[Inhoud]V.GEZANGEN[168][Inhoud]I.Nkunga u VwokaE tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!In al de dorpen.[169]I.Lied over de verlaten Dorpen1He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!In al de dorpen.[170][Inhoud]II.Nkunga u Bula-MatariE mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!In al de dorpen.II.Lied over den StaatHet is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!In al de dorpen.[Inhoud]III.Nkunga u BieyaNa Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.Kisantu.[171]III.SpotliedHeer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.Kisantu.[172][Inhoud]IV.Nkunga u BieyaBo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!Kinanga.IV.SpotliedDie naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!Kinanga.[Inhoud]V.Nkunga u MbemboE muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!Toto-Lembolo.[173]V.DoodenzangAch, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!Toto-Lembolo.[174][Inhoud]VI.Nkunga u Nganga-nkisiVI.Lied van den Toovenaara)Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.Kisantu.a)Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.Kisantu.b)E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.Kilemfu.[175]b)He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.Kilemfu.[176][Inhoud]VII.Nkunga u NsakaVII.Lied onder ’t Spela)Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!Kisantu.a)Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!Kisantu.b)Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!In alle dorpen van Neder-Kongo.b)Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.In alle dorpen van Neder-Kongo.c)Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!Boko di Kinkoni.c)Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!Boko di Kinkoni.d)Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.Mayidi.[177]d)Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!Mayidi.[178][Inhoud]VIII.Nkunga u BidiluVIII.Treurlieda)Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.Mbengo.a)Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.Mbengo.b)E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!Kibangu.[179]b)He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!Kibangu.[180][Inhoud]IX.NkungaIX.LiedKutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.Nkunga:Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!Kisantu.[181]Lied:Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6Kisantu.[182]1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑4Uitroepingen.↑5Namen van menschen.↑ab6Gerucht van den slag.↑
[Inhoud]V.GEZANGEN[168][Inhoud]I.Nkunga u VwokaE tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!In al de dorpen.[169]I.Lied over de verlaten Dorpen1He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!In al de dorpen.[170][Inhoud]II.Nkunga u Bula-MatariE mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!In al de dorpen.II.Lied over den StaatHet is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!In al de dorpen.[Inhoud]III.Nkunga u BieyaNa Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.Kisantu.[171]III.SpotliedHeer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.Kisantu.[172][Inhoud]IV.Nkunga u BieyaBo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!Kinanga.IV.SpotliedDie naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!Kinanga.[Inhoud]V.Nkunga u MbemboE muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!Toto-Lembolo.[173]V.DoodenzangAch, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!Toto-Lembolo.[174][Inhoud]VI.Nkunga u Nganga-nkisiVI.Lied van den Toovenaara)Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.Kisantu.a)Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.Kisantu.b)E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.Kilemfu.[175]b)He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.Kilemfu.[176][Inhoud]VII.Nkunga u NsakaVII.Lied onder ’t Spela)Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!Kisantu.a)Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!Kisantu.b)Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!In alle dorpen van Neder-Kongo.b)Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.In alle dorpen van Neder-Kongo.c)Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!Boko di Kinkoni.c)Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!Boko di Kinkoni.d)Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.Mayidi.[177]d)Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!Mayidi.[178][Inhoud]VIII.Nkunga u BidiluVIII.Treurlieda)Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.Mbengo.a)Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.Mbengo.b)E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!Kibangu.[179]b)He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!Kibangu.[180][Inhoud]IX.NkungaIX.LiedKutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.Nkunga:Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!Kisantu.[181]Lied:Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6Kisantu.[182]1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑4Uitroepingen.↑5Namen van menschen.↑ab6Gerucht van den slag.↑
[Inhoud]V.GEZANGEN[168][Inhoud]I.Nkunga u VwokaE tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!In al de dorpen.[169]I.Lied over de verlaten Dorpen1He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!In al de dorpen.[170][Inhoud]II.Nkunga u Bula-MatariE mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!In al de dorpen.II.Lied over den StaatHet is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!In al de dorpen.[Inhoud]III.Nkunga u BieyaNa Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.Kisantu.[171]III.SpotliedHeer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.Kisantu.[172][Inhoud]IV.Nkunga u BieyaBo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!Kinanga.IV.SpotliedDie naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!Kinanga.[Inhoud]V.Nkunga u MbemboE muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!Toto-Lembolo.[173]V.DoodenzangAch, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!Toto-Lembolo.