De monasterii & religionis ingressu.Georgius&Hermannus.Georgius.—Éstne tibi præfixum, quo pacto senium ages ?Hermannus.—Est præscriptum diutissimè.Georgius.—Ipse adhuc incertus sum, quam subeam senii conditionem.Hermannus.—Præscire illud deceret tanquam metam in quam curritur.Georgius.—Quo studio senectutem tu transiges ?Hermannus.—Pietatis studio et religionis.Georgius.—Fovebis in senio cultum religionis ?Hermannus.—Sic stat sententia.Georgius.—Monachíne assumes personam ?Hermannus.—Cuculla me vestiam.Georgius.—Habitus maximè convenit senili corpori.Hermannus.—Quî id putas ?Georgius.—Nam senectutem frigidam calere facit.Hermannus.—Ob id eam non induam.Georgius.—Qua spe ductus religionem ingrediêris ?Hermannus.—Ob vitæ consequendum commeatum.Georgius.—Pessimam habes propositi metam.Hermannus.—Plurimi tamen ducti ea causa, mundo se abdicant.Georgius.—Satius esset cœnobia illos non invisere.Hermannus.—Emanere eorum gulæ non conferret.Georgius.—Prodesset tamen animæ.Hermannus.—Corporis gerunt curam, animam Deo committunt.Georgius.—Deo, non ventri ut serviatur, monasterium est ingrediendum.Hermannus.—Hui, indulgendum est nonnihil et gulæ.Georgius.—Quæ te Erinnys agitat, quòd nunc temporis monachatum cogitas ?Hermannus.—Ardeo illius vitæ desiderio, quî fiat ignoro.Georgius.—Conspicísne, quomodo passim nunc monachi solitas deponunt personas ?Hermannus.—Audio quòd undique se nudant cucullis.Georgius.—Non frueris illorum insania, detestaris monasticam vitam ?Hermannus.—Non citò fugiendum est, quod execrantur homines nihili.Georgius.—At expertis credendum, religiosam vitam commutant mundana, tanquàm meliori.Hermannus.—Ipsi voluptate delectantur, ideo in mundum redeunt, quò ipsa potiantur uberius.Non omnes doctos esse qui capite redimiti sunt rubeo tegmine.Iupiter&Ludolphus.Iupiter.—Hodie aliquid vidi, quod portenti loco habeo.Ludolphus.—Ecquid istud fuit ?Iupiter.—Fortassis tibi non novum.Ludolphus.—Dicam, postquàm audiero.Iupiter.—Imberbem adolescentem magisterii opertum diademate.Ludolphus.—Quid tecum tacitus cogitabas ?Iupiter.—Vix adultum, in literis tantùm profecisse.Ludolphus.—Stultus cogitatus fuit.Iupiter.—Prudenter volvebam hoc mente, nam multos novi annis plurimis confectos, et nondum illum erant magistratum adepti.Ludolphus.—Unde faciebas istum in peritia longè progressum ?Iupiter.—Capitis redimiculum id me docuit.Ludolphus.—Æstimas tu ab amictu eruditum ?Iupiter.—Quid aliâs loquitur istud capitis velamen, quàm hominis ingenuam doctrinam ?Ludolphus.—Sæpe inscitiæ est lenocinium, non eruditionis index ?Iupiter.—Ô quantum hactenus spe vana me lactatum video !Ludolphus.—Quomodo tibi impositum est ?Iupiter.—Prosequutus sum honore et laude omnes capite velatos insigniter.Ludolphus.—Ah, rerum humanarum rudis es.Iupiter.—Quî ipse scivissem eos inscios, quum tiara prodirent erudita ?Ludolphus.—Nostín’ adagium ? Nartecophori multi, Bacchi verò pauci.Iupiter.—Proverbii quid istud est ?Ludolphus.—Multi aliud apparent, quàm intus sunt.Iupiter.—Unde tu periculum sumis alterius eruditionis ?Ludolphus.—Si multa docet, vel doctè agit.Iupiter.—Etiam si magisterii pileolo non sit opertus ?Ludolphus.—Hedera viridis vinum nihil commendat, ita neque amictus pretiosus animi nobilitatem.Quibus sit utendum verbis, dum aliquid à Præceptore flagitatur.Marcus&Nero.Marcus.—Instar folii trepido, dum præceptor mihi est conveniendus.Nero.—Cur tremis ? éstne tantus tyrannus ?Marcus.—Non, sed aliud mihi timorem incutit.Nero.—Audaculus tamen homo soles esse.Marcus.—Apud præceptorem mihi semper animus in pedes labitur.Nero.—Verecundari decet discipulum apud instructorem suum.Marcus.—Vereor ideo, Latinè nescio, ut decet, loqui.Nero.—Non te labentem lingua secus docet ?Marcus.—Instruit quidem, sed semper asinum me vocat, ubi loquendo cado.Nero.—Sic incutit tibi inscitiæ pudorem.Marcus.—Verax es, nusquam nisi apud cum sermonis solicitus sum.Nero.—Eo pacto quandoque integrè Latinè loqui disces, et minus errare.Marcus.—Ea spe ducor.Nero.—Ista non frustraberis confidentia.Marcus.—Certiorem me redde, quomodo precabor ab ipso exeundi veniam, dum cacaturio.Nero.—Rogo veniam exonerandi ventrem.Marcus.—Dum urina urgeor ?Nero.—Precor facultatem ad evacuandam vesicam.Marcus.—Quando domi mihi est manendum ?Nero.—Opto consensum emanendi è gymnasio, per occupationes adesse nequeo.Marcus.—Si mihi ad prandium est vocandus præceptor ?Nero.—Colende præceptor, parentes mei te in prandium vel cœnam, convivam petunt.Marcus.—Excusaturus me quòd non interfui lectioni, per parentum iussa ?Nero.—Ignoscas oro colende præceptor meæ absentiæ, quia præsto esse non potui, per parentum negotia.De ovis colligendis circa Paschatis ferias.Aristophorus&Buttubata.Aristophorus.—Quid struis, suppingis tu calceos ?Buttubata.—Suppingo, ita pecuniam mihi servo.Aristophorus.—Quam pecuniam ?Buttubata.—Dandam suppactori calceario.Aristophorus.—Veteres quid resarcis calceos ? mercare novos.Buttubata.—Ære laboro.Aristophorus.—Tantum bene haberes argenti.Buttubata.—Crumenam meam potius te nosco.Aristophorus.—Est tibi animus aliquò proficiscendi, quòd calceos reficis ?Buttubata.—Faciam iter rus versus ad dies aliquot.Aristophorus.—Ruri quid exequêris ?Buttubata.—Hoc tempore annuo rusticari soleo.Aristophorus.—Etiam emolumentum consequitur ?Buttubata.—Imò integri mensis victum.Aristophorus.—Commeatus iste quis est ?Buttubata.—Ovorum magnam copiam congrego.Aristophorus.—Multitudinem ovorum, an apud sepes olentium ?Buttubata.—Ista palatum meum non delectant.Aristophorus.—Colligísne ova gallinacea ?Buttubata.—Coacervo utique à rusticanis mulierculis.Aristophorus.—Cantas ante fores, vel precaris instar mendici ?Buttubata.—Cano hymnum, quem vocant : CHRISTE qui lux.Aristophorus.—Iubent etiam quandoque ab ostio te abire immunem ?Buttubata.—Sæpe, sed blandior ipsis, quousque stipem porrigunt.Aristophorus.—Nihil tibi præter ova præbent ?Buttubata.—Nonnunquam et pingue farcimen.Aristophorus.—Solésne comitatus ire collectum ova ?Buttubata.—Interdum solus, ubi Theseus mihi defuerit.Aristophorus.—Quid si me socium sumeres itineris ?Buttubata.—Placebit mihi.Aristophorus.—Animo et meo arridet.Nusquam nunc tutam esse Fidem.Iodocus&Matthæus.Iodocus.—Lamentarísne ?Matthæus.—Non lamentarer ? sanguinem penè flerem.Iodocus.—Accidit tibi quippiam exitii ?Matthæus.—Ah, mali magna turba.Iodocus.—Impertias mihi verbis ut tibi condoleam.Matthæus.—Tuum nihil mihi proderit condolere.Iodocus.—Solatium est in miseris amicus compatiens.Matthæus.—Mallem ego iuvantem quàm contristantem.Iodocus.—Detege mihi mœrorem.Matthæus.—Fides pollicita mihi non servatur.Iodocus.—Quid promissi tibi est factum ?Matthæus.—Adminiculum victus totius vitæ meæ.Iodocus.—Ecastor, si factum fuisset secutum verba, in cœlo esses.Matthæus.—Nunc autem et à spe et promisso decidi.Iodocus.—Animum ne despondeas, si quid pollicitum est, fortè bellè servabitur.Matthæus.—Quantum intelligo, facta non sequentur verba.Iodocus.—Nescis divitum animos, volunt sibi supplicari.Matthæus.—Precatus sat sum.Iodocus.—Ores demum per amiculos, isti ocyus exaudientur.Matthæus.—Rete tendam per amicissimos.Iodocus.—Eos mitte, qui isti sunt intimi, qui promisit.Matthæus.—Cogitaram id antea diu.Iodocus.—Verùm ne differas : nam semper nocuit differre paratis, et mora sua cuilibet est nociva.Matthæus.—Quamprimùm opportunum fuerit, periculum faciam.Iodocus.—Faxit Deus ut alea tibi prosperè cadat.Matthæus.—De isto mihi optato gratiam habe.Quòd obsequium amicos veritas odium pariat.Gysbertus&Cornelius.Gysbertus.—Terentii Comœdiæ súntne unquam tibi lectæ ?Cornelius.—Sæpiusculè, et adhuc indies leguntur.Gysbertus.—Excerpis etiam elegantiora quædam dicta ?Cornelius.—In hoc raptitius est mihi liber.Gysbertus.—Obsequium amicos, veritas odium parit, cuius Comœdiæ est verbum ?Cornelius.—Primæ, scilicet Andriæ.Gysbertus.—Videtúrne tibi esse poëticum dictum ?Cornelius.—Nequaquam, sed Delphicum oraculum.Gysbertus.—Paris tu semper amicos obsequendo ?Cornelius.—Inimicos nunquam nactus sum officio.Gysbertus.—Obsequia tamen sæpe ingrata sunt.Cornelius.—Ingrata quæ sunt non merentur obsequia dici.Gysbertus.—Verùm pessimi sunt homines, qui obsequiis irritantur ad nocendum, ut inquit Cicero.Cornelius.—Istas bestias, non homines dicerem.Gysbertus.—Ego ipsis beluam præponerem.Cornelius.—Quare ?Gysbertus.—Bestiæ agnoscunt pietatem exhibitam eis.Cornelius.—Canes præcipui grati sunt.Gysbertus.—Miserum est sanè, homini obsequendo operam ludere.Cornelius.—Præstaret otiosum fuisse.Gysbertus.—Sed quomodo veritas parit odium ?Cornelius.—Dum alteri dicitur quod ipsum aceto perfundit.Gysbertus.—Tangitur hominibus ulcus veritate ?Cornelius.—Multis verò sermone movetur bilis et Anagyris.Gysbertus.—Illorum salus est desperanda (teste Cicerone) quorum aures sunt occlusæ veritati.Cornelius.—Per Herculem nocuit semper suo nutu, et non aliorum consilio, singula gerere.Convivium Bacchanale, sive ultima cœna dierum Lupercalium.Hospes,Uxor,Puer,Servus,Convivæ,Martinus,Arnoldus&Citharœdus.Hospes.—Ô uxor meum corculum, in cœnam quid parabis obsonii ?Uxor.—Nihil, nisi huius prandii reliquias mensæ imponam.Hospes.—Id dedeceret, nihil habere carnis recentis et vix elixæ.Uxor.—Quid ob unicam cœnam obsonatum irem ?Hospes.—Convivas nonnullos vocavi, hos oportet lautis exponere lancibus.Uxor.—Quos ?Hospes.—Dominum Martinum, et Magistrum Arnoldum filii nostri instructorem, tu fortassis et umbræ aliqui accedent.Uxor.—Qui isti essent umbræ ?Hospes.—Personati qui amicos hoc vesperi invisunt.Uxor.—Larvis opertis hac nocte limen nostrum non patebit.Hospes.—Nunc meum deliciolum, focum instrue carne elixanda, et veru gallinas duas in cœnam nobis coque.Uxor.—Servum iube, ut à laniis armum ovillum ferat.Hospes.—Heus tu serve ubi latitas ?Servus.—Adsum here.Hospes.—In macellum i celeri gressu, ac carnis ovinæ fer talenta sex.Servus.—Ibo ac velox.Uxor.—Ego enectum gallinas vado.Hospes.—Id facito.Puer.—Noctescit pater, feram vinum in tempore, non tutum erit in tenebris vicatim cursitare.Hospes.