DĒMĪTĬGO, as, avi, atum, are, a.Adoucir,rendre aimable.Syn.Mitigo, lenio.Usus: Nosmetipsi quotidie demitigamur,nous-mêmes, nous nous humanisons chaque jour. Cf.Lenio.
DĒMITTO, is, mīsi, missum, ere, a.Faire descendre,abattre; — se,s’abaisser,descendre.Syn.Inclino, deprimo. )( Effero.Adv.Se penitus.Phras.1. Nimium te demittis,vous vous abaissez trop. Æquo submissius agis; nulla decori ratione habita, plus quam par est, præter decorum te deprimis, abjicis, submittis; non sine summo dedecore animi tui magnitudinem plus æquo inflectis; dignitati tuæ parum consulis, dummodo infra omnium te pedes abjicere possis. Vix modum tenet animi illa tui demissio et abjectio. 2. Demitte te, quantum potes,humiliez-vous, autant que vous le pouvez. Dejice, submitte, deprime arrogantes spiritus tuos, animi vel magnitudinem, vel tumorem inflecte; nulli te antepone; tibi ipse displice; noli de te prædicare quidquam; noli ad honores aspirare, delatos etiam invitus suscipe; elatos spiritus inflatumque sui admiratione animum comprime, et quasi equum exultantem et lascivientem frenis ac vinculis compesce; modestiam ubique, fac, præ te feras; nihil in te elatum, nihil inflatum ac tumidum resideat; animos illos sese impotentius efferentes comprime, edoma, ac sub jugum mitte; pone arrogantes illos spiritus, ac quidquid tumoris superest, ex animo ejice. Cf.Modestia.Usus: Eam rem alte in pectus demisit. Metu vultum dejicere, demittere. Victores efferunt se lætitia, victi debilitantur, animosque demittunt. Cf.Abjicio,Deprimo,Humilis.
DĒMO, is, dempsi, ere, a.Enlever,retrancher.Syn.Adimo, detraho. )( Addo.Usus: Sollicitudinem alicui et metum demere. Fidem fabulis demere. Alicui de molestia demere. Cf.Aufero,Tollo.
DĒMŌLĬOR, iris, ītus sum, iri, d.Démolir,abattre,renverser.Syn.Deturbo, dejicio, disturbo, everto, diruo, destruo.Usus: Demoliri muros, parietem, ædes. Cf.Destruo.
DĒMŌLĪTĬO, ōnis, f.Démolition,destruction.Syn.Eversio.
DĒMONSTRĀTĬO, ōnis, f.Démonstration.Syn.Ratio validior et apertior.Epith.Necessaria, falsa, universa.Usus: Argumenti conclusio,seudemonstratio.
DĒMONSTRĀTĪVUS, a, um,Démonstratif.Syn.Epidicticus.Usus: Genus orationis demonstrativum.
DĒMONSTRĀTOR, ōris, m.Celui qui indique,qui décrit.
DĒMONSTRO, as, avi, atum, are, a.Montrer,faire voir,indiquer;démontrer,exposer.Syn.Commonstro, significo, declaro, præ me fero, non dissimulo, profiteor, digitum in rem intendo, testificor, indice digito monstro, digito ostendo, planum facio.Adv.Breviter, caute, commodius, diligentissime, lucide, necessario, proprie.Usus: Demonstrare amorem in aliquem. Demonstravi hoc senatui, simul id ostendi. Cf.Ostendo.
DĒMŎRĬOR, ĕris, mortŭus sum, mori, d.Mourir.Syn.Morior.Usus: Romæ demortuus est. Cf.Morior.
DĒMŎROR, aris, atus sum, ari, d.Retarder,retenir.Syn.Detineo, remoror.Adv.Diutius.Usus: Ne diutius te demorer. Cf.Moror.
DĒMŎVĔO, es, mōvi, mōtum, ere, a.Déplacer,écarter de.Syn.Removeo, dimoveo.Usus: Nunquam me de sententia, de cura, de recto demovebit. Alteros demovit, constituit alteros. Cf.Moveo.
DĒMULCĔO, es, mulsi, mulctum, ere, a.Caresser.Syn.Leniter mulceo, delinio,permulceo.Usus: Equi tergum demulcere. Cf.Blandior.
DĒMUM,Enfin.Syn.Tandem, denique, postremo, ad extremum, ad ultimum.Usus: Exilium quantum demum a perpetua peregrinatione differt? Cf.Denique.
DĒMŪTO, as, vi, atum, are, a.Changer.Usus: Mores ingenium demutant. Cf.Muto.
DĒNĀRĬUS, ii, m.Denier, pièce de monnaie d’argent qui, dans l’origine, valait 10 as, plus tard 16.Syn.Decima pars aurei nummi, seu coronati, et pondere drachmæ fere respondens.Usus: Emere denario, quod sit mille denariorum; sperabam me ad denarios deventurum.
DĒNĔGO, as, avi, atum, are, a.Nier fortement;refuser.Syn.Inficior, nego, recuso. )( Annuo.Usus: Etiam jucunda naturæ denego. Jure denegare posset occupatio tua, quod peto. Cf.Nego.
DĒNI, æ, a.Dix par dix,dix à dix.Syn.Decem.Usus: Puer denum annorum.
DĒNĬQUE,Enfin.Syn.Ad extremum, post omnia.Phras.Nunc denique rediit in patriam,enfin, il est revenu dans sa patrie. Tandem aliquando, diuturna mora interposita; aliquando tandem; denique ad extremum, demum postremo; post diuturnum tempus; longo temporis intervallo; cum tempus jam multum abiisset; transacto jam multorum annorum spatio; longo post tempore; interjecto longo temporis curriculo revertit in patriam; ad sua se cunabula recepit.Usus: Urbes omnes ac oppida, agri denique ipsi.
DĒNŌMĬNĀTĬO, ōnis, f.Métonymie. Figura rhetorica.
DĒNŌMĬNO, as, avi, atum, are, a.Nommer,donner un nom.
DĒNŌTO, as, avi, atum, are, a. et n.Indiquer par un signe,désigner.Syn.Designo, significo.Usus: Una epistola Mithridates Romanos in Asia omnes trucidandos denotavit. Cf.Noto.
DENS, entis, m.Dent.Usus: Dente extenuare, mandere, molere cibum,mâcher avec les dents. Dentes evellere, eximere,arracher. Dentes emittit,il fait ses dents. Dentes mobiles confirmare; vacillantes dentes confirmare; dentium mobilitates firmare,raffermir,arranger des dents qui branlent. Dente maledico aliquem carpere,attaquer avec les dents de la médisance. Terrorem dentium crepitus insequitur.
DENSUS, a, um.Épais,pressé,serré.Syn.Creber, crassus, confertus, spissus, stipatus, concretus. )( Rarus.Usus: Silva densa atque aspera. Loca silvestribus sepibus densa.
DENTĀTUS, a, um,Mordant,pénétrant.Syn.Mordax.Usus: Charta dentata res agetur,on fera la chose sur du papier poli (avec une dent de sanglier).
DĒNŪDO, as, avi, atum, are, a.Mettre à nu,découvrir.Syn.Nudo, spolio.Adv.Crudelissime.Usus: Spoliare et denudare aliquem suo ornatu. Cf.Nudo.
DĒNUNTĬĀTĬO, ōnis, f.Annonce,avertissement,injonction.Syn.Indicium, significatio.Epith.Periculosa, præmatura.Usus: Denuntiatio belli. Terrere aliquem denuntiatione periculi. Quæ est illa a Diis profecta denuntiatio calamitatum?
