Tiende Tooneel.

[Inhoud]Tiende Tooneel.De Zwaan, Jan, Sien, Bakker.De Zwaan(tot Sien, die op de tafel toegaat).Sien—bezondig je niet.…Sien.Mo’k ’t gordijn weer toetrekke, lam beest![107]De Zwaan.Je het ’r af te blijve, zeg ’k.…Sien.Hindert ’t jóu as ’k d’r na kìjk?.…De Zwaan.Ze benne van Jàn.…Sien.Van Jan! Van Jan! Hoor haar!.… Je het ze zellef gestole! Hei-jij d’r geve over?(rukt de la open).Jan.Sien, Sien, blijf d’r af.…Sien.Kles maar!Jan(smartelijk, als in versteening).Sien—ik ken me niet bewege—me hande benne vastgegroeid—ik mot ze voor móéder beware(er wordt buiten gefloten).O!… O!…De Zwaan.Oppasse Jan!.. Jezis, Jan, da’s de meeldief!..Jan.Sien, Sien neem ze d’r niet uit! Sien, ik ben an de stoel vastgespijkerd! Sien, me ooge benne blind van me trane.…Sien.Wat grien je nou schaap—’k kìjk toch enkel!…Bakker(naast de zwaan).Me drie en zestig brooje werom en me vier-vijf-en-negetig en me vier goudvissche! Ik breek jou je nek, bliksemsche aap! ’k Sla alles kort en klein! D’r uit! Mee na ’t bero!.…Jan(onbewegelijk).Me voete slape en me hande slape, bakker.…Bakker.Dat lieg-ie!Sien(de zwak-glimmende sterren in haar voorschoot ladend).Venacht as ze weer brande, zelle me betale.…[108]Jan.Sien, doe ’t nou niet.…Bakker.Mee na ’t bero! Mee na ’t bero!…Sien.Ik mot me boetes betale—de baas van de febriek het aldeur de smoor an me.… Jij de helft, bakker? Jij de helft?De Zwaan.Sìen is ’n dief en de bakker is ’n dief … Zel ’k de heele dag in me vijver legge schreeuwe!…Sien.’k Waarschouw je!Bakker.Dat mo-je nou nog is zegge!De Zwaan.Sien het gestole en jij het gestole.…Bakker.Ik draai je je nek om!…De Zwaan.Sien het de sterre uit de la gemoerd.… Sien is ’n dief en jij stopt krijt in je meel!… Sien het de sterre in d’r schort!…Sien.’t Benne geen sterre!(verbergt ze).De Zwaan.Hoe meer je ze wegdouwt, hoe sterker ze lichte.(Sien’s toegeknoopt voorschoot laat zwakken schijn door).Zie je ’t Jan?…Sien.Sla ’m dood met je stok, bakker! Sla ’m dood—sla ’m dood!… Hij zel ons verraje!… Me rake in de kast!…Bakker.’k Weet beter! ’k Weet beter!(grijpt den nek van de zwaan).Geef ’t touw dat daar leit! Vlug dan! Vlug dan! Hij wringt as ’n aal!…Jan.Moord!… Moord!… Moeder!… Moord![109]Sien.As je je mond niet houdt!…Bakker.Blauw wordt-ie d’r van …De Zwaan.Hullep! Hullep, Jan!… Hij keelt me,de meeldief!…Jan.Moord!… Moord!…Bakker.Hou vast jouw eind!… ’k Leg ’n lus! Hou vast!… Trekke!… Anhale!…Jan.Moeder!… Moeder!… Ze vermoorde me zwaan!De Zwaan.Hullep! Hullep!…Sien.Hij schreeuwt de bure bij mekaar! Sla d’r op met je stok!Bakker.(z’n voet op het gespannen touw zettend).Knap as-die piept!(heft den stok).Nou kè-je d’r van luste, smeerlap!(slaat dat het dreunt).Jan.Moord!… Moeder!… Moeder!…Bakker.As je niet stil ben jij—krijg je ook ’n lus om je nek, bliksemsche aap, ’n dubbele lus da-je geen asem meer haalt!(dreunt met den stok).Da’s voor me goudvissche! Da’s.… Da’s.… Da’s.…(dreunt).Jan(hartstochtelijk-schreiend).Ik kè-je niet hellepe!… Moord!… Me beene benne dood!… Moord!… Sla ’m zoo niet!… Sla ’m zoo niet!… Moord!…Sien(terugwijkend).Hij is kapot.… Late me d’r vandeurgaan.… D’r zit bloed an me hande.… D’r zit bloed an jouw hande.… God, God, ze[110]zelle me met me lichies zien loope.… Wat motte me doen? Wat motte me doen?…Bakker.De trap op! De trap op!… Haast je!Sien(de trap opstormend).Draag jij ze! Draag jij ze! O! O!.