis sub finibus orbislitus et edomitas fraterno numine gentis,quae Rhenum Tigrimque bibunt Ararisque remotumprincipium Nilique uident in origine fontem;nec taceam, primum quae nuper bella sub Arctofelici, Carine, manu confeceris, ipsopaene prior genitore deo, utque intima fraterPersidos et ueteres Babylonos ceperit arcis,ultus Romulei uiolata cacumina regni;imbellemque fugam referam clausasque pharetrasParthorum laxosque arcus et spicula nulla.haec uobis nostrae libabunt carmina Musae,cum primum uultus sacros, bona numina terrae,contigerit uidisse mihi: iam gaudia notatemporis inpatiens sensus spretorque morarumpraesumit uideorque mihi iam cernere fratrumaugustos habitus, Romam clarumque senatumet fidos ad bella duces et milite multoagmina, quis fortis animat deuotio mentis:aurea purpureo longe radiantia uelosigna micant sinuatque trucis leuis aura dracones.tu modo, quae saltus placidos siluasque pererras,Latonae, Phoebe, magnum decus, heia age suetossume habitus arcumque manu pictamque pharetramsuspende ex humeris, sint aurea tela, sagittae,candida puniceis aptentur crura coturnis,sit chlamys aurato multum subtegmine lusaconrugesque sinus gemmatis balteus artetnexibus, implicitos cohibe diademate crinis.tecum Naiades faciles uiridique iuuentapubentes Dryades Nymphaeque, unde amnibus umor,adsint et docilis decantet Oreadas Echo.duc age, diua, tuum frondosa per auia uatem:te sequimur, tu pande domos et lustra ferarum.huc igitur mecum, quisquis percussus amoreuenandi damnas litis rabidosque tumultusciuilisque fugis strepitus bellique fragoresnec praedas auido sectaris gurgite ponti.

NYCTILVS atque Micon nec non et pulcer Amyntastorrentem patula uitabant ilice solem,cum Pan uenatu fessus recubare sub ulmocoeperat et somno lassatas sumere uiris;quem super ex tereti pendebat fistula ramo.hanc pueri, tamquam praedem pro carmine possentsumere fasque esset calamos tractare deorum,inuadunt furto sed nec resonare canoremfistula quem suerat nec uult contexere carmen,sed pro carminibus male dissona sibila reddit,cum Pan excussus sonitu stridentis auenaeiamque uidens 'pueri, si carmina poscitis', inquit,'ipse canam: nulli fas est inflare cicutas,quas ego Maenaliis cera coniungo sub antris.iamque ortus, Lenaee, tuos et semina uitisordine detexam: debemus carmina Baccho.'haec fatus coepit calamis sic montiuagus Pan:'te cano, qui grauidis hederata fronte corymbisuitea serta plicas quique udo palmite tigrisducis odoratis perfusus colla capillis,uera Iouis proles; nam cum post sidera caelisola Iouem Semele uidit Iouis ora professum,hunc pater omnipotens, uenturi prouidus aeui,pertulit et iusto produxit tempore partus.hunc Nymphae Faunique senes Satyrique procaces,nosque etiam Nysae uiridi nutrimus in antro.quin et Silenus paruum ueteranus alumnumaut gremio fouet aut resupinis sustinet ulnis,euocat aut risum digito motuue quietemallicit aut tremulis quassat crepitacula palmis.cui deus arridens horrentis pectore setasuellicat aut digitis auris astringit acutasadplauditue manu mutilum caput aut breue mentumet simas tenero collidit pollice naris.interea pueri florescit pube iuuentusflauaque maturo tumuerunt tempora cornu.tum primum laetas extendit pampinus uuas:mirantur Satyri frondis et poma Lyaei.tum deus 'o Satyri, maturos carpite fetus'dixit 'et ignotos primi calcate racemos'.uix haec ediderat, decerpunt uitibus uuaset portant calathis celerique elidere plantaconcaua saxa super properant: uindemia feruetcollibus in summis, crebro pede rumpitur uuanudaque purpureo sparguntur pectora musto.tum Satyri, lasciua cohors, sibi pocula quisqueobuia corripiunt: quae fors dedit, occupat usus.cantharon hic retinet, cornu bibit alter adunco,concauat ille manus palmasque in pocula uertit,pronus at ille lacu bibit et crepitantibus hauritmusta labris; alius uocalia cymbala mergit,atque alius latices pressis resupinus ab uuisexcipit: at potus (saliens liquor ore resultat);euomit, inque humeros et pectora defluit humor.omnia ludus habet cantusque chorique licentes;tum primum roseo Silenus cymbia mustoplena senex auide non aequis uiribus hausit.ex illo uenas inflatus nectare dulcihesternoque grauis semper ridetur Iaccho.quin etiam deus ille, deus Ioue prosatus ipso,et plantis uuas premit et de uitibus hastasintegit et lynci praebet cratera bibenti.'haec Pan Maenalia pueros in ualle docebat,sparsas donec ouis campo conducere in unumnox iubet, uberibus suadens siccare fluoremlactis et in niueas astrictum cogere glebas.