DĒNUNTĬO, as, avi, atum, are, a.Annoncer,déclarer;ordonner.Syn.Indico, palam dico, testor, ostendo, significo, prænuntio.Adv.Ante, aperte, apertius, singillatim, multo ante, palam.Usus: Inimicitias ille mihi denuntiavit. Clodius metum, vim terrores jacit et denuntiat. Judici,velin judicium,veljudicium alicui denuntiare. Espectanti litteras denuntiavit, ne scriberem.
DĒNŬO,De nouveau.Syn.De integro. Cf.Iterum.
DĔŎNĔRO, as, avi, atum, are, a.Décharger.Syn.Exonero, depono.Usus: Suæ invidiæ aliquid in me deonerare et trajicere voluit,il a voulu décharger un peu sur moi de l’odieux qui l’accable. Cf.Onus.
DĔORSUM,En bas. )( Sursum.Usus: Directe deorsum feror.
DĒPĂCISCOR, eris, pactus sum, pacisci, d.Faire un pacte,un accord.Syn.Paciscor, spondeo.Usus: Tria prædia sibi depactus est,il prit trois métairies pour sa part. Ad conditiones alicujus; cum aliquo depacisci. Cf.Pactum.
DĒPASCO, is, pāvi, pastum, ere, a.velDĒPASCOR, eris, pastus sum, pasci, d.Brouter,se repaître.Syn.Absumo, reseco.Usus: Pecora agrum depascunt; orationis luxuriem stilo depascere,retrancher,élaguer avec le stylet l’exubérance du discours. Febris hominem misere depascitur.
DĒPĔCŪLĀTOR, ōris, m.Déprédateur,voleur.Usus: Depeculator, vexator provinciarum. Cf.Fur.
DĒPĔCŪLOR, aris, atus sum, ari, d.Dépouiller,voler.Syn.Furor, compilo.Usus: Civitates, regna, domos depeculatus est. Honorem alicujus et famam depeculari. Eum omni argento depeculatus est.
DĒPELLO, is, pŭli, pulsum, ere, a.Chasser;éloigner,repousser.Syn.Pello, repello, propulso, expello, arceo.Adv.Facile, ægrius.Usus: Virgines voluntaria morte nefariam turpitudinem a se depulere. Tribuni furor eam ad calamitatem, dolorem, suspicionem, mortem depulit. Cædem a vobis, vastitatem, incendia, furorem malorum, jugum a cervicibus, meis laboribus depuli. Aliquem de loco, consilio, sententia depellere. Cf Pello, Arceo, Ejicio.
DĒPENDĔO, es, pendi, pensum, ere, n.Être suspendu.Syn.Deorsum pendeo.Usus: Lychni e laquearibus dependent.
DĒPENDO, is, pendi, pensum, ere, a.Payer.Syn.Pendo, solvo.Usus: Abjurare malo, quam dependere pœnas criminibus. Mercedem operis dependere. Quod spopondisti pro alio, dependendum est. Cf.Pendo.
DĒPERDO, is, perdĭdi, perdĭtum, ere, a.Perdre.Syn.Amitto, perdo.Usus: Nihil de laude deperdidisti, aut honestate. Cf.Perdo,Amitto.
DĒPĔRĔO, is, īvivelii, ire, n.Périr,se perdre.Syn.Pereo.Usus: 1. Cave, ne servus depereat. 2. Deperire aliquem amore,aimer éperdument qqn.
DĒPINGO, is, pinxi, pictum, ere, a.Peindre.Syn.Pingo, describo.Adv.Commode sane.Usus: Mente et cogitatione sibi aliquid depingere,se représenter qqche dans l’esprit. Cf.Pingo.
DĒPLŌRO, as, avi, atum, are, n.Pleurer,gémir,se lamenter.Syn.Lamentor, conqueror, defleo.Adv.Copiose, dolentius, divinitus.Usus: Si ad saxa de injuriis tuis conqueri et deplorare velim. Querelas deplorare. Quis pro rerum atrocitate tantas calamitates deploret? Cf.Lugeo,Gemo.
DĒPŌNO, is, pŏsŭi, pŏsĭtum, ere, a.Mettre à terre;déposer,abandonner,quitter.Syn.Repono, colloco, abjicio, exuo, pono.Adv.Honestius inimicitias, honestissime, humanissime, paulisper, plane.Phras.1. Depone metum,déposez toute crainte. Mitte timores istos; missas fac sollicitudines; omitte anxias de te curas; expedi mentem iis angoribus; respira ab his timoribus; abduc ab iis molestiis tantisper animum; ejice hos animo timores; animum confirma; facessant istæ nunc curæ, quæ animum exedunt; aufer intempestivas sollicitudines. Animum curis depressum erige, excita. Cf.Cura,Metus,Timor. 2. (Depositus est a suo magistratu,Vulg.),il fut déposé de ses fonctions. Abactus magistratu est; magistratu abire, decedere jussus; spoliatus omni dignitate; honoris gradu dejectus, exauctoratus est; detractum, abrogatum est illi imperium; in ordinem est redactus; adempta sunt illi magistratus insignia; motus est magistratu. Cf.Abdico,Dejicio.Usus: 1. In tuo sermone et suavitate curas omnes depono. Studium pristinum, amorem, amicitiam deponere; timores, curas, spem, metum, offensionem, memoriam doloris deponere. Factas contumelias ex animo deponere. Omnes molestias deposui et ejeci. 2. Imperium, provinciam deponere,déposer un commandement,cesser de gouverner une province. Cf.Abdico. 3. Ægrum deponere, desperare,abandonner un malade. Deposita et conclamata est respublica. 4. Apud aliquem, in alicujus fide, causam suam, pecuniam deponere,confier à qqn sa cause, sa fortune. Cf.Abjicio.
DĒPŎPŬLĀTĬO, ōnis, f.Dévastation,ravage.Syn.Vastatio, direptio, eversio.Usus: Quis excisionem, inflammationem, eversionem, depopulationem, vastitatem agris intulit? Non me honorum direptio, non tectorum excisio, non ædium sacrarum, publicorum operum depopulatio movet.
DĒPŎPŬLĀTOR, ōris, m.Dévastateur.Syn.Prædator, direptor.Usus: Depopulator fori, obsessor patriæ.
DĒPŎPŬLOR, aris, atus sum, ari, d.Dévaster,ravager.Syn.Vasto, diripio, depopulationem infero, exscindo, everto, inflammo; hostilem in modum prædas ago.Usus: Agros depopulari. Cf.Diripio,Vasto.
DĒPORTO, as, avi, atum, are, a.Emporter,transporter.Syn.Exporto, porto, reporto, aufero; duco, deduco.Adv.Frugaliter, tuto, undique.Usus: Non opes modo, sed et humanitatem ex Italia deportasti. Bellum in Africam et exercitum deportavit Pompeius. Triumphum ex provincia deportare. Romam valetudinis causa se deportare. Deportare aliquem in exilium,déporter. Cf.Porto.
DĔPOSCO, is, pŏposci, poscere, a.Demander avec instance.Syn.Omnino posco, appeto, flagito, expeto. )( Recuso.Usus: Hoc non modo non recuso, sed deposco. Has sibi partes depoposcit. Hunc imperatorem sibi ad bellum miles deposcebat. Cf.Peto,Posco.
