INTORQUĔO, es, torsi, tortum, ere, a.Brandir,lancer contre. Immitto, jacio, jaculor.Usus: Telum, calumniam intorquere in aliquem.
INTRA,A l’intérieur,dans.Syn.Inter, in interiore parte.Usus: 1. Intra muros. Hæc intra decem annos sunt gesta. 2. Minus quam necesse sit,au-dessous de. Intra modum loqui. Epulamur non modo non contra legem, sed etiam intra legem.
INTRACTĀTUS, a, um,Indompté.Usus: Equus intractatus, indomitus.
INTREMO, is, ŭi, ere, n.Trembler.Syn.Tremo.
INTRĔPĬDĒ,Sans trembler.Syn.Sine pavore, audacter, posito metu.
INTRĔPĬDUS, a, um,Intrépide.Syn.Impavidus, timore solutus. Cf.Audax.
INTRĪCO, as, avi, atum, are, a.Embarrasser,embrouiller. )( Extrico. Cf.Implico.
INTRO,A l’intérieur.Usus: Ire, ferre intro.
INTRO, as, avi, atum, are, a. et n.Entrer.Syn.Introeo, ineo, subeo, ingredior, accedo. )( Exeo.Adv.Penitus.Phras.Tu meam domum intrare ausus es?Quoi! vous osez entrer dans ma maison?Tu meas ædes accedere; tu vestigium in ædes facere; tu intro te conjicere ausus es? Tu eo pedem inferre; tu vestigium ibi ponere; eo te inferre; pedem ibi ponere ausus es? Cf.Ingredior.Usus: Intrare limen, domum, regnum. In alicujus familiaritatem intrare. Cf.Ineo.
INTRŌDŪCO, is, duxi, ductum ere, a.Introduire.Syn.Induco, facio, adduco, fingo.Usus: Consuetudinem, ambitionem in urbem introducere. Illum reprehende, qui initium introduxit. Introducere aliquem loquentem.
INTRŌDUCTĬO, ōnis, f.Introduction.Usus: Adolescentum nobilium introductiones judicibus pro præmio fuere.
INTRŎĔO, is, ĭivelīvi, ĭtum, ire, n.Entrer.Syn.Intro. )( Exeo.Adv.Honeste.Usus: In urbem, in vitam introire. Cf.Intro,Ingredior.
INTRŌFĔRO, fers, tŭli, lātum, ferre, v. anom. a.Porter dans.Usus: Lectica introferri solitus est in urbem.
INTRŎĬTŪS, ūs, m.Entrée.Syn.Aditus.Epith.Apertus, clandestinus, desertus, nocturnus, primus.Usus: 1. Ad omnes portas et introitus armatos homines opponit. 2. Ingressio, initium,commencement. Hic sit introitus defensionis.
INTRŎMITTO, is, mīsi, missum, ere, a.Introduire. )( Emitto.Usus: Limen patefactum est, ut intromissus me in lecto trucidaret.
INTRORSUMvelINTRORSUS,Au dedans,à l’intérieur.Usus: Introrsum turpis,foncièrement vicieux.
INTROSPĬCĬO, is, spexi, spectum, ere, a. et n.Regarder dans,examiner à fond.Syn.Inspicio.Adv.Penitus.Usus: Agite, inferte oculos in curiam, introspicite omnes reipublicæ partes, perspicite omnium mentes. Cf.Considero.
INTRŌVŎCO, as, avi, atum, are, a.Appeler au dedans,faire entrer.Syn.Accerso, advoco. )( Evoco.
INTRŪDO, is, trūsi, trūsum, ere, a.Pousser par force, — se,s’imposer.Usus: Ipse se inferebat, intrudebat. Cf.Implico,Interpono.
INTŬĔOR, ĕris, tŭĭtus sum, eri, d.Regarder.Syn.Video, contueor, contemplor, aspicio.Adv.Acriter, bene, paulisper, studiose.Phras.Hic mos est hominum, ut in repentinis adversisque casibus cœlum intueantur,c’est la coutume des hommes, quand il leur arrive quelque malheur, de regarder le ciel. Ut si quid præter opinionem et contra voluntatem accidit, cœlum suspiciant, aspectent; ad cœlum spectent, oculos tollant, aciem oculorum intendant. 2. Immotis oculis me intuetur,il me regarde fixement. Aciem in me intendit, exacuit, exercet; oculos in me defigit; hæret in vultu meo; oculos a vultu non movet. Cf.Aspicio.Usus: Intuebamur, nec tuendi satietas nos capere poterat. Intueri aliquid oculis, animo complecti. Animo aliquem infesto, iniquo, infenso intueri. Aliquid acriter intueri. Cf.Video.