—Hîc pecuniam sume in manus quatuor mensurarum, quamlibet sedecim mercaberis obolis, dicas matri ut singula percoquat, ego mox à somno surgam.Puer.—Efficiam quòd fiat ut iubes.Uxor.—Expergiscere marite, statim aderunt convivæ, quinta sonuit.Hospes.—Nunc me erigam : serve vade visum ubi morentur invitati à me, an emanere velint ?Servus.—En aliâs testudineo veniunt gradu.Hospes.—Nunc tu mensam ocyus singulis para et instrue.Servus.—Dicto citius instructam reddam.Hospes.—Gratulor vestro adventui mei convivæ.Convivæ.—Tibi sit gratia.Hospes.—Ubinam latet tempus Lupercale ?Convivæ.—Ignoramus, abire, nósque deserere parat.Hospes.—Prius in ipso hilarem ducamus compotatiunculam.Convivæ.—Ideò huc detulimus pedes, et istud nostrum villi, precamur boni consulas.Hospes.—Hui, nimium est, suffecisset medium : quis epotabit ?Convivæ.—Ebibemus sine sudore, prolixam adhuc agemus compotationem ante digressum.Hospes.—Abluite singuli manus et discumbite, in tempore incipiamus, quo hilaritati sat restet spatii.Convivæ.—Heus puer, adésdum, consecra cœnam.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est, et quicquid apponetur, benedicat nobis ille, qui sua largitate pascit universa. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc in cibum manus iniicite, quoad lautiora afferentur.Convivæ.—Nostri muneris non erimus nescii.Hospes.—Calices reple vino tu serve, ut stas tanquàm Marpesia cautes ?Martinus.—Bibere plus appeto quàm edere, hunc ego exorbebo calicem.Uxor.—Interbibendum est, ne in stomacho cibus putrescat : marite, hoc te salutabo poculo.Hospes.—Tibi non incommodet ipsius haustus.Arnoldus.—Et ego Martine. hunc cyphum tibi propino.Martinus.—Saluti sit tibi.Hospes.—Ut ita Chrysippum agitis ? non delectat vos cibus ?Convivæ.—Iuvat plurimùm, sed esurimus modicè.Hospes.—Hoc vitrum volo quisque ordine exiccet, ego glaciem secabo, et classicum canam.Convivæ.—Et nos post te ipsum elambemus.Hospes.—Age hunc tibi propino Martine, vide ut æquali mihi respondeas haustu.Martinus.—Non recuso.Hospes.—Ubi cyphus sistit ? cur non obambulat ? puellulæ istæ siti pereunt.Arnoldus.—Epotavimus ipsum omnes, in uxore tua moratur.Uxor.—Ego ipsum exhauriam, ubi hunc bolum peredero.Hospes.—Serve, tolle hæc, ac alia affer edulia, muta quadras, et mundas redde.Uxor.—Marite, excipe convivas ut moris est, ad carnes tostas.Hospes.—Adventus vester me delectat, ad has gallinas et buccellam carnis porcinæ in veru paratam vos vocavi, oro æquo accipite animo : si parcus et modicus est cibus, largior erit potus.Convivæ.—Ô hospes apparatum lautiorem quàm opus fuisset fecisti, non debueras nostri causa diem festum instituisse.Hospes.—Tempori inserviendum est nonnihil, dierum licentia et patinarum exigit lautitiam. Arnolde, hunc calicem ad imum usque tibi præbibo.Arnoldus.—Prosit tibi. Martine hoc poculum tibi præbibo, ut et tu deinde exorbeas.Martinus.—Præbibitis nulli quàm mihi, video, quid monstri alitis ? creditis me metam esse, in quam dirigantur pocula, ut sagittæ in scopum ? Citharœde hoc cyatho te adorior, ut nobis à cœna dulcem exhibeas citharæ pulsum.Citharœdus.— Accipiam abs te libenter.Hospes.—Serve, affer bellaria, video convivas anhelare choream.Martinus.—Nos viri non, fortè hæ nymphæ saliendi amore ardent.Hospes.—Mox surgemus.Uxor.—Edant prius, ut ita maturare conaris ?Arnoldus.—Quis usque, ut vultur edere potest ?Martinus.—Si visum fuerit hospiti, tollatur cibus.Hospes.—Fiat. Puer adsis, et hymnum postremum recense.Puer.—Gratias dicimus Deo trino in personis, uni in essentia, qui sua immensa potentia condidit omnia, gubernat universa, qui nos indignos famulos hoc vesperi suo pavit munere, ipse nobis largiatur, ut post hoc exilium secum in æternum fruamur cœlitum lætitia, suóque potiamur conspectu per IESUM Christum.Convivæ.—Amen.Hospes.—Habeo vobis convivæ humanissimi, gratiam, quòd ad hoc conviviolum meum exiguum dignati sitis venire, oro lubenti accipite animo quæ præsto fuêre, vice alia delicatiora exhibebo.Convivæ.—Grati erimus, et quandoque par pari referemus.Hospes.—Cytharœde nunc fac resonare citharam.Citharœdus.— Laudare nescio : nisi cantus agrestes et rusticos, non regios.Hospes.—Id refert nihil : nescis illud Bebelii : Cuiuscunque fistulæ cantus valet amanti choreas ?Citharœdus.— Age, et salite, ipse ludam.Martinus.—Ipse sat choreæ fessus sum.Hospes.—Uxor instrue rursus mensam stribiliginibus et aliis bellariis mellitis, ac saccharo conditis.Uxor.—Omnia diu sunt parata.Hospes.—Nunc venite vos convivæ ad has stribiligines, sumemus nocturnam comessationem, hora exigit. Si quem hoc halec delectat salsugine erutum, attingat.Convivæ.—Nunc præsto est ieiunium.Hospes.—Cras in prandio rursus unà auspicium sumemus temporis esurialis, in his meis ædibus, sicuti nunc invicem peregimus dies Lupercales.Convivæ.—Tu vale in crastinum.Hospes.—Valete et vos : faxit Deus, ut anno abhinc proximo rursus unà simus lætiores, et minus delictis contaminati, ac interim crebro.Convivæ.—Id Dii superi et nobis et tibi concedant.Finis.
De monasterii & religionis ingressu.Georgius&Hermannus.Georgius.—Éstne tibi præfixum, quo pacto senium ages ?Hermannus.—Est præscriptum diutissimè.Georgius.—Ipse adhuc incertus sum, quam subeam senii conditionem.Hermannus.—Præscire illud deceret tanquam metam in quam curritur.Georgius.—Quo studio senectutem tu transiges ?Hermannus.—Pietatis studio et religionis.Georgius.—Fovebis in senio cultum religionis ?Hermannus.—Sic stat sententia.Georgius.—Monachíne assumes personam ?Hermannus.—Cuculla me vestiam.Georgius.—Habitus maximè convenit senili corpori.Hermannus.—Quî id putas ?Georgius.—Nam senectutem frigidam calere facit.Hermannus.—Ob id eam non induam.Georgius.—Qua spe ductus religionem ingrediêris ?Hermannus.—Ob vitæ consequendum commeatum.Georgius.—Pessimam habes propositi metam.Hermannus.—Plurimi tamen ducti ea causa, mundo se abdicant.Georgius.—Satius esset cœnobia illos non invisere.Hermannus.—Emanere eorum gulæ non conferret.Georgius.—Prodesset tamen animæ.Hermannus.—Corporis gerunt curam, animam Deo committunt.Georgius.—Deo, non ventri ut serviatur, monasterium est ingrediendum.Hermannus.—Hui, indulgendum est nonnihil et gulæ.Georgius.—Quæ te Erinnys agitat, quòd nunc temporis monachatum cogitas ?Hermannus.—Ardeo illius vitæ desiderio, quî fiat ignoro.Georgius.—Conspicísne, quomodo passim nunc monachi solitas deponunt personas ?Hermannus.—Audio quòd undique se nudant cucullis.Georgius.—Non frueris illorum insania, detestaris monasticam vitam ?Hermannus.—Non citò fugiendum est, quod execrantur homines nihili.Georgius.—At expertis credendum, religiosam vitam commutant mundana, tanquàm meliori.Hermannus.—Ipsi voluptate delectantur, ideo in mundum redeunt, quò ipsa potiantur uberius.Non omnes doctos esse qui capite redimiti sunt rubeo tegmine.Iupiter&Ludolphus.Iupiter.—Hodie aliquid vidi, quod portenti loco habeo.Ludolphus.—Ecquid istud fuit ?Iupiter.—Fortassis tibi non novum.Ludolphus.—Dicam, postquàm audiero.Iupiter.—Imberbem adolescentem magisterii opertum diademate.Ludolphus.—Quid tecum tacitus cogitabas ?Iupiter.—Vix adultum, in literis tantùm profecisse.Ludolphus.—Stultus cogitatus fuit.Iupiter.—Prudenter volvebam hoc mente, nam multos novi annis plurimis confectos, et nondum illum erant magistratum adepti.Ludolphus.—Unde faciebas istum in peritia longè progressum ?Iupiter.—Capitis redimiculum id me docuit.Ludolphus.—Æstimas tu ab amictu eruditum ?Iupiter.—Quid aliâs loquitur istud capitis velamen, quàm hominis ingenuam doctrinam ?Ludolphus.—Sæpe inscitiæ est lenocinium, non eruditionis index ?Iupiter.—Ô quantum hactenus spe vana me lactatum video !Ludolphus.—Quomodo tibi impositum est ?Iupiter.—Prosequutus sum honore et laude omnes capite velatos insigniter.Ludolphus.—Ah, rerum humanarum rudis es.Iupiter.—Quî ipse scivissem eos inscios, quum tiara prodirent erudita ?Ludolphus.—Nostín’ adagium ? Nartecophori multi, Bacchi verò pauci.Iupiter.—Proverbii quid istud est ?Ludolphus.—Multi aliud apparent, quàm intus sunt.Iupiter.—Unde tu periculum sumis alterius eruditionis ?Ludolphus.—Si multa docet, vel doctè agit.Iupiter.—Etiam si magisterii pileolo non sit opertus ?Ludolphus.—Hedera viridis vinum nihil commendat, ita neque amictus pretiosus animi nobilitatem.Quibus sit utendum verbis, dum aliquid à Præceptore flagitatur.Marcus&Nero.Marcus.—Instar folii trepido, dum præceptor mihi est conveniendus.Nero.—Cur tremis ? éstne tantus tyrannus ?Marcus.—Non, sed aliud mihi timorem incutit.Nero.—Audaculus tamen homo soles esse.Marcus.—Apud præceptorem mihi semper animus in pedes labitur.Nero.—Verecundari decet discipulum apud instructorem suum.Marcus.—Vereor ideo, Latinè nescio, ut decet, loqui.Nero.—Non te labentem lingua secus docet ?Marcus.—Instruit quidem, sed semper asinum me vocat, ubi loquendo cado.Nero.—Sic incutit tibi inscitiæ pudorem.Marcus.—Verax es, nusquam nisi apud cum sermonis solicitus sum.Nero.—Eo pacto quandoque integrè Latinè loqui disces, et minus errare.Marcus.—Ea spe ducor.Nero.—Ista non frustraberis confidentia.Marcus.—Certiorem me redde, quomodo precabor ab ipso exeundi veniam, dum cacaturio.Nero.—Rogo veniam exonerandi ventrem.Marcus.—Dum urina urgeor ?Nero.—Precor facultatem ad evacuandam vesicam.Marcus.—Quando domi mihi est manendum ?Nero.—Opto consensum emanendi è gymnasio, per occupationes adesse nequeo.Marcus.—Si mihi ad prandium est vocandus præceptor ?Nero.—Colende præceptor, parentes mei te in prandium vel cœnam, convivam petunt.Marcus.—Excusaturus me quòd non interfui lectioni, per parentum iussa ?Nero.—Ignoscas oro colende præceptor meæ absentiæ, quia præsto esse non potui, per parentum negotia.De ovis colligendis circa Paschatis ferias.Aristophorus&Buttubata.Aristophorus.—Quid struis, suppingis tu calceos ?Buttubata.—Suppingo, ita pecuniam mihi servo.Aristophorus.—Quam pecuniam ?Buttubata.—Dandam suppactori calceario.Aristophorus.—Veteres quid resarcis calceos ? mercare novos.Buttubata.—Ære laboro.Aristophorus.—Tantum bene haberes argenti.Buttubata.