… Ze brande me goed door!… Ze springe na de hemel terug!(af met bakker. De zwaan ligt met bloedenden nek).[Inhoud]Elfde Tooneel.Jan, De Zwaan,laterThijs, Bet, Jacoben gebukt voor het raam, naast de doode zwaan:De Dokter, Lammersen, Aaltje, Schoenlapper, Bonnet, Riesje, De Schele, Meisje van Biermanen meerderen.Jan(onbewegelijk).Zwaan!(angstiger roepend).Zwaan! Zwaan dan!… Je kijkt me an en je praat niet!… O, je bloed loopt op me bed!… ’k Zel ’t an Jacob vertelle.… Jacob zel ’m met z’n mes doodsteke.… Hullep!… Hullep!…Jacob(van rechts op de trap met kaas en ham).Wat is d’r,Jan?Jan.Me zwaan is dood.…Thijs(met een tulband).Dood?…Bet(met een wijnflesch in iedere hand).Hei-jij zoo geroepe, Jan, me lieve jongen?(buiten verdringen zich de bukkende hoofden naast de zwaan, in elk[111]der handen etenswaren, ’n groot brood, ’n mand groenten, ’n petroleumkan, ’n worst).Jan.Me hande slape—me voete slàpe—me sterre benne gestole, gestole, gestole—me zwaan is vermoord, vermoord, vermoord … Moeder!(het tooneel wordt plots geheel donker).Moeder!… Hullep!… Moederlief!… Hullep!…[Inhoud]SLOT.Bet(in het donker).Roep-ie,Jan?Jan.Moederlief! Moederlief!…Bet.Ik kom al.… ’k Vin de lucifers niet.…Jan.Me zwaan is vermoord, vermoord.…Bet.God-nog-an-toe, kind, wat ga je te keer(zij strijkt een lucifer aan, die uittocht, neemt een tweede en in haar bevende handen begint de lamp te lichten).[Inhoud]Twaalfde Tooneel.Het tooneel is weer geheel als in het Eerste Bedrijf. De gordijnen zijn voor het raam geschoven. Sien ligt in de achterste bedstee, Thijs in de voorste, Jacob op den grond.Jan, Thijs, Bet, Sien, Jacob.Jan.Moederlief, hullep! Hullep! Me zwaan hebbe de[112]bakker en Sien.… ’t Bloed loopt op me bed—’t bloed loopt op me bed!…Bet(schril-angstig).Thijs!… Thijs!… Sta dan op Thijs!(schreiend).De jongen is zoo naar!…Thijs(uit de bedstee springend).Wat is ’r dan? Wat is ’r dan?Jan(wild met de armen zwaaiend).’t Bloed loopt uit z’n bek—z’n veere zien d’r rood van.… Ze hebbe me zwaan—me zwaan.…Bet.Toe Jan, me lieve jongen! Wat doe je vreemd, kind.… Wij benne toch bij je.Jan(krijschend).Me sterre benne gestole.… D’r leit ’r niet een meer!…Thijs.Nou!… Nou!… Je schreeuwt de bovenbure wakker.…Bet.De dokter!… De dokter!… Hij sterft onder me hande!… Zie je dat niet?…Jan.Ze legge ’n lus om me hals!… Help me dan moeder!… Moeder!Thijs(op het wekkertje kijkend).Hallef vier!… As-ie maar mee wil.… ’t Is al tweemaal voor niks geweest(af).Jacob(norsch).Hei-je pijn, Jan?… Jan!… Kom nou Jan!(belicht het bed met de lamp).Sien(in de bedstee).Ken ’k soms hellepe, moeder?[113]Jan(wild z’n moeder wegstootend).Moord!… Moord!… Ik ken geen asem meer krijge … Mijn doen ze ’t ook!.. Ik.… Ik.… Ik.…Bet.Toe me jongen—kom tot je zellef—d’r doet je niemand wat.…Jantje.… Jantje!.… Ik ben ’t … Ik!… Za’k ’n kouwe doek op je hoofie legge?… Wat?… Wat?…Jan(zich opheffend, kijkt naar de raamgordijnen, gebaart er heen, smakt achterover).Bet(met water en ’n doek, wijkt terug, laat alles vallen, stort op het bed toe. Jacob schoorvoet naar het hoofdeinde, neemt aarzelend ’n afgezakte hand).O! O! O!Thijs(boven aan de trap).Hij komt in ’n kwartier.…Jacob.Niet meer noodig.…(trekt het laken over ’t hoofdje).Nou moeder—de stumper is uit z’n lijje.… het uitkomst.… uitkomst, mo-je denke.…Einde.Scheveningen, Juli–September 1907.[115]