DĒPŎSĬTUM, i, n.Dépôt.Syn.Commendatum alicui,velconcreditum.Usus: Depositum non reddere, injustitiæ est.
DĒPRĀVĀTĒ,De travers,mal.Syn.Corrupte.Usus: Depravate de re aliqua judicare.
DĒPRĀVĀTĬO, ōnis, f.Contorsion,altération.Syn.Corruptio, distortio.Usus: Oris depravatio nobis indigna. Non te, sed depravatione verbi me urgebat. Depravatio et fœditas turpificati animi si videri possit. Depravatio consuetudinum, opinionum vanitas, animorum imbecillitas multos alio flectit. Cf.Corrumpo.
DĒPRĀVO, as, avi, atum, are, a.Tordre;altérer,corrompre.Syn.Corrumpo, pravis moribus imbuo; ab officio abduco, averto, avoco.Usus: Mores juvenum nostra indulgentia corruptelaque depravantur. Cf.Corrumpo.
DĒPRĔCĀTĬO, ōnis, f.Prière.Syn.Precatio, postulatio.Usus: Deprecatio est, in qua non defensio facti; sed ignoscendi postulatio continetur. Deprecatione uti. Afferet illi deprecationem periculi ætas illa, in qua tum fuit,grâce.
DĒPRĔCĀTOR, ōris, m.Celui qui intercède.Syn.Qui reo veniam et impunitatem deposcit, et eximit periculo.Usus: 1. Sperabam, me potius adjutorem tibi futurum, quam miseriarum deprecatorem. 2. Defensor,défenseur. Deprecator fortunarum ac salutis meæ fuisti. Cf.Defensor,Patronus.
DĒPRĔCOR, aris, atus sum, ari, d.Prier;détourner,écarter.Syn.Deprecatione impetro, supplico; removeo, recuso.Adv.Paulatim.Phras.1. Deprecare pro me,intercédez pour moi, (Vulg.Intercede pro me). Iratos, quæso, animos deprecare; deprecatorem te in meo periculo præbeto; deprecatoris munus suscipe; deprecatoris partes age; pro capite, pro salute mea deprecare; in deprecanda principis ira studium tuum adhibe; operam, studium, auctoritatem pro me interpone; precibus periculum averte. 2. Iram divinam deprecari,apaiser par des prières la colère divine. Pacem Superum precibus exposcere; finem irarum cœlestium exposcere. 3. (Culpam suam deprecatus est,Vulg.),il demanda pardon de sa faute. Erroris veniam petiit, rogavit; culpam precibus eluit; ut ejus delicti sibi venia daretur; ut delicti gratia fieret; ut culpa ea sibi condonaretur, ut noxa remitteretur, oravit. Cf.Venia.Usus: Multorum vitam a tyranno deprecatus est,il demanda au tyran la vie de nombre de citoyens. Calamitatem a se, mortem, supplicium deprecari. Pro reditu Ciceronis amici deprecati sunt,les amis de Cicéron demandèrent son rappel. Nullum periculum pro republica; nullam pœnam, si fefellero, deprecor,autrefugio,si je vous trompe, j’accepte tous les châtiments.
DĔPRĔHENDO, is, di, sum, ere, a.Arrêter,prendre;saisir,connaître,s’apercevoir.Syn.Comprehendo, animadverto, agnosco, comperio, teneo.Adv.Itidem, manifesto.Usus: Aliquem in maleficio, in manifesto scelere, ipsis oculis facinus deprehendere. Cf.Manifestus.
DĔPRĔHENSĬO, ōnis, f.Découverte.Epith.Manifesta.Usus: Manifesta veneni deprehensio.
DĔPRESSUS, a, um,Abaissé,bas.Syn.Demissus, abjectus, humilis.Usus: 1. Depressa domus. Voce sedata et depressa usus sum. 2. Demersus,coulé à fond,englouti. Aiunt hostium classem aut profligatam aut depressam. Cf.Abjectus,Humilis.
DĒPRĬMO, is, pressi, pressum, ere, a.Abaisser,abattre,fouler aux pieds.Syn.Affligo, protero, conculco, demitto. )( Extollo, erigo, effero.Phras.1. Satis hominem depressit,il a assez humilié cet homme. Audaciam hominis egregie contudit; vim ac spiritus fregit; tumorem compressit; arrogantes hominis spiritus infregit, coercuit, debilitavit. Cf.Frango,Coerceo. 2. Quid ita te deprimis?Pourquoi vous abaisser ainsi?Quid ad ista descendis? quid in humiles has ac sordidas cogitationes te abjicis? cur nihil altum, nihil te dignum suscipis? cur ita aversus es ab omnis honestæ gloriæ studio? cur nihil spectas in laude positum? cur animum ita dejicis, demittis? cur animi magnitudinem ad infima hæc inflectis? Nimium mihi humilis, abjectus, depressus videtur animus tuus; humi serpere, humi jacere animum tam sublimem erectumque patiere? Cur ab animi præstantia adeo descivisti? Cf.Humilis,Abjectus.Usus: Vos etiam meam fortunam deprimitis, vestram attollitis. Me vituperando affligitis, exstinctum me vi atque impressione eversum cupitis. Cf.Affligo.
DĒPRŌMO, is, prompsi, promptum, ere, a.Tirer hors ou de.Syn.Expromo, profero, expono, eruo.Usus: Pecunia ex ærario deprompta. Argumentum ex intimo artificio deprompsi. Cf.Promo.
DĒPUGNO, as, avi, atum, are, a.Combattre,livrer bataille.Syn.Decerto, dimico.Adv.Gratis, peregre, valde.Usus: Cum facinorosis depugnandum, aut serviendum est. Cf.Pugno.
DĒPULSĬO, ōnis, f.Action de repousser,d’écarter.Syn.Expulsio, inficiatio.Usus: Adeptio boni, depulsio mali, servitutis, doloris.
DĒPULSOR, ōris, m.Celui qui chasse,qui repousse.Syn.Expulsor.Usus: Depulsor dominatus, quam particeps esse maluit.
DĒPURGO, as, avi, atum, are, a.Nettoyer.Syn.Purgo.Usus: Crimen depurgare, iram deprecari.
DĒPŬTO, as, avi, atum, are, a.Compter,supputer;estimer.Syn.Puto, censeo, existimo.Usus: Vide, ne te hebetem esse deputes. Deputabo mecum rationes, atque excutiam. Se indignum re aliqua; alterius operam parvi deputare. Eam rem in lucro deputavit. (Prodestino,dépêcher, barbarum est.)
DĒRĔLICTĬO, ōnis, f.Abandon.Syn.Contemptio.Epith.Injusta.Usus: Communis utilitatis derelictio contra naturam est. Cf.Solitudo.
DĒRĔLINQUO, is, līqui, lictum, ere, a.Abandonner.Syn.Desero, destituo.Usus: Causam communem derelinquere. Perditus, nec a fortuna tantum, sed et spe derelictus. Incultus et derelictus ager. Cf.Relinquo,Desero.
DĒRĔPENTE,Tout à coup,soudain.Usus: Derepente corruit.
DĒRĬDĔO, es, risi, risum, ere, a.Rire,se moquer de.Syn.Eludo, irrideo.Phras.Thrasonesubique deridentur,partout on se moque des fanfarons. Thrasones fabulasunt vulgi; ubique ludibrio sunt, ludibrio habentur; risum movent omnibus; risum cient, excutiunt; deridiculo sunt omnibus. Cf.Irrideo,Ludibrium.Usus: Contemnite illos, et deridete. Cf.Contemno.