INTŬMĔOvelINTŬMESCO, is, tŭmŭi, ere, n.S’enfler.Syn.Inflor, in tumorem convertor. Cf.Tumeo.
INTUS,Au dedans. )( Foris.Usus: Intus inclusum periculum, intus equus Trojanus.
ĬNULTUS, a, um,Impuni.Syn.Impunitus.Usus: Inultum aliquid pati, relinquere. Cf.Impunitus.
ĬNUNDO, as, avi, atum, are, n. et a.Inonder.Syn.Alluo, obruo.Phras.1. Aqua inundat late omnia,l’eau inonde au loin la plaine. Effert aqua se alveo; alveum exit; extra alveum effunditur; littora superat, transgreditur; diffunditur unda, camposque circumjectos rigat; fluctibus terram occupat; effusus super ripas amnis campos segetesque operit.Usus: Terram inundat aqua.
ĬNURBĀNĒ,Sans élégance,sans esprit.Syn.Insulse, inconcinne.
ĬNURBANUS, a, um,Incivil,grossier.Syn.Insulsus, infacetus, inhumanus, inops humanitatis, ineptus, odiosus, putidus. )( Urbanus. Cf.Ineptus.
ĬNŪRO, is, ussi, ustum, ere, a.Brûler sur,graver,imprimer;imprimer (une tache),appliquer,imposer.Syn.Infligo, imprimo.Usus: Æternas alicujus nomini maculas, famam superbiæ alicui, dolorem ossibus et cineri alicujus inurere. Censoriæ severitatis notam alicui inurere. Odium inustum penitus hominum mentibus.
ĬNŪSĬTĀTĒ,Contre l’usage.Syn.Insolenter.
ĬNŪSĬTĀTUS, a, um.Inusité.Syn.In solens, inauditus, præter consuetudinem novus. )( Usitatus.Usus: Inusitata sunt, prisca fere et vetusta, ac ab usu quotidiani sermonis intermissa. Ecquid in rebus inusitatis Græcorum more verbis etiam utamur inauditis. Cf.Insolitus,Novus.
ĬNŪTĬLIS, e, gen. com.Inutile.Syn.Ad nullam rem utilis, ad nullam partem utilis, qui nulli usui est. )( Utilis.Adv.Summe.Usus: Perniciosus et inutilis civis.
ĬNŪTĬLĬTAS, ātis, f.Inutilité;danger.Syn.Damnum.
ĬNŪTĬLĬTER,Inutilement,en vain.Syn.Frustra.Usus: Frustra aliquid proferre et inutiliter. Cf.Frustra.
INVĀDO, is, vāsi, vāsum, ere, n. et a.Attaquer,se jeter sur.Syn.Adorior, impetum facio, involo, irruo, irrumpo, peto, vim facio, incurro in aliquem, incurso, invehor.Phras.Invasit hominem terror,la frayeur s’est emparée de cet homme. Incidit terror animo hominis; incessit hominem terror; repentino terrore perculsus est. Cf.Terror.Usus: Invadere aliquem, in alicujus nomen; in prædam. Mirus hominem furor, dolor, terror invasit. Cf.Aggredior,Impetus,Adorior.
INVĂLESCO, is, lŭi, ere, n.Se fortifier.Syn.Novas vires sumo, corroboror, confirmor, firmior fio.Usus: Invaluit, potentius jam malum est quam ut sedari possit. Invaluit adeo ejus audacia, et vetustate corroborata est. Cf.Cresco.
INVĂLĒTŪDO, ĭnis, f.Indisposition,mauvaise santé.Syn.Valetudo infirma.Usus: Invaletudine tua valde commoveor et conturbor.
INVĂLĬDUS, a, um,Faible,malade.Syn.Infirmus.Usus: Invalidi milites. Cf.Debilis,Infirmus.
INVECTĬO, ōnis, f.Importation. )( Exportatio.Usus: Rerum, quibus abundamus, exportatio, quibus egemus, invectio.
INVĔHO, is, vexi, vectum, ere, a.Amener,importer.Syn.Importo.Adv.Acerbius, aperte, asperius, contumeliosius, copiose, graviter, liberius, paratius, petulanter, rhetorice, vehementius.Usus: 1. Pecuniæ in ærarium invectæ. Quemcumque casum fortuna invexerit, feram. 2. Insurgo in aliquem, objurgo,se jeter,s’emporter contre qqn. Acerbe in aliquem invehi, maledicere, insectari. Vehementius in illum nugatorem invehebat. Invehens in Catonem Cæsar. Cf.Objurgo.