Tiende Tooneel.De Zwaan, Jan, Sien, Bakker.De Zwaan(tot Sien, die op de tafel toegaat).Sien—bezondig je niet.…Sien.Mo’k ’t gordijn weer toetrekke, lam beest![107]De Zwaan.Je het ’r af te blijve, zeg ’k.…Sien.Hindert ’t jóu as ’k d’r na kìjk?.…De Zwaan.Ze benne van Jàn.…Sien.Van Jan! Van Jan! Hoor haar!.… Je het ze zellef gestole! Hei-jij d’r geve over?(rukt de la open).Jan.Sien, Sien, blijf d’r af.…Sien.Kles maar!Jan(smartelijk, als in versteening).Sien—ik ken me niet bewege—me hande benne vastgegroeid—ik mot ze voor móéder beware(er wordt buiten gefloten).O!… O!…De Zwaan.Oppasse Jan!.. Jezis, Jan, da’s de meeldief!..Jan.Sien, Sien neem ze d’r niet uit! Sien, ik ben an de stoel vastgespijkerd! Sien, me ooge benne blind van me trane.…Sien.Wat grien je nou schaap—’k kìjk toch enkel!…Bakker(naast de zwaan).Me drie en zestig brooje werom en me vier-vijf-en-negetig en me vier goudvissche! Ik breek jou je nek, bliksemsche aap! ’k Sla alles kort en klein! D’r uit! Mee na ’t bero!.…Jan(onbewegelijk).Me voete slape en me hande slape, bakker.…Bakker.Dat lieg-ie!Sien(de zwak-glimmende sterren in haar voorschoot ladend).Venacht as ze weer brande, zelle me betale.…[108]Jan.Sien, doe ’t nou niet.…Bakker.Mee na ’t bero! Mee na ’t bero!…Sien.Ik mot me boetes betale—de baas van de febriek het aldeur de smoor an me.… Jij de helft, bakker? Jij de helft?De Zwaan.Sìen is ’n dief en de bakker is ’n dief … Zel ’k de heele dag in me vijver legge schreeuwe!…Sien.’k Waarschouw je!Bakker.Dat mo-je nou nog is zegge!De Zwaan.Sien het gestole en jij het gestole.…Bakker.Ik draai je je nek om!…De Zwaan.Sien het de sterre uit de la gemoerd.… Sien is ’n dief en jij stopt krijt in je meel!… Sien het de sterre in d’r schort!…Sien.’t Benne geen sterre!(verbergt ze).De Zwaan.Hoe meer je ze wegdouwt, hoe sterker ze lichte.(Sien’s toegeknoopt voorschoot laat zwakken schijn door).Zie je ’t Jan?…Sien.Sla ’m dood met je stok, bakker! Sla ’m dood—sla ’m dood!… Hij zel ons verraje!… Me rake in de kast!…Bakker.’k Weet beter! ’k Weet beter!(grijpt den nek van de zwaan).Geef ’t touw dat daar leit! Vlug dan! Vlug dan! Hij wringt as ’n aal!…Jan.Moord!… Moord!… Moeder!… Moord![109]Sien.As je je mond niet houdt!…Bakker.Blauw wordt-ie d’r van …De Zwaan.Hullep! Hullep, Jan!… Hij keelt me,de meeldief!…Jan.Moord!… Moord!…Bakker.Hou vast jouw eind!… ’k Leg ’n lus! Hou vast!… Trekke!… Anhale!…Jan.Moeder!… Moeder!… Ze vermoorde me zwaan!De Zwaan.Hullep! Hullep!…Sien.Hij schreeuwt de bure bij mekaar! Sla d’r op met je stok!Bakker.(z’n voet op het gespannen touw zettend).Knap as-die piept!(heft den stok).Nou kè-je d’r van luste, smeerlap!(slaat dat het dreunt).Jan.Moord!… Moeder!… Moeder!…Bakker.As je niet stil ben jij—krijg je ook ’n lus om je nek, bliksemsche aap, ’n dubbele lus da-je geen asem meer haalt!(dreunt met den stok).Da’s voor me goudvissche! Da’s.… Da’s.… Da’s.…(dreunt).Jan(hartstochtelijk-schreiend).Ik kè-je niet hellepe!… Moord!… Me beene benne dood!… Moord!… Sla ’m zoo niet!… Sla ’m zoo niet!… Moord!…Sien(terugwijkend).Hij is kapot.… Late me d’r vandeurgaan.… D’r zit bloed an me hande.… D’r zit bloed an jouw hande.… God, God, ze[110]zelle me met me lichies zien loope.… Wat motte me doen? Wat motte me doen?…Bakker.De trap op! De trap op!… Haast je!Sien(de trap opstormend).Draag jij ze! Draag jij ze! O! O!.… Ze brande me goed door!… Ze springe na de hemel terug!(af met bakker. De zwaan ligt met bloedenden nek).