—Crumenam meam potius te nosco.Aristophorus.—Est tibi animus aliquò proficiscendi, quòd calceos reficis ?Buttubata.—Faciam iter rus versus ad dies aliquot.Aristophorus.—Ruri quid exequêris ?Buttubata.—Hoc tempore annuo rusticari soleo.Aristophorus.—Etiam emolumentum consequitur ?Buttubata.—Imò integri mensis victum.Aristophorus.—Commeatus iste quis est ?Buttubata.—Ovorum magnam copiam congrego.Aristophorus.—Multitudinem ovorum, an apud sepes olentium ?Buttubata.—Ista palatum meum non delectant.Aristophorus.—Colligísne ova gallinacea ?Buttubata.—Coacervo utique à rusticanis mulierculis.Aristophorus.—Cantas ante fores, vel precaris instar mendici ?Buttubata.—Cano hymnum, quem vocant : CHRISTE qui lux.Aristophorus.—Iubent etiam quandoque ab ostio te abire immunem ?Buttubata.—Sæpe, sed blandior ipsis, quousque stipem porrigunt.Aristophorus.—Nihil tibi præter ova præbent ?Buttubata.—Nonnunquam et pingue farcimen.Aristophorus.—Solésne comitatus ire collectum ova ?Buttubata.—Interdum solus, ubi Theseus mihi defuerit.Aristophorus.—Quid si me socium sumeres itineris ?Buttubata.—Placebit mihi.Aristophorus.—Animo et meo arridet.Nusquam nunc tutam esse Fidem.Iodocus&Matthæus.Iodocus.—Lamentarísne ?Matthæus.—Non lamentarer ? sanguinem penè flerem.Iodocus.—Accidit tibi quippiam exitii ?Matthæus.—Ah, mali magna turba.Iodocus.—Impertias mihi verbis ut tibi condoleam.Matthæus.—Tuum nihil mihi proderit condolere.Iodocus.—Solatium est in miseris amicus compatiens.Matthæus.—Mallem ego iuvantem quàm contristantem.Iodocus.—Detege mihi mœrorem.Matthæus.—Fides pollicita mihi non servatur.Iodocus.—Quid promissi tibi est factum ?Matthæus.—Adminiculum victus totius vitæ meæ.Iodocus.—Ecastor, si factum fuisset secutum verba, in cœlo esses.Matthæus.—Nunc autem et à spe et promisso decidi.Iodocus.—Animum ne despondeas, si quid pollicitum est, fortè bellè servabitur.Matthæus.—Quantum intelligo, facta non sequentur verba.Iodocus.—Nescis divitum animos, volunt sibi supplicari.Matthæus.—Precatus sat sum.Iodocus.—Ores demum per amiculos, isti ocyus exaudientur.Matthæus.—Rete tendam per amicissimos.Iodocus.—Eos mitte, qui isti sunt intimi, qui promisit.Matthæus.—Cogitaram id antea diu.Iodocus.—Verùm ne differas : nam semper nocuit differre paratis, et mora sua cuilibet est nociva.Matthæus.—Quamprimùm opportunum fuerit, periculum faciam.Iodocus.—Faxit Deus ut alea tibi prosperè cadat.Matthæus.—De isto mihi optato gratiam habe.Quòd obsequium amicos veritas odium pariat.Gysbertus&Cornelius.Gysbertus.—Terentii Comœdiæ súntne unquam tibi lectæ ?Cornelius.—Sæpiusculè, et adhuc indies leguntur.Gysbertus.—Excerpis etiam elegantiora quædam dicta ?Cornelius.—In hoc raptitius est mihi liber.Gysbertus.—Obsequium amicos, veritas odium parit, cuius Comœdiæ est verbum ?Cornelius.—Primæ, scilicet Andriæ.Gysbertus.—Videtúrne tibi esse poëticum dictum ?Cornelius.—Nequaquam, sed Delphicum oraculum.Gysbertus.—Paris tu semper amicos obsequendo ?Cornelius.—Inimicos nunquam nactus sum officio.Gysbertus.—Obsequia tamen sæpe ingrata sunt.Cornelius.—Ingrata quæ sunt non merentur obsequia dici.Gysbertus.—Verùm pessimi sunt homines, qui obsequiis irritantur ad nocendum, ut inquit Cicero.Cornelius.—Istas bestias, non homines dicerem.Gysbertus.—Ego ipsis beluam præponerem.Cornelius.—Quare ?Gysbertus.—Bestiæ agnoscunt pietatem exhibitam eis.Cornelius.—Canes præcipui grati sunt.Gysbertus.—Miserum est sanè, homini obsequendo operam ludere.Cornelius.—Præstaret otiosum fuisse.Gysbertus.—Sed quomodo veritas parit odium ?Cornelius.—Dum alteri dicitur quod ipsum aceto perfundit.Gysbertus.—Tangitur hominibus ulcus veritate ?Cornelius.—Multis verò sermone movetur bilis et Anagyris.Gysbertus.—Illorum salus est desperanda (teste Cicerone) quorum aures sunt occlusæ veritati.Cornelius.—Per Herculem nocuit semper suo nutu, et non aliorum consilio, singula gerere.Convivium Bacchanale, sive ultima cœna dierum Lupercalium.Hospes,Uxor,Puer,Servus,Convivæ,Martinus,Arnoldus&Citharœdus.Hospes.—Ô uxor meum corculum, in cœnam quid parabis obsonii ?Uxor.—Nihil, nisi huius prandii reliquias mensæ imponam.Hospes.—Id dedeceret, nihil habere carnis recentis et vix elixæ.Uxor.—Quid ob unicam cœnam obsonatum irem ?Hospes.—Convivas nonnullos vocavi, hos oportet lautis exponere lancibus.Uxor.—Quos ?Hospes.—Dominum Martinum, et Magistrum Arnoldum filii nostri instructorem, tu fortassis et umbræ aliqui accedent.Uxor.—Qui isti essent umbræ ?Hospes.—Personati qui amicos hoc vesperi invisunt.Uxor.—Larvis opertis hac nocte limen nostrum non patebit.Hospes.—Nunc meum deliciolum, focum instrue carne elixanda, et veru gallinas duas in cœnam nobis coque.Uxor.—Servum iube, ut à laniis armum ovillum ferat.Hospes.—Heus tu serve ubi latitas ?Servus.—Adsum here.Hospes.—In macellum i celeri gressu, ac carnis ovinæ fer talenta sex.Servus.—Ibo ac velox.Uxor.—Ego enectum gallinas vado.Hospes.—Id facito.Puer.—Noctescit pater, feram vinum in tempore, non tutum erit in tenebris vicatim cursitare.Hospes.—Hîc pecuniam sume in manus quatuor mensurarum, quamlibet sedecim mercaberis obolis, dicas matri ut singula percoquat, ego mox à somno surgam.Puer.—Efficiam quòd fiat ut iubes.Uxor.—Expergiscere marite, statim aderunt convivæ, quinta sonuit.Hospes.—Nunc me erigam : serve vade visum ubi morentur invitati à me, an emanere velint ?Servus.—En aliâs testudineo veniunt gradu.Hospes.—Nunc tu mensam ocyus singulis para et instrue.Servus.—Dicto citius instructam reddam.Hospes.—Gratulor vestro adventui mei convivæ.Convivæ.—Tibi sit gratia.Hospes.—Ubinam latet tempus Lupercale ?Convivæ.—Ignoramus, abire, nósque deserere parat.Hospes.—Prius in ipso hilarem ducamus compotatiunculam.Convivæ.—Ideò huc detulimus pedes, et istud nostrum villi, precamur boni consulas.Hospes.—Hui, nimium est, suffecisset medium : quis epotabit ?Convivæ.—Ebibemus sine sudore, prolixam adhuc agemus compotationem ante digressum.Hospes.—Abluite singuli manus et discumbite, in tempore incipiamus, quo hilaritati sat restet spatii.Convivæ.—Heus puer, adésdum, consecra cœnam.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est, et quicquid apponetur, benedicat nobis ille, qui sua largitate pascit universa. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc in cibum manus iniicite, quoad lautiora afferentur.Convivæ.—Nostri muneris non erimus nescii.Hospes.—Calices reple vino tu serve, ut stas tanquàm Marpesia cautes ?Martinus.—Bibere plus appeto quàm edere, hunc ego exorbebo calicem.Uxor.—Interbibendum est, ne in stomacho cibus putrescat : marite, hoc te salutabo poculo.Hospes.—Tibi non incommodet ipsius haustus.Arnoldus.—Et ego Martine. hunc cyphum tibi propino.Martinus.—Saluti sit tibi.Hospes.—Ut ita Chrysippum agitis ? non delectat vos cibus ?Convivæ.—Iuvat plurimùm, sed esurimus modicè.Hospes.—Hoc vitrum volo quisque ordine exiccet, ego glaciem secabo, et classicum canam.Convivæ.—Et nos post te ipsum elambemus.Hospes.—Age hunc tibi propino Martine, vide ut æquali mihi respondeas haustu.Martinus.—Non recuso.Hospes.—Ubi cyphus sistit ? cur non obambulat ? puellulæ istæ siti pereunt.Arnoldus.—Epotavimus ipsum omnes, in uxore tua moratur.Uxor.—Ego ipsum exhauriam, ubi hunc bolum peredero.Hospes.—Serve, tolle hæc, ac alia affer edulia, muta quadras, et mundas redde.Uxor.—Marite, excipe convivas ut moris est, ad carnes tostas.Hospes.—Adventus vester me delectat, ad has gallinas et buccellam carnis porcinæ in veru paratam vos vocavi, oro æquo accipite animo : si parcus et modicus est cibus, largior erit potus.Convivæ.—Ô hospes apparatum lautiorem quàm opus fuisset fecisti, non debueras nostri causa diem festum instituisse.Hospes.—Tempori inserviendum est nonnihil, dierum licentia et patinarum exigit lautitiam. Arnolde, hunc calicem ad imum usque tibi præbibo.Arnoldus.—Prosit tibi. Martine hoc poculum tibi præbibo, ut et tu deinde exorbeas.Martinus.—Præbibitis nulli quàm mihi, video, quid monstri alitis ? creditis me metam esse, in quam dirigantur pocula, ut sagittæ in scopum ? Citharœde hoc cyatho te adorior, ut nobis à cœna dulcem exhibeas citharæ pulsum.Citharœdus.— Accipiam abs te libenter.Hospes.—Serve, affer bellaria, video convivas anhelare choream.Martinus.—Nos viri non, fortè hæ nymphæ saliendi amore ardent.Hospes.—Mox surgemus.Uxor.—Edant prius, ut ita maturare conaris ?Arnoldus.—Quis usque, ut vultur edere potest ?Martinus.—Si visum fuerit hospiti, tollatur cibus.Hospes.—Fiat. Puer adsis, et hymnum postremum recense.Puer.—Gratias dicimus Deo trino in personis, uni in essentia, qui sua immensa potentia condidit omnia, gubernat universa, qui nos indignos famulos hoc vesperi suo pavit munere, ipse nobis largiatur, ut post hoc exilium secum in æternum fruamur cœlitum lætitia, suóque potiamur conspectu per IESUM Christum.Convivæ.—Amen.Hospes.—Habeo vobis convivæ humanissimi, gratiam, quòd ad hoc conviviolum meum exiguum dignati sitis venire, oro lubenti accipite animo quæ præsto fuêre, vice alia delicatiora exhibebo.Convivæ.—Grati erimus, et quandoque par pari referemus.Hospes.—Cytharœde nunc fac resonare citharam.Citharœdus.— Laudare nescio : nisi cantus agrestes et rusticos, non regios.Hospes.—Id refert nihil : nescis illud Bebelii : Cuiuscunque fistulæ cantus valet amanti choreas ?Citharœdus.— Age, et salite, ipse ludam.Martinus.—Ipse sat choreæ fessus sum.Hospes.—Uxor instrue rursus mensam stribiliginibus et aliis bellariis mellitis, ac saccharo conditis.Uxor.—Omnia diu sunt parata.Hospes.—Nunc venite vos convivæ ad has stribiligines, sumemus nocturnam comessationem, hora exigit. Si quem hoc halec delectat salsugine erutum, attingat.Convivæ.—Nunc præsto est ieiunium.Hospes.—Cras in prandio rursus unà auspicium sumemus temporis esurialis, in his meis ædibus, sicuti nunc invicem peregimus dies Lupercales.Convivæ.—Tu vale in crastinum.Hospes.—Valete et vos : faxit Deus, ut anno abhinc proximo rursus unà simus lætiores, et minus delictis contaminati, ac interim crebro.Convivæ.—Id Dii superi et nobis et tibi concedant.Finis.
