NAWOORD.

NAWOORD.—En hoe vindt u dat boek, Vaders en Zonen?—Moeten we het weer over literatuur hebben? Dat is moeilijk te zeggen, juffrouw, we zijn op het oogenblik in 1918...—Wat heeft de tijd met een kunstwerk...?—Pardon, niets en alles. Vooral een boek als dit, dat de schreeuw van een tijd is. En die tijd is lang voorbij, al zult u de antagonie tusschen aristocraat en plebejer zelden scherper geteekend vinden.—Dus...—Och, juffrouw, het „moderne” is zoo gauw oud. En de menschen zijn zoo ondankbaar, zoo vergeetachtig en zoo ingebeeld, vooral de „moderne”. Maar toch leeft dit boek nog met een diep-stroomend, doorzichtig, gevoelig leven.—Echt Russisch.—Ja, juffrouw, ik weet, wat u zeggen wilt. Maar drinkt u uw thee eens op. Nog een koekje?—Dank u. Ik bedoelde, in Russische boeken, zijn daar niet altijd van die rare menschen?—Pardon, raar zegt u? Dat had ik niet verwacht. Ja... nee... dat geloof ik niet. Maar u vindt, dat je in dit boek eigenlijk niet van die rare menschen ontmoet? Die Bazarof is nog de gekste, noemt zich een nihilist, gelooft aan geenenkele autoriteit. Dat vindt u niets vreemd, wel? Overwonnen standpunt. 1918! In Américain zitten ze nog veel gekker tegenwoordig en met theorieën! Heeft u gezien...—Ja.—Maar vergeet u niet, dat die Bazarof een eersteling was in de literatuur. Toergenef heeft voor hem het woord nihilist uitgevonden. En hebt u gemerkt, hoe de conservatieve edele landeigenaren daarvan schrokken? Eerstelingen kunnen de menschen nooit goed verdragen. Vandaar dat Paul Kirsanof met Bazarof duelleert.—Wat is het landleven van die Russische heeren fijn geteekend.—Ja, zoo eenvoudig-reëel en tegelijk zoo dichterlijk.—Zou dat komen, omdat het leven werkelijk zoo dichterlijk is, of omdat de schrijver het zoo ziet?— Een beetje dilettantisch die vraag. Ik denk allebei. Leest u er den eersten besten kunst-betweter criticus maar op na. Nog een kopje thee? Maar even inschenken?—Dank u. Maar vindt u ook niet, dat een Russisch boek altijd zoo een eigen atmosfeer heeft, zoo iets anders...—Omdat er wel een Russische ziel is, maar geen (west)-europeesche. Ten minste nu niet. Omstreeks 1800 wel, toen leefde de romantiek. Hebt u gemerkt, hoe die Russen eigenlijk nog vol-bloed romantici zijn. Ten minste de ouderen, de „vaders”. Bazarof gaat daar als nihilist d. w. z. materialist tegen te keer. Hij wil immers nietgevoelig zijn. Hij leest niet Poesjkien, maarBüchner! Heel Europa is later vermaterializeerd. In West-Europa zijn dat de winkeliers, de kaaskoopers, de effectenhandelaars, de fabrikanten geworden.—De bourgeoisie?—Ja, vooral zonder hoofdletter! De Jan Salie van Potgieter, de Droogstoppel van Multatuli, de Jan Publiek van tegenwoordig. In Rusland is het heel anders gegaan. Daar heb je geen bourgeoisie, geen middenstand, geen „ontwikkelde burgerij”.—Zalig land.—Past u op, want de „nette burger” heeft geweldige argumenten, die zijn bloei schijnen te rechtvaardigen.—In Rusland bleef de romantiek in den landedelman, met zijn patriarchale tradities, in den boer, met zijn innige religieuziteit en onderworpenheid aan het gezag, in den student, die met heel zijn nihilisme en anarchistische neigingen voor een waarheid strijdt en lijdt, voor een ideaal. Praat, praat en droomt... daar hebt u de Russische ziel. Maar steekt u een sigaret op, dan zal ik wat licht maken... zoo... dat is gezelliger...—Maar leeft die ziel ook niet in Bazarof’s moeder, fanatiek-bijgeloovig en zoo vol liefde, dat ze haar zoon niet durft vragen, hoe lang hij blijven wil, uit vrees, dat hij zeggen zal, ik ga morgen weer weg...—Ja, angst voor de machten en overgave aan het ideaal.—En dan die vader, zoo zwak, onzeker en vol vertrouwen. En al die anderen, die zooveelzwaarwichtig redeneeren en zoo weinig doen... Wij houden toch meer van handelen.—In theorie. Maar dikwijls blijft het bij het „houden van”. Dat is immers begrijpelijk en in-menschelijk. En dat is nu ook Russisch: daar rond voor uitkomen. West-Europa huichelt; de west-europeesche burger huichelt op zijn kantoor en in zijn salon, op zijn straat en in zijn schouwburg, overal en altijd. De Rus zegt alles, leeft naar zijn innerlijkst beleven. Daarom sprak u straks van raar.—Dostojefski...—Laten we hem laten rusten. Toergenef was zijn tijdgenoot, maar beter gesitueerd en dus rustiger, blijmoediger. Maar zijn gevoeligheid voor wat zwak, droevig en teeder is, zijn ironische glimlach voor wat er onder de menschen beglimlachenswaard is, heeft hij met alle romantici gemeen. De gevoelens zijn eeuwig, maar de gedachten wisselen. En al schijnt dit boek een strijdschrift, een uiteenzetting van theorieën, een tegenover elkander plaatsing van oud en nieuw (zijn tijdgenooten verweten hem, den draak met het heilige nieuwe te steken!), toch is het in de eerste plaats een lied van stemmingen, het lied van de Russische maatschappij in 1860, en weer eens blijkt ons de machteloosheid en de gevoelsrijkdom van het zuiver-menschelijke. Bazarof is een tragische figuur, omdat ook hij tot niets komt. Vóor hij aan de daad toe is, achterhaalt hem de dood.Dit heeft een dieper zin; op zijn sterfbed fluistert hij zijn bijna-geliefde toe: „een vertrapte worm, die nog kronkelt. Ik dacht nogveel te doen. Ik had een taak, en nu heb ik alleen nog maar flink te sterven, al kan dat niemand ook wat schelen”... En ook hij, de materialist, de cynicus, de afbreker van al het bestaande, is een armzalig idealist... eenmensch... Hij belichaamt de fataliteit van alle menschelijk streven, de ondergang in den opgang. En dit is de stille en diepe daad van een kunstenaar, dat hij altijd weer laat zien, hoe de daad, of zelfs al de wil-tot-de-daad zichzelf verslindt, opgaat in den onafgebroken stil-ruischenden droom, die het leven heet.—En zijn vriend Arkadiej is niet veel...—Nee, de even-prater, de naïeve enthousiast, de middelmatigheid in persoon, het soort, dat u zoo gewoonlijk ontmoet.—Maar de vrouwen?—O, de vrouwen, dat is een nieuw hoofdstuk. Maar wilt u niet eens die mocca krakelingetjes probeeren?—Nee, dank u, maar wel graag een sigaret.—Alstublieft... ja, dat zullen ze wel een beetje raar vinden, als ze dat lezen. Die Anna Sergejevna en dat zusje van haar, zijn niet eens hyst..., o pardon, ik bedoel, niet eens modern.—Zoo ouderwetsch.—Zoo koel... anæsthesie noemen ze dat meen ik tegenwoordig. En ze zullen het niet gelooven, als iemand zegt, dat daar diepe krachten verborgen zijn. Leest u hoofdstuk 18 en 19 en voel, hoe dat innerlijk trilt en zoekt en huilt van verlangen en schaamte en... onmacht tot liefde.—Niet kunnen lief hebben, dat is vreeselijk.—U zucht, juffrouw, ja, dat is wel vreeselijk, maar hier ligt ook de hoofdoorzaak van het „moderne conflict”, van Strindberg af tot wie u maar wilt uit uw naaste omgeving. Dat hangt samen met de ontwikkeling van het materialisme en met de „cultuur”. Kijk eens, hoe sterk en mooi Bazarof is in zijn begeeren, hoe eerlijk en gezond, maar „Zij” is fijn en valsch en gecultiveerdefemme du monde.—En haar zusje?—O, die laat zich gewoon ten huwelijk vragen, en zegt ja, als het slachtoffer een kwartiertje leugentjes gestotterd heeft. Toergenef zegt fijntjes: het succes van zulke meisjes hangt af van haar manier van zuchten op het juiste oogenblik...—Maar het meisje van nu is niet meer zoo...—Natuurlijk niet, juffrouw, maar zulke domme jongens zijn er ook niet meer, ten minste... lacht u?—Nu ja, omdat u lacht.—O... Maar weet u, wat echt niet meer bestaat? Zoo’n Fenitsjka, dat eenvoudige meisje, dat den ouden Kirsanof haar leven en een kind gegeven heeft en nu in zijn huis woont er er een zonnetje is... en toch niet zijn vrouw... Want ze heeft hem zoo innig lief. Is dat negende hoofdstukje niet een idylle, die aan Herman en Dorothea doet denken? Noem dat gerust romantische liefde, maar een leelijk woord duld ik hier niet. Want dat zou een laagheid zijn.—Nog één ding, de compositie van den roman is me opgevallen.—Eenvoudig, naïef bijna, vond u niet? Zooeenvoudig, als de karakters scherp, met duizend fijnheden geteekend zijn en leven, leven... Toergenef brengt zijn menschen gewoonweg ergens onder dak, laat ze daar leven en praten en droomen. En als hij nieuwe combinaties noodig heeft, dan laat hij ze op reis gaan. De paarden draven langs den weg. Een ander huis verschijnt. En de menschen leven, praten en droomen weer in een andere verhouding. De menschen handelen niet, zij worden gehandeld. En dit is erg bekoorlijk... Weet u nog uit onzen genialen tijd:Man glaubt zu schieben, und man wird geschoben?—Ja, die herinneringen,... toen woonde u in een klein kamertje...—In de W... straat.—En iederen Dinsdagavond.... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .—Och ja, die Russen zijn wel wijs in hun naïeveteit. Vergeeft u me die gemeenplaats, maar men dweept tegenwoordig zoo met de Russen...—... misschien niet ten onrechte... het is zoo: menschen praten met elkaar in een kamer, en er komt iets tusschen hen... en dan gaan ze weg, in een ander huis... en daar zijn ook weer menschen.—En dat wordt dan de roman!—„Uit het leven”.—Juist, juffrouw.—Weet u niet meer, hoe ik heet?—Jawel, maar laten we niet persoonlijk worden...Januari 1918. S.DE MEULENHOFF-EDITIEGEEFT EEN GOED BOEK IN EEN GOED KLEED VOOR WEINIG GELD.In prachtband met goud is de prijs per deel 55 cent hooger.1.DE POLITIE-SPION. Roman uit den tijd van de Revolutie in Rusland door Maxim Gorki. 2e druk.f 0.952.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Jeugd.—Eerste Tooneeljaren. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een zeer ter lezing aanbevolen prettig geschreven boek. Deze gedenkschriften zijn als de schrijfster zelf, opgewekt, dartel, geestig, vol leven en beweging. J. H. Rössing in het N. v. d. D.3.HET HUWELIJK VAN EEFKE BRIËST. Roman door Th. Fontane. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Effi Briest is psychologisch stellig zijn beste roman. Het is een verhaal van een huwelijk tusschen een ouderen volkomen gerijpten man en een „blutjunge” vrouw. Elsevier’s Maandschrift.4.NAPOLEON. Opkomst en grootheid. Met vele illustratiën, door H. P. Geerke. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een degelijk, boeiend boek over Napoleon, keurig uitgegeven en rijk geïllustreerd. Utr. Dagblad.5.WALLY. De Roman van een Kellnerin, door Edward Stilgebauer. 3e druk. (11e–16e duizendtal).f 0.85De auteur van „Götz Krafft” geeft hier een eenvoudig en treffend verhaal, onopgesmukt en daardoor overtuigend. Het banale geval is niet banaal of eenzijdig behandeld. Een mooi boek. De Avondpost.6.DE FRAAIE COMEDIE, Een Haagsch Verhaal, door Henri van Booven. 2e druk.f 0.95In dit boek vindt men een prachtige zelfanalyse en een leuke bespotting van burgerlijk Den Haag. G. v. Hulzen.7.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Na den Oorlog.—Sarah Bernhardt als „Ster”.f 0.75Heel interessant is dit boek. Men kan dankbaar zijn voor deze uitgaaf. Een boek dat er in zal gaan. Het Vaderland.8.LIEFDE, door Björnstjerne Björnson. Uit het Noorsch door Cl. Bienfait. 2e druk (8e–13e duizendtal).f 0.85Met vreugde hebben wij dit meesterwerk van den eeuwig-jeugdigen Noor gelezen, met een blij oog voor het vele zonnige, het fijn typeerende, echt dichterlijke en zacht harmonische in dit verhaal van prachtig en sterk uit Noorschen bodem verrezen menschen. De Hofstad.9.DE VAL VAN NAPOLEON, door A. Kielland en H. P. Geerke. Geïllustreerd. 2e druk.f 0.95Een boeiende beschrijving, met vele illustraties, die zeker met genoegen gelezen zullen worden. Algem. Handelsblad.10.ALS HET IJZER GESMEED WORDT. Roman door Clara Viebig. 2e druk (6e–10e duizendtal).f 0.85Deze roman is als een monumentaal gebouw, dat door zijn grootsche eenheid imponeert en liefde opwekt tot het waarachtig schoone. Het is wel een zeer bizonder talent, dat zulk een kunstwerk heeft gewrocht. Een bizonder mooi boek. N. Arnh. Courant.11.RICHARD WAGNER. Zijn leven en werken, door J. Hartog. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een keurig uitgevoerd prachtwerk, met rijken inhoud, dat zich prettig laat lezen, en velen—ook om den zeer lagen prijs—hoogst welkom zal zijn. De schrijver geeft hier een zuiver onpartijdig oordeel. Een welverdiend succes zal het boek wachten. C. v. d. Linden in de Muziekbode.12.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 419 bladz. Deel I 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.9513.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 381 bladz. Deel II. 