De Zwaan, Jan, Sien, Bakker.

De Zwaan(tot Sien, die op de tafel toegaat).Sien—bezondig je niet.…

Sien.Mo’k ’t gordijn weer toetrekke, lam beest!

[107]

De Zwaan.Je het ’r af te blijve, zeg ’k.…

Sien.Hindert ’t jóu as ’k d’r na kìjk?.…

De Zwaan.Ze benne van Jàn.…

Sien.Van Jan! Van Jan! Hoor haar!.… Je het ze zellef gestole! Hei-jij d’r geve over?(rukt de la open).

Jan.Sien, Sien, blijf d’r af.…

Sien.Kles maar!

Jan(smartelijk, als in versteening).Sien—ik ken me niet bewege—me hande benne vastgegroeid—ik mot ze voor móéder beware(er wordt buiten gefloten).O!… O!…

De Zwaan.Oppasse Jan!.. Jezis, Jan, da’s de meeldief!..

Jan.Sien, Sien neem ze d’r niet uit! Sien, ik ben an de stoel vastgespijkerd! Sien, me ooge benne blind van me trane.…

Sien.Wat grien je nou schaap—’k kìjk toch enkel!…

Bakker(naast de zwaan).Me drie en zestig brooje werom en me vier-vijf-en-negetig en me vier goudvissche! Ik breek jou je nek, bliksemsche aap! ’k Sla alles kort en klein! D’r uit! Mee na ’t bero!.…

Jan(onbewegelijk).Me voete slape en me hande slape, bakker.…

Bakker.Dat lieg-ie!

Sien(de zwak-glimmende sterren in haar voorschoot ladend).Venacht as ze weer brande, zelle me betale.…

[108]

Jan.Sien, doe ’t nou niet.…

Bakker.Mee na ’t bero! Mee na ’t bero!…

Sien.Ik mot me boetes betale—de baas van de febriek het aldeur de smoor an me.… Jij de helft, bakker? Jij de helft?

De Zwaan.Sìen is ’n dief en de bakker is ’n dief … Zel ’k de heele dag in me vijver legge schreeuwe!…

Sien.’k Waarschouw je!