De monasterii & religionis ingressu.Georgius&Hermannus.Georgius.—Éstne tibi præfixum, quo pacto senium ages ?Hermannus.—Est præscriptum diutissimè.Georgius.—Ipse adhuc incertus sum, quam subeam senii conditionem.Hermannus.—Præscire illud deceret tanquam metam in quam curritur.Georgius.—Quo studio senectutem tu transiges ?Hermannus.—Pietatis studio et religionis.Georgius.—Fovebis in senio cultum religionis ?Hermannus.—Sic stat sententia.Georgius.—Monachíne assumes personam ?Hermannus.—Cuculla me vestiam.Georgius.—Habitus maximè convenit senili corpori.Hermannus.—Quî id putas ?Georgius.—Nam senectutem frigidam calere facit.Hermannus.—Ob id eam non induam.Georgius.—Qua spe ductus religionem ingrediêris ?Hermannus.—Ob vitæ consequendum commeatum.Georgius.—Pessimam habes propositi metam.Hermannus.—Plurimi tamen ducti ea causa, mundo se abdicant.Georgius.—Satius esset cœnobia illos non invisere.Hermannus.—Emanere eorum gulæ non conferret.Georgius.—Prodesset tamen animæ.Hermannus.—Corporis gerunt curam, animam Deo committunt.Georgius.—Deo, non ventri ut serviatur, monasterium est ingrediendum.Hermannus.—Hui, indulgendum est nonnihil et gulæ.Georgius.—Quæ te Erinnys agitat, quòd nunc temporis monachatum cogitas ?Hermannus.—Ardeo illius vitæ desiderio, quî fiat ignoro.Georgius.—Conspicísne, quomodo passim nunc monachi solitas deponunt personas ?Hermannus.—Audio quòd undique se nudant cucullis.Georgius.—Non frueris illorum insania, detestaris monasticam vitam ?Hermannus.—Non citò fugiendum est, quod execrantur homines nihili.Georgius.—At expertis credendum, religiosam vitam commutant mundana, tanquàm meliori.Hermannus.—Ipsi voluptate delectantur, ideo in mundum redeunt, quò ipsa potiantur uberius.
De monasterii & religionis ingressu.Georgius&Hermannus.
Georgius&Hermannus.
Georgius.—Éstne tibi præfixum, quo pacto senium ages ?Hermannus.—Est præscriptum diutissimè.Georgius.—Ipse adhuc incertus sum, quam subeam senii conditionem.Hermannus.—Præscire illud deceret tanquam metam in quam curritur.Georgius.—Quo studio senectutem tu transiges ?Hermannus.—Pietatis studio et religionis.Georgius.—Fovebis in senio cultum religionis ?Hermannus.—Sic stat sententia.Georgius.—Monachíne assumes personam ?Hermannus.—Cuculla me vestiam.Georgius.—Habitus maximè convenit senili corpori.Hermannus.—Quî id putas ?Georgius.—Nam senectutem frigidam calere facit.Hermannus.—Ob id eam non induam.Georgius.—Qua spe ductus religionem ingrediêris ?Hermannus.—Ob vitæ consequendum commeatum.Georgius.—Pessimam habes propositi metam.Hermannus.—Plurimi tamen ducti ea causa, mundo se abdicant.Georgius.—Satius esset cœnobia illos non invisere.Hermannus.—Emanere eorum gulæ non conferret.Georgius.—Prodesset tamen animæ.Hermannus.—Corporis gerunt curam, animam Deo committunt.Georgius.—Deo, non ventri ut serviatur, monasterium est ingrediendum.Hermannus.—Hui, indulgendum est nonnihil et gulæ.Georgius.—Quæ te Erinnys agitat, quòd nunc temporis monachatum cogitas ?Hermannus.—Ardeo illius vitæ desiderio, quî fiat ignoro.Georgius.—Conspicísne, quomodo passim nunc monachi solitas deponunt personas ?Hermannus.—Audio quòd undique se nudant cucullis.Georgius.—Non frueris illorum insania, detestaris monasticam vitam ?Hermannus.—Non citò fugiendum est, quod execrantur homines nihili.Georgius.—At expertis credendum, religiosam vitam commutant mundana, tanquàm meliori.Hermannus.—Ipsi voluptate delectantur, ideo in mundum redeunt, quò ipsa potiantur uberius.
Georgius.—Éstne tibi præfixum, quo pacto senium ages ?
Hermannus.—Est præscriptum diutissimè.
Georgius.—Ipse adhuc incertus sum, quam subeam senii conditionem.
Hermannus.—Præscire illud deceret tanquam metam in quam curritur.
Georgius.—Quo studio senectutem tu transiges ?
Hermannus.—Pietatis studio et religionis.
Georgius.—Fovebis in senio cultum religionis ?
Hermannus.—Sic stat sententia.
Georgius.—Monachíne assumes personam ?
Hermannus.—Cuculla me vestiam.
Georgius.—Habitus maximè convenit senili corpori.
Hermannus.—Quî id putas ?
Georgius.—Nam senectutem frigidam calere facit.
Hermannus.—Ob id eam non induam.
Georgius.—Qua spe ductus religionem ingrediêris ?
Hermannus.—Ob vitæ consequendum commeatum.
Georgius.—Pessimam habes propositi metam.
Hermannus.—Plurimi tamen ducti ea causa, mundo se abdicant.
Georgius.—Satius esset cœnobia illos non invisere.
Hermannus.—Emanere eorum gulæ non conferret.
Georgius.—Prodesset tamen animæ.
Hermannus.—Corporis gerunt curam, animam Deo committunt.
Georgius.—Deo, non ventri ut serviatur, monasterium est ingrediendum.
Hermannus.—Hui, indulgendum est nonnihil et gulæ.
Georgius.—Quæ te Erinnys agitat, quòd nunc temporis monachatum cogitas ?
Hermannus.—Ardeo illius vitæ desiderio, quî fiat ignoro.
Georgius.—Conspicísne, quomodo passim nunc monachi solitas deponunt personas ?
Hermannus.—Audio quòd undique se nudant cucullis.
Georgius.—Non frueris illorum insania, detestaris monasticam vitam ?
Hermannus.—Non citò fugiendum est, quod execrantur homines nihili.
Georgius.—At expertis credendum, religiosam vitam commutant mundana, tanquàm meliori.
Hermannus.—Ipsi voluptate delectantur, ideo in mundum redeunt, quò ipsa potiantur uberius.
Non omnes doctos esse qui capite redimiti sunt rubeo tegmine.Iupiter&Ludolphus.Iupiter.—Hodie aliquid vidi, quod portenti loco habeo.Ludolphus.—Ecquid istud fuit ?Iupiter.—Fortassis tibi non novum.Ludolphus.—Dicam, postquàm audiero.Iupiter.—Imberbem adolescentem magisterii opertum diademate.Ludolphus.—Quid tecum tacitus cogitabas ?Iupiter.—Vix adultum, in literis tantùm profecisse.Ludolphus.—Stultus cogitatus fuit.Iupiter.—Prudenter volvebam hoc mente, nam multos novi annis plurimis confectos, et nondum illum erant magistratum adepti.Ludolphus.—Unde faciebas istum in peritia longè progressum ?Iupiter.—Capitis redimiculum id me docuit.Ludolphus.—Æstimas tu ab amictu eruditum ?Iupiter.—Quid aliâs loquitur istud capitis velamen, quàm hominis ingenuam doctrinam ?Ludolphus.—Sæpe inscitiæ est lenocinium, non eruditionis index ?Iupiter.—Ô quantum hactenus spe vana me lactatum video !Ludolphus.—Quomodo tibi impositum est ?Iupiter.—Prosequutus sum honore et laude omnes capite velatos insigniter.Ludolphus.—Ah, rerum humanarum rudis es.Iupiter.—Quî ipse scivissem eos inscios, quum tiara prodirent erudita ?Ludolphus.—Nostín’ adagium ? Nartecophori multi, Bacchi verò pauci.Iupiter.—Proverbii quid istud est ?Ludolphus.—Multi aliud apparent, quàm intus sunt.Iupiter.—Unde tu periculum sumis alterius eruditionis ?Ludolphus.—Si multa docet, vel doctè agit.Iupiter.—Etiam si magisterii pileolo non sit opertus ?Ludolphus.—Hedera viridis vinum nihil commendat, ita neque amictus pretiosus animi nobilitatem.
Non omnes doctos esse qui capite redimiti sunt rubeo tegmine.Iupiter&Ludolphus.
Iupiter&Ludolphus.
Iupiter.—Hodie aliquid vidi, quod portenti loco habeo.Ludolphus.—Ecquid istud fuit ?Iupiter.—Fortassis tibi non novum.Ludolphus.—Dicam, postquàm audiero.Iupiter.—Imberbem adolescentem magisterii opertum diademate.Ludolphus.—Quid tecum tacitus cogitabas ?Iupiter.—Vix adultum, in literis tantùm profecisse.Ludolphus.—Stultus cogitatus fuit.Iupiter.—Prudenter volvebam hoc mente, nam multos novi annis plurimis confectos, et nondum illum erant magistratum adepti.Ludolphus.—Unde faciebas istum in peritia longè progressum ?Iupiter.—Capitis redimiculum id me docuit.Ludolphus.—Æstimas tu ab amictu eruditum ?Iupiter.—Quid aliâs loquitur istud capitis velamen, quàm hominis ingenuam doctrinam ?Ludolphus.—Sæpe inscitiæ est lenocinium, non eruditionis index ?Iupiter.—Ô quantum hactenus spe vana me lactatum video !Ludolphus.—Quomodo tibi impositum est ?Iupiter.—Prosequutus sum honore et laude omnes capite velatos insigniter.Ludolphus.—Ah, rerum humanarum rudis es.Iupiter.—Quî ipse scivissem eos inscios, quum tiara prodirent erudita ?Ludolphus.—Nostín’ adagium ? Nartecophori multi, Bacchi verò pauci.Iupiter.—Proverbii quid istud est ?Ludolphus.—Multi aliud apparent, quàm intus sunt.Iupiter.—Unde tu periculum sumis alterius eruditionis ?Ludolphus.—Si multa docet, vel doctè agit.Iupiter.—Etiam si magisterii pileolo non sit opertus ?Ludolphus.—Hedera viridis vinum nihil commendat, ita neque amictus pretiosus animi nobilitatem.