INVĔNĬO, is, vēni, ventum, ire, a.Trouver.Syn.Reperio, deprehendo, pervestigo, nanciscor, excogito.Adv.Acute, plane, sapientius, subdole, versute.Phras.Plerasque artes Græci invenere,les Grecs ont inventé presque tous les arts. Græcia inventrix doctrinarum; primi artes peperere, protulere Græci; artium plerarumque cognitionem Græcia aperuit; artium incunabula plurimarum in Græcia sunt. Cf.Excogito.Usus: Facinus, astutiam, crimen, remedium, rationem invenire et comminisci. Invenio te in culpa esse.
INVENTĬO, ōnis, f.Découverte. Illa, quæ investigat occulta, inventio et excogitatio dicitur.
INVENTOR, ōris, m.Auteur.Syn.Auctor.Usus: Cicero princeps et auctor copiæ verborum, inventor, compositor, architectus.
INVENTRIX, īcis,Celle qui découvre. Inventrix et magistra legum Philosophia,la Philosophie est la mère des lois.
INVENTUM, i, n.Découverte.Epith.Probabile, necessarium, antiquis divinum.Usus: Tot artes, tot scientiæ, tot inventa. Eorum inventis et legibus omnem rempublicam constitutam habemus.
INVĔNUSTUS, a, um,Qui est sans beauté, sans grâce.Usus: Quod proposuit, explicat expedite non invenustus auctor.
INVĔRĒCUNDUS, a, um,Impudent.Syn.Impudens, non verecundus. )( Verecundus.Usus: Inverecundum animi ingenium possidet. Cf.Impudens.
INVERSĬO, ōnis, f.Ironie.Syn.Ironia.Usus: Inversio verborum.
INVERTO, is, verti, versum, ere, a.Retourner,changer.Syn.Immuto, verto, perverto.Usus: Pompeius totum nobis negotium invertit. Quam cito se invertit. Cf.Verto.
INVESTĪGĀTĬO, ōnis, f.Recherche attentive.Syn.Inquisitio, indagatio, conquisitio veri.Epith.Facilior, propria.
INVESTĪGĀTOR, ōris, m.Investigateur.Epith.Acer et diligens.Usus: Varro diligentissimus investigator antiquitatis.
INVESTĪGO, as, avi, atum, are, a.Rechercher attentivement.Syn.Exquiro, indago, scrutor, perscrutor, perquiro, persequor, vestigiis odoror.Adv.Diligentius.Usus: Perquirere, patefacere, investigare conjurationem. Cf.Indago,Quæro.
INVĔTĔRASCO, is, ere, n. et a.Item:
INVĔTĔRO, as, avi, atum, are, a.Vieillir,s’affaiblir avec le temps.Syn.Consenesco.Usus: Nihil inveterascere, nihil exstingui, nihil cadere debet eorum, in quibusbeata vita consistit. Inveteravit jam ea opinio. Macula hæc insedit, et inveteravit in nomine populi Romani. Inveterata nostra amicitia.
INVĔTĔRĀTĬO, ōnis, f.Maladie invétérée.Usus: Ut in corporibus inveteratio ægre pellitur, sic in animis perturbatio.
INVĬCEM,Tour à tour,mutuellement.Syn.Mutuo, vicissim.Usus: Totos dies eramus simul invicem.
INVICTUS, a, um,Invincible.Syn.Qui vinci non potest, inexpugnabilis, insuperabilis. )( Devictus.Usus: Quibus viris respublica invicta stat? nomen invictissimi imperatoris consecutus. Animi excelsi atque invicti magnitudo, Cf.Fortis, Facta egregia.
INVĬDENTĬA, æ, f.Sentiment de jalousie. )( Misericordia.Usus: Invidentia est ægritudo suscepta propter alterius res secundas, quæ nihil nocent invidenti. Cf.Invidia.