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.95Deze beroemd geworden ALLERVERMAKELIJKSTE roman zal ongetwijfeld in den nieuwen vorm weder vele lezers vinden. Aardige illustraties van Raemaekers. N. v. d. Dag.14.GALERIJ van beroemde Fransche Tooneelspelers. Hun intiem leven anecdotisch beschreven, door J. H. van der Hoeven, met vele illustraties.f 0.75Een kostelijke bundel, luchtig geschreven kantteekeningen van meer of minder piquante gedenkschriften. Het is een keurige uitgaaf, ook naar het uiterlijk. F. Lapidoth in de Nieuwe Courant.15.MONNA VANNA, door M. Maeterlinck, vertaling van Frans Mijnssen, met 1 portret 5e druk.f 0.75De meesterlijke vertaling van Frans Mijnssen in het nieuwe aantrekkelijke gewaad der bekende Meulenhoff-Editie. Avondpost.16.HET HEKSENLIED, door Von Wildenbruch, op maat overgezet voor de muziek van Max Schillings door Fr. Pauwels.f 0.50Een handige uitgaaf van het beroemde „Heksenlied” in goede bewerking en in maat overgezet voor muziek van Max Schillings. Utrechtsch Dagblad.17EEN VROUWENBIECHT. Oorspronkelijke roman door G. van Hulzen. 2e druk (7e–11e duizendtal).f 0.85Het goede in dit boek is de voortreffelijke psychische uitbeelding, en vooral, dat de overgave van deze vrouw vanzelfsprekend is geworden. De Groene Amsterdammer.18.MARIE ANTOINETTE.—Jeugd.—Eerste jaren der Revolutie, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant van der Mijll-Piepers. Met vele illustraties.f 0.85Een aanbevelenswaardig boek; levendig is hier de geschiedenis van de ongelukkige koningin beschreven; men leest het boek als een diep tragischen roman. Opr. Haarl. Crt.19.DRAMATISCHE WERKEN door Björnstjerne Björnson. Naar de oorspr. Noorsche uitgaaf vertaald door Marg. Meijboom.—Drie spelen van recht; De jonggehuwden; Een handschoen; Leonarda.f 0.85De bekende, in korten tijd populair geworden Meulenhoff-Editie, brengt een verdienstelijke uitgaaf van Björnson’s dramatische werken, waarin de gelijkheid van man en vrouw behandeld wordt wat betreft het peil van zedelijkheid, recht en maatschappelijk optreden. Alg. Bibl.20.MARIE ANTOINETTE EN DE REVOLUTIE, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant v. d. Mijll-Piepers. Met vele illustr. 469 blz.f 0.95Dit boek toont ons het leven van de arme Koningin op haar lijdenspad naar het treurige einde.De schokkende gebeurtenissen der Fransche Revolutie met al haar verschrikkingen, ziet men hier levendig, en getrouw aan de historische feiten, weergegeven. Het geheel is in onderhoudenden, boeienden trant verteld.21.HALFBLOED. Een huwelijk in de tropen. Roman door A. Perrin. Vertaald door D. Jacobson. 2e druk. (7e–12e duizendtal).f 0.85Een goed doorgewerkte roman; de strijd tusschen liefde en bijgeloof van de Indische vrouw is goed weergegeven. N. v. d. Dag.22.NA HET DERDE KIND. Roman door H. von Mühlau, vertaald door Anna van Gogh-Kaulbach.f 0.85Was het derde kind gewenscht?Mag men deze vraag zelfs opwerpen?Ziedaar een stukje sociale quaestie waarover deze roman handelt, en die in den tegenwoordigen tijd aller belangstelling zal wekken.23.VERLOVING EN HUWELIJK IN VROEGER DAGEN, door Prof. L. Knappert. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een historisch overzicht met vele bizonderheden over „hoe men elkaar vroeger vond en kreeg”. Interessant geïllustr.24.Uitverkocht25.OPGANG. De roman van een vrouweleven. Oorspronkelijke roman van Anna van Gogh-Kaulbach. 2e druk. (8e–13e duizendtal).f 0.95Opgang is de roman van een slachtoffer der tweedracht in een huwelijk. Het is de ellende, door dit laatste veroorzaakt, die Anna van Gogh-Kaulbach ons duidelijk voor oogen wil stellen, en ze slaagt daarin volkomen. De Haagsche Vrouwenkroniek.26.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. 3e druk in de Meulenhoff-Editie. Deel I. (12e–17e duizendtal der nieuwe uitgave).f 0.85Hoe goed heeft deze vrouw opgemerkt; wat heeft zij van veel, dat ons nog altijd met wilde verbazing vervult, de alledaagsche, onschuldig schonende oorzaken aangetoond. De Telegraaf.27.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. Deel II.f 0.85Dit boek, dat den oorlog van 1866 en 1870 schildert, herleeft thans: Heele citaten waren aan te halen, woordelijk op de toestanden van thans toepasselijk. Utr. Prov. Sted. Dagblad.28.HAREM. Schetsen uit het leven van de Turksche vrouw door Demetra Vaka. 2e druk. (7e–11e duizendtal).f 0.85De inhoud van dit boek is niet verdicht, hoe onwaarschijnlijk sommige gedeelten ook schijnen. De feiten zijn volkomen naar waarheid verteld.29.Ons Mooie Nederland.GELDERLAND I, door D. J. van der Ven. Met 80 kunstplaten naar de natuur. 316 bladz.f 1.10Wanneer men dit keurige boek opneemt en doorbladert, is de eerste gedachte: prachtig, sympathiek, smaakvol werk. En dan nog geen gulden betalen om dit boek het zijne te mogen noemen..... het lijkt schier ongelooflijk! Nieuwe Arnh. Courant.30.HET SCHANDAAL. Roman van G. van Ompteda.f 0.85Een boeiende roman waarvan in de origineele uitgave in één jaar 45000 ex. verkocht werden.31.ACHTER DE SCHERMEN. Herinneringen van den Impresario Jos. J. Schürmann.f 0.75Een keurige uitgaaf, prettig geschreven. N. Crt.32.BRAND, door Henrik Ibsen, vertaald door J. Clant van der Mijll-Piepers.f 0.85„De Meulenhoff-Editie is door het opnemen van Ibsen’s Brand ongetwijfeld wederom een belangrijk deel rijker geworden. De uitvoering is natuurlijk keurig.” Avondpost.33.HET WONDERE LEVEN DER PADDENSTOELEN door D. J. van der Ven, 280 bladzijden, met 80 photografische natuuropnamen.f 0.95De bekende Arnhemsche natuurbeschrijver en kenner van het leven van dieren en planten, deed thans in de Meulenhoff-Editie een uitvoerige verhandeling verschijnen over het „Wonderleven der Paddenstoelen” zooals hij het teekenend noemt. Zeer leesbaar geschreven, versierd met vele fotografieën; fraai uitgevoerd en laag van prijs, behoort dit werkje tot de aantrekkelijkheden van de boekenmarkt, welker bekoring niemand ontgaat. Haagsche Post.34.DE LAATSTE DAGEN VAN POMPEJI door Edw. Bulwer Lytton. 544 bladz.f 0.95In handig formaat en grondig herzien door Mevr. J. P. Wesselink van Rossum, verscheen thans een zevende druk in de bekende Meulenhoff-Editie, goed gedrukt tegen matigen prijs, zoodat ongetwijfeld velen zich zullen verdiepen in de meesterlijke schildering van het Romeinsche leven der eerste eeuw en de verschrikkelijke catastrophe die toen plaats had. Het is en blijft een werk dat aller aanbeveling verdient. Dordr. Courant.35.DE OORLOG. Geïllustreerde geschiedenis van den wereldoorlog door H. P. Geerke en G. A. Brandts. Deel IIf 0.95Een verbazend aardige uitgave. Wij hebben nu vóór ons liggen twee bandjes en die geven een volledig overzicht van de geweldige gebeurtenissen, zonder een oordeel uit te spreken. Het is een kostbare verzameling van fotografieën, reproducties van aanplakbiljetten en documenten, waarvan thans reeds de originelen zeldzaam zijn. Wij maken alles nog eens mee, wat wijzelf beleefden of vernamen uit de dagbladen; wij vernemen het in woord en beeld. Wij zelf en vooral onze naneven mogen schrijvers en uitgevers dankbaar zijn voor deze populaire en belangrijke uitgave. Boekenschouw.36.NAPOLEON EN DE VROUWEN, door H. P. Geerke. Met vele platen en portretten.f 0.95De bekende geschiedkundige Dr. H. F. HELMOLT schrijft van de werken over Napoleon van Geerke: „Op populaire duidelijke wijze wordt hier Napoleon’s leven verhaald, zonder dat de lezer vermoedt, welke grondige studie hieraan vooraf is gegaan. Geerke verstaat de kunst boeiend en onderhoudend te schrijven en toch historisch juist de feiten weer te geven. Een welverdiend succes zal zeker niet uitblijven.”37.PETRA. Roman door Björnstjerne Björnson. 255 blz.f 0.95Een treffend boeiend verhaal van een meisje dat door haar bruisende, overmoedige wilskracht haar levensdoel bereikt. De eenvoudige taal van den grooten Noorschen schrijver spreekt direct tot ons gemoed en blijft ons boeien tot aan het eind toe. Algem. Maandel. Bibliogr.38.DE TORENS ZINGEN! Nederlandsche Torens en hunne Klokkenspelen door D. J. van der Ven. Met 56 afbeeldingen naar fotographische natuuropnamen. 226 blz.f 0.95Dit deel vormt een der aantrekkelijkste werken uit de serie Foto-uitgaven der Meulenhoff-Editie. De vele pakkende foto’s van onze mooie Nederlandsche Torens alléén zijn de prijs van het boek reeds dubbel waard. Doch de hoofdzaak vormt de tekst waarin op onderhoudende prettige wijze door den schrijver over Klokken en Torens verhaald wordt. De Kroniek.39.JEANNE D’ARC. De Maagd van Orleans, door H. E. Koopmans van Boekeren. 230 bladz., geïllustreerd.f 0.95Het leven van Jeanne d’Arc wordt in dit boekje zeer boeiend en historisch juist verhaald.N. Rott. Crt.40.BLOEMEN door D. J. v. d. Ven. Met 64 afbeeldingen. 263 bladzijden.f 0.95Bij de firma J. M. Meulenhoff is dit mooie boekje verschenen, dat de aandacht verdient van natuurliefhebbers, die in eene plant, eene bloem nog iets anders zien dan een voorwerp van studie. De heer D. J. v. d. Ven geeft hier, bij 65 afbeeldingen naar opnamen door Mevr. M. Buining-Bijl en Jos. Raemaekers, in een aantal zeer aantrekkelijke opstellen, wat bloemen en planten vertellen.Hij vereenigt ook het nuttigem met het aangename, want hij geeft ook tal van aanwijzingen, waarmee ook de tuinman gaarne zal kennismaken. Prov. Gron. Crt.41.BESCHAVING, door Olga Wohlbrück, 390 bladz.f 0.95Op een vraag aan de schrijfster, of de gebeurtenissen in dezen roman waar zijn, ontving de vertaalster het volgende antwoord:„Deze roman berust op waarheid. Om eenheid in het verhaal te brengen, heb ik hier en daar gedeelten moeten bewerken en verdichten, maar de gebeurtenissen zijn ontleend aan de werkelijkheid.” Olga Wohlbrück.42.DE AVONTUREN VAN OLIVER TWIST, door Charles Dickens. 580 bladz.f 0.95Eindelijk een goede uitgaaf van Dickens in handig formaat. Bovendien wordt deze uitgaaf in geheel nieuwe vertaling gegeven, door Anna van Gogh-Kaulbach, in het Nederlandsch van dezen tijd, hetgeen een groote tegenstelling vormt met de bestaande, verouderde uitgaaf. Algem. Bibliogr.43.JAN FUSELIER. Schetsen uit het Indische Soldatenleven door M. H. du Croo. 285 bladz.f 0.75Dit is een bundel gevoelig geschreven schetsen uit het Indische leven. De schrijver draagt den Indischen soldaat een warm hart toe, en weet op eenvoudigen, sympathieken toon van het Indische soldatenleven in zijn korte, naar het leven geschetste novellen, te verhalen. Handelsblad.44.KUNSTENAARSLEVEN TE PARIJS, door Henri Morger. 385 bladz.f 0.95Een nieuw meesterwerk uit de wereldliteratuur. De schrijver geeft hier een interessant kijkje op het intieme Parijsche kunstenaarsleven. Dordrechtsche Crt.45.WILDE DIEREN, naar het leven gephotographeerd door Aug. F. W. Vogt, beschreven door Dr. H. W. Heinsius. 250 bladz.f 0.95Onze eigen, zeldzaam mooie dierentuin „Artis” in woord en beeld weergegeven, met 65 photograf. natuuropnamen naar het leven der voornaamste wilde dieren.46/47.DE PICKWICK-CLUB, twee deelen, door Charles Dickens, versierd met origineele teekeningen. Per deel eenvoudig gebondenf 0.95Hier heeft men nu een der meest onvergankelijke boeken uit de geheele wereldliteratuur, vol leven, vol humor en ernst, vol opvoedkundige waarde en daarenboven een echt kunstwerk, typografisch voortreffelijk verzorgd en toch voor een luttel prijsje. Als het debiet van deze boekjes niet reusachtig wordt, mogen we aannemen, dat het volk van Holland geen goede boeken waard is. De Maasbode.Opgave der verder verschenen deelen vindt men in denvolledigen Catalogusder Meulenhoff-Editie, welkegratisenfrancodoor den Uitgever, Damrak 88, verkrijgbaar gesteld wordt.InhoudsopgaveIVAN TOERGENEF.VI.I.1II.II.6III.III.9IV.IV.17V.V.23VI.VI.31VII.VII.36VIII.VIII.43IX.IX.52X.X.56XI.XI.72XII.XII.77XIII.XIII.84XIV.XIV.92XV.XV.98XVI.XVI.104XVII.XVII.118XVIII.XVIII.133XIX.XIX.139XX.XX.149XXI.XXI.187XXII.XXII.194XXIII.XXIII.204XXIV.XXIV.227XXV.XXV.242XXVI.XXVI.254XXVII.XXVII.276NAWOORD.284ColofonBeschikbaarheidDit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van deProject Gutenberg Licentiebij dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.Vertaling uit het Russisch. Oorspronkelijke titel:Отцы и Дѣти, verschenen in 1862.CoderingDit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.Documentgeschiedenis2016-11-26 Begonnen.Externe ReferentiesDit Project Gutenberg eBoek bevat externe referenties. Het kan zijn dat deze links voor u niet werken.VerbeteringenDe volgende verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:BladzijdeBronVerbetering16,47,126,295[Niet in bron].20,35PeterburgPetersburg23,92BarazofBazarof25KirsanoffKirsanof31,32AkadiejArkadiej32BarzarofBazarof41,78.,55)[Verwijderd]61oogen-oogenblik84RussisschenRussischen89eénéén100PeterburgschenPetersburgschen100vermoganvermogen109exenplaarexemplaar132KatherinaKatharina141ArkadiefArkadiej142SergenevjaSergejevna155geinspecteerdgeïnspecteerd156pathaloogpatholoog167WissiliWassili176knokkigeknokige177,277„—181nauwelijknauwelijks192,281,.203FenistjkaFenitsjka216EvgenijJevgenij217opschudingopschudding223—[Verwijderd]227,271”[Verwijderd]239intessantinteressant248KatharineKatharina252volàvoilà281achitectuurarchitectuur286BuchnerBüchner291[Niet in bron])