Iupiter.—Hodie aliquid vidi, quod portenti loco habeo.
Ludolphus.—Ecquid istud fuit ?
Iupiter.—Fortassis tibi non novum.
Ludolphus.—Dicam, postquàm audiero.
Iupiter.—Imberbem adolescentem magisterii opertum diademate.
Ludolphus.—Quid tecum tacitus cogitabas ?
Iupiter.—Vix adultum, in literis tantùm profecisse.
Ludolphus.—Stultus cogitatus fuit.
Iupiter.—Prudenter volvebam hoc mente, nam multos novi annis plurimis confectos, et nondum illum erant magistratum adepti.
Ludolphus.—Unde faciebas istum in peritia longè progressum ?
Iupiter.—Capitis redimiculum id me docuit.
Ludolphus.—Æstimas tu ab amictu eruditum ?
Iupiter.—Quid aliâs loquitur istud capitis velamen, quàm hominis ingenuam doctrinam ?
Ludolphus.—Sæpe inscitiæ est lenocinium, non eruditionis index ?
Iupiter.—Ô quantum hactenus spe vana me lactatum video !
Ludolphus.—Quomodo tibi impositum est ?
Iupiter.—Prosequutus sum honore et laude omnes capite velatos insigniter.
Ludolphus.—Ah, rerum humanarum rudis es.
Iupiter.—Quî ipse scivissem eos inscios, quum tiara prodirent erudita ?
Ludolphus.—Nostín’ adagium ? Nartecophori multi, Bacchi verò pauci.
Iupiter.—Proverbii quid istud est ?
Ludolphus.—Multi aliud apparent, quàm intus sunt.
Iupiter.—Unde tu periculum sumis alterius eruditionis ?
Ludolphus.—Si multa docet, vel doctè agit.
Iupiter.—Etiam si magisterii pileolo non sit opertus ?
Ludolphus.—Hedera viridis vinum nihil commendat, ita neque amictus pretiosus animi nobilitatem.
Quibus sit utendum verbis, dum aliquid à Præceptore flagitatur.Marcus&Nero.Marcus.—Instar folii trepido, dum præceptor mihi est conveniendus.Nero.—Cur tremis ? éstne tantus tyrannus ?Marcus.—Non, sed aliud mihi timorem incutit.Nero.—Audaculus tamen homo soles esse.Marcus.—Apud præceptorem mihi semper animus in pedes labitur.Nero.—Verecundari decet discipulum apud instructorem suum.Marcus.—Vereor ideo, Latinè nescio, ut decet, loqui.Nero.—Non te labentem lingua secus docet ?Marcus.—Instruit quidem, sed semper asinum me vocat, ubi loquendo cado.Nero.—Sic incutit tibi inscitiæ pudorem.Marcus.—Verax es, nusquam nisi apud cum sermonis solicitus sum.Nero.—Eo pacto quandoque integrè Latinè loqui disces, et minus errare.Marcus.—Ea spe ducor.Nero.—Ista non frustraberis confidentia.Marcus.—Certiorem me redde, quomodo precabor ab ipso exeundi veniam, dum cacaturio.Nero.—Rogo veniam exonerandi ventrem.Marcus.—Dum urina urgeor ?Nero.—Precor facultatem ad evacuandam vesicam.Marcus.—Quando domi mihi est manendum ?Nero.—Opto consensum emanendi è gymnasio, per occupationes adesse nequeo.Marcus.—Si mihi ad prandium est vocandus præceptor ?Nero.—Colende præceptor, parentes mei te in prandium vel cœnam, convivam petunt.Marcus.—Excusaturus me quòd non interfui lectioni, per parentum iussa ?Nero.—Ignoscas oro colende præceptor meæ absentiæ, quia præsto esse non potui, per parentum negotia.
Quibus sit utendum verbis, dum aliquid à Præceptore flagitatur.Marcus&Nero.
Marcus&Nero.
Marcus.—Instar folii trepido, dum præceptor mihi est conveniendus.Nero.—Cur tremis ? éstne tantus tyrannus ?Marcus.—Non, sed aliud mihi timorem incutit.Nero.—Audaculus tamen homo soles esse.Marcus.—Apud præceptorem mihi semper animus in pedes labitur.Nero.—Verecundari decet discipulum apud instructorem suum.Marcus.—Vereor ideo, Latinè nescio, ut decet, loqui.Nero.—Non te labentem lingua secus docet ?Marcus.—Instruit quidem, sed semper asinum me vocat, ubi loquendo cado.Nero.—Sic incutit tibi inscitiæ pudorem.Marcus.—Verax es, nusquam nisi apud cum sermonis solicitus sum.Nero.—Eo pacto quandoque integrè Latinè loqui disces, et minus errare.Marcus.—Ea spe ducor.Nero.—Ista non frustraberis confidentia.Marcus.—Certiorem me redde, quomodo precabor ab ipso exeundi veniam, dum cacaturio.Nero.—Rogo veniam exonerandi ventrem.Marcus.—Dum urina urgeor ?Nero.—Precor facultatem ad evacuandam vesicam.Marcus.—Quando domi mihi est manendum ?Nero.—Opto consensum emanendi è gymnasio, per occupationes adesse nequeo.Marcus.—Si mihi ad prandium est vocandus præceptor ?Nero.—Colende præceptor, parentes mei te in prandium vel cœnam, convivam petunt.Marcus.—Excusaturus me quòd non interfui lectioni, per parentum iussa ?Nero.—Ignoscas oro colende præceptor meæ absentiæ, quia præsto esse non potui, per parentum negotia.
Marcus.—Instar folii trepido, dum præceptor mihi est conveniendus.
Nero.—Cur tremis ? éstne tantus tyrannus ?
Marcus.—Non, sed aliud mihi timorem incutit.
Nero.—Audaculus tamen homo soles esse.
Marcus.—Apud præceptorem mihi semper animus in pedes labitur.
Nero.—Verecundari decet discipulum apud instructorem suum.
Marcus.—Vereor ideo, Latinè nescio, ut decet, loqui.
Nero.—Non te labentem lingua secus docet ?
Marcus.—Instruit quidem, sed semper asinum me vocat, ubi loquendo cado.
Nero.—Sic incutit tibi inscitiæ pudorem.
Marcus.—Verax es, nusquam nisi apud cum sermonis solicitus sum.
Nero.—Eo pacto quandoque integrè Latinè loqui disces, et minus errare.
Marcus.—Ea spe ducor.
Nero.—Ista non frustraberis confidentia.
Marcus.—Certiorem me redde, quomodo precabor ab ipso exeundi veniam, dum cacaturio.
Nero.—Rogo veniam exonerandi ventrem.
Marcus.—Dum urina urgeor ?
Nero.—Precor facultatem ad evacuandam vesicam.
Marcus.—Quando domi mihi est manendum ?
Nero.—Opto consensum emanendi è gymnasio, per occupationes adesse nequeo.
Marcus.—Si mihi ad prandium est vocandus præceptor ?
Nero.—Colende præceptor, parentes mei te in prandium vel cœnam, convivam petunt.
Marcus.—Excusaturus me quòd non interfui lectioni, per parentum iussa ?
Nero.—Ignoscas oro colende præceptor meæ absentiæ, quia præsto esse non potui, per parentum negotia.
De ovis colligendis circa Paschatis ferias.Aristophorus&Buttubata.Aristophorus.—Quid struis, suppingis tu calceos ?Buttubata.—Suppingo, ita pecuniam mihi servo.Aristophorus.—Quam pecuniam ?Buttubata.—Dandam suppactori calceario.Aristophorus.—Veteres quid resarcis calceos ? mercare novos.Buttubata.—Ære laboro.Aristophorus.—Tantum bene haberes argenti.Buttubata.—Crumenam meam potius te nosco.Aristophorus.—Est tibi animus aliquò proficiscendi, quòd calceos reficis ?Buttubata.—Faciam iter rus versus ad dies aliquot.Aristophorus.—Ruri quid exequêris ?Buttubata.—Hoc tempore annuo rusticari soleo.Aristophorus.—Etiam emolumentum consequitur ?Buttubata.—Imò integri mensis victum.Aristophorus.—Commeatus iste quis est ?Buttubata.—Ovorum magnam copiam congrego.Aristophorus.—Multitudinem ovorum, an apud sepes olentium ?Buttubata.—Ista palatum meum non delectant.Aristophorus.—Colligísne ova gallinacea ?Buttubata.—Coacervo utique à rusticanis mulierculis.Aristophorus.—Cantas ante fores, vel precaris instar mendici ?Buttubata.—Cano hymnum, quem vocant : CHRISTE qui lux.Aristophorus.—Iubent etiam quandoque ab ostio te abire immunem ?Buttubata.—Sæpe, sed blandior ipsis, quousque stipem porrigunt.Aristophorus.—Nihil tibi præter ova præbent ?Buttubata.—Nonnunquam et pingue farcimen.Aristophorus.—Solésne comitatus ire collectum ova ?Buttubata.—Interdum solus, ubi Theseus mihi defuerit.Aristophorus.—Quid si me socium sumeres itineris ?Buttubata.—Placebit mihi.Aristophorus.—Animo et meo arridet.
De ovis colligendis circa Paschatis ferias.Aristophorus&Buttubata.
Aristophorus&Buttubata.
Aristophorus.—Quid struis, suppingis tu calceos ?Buttubata.—Suppingo, ita pecuniam mihi servo.Aristophorus.—Quam pecuniam ?Buttubata.—Dandam suppactori calceario.Aristophorus.—Veteres quid resarcis calceos ? mercare novos.Buttubata.—Ære laboro.Aristophorus.—Tantum bene haberes argenti.Buttubata.—Crumenam meam potius te nosco.Aristophorus.—Est tibi animus aliquò proficiscendi, quòd calceos reficis ?Buttubata.—Faciam iter rus versus ad dies aliquot.Aristophorus.—Ruri quid exequêris ?Buttubata.—Hoc tempore annuo rusticari soleo.Aristophorus.—Etiam emolumentum consequitur ?Buttubata.—Imò integri mensis victum.Aristophorus.—Commeatus iste quis est ?Buttubata.—Ovorum magnam copiam congrego.Aristophorus.—Multitudinem ovorum, an apud sepes olentium ?Buttubata.—Ista palatum meum non delectant.Aristophorus.—Colligísne ova gallinacea ?Buttubata.—Coacervo utique à rusticanis mulierculis.Aristophorus.—Cantas ante fores, vel precaris instar mendici ?Buttubata.—Cano hymnum, quem vocant : CHRISTE qui lux.Aristophorus.—Iubent etiam quandoque ab ostio te abire immunem ?Buttubata.—Sæpe, sed blandior ipsis, quousque stipem porrigunt.Aristophorus.—Nihil tibi præter ova præbent ?Buttubata.—Nonnunquam et pingue farcimen.Aristophorus.—Solésne comitatus ire collectum ova ?Buttubata.—Interdum solus, ubi Theseus mihi defuerit.Aristophorus.—Quid si me socium sumeres itineris ?Buttubata.—Placebit mihi.Aristophorus.—Animo et meo arridet.
Aristophorus.—Quid struis, suppingis tu calceos ?
Buttubata.—Suppingo, ita pecuniam mihi servo.
Aristophorus.—Quam pecuniam ?
Buttubata.—Dandam suppactori calceario.
Aristophorus.—Veteres quid resarcis calceos ? mercare novos.