INVĬDEO, es, īdi, isum, ere, n.,nonnunquama.Porter envie.Syn.Alienis bonis mœreo. )( Faveo.Adv.Aperte, maxime, obscure, occulte, paululum, vehementer, valde, sane.Phras.Multi mihi invident,bien des hommes me jalousent. Sunt, quos meus in hac republ. splendor offendat, lædat, pungat, angat, sollicitet, afficiat, urat, torqueat, excruciet, gravius afficiat. Non desunt, quos mea dignitas, mea amplitudo male habeat; quibus dolori sit meus honor. Florere me dignitate, existimatione, honore; tantum honoris mihi haberi nonnulli moleste, graviter, acerbe, ægre, iniquo animo, non satis æquo animo ferunt. Angit animos quorumdam hic splendor meus; sollicitos habet quosdam hæc dignitas mea. Valde me multorum invidia exercet; multum est mihi cum invidis negotii; novi multorum animos in me malevolentia suffusos; invident multi mihi, mordent clanculum. Cf.Invidus.Usus: Alterius honori, virtuti, fortunis præstantibus et florentibus invidere.
INVĬDĬA, æ, f.Jalousie,envie;haine,malveillance.Syn.Malevolentia, offensio.Epith.Aliena, communis, detestanda, falsa, imbecilla, iniquissima, inveterata, justissima, magna, par, popularis, recens, senatoria, singularis, summa, tribunitia, vehemens.Phras.1. Invidiam alicui conflare,rendre quelqu’un odieux. Invidiam alicui concitare, commovere, facere, parare; in invidiam rapere, vocare, adducere; invidiam facti conferre in alterum; invidia gratiæ externæ onerare aliquem; lacerare invidia clarissimum quemque; invidiæ mactare. 2. Invidiam incurri,on a excité contre moi l’envie. In invidiam veni; invidiam subii; in invidiam adductus sum; invidiam contraxi. 3. In invidia sum apud omnes,tout le monde me jalouse. Invidiam omnem omnium habeo, sustineo; in invidia sum; ex invidia laboro; invidia premor, flagro, conflagro, ardeo aliena. Invidia sum præcipua inter omnes. Cf.Odiosus,Invidiosus,Odium. 4. Modestia invidiam lenit,la modération empêche l’envie. Invidiam modestia sedat, comprimit, restinguit, exstinguit; modesta vivendi ratio multum de invidia opum deonerat; invidiam levat, liberat; efficit, ut invidia ponatur, deponatur, decedat; ut invidiæ quasi sanguis mittatur.Usus: Invidiam alicui conflare. Invidiam augere, inflammare,exciter l’envie. Invidiam a se transferre,écarter de soi l’envie. Aliena splendere invidia,s’élever en calomniant les autres. Disrumpi, æstuare invidia,crever de dépit.
INVĬDĬŎLA, æ, f.Petite jalousie.Usus: Nescio, quid inter eos invidiolæ exortum est.
INVĬDĬŌSĒ,Par jalousie,par haine.Syn.Odiose.Usus: Invidiose aliquem criminari.
INVĬDĬŌSUS, a, um,Qui excite l’envie.Syn.Odiosus, invisus, invidiam habens.Phras.1. Invidiosa est ea dignitas,cette dignité excite l’envie. Magnam habet ea dignitas invidiam; multorum luminibus officit; multorum luminibus obstruit ea fortunæ meæ amplitudo; invidiæ est; in invidia est ea dignitatis amplitudo; urit animos multorum dignitatis ista species. Cf.Invideo. 2. Invidiosus est multisque invisus,il est haï de tous. In summam plurimorum invidiam incidit; nulla fruitur hominum benevolentia; premitur odio multorum; in odio, in invidia est apud multos; pauci sunt, qui illi faveant; qui bene sint in illum animati; qui bene de illo existiment. Cf.Odiosus,Invisus.Usus: Invidiosæ possessiones. Erit hoc tibi invidiosum. Aliquis invidiosus, ac multis offensus.
INVĬDUS, a, um,Envieux,jaloux.Syn.Obtrectator, niger, malevolus, lividus, iniquus, maledicus, inimicus, alienis bonis mœrens.Phras.Multi sunt tibi invidi,bien des gens sont jaloux de vous. Multi sunt tuæ laudis inimici; multos habes obtrectatores malevolentissimos; multorum de te minus commodi sermones a malevolentia profecti volitant, lacerant te, famamque tuam invidi non pauci; magna invidiæ pestis tibi imminet, in te conflata est. 2. Nunquam desunt invidi,jamais les envieux ne manquent. Nunquam desunt pestes quædam hominum aliena laude dolentium, alienis bonis mœrentium; ubique incurras in homines malevolos, lividos, et ad criminationem expeditos. Quis est, quem nulla unquam attigit invidia? qui invidiam non experiatur? quem non mordeat aliorum invidentia? Cf.Invideo,Invidia.