DĒRĪDĬCŬLUM, i, n.Moquerie,ridicule.Syn.Irrisio.Usus: Verba alicui per deridiculum dare.
DĒRĪVĀTĬO, ōnis, f.Action de détourner (les eaux).Syn.Deductio.Usus: Ductus aquarum, derivationes fluminum.
DĒRĪVO, as, avi, atum, are, a.Détourner.Syn.Duco, deduco, traho, arcesso.Phras.Laudis partem in se derivare,attirer sur soi une partie de la gloire. Transmovere in se alienam laudem; in societatem gloriæ alienæ se offerre; de aliena laude sibi aliquid decerpere. Cf.Adscribo.Usus:Transl.Crimen culpamque in alium derivare,faire retomber une faute sur un autre. Partem curarum in aliud studii genus; rem aliquam in suum usum derivare, convertere. Cf.Adscribo,Confero.
DĒRŎGO, as, avi, atum, are, a.Ôter,retrancher.Syn.Detraho, delibo, minuo. )( Arrogo.Adv.Maxime.Usus: Fidem somniis merito derogant sapientes. Ea res multum de dignitate populi, de virtutis existimatione derogavit. Suspicio inimicitiarum auctoritatem et fidem ejus dictis derogavit. Legi,autde lege aliquid derogare. Nimium tibi derogas, dum omnia arrogas. Cf.Demo,Adimo.
DĒRŎSUS, a, um, part. v. anom. derodo.Rongé.Usus: Clypei a muribus derosi.
DĒRŬO, is, rŭi, ere, a.Détruire.Usus: De laudibus Dolabellæ cumulum deruam,je rabattrai bien le mérite de Dolabella.
DĒSÆVĬO, is, ii, ire, n. *Sévir avec violence;cesser de sévir,s’apaiser.Syn.Sævire desino. Cf.Crudelis.
DĒSCENDO, is, di, sum, ere, n.,nonnunquama.Descendre.Syn.Delabor, e loco superiore venio, devolo, me demitto. )( Ascendo.Adv.Obviam, omnino, pedetentim, propere, timide.Phras.1. Descendit ex equo,il descendit de cheval. Ad pedes se dedit; in pedes desiliit; ad pedes degressus est. 2. Ad certamen descendere,en venir aux mains. Certamini se offerre; dimicationem subire; in aciem et certamen rem committere; rem in casum certaminis dare. Cf.Certamen,Pugna.Usus: 1. Descendit de rostris in campum; in loca æquiora se demisit hostis. 2. Accedo,venir. Ad conditiones oblatas,velin prœlium tibi descendendum erit. Ad extrema consilia, ad dimicationem capitis descendi. Ad accusandum, causam agendam, ad animi remissionem descendere. Alterutram ad conditionem descendere vult Cæsar.
DESCISCO, is, scīvi, scītum, ere, n.Se détacher de,quitter le parti de.Syn.Deficio.Adv.Flagitiose.Usus: A senatu, a republica desciscere. A virtute, suis moribus, a seipso plane descivit. Cf.Deficio.
DESCRĪBO, is, scripsi, scriptum, ere, a.Copier,transcrire.Syn.Exscribo, transcribo, in scripta mea transfero.Adv.Commodius, decentissime, fuse, generatim, mirifice, paulisper, summatim, varie.Phras.Statum reipublicæ egregie mihi descripsit,il m’a parfaitement dépeint l’état de la république. Formam reipublicæ expressam misit, exposuit, depinxit, adumbravit, deformavit, expinxit, oculis subjecit.Usus: 1. Librum describere. 2. Exprimo,représenter,décrire,raconter. Crassum egregie descripsit. Aliquem suis coloribus describere. Figuras in pulvere describere. 3. Indico, designo,désigner,tracer,représenter. Rem definire breviteret verbis describere. Tu mihi describe, quam viam ineam. Illi me latronem nimirum describebant. Neminem consciorum sceleris describam. 4. Decerno, designo, distribuo, constituo, destino,imposer,taxer,assigner. Singulis urbibus frumenti rationes, vectigalia, leges descripsit. Suum cuique jus, suum munus describere. Descripsisti urbis partes ad incendium. Descripsit pecuniam in bellum, Cf.Explico.
DESCRIPTĬO, ōnis, f.Figure,représentation;ordonnance;répartition.Syn.Designatio, figura, forma, distributio, definitio, dispositio.Epith.Æqua, æquabilis, brevis, cœlestis, falsa, similis, solers, subtilis, vetus, apta, tanta.Usus: Descriptio civitatis a majoribus sapienter constituta. Magistratuum descriptione omnis reipublicæ forma continetur. Regionum, rerum, ordinum descriptio. Urbis salubritas, descriptio, pulchritudo. Juris æqua descriptio, certaque vivendi disciplina.
DĒSĔCO, as, cŭi, ctum, are, a.Couper,tailler.Syn.Seco.
DĒSĔRO, is, sĕrŭi, sertum, ere, a.Abandonner.Syn.Destituo, relinquo, derelinquo; non adsum, desertum esse patior, prodo, negligo, prætermitto; a causa alicujus recedo.Phras.Aliorum curam geris, te ipsum deseris,vous vous occupez des autres et ne songes pas à vous-même. De aliis plurimum, de te ipso tuisque rebus minime laboras. Aliena tibi curæ sunt, tua negligis. Aliorum rationes pluris apud te sunt, quam tuæ. Propensior ad alios, quam ad te ipsum tua voluntas est. Alienam voluntatem ut sequaris, tuam deseris. Alienæ ut voluntati morem geras, te ipsum negligis, derelinquis. Ut aliis satisfacias, aliorum causa te ipsum destituis. Quid aliis placeat, quid aliorum e re sit, attendis; ratio rerum tuarum quid postulet, minime cogitas. Ut sequaris alios, discedisa te; deficis a te; desciscis a te ipso; alienis commodis omni studio, cura, labore inservis, invigilas, operam das, dicas, navas, præstas, tribuis, e tuis commodis nihil agis; tua commoda minime tibi cordi sunt. Aliorum commoda dum captas, tua negligis. Dum aliorum causam foves, juvas, agis, suscipis, tuam jacere, frigere, neglectam jacere pateris; tuam abjicis, nihili facis, parvi pendis. De aliena causa sollicitus es, tuam nihil curas; tuæ causæ oblitus es. Alienæ causæ faves multo magis ac tuæ. Causam tuam ut alienam, alienam ut tuam tractas. Quod tuæ causæ dicandum erat studium, dicas alienæ; id ponis, collocas in aliena. Cf.Relinquo,Deficio,Apostata.Usus: Causam suam, vadimonium, virtutis viam deserere. Turpe, auxilium implorantes deserere. A voluptatibus, a malitia deseruntur. A mente, consilio, spe deseritur,il perd la tête. A re familiari desertus,pauvre. Cf.Destituo,Relinquo.
DĒSERTĬO, ōnis, f.Abandon. Ista quidem velut desertio generis humani est.
DĔSERTOR, ōris, m.Celui qui abandonne;déserteur. )( Conservator.Usus: An proditores salutis meæ estis, an desertores, quos propugnatores speraveram. Cf.Apostata.