Buttubata.—Ære laboro.
Aristophorus.—Tantum bene haberes argenti.
Buttubata.—Crumenam meam potius te nosco.
Aristophorus.—Est tibi animus aliquò proficiscendi, quòd calceos reficis ?
Buttubata.—Faciam iter rus versus ad dies aliquot.
Aristophorus.—Ruri quid exequêris ?
Buttubata.—Hoc tempore annuo rusticari soleo.
Aristophorus.—Etiam emolumentum consequitur ?
Buttubata.—Imò integri mensis victum.
Aristophorus.—Commeatus iste quis est ?
Buttubata.—Ovorum magnam copiam congrego.
Aristophorus.—Multitudinem ovorum, an apud sepes olentium ?
Buttubata.—Ista palatum meum non delectant.
Aristophorus.—Colligísne ova gallinacea ?
Buttubata.—Coacervo utique à rusticanis mulierculis.
Aristophorus.—Cantas ante fores, vel precaris instar mendici ?
Buttubata.—Cano hymnum, quem vocant : CHRISTE qui lux.
Aristophorus.—Iubent etiam quandoque ab ostio te abire immunem ?
Buttubata.—Sæpe, sed blandior ipsis, quousque stipem porrigunt.
Aristophorus.—Nihil tibi præter ova præbent ?
Buttubata.—Nonnunquam et pingue farcimen.
Aristophorus.—Solésne comitatus ire collectum ova ?
Buttubata.—Interdum solus, ubi Theseus mihi defuerit.
Aristophorus.—Quid si me socium sumeres itineris ?
Buttubata.—Placebit mihi.
Aristophorus.—Animo et meo arridet.
Nusquam nunc tutam esse Fidem.Iodocus&Matthæus.Iodocus.—Lamentarísne ?Matthæus.—Non lamentarer ? sanguinem penè flerem.Iodocus.—Accidit tibi quippiam exitii ?Matthæus.—Ah, mali magna turba.Iodocus.—Impertias mihi verbis ut tibi condoleam.Matthæus.—Tuum nihil mihi proderit condolere.Iodocus.—Solatium est in miseris amicus compatiens.Matthæus.—Mallem ego iuvantem quàm contristantem.Iodocus.—Detege mihi mœrorem.Matthæus.—Fides pollicita mihi non servatur.Iodocus.—Quid promissi tibi est factum ?Matthæus.—Adminiculum victus totius vitæ meæ.Iodocus.—Ecastor, si factum fuisset secutum verba, in cœlo esses.Matthæus.—Nunc autem et à spe et promisso decidi.Iodocus.—Animum ne despondeas, si quid pollicitum est, fortè bellè servabitur.Matthæus.—Quantum intelligo, facta non sequentur verba.Iodocus.—Nescis divitum animos, volunt sibi supplicari.Matthæus.—Precatus sat sum.Iodocus.—Ores demum per amiculos, isti ocyus exaudientur.Matthæus.—Rete tendam per amicissimos.Iodocus.—Eos mitte, qui isti sunt intimi, qui promisit.Matthæus.—Cogitaram id antea diu.Iodocus.—Verùm ne differas : nam semper nocuit differre paratis, et mora sua cuilibet est nociva.Matthæus.—Quamprimùm opportunum fuerit, periculum faciam.Iodocus.—Faxit Deus ut alea tibi prosperè cadat.Matthæus.—De isto mihi optato gratiam habe.
Nusquam nunc tutam esse Fidem.Iodocus&Matthæus.
Iodocus&Matthæus.
Iodocus.—Lamentarísne ?Matthæus.—Non lamentarer ? sanguinem penè flerem.Iodocus.—Accidit tibi quippiam exitii ?Matthæus.—Ah, mali magna turba.Iodocus.—Impertias mihi verbis ut tibi condoleam.Matthæus.—Tuum nihil mihi proderit condolere.Iodocus.—Solatium est in miseris amicus compatiens.Matthæus.—Mallem ego iuvantem quàm contristantem.Iodocus.—Detege mihi mœrorem.Matthæus.—Fides pollicita mihi non servatur.Iodocus.—Quid promissi tibi est factum ?Matthæus.—Adminiculum victus totius vitæ meæ.Iodocus.—Ecastor, si factum fuisset secutum verba, in cœlo esses.Matthæus.—Nunc autem et à spe et promisso decidi.Iodocus.—Animum ne despondeas, si quid pollicitum est, fortè bellè servabitur.Matthæus.—Quantum intelligo, facta non sequentur verba.Iodocus.—Nescis divitum animos, volunt sibi supplicari.Matthæus.—Precatus sat sum.Iodocus.—Ores demum per amiculos, isti ocyus exaudientur.Matthæus.—Rete tendam per amicissimos.Iodocus.—Eos mitte, qui isti sunt intimi, qui promisit.Matthæus.—Cogitaram id antea diu.Iodocus.—Verùm ne differas : nam semper nocuit differre paratis, et mora sua cuilibet est nociva.Matthæus.—Quamprimùm opportunum fuerit, periculum faciam.Iodocus.—Faxit Deus ut alea tibi prosperè cadat.Matthæus.—De isto mihi optato gratiam habe.
Iodocus.—Lamentarísne ?
Matthæus.—Non lamentarer ? sanguinem penè flerem.
Iodocus.—Accidit tibi quippiam exitii ?
Matthæus.—Ah, mali magna turba.
Iodocus.—Impertias mihi verbis ut tibi condoleam.
Matthæus.—Tuum nihil mihi proderit condolere.
Iodocus.—Solatium est in miseris amicus compatiens.
Matthæus.—Mallem ego iuvantem quàm contristantem.
Iodocus.—Detege mihi mœrorem.
Matthæus.—Fides pollicita mihi non servatur.
Iodocus.—Quid promissi tibi est factum ?
Matthæus.—Adminiculum victus totius vitæ meæ.
Iodocus.—Ecastor, si factum fuisset secutum verba, in cœlo esses.
Matthæus.—Nunc autem et à spe et promisso decidi.
Iodocus.—Animum ne despondeas, si quid pollicitum est, fortè bellè servabitur.
Matthæus.—Quantum intelligo, facta non sequentur verba.
Iodocus.—Nescis divitum animos, volunt sibi supplicari.
Matthæus.—Precatus sat sum.
Iodocus.—Ores demum per amiculos, isti ocyus exaudientur.
Matthæus.—Rete tendam per amicissimos.
Iodocus.—Eos mitte, qui isti sunt intimi, qui promisit.
Matthæus.—Cogitaram id antea diu.
Iodocus.—Verùm ne differas : nam semper nocuit differre paratis, et mora sua cuilibet est nociva.
Matthæus.—Quamprimùm opportunum fuerit, periculum faciam.
Iodocus.—Faxit Deus ut alea tibi prosperè cadat.
Matthæus.—De isto mihi optato gratiam habe.
Quòd obsequium amicos veritas odium pariat.Gysbertus&Cornelius.Gysbertus.—Terentii Comœdiæ súntne unquam tibi lectæ ?Cornelius.—Sæpiusculè, et adhuc indies leguntur.Gysbertus.—Excerpis etiam elegantiora quædam dicta ?Cornelius.—In hoc raptitius est mihi liber.Gysbertus.—Obsequium amicos, veritas odium parit, cuius Comœdiæ est verbum ?Cornelius.—Primæ, scilicet Andriæ.Gysbertus.—Videtúrne tibi esse poëticum dictum ?Cornelius.—Nequaquam, sed Delphicum oraculum.Gysbertus.—Paris tu semper amicos obsequendo ?Cornelius.—Inimicos nunquam nactus sum officio.Gysbertus.—Obsequia tamen sæpe ingrata sunt.Cornelius.—Ingrata quæ sunt non merentur obsequia dici.Gysbertus.—Verùm pessimi sunt homines, qui obsequiis irritantur ad nocendum, ut inquit Cicero.Cornelius.—Istas bestias, non homines dicerem.Gysbertus.—Ego ipsis beluam præponerem.Cornelius.—Quare ?Gysbertus.—Bestiæ agnoscunt pietatem exhibitam eis.Cornelius.—Canes præcipui grati sunt.Gysbertus.—Miserum est sanè, homini obsequendo operam ludere.Cornelius.—Præstaret otiosum fuisse.Gysbertus.—Sed quomodo veritas parit odium ?Cornelius.—Dum alteri dicitur quod ipsum aceto perfundit.Gysbertus.—Tangitur hominibus ulcus veritate ?Cornelius.—Multis verò sermone movetur bilis et Anagyris.Gysbertus.—Illorum salus est desperanda (teste Cicerone) quorum aures sunt occlusæ veritati.Cornelius.—Per Herculem nocuit semper suo nutu, et non aliorum consilio, singula gerere.
Quòd obsequium amicos veritas odium pariat.Gysbertus&Cornelius.
Gysbertus&Cornelius.
Gysbertus.—Terentii Comœdiæ súntne unquam tibi lectæ ?Cornelius.—Sæpiusculè, et adhuc indies leguntur.Gysbertus.—Excerpis etiam elegantiora quædam dicta ?Cornelius.—In hoc raptitius est mihi liber.Gysbertus.—Obsequium amicos, veritas odium parit, cuius Comœdiæ est verbum ?Cornelius.—Primæ, scilicet Andriæ.Gysbertus.—Videtúrne tibi esse poëticum dictum ?Cornelius.—Nequaquam, sed Delphicum oraculum.Gysbertus.—Paris tu semper amicos obsequendo ?Cornelius.—Inimicos nunquam nactus sum officio.Gysbertus.—Obsequia tamen sæpe ingrata sunt.Cornelius.—Ingrata quæ sunt non merentur obsequia dici.Gysbertus.—Verùm pessimi sunt homines, qui obsequiis irritantur ad nocendum, ut inquit Cicero.Cornelius.—Istas bestias, non homines dicerem.Gysbertus.—Ego ipsis beluam præponerem.Cornelius.—Quare ?Gysbertus.—Bestiæ agnoscunt pietatem exhibitam eis.Cornelius.—Canes præcipui grati sunt.Gysbertus.—Miserum est sanè, homini obsequendo operam ludere.Cornelius.—Præstaret otiosum fuisse.Gysbertus.—Sed quomodo veritas parit odium ?Cornelius.—Dum alteri dicitur quod ipsum aceto perfundit.Gysbertus.—Tangitur hominibus ulcus veritate ?Cornelius.—Multis verò sermone movetur bilis et Anagyris.Gysbertus.—Illorum salus est desperanda (teste Cicerone) quorum aures sunt occlusæ veritati.Cornelius.—Per Herculem nocuit semper suo nutu, et non aliorum consilio, singula gerere.
Gysbertus.—Terentii Comœdiæ súntne unquam tibi lectæ ?
Cornelius.—Sæpiusculè, et adhuc indies leguntur.
Gysbertus.—Excerpis etiam elegantiora quædam dicta ?
Cornelius.—In hoc raptitius est mihi liber.
Gysbertus.—Obsequium amicos, veritas odium parit, cuius Comœdiæ est verbum ?
Cornelius.—Primæ, scilicet Andriæ.
Gysbertus.—Videtúrne tibi esse poëticum dictum ?
Cornelius.—Nequaquam, sed Delphicum oraculum.
Gysbertus.—Paris tu semper amicos obsequendo ?
Cornelius.—Inimicos nunquam nactus sum officio.
Gysbertus.—Obsequia tamen sæpe ingrata sunt.
Cornelius.—Ingrata quæ sunt non merentur obsequia dici.
Gysbertus.—Verùm pessimi sunt homines, qui obsequiis irritantur ad nocendum, ut inquit Cicero.
Cornelius.—Istas bestias, non homines dicerem.
Gysbertus.—Ego ipsis beluam præponerem.
Cornelius.—Quare ?
Gysbertus.—Bestiæ agnoscunt pietatem exhibitam eis.
Cornelius.—Canes præcipui grati sunt.