NAWOORD.—En hoe vindt u dat boek, Vaders en Zonen?—Moeten we het weer over literatuur hebben? Dat is moeilijk te zeggen, juffrouw, we zijn op het oogenblik in 1918...—Wat heeft de tijd met een kunstwerk...?—Pardon, niets en alles. Vooral een boek als dit, dat de schreeuw van een tijd is. En die tijd is lang voorbij, al zult u de antagonie tusschen aristocraat en plebejer zelden scherper geteekend vinden.—Dus...—Och, juffrouw, het „moderne” is zoo gauw oud. En de menschen zijn zoo ondankbaar, zoo vergeetachtig en zoo ingebeeld, vooral de „moderne”. Maar toch leeft dit boek nog met een diep-stroomend, doorzichtig, gevoelig leven.—Echt Russisch.—Ja, juffrouw, ik weet, wat u zeggen wilt. Maar drinkt u uw thee eens op. Nog een koekje?—Dank u. Ik bedoelde, in Russische boeken, zijn daar niet altijd van die rare menschen?—Pardon, raar zegt u? Dat had ik niet verwacht. Ja... nee... dat geloof ik niet. Maar u vindt, dat je in dit boek eigenlijk niet van die rare menschen ontmoet? Die Bazarof is nog de gekste, noemt zich een nihilist, gelooft aan geenenkele autoriteit. Dat vindt u niets vreemd, wel? Overwonnen standpunt. 1918! In Américain zitten ze nog veel gekker tegenwoordig en met theorieën! Heeft u gezien...—Ja.—Maar vergeet u niet, dat die Bazarof een eersteling was in de literatuur. Toergenef heeft voor hem het woord nihilist uitgevonden. En hebt u gemerkt, hoe de conservatieve edele landeigenaren daarvan schrokken? Eerstelingen kunnen de menschen nooit goed verdragen. Vandaar dat Paul Kirsanof met Bazarof duelleert.—Wat is het landleven van die Russische heeren fijn geteekend.—Ja, zoo eenvoudig-reëel en tegelijk zoo dichterlijk.—Zou dat komen, omdat het leven werkelijk zoo dichterlijk is, of omdat de schrijver het zoo ziet?— Een beetje dilettantisch die vraag. Ik denk allebei. Leest u er den eersten besten kunst-betweter criticus maar op na. Nog een kopje thee? Maar even inschenken?—Dank u. Maar vindt u ook niet, dat een Russisch boek altijd zoo een eigen atmosfeer heeft, zoo iets anders...—Omdat er wel een Russische ziel is, maar geen (west)-europeesche. Ten minste nu niet. Omstreeks 1800 wel, toen leefde de romantiek. Hebt u gemerkt, hoe die Russen eigenlijk nog vol-bloed romantici zijn. Ten minste de ouderen, de „vaders”. Bazarof gaat daar als nihilist d. w. z. materialist tegen te keer. Hij wil immers nietgevoelig zijn. Hij leest niet Poesjkien, maarBüchner! Heel Europa is later vermaterializeerd. In West-Europa zijn dat de winkeliers, de kaaskoopers, de effectenhandelaars, de fabrikanten geworden.—De bourgeoisie?—Ja, vooral zonder hoofdletter! De Jan Salie van Potgieter, de Droogstoppel van Multatuli, de Jan Publiek van tegenwoordig. In Rusland is het heel anders gegaan. Daar heb je geen bourgeoisie, geen middenstand, geen „ontwikkelde burgerij”.—Zalig land.—Past u op, want de „nette burger” heeft geweldige argumenten, die zijn bloei schijnen te rechtvaardigen.—In Rusland bleef de romantiek in den landedelman, met zijn patriarchale tradities, in den boer, met zijn innige religieuziteit en onderworpenheid aan het gezag, in den student, die met heel zijn nihilisme en anarchistische neigingen voor een waarheid strijdt en lijdt, voor een ideaal. Praat, praat en droomt... daar hebt u de Russische ziel. Maar steekt u een sigaret op, dan zal ik wat licht maken... zoo... dat is gezelliger...—Maar leeft die ziel ook niet in Bazarof’s moeder, fanatiek-bijgeloovig en zoo vol liefde, dat ze haar zoon niet durft vragen, hoe lang hij blijven wil, uit vrees, dat hij zeggen zal, ik ga morgen weer weg...—Ja, angst voor de machten en overgave aan het ideaal.—En dan die vader, zoo zwak, onzeker en vol vertrouwen. En al die anderen, die zooveelzwaarwichtig redeneeren en zoo weinig doen... Wij houden toch meer van handelen.—In theorie. Maar dikwijls blijft het bij het „houden van”. Dat is immers begrijpelijk en in-menschelijk. En dat is nu ook Russisch: daar rond voor uitkomen. West-Europa huichelt; de west-europeesche burger huichelt op zijn kantoor en in zijn salon, op zijn straat en in zijn schouwburg, overal en altijd. De Rus zegt alles, leeft naar zijn innerlijkst beleven. Daarom sprak u straks van raar.—Dostojefski...—Laten we hem laten rusten. Toergenef was zijn tijdgenoot, maar beter gesitueerd en dus rustiger, blijmoediger. Maar zijn gevoeligheid voor wat zwak, droevig en teeder is, zijn ironische glimlach voor wat er onder de menschen beglimlachenswaard is, heeft hij met alle romantici gemeen. De gevoelens zijn eeuwig, maar de gedachten wisselen. En al schijnt dit boek een strijdschrift, een uiteenzetting van theorieën, een tegenover elkander plaatsing van oud en nieuw (zijn tijdgenooten verweten hem, den draak met het heilige nieuwe te steken!), toch is het in de eerste plaats een lied van stemmingen, het lied van de Russische maatschappij in 1860, en weer eens blijkt ons de machteloosheid en de gevoelsrijkdom van het zuiver-menschelijke. Bazarof is een tragische figuur, omdat ook hij tot niets komt. Vóor hij aan de daad toe is, achterhaalt hem de dood.Dit heeft een dieper zin; op zijn sterfbed fluistert hij zijn bijna-geliefde toe: „een vertrapte worm, die nog kronkelt. Ik dacht nogveel te doen. Ik had een taak, en nu heb ik alleen nog maar flink te sterven, al kan dat niemand ook wat schelen”... En ook hij, de materialist, de cynicus, de afbreker van al het bestaande, is een armzalig idealist... eenmensch... Hij belichaamt de fataliteit van alle menschelijk streven, de ondergang in den opgang. En dit is de stille en diepe daad van een kunstenaar, dat hij altijd weer laat zien, hoe de daad, of zelfs al de wil-tot-de-daad zichzelf verslindt, opgaat in den onafgebroken stil-ruischenden droom, die het leven heet.—En zijn vriend Arkadiej is niet veel...—Nee, de even-prater, de naïeve enthousiast, de middelmatigheid in persoon, het soort, dat u zoo gewoonlijk ontmoet.—Maar de vrouwen?—O, de vrouwen, dat is een nieuw hoofdstuk. Maar wilt u niet eens die mocca krakelingetjes probeeren?—Nee, dank u, maar wel graag een sigaret.—Alstublieft... ja, dat zullen ze wel een beetje raar vinden, als ze dat lezen. Die Anna Sergejevna en dat zusje van haar, zijn niet eens hyst..., o pardon, ik bedoel, niet eens modern.—Zoo ouderwetsch.—Zoo koel... anæsthesie noemen ze dat meen ik tegenwoordig. En ze zullen het niet gelooven, als iemand zegt, dat daar diepe krachten verborgen zijn. Leest u hoofdstuk 18 en 19 en voel, hoe dat innerlijk trilt en zoekt en huilt van verlangen en schaamte en... onmacht tot liefde.—Niet kunnen lief hebben, dat is vreeselijk.—U zucht, juffrouw, ja, dat is wel vreeselijk, maar hier ligt ook de hoofdoorzaak van het „moderne conflict”, van Strindberg af tot wie u maar wilt uit uw naaste omgeving. Dat hangt samen met de ontwikkeling van het materialisme en met de „cultuur”. Kijk eens, hoe sterk en mooi Bazarof is in zijn begeeren, hoe eerlijk en gezond, maar „Zij” is fijn en valsch en gecultiveerdefemme du monde.—En haar zusje?—O, die laat zich gewoon ten huwelijk vragen, en zegt ja, als het slachtoffer een kwartiertje leugentjes gestotterd heeft. Toergenef zegt fijntjes: het succes van zulke meisjes hangt af van haar manier van zuchten op het juiste oogenblik...—Maar het meisje van nu is niet meer zoo...—Natuurlijk niet, juffrouw, maar zulke domme jongens zijn er ook niet meer, ten minste... lacht u?—Nu ja, omdat u lacht.—O... Maar weet u, wat echt niet meer bestaat? Zoo’n Fenitsjka, dat eenvoudige meisje, dat den ouden Kirsanof haar leven en een kind gegeven heeft en nu in zijn huis woont er er een zonnetje is... en toch niet zijn vrouw... Want ze heeft hem zoo innig lief. Is dat negende hoofdstukje niet een idylle, die aan Herman en Dorothea doet denken? Noem dat gerust romantische liefde, maar een leelijk woord duld ik hier niet. Want dat zou een laagheid zijn.—Nog één ding, de compositie van den roman is me opgevallen.—Eenvoudig, naïef bijna, vond u niet? Zooeenvoudig, als de karakters scherp, met duizend fijnheden geteekend zijn en leven, leven... Toergenef brengt zijn menschen gewoonweg ergens onder dak, laat ze daar leven en praten en droomen. En als hij nieuwe combinaties noodig heeft, dan laat hij ze op reis gaan. De paarden draven langs den weg. Een ander huis verschijnt. En de menschen leven, praten en droomen weer in een andere verhouding. De menschen handelen niet, zij worden gehandeld. En dit is erg bekoorlijk... Weet u nog uit onzen genialen tijd:Man glaubt zu schieben, und man wird geschoben?—Ja, die herinneringen,... toen woonde u in een klein kamertje...—In de W... straat.—En iederen Dinsdagavond.... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .—Och ja, die Russen zijn wel wijs in hun naïeveteit. Vergeeft u me die gemeenplaats, maar men dweept tegenwoordig zoo met de Russen...—... misschien niet ten onrechte... het is zoo: menschen praten met elkaar in een kamer, en er komt iets tusschen hen... en dan gaan ze weg, in een ander huis... en daar zijn ook weer menschen.—En dat wordt dan de roman!—„Uit het leven”.—Juist, juffrouw.—Weet u niet meer, hoe ik heet?—Jawel, maar laten we niet persoonlijk worden...Januari 1918. S.

NAWOORD.