DĒSERTUS, a, um,Abandonné,désert.Syn.Relictus, incultus, vastus, vastatus, nudus. )( Celebris, frequens.Phras.Locus desertus erat,le lieu était désert. Locus erat humano cultu vacuus; solitudine et inopia vastus; locus inanis ac vastus a natura, et humano cultu; vasta erat in his locis solitudo. (Vulg.Desertum). Cf.Solitudo.Usus: Ager ab hominum cultura desertus. Desertissima solitudo. Via deserta, inculta, frondibus inclusa. Desertus ab officiis amicorum et abjectus. Cf.Solus.
DĒSERVĬO, is, ire, n.Rendre service,servir.Syn.Servio.Usus: Officia mea, operæ, vigiliæ amicis deserviunt. Cf.Servio,Curo.
DĒSES, ĭdis, omn. gen.Oisif,inoccupé.Syn.Otiosus, nil agens.Phras.Desides sumus,nous sommes inoccupés. Marcescimus otio situque; senescimus otio; elanguescimus ignavia; socordius a nobis res agitur, geritur; luxuriantur animi otio; mulierum ritu sedemus desides, et cessamus; cessatores ignavi sumus. Cf.Piger.Usus: Sedemus desides domi, mulierum ritu inter nos altercantes.
DĒSĬDĔO, es, sēdi, sidere, n.Être assis.Syn.Subsideo.Usus: Frustra totum diem desedi.
DĒSĪDĔRĀBĬLIS, e, gen. com.Désirable.Syn.Expetendus.Usus: Nihil desiderabile concupiscunt.
DĒSĪDĔRĀTĬO, ōnis, f.Désir.Syn.Desiderium, cupiditas.Usus: In senibus nec tanta titillatio voluptatis est, nec desideratio. Cf.Desiderium.
DĒSĪDĔRĬUM, ii, n.Désir,regret.Syn.Cupiditas; studium, ardor, amor, sitis, igniculus desiderii. )( Satietas.Epith.Diuturnum, gravissimum, incredibile, magnum, melius, minus, mirum, par, summum, tantum, triste.Phras.1. Desiderium magnum commovit,il a excité de grands regrets. Injecit magnum sui desiderium; magno omnes sui desiderio affecit; magnum sui desiderium reliquit; est in desiderio civium suorum; desideria hominum mirifice incendit, excitavit, inflammavit; ingens sui apud omnes desiderium commovit. 2. Desiderio tui ardeo,je désire vivement vous voir. Æstuo, flagro, exardesco, incendor incredibili tui desiderio; tenet me desiderium ingens tui; teneor desiderio tui incredibili; summa cupiditate inflammor; totus sum in desiderio tui; vehementer te exspecto. Nihil mihi longius, quam ut te videam; studio teneor acerrimo; admirabili studio concitor; dici non potest, ut immineam in adventum tuum. Revolvor animo identidem in te; inflammato studio rapior. Ad insaniam te videre concupisco. Sitientissimum me tui profiteor; prægestit animus te videre. Efferor studio te complectendi; discupio tecum esse quamprimum. Ingens tui cupido incessit animum. Ingens ardor macerat, remordet animum cupido tui. Ingens animum cupido stimulat, invadit, incessit, me tui conspectu explendi. Dudum me cupido cepit videndi tui; in desiderium venit amicissimi hominis conspectus; magno animi fervore feror ad te complectendum; desiderium me tui ingens cepit; macerat me desiderio tui amicissima consuetudo nostra; jam dudum in amicissimi hominis amplexum trahi, rapi me sentio; ingens cupido animum stimulat videndi tui; accendi me incredibili cupiditate videndi tui persentisco. Cf.Desidero,studium. 3. Desiderium urbis ferre jam non potest,il ne peut plus supporter d’être éloigné de Rome. Impar jam ferendo est desiderio patriæ; premitur, agitur desiderio patriæ; laborat ex desiderio patriæ suæ, elanguescit, contabescit, moritur desiderio patriæ; remordet animum patriæ desiderium; desiderio urbis maceratur. 4. Desiderium absentis amici lenire litteris possumus,nous pouvons par des lettres adoucir les regrets nous cause l’absence d’un ami. Minuere desiderium litteræ possunt, efficere, perficere tamen non possunt, ut omnino ponatur; litterarum subsidio consolari orbitatem nostram possumus; litteræ præstare possunt, ut intra modum amici desiderium se contineat; remittere, ac residere tantisper solet dolor ex amici absentia conceptus, ad conspectum litteratum.Usus: 1. Desiderium commovere, injicere,faire désirer qqch. Desiderium sui relinquere,laisser de grands regrets. Desiderium hominis non fero,je ne puis supporter l’absence de cet homme. 3. Absentis desiderium lenire litteris,adoucir par des lettres les regrets que cause l’absence d’un ami. 4. Desiderium renovare, instaurare, augere, inflammare,renouveler,augmenter le désir. Cf.Studium.
DĒSĪDĔRO, as, avi, atum, are, a.Désirer.Syn.Desiderio rei flagro, in desiderio rei sum, desiderium me tenet, teneor studio rei; omnibus votis expeto, requiro, postulo, sitio, quæro, cupio, concupisco, aveo, opto, exopto, cupidus sum, avidus sum, inhio, aspiro, anhelo; in votis habeo; efferor studio, cupiditate ducor, rapior, inflammatus sum; studio incensus sum; æstuo, flagro, ardeo, exardesco.Adv.Diutius, in posterum, magnopere, manifestius, maxime, mediocriter, paulisper, plane, prorsus, valde, vehementer, graviter.Phras.1. Nihil aliud quam cœlum desidero,je ne soupire qu’après le ciel. Animus meus in cœlo est; in desiderio cœlum est; æstuat animus, flagratque incredibili patriæ cœlestis cupiditate; cœlum spectat animus, nec præterea quidquam; tenet me beatarum in cœlo sedium ardor ingens, ac desiderium; efferor studio rapiorque cœlestis patriæ; ad cœlum acri animo tendo; incensus studio sum; animus exardescit cœlestis illius civitatis desiderio; ad cœlum studio inflammato rapior; dici non potest, quam flagrem desiderio patriæ cœlestis; quanto studio tenear beatorum sedibus quamprimum perfruendi; præter cœlum nihil aliud in desiderium venit. Cf.Desiderium. 2. Mirum in modum tuam laudem desidero,je désire ardemment vous voir honoré. Mire, mirifice, mirabiliter, mirandum in modum, admirabili quodam studio tuam laudem, tuum decus specto, cupio, aveo, exopto. Percupio tuam laudem; sum in desiderio tuæ laudis. Tuæ laudis cupiditate incredibili teneor, ardeo, flagro, sum incensus, sum inflammatus, ducor, trahor, rapior. Amore flagro tuæ laudis; studio sum incensus laudis tuæ. Alacris animo sum, ut honestissimum te videam; ut te videam honoratum, laude florentem. Tua mihi laus carissima est, cordi est, curæ est, prima est, inter primas ducitur, antiquissima est, in maximis est, inter ea, quæ apud me summa. Cf.Aveo,Cupio.Usus: 1. Desiderant te oculi mei. 2. Desum,trouver qu’il y a manque. Eo in negotio fidem tuam et diligentiam desideravi. Nihil in Catone ad summam diligentiam desideres. Desiderata dicuntur tria militum millia. Tuam operam et diligentiam desidero.