INVĬGĬLO, as, avi, atum, are, n.Veiller à.Syn.Cum cura et sollicitudine vigilo.Phras.Scito me quieti publicæ invigilare,sachez que je veille au repos de la république. Scito, me in speculis esse; in specula collocatum, constitutum; scito, mihi quietempublicam curæ esse; meæ curæ ac vigilantiæ esse demandatum excubare; me animo; curas meas omnes, consilia, cogitationes in tuenda quiete publica evigilare. Cf.Sollicitus.
INVĬŎLĀTĒ,Inviolablement.Syn.Integre, incorrupte.
INVĬŎLĀTŬS, a, um,Inviolable;sacré,respecté.Syn.Integer, incorruptus. )( Violatus.Usus: Inviolata stabit vestra amicitia.
INVĪSO, is, i, um, ere, a.Visiter.Syn.Viso, visito.Usus: Sæpius dominam nostram invisas, rogo. Cf.Viso.
INVĬSUS, a, um,Odieux,haï,détesté.Syn.Odiosus, quem æquo animo videre, ferre, intueri non possumus; qui in odio est apud aliquem.Usus: Quo quis callidor et versutior, hoc invisior et suspectior est. Cf.Odiosus.
INVĪTĀMENTUM, i, n.Attrait,charme.Syn.Invitatio, incitamentum.Epith.Multum.Usus: Multa habet invitamenta urbis et fori. Invitamentum afferre. Cf.Illecebra.
INVĪTĀTĬO, ōnis, f.Invitation.Epith.Crebra, liberalis.Usus: Invitationes, adventusque nostrorum hominum.
INVĪTĀTŬS, ūs, m. (à l’abl. sing.).Invitation.Syn.Invitatio.Usus: Primo mea sponte, deinde invitatu tuo hoc egi.
INVĪTĒ,Non volontiers,malgré soi.Syn.Repugnanter, invito.
INVĪTO, as, avi, atum, are, a.Inviter.Syn.Voco, allicio. )( Deterreo, dehortor.Adv.Aliquoties, benigne, honorificentissime, liberaliter, magnopere, passim, publice, studiose, valde, vulgo.Phras.Ad cœnam me invitavit,il m’a invité à dîner. Ad cœnam me devocavit; adhibuit ad convivium; convivam sibi esse me voluit; vocatu ejus cœnandum mihi erat apud illum; ad cœnam me vocavit; cœnam dedit; cœna me accepit.Usus: Tu invita mulieres, ego vires accivero. Quis est, qui eum tecto domoque non invitet? Invitare aliquem, et allicere præmiis ad agendum aliquid. Gloria invitari ad magna audenda. Cf.Voco.
INVĪTUS, a, um,Qui agit à contre-cœur,malgré soi.Syn.Non libenter, rogatus, recusans, tergiversatus, contra voluntatem, repugnans, repugnanter, coactus, dolens, perinvitus.Phras.1. Invitus illum adii,c’est malgré moi que je suis allé le trouver. Cum magna mea molestia illum compellavi; adversante et repugnante natura; contra voluntatem meam; cunctabundus, diuque reluctans, ac tergiversatus; prope resistens ad eum pertractus fui; ingratiis et coactus ad illum attrahendus fui. 2. Quanquam invitus, munus tamen in republica suscepi,malgré moi, j’ai accepté une charge dans la république. Quanquam gravatus, accessi tamen ad rempublicam; quanquam abhorrerem reipublicæ tractationem, quanquam mihi nihil inimicius, nihil molestius forensi illo strepitu, tamen, ingratiis licet meis, in has quotidianas dimicationes me obtuli; non sine aliqua molestia et resistenti similis dignitatem eam admisi; commovebat equidem oblato eo honore, onusque impositum fremens mœrensque accepi; extorquendum erat invito, atque ingratiis, ut honorem eum admitterem; prope resistenti munus id injunctum est; ad honoris ejus insignia frontem cum adducerem, vultum averterem, jugum tamen ad extremum, quanquam invitus, recepi. Cf.Abhorreo,Nolo.Usus: Invitus, per vim et imperium feci. Sapiens nihil facit invitus, dolens, coactus. Eæ molestiæ, dudum enim circumrodo, invito devorandæ sunt.
INVĬUS, a, um,Inaccessible,inabordable. )( Pervius.Usus: Invii saltus.
INVŎCO, as, avi, atum, are, a.Appeler,invoquer.Syn.Imploro.Usus: Lucinam in pariendo invocant. Sociorum subsidium invocare. Cf.Imploro.
INVŎLĀTŬS, ūs, m. (à l’abl. sing.).Vol.Syn.Volatus avium.