[174][Inhoud]VI.Nkunga u Nganga-nkisiVI.Lied van den Toovenaara)Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.Kisantu.a)Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.Kisantu.b)E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.Kilemfu.[175]b)He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.Kilemfu.[176][Inhoud]VII.Nkunga u NsakaVII.Lied onder ’t Spela)Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!Kisantu.a)Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!Kisantu.b)Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!In alle dorpen van Neder-Kongo.b)Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.In alle dorpen van Neder-Kongo.c)Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!Boko di Kinkoni.c)Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!Boko di Kinkoni.d)Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.Mayidi.[177]d)Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!Mayidi.[178][Inhoud]VIII.Nkunga u BidiluVIII.Treurlieda)Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.Mbengo.a)Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.Mbengo.b)E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!Kibangu.[179]b)He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!Kibangu.[180][Inhoud]IX.NkungaIX.LiedKutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.Nkunga:Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!Kisantu.[181]Lied:Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6Kisantu.[182]1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑4Uitroepingen.↑5Namen van menschen.↑ab6Gerucht van den slag.↑
V.GEZANGEN[168]
[168]
[Inhoud]I.Nkunga u VwokaE tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!In al de dorpen.[169]I.Lied over de verlaten Dorpen1He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!In al de dorpen.[170][Inhoud]II.Nkunga u Bula-MatariE mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!In al de dorpen.II.Lied over den StaatHet is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!In al de dorpen.[Inhoud]III.Nkunga u BieyaNa Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.Kisantu.[171]III.SpotliedHeer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.Kisantu.[172][Inhoud]IV.Nkunga u BieyaBo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!Kinanga.IV.SpotliedDie naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!Kinanga.[Inhoud]V.Nkunga u MbemboE muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!Toto-Lembolo.[173]V.DoodenzangAch, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!Toto-Lembolo.[174][Inhoud]VI.Nkunga u Nganga-nkisiVI.Lied van den Toovenaara)Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.Kisantu.a)Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.Kisantu.b)E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.Kilemfu.[175]b)He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.Kilemfu.[176][Inhoud]VII.Nkunga u NsakaVII.Lied onder ’t Spela)Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!Kisantu.a)Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!Kisantu.b)Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!In alle dorpen van Neder-Kongo.b)Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.In alle dorpen van Neder-Kongo.c)Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!Boko di Kinkoni.c)Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!Boko di Kinkoni.d)Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.Mayidi.[177]d)Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!Mayidi.[178][Inhoud]VIII.Nkunga u BidiluVIII.Treurlieda)Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.Mbengo.a)Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.Mbengo.b)E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!Kibangu.[179]b)He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!Kibangu.[180][Inhoud]IX.NkungaIX.LiedKutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.Nkunga:Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!Kisantu.[181]Lied:Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6Kisantu.[182]
[Inhoud]I.Nkunga u VwokaE tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!In al de dorpen.[169]I.Lied over de verlaten Dorpen1He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!In al de dorpen.[170]
E tala vwoka, tusisa beto.Yay’e!E mvuku magata utusukidi kueto!E, e!E, e! Bele.Yay’e!E tala yandi e!E, e!
E tala vwoka, tusisa beto.
Yay’e!
E mvuku magata utusukidi kueto!
E, e!
E, e! Bele.
Yay’e!
E tala yandi e!
E, e!
In al de dorpen.[169]
He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.He, oude!He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!He, he!He, he! Zij zijn verdwenen.He, oude!He, zie ons verlaten dorp!He, he!
He, zie de dorpen, die wij verlaten hebben.
He, oude!
He, de vereeniging der dorpen heeft ons doen uitsterven!
He, he!
He, he! Zij zijn verdwenen.
He, oude!
He, zie ons verlaten dorp!
He, he!
In al de dorpen.[170]
[Inhoud]II.Nkunga u Bula-MatariE mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!In al de dorpen.II.Lied over den StaatHet is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!In al de dorpen.
E mbembo Ya Bul’e,Mbari Ya boy e!Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!Ya boy e!
E mbembo Ya Bul’e,
Mbari Ya boy e!
Bio bivwete nsalaba Ya Bula-Matari e!
Ya boy e!
In al de dorpen.
Het is ter oorzake van Heer Staat,He, mijn beste jongens!Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!He, jongens!
Het is ter oorzake van Heer Staat,
He, mijn beste jongens!
Dat men nu die stoffen van Heer Staat draagt!
He, jongens!
In al de dorpen.
[Inhoud]III.Nkunga u BieyaNa Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.Kisantu.[171]III.SpotliedHeer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.Kisantu.[172]
Na Nkanza kitambala mpamb’e!Ma Nsansi balenga niangi.Na Nkanza, kisiwu kilweke,Mbulu k’alenda yo ko.Ma Laba, kisiwu kilweke,Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.
Na Nkanza kitambala mpamb’e!
Ma Nsansi balenga niangi.
Na Nkanza, kisiwu kilweke,
Mbulu k’alenda yo ko.
Ma Laba, kisiwu kilweke,
Ta Nloko, mbulu k’alenda yo ko.