—En hoe vindt u dat boek, Vaders en Zonen?—Moeten we het weer over literatuur hebben? Dat is moeilijk te zeggen, juffrouw, we zijn op het oogenblik in 1918...—Wat heeft de tijd met een kunstwerk...?—Pardon, niets en alles. Vooral een boek als dit, dat de schreeuw van een tijd is. En die tijd is lang voorbij, al zult u de antagonie tusschen aristocraat en plebejer zelden scherper geteekend vinden.—Dus...—Och, juffrouw, het „moderne” is zoo gauw oud. En de menschen zijn zoo ondankbaar, zoo vergeetachtig en zoo ingebeeld, vooral de „moderne”. Maar toch leeft dit boek nog met een diep-stroomend, doorzichtig, gevoelig leven.—Echt Russisch.—Ja, juffrouw, ik weet, wat u zeggen wilt. Maar drinkt u uw thee eens op. Nog een koekje?—Dank u. Ik bedoelde, in Russische boeken, zijn daar niet altijd van die rare menschen?—Pardon, raar zegt u? Dat had ik niet verwacht. Ja... nee... dat geloof ik niet. Maar u vindt, dat je in dit boek eigenlijk niet van die rare menschen ontmoet? Die Bazarof is nog de gekste, noemt zich een nihilist, gelooft aan geenenkele autoriteit. Dat vindt u niets vreemd, wel? Overwonnen standpunt. 1918! In Américain zitten ze nog veel gekker tegenwoordig en met theorieën! Heeft u gezien...—Ja.—Maar vergeet u niet, dat die Bazarof een eersteling was in de literatuur. Toergenef heeft voor hem het woord nihilist uitgevonden. En hebt u gemerkt, hoe de conservatieve edele landeigenaren daarvan schrokken? Eerstelingen kunnen de menschen nooit goed verdragen. Vandaar dat Paul Kirsanof met Bazarof duelleert.—Wat is het landleven van die Russische heeren fijn geteekend.—Ja, zoo eenvoudig-reëel en tegelijk zoo dichterlijk.—Zou dat komen, omdat het leven werkelijk zoo dichterlijk is, of omdat de schrijver het zoo ziet?— Een beetje dilettantisch die vraag. Ik denk allebei. Leest u er den eersten besten kunst-betweter criticus maar op na. Nog een kopje thee? Maar even inschenken?—Dank u. Maar vindt u ook niet, dat een Russisch boek altijd zoo een eigen atmosfeer heeft, zoo iets anders...—Omdat er wel een Russische ziel is, maar geen (west)-europeesche. Ten minste nu niet. Omstreeks 1800 wel, toen leefde de romantiek. Hebt u gemerkt, hoe die Russen eigenlijk nog vol-bloed romantici zijn. Ten minste de ouderen, de „vaders”. Bazarof gaat daar als nihilist d. w. z. materialist tegen te keer. Hij wil immers nietgevoelig zijn. Hij leest niet Poesjkien, maarBüchner! Heel Europa is later vermaterializeerd. In West-Europa zijn dat de winkeliers, de kaaskoopers, de effectenhandelaars, de fabrikanten geworden.—De bourgeoisie?—Ja, vooral zonder hoofdletter! De Jan Salie van Potgieter, de Droogstoppel van Multatuli, de Jan Publiek van tegenwoordig. In Rusland is het heel anders gegaan. Daar heb je geen bourgeoisie, geen middenstand, geen „ontwikkelde burgerij”.—Zalig land.—Past u op, want de „nette burger” heeft geweldige argumenten, die zijn bloei schijnen te rechtvaardigen.—In Rusland bleef de romantiek in den landedelman, met zijn patriarchale tradities, in den boer, met zijn innige religieuziteit en onderworpenheid aan het gezag, in den student, die met heel zijn nihilisme en anarchistische neigingen voor een waarheid strijdt en lijdt, voor een ideaal. Praat, praat en droomt... daar hebt u de Russische ziel. Maar steekt u een sigaret op, dan zal ik wat licht maken... zoo... dat is gezelliger...—Maar leeft die ziel ook niet in Bazarof’s moeder, fanatiek-bijgeloovig en zoo vol liefde, dat ze haar zoon niet durft vragen, hoe lang hij blijven wil, uit vrees, dat hij zeggen zal, ik ga morgen weer weg...—Ja, angst voor de machten en overgave aan het ideaal.—En dan die vader, zoo zwak, onzeker en vol vertrouwen. En al die anderen, die zooveelzwaarwichtig redeneeren en zoo weinig doen... Wij houden toch meer van handelen.—In theorie. Maar dikwijls blijft het bij het „houden van”. Dat is immers begrijpelijk en in-menschelijk. En dat is nu ook Russisch: daar rond voor uitkomen. West-Europa huichelt; de west-europeesche burger huichelt op zijn kantoor en in zijn salon, op zijn straat en in zijn schouwburg, overal en altijd. De Rus zegt alles, leeft naar zijn innerlijkst beleven. Daarom sprak u straks van raar.—Dostojefski...—Laten we hem laten rusten. Toergenef was zijn tijdgenoot, maar beter gesitueerd en dus rustiger, blijmoediger. Maar zijn gevoeligheid voor wat zwak, droevig en teeder is, zijn ironische glimlach voor wat er onder de menschen beglimlachenswaard is, heeft hij met alle romantici gemeen. De gevoelens zijn eeuwig, maar de gedachten wisselen. En al schijnt dit boek een strijdschrift, een uiteenzetting van theorieën, een tegenover elkander plaatsing van oud en nieuw (zijn tijdgenooten verweten hem, den draak met het heilige nieuwe te steken!), toch is het in de eerste plaats een lied van stemmingen, het lied van de Russische maatschappij in 1860, en weer eens blijkt ons de machteloosheid en de gevoelsrijkdom van het zuiver-menschelijke. Bazarof is een tragische figuur, omdat ook hij tot niets komt. Vóor hij aan de daad toe is, achterhaalt hem de dood.Dit heeft een dieper zin; op zijn sterfbed fluistert hij zijn bijna-geliefde toe: „een vertrapte worm, die nog kronkelt. Ik dacht nogveel te doen. Ik had een taak, en nu heb ik alleen nog maar flink te sterven, al kan dat niemand ook wat schelen”... En ook hij, de materialist, de cynicus, de afbreker van al het bestaande, is een armzalig idealist... eenmensch... Hij belichaamt de fataliteit van alle menschelijk streven, de ondergang in den opgang. En dit is de stille en diepe daad van een kunstenaar, dat hij altijd weer laat zien, hoe de daad, of zelfs al de wil-tot-de-daad zichzelf verslindt, opgaat in den onafgebroken stil-ruischenden droom, die het leven heet.—En zijn vriend Arkadiej is niet veel...—Nee, de even-prater, de naïeve enthousiast, de middelmatigheid in persoon, het soort, dat u zoo gewoonlijk ontmoet.—Maar de vrouwen?—O, de vrouwen, dat is een nieuw hoofdstuk. Maar wilt u niet eens die mocca krakelingetjes probeeren?—Nee, dank u, maar wel graag een sigaret.—Alstublieft... ja, dat zullen ze wel een beetje raar vinden, als ze dat lezen. Die Anna Sergejevna en dat zusje van haar, zijn niet eens hyst..., o pardon, ik bedoel, niet eens modern.—Zoo ouderwetsch.—Zoo koel... anæsthesie noemen ze dat meen ik tegenwoordig. En ze zullen het niet gelooven, als iemand zegt, dat daar diepe krachten verborgen zijn. Leest u hoofdstuk 18 en 19 en voel, hoe dat innerlijk trilt en zoekt en huilt van verlangen en schaamte en... onmacht tot liefde.—Niet kunnen lief hebben, dat is vreeselijk.—U zucht, juffrouw, ja, dat is wel vreeselijk, maar hier ligt ook de hoofdoorzaak van het „moderne conflict”, van Strindberg af tot wie u maar wilt uit uw naaste omgeving. Dat hangt samen met de ontwikkeling van het materialisme en met de „cultuur”. Kijk eens, hoe sterk en mooi Bazarof is in zijn begeeren, hoe eerlijk en gezond, maar „Zij” is fijn en valsch en gecultiveerdefemme du monde.—En haar zusje?—O, die laat zich gewoon ten huwelijk vragen, en zegt ja, als het slachtoffer een kwartiertje leugentjes gestotterd heeft. Toergenef zegt fijntjes: het succes van zulke meisjes hangt af van haar manier van zuchten op het juiste oogenblik...—Maar het meisje van nu is niet meer zoo...—Natuurlijk niet, juffrouw, maar zulke domme jongens zijn er ook niet meer, ten minste... lacht u?—Nu ja, omdat u lacht.—O... Maar weet u, wat echt niet meer bestaat? Zoo’n Fenitsjka, dat eenvoudige meisje, dat den ouden Kirsanof haar leven en een kind gegeven heeft en nu in zijn huis woont er er een zonnetje is... en toch niet zijn vrouw... Want ze heeft hem zoo innig lief. Is dat negende hoofdstukje niet een idylle, die aan Herman en Dorothea doet denken? Noem dat gerust romantische liefde, maar een leelijk woord duld ik hier niet. Want dat zou een laagheid zijn.—Nog één ding, de compositie van den roman is me opgevallen.—Eenvoudig, naïef bijna, vond u niet? Zooeenvoudig, als de karakters scherp, met duizend fijnheden geteekend zijn en leven, leven... Toergenef brengt zijn menschen gewoonweg ergens onder dak, laat ze daar leven en praten en droomen. En als hij nieuwe combinaties noodig heeft, dan laat hij ze op reis gaan. De paarden draven langs den weg. Een ander huis verschijnt. En de menschen leven, praten en droomen weer in een andere verhouding. De menschen handelen niet, zij worden gehandeld. En dit is erg bekoorlijk... Weet u nog uit onzen genialen tijd:Man glaubt zu schieben, und man wird geschoben?—Ja, die herinneringen,... toen woonde u in een klein kamertje...—In de W... straat.—En iederen Dinsdagavond.... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .—Och ja, die Russen zijn wel wijs in hun naïeveteit. Vergeeft u me die gemeenplaats, maar men dweept tegenwoordig zoo met de Russen...—... misschien niet ten onrechte... het is zoo: menschen praten met elkaar in een kamer, en er komt iets tusschen hen... en dan gaan ze weg, in een ander huis... en daar zijn ook weer menschen.—En dat wordt dan de roman!—„Uit het leven”.—Juist, juffrouw.—Weet u niet meer, hoe ik heet?—Jawel, maar laten we niet persoonlijk worden...Januari 1918. S.

—En hoe vindt u dat boek, Vaders en Zonen?

—Moeten we het weer over literatuur hebben? Dat is moeilijk te zeggen, juffrouw, we zijn op het oogenblik in 1918...

—Wat heeft de tijd met een kunstwerk...?

—Pardon, niets en alles. Vooral een boek als dit, dat de schreeuw van een tijd is. En die tijd is lang voorbij, al zult u de antagonie tusschen aristocraat en plebejer zelden scherper geteekend vinden.

—Dus...

—Och, juffrouw, het „moderne” is zoo gauw oud. En de menschen zijn zoo ondankbaar, zoo vergeetachtig en zoo ingebeeld, vooral de „moderne”. Maar toch leeft dit boek nog met een diep-stroomend, doorzichtig, gevoelig leven.

—Echt Russisch.

—Ja, juffrouw, ik weet, wat u zeggen wilt. Maar drinkt u uw thee eens op. Nog een koekje?

—Dank u. Ik bedoelde, in Russische boeken, zijn daar niet altijd van die rare menschen?

—Pardon, raar zegt u? Dat had ik niet verwacht. Ja... nee... dat geloof ik niet. Maar u vindt, dat je in dit boek eigenlijk niet van die rare menschen ontmoet? Die Bazarof is nog de gekste, noemt zich een nihilist, gelooft aan geenenkele autoriteit. Dat vindt u niets vreemd, wel? Overwonnen standpunt. 1918! In Américain zitten ze nog veel gekker tegenwoordig en met theorieën! Heeft u gezien...

—Ja.

—Maar vergeet u niet, dat die Bazarof een eersteling was in de literatuur. Toergenef heeft voor hem het woord nihilist uitgevonden. En hebt u gemerkt, hoe de conservatieve edele landeigenaren daarvan schrokken? Eerstelingen kunnen de menschen nooit goed verdragen. Vandaar dat Paul Kirsanof met Bazarof duelleert.

—Wat is het landleven van die Russische heeren fijn geteekend.

—Ja, zoo eenvoudig-reëel en tegelijk zoo dichterlijk.

—Zou dat komen, omdat het leven werkelijk zoo dichterlijk is, of omdat de schrijver het zoo ziet?

— Een beetje dilettantisch die vraag. Ik denk allebei. Leest u er den eersten besten kunst-betweter criticus maar op na. Nog een kopje thee? Maar even inschenken?

—Dank u. Maar vindt u ook niet, dat een Russisch boek altijd zoo een eigen atmosfeer heeft, zoo iets anders...

—Omdat er wel een Russische ziel is, maar geen (west)-europeesche. Ten minste nu niet. Omstreeks 1800 wel, toen leefde de romantiek. Hebt u gemerkt, hoe die Russen eigenlijk nog vol-bloed romantici zijn. Ten minste de ouderen, de „vaders”. Bazarof gaat daar als nihilist d. w. z. materialist tegen te keer. Hij wil immers nietgevoelig zijn. Hij leest niet Poesjkien, maarBüchner! Heel Europa is later vermaterializeerd. In West-Europa zijn dat de winkeliers, de kaaskoopers, de effectenhandelaars, de fabrikanten geworden.

—De bourgeoisie?

—Ja, vooral zonder hoofdletter! De Jan Salie van Potgieter, de Droogstoppel van Multatuli, de Jan Publiek van tegenwoordig. In Rusland is het heel anders gegaan. Daar heb je geen bourgeoisie, geen middenstand, geen „ontwikkelde burgerij”.

—Zalig land.

—Past u op, want de „nette burger” heeft geweldige argumenten, die zijn bloei schijnen te rechtvaardigen.—In Rusland bleef de romantiek in den landedelman, met zijn patriarchale tradities, in den boer, met zijn innige religieuziteit en onderworpenheid aan het gezag, in den student, die met heel zijn nihilisme en anarchistische neigingen voor een waarheid strijdt en lijdt, voor een ideaal. Praat, praat en droomt... daar hebt u de Russische ziel. Maar steekt u een sigaret op, dan zal ik wat licht maken... zoo... dat is gezelliger...

—Maar leeft die ziel ook niet in Bazarof’s moeder, fanatiek-bijgeloovig en zoo vol liefde, dat ze haar zoon niet durft vragen, hoe lang hij blijven wil, uit vrees, dat hij zeggen zal, ik ga morgen weer weg...

—Ja, angst voor de machten en overgave aan het ideaal.

—En dan die vader, zoo zwak, onzeker en vol vertrouwen. En al die anderen, die zooveelzwaarwichtig redeneeren en zoo weinig doen... Wij houden toch meer van handelen.

—In theorie. Maar dikwijls blijft het bij het „houden van”. Dat is immers begrijpelijk en in-menschelijk. En dat is nu ook Russisch: daar rond voor uitkomen. West-Europa huichelt; de west-europeesche burger huichelt op zijn kantoor en in zijn salon, op zijn straat en in zijn schouwburg, overal en altijd. De Rus zegt alles, leeft naar zijn innerlijkst beleven. Daarom sprak u straks van raar.

—Dostojefski...

—Laten we hem laten rusten. Toergenef was zijn tijdgenoot, maar beter gesitueerd en dus rustiger, blijmoediger. Maar zijn gevoeligheid voor wat zwak, droevig en teeder is, zijn ironische glimlach voor wat er onder de menschen beglimlachenswaard is, heeft hij met alle romantici gemeen. De gevoelens zijn eeuwig, maar de gedachten wisselen. En al schijnt dit boek een strijdschrift, een uiteenzetting van theorieën, een tegenover elkander plaatsing van oud en nieuw (zijn tijdgenooten verweten hem, den draak met het heilige nieuwe te steken!), toch is het in de eerste plaats een lied van stemmingen, het lied van de Russische maatschappij in 1860, en weer eens blijkt ons de machteloosheid en de gevoelsrijkdom van het zuiver-menschelijke. Bazarof is een tragische figuur, omdat ook hij tot niets komt. Vóor hij aan de daad toe is, achterhaalt hem de dood.Dit heeft een dieper zin; op zijn sterfbed fluistert hij zijn bijna-geliefde toe: „een vertrapte worm, die nog kronkelt. Ik dacht nogveel te doen. Ik had een taak, en nu heb ik alleen nog maar flink te sterven, al kan dat niemand ook wat schelen”... En ook hij, de materialist, de cynicus, de afbreker van al het bestaande, is een armzalig idealist... eenmensch... Hij belichaamt de fataliteit van alle menschelijk streven, de ondergang in den opgang. En dit is de stille en diepe daad van een kunstenaar, dat hij altijd weer laat zien, hoe de daad, of zelfs al de wil-tot-de-daad zichzelf verslindt, opgaat in den onafgebroken stil-ruischenden droom, die het leven heet.

—En zijn vriend Arkadiej is niet veel...

—Nee, de even-prater, de naïeve enthousiast, de middelmatigheid in persoon, het soort, dat u zoo gewoonlijk ontmoet.

—Maar de vrouwen?

—O, de vrouwen, dat is een nieuw hoofdstuk. Maar wilt u niet eens die mocca krakelingetjes probeeren?

—Nee, dank u, maar wel graag een sigaret.

—Alstublieft... ja, dat zullen ze wel een beetje raar vinden, als ze dat lezen. Die Anna Sergejevna en dat zusje van haar, zijn niet eens hyst..., o pardon, ik bedoel, niet eens modern.

—Zoo ouderwetsch.

—Zoo koel... anæsthesie noemen ze dat meen ik tegenwoordig. En ze zullen het niet gelooven, als iemand zegt, dat daar diepe krachten verborgen zijn. Leest u hoofdstuk 18 en 19 en voel, hoe dat innerlijk trilt en zoekt en huilt van verlangen en schaamte en... onmacht tot liefde.

—Niet kunnen lief hebben, dat is vreeselijk.