Bakker.Dat mo-je nou nog is zegge!

De Zwaan.Sien het gestole en jij het gestole.…

Bakker.Ik draai je je nek om!…

De Zwaan.Sien het de sterre uit de la gemoerd.… Sien is ’n dief en jij stopt krijt in je meel!… Sien het de sterre in d’r schort!…

Sien.’t Benne geen sterre!(verbergt ze).

De Zwaan.Hoe meer je ze wegdouwt, hoe sterker ze lichte.(Sien’s toegeknoopt voorschoot laat zwakken schijn door).Zie je ’t Jan?…

Sien.Sla ’m dood met je stok, bakker! Sla ’m dood—sla ’m dood!… Hij zel ons verraje!… Me rake in de kast!…

Bakker.’k Weet beter! ’k Weet beter!(grijpt den nek van de zwaan).Geef ’t touw dat daar leit! Vlug dan! Vlug dan! Hij wringt as ’n aal!…

Jan.Moord!… Moord!… Moeder!… Moord!

[109]

Sien.As je je mond niet houdt!…

Bakker.Blauw wordt-ie d’r van …

De Zwaan.Hullep! Hullep, Jan!… Hij keelt me,de meeldief!…

Jan.Moord!… Moord!…

Bakker.Hou vast jouw eind!… ’k Leg ’n lus! Hou vast!… Trekke!… Anhale!…

Jan.Moeder!… Moeder!… Ze vermoorde me zwaan!

De Zwaan.Hullep! Hullep!…

Sien.Hij schreeuwt de bure bij mekaar! Sla d’r op met je stok!

Bakker.(z’n voet op het gespannen touw zettend).Knap as-die piept!(heft den stok).Nou kè-je d’r van luste, smeerlap!(slaat dat het dreunt).

Jan.Moord!… Moeder!… Moeder!…

Bakker.As je niet stil ben jij—krijg je ook ’n lus om je nek, bliksemsche aap, ’n dubbele lus da-je geen asem meer haalt!(dreunt met den stok).Da’s voor me goudvissche! Da’s.… Da’s.… Da’s.…(dreunt).

Jan(hartstochtelijk-schreiend).Ik kè-je niet hellepe!… Moord!… Me beene benne dood!… Moord!… Sla ’m zoo niet!… Sla ’m zoo niet!… Moord!…

Sien(terugwijkend).Hij is kapot.… Late me d’r vandeurgaan.… D’r zit bloed an me hande.… D’r zit bloed an jouw hande.… God, God, ze[110]zelle me met me lichies zien loope.… Wat motte me doen? Wat motte me doen?…

Bakker.De trap op! De trap op!… Haast je!

Sien(de trap opstormend).Draag jij ze! Draag jij ze! O! O!.… Ze brande me goed door!… Ze springe na de hemel terug!(af met bakker. De zwaan ligt met bloedenden nek).

[Inhoud]Elfde Tooneel.Jan, De Zwaan,laterThijs, Bet, Jacoben gebukt voor het raam, naast de doode zwaan:De Dokter, Lammersen, Aaltje, Schoenlapper, Bonnet, Riesje, De Schele, Meisje van Biermanen meerderen.Jan(onbewegelijk).Zwaan!(angstiger roepend).Zwaan! Zwaan dan!… Je kijkt me an en je praat niet!… O, je bloed loopt op me bed!… ’k Zel ’t an Jacob vertelle.… Jacob zel ’m met z’n mes doodsteke.… Hullep!… Hullep!…Jacob(van rechts op de trap met kaas en ham).Wat is d’r,Jan?Jan.Me zwaan is dood.…Thijs(met een tulband).Dood?…Bet(met een wijnflesch in iedere hand).Hei-jij zoo geroepe, Jan, me lieve jongen?(buiten verdringen zich de bukkende hoofden naast de zwaan, in elk[111]der handen etenswaren, ’n groot brood, ’n mand groenten, ’n petroleumkan, ’n worst).Jan.Me hande slape—me voete slàpe—me sterre benne gestole, gestole, gestole—me zwaan is vermoord, vermoord, vermoord … Moeder!(het tooneel wordt plots geheel donker).Moeder!… Hullep!… Moederlief!… Hullep!…