Gysbertus.—Miserum est sanè, homini obsequendo operam ludere.
Cornelius.—Præstaret otiosum fuisse.
Gysbertus.—Sed quomodo veritas parit odium ?
Cornelius.—Dum alteri dicitur quod ipsum aceto perfundit.
Gysbertus.—Tangitur hominibus ulcus veritate ?
Cornelius.—Multis verò sermone movetur bilis et Anagyris.
Gysbertus.—Illorum salus est desperanda (teste Cicerone) quorum aures sunt occlusæ veritati.
Cornelius.—Per Herculem nocuit semper suo nutu, et non aliorum consilio, singula gerere.
Convivium Bacchanale, sive ultima cœna dierum Lupercalium.Hospes,Uxor,Puer,Servus,Convivæ,Martinus,Arnoldus&Citharœdus.Hospes.—Ô uxor meum corculum, in cœnam quid parabis obsonii ?Uxor.—Nihil, nisi huius prandii reliquias mensæ imponam.Hospes.—Id dedeceret, nihil habere carnis recentis et vix elixæ.Uxor.—Quid ob unicam cœnam obsonatum irem ?Hospes.—Convivas nonnullos vocavi, hos oportet lautis exponere lancibus.Uxor.—Quos ?Hospes.—Dominum Martinum, et Magistrum Arnoldum filii nostri instructorem, tu fortassis et umbræ aliqui accedent.Uxor.—Qui isti essent umbræ ?Hospes.—Personati qui amicos hoc vesperi invisunt.Uxor.—Larvis opertis hac nocte limen nostrum non patebit.Hospes.—Nunc meum deliciolum, focum instrue carne elixanda, et veru gallinas duas in cœnam nobis coque.Uxor.—Servum iube, ut à laniis armum ovillum ferat.Hospes.—Heus tu serve ubi latitas ?Servus.—Adsum here.Hospes.—In macellum i celeri gressu, ac carnis ovinæ fer talenta sex.Servus.—Ibo ac velox.Uxor.—Ego enectum gallinas vado.Hospes.—Id facito.Puer.—Noctescit pater, feram vinum in tempore, non tutum erit in tenebris vicatim cursitare.Hospes.—Hîc pecuniam sume in manus quatuor mensurarum, quamlibet sedecim mercaberis obolis, dicas matri ut singula percoquat, ego mox à somno surgam.Puer.—Efficiam quòd fiat ut iubes.Uxor.—Expergiscere marite, statim aderunt convivæ, quinta sonuit.Hospes.—Nunc me erigam : serve vade visum ubi morentur invitati à me, an emanere velint ?Servus.—En aliâs testudineo veniunt gradu.Hospes.—Nunc tu mensam ocyus singulis para et instrue.Servus.—Dicto citius instructam reddam.Hospes.—Gratulor vestro adventui mei convivæ.Convivæ.—Tibi sit gratia.Hospes.—Ubinam latet tempus Lupercale ?Convivæ.—Ignoramus, abire, nósque deserere parat.Hospes.—Prius in ipso hilarem ducamus compotatiunculam.Convivæ.—Ideò huc detulimus pedes, et istud nostrum villi, precamur boni consulas.Hospes.—Hui, nimium est, suffecisset medium : quis epotabit ?Convivæ.—Ebibemus sine sudore, prolixam adhuc agemus compotationem ante digressum.Hospes.—Abluite singuli manus et discumbite, in tempore incipiamus, quo hilaritati sat restet spatii.Convivæ.—Heus puer, adésdum, consecra cœnam.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est, et quicquid apponetur, benedicat nobis ille, qui sua largitate pascit universa. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc in cibum manus iniicite, quoad lautiora afferentur.Convivæ.—Nostri muneris non erimus nescii.Hospes.—Calices reple vino tu serve, ut stas tanquàm Marpesia cautes ?Martinus.—Bibere plus appeto quàm edere, hunc ego exorbebo calicem.Uxor.—Interbibendum est, ne in stomacho cibus putrescat : marite, hoc te salutabo poculo.Hospes.—Tibi non incommodet ipsius haustus.Arnoldus.—Et ego Martine. hunc cyphum tibi propino.Martinus.—Saluti sit tibi.Hospes.—Ut ita Chrysippum agitis ? non delectat vos cibus ?Convivæ.—Iuvat plurimùm, sed esurimus modicè.Hospes.—Hoc vitrum volo quisque ordine exiccet, ego glaciem secabo, et classicum canam.Convivæ.—Et nos post te ipsum elambemus.Hospes.—Age hunc tibi propino Martine, vide ut æquali mihi respondeas haustu.Martinus.—Non recuso.Hospes.—Ubi cyphus sistit ? cur non obambulat ? puellulæ istæ siti pereunt.Arnoldus.—Epotavimus ipsum omnes, in uxore tua moratur.Uxor.—Ego ipsum exhauriam, ubi hunc bolum peredero.Hospes.—Serve, tolle hæc, ac alia affer edulia, muta quadras, et mundas redde.Uxor.—Marite, excipe convivas ut moris est, ad carnes tostas.Hospes.—Adventus vester me delectat, ad has gallinas et buccellam carnis porcinæ in veru paratam vos vocavi, oro æquo accipite animo : si parcus et modicus est cibus, largior erit potus.Convivæ.—Ô hospes apparatum lautiorem quàm opus fuisset fecisti, non debueras nostri causa diem festum instituisse.Hospes.—Tempori inserviendum est nonnihil, dierum licentia et patinarum exigit lautitiam. Arnolde, hunc calicem ad imum usque tibi præbibo.Arnoldus.—Prosit tibi. Martine hoc poculum tibi præbibo, ut et tu deinde exorbeas.Martinus.—Præbibitis nulli quàm mihi, video, quid monstri alitis ? creditis me metam esse, in quam dirigantur pocula, ut sagittæ in scopum ? Citharœde hoc cyatho te adorior, ut nobis à cœna dulcem exhibeas citharæ pulsum.Citharœdus.— Accipiam abs te libenter.Hospes.—Serve, affer bellaria, video convivas anhelare choream.Martinus.—Nos viri non, fortè hæ nymphæ saliendi amore ardent.Hospes.—Mox surgemus.Uxor.—Edant prius, ut ita maturare conaris ?Arnoldus.—Quis usque, ut vultur edere potest ?Martinus.—Si visum fuerit hospiti, tollatur cibus.Hospes.—Fiat. Puer adsis, et hymnum postremum recense.Puer.—Gratias dicimus Deo trino in personis, uni in essentia, qui sua immensa potentia condidit omnia, gubernat universa, qui nos indignos famulos hoc vesperi suo pavit munere, ipse nobis largiatur, ut post hoc exilium secum in æternum fruamur cœlitum lætitia, suóque potiamur conspectu per IESUM Christum.Convivæ.—Amen.Hospes.—Habeo vobis convivæ humanissimi, gratiam, quòd ad hoc conviviolum meum exiguum dignati sitis venire, oro lubenti accipite animo quæ præsto fuêre, vice alia delicatiora exhibebo.Convivæ.—Grati erimus, et quandoque par pari referemus.Hospes.—Cytharœde nunc fac resonare citharam.Citharœdus.— Laudare nescio : nisi cantus agrestes et rusticos, non regios.Hospes.—Id refert nihil : nescis illud Bebelii : Cuiuscunque fistulæ cantus valet amanti choreas ?Citharœdus.— Age, et salite, ipse ludam.Martinus.—Ipse sat choreæ fessus sum.Hospes.—Uxor instrue rursus mensam stribiliginibus et aliis bellariis mellitis, ac saccharo conditis.Uxor.—Omnia diu sunt parata.Hospes.—Nunc venite vos convivæ ad has stribiligines, sumemus nocturnam comessationem, hora exigit. Si quem hoc halec delectat salsugine erutum, attingat.Convivæ.—Nunc præsto est ieiunium.Hospes.—Cras in prandio rursus unà auspicium sumemus temporis esurialis, in his meis ædibus, sicuti nunc invicem peregimus dies Lupercales.Convivæ.—Tu vale in crastinum.Hospes.—Valete et vos : faxit Deus, ut anno abhinc proximo rursus unà simus lætiores, et minus delictis contaminati, ac interim crebro.Convivæ.—Id Dii superi et nobis et tibi concedant.
Convivium Bacchanale, sive ultima cœna dierum Lupercalium.Hospes,Uxor,Puer,Servus,Convivæ,Martinus,Arnoldus&Citharœdus.
Hospes,Uxor,Puer,Servus,Convivæ,Martinus,Arnoldus&Citharœdus.