—U zucht, juffrouw, ja, dat is wel vreeselijk, maar hier ligt ook de hoofdoorzaak van het „moderne conflict”, van Strindberg af tot wie u maar wilt uit uw naaste omgeving. Dat hangt samen met de ontwikkeling van het materialisme en met de „cultuur”. Kijk eens, hoe sterk en mooi Bazarof is in zijn begeeren, hoe eerlijk en gezond, maar „Zij” is fijn en valsch en gecultiveerdefemme du monde.

—En haar zusje?

—O, die laat zich gewoon ten huwelijk vragen, en zegt ja, als het slachtoffer een kwartiertje leugentjes gestotterd heeft. Toergenef zegt fijntjes: het succes van zulke meisjes hangt af van haar manier van zuchten op het juiste oogenblik...

—Maar het meisje van nu is niet meer zoo...

—Natuurlijk niet, juffrouw, maar zulke domme jongens zijn er ook niet meer, ten minste... lacht u?

—Nu ja, omdat u lacht.

—O... Maar weet u, wat echt niet meer bestaat? Zoo’n Fenitsjka, dat eenvoudige meisje, dat den ouden Kirsanof haar leven en een kind gegeven heeft en nu in zijn huis woont er er een zonnetje is... en toch niet zijn vrouw... Want ze heeft hem zoo innig lief. Is dat negende hoofdstukje niet een idylle, die aan Herman en Dorothea doet denken? Noem dat gerust romantische liefde, maar een leelijk woord duld ik hier niet. Want dat zou een laagheid zijn.

—Nog één ding, de compositie van den roman is me opgevallen.

—Eenvoudig, naïef bijna, vond u niet? Zooeenvoudig, als de karakters scherp, met duizend fijnheden geteekend zijn en leven, leven... Toergenef brengt zijn menschen gewoonweg ergens onder dak, laat ze daar leven en praten en droomen. En als hij nieuwe combinaties noodig heeft, dan laat hij ze op reis gaan. De paarden draven langs den weg. Een ander huis verschijnt. En de menschen leven, praten en droomen weer in een andere verhouding. De menschen handelen niet, zij worden gehandeld. En dit is erg bekoorlijk... Weet u nog uit onzen genialen tijd:Man glaubt zu schieben, und man wird geschoben?

—Ja, die herinneringen,... toen woonde u in een klein kamertje...

—In de W... straat.

—En iederen Dinsdagavond...

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

—Och ja, die Russen zijn wel wijs in hun naïeveteit. Vergeeft u me die gemeenplaats, maar men dweept tegenwoordig zoo met de Russen...

—... misschien niet ten onrechte... het is zoo: menschen praten met elkaar in een kamer, en er komt iets tusschen hen... en dan gaan ze weg, in een ander huis... en daar zijn ook weer menschen.

—En dat wordt dan de roman!

—„Uit het leven”.

—Juist, juffrouw.

—Weet u niet meer, hoe ik heet?

—Jawel, maar laten we niet persoonlijk worden...

Januari 1918. S.

DE MEULENHOFF-EDITIEGEEFT EEN GOED BOEK IN EEN GOED KLEED VOOR WEINIG GELD.In prachtband met goud is de prijs per deel 55 cent hooger.1.DE POLITIE-SPION. Roman uit den tijd van de Revolutie in Rusland door Maxim Gorki. 2e druk.f 0.952.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Jeugd.—Eerste Tooneeljaren. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een zeer ter lezing aanbevolen prettig geschreven boek. Deze gedenkschriften zijn als de schrijfster zelf, opgewekt, dartel, geestig, vol leven en beweging. J. H. Rössing in het N. v. d. D.3.HET HUWELIJK VAN EEFKE BRIËST. Roman door Th. Fontane. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Effi Briest is psychologisch stellig zijn beste roman. Het is een verhaal van een huwelijk tusschen een ouderen volkomen gerijpten man en een „blutjunge” vrouw. Elsevier’s Maandschrift.4.NAPOLEON. Opkomst en grootheid. Met vele illustratiën, door H. P. Geerke. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een degelijk, boeiend boek over Napoleon, keurig uitgegeven en rijk geïllustreerd. Utr. Dagblad.5.WALLY. De Roman van een Kellnerin, door Edward Stilgebauer. 3e druk. (11e–16e duizendtal).f 0.85De auteur van „Götz Krafft” geeft hier een eenvoudig en treffend verhaal, onopgesmukt en daardoor overtuigend. Het banale geval is niet banaal of eenzijdig behandeld. Een mooi boek. De Avondpost.6.DE FRAAIE COMEDIE, Een Haagsch Verhaal, door Henri van Booven. 2e druk.f 0.95In dit boek vindt men een prachtige zelfanalyse en een leuke bespotting van burgerlijk Den Haag. G. v. Hulzen.7.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Na den Oorlog.—Sarah Bernhardt als „Ster”.f 0.75Heel interessant is dit boek. Men kan dankbaar zijn voor deze uitgaaf. Een boek dat er in zal gaan. Het Vaderland.8.LIEFDE, door Björnstjerne Björnson. Uit het Noorsch door Cl. Bienfait. 2e druk (8e–13e duizendtal).f 0.85Met vreugde hebben wij dit meesterwerk van den eeuwig-jeugdigen Noor gelezen, met een blij oog voor het vele zonnige, het fijn typeerende, echt dichterlijke en zacht harmonische in dit verhaal van prachtig en sterk uit Noorschen bodem verrezen menschen. De Hofstad.9.DE VAL VAN NAPOLEON, door A. Kielland en H. P. Geerke. Geïllustreerd. 2e druk.f 0.95Een boeiende beschrijving, met vele illustraties, die zeker met genoegen gelezen zullen worden. Algem. Handelsblad.10.ALS HET IJZER GESMEED WORDT. Roman door Clara Viebig. 2e druk (6e–10e duizendtal).f 0.85Deze roman is als een monumentaal gebouw, dat door zijn grootsche eenheid imponeert en liefde opwekt tot het waarachtig schoone. Het is wel een zeer bizonder talent, dat zulk een kunstwerk heeft gewrocht. Een bizonder mooi boek. N. Arnh. Courant.11.RICHARD WAGNER. Zijn leven en werken, door J. Hartog. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een keurig uitgevoerd prachtwerk, met rijken inhoud, dat zich prettig laat lezen, en velen—ook om den zeer lagen prijs—hoogst welkom zal zijn. De schrijver geeft hier een zuiver onpartijdig oordeel. Een welverdiend succes zal het boek wachten. C. v. d. Linden in de Muziekbode.12.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 419 bladz. Deel I 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.9513.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 381 bladz. Deel II. 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.95Deze beroemd geworden ALLERVERMAKELIJKSTE roman zal ongetwijfeld in den nieuwen vorm weder vele lezers vinden. Aardige illustraties van Raemaekers. N. v. d. Dag.14.GALERIJ van beroemde Fransche Tooneelspelers. Hun intiem leven anecdotisch beschreven, door J. H. van der Hoeven, met vele illustraties.f 0.75Een kostelijke bundel, luchtig geschreven kantteekeningen van meer of minder piquante gedenkschriften. Het is een keurige uitgaaf, ook naar het uiterlijk. F. Lapidoth in de Nieuwe Courant.15.MONNA VANNA, door M. Maeterlinck, vertaling van Frans Mijnssen, met 1 portret 5e druk.f 0.75De meesterlijke vertaling van Frans Mijnssen in het nieuwe aantrekkelijke gewaad der bekende Meulenhoff-Editie. Avondpost.16.HET HEKSENLIED, door Von Wildenbruch, op maat overgezet voor de muziek van Max Schillings door Fr. Pauwels.f 0.50Een handige uitgaaf van het beroemde „Heksenlied” in goede bewerking en in maat overgezet voor muziek van Max Schillings. Utrechtsch Dagblad.17EEN VROUWENBIECHT. Oorspronkelijke roman door G. van Hulzen. 2e druk (7e–11e duizendtal).f 0.85Het goede in dit boek is de voortreffelijke psychische uitbeelding, en vooral, dat de overgave van deze vrouw vanzelfsprekend is geworden. De Groene Amsterdammer.18.MARIE ANTOINETTE.—Jeugd.—Eerste jaren der Revolutie, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant van der Mijll-Piepers. Met vele illustraties.f 0.85Een aanbevelenswaardig boek; levendig is hier de geschiedenis van de ongelukkige koningin beschreven; men leest het boek als een diep tragischen roman. Opr. Haarl. Crt.19.DRAMATISCHE WERKEN door Björnstjerne Björnson. Naar de oorspr. Noorsche uitgaaf vertaald door Marg. Meijboom.—Drie spelen van recht; De jonggehuwden; Een handschoen; Leonarda.f 0.85De bekende, in korten tijd populair geworden Meulenhoff-Editie, brengt een verdienstelijke uitgaaf van Björnson’s dramatische werken, waarin de gelijkheid van man en vrouw behandeld wordt wat betreft het peil van zedelijkheid, recht en maatschappelijk optreden. Alg. Bibl.20.MARIE ANTOINETTE EN DE REVOLUTIE, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant v. d. Mijll-Piepers. Met vele illustr. 469 blz.f 0.95Dit boek toont ons het leven van de arme Koningin op haar lijdenspad naar het treurige einde.De schokkende gebeurtenissen der Fransche Revolutie met al haar verschrikkingen, ziet men hier levendig, en getrouw aan de historische feiten, weergegeven. Het geheel is in onderhoudenden, boeienden trant verteld.21.HALFBLOED. Een huwelijk in de tropen. Roman door A. Perrin. Vertaald door D. Jacobson. 2e druk. (7e–12e duizendtal).f 0.85Een goed doorgewerkte roman; de strijd tusschen liefde en bijgeloof van de Indische vrouw is goed weergegeven. N. v. d. Dag.22.NA HET DERDE KIND. Roman door H. von Mühlau, vertaald door Anna van Gogh-Kaulbach.f 0.85Was het derde kind gewenscht?Mag men deze vraag zelfs opwerpen?Ziedaar een stukje sociale quaestie waarover deze roman handelt, en die in den tegenwoordigen tijd aller belangstelling zal wekken.23.VERLOVING EN HUWELIJK IN VROEGER DAGEN, door Prof. L. Knappert. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een historisch overzicht met vele bizonderheden over „hoe men elkaar vroeger vond en kreeg”. Interessant geïllustr.24.Uitverkocht25.OPGANG. De roman van een vrouweleven. Oorspronkelijke roman van Anna van Gogh-Kaulbach. 2e druk. (8e–13e duizendtal).f 0.95Opgang is de roman van een slachtoffer der tweedracht in een huwelijk. Het is de ellende, door dit laatste veroorzaakt, die Anna van Gogh-Kaulbach ons duidelijk voor oogen wil stellen, en ze slaagt daarin volkomen. De Haagsche Vrouwenkroniek.26.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. 3e druk in de Meulenhoff-Editie. Deel I. (12e–17e duizendtal der nieuwe uitgave).f 0.85Hoe goed heeft deze vrouw opgemerkt; wat heeft zij van veel, dat ons nog altijd met wilde verbazing vervult, de alledaagsche, onschuldig schonende oorzaken aangetoond. De Telegraaf.27.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. Deel II.f 0.85Dit boek, dat den oorlog van 1866 en 1870 schildert, herleeft thans: Heele citaten waren aan te halen, woordelijk op de toestanden van thans toepasselijk. Utr. Prov. Sted. Dagblad.28.HAREM. Schetsen uit het leven van de Turksche vrouw door Demetra Vaka. 2e druk. (7e–11e duizendtal).f 0.85De inhoud van dit boek is niet verdicht, hoe onwaarschijnlijk sommige gedeelten ook schijnen. De feiten zijn volkomen naar waarheid verteld.29.Ons Mooie Nederland.GELDERLAND I, door D. J. van der Ven. Met 80 kunstplaten naar de natuur. 316 bladz.f 1.10Wanneer men dit keurige boek opneemt en doorbladert, is de eerste gedachte: prachtig, sympathiek, smaakvol werk. En dan nog geen gulden betalen om dit boek het zijne te mogen noemen..... het lijkt schier ongelooflijk! Nieuwe Arnh. Courant.30.HET SCHANDAAL. Roman van G. van Ompteda.f 0.85Een boeiende roman waarvan in de origineele uitgave in één jaar 45000 ex. verkocht werden.31.ACHTER DE SCHERMEN. Herinneringen van den Impresario Jos. J. Schürmann.f 0.75Een keurige uitgaaf, prettig geschreven. N. Crt.32.BRAND, door Henrik Ibsen, vertaald door J. Clant van der Mijll-Piepers.f 0.85„De Meulenhoff-Editie is door het opnemen van Ibsen’s Brand ongetwijfeld wederom een belangrijk deel rijker geworden. De uitvoering is natuurlijk keurig.” Avondpost.33.HET WONDERE LEVEN DER PADDENSTOELEN door D. J. van der Ven, 280 bladzijden, met 80 photografische natuuropnamen.f 0.95De bekende Arnhemsche natuurbeschrijver en kenner van het leven van dieren en planten, deed thans in de Meulenhoff-Editie een uitvoerige verhandeling verschijnen over het „Wonderleven der Paddenstoelen” zooals hij het teekenend noemt. Zeer leesbaar geschreven, versierd met vele fotografieën; fraai uitgevoerd en laag van prijs, behoort dit werkje tot de aantrekkelijkheden van de boekenmarkt, welker bekoring niemand ontgaat. Haagsche Post.34.DE LAATSTE DAGEN VAN POMPEJI door Edw. Bulwer Lytton. 544 bladz.f 0.95In handig formaat en grondig herzien door Mevr. J. P. Wesselink van Rossum, verscheen thans een zevende druk in de bekende Meulenhoff-Editie, goed gedrukt tegen matigen prijs, zoodat ongetwijfeld velen zich zullen verdiepen in de meesterlijke schildering van het Romeinsche leven der eerste eeuw en de verschrikkelijke catastrophe die toen plaats had. Het is en blijft een werk dat aller aanbeveling verdient. Dordr. Courant.35.DE OORLOG. Geïllustreerde geschiedenis van den wereldoorlog door H. P. Geerke en G. A. Brandts. Deel IIf 0.95Een verbazend aardige uitgave. Wij hebben nu vóór ons liggen twee bandjes en die geven een volledig overzicht van de geweldige gebeurtenissen, zonder een oordeel uit te spreken. Het is een kostbare verzameling van fotografieën, reproducties van aanplakbiljetten en documenten, waarvan thans reeds de originelen zeldzaam zijn. Wij maken alles nog eens mee, wat wijzelf beleefden of vernamen uit de dagbladen; wij vernemen het in woord en beeld. Wij zelf en vooral onze naneven mogen schrijvers en uitgevers dankbaar zijn voor deze populaire en belangrijke uitgave. Boekenschouw.36.NAPOLEON EN DE VROUWEN, door H. P. Geerke. Met vele platen en portretten.f 0.95De bekende geschiedkundige Dr. H. F. HELMOLT schrijft van de werken over Napoleon van Geerke: „Op populaire duidelijke wijze wordt hier Napoleon’s leven verhaald, zonder dat de lezer vermoedt, welke grondige studie hieraan vooraf is gegaan. Geerke verstaat de kunst boeiend en onderhoudend te schrijven en toch historisch juist de feiten weer te geven. Een welverdiend succes zal zeker niet uitblijven.”37.PETRA. Roman door Björnstjerne Björnson. 255 blz.f 0.95Een treffend boeiend verhaal van een meisje dat door haar bruisende, overmoedige wilskracht haar levensdoel bereikt. De eenvoudige taal van den grooten Noorschen schrijver spreekt direct tot ons gemoed en blijft ons boeien tot aan het eind toe. Algem. Maandel. Bibliogr.38.DE TORENS ZINGEN! Nederlandsche Torens en hunne Klokkenspelen door D. J. van der Ven. Met 56 afbeeldingen naar fotographische natuuropnamen. 226 blz.f 0.95Dit deel vormt een der aantrekkelijkste werken uit de serie Foto-uitgaven der Meulenhoff-Editie. De vele pakkende foto’s van onze mooie Nederlandsche Torens alléén zijn de prijs van het boek reeds dubbel waard. Doch de hoofdzaak vormt de tekst waarin op onderhoudende prettige wijze door den schrijver over Klokken en Torens verhaald wordt. De Kroniek.39.JEANNE D’ARC. De Maagd van Orleans, door H. E. Koopmans van Boekeren. 230 bladz., geïllustreerd.f 0.95Het leven van Jeanne d’Arc wordt in dit boekje zeer boeiend en historisch juist verhaald.N. Rott. Crt.40.BLOEMEN door D. J. v. d. Ven. Met 64 afbeeldingen. 263 bladzijden.f 0.95Bij de firma J. M. Meulenhoff is dit mooie boekje verschenen, dat de aandacht verdient van natuurliefhebbers, die in eene plant, eene bloem nog iets anders zien dan een voorwerp van studie. De heer D. J. v. d. Ven geeft hier, bij 65 afbeeldingen naar opnamen door Mevr. M. Buining-Bijl en Jos. Raemaekers, in een aantal zeer aantrekkelijke opstellen, wat bloemen en planten vertellen.Hij vereenigt ook het nuttigem met het aangename, want hij geeft ook tal van aanwijzingen, waarmee ook de tuinman gaarne zal kennismaken. Prov. Gron. Crt.41.BESCHAVING, door Olga Wohlbrück, 390 bladz.f 0.95Op een vraag aan de schrijfster, of de gebeurtenissen in dezen roman waar zijn, ontving de vertaalster het volgende antwoord:„Deze roman berust op waarheid. Om eenheid in het verhaal te brengen, heb ik hier en daar gedeelten moeten bewerken en verdichten, maar de gebeurtenissen zijn ontleend aan de werkelijkheid.” Olga Wohlbrück.42.DE AVONTUREN VAN OLIVER TWIST, door Charles Dickens. 580 bladz.f 0.95Eindelijk een goede uitgaaf van Dickens in handig formaat. Bovendien wordt deze uitgaaf in geheel nieuwe vertaling gegeven, door Anna van Gogh-Kaulbach, in het Nederlandsch van dezen tijd, hetgeen een groote tegenstelling vormt met de bestaande, verouderde uitgaaf. Algem. Bibliogr.43.JAN FUSELIER. Schetsen uit het Indische Soldatenleven door M. H. du Croo. 285 bladz.f 0.75Dit is een bundel gevoelig geschreven schetsen uit het Indische leven. De schrijver draagt den Indischen soldaat een warm hart toe, en weet op eenvoudigen, sympathieken toon van het Indische soldatenleven in zijn korte, naar het leven geschetste novellen, te verhalen. Handelsblad.44.KUNSTENAARSLEVEN TE PARIJS, door Henri Morger. 385 bladz.f 0.95Een nieuw meesterwerk uit de wereldliteratuur. De schrijver geeft hier een interessant kijkje op het intieme Parijsche kunstenaarsleven. Dordrechtsche Crt.45.WILDE DIEREN, naar het leven gephotographeerd door Aug. F. W. Vogt, beschreven door Dr. H. W. Heinsius. 250 bladz.f 0.95Onze eigen, zeldzaam mooie dierentuin „Artis” in woord en beeld weergegeven, met 65 photograf. natuuropnamen naar het leven der voornaamste wilde dieren.46/47.DE PICKWICK-CLUB, twee deelen, door Charles Dickens, versierd met origineele teekeningen. Per deel eenvoudig gebondenf 0.95Hier heeft men nu een der meest onvergankelijke boeken uit de geheele wereldliteratuur, vol leven, vol humor en ernst, vol opvoedkundige waarde en daarenboven een echt kunstwerk, typografisch voortreffelijk verzorgd en toch voor een luttel prijsje. Als het debiet van deze boekjes niet reusachtig wordt, mogen we aannemen, dat het volk van Holland geen goede boeken waard is. De Maasbode.Opgave der verder verschenen deelen vindt men in denvolledigen Catalogusder Meulenhoff-Editie, welkegratisenfrancodoor den Uitgever, Damrak 88, verkrijgbaar gesteld wordt.