Elfde Tooneel.Jan, De Zwaan,laterThijs, Bet, Jacoben gebukt voor het raam, naast de doode zwaan:De Dokter, Lammersen, Aaltje, Schoenlapper, Bonnet, Riesje, De Schele, Meisje van Biermanen meerderen.Jan(onbewegelijk).Zwaan!(angstiger roepend).Zwaan! Zwaan dan!… Je kijkt me an en je praat niet!… O, je bloed loopt op me bed!… ’k Zel ’t an Jacob vertelle.… Jacob zel ’m met z’n mes doodsteke.… Hullep!… Hullep!…Jacob(van rechts op de trap met kaas en ham).Wat is d’r,Jan?Jan.Me zwaan is dood.…Thijs(met een tulband).Dood?…Bet(met een wijnflesch in iedere hand).Hei-jij zoo geroepe, Jan, me lieve jongen?(buiten verdringen zich de bukkende hoofden naast de zwaan, in elk[111]der handen etenswaren, ’n groot brood, ’n mand groenten, ’n petroleumkan, ’n worst).Jan.Me hande slape—me voete slàpe—me sterre benne gestole, gestole, gestole—me zwaan is vermoord, vermoord, vermoord … Moeder!(het tooneel wordt plots geheel donker).Moeder!… Hullep!… Moederlief!… Hullep!…

Jan, De Zwaan,laterThijs, Bet, Jacoben gebukt voor het raam, naast de doode zwaan:De Dokter, Lammersen, Aaltje, Schoenlapper, Bonnet, Riesje, De Schele, Meisje van Biermanen meerderen.

Jan(onbewegelijk).Zwaan!(angstiger roepend).Zwaan! Zwaan dan!… Je kijkt me an en je praat niet!… O, je bloed loopt op me bed!… ’k Zel ’t an Jacob vertelle.… Jacob zel ’m met z’n mes doodsteke.… Hullep!… Hullep!…

Jacob(van rechts op de trap met kaas en ham).Wat is d’r,Jan?

Jan.Me zwaan is dood.…

Thijs(met een tulband).Dood?…

Bet(met een wijnflesch in iedere hand).Hei-jij zoo geroepe, Jan, me lieve jongen?(buiten verdringen zich de bukkende hoofden naast de zwaan, in elk[111]der handen etenswaren, ’n groot brood, ’n mand groenten, ’n petroleumkan, ’n worst).

Jan.Me hande slape—me voete slàpe—me sterre benne gestole, gestole, gestole—me zwaan is vermoord, vermoord, vermoord … Moeder!(het tooneel wordt plots geheel donker).Moeder!… Hullep!… Moederlief!… Hullep!…

[Inhoud]SLOT.Bet(in het donker).Roep-ie,Jan?Jan.Moederlief! Moederlief!…Bet.Ik kom al.… ’k Vin de lucifers niet.…Jan.Me zwaan is vermoord, vermoord.…Bet.God-nog-an-toe, kind, wat ga je te keer(zij strijkt een lucifer aan, die uittocht, neemt een tweede en in haar bevende handen begint de lamp te lichten).

SLOT.Bet(in het donker).Roep-ie,Jan?Jan.Moederlief! Moederlief!…Bet.Ik kom al.… ’k Vin de lucifers niet.…Jan.Me zwaan is vermoord, vermoord.…Bet.God-nog-an-toe, kind, wat ga je te keer(zij strijkt een lucifer aan, die uittocht, neemt een tweede en in haar bevende handen begint de lamp te lichten).

Bet(in het donker).Roep-ie,Jan?

Jan.Moederlief! Moederlief!…

Bet.Ik kom al.… ’k Vin de lucifers niet.…

Jan.Me zwaan is vermoord, vermoord.…

Bet.God-nog-an-toe, kind, wat ga je te keer(zij strijkt een lucifer aan, die uittocht, neemt een tweede en in haar bevende handen begint de lamp te lichten).

