Caput XLI
Thorismund Theoderico Regi patri suo exsequias parat, & consilio Ætii Patricii, qui Hunnis funditus interemptis, malè à Gothis metuebat Imperio Romano se recipit, & Patri succedit; Franci, & Gepidae mutua clade se atterunt, numerus caesorum in praelio inter Romanos, & Attilam.
Thorismund Theoderico Regi patri suo exsequias parat, & consilio Ætii Patricii, qui Hunnis funditus interemptis, malè à Gothis metuebat Imperio Romano se recipit, & Patri succedit; Franci, & Gepidae mutua clade se atterunt, numerus caesorum in praelio inter Romanos, & Attilam.
Verùm inter has obsidionum moras Vesegothae Regem filii patrem requirunt, admirantes ejus absentiam, dum felicitas fuerit subsequuta. Cùmque diutiùs exploratum, ut viris fortibus mos est, inter densissima cadavera reperissent, cantibus honoratum,[67]inimicis spectantibus abstulerunt. VideresGothorum globos dissonis vocibus confragosos, adhuc inter bella furentia funeri reddidisse culturam. Fundebantur lacrymae, sed quae viris fortibus impendi solent: nostra mors[68]erat, sed Hunno teste gloriosa, unde hostium putaretur inclinata fore superbia, quando tanti Regis efferre cadaver cum suis insignibus inspiciebant. At Gothi Theoderico adhuc justa solventes, armis insonantibus regiam deserunt majestatem, fortissimusque Thorismund benè gloriosus, ad manes[69]carissimi patris, ut decebat filium, exequias est prosequutus. Quod postquam peractum est, orbitatis dolore commotus, & virtutis impetu, qua valebat, dum inter reliquias Hunnorum, mortem patris vindicare contendit: Aetium Patricium, ac si seniorem, prudentiâque maturum, de hac parte consuluit, quid sibi esset in tempore faciendum. Ille verò metuens ne Hunnis funditus interemptis,[70]à Gothis Romanorum premeretur Imperium, praebet hac suasione consilium, ut ad sedes proprias remearet, regnumque quod pater reliquerat, arriperet: ne germani ejus opibus sumptis paternis. Vesegotharum regnum pervaderent,[71]graviterque dehinc cum suis, & quod pejus est, miserabiliter pugnaret. Quo responso non ambigue, ut datum est, sed pro sua potiùs utilitate suscepto, relictis Hunnis, redit ad Gallias. Sic humana fragilitas dum suspicionibus occurrit, magna rerum agendarum occasione intercipitur. In hoc enim famosissimo, & fortimissimarum gentium bello ab utrisque partibus CLXII,[72]milliacaesa referuntur, exceptis XC,[73]millibus Gepidarum, & Francorum, qui ante congressionem publicam noctu sibi occurrentes, mutuis concidêre vulneribus, Francis pro Romanorum, Gepidis pro Hunnorum parte pugnantibus. Attila igitur discessione cognita Gothorum, quod de inordinatis[74]colligi solet, & inimicorum magìs aestimans dolum, diutius se intra castra[75]continuit. Sed ubi hostium absentia[76]sunt longa silentia consecuta, erigitur mens ad victoriam, gaudia praesumuntur, atque potentis Regis animus in antiqua fata revertitur. Thorismund ergo patre mortuo, in campis statim Catalaunicis, ubi & pugnaverat regia majestate subvectus, Tholosam ingreditur. Hic licèt fratrum, & fortium turba gauderet, ipse tamen sic sua initia moderatus est, ut nullius reperiret de regni successione certamen.
FOOTNOTES:[67]A. honoribus.[68]A. nam mors, &c.[69]A. bene gloriosus manens, carissimi, &c.[70]A. eversis.[71]A. germanus ejus, opibus assumptis paternis, regnum invaderet.[72]A. CLXV.[73]A. XV.[74]Garet. alias inopinatis, ita A.[75]A. claustra.[76]A. absentiam.
[67]A. honoribus.
[67]A. honoribus.
[68]A. nam mors, &c.
[68]A. nam mors, &c.
[69]A. bene gloriosus manens, carissimi, &c.
[69]A. bene gloriosus manens, carissimi, &c.
[70]A. eversis.
[70]A. eversis.
[71]A. germanus ejus, opibus assumptis paternis, regnum invaderet.
[71]A. germanus ejus, opibus assumptis paternis, regnum invaderet.
[72]A. CLXV.
[72]A. CLXV.
[73]A. XV.
[73]A. XV.
[74]Garet. alias inopinatis, ita A.
[74]Garet. alias inopinatis, ita A.
[75]A. claustra.
[75]A. claustra.
[76]A. absentiam.
[76]A. absentiam.