VIXI beatus dis, amicis, literis.manis colamus, namque opertis manibusdiuina uis est aeuiterni temporis.

VNDARVM rector, genitor maris, arbiter orbis,Oceane o placido conplectens omnia fluctu,tu legem terris moderato limite signas,tu pelagi quodcumque facis fontisque lacusque.flumina quin etiam te norunt omnia patrem,te potant nubes ut reddant frugibus imbris;Cyaneoque sinu caeli tu diceris oraspartibus ex cunctis inmensas cingere nexu.tu fessos Phoebi reficis sub gurgite currusexhaustisque die radiis alimenta ministras,gentibus ut clarum referat lux aurea solem.si mare, si terras caelum mundumque gubernas,me quoque cunctorum partem, uenerabilis, audi,alme parens rerum, supplex precor. ergo carinamconserues, ubicumque tuo committere pontohanc animam, transire fretum et discurrere cursusaequoris horrisoni sortis fera iussa iubebunt:tende fauens glaucum per leuia dorsa profundum,ac tantum tremulo crispentur caerula motu,quantum uela ferant, quantum sinat otia remis;sint fluctus, celerem ualeant qui pellere puppem,quos numerare libens possim, quos cernere laetus;seruet inoffensam laterum par linea libram,et sulcante uiam rostro submurmuret unda.da pater, ut tute liceat transmittere cursum,perfer ad optatos securo in litore portusme comitesque meos. quod cum permiseris esse,reddam, quod potero, plenas pro munere gratis.

HEIA, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!arbiter effusi late maris ore serenoplacatum strauit pelagus posuitque procellam,edomitique uago sederunt pondere fluctus.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!annisu parili tremat ictibus acta carina.nunc dabit arridens pelago concordia caeliuentorum motu praegnanti currere uelo.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!aequora prora secet delphinis aemula saltu,quisque gemat largum, promat se quisque lacertis,pone trahens canum deducta sit orbita sulcum.heia, uiri, nostrum reboans echo sonet heia!echo te pultet, portiscule: nos tamen heia.conuulsum remis spumet mare: nos tamen heia.uocibus adsiduis litus resonet: tamen heia.

A Dog's Epitaph

GALLIA me genuit, nomen mihi diuitis undaeconcha dedit, formae nominis aptus honos.docta per incertas audax discurrere siluascollibus hirsutas atque agitare feras,non grauibus uinclis unquam consueta teneriuerbera nec niueo corpore saeua pati.molli namque sinu domini dominaeque iacebamet noram in strato lassa cubare toro,et plus quam licuit muto canis ore loquebar:nulli latratus pertimuere meos.sed iam fata subi partu iactata sinistro,quam nunc sub paruo marmore terra tegit.

circa 280(?) A.D.

LVNA decus mundi, magni pars maxima caeli,Luna, uagus noctis splendor, quam signa secuntur,Luna parens mensum numerosa prole renascens:tu biiugos stellante polos ab Sole gubernas,te redeunte dies fraternus colligit horas;te pater Oceanus renouato respicit amne,te spirant terrae, tu uinclis Tartara cingis;tu sistro resonas, Brimo, tu cymbala quassas;Isis Luna Core, uel Vesta es Iuno Cybelle.septenis tu lumine eges sub mense diebuset rursum renouas alternans lumina mensis.tunc minor es, cum plena uenis; tunc plena resurgens,cum minor es: crescis semper, cum deficis orbe.huc ades et nostris precibus dea blandior estoLuciferique iugis concordis siste iuuencas,ut uoluat fortuna rotam, qua prospera currant.

fl. 290 A.D.

Back to Index Next