[Inhoud]Twaalfde Tooneel.Het tooneel is weer geheel als in het Eerste Bedrijf. De gordijnen zijn voor het raam geschoven. Sien ligt in de achterste bedstee, Thijs in de voorste, Jacob op den grond.Jan, Thijs, Bet, Sien, Jacob.Jan.Moederlief, hullep! Hullep! Me zwaan hebbe de[112]bakker en Sien.… ’t Bloed loopt op me bed—’t bloed loopt op me bed!…Bet(schril-angstig).Thijs!… Thijs!… Sta dan op Thijs!(schreiend).De jongen is zoo naar!…Thijs(uit de bedstee springend).Wat is ’r dan? Wat is ’r dan?Jan(wild met de armen zwaaiend).’t Bloed loopt uit z’n bek—z’n veere zien d’r rood van.… Ze hebbe me zwaan—me zwaan.…Bet.Toe Jan, me lieve jongen! Wat doe je vreemd, kind.… Wij benne toch bij je.Jan(krijschend).Me sterre benne gestole.… D’r leit ’r niet een meer!…Thijs.Nou!… Nou!… Je schreeuwt de bovenbure wakker.…Bet.De dokter!… De dokter!… Hij sterft onder me hande!… Zie je dat niet?…Jan.Ze legge ’n lus om me hals!… Help me dan moeder!… Moeder!Thijs(op het wekkertje kijkend).Hallef vier!… As-ie maar mee wil.… ’t Is al tweemaal voor niks geweest(af).Jacob(norsch).Hei-je pijn, Jan?… Jan!… Kom nou Jan!(belicht het bed met de lamp).Sien(in de bedstee).Ken ’k soms hellepe, moeder?[113]Jan(wild z’n moeder wegstootend).Moord!… Moord!… Ik ken geen asem meer krijge … Mijn doen ze ’t ook!.. Ik.… Ik.… Ik.…Bet.Toe me jongen—kom tot je zellef—d’r doet je niemand wat.…Jantje.… Jantje!.… Ik ben ’t … Ik!… Za’k ’n kouwe doek op je hoofie legge?… Wat?… Wat?…Jan(zich opheffend, kijkt naar de raamgordijnen, gebaart er heen, smakt achterover).Bet(met water en ’n doek, wijkt terug, laat alles vallen, stort op het bed toe. Jacob schoorvoet naar het hoofdeinde, neemt aarzelend ’n afgezakte hand).O! O! O!Thijs(boven aan de trap).Hij komt in ’n kwartier.…Jacob.Niet meer noodig.…(trekt het laken over ’t hoofdje).Nou moeder—de stumper is uit z’n lijje.… het uitkomst.… uitkomst, mo-je denke.…Einde.Scheveningen, Juli–September 1907.[115]

Twaalfde Tooneel.Het tooneel is weer geheel als in het Eerste Bedrijf. De gordijnen zijn voor het raam geschoven. Sien ligt in de achterste bedstee, Thijs in de voorste, Jacob op den grond.Jan, Thijs, Bet, Sien, Jacob.Jan.Moederlief, hullep! Hullep! Me zwaan hebbe de[112]bakker en Sien.… ’t Bloed loopt op me bed—’t bloed loopt op me bed!…Bet(schril-angstig).Thijs!… Thijs!… Sta dan op Thijs!(schreiend).De jongen is zoo naar!…Thijs(uit de bedstee springend).Wat is ’r dan? Wat is ’r dan?Jan(wild met de armen zwaaiend).’t Bloed loopt uit z’n bek—z’n veere zien d’r rood van.… Ze hebbe me zwaan—me zwaan.…Bet.Toe Jan, me lieve jongen! Wat doe je vreemd, kind.… Wij benne toch bij je.Jan(krijschend).Me sterre benne gestole.… D’r leit ’r niet een meer!…Thijs.Nou!… Nou!… Je schreeuwt de bovenbure wakker.…Bet.De dokter!… De dokter!… Hij sterft onder me hande!… Zie je dat niet?…Jan.Ze legge ’n lus om me hals!… Help me dan moeder!… Moeder!Thijs(op het wekkertje kijkend).Hallef vier!… As-ie maar mee wil.… ’t Is al tweemaal voor niks geweest(af).Jacob(norsch).Hei-je pijn, Jan?… Jan!… Kom nou Jan!(belicht het bed met de lamp).Sien(in de bedstee).Ken ’k soms hellepe, moeder?[113]Jan(wild z’n moeder wegstootend).Moord!… Moord!… Ik ken geen asem meer krijge … Mijn doen ze ’t ook!.. Ik.… Ik.… Ik.…Bet.Toe me jongen—kom tot je zellef—d’r doet je niemand wat.…Jantje.… Jantje!.… Ik ben ’t … Ik!… Za’k ’n kouwe doek op je hoofie legge?… Wat?… Wat?…Jan(zich opheffend, kijkt naar de raamgordijnen, gebaart er heen, smakt achterover).Bet(met water en ’n doek, wijkt terug, laat alles vallen, stort op het bed toe. Jacob schoorvoet naar het hoofdeinde, neemt aarzelend ’n afgezakte hand).O! O! O!Thijs(boven aan de trap).Hij komt in ’n kwartier.…Jacob.Niet meer noodig.…(trekt het laken over ’t hoofdje).Nou moeder—de stumper is uit z’n lijje.… het uitkomst.… uitkomst, mo-je denke.…