DĒSĬDĬA, æ, f.Oisiveté,paresse.Syn.Inertia, ignavia, languor, socordia, segnities. )( Virtus.Usus: Desidiæ se dedere. Plenum esse desidiæ. Non in umbris, deliciis, otio, languore, desidia animum affecimus. Cf.Piger,Inertia.
DĒSĬDĬŌSUS, a, um,Oisif,négligent.Syn.Ignavus, socors, iners, deses, otiosus.Usus: Desidiosam artem dicimus. Inertissimum otium et desidiosissimum. Cf.Deses.
DĒSĬDO, is, sēdi, ere, n.S’abaisser,s’affaisser.Usus: Terra hiatu vasto desedit.
DĒSIGNĀTĬO, ōnis, f.Plan,indication.Syn.Descriptio.Usus: Requiro totius urbis designationem et apparatum. Infinita quæstio sine designatione personarum et temporum.
DĒSIGNĀTOR, ōris, m.Ordonnateur des jeux et pompes funèbres.Syn.Qui ludis funebribus præest, quique locum, tempus personis designat ad agendum.
DĒSIGNO, as, avi, atum, are, a.Marquer,indiquer,noter.Syn.Describo, noto, significo, constituo, destino, definio, animo concipio, animo metor locum, regionem.Usus: Notat et designat oculis nos ad cædem. Facinus, consilium atrox designat. Castra, pontem, fabricam, operis totius formam designare. Designata sunt a DEO cuncta. Designatus, declaratus, decretus consul in annum sequentem.
DĒSĬLĬO, is, ŭivelĭi, sultum, ire, n.Sauter,se jeter de.Syn.Celeriter, et quasi saltu descendo, devolo, dejicio me per gradus, etc.Usus: Rejecta penula de rheda desiluit.
DĒSĬNO, is, sīvivelsii, sĭtum, ere, n. et a.Cesser,interrompre.Syn.Desisto, cesso, finem facio, conquiesco, prætermitto, intermitto, omitto, evado. )( Incipio.Phras.Cur litterarum studia desinis?Pourquoi interrompre vos études?Ecquid in litterarum studio, velut perfecta re, conquiescis? cur litteris desistis? rationes litterarias deponis? Cur refrixit, defluxit, consenuit tam cito illud animi propositum ardens? cur exaruit tam cito illa vetus discendi cupiditas? ecquid erat, cur a mente tua tam cito recederes? ecquid litterarum studia tibi tam obsoleta? qua vetustate, aut negligentia emortuum est, evanuit, obsolevit, interiit tuum litterarum studium? ecquid tibi velut finitus labor constitit? cur doctrinarum studia abjicis turpi cessatione? cur cœptis absistis? cur conticescit, remisit tuus discendi ardor? Cf.Deficio,Cesso,Finis.Usus: Disputari desitum est. Libenter artem istam desinerem. Desine communibus locis. Cf.Desisto.
DĒSĬPĬO, is, pŭi, ere, n.Avoir perdu l’esprit.Syn.Demens sum, deliro.Usus: Nimio gaudio prope desipiebam. Populus Atheniensis prope jam desipiens vestutate. Cf.Deliro,Insanio.
DĒSISTO, is, stĭti, stĭtum, ere, n.S’arrêter, cesser,se désister.Syn.Intermitto, cesso, demitto, discedo.Phras.1. Desistea lacrimis,cessez de pleurer. Missas fac istas lacrimas; mitte istas tandem querelas; aufer lacrimas; emove hanc pectore tristitiam; lacrimas cohibe, inhibe, tene; tempera tandem a lacrimis; sit modus lacrimis; impera tandem dolori tuo, et lacrimas reprime. Cf.Lacrima. 2. Dudum a litterarum studiis destitit,depuis longtemps il a abandonné l’étude. Dudum litteris et scholæ multam salutem dixit; a musis, ut si bellum ipsis indixisset, se disjunxit; divortium fecit cum musis; litterarum studia abjecit; operam a studiis alio traduxit, transtulit; litterarum studia missa fecit; librorum usum dimisit, deposuit; a studio bonarum artium discessit, se abjunxit Cf.Desino. 3. Desistet, spero, a petitione consulatus,j’espère qu’il cessera de briguer le consulat. Abibit, opinor, a petitione consulatus; ambitiosa hæc consilia abjiciet; abducet animum ab ambitioso hoc consilio; incepto absistet; deponet, nisi me fallit conjectura, voluntatem petendi consulatus; damnabit periculosa hæc consilia; voluntatem abjiciet.Usus: Causas tandem agere desiste. Auctionem facere destitit. Orare Pompeium non desisto. De sua sententia desistere, discedere. Cf.Cesso,Desino,Abrumpo.
DESPECTĬO, ōnis,Mépris.Syn.Contemptio.Usus: Consolabitur eum magnitudo animi, et humanarum opinionum alta quædam despectio. Cf.Contemno.
1. DESPECTŬS, ūs, m.Mépris.Usus: Despectui et ludibrio esse omnibus.
2. DESPECTUS, a, um,Méprisé.Syn.Contemptus, abjectus. Cf.Contemptus,Vilis.
DESPĒRANTER,En désespéré,avec désespoir.Usus: Desperanter mecum locutus est.
DESPĒRĀTĬO, ōnis, f.Désespoir.Epith.Diuturna, falsa, magna.Usus: Desperatio est ægritudo sine ulla rerum exspectatione meliorum. A desperatione ad spem me vocarunt. Tanta est rerum omnium amissio, et recuperandi desperatio.
DESPĒRO, as, avi, atum, are, a. et n.Perdre toute espérence,désespérer de.Syn.Diffido, spem perdo in perditis; ac desperatis habeo, animo cado, hastam abjicio, a spe absum. )( Spero, confido, spem habeo.Phras.1. Desperatis medicina adhibenda non est,il n’y a point de remède au désespoir. Perditis jam, et in laqueum collum inserentibus; qui animo plane concidere; magna desperatione affectis; desperatione torpentibus, deploratis ac prope depositis; conclamatis, animo labentibus, qui malis obruti animos despondere, ægre medicinam afferas. 2. Tametsi pauperrimus sim, non tamen desperabo,bien que je sois dans la plus extrême pauvreté, je ne désespèrerai point. Etsi me fortuna iis orbavit rebus omnibus, quæ carissimæ sunt in vita, non faciam tamen, ut omnem spem abjiciam. Etsi fortuna mihi carissima quæque abstulit, eripuit, ademit, non tamen committam, ut ipse me plane deseram atque destituam; ut ab omni spe animum abducam; ut ad desperationem adducar, redigar. Ut cætera eripuerit fortuna, spe tamen salutis orbare me non poterit. Fortuna equidem adversa premor, nec tamen nihil spero. Licet exclusa spes omnis videatur, meliorum tamen rerum spe aliqua nitor etiamnum, sustentor, fulcior. 3. Desperarunt de magnis illis consiliis,ils désespérèrent de leurs grands desseins. Ex alta spe deciderunt; ex magna spe deturbati, dejecti, detrusi, depulsi jacent; spem illam, quam susceperant ingentem, abjecerunt, deposuerunt; non, ut antea, spe tenentur; non eos, quæ antea spes alit, fovet, pascit; spes omnis jam abiit, discessit, evanuit. Nulla prorsus jam spes est, quæ illos sustentet; firma se niti spe putabant, ea quam sit imbecillis, nunc intelligunt. 4. In tanta rerum iniquitate desperaret alter,dans de telles difficultés, un autre perdrait toute espérance. Spe excideret; ad desperationem perveniret, adduceretur; animos aliorum desperatio incesseret; desperatione torperet alter; spem salutis damnaret; nullius salubris consilii patiens esset; spem amitteret; spem sibi ademptam, spei nihil superesse, reliquum esse lamentaretur. In tam perdita re spes alium tota desereret, destitueret, a spe decideret alius, spem in perpetuum amitteret; præcisam sibi spem omnem, abscissum omnium rerum respectum clamitaret; in tam perturbata temporum calamitate, in exigua spe esset alius; in exigua spe traheret animam. 5. Desperatum est,c’est fini. Cf.Actum est.Usus: Nec temere desperandum est propter ignaviam, nec minus confidendum propter cupiditatem. Honores, vitam, salutem desperare. Desperatus morbus. Homo a se ipso desperatus, a cæteris relictus. Cf.Spes.