Hospes.—Ô uxor meum corculum, in cœnam quid parabis obsonii ?Uxor.—Nihil, nisi huius prandii reliquias mensæ imponam.Hospes.—Id dedeceret, nihil habere carnis recentis et vix elixæ.Uxor.—Quid ob unicam cœnam obsonatum irem ?Hospes.—Convivas nonnullos vocavi, hos oportet lautis exponere lancibus.Uxor.—Quos ?Hospes.—Dominum Martinum, et Magistrum Arnoldum filii nostri instructorem, tu fortassis et umbræ aliqui accedent.Uxor.—Qui isti essent umbræ ?Hospes.—Personati qui amicos hoc vesperi invisunt.Uxor.—Larvis opertis hac nocte limen nostrum non patebit.Hospes.—Nunc meum deliciolum, focum instrue carne elixanda, et veru gallinas duas in cœnam nobis coque.Uxor.—Servum iube, ut à laniis armum ovillum ferat.Hospes.—Heus tu serve ubi latitas ?Servus.—Adsum here.Hospes.—In macellum i celeri gressu, ac carnis ovinæ fer talenta sex.Servus.—Ibo ac velox.Uxor.—Ego enectum gallinas vado.Hospes.—Id facito.Puer.—Noctescit pater, feram vinum in tempore, non tutum erit in tenebris vicatim cursitare.Hospes.—Hîc pecuniam sume in manus quatuor mensurarum, quamlibet sedecim mercaberis obolis, dicas matri ut singula percoquat, ego mox à somno surgam.Puer.—Efficiam quòd fiat ut iubes.Uxor.—Expergiscere marite, statim aderunt convivæ, quinta sonuit.Hospes.—Nunc me erigam : serve vade visum ubi morentur invitati à me, an emanere velint ?Servus.—En aliâs testudineo veniunt gradu.Hospes.—Nunc tu mensam ocyus singulis para et instrue.Servus.—Dicto citius instructam reddam.Hospes.—Gratulor vestro adventui mei convivæ.Convivæ.—Tibi sit gratia.Hospes.—Ubinam latet tempus Lupercale ?Convivæ.—Ignoramus, abire, nósque deserere parat.Hospes.—Prius in ipso hilarem ducamus compotatiunculam.Convivæ.—Ideò huc detulimus pedes, et istud nostrum villi, precamur boni consulas.Hospes.—Hui, nimium est, suffecisset medium : quis epotabit ?Convivæ.—Ebibemus sine sudore, prolixam adhuc agemus compotationem ante digressum.Hospes.—Abluite singuli manus et discumbite, in tempore incipiamus, quo hilaritati sat restet spatii.Convivæ.—Heus puer, adésdum, consecra cœnam.Puer.—Benedicite.Convivæ.—Dominus.Puer.—Quicquid appositum est, et quicquid apponetur, benedicat nobis ille, qui sua largitate pascit universa. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.Convivæ.—Amen.Hospes.—Nunc in cibum manus iniicite, quoad lautiora afferentur.Convivæ.—Nostri muneris non erimus nescii.Hospes.—Calices reple vino tu serve, ut stas tanquàm Marpesia cautes ?Martinus.—Bibere plus appeto quàm edere, hunc ego exorbebo calicem.Uxor.—Interbibendum est, ne in stomacho cibus putrescat : marite, hoc te salutabo poculo.Hospes.—Tibi non incommodet ipsius haustus.Arnoldus.—Et ego Martine. hunc cyphum tibi propino.Martinus.—Saluti sit tibi.Hospes.—Ut ita Chrysippum agitis ? non delectat vos cibus ?Convivæ.—Iuvat plurimùm, sed esurimus modicè.Hospes.—Hoc vitrum volo quisque ordine exiccet, ego glaciem secabo, et classicum canam.Convivæ.—Et nos post te ipsum elambemus.Hospes.—Age hunc tibi propino Martine, vide ut æquali mihi respondeas haustu.Martinus.—Non recuso.Hospes.—Ubi cyphus sistit ? cur non obambulat ? puellulæ istæ siti pereunt.Arnoldus.—Epotavimus ipsum omnes, in uxore tua moratur.Uxor.—Ego ipsum exhauriam, ubi hunc bolum peredero.Hospes.—Serve, tolle hæc, ac alia affer edulia, muta quadras, et mundas redde.Uxor.—Marite, excipe convivas ut moris est, ad carnes tostas.Hospes.—Adventus vester me delectat, ad has gallinas et buccellam carnis porcinæ in veru paratam vos vocavi, oro æquo accipite animo : si parcus et modicus est cibus, largior erit potus.Convivæ.—Ô hospes apparatum lautiorem quàm opus fuisset fecisti, non debueras nostri causa diem festum instituisse.Hospes.—Tempori inserviendum est nonnihil, dierum licentia et patinarum exigit lautitiam. Arnolde, hunc calicem ad imum usque tibi præbibo.Arnoldus.—Prosit tibi. Martine hoc poculum tibi præbibo, ut et tu deinde exorbeas.Martinus.—Præbibitis nulli quàm mihi, video, quid monstri alitis ? creditis me metam esse, in quam dirigantur pocula, ut sagittæ in scopum ? Citharœde hoc cyatho te adorior, ut nobis à cœna dulcem exhibeas citharæ pulsum.Citharœdus.— Accipiam abs te libenter.Hospes.—Serve, affer bellaria, video convivas anhelare choream.Martinus.—Nos viri non, fortè hæ nymphæ saliendi amore ardent.Hospes.—Mox surgemus.Uxor.—Edant prius, ut ita maturare conaris ?Arnoldus.—Quis usque, ut vultur edere potest ?Martinus.—Si visum fuerit hospiti, tollatur cibus.Hospes.—Fiat. Puer adsis, et hymnum postremum recense.Puer.—Gratias dicimus Deo trino in personis, uni in essentia, qui sua immensa potentia condidit omnia, gubernat universa, qui nos indignos famulos hoc vesperi suo pavit munere, ipse nobis largiatur, ut post hoc exilium secum in æternum fruamur cœlitum lætitia, suóque potiamur conspectu per IESUM Christum.Convivæ.—Amen.Hospes.—Habeo vobis convivæ humanissimi, gratiam, quòd ad hoc conviviolum meum exiguum dignati sitis venire, oro lubenti accipite animo quæ præsto fuêre, vice alia delicatiora exhibebo.Convivæ.—Grati erimus, et quandoque par pari referemus.Hospes.—Cytharœde nunc fac resonare citharam.Citharœdus.— Laudare nescio : nisi cantus agrestes et rusticos, non regios.Hospes.—Id refert nihil : nescis illud Bebelii : Cuiuscunque fistulæ cantus valet amanti choreas ?Citharœdus.— Age, et salite, ipse ludam.Martinus.—Ipse sat choreæ fessus sum.Hospes.—Uxor instrue rursus mensam stribiliginibus et aliis bellariis mellitis, ac saccharo conditis.Uxor.—Omnia diu sunt parata.Hospes.—Nunc venite vos convivæ ad has stribiligines, sumemus nocturnam comessationem, hora exigit. Si quem hoc halec delectat salsugine erutum, attingat.Convivæ.—Nunc præsto est ieiunium.Hospes.—Cras in prandio rursus unà auspicium sumemus temporis esurialis, in his meis ædibus, sicuti nunc invicem peregimus dies Lupercales.Convivæ.—Tu vale in crastinum.Hospes.—Valete et vos : faxit Deus, ut anno abhinc proximo rursus unà simus lætiores, et minus delictis contaminati, ac interim crebro.Convivæ.—Id Dii superi et nobis et tibi concedant.
Hospes.—Ô uxor meum corculum, in cœnam quid parabis obsonii ?
Uxor.—Nihil, nisi huius prandii reliquias mensæ imponam.
Hospes.—Id dedeceret, nihil habere carnis recentis et vix elixæ.
Uxor.—Quid ob unicam cœnam obsonatum irem ?
Hospes.—Convivas nonnullos vocavi, hos oportet lautis exponere lancibus.
Uxor.—Quos ?
Hospes.—Dominum Martinum, et Magistrum Arnoldum filii nostri instructorem, tu fortassis et umbræ aliqui accedent.
Uxor.—Qui isti essent umbræ ?
Hospes.—Personati qui amicos hoc vesperi invisunt.
Uxor.—Larvis opertis hac nocte limen nostrum non patebit.
Hospes.—Nunc meum deliciolum, focum instrue carne elixanda, et veru gallinas duas in cœnam nobis coque.
Uxor.—Servum iube, ut à laniis armum ovillum ferat.
Hospes.—Heus tu serve ubi latitas ?
Servus.—Adsum here.
Hospes.—In macellum i celeri gressu, ac carnis ovinæ fer talenta sex.
Servus.—Ibo ac velox.
Uxor.—Ego enectum gallinas vado.
Hospes.—Id facito.
Puer.—Noctescit pater, feram vinum in tempore, non tutum erit in tenebris vicatim cursitare.
Hospes.—Hîc pecuniam sume in manus quatuor mensurarum, quamlibet sedecim mercaberis obolis, dicas matri ut singula percoquat, ego mox à somno surgam.
Puer.—Efficiam quòd fiat ut iubes.
Uxor.—Expergiscere marite, statim aderunt convivæ, quinta sonuit.
Hospes.—Nunc me erigam : serve vade visum ubi morentur invitati à me, an emanere velint ?
Servus.—En aliâs testudineo veniunt gradu.
Hospes.—Nunc tu mensam ocyus singulis para et instrue.
Servus.—Dicto citius instructam reddam.
Hospes.—Gratulor vestro adventui mei convivæ.
Convivæ.—Tibi sit gratia.
Hospes.—Ubinam latet tempus Lupercale ?
Convivæ.—Ignoramus, abire, nósque deserere parat.
Hospes.—Prius in ipso hilarem ducamus compotatiunculam.
Convivæ.—Ideò huc detulimus pedes, et istud nostrum villi, precamur boni consulas.
Hospes.—Hui, nimium est, suffecisset medium : quis epotabit ?
Convivæ.—Ebibemus sine sudore, prolixam adhuc agemus compotationem ante digressum.
Hospes.—Abluite singuli manus et discumbite, in tempore incipiamus, quo hilaritati sat restet spatii.
Convivæ.—Heus puer, adésdum, consecra cœnam.
Puer.—Benedicite.
Convivæ.—Dominus.
Puer.—Quicquid appositum est, et quicquid apponetur, benedicat nobis ille, qui sua largitate pascit universa. In nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti.
Convivæ.—Amen.
Hospes.—Nunc in cibum manus iniicite, quoad lautiora afferentur.
Convivæ.—Nostri muneris non erimus nescii.
Hospes.—Calices reple vino tu serve, ut stas tanquàm Marpesia cautes ?
Martinus.—Bibere plus appeto quàm edere, hunc ego exorbebo calicem.
Uxor.—Interbibendum est, ne in stomacho cibus putrescat : marite, hoc te salutabo poculo.
Hospes.—Tibi non incommodet ipsius haustus.
Arnoldus.—Et ego Martine. hunc cyphum tibi propino.
Martinus.—Saluti sit tibi.
Hospes.—Ut ita Chrysippum agitis ? non delectat vos cibus ?
Convivæ.—Iuvat plurimùm, sed esurimus modicè.
Hospes.—Hoc vitrum volo quisque ordine exiccet, ego glaciem secabo, et classicum canam.
Convivæ.—Et nos post te ipsum elambemus.
Hospes.—Age hunc tibi propino Martine, vide ut æquali mihi respondeas haustu.
Martinus.—Non recuso.
Hospes.—Ubi cyphus sistit ? cur non obambulat ? puellulæ istæ siti pereunt.
Arnoldus.—Epotavimus ipsum omnes, in uxore tua moratur.
Uxor.—Ego ipsum exhauriam, ubi hunc bolum peredero.
Hospes.—Serve, tolle hæc, ac alia affer edulia, muta quadras, et mundas redde.
Uxor.—Marite, excipe convivas ut moris est, ad carnes tostas.
Hospes.—Adventus vester me delectat, ad has gallinas et buccellam carnis porcinæ in veru paratam vos vocavi, oro æquo accipite animo : si parcus et modicus est cibus, largior erit potus.
Convivæ.—Ô hospes apparatum lautiorem quàm opus fuisset fecisti, non debueras nostri causa diem festum instituisse.
Hospes.—Tempori inserviendum est nonnihil, dierum licentia et patinarum exigit lautitiam. Arnolde, hunc calicem ad imum usque tibi præbibo.
Arnoldus.—Prosit tibi. Martine hoc poculum tibi præbibo, ut et tu deinde exorbeas.
Martinus.—Præbibitis nulli quàm mihi, video, quid monstri alitis ? creditis me metam esse, in quam dirigantur pocula, ut sagittæ in scopum ? Citharœde hoc cyatho te adorior, ut nobis à cœna dulcem exhibeas citharæ pulsum.
Citharœdus.— Accipiam abs te libenter.
Hospes.—Serve, affer bellaria, video convivas anhelare choream.
Martinus.—Nos viri non, fortè hæ nymphæ saliendi amore ardent.
Hospes.—Mox surgemus.
Uxor.—Edant prius, ut ita maturare conaris ?
Arnoldus.—Quis usque, ut vultur edere potest ?
Martinus.—Si visum fuerit hospiti, tollatur cibus.
Hospes.—Fiat. Puer adsis, et hymnum postremum recense.
Puer.—Gratias dicimus Deo trino in personis, uni in essentia, qui sua immensa potentia condidit omnia, gubernat universa, qui nos indignos famulos hoc vesperi suo pavit munere, ipse nobis largiatur, ut post hoc exilium secum in æternum fruamur cœlitum lætitia, suóque potiamur conspectu per IESUM Christum.
Convivæ.—Amen.
Hospes.—Habeo vobis convivæ humanissimi, gratiam, quòd ad hoc conviviolum meum exiguum dignati sitis venire, oro lubenti accipite animo quæ præsto fuêre, vice alia delicatiora exhibebo.
Convivæ.—Grati erimus, et quandoque par pari referemus.
Hospes.—Cytharœde nunc fac resonare citharam.
Citharœdus.— Laudare nescio : nisi cantus agrestes et rusticos, non regios.
Hospes.—Id refert nihil : nescis illud Bebelii : Cuiuscunque fistulæ cantus valet amanti choreas ?
Citharœdus.— Age, et salite, ipse ludam.
Martinus.—Ipse sat choreæ fessus sum.
Hospes.—Uxor instrue rursus mensam stribiliginibus et aliis bellariis mellitis, ac saccharo conditis.
Uxor.—Omnia diu sunt parata.
Hospes.—Nunc venite vos convivæ ad has stribiligines, sumemus nocturnam comessationem, hora exigit. Si quem hoc halec delectat salsugine erutum, attingat.
Convivæ.—Nunc præsto est ieiunium.
Hospes.—Cras in prandio rursus unà auspicium sumemus temporis esurialis, in his meis ædibus, sicuti nunc invicem peregimus dies Lupercales.
Convivæ.—Tu vale in crastinum.
Hospes.—Valete et vos : faxit Deus, ut anno abhinc proximo rursus unà simus lætiores, et minus delictis contaminati, ac interim crebro.
Convivæ.—Id Dii superi et nobis et tibi concedant.
Finis.