Het tooneel is weer geheel als in het Eerste Bedrijf. De gordijnen zijn voor het raam geschoven. Sien ligt in de achterste bedstee, Thijs in de voorste, Jacob op den grond.

Jan, Thijs, Bet, Sien, Jacob.

Jan.Moederlief, hullep! Hullep! Me zwaan hebbe de[112]bakker en Sien.… ’t Bloed loopt op me bed—’t bloed loopt op me bed!…

Bet(schril-angstig).Thijs!… Thijs!… Sta dan op Thijs!(schreiend).De jongen is zoo naar!…

Thijs(uit de bedstee springend).Wat is ’r dan? Wat is ’r dan?

Jan(wild met de armen zwaaiend).’t Bloed loopt uit z’n bek—z’n veere zien d’r rood van.… Ze hebbe me zwaan—me zwaan.…

Bet.Toe Jan, me lieve jongen! Wat doe je vreemd, kind.… Wij benne toch bij je.

Jan(krijschend).Me sterre benne gestole.… D’r leit ’r niet een meer!…

Thijs.Nou!… Nou!… Je schreeuwt de bovenbure wakker.…

Bet.De dokter!… De dokter!… Hij sterft onder me hande!… Zie je dat niet?…

Jan.Ze legge ’n lus om me hals!… Help me dan moeder!… Moeder!

Thijs(op het wekkertje kijkend).Hallef vier!… As-ie maar mee wil.… ’t Is al tweemaal voor niks geweest(af).

Jacob(norsch).Hei-je pijn, Jan?… Jan!… Kom nou Jan!(belicht het bed met de lamp).

Sien(in de bedstee).Ken ’k soms hellepe, moeder?

[113]

Jan(wild z’n moeder wegstootend).Moord!… Moord!… Ik ken geen asem meer krijge … Mijn doen ze ’t ook!.. Ik.… Ik.… Ik.…

Bet.Toe me jongen—kom tot je zellef—d’r doet je niemand wat.…Jantje.… Jantje!.… Ik ben ’t … Ik!… Za’k ’n kouwe doek op je hoofie legge?… Wat?… Wat?…

Jan(zich opheffend, kijkt naar de raamgordijnen, gebaart er heen, smakt achterover).

Bet(met water en ’n doek, wijkt terug, laat alles vallen, stort op het bed toe. Jacob schoorvoet naar het hoofdeinde, neemt aarzelend ’n afgezakte hand).O! O! O!

Thijs(boven aan de trap).Hij komt in ’n kwartier.…

Jacob.Niet meer noodig.…(trekt het laken over ’t hoofdje).Nou moeder—de stumper is uit z’n lijje.… het uitkomst.… uitkomst, mo-je denke.…

Einde.Scheveningen, Juli–September 1907.[115]

Einde.

Scheveningen, Juli–September 1907.[115]

Back to Index Next