Kisantu.[171]
Heer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!Een beddedeken kan hij niet koopen.Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.
Heer Nkanza, hij heeft nog geen stuk vod!
Zijn vrouw Nsansi gaat met hem wandelen, droevig en droevig.
Heer Nkanza, ’t droog seizoen komt aan2!
Een beddedeken kan hij niet koopen.
Mevrouw Laba, ’t droog seizoen komt aan,
Uw man Nloko kan nog geen beddedeken koopen.
Kisantu.[172]
[Inhoud]IV.Nkunga u BieyaBo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!Kinanga.IV.SpotliedDie naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!Kinanga.
Bo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.Ta Nyala mfitu k’abaki ko.Yay’e!Kitambala mpamb’e!Mba Ya Zwedi e!
Bo bayenda ku Kisantu, bana mfitu babaka.
Ta Nyala mfitu k’abaki ko.
Yay’e!
Kitambala mpamb’e!
Mba Ya Zwedi e!
Kinanga.
Die naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.He, oude!Nog geen stuk vod!He, zijn lieve vrouw Zwedi!
Die naar Kisantu gaan werken, krijgen hun loon.
Maar Heer Nyala, zijn loon, hij krijgt hem niet.
He, oude!
Nog geen stuk vod!
He, zijn lieve vrouw Zwedi!
Kinanga.
[Inhoud]V.Nkunga u MbemboE muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!Toto-Lembolo.[173]V.DoodenzangAch, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!Toto-Lembolo.[174]
E muana fwidi e!Mono isidi ye kinsiona muna gata.E ngwa, mono mam’e!E, e! E, e!
E muana fwidi e!
Mono isidi ye kinsiona muna gata.
E ngwa, mono mam’e!
E, e! E, e!
Toto-Lembolo.[173]
Ach, mijn kind is gestorven!Ik blijf nu een wees in ’t dorp!He, moeder! Ik, zijn moeder!He, he! He, he!
Ach, mijn kind is gestorven!
Ik blijf nu een wees in ’t dorp!
He, moeder! Ik, zijn moeder!
He, he! He, he!
Toto-Lembolo.[174]
[Inhoud]VI.Nkunga u Nganga-nkisiVI.Lied van den Toovenaara)Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.Kisantu.a)Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.Kisantu.b)E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.Kilemfu.[175]b)He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.Kilemfu.[176]
a)
Ku Toto iyenda.Mbundu yandi bunganga.
Ku Toto iyenda.
Mbundu yandi bunganga.
Kisantu.
a)
Naar Toto ben ik gegaan.Zijn hart is in ’t toovermiddel.
Naar Toto ben ik gegaan.
Zijn hart is in ’t toovermiddel.
Kisantu.
b)
E mama!Mbundu kuna kiteko batekila masa!E mama!Muna kitadi kikumbanga.
E mama!
Mbundu kuna kiteko batekila masa!
E mama!
Muna kitadi kikumbanga.
Kilemfu.[175]
b)
He mama!Mijn hart is aan de bron, waar men water put!He mama!Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.
He mama!
Mijn hart is aan de bron, waar men water put!
He mama!
Waar het water aan ’t bruischen is over de steenen.
Kilemfu.[176]
[Inhoud]VII.Nkunga u NsakaVII.Lied onder ’t Spela)Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!Kisantu.a)Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!Kisantu.b)Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!In alle dorpen van Neder-Kongo.b)Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.In alle dorpen van Neder-Kongo.c)Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!Boko di Kinkoni.c)Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!Boko di Kinkoni.d)Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.Mayidi.[177]d)Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!Mayidi.[178]
a)
Mono k’isakana ko!Lunota kongo, dituka tija!Mono k’isakana ko!
Mono k’isakana ko!
Lunota kongo, dituka tija!
Mono k’isakana ko!
Kisantu.
a)
Ik, ik speel niet!Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.Ik, ik speel niet!
Ik, ik speel niet!
Gij, danst en springt, dat het zweet u afloopt.
Ik, ik speel niet!
Kisantu.
b)
Bankwa nkele, lukala ye ngangu:Bana bele!
Bankwa nkele, lukala ye ngangu:
Bana bele!
In alle dorpen van Neder-Kongo.
b)
Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:De kinderen zijn opgetrokken.
Gij, die een geweer hebt, weest verstandig:
De kinderen zijn opgetrokken.
In alle dorpen van Neder-Kongo.
c)
Yaba iyaba dia zanga,Ka dia ka disuki.Yaba, Yaya, Iyaba!
Yaba iyaba dia zanga,
Ka dia ka disuki.
Yaba, Yaya, Iyaba!