INVŎLO, as, avi, atum, are, a.Se jeter sur,attaquer qqn.Syn.Invado.Usus: Involare in aliena. Cf.Impetus.
INVŎLUCRUM, i, n.Enveloppe.Syn.Integumentum.Epith.Involucra multa.Usus: Multis simulationum involucris tegitur, et quasi velis quibusdam obtenditur hominis natura. Clypei involucrum.
INVOLVŌ, is, vi, vŏlūtum, ere, a.Envelopper.Syn.Circumplico. )( Evolvo.Usus: Litteris me involvo. Virtute sua se involvere. Occulta, involuta, latentia aperire. Videbam pacis nomine involutum fore bellum.
INVULNĔRĀTŬS, a, um,Qui n’a reçu aucune blessure.Syn.Integer, inviolatus. )( Vulneratus.
IPSE, a, um,Même;ce,cet;lui-même. )( Alter.Usus: Illo ipso tempore. Ille ipse Cæsar. Decem ipsos dies ibi fui. Istud ipsum miserrimum puto. Hoc quid sit, per se ipsum non video, sed ex sequentibus.
ĪRA, æ, f.Colère.Syn.Iracundia, indignatio; stomachus, excandescentia.Epith.Acerbior, inveterata, naturalis, recens.Phras.1. Atrox calumnia ad iram me concitavit,cette atroce calomnie m’a mis en colère. Bilem mihi movit, commovit, concivit; ad iracundiam me adduxit; stomachum mihi movit; stomachum mihi fecit; ad iram me impulit, induxit, incitavit; calumniæ indignitas movit animum, iram mihi movit, animum vehementer sollicitavit, accendit; animum exasperavit, odium exacerbavit, irritavit; iram provocavit; animum indignatione accendit atrocis calumniæ injuria, ira me implevit; iram exacuit, stomacho fuit atrocis calumniæ indignitas. 2. Gravem iram concepi,je mesuis mis fort en colère. Iram imbibi vehementem et acerbam; ira animum cepit; ingentem molem irarum alto ex animo ciebam; exarsi graviter iracundia; excandui; stomachabar, commovebar vehementius; exarsi iracundia et stomacho; ingentes jam dudum iras in pectore volvebam; ira repente efferbui. Cf.Irascor. 3. Iram suam in aliquem effundere,accabler qqn du poids de sa colère. Vertere iram in aliquem, factis simul dictisque odium explere; iracundiæ in aliquem indulgere; iracundiam exercere; iracundiæ servire, obsequi, parere; iram odiumque profundere in aliquem; omne virus acerbitatis in aliquem evomere, effundere; stomachum in aliquem erumpere, fremere, sævire, furere, nec iræ modum reperire. 4. Ira jam deficit,sa colère se calme. Defervescit ira, remittit, decedit, abscedit; mollitur ira; deflagrat paulatim; animorum ille ardor residet; ira cadit. 5. Iram deposuit, il n’est plus en colère. Iracundiam omisit, demisit; iram repressit, sedavit, coercuit, continuit; iram expedivit; missam fecit; ex animo ejecit. 6. Iram sedavit,il a apaisé sa colère. Leniter permulsit iram; iras lenivit; iracundiæ faces exstinxit; impetum animi delinivit; ardorem animi compressit.Usus: Ira est libido puniendi ejus, qui videatur læsisse injuria, cum qua nihil recte, aut considerate fieri potest. Facere aliquid per iram. Iram gerere, concire, evomere. Ira incendi, ardere. Orta est inter illos ira. Ira decessit.
ĪRĀCUNDĒ,Avec colère.Syn.Per iram, cum iracundia, cum stomacho. )( Leniter, quiete.Usus: Vehementer ago, non iracunde. Iracunde et intemperanter facere.
ĪRĀCUNDĬA, æ, f.Penchant à la colère,colère.Syn.Ira, acerbitas quædam naturæ et rabies. )( Lenitas.Epith.Bellatrix, effervescens, gladiatoria, gravior, inimica, injusta, justa, præsens, vehemens, utilis.Usus: Aliquem ad iracundiam adducere,mettre qqn en colère. Iracundia et stomacho effervescere, efferri, inflammari, ardere, furere,être enflammé par la colère. Iracundiam exercere; iracundiæ servire, obsequi, parere,céder à la colère. Iracundiæ resistere,résister à la colère. Iracundiam continere,contenir sa colère. Iracundiam omittere, dimittere,éviter la colère. Iracundiam sedare,se calmer.