DE MEULENHOFF-EDITIE

GEEFT EEN GOED BOEK IN EEN GOED KLEED VOOR WEINIG GELD.In prachtband met goud is de prijs per deel 55 cent hooger.1.DE POLITIE-SPION. Roman uit den tijd van de Revolutie in Rusland door Maxim Gorki. 2e druk.f 0.952.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Jeugd.—Eerste Tooneeljaren. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een zeer ter lezing aanbevolen prettig geschreven boek. Deze gedenkschriften zijn als de schrijfster zelf, opgewekt, dartel, geestig, vol leven en beweging. J. H. Rössing in het N. v. d. D.3.HET HUWELIJK VAN EEFKE BRIËST. Roman door Th. Fontane. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Effi Briest is psychologisch stellig zijn beste roman. Het is een verhaal van een huwelijk tusschen een ouderen volkomen gerijpten man en een „blutjunge” vrouw. Elsevier’s Maandschrift.4.NAPOLEON. Opkomst en grootheid. Met vele illustratiën, door H. P. Geerke. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een degelijk, boeiend boek over Napoleon, keurig uitgegeven en rijk geïllustreerd. Utr. Dagblad.5.WALLY. De Roman van een Kellnerin, door Edward Stilgebauer. 3e druk. (11e–16e duizendtal).f 0.85De auteur van „Götz Krafft” geeft hier een eenvoudig en treffend verhaal, onopgesmukt en daardoor overtuigend. Het banale geval is niet banaal of eenzijdig behandeld. Een mooi boek. De Avondpost.6.DE FRAAIE COMEDIE, Een Haagsch Verhaal, door Henri van Booven. 2e druk.f 0.95In dit boek vindt men een prachtige zelfanalyse en een leuke bespotting van burgerlijk Den Haag. G. v. Hulzen.7.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Na den Oorlog.—Sarah Bernhardt als „Ster”.f 0.75Heel interessant is dit boek. Men kan dankbaar zijn voor deze uitgaaf. Een boek dat er in zal gaan. Het Vaderland.8.LIEFDE, door Björnstjerne Björnson. Uit het Noorsch door Cl. Bienfait. 2e druk (8e–13e duizendtal).f 0.85Met vreugde hebben wij dit meesterwerk van den eeuwig-jeugdigen Noor gelezen, met een blij oog voor het vele zonnige, het fijn typeerende, echt dichterlijke en zacht harmonische in dit verhaal van prachtig en sterk uit Noorschen bodem verrezen menschen. De Hofstad.9.DE VAL VAN NAPOLEON, door A. Kielland en H. P. Geerke. Geïllustreerd. 2e druk.f 0.95Een boeiende beschrijving, met vele illustraties, die zeker met genoegen gelezen zullen worden. Algem. Handelsblad.10.ALS HET IJZER GESMEED WORDT. Roman door Clara Viebig. 2e druk (6e–10e duizendtal).f 0.85Deze roman is als een monumentaal gebouw, dat door zijn grootsche eenheid imponeert en liefde opwekt tot het waarachtig schoone. Het is wel een zeer bizonder talent, dat zulk een kunstwerk heeft gewrocht. Een bizonder mooi boek. N. Arnh. Courant.11.RICHARD WAGNER. Zijn leven en werken, door J. Hartog. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een keurig uitgevoerd prachtwerk, met rijken inhoud, dat zich prettig laat lezen, en velen—ook om den zeer lagen prijs—hoogst welkom zal zijn. De schrijver geeft hier een zuiver onpartijdig oordeel. Een welverdiend succes zal het boek wachten. C. v. d. Linden in de Muziekbode.12.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 419 bladz. Deel I 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.9513.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 381 bladz. Deel II. 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.95Deze beroemd geworden ALLERVERMAKELIJKSTE roman zal ongetwijfeld in den nieuwen vorm weder vele lezers vinden. Aardige illustraties van Raemaekers. N. v. d. Dag.14.GALERIJ van beroemde Fransche Tooneelspelers. Hun intiem leven anecdotisch beschreven, door J. H. van der Hoeven, met vele illustraties.f 0.75Een kostelijke bundel, luchtig geschreven kantteekeningen van meer of minder piquante gedenkschriften. Het is een keurige uitgaaf, ook naar het uiterlijk. F. Lapidoth in de Nieuwe Courant.15.MONNA VANNA, door M. Maeterlinck, vertaling van Frans Mijnssen, met 1 portret 5e druk.f 0.75De meesterlijke vertaling van Frans Mijnssen in het nieuwe aantrekkelijke gewaad der bekende Meulenhoff-Editie. Avondpost.16.HET HEKSENLIED, door Von Wildenbruch, op maat overgezet voor de muziek van Max Schillings door Fr. Pauwels.f 0.50Een handige uitgaaf van het beroemde „Heksenlied” in goede bewerking en in maat overgezet voor muziek van Max Schillings. Utrechtsch Dagblad.17EEN VROUWENBIECHT. Oorspronkelijke roman door G. van Hulzen. 2e druk (7e–11e duizendtal).f 0.85Het goede in dit boek is de voortreffelijke psychische uitbeelding, en vooral, dat de overgave van deze vrouw vanzelfsprekend is geworden. De Groene Amsterdammer.18.MARIE ANTOINETTE.—Jeugd.—Eerste jaren der Revolutie, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant van der Mijll-Piepers. Met vele illustraties.f 0.85Een aanbevelenswaardig boek; levendig is hier de geschiedenis van de ongelukkige koningin beschreven; men leest het boek als een diep tragischen roman. Opr. Haarl. Crt.19.DRAMATISCHE WERKEN door Björnstjerne Björnson. Naar de oorspr. Noorsche uitgaaf vertaald door Marg. Meijboom.—Drie spelen van recht; De jonggehuwden; Een handschoen; Leonarda.f 0.85De bekende, in korten tijd populair geworden Meulenhoff-Editie, brengt een verdienstelijke uitgaaf van Björnson’s dramatische werken, waarin de gelijkheid van man en vrouw behandeld wordt wat betreft het peil van zedelijkheid, recht en maatschappelijk optreden. Alg. Bibl.20.MARIE ANTOINETTE EN DE REVOLUTIE, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant v. d. Mijll-Piepers. Met vele illustr. 469 blz.f 0.95Dit boek toont ons het leven van de arme Koningin op haar lijdenspad naar het treurige einde.De schokkende gebeurtenissen der Fransche Revolutie met al haar verschrikkingen, ziet men hier levendig, en getrouw aan de historische feiten, weergegeven. Het geheel is in onderhoudenden, boeienden trant verteld.21.HALFBLOED. Een huwelijk in de tropen. Roman door A. Perrin. Vertaald door D. Jacobson. 2e druk. (7e–12e duizendtal).f 0.85Een goed doorgewerkte roman; de strijd tusschen liefde en bijgeloof van de Indische vrouw is goed weergegeven. N. v. d. Dag.22.NA HET DERDE KIND. Roman door H. von Mühlau, vertaald door Anna van Gogh-Kaulbach.f 0.85Was het derde kind gewenscht?Mag men deze vraag zelfs opwerpen?Ziedaar een stukje sociale quaestie waarover deze roman handelt, en die in den tegenwoordigen tijd aller belangstelling zal wekken.23.VERLOVING EN HUWELIJK IN VROEGER DAGEN, door Prof. L. Knappert. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een historisch overzicht met vele bizonderheden over „hoe men elkaar vroeger vond en kreeg”. Interessant geïllustr.24.Uitverkocht25.OPGANG. De roman van een vrouweleven. Oorspronkelijke roman van Anna van Gogh-Kaulbach. 2e druk. (8e–13e duizendtal).f 0.95Opgang is de roman van een slachtoffer der tweedracht in een huwelijk. Het is de ellende, door dit laatste veroorzaakt, die Anna van Gogh-Kaulbach ons duidelijk voor oogen wil stellen, en ze slaagt daarin volkomen. De Haagsche Vrouwenkroniek.26.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. 3e druk in de Meulenhoff-Editie. Deel I. (12e–17e duizendtal der nieuwe uitgave).f 0.85Hoe goed heeft deze vrouw opgemerkt; wat heeft zij van veel, dat ons nog altijd met wilde verbazing vervult, de alledaagsche, onschuldig schonende oorzaken aangetoond. De Telegraaf.27.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. Deel II.f 0.85Dit boek, dat den oorlog van 1866 en 1870 schildert, herleeft thans: Heele citaten waren aan te halen, woordelijk op de toestanden van thans toepasselijk. Utr. Prov. Sted. Dagblad.28.HAREM. Schetsen uit het leven van de Turksche vrouw door Demetra Vaka. 2e druk. (7e–11e duizendtal).f 0.85De inhoud van dit boek is niet verdicht, hoe onwaarschijnlijk sommige gedeelten ook schijnen. De feiten zijn volkomen naar waarheid verteld.29.Ons Mooie Nederland.GELDERLAND I, door D. J. van der Ven. Met 80 kunstplaten naar de natuur. 316 bladz.f 1.10Wanneer men dit keurige boek opneemt en doorbladert, is de eerste gedachte: prachtig, sympathiek, smaakvol werk. En dan nog geen gulden betalen om dit boek het zijne te mogen noemen..... het lijkt schier ongelooflijk! Nieuwe Arnh. Courant.30.HET SCHANDAAL. Roman van G. van Ompteda.f 0.85Een boeiende roman waarvan in de origineele uitgave in één jaar 45000 ex. verkocht werden.31.ACHTER DE SCHERMEN. Herinneringen van den Impresario Jos. J. Schürmann.f 0.75Een keurige uitgaaf, prettig geschreven. N. Crt.32.BRAND, door Henrik Ibsen, vertaald door J. Clant van der Mijll-Piepers.f 0.85„De Meulenhoff-Editie is door het opnemen van Ibsen’s Brand ongetwijfeld wederom een belangrijk deel rijker geworden. De uitvoering is natuurlijk keurig.” Avondpost.33.HET WONDERE LEVEN DER PADDENSTOELEN door D. J. van der Ven, 280 bladzijden, met 80 photografische natuuropnamen.f 0.95De bekende Arnhemsche natuurbeschrijver en kenner van het leven van dieren en planten, deed thans in de Meulenhoff-Editie een uitvoerige verhandeling verschijnen over het „Wonderleven der Paddenstoelen” zooals hij het teekenend noemt. Zeer leesbaar geschreven, versierd met vele fotografieën; fraai uitgevoerd en laag van prijs, behoort dit werkje tot de aantrekkelijkheden van de boekenmarkt, welker bekoring niemand ontgaat. Haagsche Post.34.DE LAATSTE DAGEN VAN POMPEJI door Edw. Bulwer Lytton. 544 bladz.f 0.95In handig formaat en grondig herzien door Mevr. J. P. Wesselink van Rossum, verscheen thans een zevende druk in de bekende Meulenhoff-Editie, goed gedrukt tegen matigen prijs, zoodat ongetwijfeld velen zich zullen verdiepen in de meesterlijke schildering van het Romeinsche leven der eerste eeuw en de verschrikkelijke catastrophe die toen plaats had. Het is en blijft een werk dat aller aanbeveling verdient. Dordr. Courant.35.DE OORLOG. Geïllustreerde geschiedenis van den wereldoorlog door H. P. Geerke en G. A. Brandts. Deel IIf 0.95Een verbazend aardige uitgave. Wij hebben nu vóór ons liggen twee bandjes en die geven een volledig overzicht van de geweldige gebeurtenissen, zonder een oordeel uit te spreken. Het is een kostbare verzameling van fotografieën, reproducties van aanplakbiljetten en documenten, waarvan thans reeds de originelen zeldzaam zijn. Wij maken alles nog eens mee, wat wijzelf beleefden of vernamen uit de dagbladen; wij vernemen het in woord en beeld. Wij zelf en vooral onze naneven mogen schrijvers en uitgevers dankbaar zijn voor deze populaire en belangrijke uitgave. Boekenschouw.36.NAPOLEON EN DE VROUWEN, door H. P. Geerke. Met vele platen en portretten.f 0.95De bekende geschiedkundige Dr. H. F. HELMOLT schrijft van de werken over Napoleon van Geerke: „Op populaire duidelijke wijze wordt hier Napoleon’s leven verhaald, zonder dat de lezer vermoedt, welke grondige studie hieraan vooraf is gegaan. Geerke verstaat de kunst boeiend en onderhoudend te schrijven en toch historisch juist de feiten weer te geven. Een welverdiend succes zal zeker niet uitblijven.”37.PETRA. Roman door Björnstjerne Björnson. 255 blz.f 0.95Een treffend boeiend verhaal van een meisje dat door haar bruisende, overmoedige wilskracht haar levensdoel bereikt. De eenvoudige taal van den grooten Noorschen schrijver spreekt direct tot ons gemoed en blijft ons boeien tot aan het eind toe. Algem. Maandel. Bibliogr.38.DE TORENS ZINGEN! Nederlandsche Torens en hunne Klokkenspelen door D. J. van der Ven. Met 56 afbeeldingen naar fotographische natuuropnamen. 226 blz.f 0.95Dit deel vormt een der aantrekkelijkste werken uit de serie Foto-uitgaven der Meulenhoff-Editie. De vele pakkende foto’s van onze mooie Nederlandsche Torens alléén zijn de prijs van het boek reeds dubbel waard. Doch de hoofdzaak vormt de tekst waarin op onderhoudende prettige wijze door den schrijver over Klokken en Torens verhaald wordt. De Kroniek.39.JEANNE D’ARC. De Maagd van Orleans, door H. E. Koopmans van Boekeren. 230 bladz., geïllustreerd.f 0.95Het leven van Jeanne d’Arc wordt in dit boekje zeer boeiend en historisch juist verhaald.N. Rott. Crt.40.BLOEMEN door D. J. v. d. Ven. Met 64 afbeeldingen. 263 bladzijden.f 0.95Bij de firma J. M. Meulenhoff is dit mooie boekje verschenen, dat de aandacht verdient van natuurliefhebbers, die in eene plant, eene bloem nog iets anders zien dan een voorwerp van studie. De heer D. J. v. d. Ven geeft hier, bij 65 afbeeldingen naar opnamen door Mevr. M. Buining-Bijl en Jos. Raemaekers, in een aantal zeer aantrekkelijke opstellen, wat bloemen en planten vertellen.Hij vereenigt ook het nuttigem met het aangename, want hij geeft ook tal van aanwijzingen, waarmee ook de tuinman gaarne zal kennismaken. Prov. Gron. Crt.41.BESCHAVING, door Olga Wohlbrück, 390 bladz.f 0.95Op een vraag aan de schrijfster, of de gebeurtenissen in dezen roman waar zijn, ontving de vertaalster het volgende antwoord:„Deze roman berust op waarheid. Om eenheid in het verhaal te brengen, heb ik hier en daar gedeelten moeten bewerken en verdichten, maar de gebeurtenissen zijn ontleend aan de werkelijkheid.” Olga Wohlbrück.42.DE AVONTUREN VAN OLIVER TWIST, door Charles Dickens. 580 bladz.f 0.95Eindelijk een goede uitgaaf van Dickens in handig formaat. Bovendien wordt deze uitgaaf in geheel nieuwe vertaling gegeven, door Anna van Gogh-Kaulbach, in het Nederlandsch van dezen tijd, hetgeen een groote tegenstelling vormt met de bestaande, verouderde uitgaaf. Algem. Bibliogr.43.JAN FUSELIER. Schetsen uit het Indische Soldatenleven door M. H. du Croo. 285 bladz.f 0.75Dit is een bundel gevoelig geschreven schetsen uit het Indische leven. De schrijver draagt den Indischen soldaat een warm hart toe, en weet op eenvoudigen, sympathieken toon van het Indische soldatenleven in zijn korte, naar het leven geschetste novellen, te verhalen. Handelsblad.44.KUNSTENAARSLEVEN TE PARIJS, door Henri Morger. 385 bladz.f 0.95Een nieuw meesterwerk uit de wereldliteratuur. De schrijver geeft hier een interessant kijkje op het intieme Parijsche kunstenaarsleven. Dordrechtsche Crt.45.WILDE DIEREN, naar het leven gephotographeerd door Aug. F. W. Vogt, beschreven door Dr. H. W. Heinsius. 250 bladz.f 0.95Onze eigen, zeldzaam mooie dierentuin „Artis” in woord en beeld weergegeven, met 65 photograf. natuuropnamen naar het leven der voornaamste wilde dieren.46/47.DE PICKWICK-CLUB, twee deelen, door Charles Dickens, versierd met origineele teekeningen. Per deel eenvoudig gebondenf 0.95Hier heeft men nu een der meest onvergankelijke boeken uit de geheele wereldliteratuur, vol leven, vol humor en ernst, vol opvoedkundige waarde en daarenboven een echt kunstwerk, typografisch voortreffelijk verzorgd en toch voor een luttel prijsje. Als het debiet van deze boekjes niet reusachtig wordt, mogen we aannemen, dat het volk van Holland geen goede boeken waard is. De Maasbode.Opgave der verder verschenen deelen vindt men in denvolledigen Catalogusder Meulenhoff-Editie, welkegratisenfrancodoor den Uitgever, Damrak 88, verkrijgbaar gesteld wordt.