DESPĬCĀTĬO, ōnis, f.Mépris,dédain.Syn.Contemptus, despicatus, despicientia.Usus: Odia, despicationes adversantur voluptatibus. Cf.Contemptus.
DESPĬCĀTŬS, ūs, m.(dat. sing.).Mépris.Syn.Despicatio.Usus: Despicatui habere,mépriser. Si quis despicatui habetur, Mysorum ultimus dicitur.
DESPĬCĬENTĬA, æ, f.Mépris.Syn.Contemptio.Usus: Totam vim bene vivendi in despicientia rerum externarum collocemus.
DESPĬCĬO, is, spexi, spectum, ere, a.Mépriser.Syn.Contemno, negligo, despicatui habeo.Usus: 1. Omnes despicit, hominem præ se neminem putat. Omnia despicere et pro nihilo putare. 2. Video, cerno,animadverto,voir,remarquer. Res tot, tam varias in illa reipublicæ potestate sponte despexi. Despexit, quid illi moliantur. Cf.Contemno.
DESPŎLĬO, as, avi, atum, are, a.Dépouiller,spolier.Syn.Spolio.Usus: Templa despoliare. Cf.Spolio.
DESPONDĔO, es, spondi, sponsum, ere, a.Promettre.Syn.Paciscor, promitto, destino, spondeo.Usus: Filiam suam alicui despondere. Lentulus Hortensii sibi domum despondit,se promettre. Desponsam mihi laudem præripuit, et destinatam provinciam. Spes mihi nulla despondetur,cet espoir ne se réalisera pas. Animos despondere,perdre courage.
DESTĬNO, as, avi, atum, are, a.Arrêter,fixer;désigner.Syn.Designo, decerno, constituo, attribuo, despondeo.Usus: Animo, animis, in animo aliquid destinare et designare. Necem alteri destinare. Destinata hora adero. Cf.Propono,Statuo.
DESTĬTŬO, is, ŭi, ūtum, ere, a.Abandonner;tromper.Syn.Desero.Usus: Roscius miseros socios induxit, decepit, destituit. Res suas, fortunas destituere. Viri boni sæpe illusi et destituti. Cf.Relinquo,Desero.
DESTĬTŪTĬO, ōnis, f.Abandon,infidélité.Syn.Derelictio, desertio.Usus: Destitutione illa perculsus hæsit.
DESTRŬO, is, struxi, structum, ere, a.Détruire,ruiner.Syn.Tollo, deleo, diruo, everto, diripio, excido, excindo, convello, vasto, opprimo, exstinguo, dissolvo, disturbo, demolior, nullum vestigium relinquo, ruinam edo, exstinguo et funditus deleo. )( Construo, ædifico, coagmento.Phras.1. Hostis urbem destruxit,l’ennemi ruina la ville. Diruit, afflixit, inflammavit, funestavit; saxis, ignibus, ferro vastitatem urbi attulit, intulit; muros ab imo subruit; ad solum diruit; sedes tectaque convellit; urbem tectorum excisione dissipavit; dejecta murorum fundamenta, ne quod urbis vestigium exstaret; parietes cuniculis subrui jussit; templa ruinis et ignibus deleta, aditus demolitione sublati, disturbata tecta, exscisæ et complanatæ domus; vici deusti; labefactata vectibus et convulsa publica monumenta; urbs tota ab hoste excisa ac eversa, sic, ut præter famam nihil urbis in urbe duraret, permaneret. Cf.Vasto,Everto. 2. Pons destructus est,le pont fut rompu. Pontis compages crebris fluctibus verberatæ se laxabant; nulla tam firma moles erat, quam non exederent undæ per operum nexus manantes; interruptus aquarum incursu, pons ruina oppressus est; impulsi in latus pontis ruinæ pendebant; pontium capita a fundamentis proruta jacebant; convulsis pontium monimentis tabulata ac trabes in fluctus sparsæ sunt. Pontis facta demolitio est. 3. Annibal Italiam fœde destruxit,Annibal saccagea l’Italie. Annibal Italiam, effusis ac dissipatis pulcherrimæ regionis fructibus, ad exitium et vastitatem vocavit. Italiæ terror, vexator, perditor, afflictor, eversor, exterminator, Annibal, Romanam rem graviter labefactavit; magnis editis ruinis, magnis plagis impositis ac inflictis, Romanas opes vastatione fregit ac prostravit; cæde ac incendio omnia complevit; rempublicam multis cladibus attrivit, debilitavit, præcipitem dedit. Hujus crudelitate jacuit Italia prostrata, perculsa et abjecta, summis calamitatibus fracta et afflicta; hujus rapacitate lacerata, exhausta, exinanita; deleta scelere et exterminata; direpta ab Annibale Italia, ac barbaris condonata; belli impetu perculsa, ac prostrata; omnibus partibus quassata ac labefactata. Cf.Vasto,Bellum,Damnum,Populor.Usus: Navem, ædificium destruit facillime, qui construxit.
DĒSŬBĬTO,Tout à coup,soudain.Syn.Subito.
DĔSŪDO, as, avi, atum, are, n.Suer beaucoup,suer.Syn.Sudo, nitor, laboro.Usus: Desudare atque elaborare in re aliqua. Cf.Laboro,Contendo.
DĒSŬĒFĂCĬO, is, fēci, factum, ere, a.Déshabituer.Syn.Consuetudinem tollo.Phras.A dicendo prope desuefactus sum,j’ai presque perdu l’habitude de parler en public. Prope oblivio me cepit dicendi; ea orandi consuetudo prope mihi detracta est; is dicendi usus prope exolevit.Usus: Multitudinem jam a concionibus desuefactam ad veterem consuetudinem revocavit.
DĒSŬESCO, is, sŭēvi, sŭētum, ere, a. et n.Déshabituer;se déshabituer.Usus: Res dudum desueta,usage depuis longtemps aboli.
DĒSŬĒTŪDO, ĭnis, f.Perte d’une habitude.Usus: Populus desuetudine armorum mollior.
DĒSULTŌRĬUS, a, um,Relatif aux écuyers;volage,inconstant.Syn.Qui ex equo in equum facite desilit;item:Transl.Inconstans, ingenii mobilis, levis.Usus: E prætorio candidato consularis quasi desultorius, etc. Cf.Levis.
DĒSUM, ĕs, fŭi, esse, n.Être absent,manquer.Syn.Absum, deficio, non adsum. )( Adsum.Phras.Deest, quod aliis largiar,je n’ai pas de quoi faire l’aumône. Omnia me deficiunt; omnium inopi, quod largiar, non est; in summa penuria ac egestate dego; nihil præsto est, nihil superest, nihil suppetit, quo aliorum inopiam sustentem. Cf.Careo.Usus: Doctrina mihi non defuit, nec ingenium. Tibi nullum a me pietatis officium defuit. Nunquam occasioni, officio, causæ defui.