Boko di Kinkoni.
c)
Ruimen, ik ruim dien vijver,Hij, hij wordt niet ledig.He, mijn beste, ruimen ik ruim!
Ruimen, ik ruim dien vijver,
Hij, hij wordt niet ledig.
He, mijn beste, ruimen ik ruim!
Boko di Kinkoni.
d)
Kinza-nza-nza!E mbambi, yaya lukaya.
Kinza-nza-nza!
E mbambi, yaya lukaya.
Mayidi.[177]
d)
Kinza-nza-nza!He toovermiddel, mijn beste blad!
Kinza-nza-nza!
He toovermiddel, mijn beste blad!
Mayidi.[178]
[Inhoud]VIII.Nkunga u BidiluVIII.Treurlieda)Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.Mbengo.a)Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.Mbengo.b)E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!Kibangu.[179]b)He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!Kibangu.[180]
a)
Kindengele, kindengele, kindengele!Ya Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Mono bu ifwila Ya Zwina.
Kindengele, kindengele, kindengele!
Ya Zwina!
Kindengele, kindengele, kindengele!
Mono bu ifwila Ya Zwina.
Mbengo.
a)
Kindengele, kindengele, kindengele3!O beste Zwina!Kindengele, kindengele, kindengele!Ik ben aan Zwina gestorven.
Kindengele, kindengele, kindengele3!
O beste Zwina!
Kindengele, kindengele, kindengele!
Ik ben aan Zwina gestorven.
Mbengo.
b)
E Nkandi yaya,Nkandi yiganga ngangu!Kilelele!E, e!
E Nkandi yaya,
Nkandi yiganga ngangu!
Kilelele!
E, e!
Kibangu.[179]
b)
He, beste palmnoot,He, palmnoot, ik ben verstandig!Kilelele4!He, he!
He, beste palmnoot,
He, palmnoot, ik ben verstandig!
Kilelele4!
He, he!
Kibangu.[180]
[Inhoud]IX.NkungaIX.LiedKutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.Nkunga:Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!Kisantu.[181]Lied:Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6Kisantu.[182]
Kutanga: Ikuenda kindimba-ndimba, ivutuka kindimba-ndimba; ibonga bana ba mbende bau batatu, bansisila Ntenda di Mputu.
Proza: Ik ga langs een kleine vallei, ik trek terug langs een kleine vallei; ik neem drie kleine muizen op, die Ntenda di Mputu5daar gelaten heeft.
Nkunga:
Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!
Ntenda di Mputu uzonzika tembila tadi.
Tembila tadi, mpakasa kadumbi mu nkoko.
Kadumbi mu nkoko, beno lukuenda ku gata.
Lukuenda ku gata, lunsamununa Mbala zi Mbata!
Mbala zi Mbata katwadila wandu muna tutu.
Wandu muna tutu igana ku banganga bakumbuka.
Ba nganga bakumbuka, bankatuele nsongo muna nitu.
Nsongo muna nitu usambukidi bana bangani.
Bana bangani batetila nkandi kuna kosi.Io!
Kisantu.[181]
Lied:
Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6
Ntenda di Mputu was bezig een steen aan ’t scherpen.
Terwijl hij een steen scherpte, wierp een buffel hem in de rivier.
De buffel wierp hem in de rivier; gij, haast u naar het dorp.
Haast u naar het dorp, en verwittigt Mbala zi Mbata5.
Mbala zi Mbata, dat hij boonen in eene flesch brenge!
De boonen, die in de flesch zijn, zal ik aan de toovenaars geven om mij te heelen.
De toovenaars zullen mij heelen en de ziekte van mijn lichaam afnemen.
De ziekte, die op mijn lichaam lag, heeft andermans kinderen aangetast.
Andermans kinderen hebben de kern van de palmnoot op hunnen nek in stukken geslagen. Io!6
Kisantu.[182]
1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑4Uitroepingen.↑5Namen van menschen.↑ab6Gerucht van den slag.↑
1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑4Uitroepingen.↑5Namen van menschen.↑ab6Gerucht van den slag.↑
1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑
1De Staat had bevolen, dat al de gehuchten van een dorp zich zouden vereenigen op een plaats. De inboorlingen hadden dat volbracht. Maar dan stierven er velen aan de slaapziekte. In die omstandigheden werd dit lied aangeheven, dat heel droevig luidt.↑
2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑
2In ’t droog seizoen zijn de nachten koud en eenieder tracht dan een goed beddedeken te koopen.↑
3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑
3Klank van het kisansi (inheemsch muziekinstrument).↑
4Uitroepingen.↑
4Uitroepingen.↑
5Namen van menschen.↑ab
5Namen van menschen.↑ab
6Gerucht van den slag.↑
6Gerucht van den slag.↑