ĪRĂCUNDUS, a, um,Qui se met facilement en colère,irascible.Syn.Qui facile et cito irascitur, proclivis ad iram, irritabilis.Phras.1. Natura iracundus est,il est naturellement irascible. Animi quodam impetu dolori fere et iracundiæ paret; summa est naturæ acerbitate; nullum animo spatium dat, nec indignationem intra se premit, aut continet, sed ira ac cupiditate, pessimis consultoribus, grassatur; ingenio præceps in iram est; ægritudinem animi non facile dissimulat; præcipitis in iram animi est; iræ potens non est; iram nec premere novit, nec tenere; iracundia illi præfervida; natura præceps in iram; iram in promptu gerit; natura stomachosior est, et facile excandescit. Cf.Ira. 2. Natura non adeo iracundus sum,je ne suis pas naturellement très irascible. Non adeo pronus, propensus ad iram sum; iræ non admodum deditus sum; juris in me parum habet ira; non admodum inclino, propendeo ad iram, ira mihi minime dominatur; alienus, remotus, intactus ab ira sum; animus is est meus, in quo nulla pars iracundiæ locum habeat, resideat.Usus: Morosi, anxii, iracundi et difficiles senes sunt. Iracundus est factus.
ĪRASCOR, ĕris, rātus sum, asci, d.S’irriter,se fâcher.Syn.Incendor; ira incendor, iratus fio; succenseo; animo incitor, excandesco, stomacho et iracundia excandescoveleffervesco.Adv.Admodum, facile, furenter, justius, occulte, omnino, temere.Phras.1. Non facile irascor amicis,je ne me mets pas facilement en colère contre mes amis. Non temere excandesco, commoveor, animo incitor, tametsi læsus ab amicis. Non facile indignatio oboritur, indignatione non facile accendor, non facile stomacho effervesco, iram gero in amicos; etiam in stomacho ridere soleo. 2. Irascor etiamnum,je suis encore en colère. Iracundias adhuc recentes habeo; ira etiamnum, et tacita indignatio animum stimulant; necdum ira resedit; nondum ira mihi cecidit; nondum deflagrarunt conceptæ in hominem iræ; frustra indignationem premo; frustra animi ægritudinem dissimulo; clausæ etiamnum aures sunt obstrepente ira; nondum rabies consedit; suis adhuc ardet ignibus concepta indignatio. Ardet adhuc ira et dolore animus; erumpere adhuc ira gestit et in nefarium hominis caput effundi; non mediocri etiamnum incedo iratus iracundia; adhuc totus in fermento sum. 3. En, ut irascitur homo improbus!Voyez, comme ce drôle se fâche!En, ut ira implacabilis implicat animum; en, ut in rabiem ira degenerat; ut exardescit homo improbus iracundia! quam commotus, quam incensus est! ut ira inflammatus est, ut excandescit, ut furit, ut stomachatur! En, quis furor hominem invasit! qua ira, quo furore percitus, quam irato animo, quam percito agit omnia! En, quæ hominem intemperies agitat! Vide, ut stomacho effervescat; ut iracundia efferatur, inflammetur, ardeat, excandescat! ut vultum adducat, supercilia contrahat, ut scintillet oculis, spumet ore, rabiem furoremque toto pectore anhelet? En quas animo iras ingentes concipiat! ut ira ac dolore confusus, præceps amentia feratur! ut bile turgeat ac intumescat! ut iram animo capere vix possit!Usus: Peripatetici virum negant esse, qui nesciat irasci.
ĪRĀTUS, a, um,Irrité.Syn.Incensus,ira incensus; iracundia percitus, incitatus, inflammatus; in aliquem infestus, infensus; qui animo alieno et averso est ab aliquo. )( Propitius.Adv.Dissimulanter, merito.Phras.Illud iratus dixit,il a parlé étant en colère. Ira incensus; animo irato et percito; incensus odio; iracundiæ permittens dominatum animi; ira flagrans, occæcatus, tumens; impotens iræ in eas contumelias erupit; irarum plenus; ira infensus; efferatus odio; ira motus, victus, percitus; ardens ira; furens, inflammatus ira; accensus ira tam inclementer locutus est; elatus iracundia sic stomachum erupit.Usus: Irati proprium est cupere, a quo læsus videatur, ei quam maximum dolorem inurere. Iratum proprie dicimus, exisse de potestate. Cf.Ira,Irascor.
ĪRŌNĬA, æ, f.Ironie.Syn.Inversio, dissimulatio, dissimulantia.Usus: Licenter usus est dissimulatione, quam ironiam Græci vocant.