DĒSŪMO, is, sumpsi, sumptum, ere, a.Prendre,choisir.Usus: Hostem sibi certum desumere. Cf.Eligo.
DĒTĔGO, is, texi, tectum, ere, a.Découvrir,dévoiler.Syn.Denudo, aperio.Usus: Insidias detegere. Cf.Aperio,Manifestus.
DĒTENDO, is, tendi, tensum, ere, a.Détendre.Usus: Tabernacula detendere,plier les tentes.
DĒTERGO, is, si, sum, ere, a.Ôter en essuyant,essuyer.Syn.Abstergo.Usus: Jucundo sermone fastidia, dolorem, molestias detergere.
DĒTĔRĬOR, ōris, gen. com.Pire,plus mauvais.Syn.Pejor, nequissimus.Phras.1. Rem omnem sua importunitate deteriorem effecit,il a gâté toute l’affaire par son défaut de politesse. Diis hominibusque invitis negotium plane evertit; corrupit omnia et profligavit. Omnia nunc deteriora sunt; in statu, loco deteriore sunt. Versa et mutata in pejorem partem sunt omnia, sic ut nihil offensioni huic mederi jam queat. 2. Deterior factus est,il est devenu plus mauvais. Nimium quantum e pristina virtute deflexit; a se ipso degeneravit, discessit. Nimium descivit; nec gradu, sed præcipiti cursu in vitia transcurrit. Cf.Corrumpo,Depravo, Disciplina solutior.
DĒTĔRĬUS,Pis,plus mal.
DĒTERMĬNĀTĬO, ōnis, f.Borne,limite,fin.Syn.Terminus, conclusio, finis.Usus: Cœli complexus, extima ora et determinatio mundi. Conclusio est exitus et determinatio totius orationis.
DĒTERMĬNO, as, avi, atum, are, a.Borner,limiter,fixer.Syn.Termino, concludo.Usus: Quod dicit, spiritu, non arte determinat.
DĒTĔRO, is, trīvi, trītum, ere, a.User.Syn.Destruo, corrumpo.Usus: Calceos deterere. Laudes alicujus deterere, imminuere,diminuer.
DĒTERRĔO, es, ŭi, ĭtum, ere, a.Détourner,dissuader.Syn.Dehortor, absterreo, revoco, avoco, deduco, repello, removeo, averto; studium alicujus retardo,velrestringo. )( Impello.Usus: A dimicatione aliquem, a scribendo deterrere. Aliquem ab officio, injuria, proposito deterrere. Cf.Absterreo,Avoco,Abduco.
DĒTESTĀBĬLIS, e, gen. com.Détestable,abominable.Syn.Execrandus.Usus: Scelus detestabile. Res pestifera, detestabilis, execranda.
DĒTESTĀTĬO, ōnis, f.Exécration.Usus: Pro detestatione tot scelerum unam aram consecravit.
DĒTESTOR, aris, atus sum, ari, d.Maudire,exécrer.Syn.Aversor, abominor.Adv.Diligenter.Usus: Omnes te vitant, et tanquam auspicium malum, memoriam tui, faciem ipsam tuam ac nomen detestantur. Belli exitum detestor. O Dii avertite et detestamini hoc omen! Cf.Abominor.
DĒTEXO, is, texŭi, textum, ere, a.Tisser;poser en entier.Usus: Rem a summo exordio detexam. Detexta retexere.
DĔTĬNĒO, es, ŭi, tentum, ere, a.Retenir,arrêter;charmer.Syn.Teneo, moror, demoror.Adv.Diutius, prope.Usus: Diu suspensum me detinet. In alienis fere negotiis detineor. Non te detinebo diutius. Cf.Mora,Moror,Retineo.
DĔTORQUĔO, es, torsi, tortum, ere, a.Détourner.Syn.Deflecto, averto.Usus: Voluptas animum a virtute detorquet. Voluntas testium facile flecti et detorqueri potest. Pars corporis imminuta et detorta. Cf.Flecto.
DĒTRACTĬO, ōnis, f.Action de retrancher,vol;évacuation.Syn.Diminutio.Usus: Detractio, et appetitio alieni. Detractio confecti et consumpti cibi.
DĒTRĂHO, is, traxi, tractum, ere, a.Retrancher.Syn.Minuo, delibo, derogo, defero, aufero, decerpo, detractionem facio. )( Addo.Adv.Facile.Phras.1. Detrahi de summa nihil potest,on ne peut rien retrancher à la somme. Deduci, decidi de summa nihil potest; abesse a summa ne teruncius quidem potest; nulla hic decessio, nulla deductio ex præsenti ære potest. 2. Detrahere de honore meo ubique nititur,il cherche à me dénigrer partout. Famam meam detrimento afficere; de fama mea detrahere; famam lædere; famæ obesse, nocere, officere ubique studet. Laudes meas ubique obterit; sermones de me habet malignius. Id agit, ut æternas mihi infamiæ notas inurat. In id unum incumbit, ut iis meum nomen sordibus inquinetur; ut iis maculis nomen meum afficiat, inspergat, quas nulla dies, nulla deinde res possit eluere, abstergere, delere. Id unum ei studium est, id consilium, id spectat unice, ut me in perpetuum infamem reddat; ut me perpetua notet infamia, ut æternæ me infamiæ tradat; ut perpetuo male audiam; ut perpetuum in infamiam abducar; æterna ut infamia flagrem, laborem; ut in sordibus infamiæ nunquam non jaceam; ut perpetuo verser in infamia. 3. Ille non parum de me detraxit,il ne m’a pas peu décrié. Infamiam non levem mihi conflavit, intulit; non levem nomini meo infamiam aspersit; laudem, si qua fuit, non parum obtrivit, imminuit; de meis laudibus non parum delibavit; laudibus non nullam obscuritatem attulit; nomini non parum offecit meo; in famam meam violentus incurrit; malevolentissimis obtrectationibus cumulum facile de laudibus meis deruit; nihil non egit, quo virtutem meam obtereret; premendo, obtrectando, crimina serendo non parum me læsit; labem non unam aspersit nomini meo;splendorem nominis inusta turpitudinis nota non parum obscuravit; non parum me notavit ignominia; nominis famam non parum læsit. 4. Timeo, ne de fama mea detrahatur,j’ai peur qu’on ne me rabaisse. Ne fama mea a malevolis laceretur; ne sinistris rumoribus per urbem differar; ne per ora hominum fœdum in modum traducar; ne fabula vulgi fiam; ne in ora vulgi perveniam, ne sinistra de me fama spargatur; ne existimatio mea sinistris hominum sermonibus deformetur; infamiæ maculis inficiatur, aspergatur, inquinetur; ne quædam probrosa nomini meo liberius dissipentur, disseminentur, jactentur. Cf.Calumnia,Fama,Obtrecto,Criminor.Usus: 1. Multum venustatis imagini diuturnitas detraxit. De suis commodis aliquem detrahere. Bona a fortuna data hominum perfidia tibi detraxit. Calamitatem alicui, damna, consuetudinem detrahere. 2. Obtrecto,ravaler,déprécier. Detrahere de aliquo, et in invidiam vocare. De honore, fama, honestate alicujus detrahere.