GEEFT EEN GOED BOEK IN EEN GOED KLEED VOOR WEINIG GELD.

In prachtband met goud is de prijs per deel 55 cent hooger.

1.DE POLITIE-SPION. Roman uit den tijd van de Revolutie in Rusland door Maxim Gorki. 2e druk.f 0.952.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Jeugd.—Eerste Tooneeljaren. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een zeer ter lezing aanbevolen prettig geschreven boek. Deze gedenkschriften zijn als de schrijfster zelf, opgewekt, dartel, geestig, vol leven en beweging. J. H. Rössing in het N. v. d. D.3.HET HUWELIJK VAN EEFKE BRIËST. Roman door Th. Fontane. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Effi Briest is psychologisch stellig zijn beste roman. Het is een verhaal van een huwelijk tusschen een ouderen volkomen gerijpten man en een „blutjunge” vrouw. Elsevier’s Maandschrift.4.NAPOLEON. Opkomst en grootheid. Met vele illustratiën, door H. P. Geerke. 2e druk. (6e–10e duizendtal).f 0.75Een degelijk, boeiend boek over Napoleon, keurig uitgegeven en rijk geïllustreerd. Utr. Dagblad.5.WALLY. De Roman van een Kellnerin, door Edward Stilgebauer. 3e druk. (11e–16e duizendtal).f 0.85De auteur van „Götz Krafft” geeft hier een eenvoudig en treffend verhaal, onopgesmukt en daardoor overtuigend. Het banale geval is niet banaal of eenzijdig behandeld. Een mooi boek. De Avondpost.6.DE FRAAIE COMEDIE, Een Haagsch Verhaal, door Henri van Booven. 2e druk.f 0.95In dit boek vindt men een prachtige zelfanalyse en een leuke bespotting van burgerlijk Den Haag. G. v. Hulzen.7.SARAH BERNHARDT. Gedenkschriften door haarzelf geschreven.—Na den Oorlog.—Sarah Bernhardt als „Ster”.f 0.75Heel interessant is dit boek. Men kan dankbaar zijn voor deze uitgaaf. Een boek dat er in zal gaan. Het Vaderland.8.LIEFDE, door Björnstjerne Björnson. Uit het Noorsch door Cl. Bienfait. 2e druk (8e–13e duizendtal).f 0.85Met vreugde hebben wij dit meesterwerk van den eeuwig-jeugdigen Noor gelezen, met een blij oog voor het vele zonnige, het fijn typeerende, echt dichterlijke en zacht harmonische in dit verhaal van prachtig en sterk uit Noorschen bodem verrezen menschen. De Hofstad.9.DE VAL VAN NAPOLEON, door A. Kielland en H. P. Geerke. Geïllustreerd. 2e druk.f 0.95Een boeiende beschrijving, met vele illustraties, die zeker met genoegen gelezen zullen worden. Algem. Handelsblad.10.ALS HET IJZER GESMEED WORDT. Roman door Clara Viebig. 2e druk (6e–10e duizendtal).f 0.85Deze roman is als een monumentaal gebouw, dat door zijn grootsche eenheid imponeert en liefde opwekt tot het waarachtig schoone. Het is wel een zeer bizonder talent, dat zulk een kunstwerk heeft gewrocht. Een bizonder mooi boek. N. Arnh. Courant.11.RICHARD WAGNER. Zijn leven en werken, door J. Hartog. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een keurig uitgevoerd prachtwerk, met rijken inhoud, dat zich prettig laat lezen, en velen—ook om den zeer lagen prijs—hoogst welkom zal zijn. De schrijver geeft hier een zuiver onpartijdig oordeel. Een welverdiend succes zal het boek wachten. C. v. d. Linden in de Muziekbode.12.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 419 bladz. Deel I 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.9513.KIPPEVEER of Het geschaakte Meisje. Roman door Cosinus, 381 bladz. Deel II. 5e druk (25e–30e duizendtal).f 0.95Deze beroemd geworden ALLERVERMAKELIJKSTE roman zal ongetwijfeld in den nieuwen vorm weder vele lezers vinden. Aardige illustraties van Raemaekers. N. v. d. Dag.14.GALERIJ van beroemde Fransche Tooneelspelers. Hun intiem leven anecdotisch beschreven, door J. H. van der Hoeven, met vele illustraties.f 0.75Een kostelijke bundel, luchtig geschreven kantteekeningen van meer of minder piquante gedenkschriften. Het is een keurige uitgaaf, ook naar het uiterlijk. F. Lapidoth in de Nieuwe Courant.15.MONNA VANNA, door M. Maeterlinck, vertaling van Frans Mijnssen, met 1 portret 5e druk.f 0.75De meesterlijke vertaling van Frans Mijnssen in het nieuwe aantrekkelijke gewaad der bekende Meulenhoff-Editie. Avondpost.16.HET HEKSENLIED, door Von Wildenbruch, op maat overgezet voor de muziek van Max Schillings door Fr. Pauwels.f 0.50Een handige uitgaaf van het beroemde „Heksenlied” in goede bewerking en in maat overgezet voor muziek van Max Schillings. Utrechtsch Dagblad.17EEN VROUWENBIECHT. Oorspronkelijke roman door G. van Hulzen. 2e druk (7e–11e duizendtal).f 0.85Het goede in dit boek is de voortreffelijke psychische uitbeelding, en vooral, dat de overgave van deze vrouw vanzelfsprekend is geworden. De Groene Amsterdammer.18.MARIE ANTOINETTE.—Jeugd.—Eerste jaren der Revolutie, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant van der Mijll-Piepers. Met vele illustraties.f 0.85Een aanbevelenswaardig boek; levendig is hier de geschiedenis van de ongelukkige koningin beschreven; men leest het boek als een diep tragischen roman. Opr. Haarl. Crt.19.DRAMATISCHE WERKEN door Björnstjerne Björnson. Naar de oorspr. Noorsche uitgaaf vertaald door Marg. Meijboom.—Drie spelen van recht; De jonggehuwden; Een handschoen; Leonarda.f 0.85De bekende, in korten tijd populair geworden Meulenhoff-Editie, brengt een verdienstelijke uitgaaf van Björnson’s dramatische werken, waarin de gelijkheid van man en vrouw behandeld wordt wat betreft het peil van zedelijkheid, recht en maatschappelijk optreden. Alg. Bibl.20.MARIE ANTOINETTE EN DE REVOLUTIE, door Cl. Tschudi. Naar de oorspronkelijke Noorsche uitgaaf door J. Clant v. d. Mijll-Piepers. Met vele illustr. 469 blz.f 0.95Dit boek toont ons het leven van de arme Koningin op haar lijdenspad naar het treurige einde.De schokkende gebeurtenissen der Fransche Revolutie met al haar verschrikkingen, ziet men hier levendig, en getrouw aan de historische feiten, weergegeven. Het geheel is in onderhoudenden, boeienden trant verteld.21.HALFBLOED. Een huwelijk in de tropen. Roman door A. Perrin. Vertaald door D. Jacobson. 2e druk. (7e–12e duizendtal).f 0.85Een goed doorgewerkte roman; de strijd tusschen liefde en bijgeloof van de Indische vrouw is goed weergegeven. N. v. d. Dag.22.NA HET DERDE KIND. Roman door H. von Mühlau, vertaald door Anna van Gogh-Kaulbach.f 0.85Was het derde kind gewenscht?Mag men deze vraag zelfs opwerpen?Ziedaar een stukje sociale quaestie waarover deze roman handelt, en die in den tegenwoordigen tijd aller belangstelling zal wekken.23.VERLOVING EN HUWELIJK IN VROEGER DAGEN, door Prof. L. Knappert. Rijk geïllustreerd.f 0.95Een historisch overzicht met vele bizonderheden over „hoe men elkaar vroeger vond en kreeg”. Interessant geïllustr.24.Uitverkocht25.OPGANG. De roman van een vrouweleven. Oorspronkelijke roman van Anna van Gogh-Kaulbach. 2e druk. (8e–13e duizendtal).f 0.95Opgang is de roman van een slachtoffer der tweedracht in een huwelijk. Het is de ellende, door dit laatste veroorzaakt, die Anna van Gogh-Kaulbach ons duidelijk voor oogen wil stellen, en ze slaagt daarin volkomen. De Haagsche Vrouwenkroniek.26.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. 3e druk in de Meulenhoff-Editie. Deel I. (12e–17e duizendtal der nieuwe uitgave).f 0.85Hoe goed heeft deze vrouw opgemerkt; wat heeft zij van veel, dat ons nog altijd met wilde verbazing vervult, de alledaagsche, onschuldig schonende oorzaken aangetoond. De Telegraaf.27.„DE WAPENS NEER”. Roman van Bertha von Suttner. Deel II.f 0.85Dit boek, dat den oorlog van 1866 en 1870 schildert, herleeft thans: Heele citaten waren aan te halen, woordelijk op de toestanden van thans toepasselijk. Utr. Prov. Sted. Dagblad.28.HAREM. Schetsen uit het leven van de Turksche vrouw door Demetra Vaka. 2e druk. (7e–11e duizendtal).f 0.85De inhoud van dit boek is niet verdicht, hoe onwaarschijnlijk sommige gedeelten ook schijnen. De feiten zijn volkomen naar waarheid verteld.29.Ons Mooie Nederland.GELDERLAND I, door D. J. van der Ven. Met 80 kunstplaten naar de natuur. 316 bladz.f 1.10Wanneer men dit keurige boek opneemt en doorbladert, is de eerste gedachte: prachtig, sympathiek, smaakvol werk. En dan nog geen gulden betalen om dit boek het zijne te mogen noemen..... het lijkt schier ongelooflijk! Nieuwe Arnh. Courant.30.HET SCHANDAAL. Roman van G. van Ompteda.f 0.85Een boeiende roman waarvan in de origineele uitgave in één jaar 45000 ex. verkocht werden.31.ACHTER DE SCHERMEN. Herinneringen van den Impresario Jos. J. Schürmann.f 0.75Een keurige uitgaaf, prettig geschreven. N. Crt.32.BRAND, door Henrik Ibsen, vertaald door J. Clant van der Mijll-Piepers.f 0.85„De Meulenhoff-Editie is door het opnemen van Ibsen’s Brand ongetwijfeld wederom een belangrijk deel rijker geworden. De uitvoering is natuurlijk keurig.” Avondpost.33.HET WONDERE LEVEN DER PADDENSTOELEN door D. J. van der Ven, 280 bladzijden, met 80 photografische natuuropnamen.f 0.95De bekende Arnhemsche natuurbeschrijver en kenner van het leven van dieren en planten, deed thans in de Meulenhoff-Editie een uitvoerige verhandeling verschijnen over het „Wonderleven der Paddenstoelen” zooals hij het teekenend noemt. Zeer leesbaar geschreven, versierd met vele fotografieën; fraai uitgevoerd en laag van prijs, behoort dit werkje tot de aantrekkelijkheden van de boekenmarkt, welker bekoring niemand ontgaat. Haagsche Post.34.DE LAATSTE DAGEN VAN POMPEJI door Edw. Bulwer Lytton. 544 bladz.f 0.95In handig formaat en grondig herzien door Mevr. J. P. Wesselink van Rossum, verscheen thans een zevende druk in de bekende Meulenhoff-Editie, goed gedrukt tegen matigen prijs, zoodat ongetwijfeld velen zich zullen verdiepen in de meesterlijke schildering van het Romeinsche leven der eerste eeuw en de verschrikkelijke catastrophe die toen plaats had. Het is en blijft een werk dat aller aanbeveling verdient. Dordr. Courant.35.DE OORLOG. Geïllustreerde geschiedenis van den wereldoorlog door H. P. Geerke en G. A. Brandts. Deel IIf 0.95Een verbazend aardige uitgave. Wij hebben nu vóór ons liggen twee bandjes en die geven een volledig overzicht van de geweldige gebeurtenissen, zonder een oordeel uit te spreken. Het is een kostbare verzameling van fotografieën, reproducties van aanplakbiljetten en documenten, waarvan thans reeds de originelen zeldzaam zijn. Wij maken alles nog eens mee, wat wijzelf beleefden of vernamen uit de dagbladen; wij vernemen het in woord en beeld. Wij zelf en vooral onze naneven mogen schrijvers en uitgevers dankbaar zijn voor deze populaire en belangrijke uitgave. Boekenschouw.36.NAPOLEON EN DE VROUWEN, door H. P. Geerke. Met vele platen en portretten.f 0.95De bekende geschiedkundige Dr. H. F. HELMOLT schrijft van de werken over Napoleon van Geerke: „Op populaire duidelijke wijze wordt hier Napoleon’s leven verhaald, zonder dat de lezer vermoedt, welke grondige studie hieraan vooraf is gegaan. Geerke verstaat de kunst boeiend en onderhoudend te schrijven en toch historisch juist de feiten weer te geven. Een welverdiend succes zal zeker niet uitblijven.”37.PETRA. Roman door Björnstjerne Björnson. 255 blz.f 0.95Een treffend boeiend verhaal van een meisje dat door haar bruisende, overmoedige wilskracht haar levensdoel bereikt. De eenvoudige taal van den grooten Noorschen schrijver spreekt direct tot ons gemoed en blijft ons boeien tot aan het eind toe. Algem. Maandel. Bibliogr.38.DE TORENS ZINGEN! Nederlandsche Torens en hunne Klokkenspelen door D. J. van der Ven. Met 56 afbeeldingen naar fotographische natuuropnamen. 226 blz.f 0.95Dit deel vormt een der aantrekkelijkste werken uit de serie Foto-uitgaven der Meulenhoff-Editie. De vele pakkende foto’s van onze mooie Nederlandsche Torens alléén zijn de prijs van het boek reeds dubbel waard. Doch de hoofdzaak vormt de tekst waarin op onderhoudende prettige wijze door den schrijver over Klokken en Torens verhaald wordt. De Kroniek.39.JEANNE D’ARC. De Maagd van Orleans, door H. E. Koopmans van Boekeren. 230 bladz., geïllustreerd.f 0.95Het leven van Jeanne d’Arc wordt in dit boekje zeer boeiend en historisch juist verhaald.N. Rott. Crt.40.BLOEMEN door D. J. v. d. Ven. Met 64 afbeeldingen. 263 bladzijden.f 0.95Bij de firma J. M. Meulenhoff is dit mooie boekje verschenen, dat de aandacht verdient van natuurliefhebbers, die in eene plant, eene bloem nog iets anders zien dan een voorwerp van studie. De heer D. J. v. d. Ven geeft hier, bij 65 afbeeldingen naar opnamen door Mevr. M. Buining-Bijl en Jos. Raemaekers, in een aantal zeer aantrekkelijke opstellen, wat bloemen en planten vertellen.Hij vereenigt ook het nuttigem met het aangename, want hij geeft ook tal van aanwijzingen, waarmee ook de tuinman gaarne zal kennismaken. Prov. Gron. Crt.41.BESCHAVING, door Olga Wohlbrück, 390 bladz.f 0.95Op een vraag aan de schrijfster, of de gebeurtenissen in dezen roman waar zijn, ontving de vertaalster het volgende antwoord:„Deze roman berust op waarheid. Om eenheid in het verhaal te brengen, heb ik hier en daar gedeelten moeten bewerken en verdichten, maar de gebeurtenissen zijn ontleend aan de werkelijkheid.” Olga Wohlbrück.42.DE AVONTUREN VAN OLIVER TWIST, door Charles Dickens. 580 bladz.f 0.95Eindelijk een goede uitgaaf van Dickens in handig formaat. Bovendien wordt deze uitgaaf in geheel nieuwe vertaling gegeven, door Anna van Gogh-Kaulbach, in het Nederlandsch van dezen tijd, hetgeen een groote tegenstelling vormt met de bestaande, verouderde uitgaaf. Algem. Bibliogr.43.JAN FUSELIER. Schetsen uit het Indische Soldatenleven door M. H. du Croo. 285 bladz.f 0.75Dit is een bundel gevoelig geschreven schetsen uit het Indische leven. De schrijver draagt den Indischen soldaat een warm hart toe, en weet op eenvoudigen, sympathieken toon van het Indische soldatenleven in zijn korte, naar het leven geschetste novellen, te verhalen. Handelsblad.44.KUNSTENAARSLEVEN TE PARIJS, door Henri Morger. 385 bladz.f 0.95Een nieuw meesterwerk uit de wereldliteratuur. De schrijver geeft hier een interessant kijkje op het intieme Parijsche kunstenaarsleven. Dordrechtsche Crt.45.WILDE DIEREN, naar het leven gephotographeerd door Aug. F. W. Vogt, beschreven door Dr. H. W. Heinsius. 250 bladz.f 0.95Onze eigen, zeldzaam mooie dierentuin „Artis” in woord en beeld weergegeven, met 65 photograf. natuuropnamen naar het leven der voornaamste wilde dieren.46/47.DE PICKWICK-CLUB, twee deelen, door Charles Dickens, versierd met origineele teekeningen. Per deel eenvoudig gebondenf 0.95Hier heeft men nu een der meest onvergankelijke boeken uit de geheele wereldliteratuur, vol leven, vol humor en ernst, vol opvoedkundige waarde en daarenboven een echt kunstwerk, typografisch voortreffelijk verzorgd en toch voor een luttel prijsje. Als het debiet van deze boekjes niet reusachtig wordt, mogen we aannemen, dat het volk van Holland geen goede boeken waard is. De Maasbode.Opgave der verder verschenen deelen vindt men in denvolledigen Catalogusder Meulenhoff-Editie, welkegratisenfrancodoor den Uitgever, Damrak 88, verkrijgbaar gesteld wordt.

Dit boek toont ons het leven van de arme Koningin op haar lijdenspad naar het treurige einde.

De schokkende gebeurtenissen der Fransche Revolutie met al haar verschrikkingen, ziet men hier levendig, en getrouw aan de historische feiten, weergegeven. Het geheel is in onderhoudenden, boeienden trant verteld.

Was het derde kind gewenscht?

Mag men deze vraag zelfs opwerpen?

Ziedaar een stukje sociale quaestie waarover deze roman handelt, en die in den tegenwoordigen tijd aller belangstelling zal wekken.

Op een vraag aan de schrijfster, of de gebeurtenissen in dezen roman waar zijn, ontving de vertaalster het volgende antwoord:

„Deze roman berust op waarheid. Om eenheid in het verhaal te brengen, heb ik hier en daar gedeelten moeten bewerken en verdichten, maar de gebeurtenissen zijn ontleend aan de werkelijkheid.” Olga Wohlbrück.

InhoudsopgaveIVAN TOERGENEF.VI.I.1II.II.6III.III.9IV.IV.17V.V.23VI.VI.31VII.VII.36VIII.VIII.43IX.IX.52X.X.56XI.XI.72XII.XII.77XIII.XIII.84XIV.XIV.92XV.XV.98XVI.XVI.104XVII.XVII.118XVIII.XVIII.133XIX.XIX.139XX.XX.149XXI.XXI.187XXII.XXII.194XXIII.XXIII.204XXIV.XXIV.227XXV.XXV.242XXVI.XXVI.254XXVII.XXVII.276NAWOORD.284

ColofonBeschikbaarheidDit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van deProject Gutenberg Licentiebij dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.Vertaling uit het Russisch. Oorspronkelijke titel:Отцы и Дѣти, verschenen in 1862.CoderingDit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.Documentgeschiedenis2016-11-26 Begonnen.Externe ReferentiesDit Project Gutenberg eBoek bevat externe referenties. Het kan zijn dat deze links voor u niet werken.VerbeteringenDe volgende verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:BladzijdeBronVerbetering16,47,126,295[Niet in bron].20,35PeterburgPetersburg23,92BarazofBazarof25KirsanoffKirsanof31,32AkadiejArkadiej32BarzarofBazarof41,78.,55)[Verwijderd]61oogen-oogenblik84RussisschenRussischen89eénéén100PeterburgschenPetersburgschen100vermoganvermogen109exenplaarexemplaar132KatherinaKatharina141ArkadiefArkadiej142SergenevjaSergejevna155geinspecteerdgeïnspecteerd156pathaloogpatholoog167WissiliWassili176knokkigeknokige177,277„—181nauwelijknauwelijks192,281,.203FenistjkaFenitsjka216EvgenijJevgenij217opschudingopschudding223—[Verwijderd]227,271”[Verwijderd]239intessantinteressant248KatharineKatharina252volàvoilà281achitectuurarchitectuur286BuchnerBüchner291[Niet in bron])

Dit eBoek is voor kosteloos gebruik door iedereen overal, met vrijwel geen beperkingen van welke soort dan ook. U mag het kopiëren, weggeven of hergebruiken onder de voorwaarden van deProject Gutenberg Licentiebij dit eBoek of on-line opwww.gutenberg.org.

Dit eBoek is geproduceerd door het on-line gedistribueerd correctieteam opwww.pgdp.net.

Vertaling uit het Russisch. Oorspronkelijke titel:Отцы и Дѣти, verschenen in 1862.

Dit boek is weergegeven in oorspronkelijke schrijfwijze. Afgebroken woorden aan het einde van de regel zijn stilzwijgend hersteld. Kennelijke zetfouten in het origineel zijn verbeterd. Deze verbeteringen zijn aangegeven in de colofon aan het einde van dit boek.

Dit Project Gutenberg eBoek bevat externe referenties. Het kan zijn dat deze links voor u niet werken.

De volgende verbeteringen zijn aangebracht in de tekst:

Back to IndexNext