IRRAUCĔO, es, ausi, ere, n.S’enrouer.Syn.Raucus fio.Usus: Æsopus, si paulum irrauserit, ridetur.
IRRĔPĂRĀBĬLIS, e, gen. com.Irréparable.Usus: Tempus irreparabile.
IRRĒPO, is, psi, ere, n.Ramper vers;se glisser,s’insinuer.Syn.Adrepo, obrepo, influo, illabor.Usus: In gratiam, familiaritatem, in sensus alterius, in testamenta irrepere. Credulitas in optimi cujusque mentem facile irrepit.
IRRĒTĬO, is, īvivelĭi, ītum, ire, a.Embarrasser;captiver.Syn.Implico, illaqueo, impedio laqueis.Usus: His se erratis irretiit ætate improvida. Disputationum laqueis aliquem irretire. Irretitus odio bonorum omnium. Adolescentulos illecebris corruptelarum irretire. Cf.Implico.
IRRĔTORTUS, a, um,Qu’on ne détourne pas.Syn.Rectus.Usus: Oculo irretorto aliquem spectare.
IRRĔVŎCĀBĬLIS, e, gen. com.Qu’on ne peut rappeler.Usus: Ætas irrevocabilis.
IRRĪDĔO, es, rīsi, rīsum, ere, n. et a.Se moquer.Syn.Derideo, rideo.Adv.Facete, turpiter, maxime.Phras.1. Hominem irrident omnes,tous se moquent de cet homme. Est ejusmodi, quem omnes per risum ac jocum contemnant; cujus levitati ac imprudentiæ illudant omnes; quem pueri sectentur, et derideant; qui irrisionibus omnium sit subjectus; qui ludibrium sit cæterorum; qui ludibrio sit omnibus; quem omnes eludant, ludificentur; qui in ora hominum pro ludibrio abeat; quem omnes ludibrio habeant; qui risui sit omnibus; qui omnibus civibus spectaculo sit; per ora hominum traducatur; cui convitium facere, quem ludibrio lædere, in quem ea dicere, quibus totus explodatur, impune quisque audeat; qui ostentui, deridiculo sit omnibus; quem pro ridiculo ac delectamento habeant cæteri: omnes illum idoneum arbitrantur, quem ludos faciant; quem albis dentibus derideant; quem deridendum propinent; quem deridiculi gratia indignis modis ludificent. 2. Ille ipse præbet ansam irridendi sui,il prête lui-même le flanc à la moquerie. Sese ipse deridendum propinat; risui, ludibrio sibilisque aliorum os præbet, sese offert, objicit.Usus: Irridens insontes, olim vicissim irridebitur. Cf.Explodo.
IRRĬGĀTĬO, ōnis, f.Irrigation.Usus: Agrorum irrigationes.
IRRĬGO, as, avi, atum, are, a.Arroser.Syn.Rigo.Usus: Ægyptum Nilus irrigat.
IRRĬGŬUS, a, um,Arrosé.Syn.Quod facile irrigari potest.Usus: Hortus irriguus.
IRRĪSĬO, ōnis, f.Moquerie.Syn.Ludibrium.Usus: Cum irrisione audientium imitari militem gloriosum.
IRRĪSOR, ōris,Moqueur.Usus: Irrisores orationis.
IRRĪTĀBĬLIS, e, gen. com.Irritable,susceptible.Syn.Iracundus, qui facile irritatur, et accenditur.
IRRĪTĀMENTUM, i, n.Stimulant,aiguillon.Usus: Certaminum irritamentum.
IRRĪTĀTĬO, ōnis, f.Stimulant.Usus: Animorum irritatio.
IRRĪTO, as, avi, atum, are, a.Irriter,aigrir;exciter.Usus: Irritare et lacessere aliquem. Cf.Excito.
IRRĬTUS, a, um,Sans effet,inutile,vain,stérile.Syn.Vanus, inanis. )( Ratus.Phras.1. Irritus fuit omnis labor meus,tout mon travail a été inutile. Quæ gesseram, concidere omnia; ad nihilum recidere; ad irritum cecidere; vana atque irrita evasere. Labor meus omnis in irritum redactus est. 2. Spes irrita fuit,cette espérance a été vaine. Incisa spes erat; spes erat in irritum redacta, ad irritum spes cecidit; spes ea luxuriaverat, et vana evaserat; vana atque irrita ea spes fuit. 3. Acta mea irrita declaravit senatus,le sénat a annulé tous mes actes. Acta mea senatus rescidit, irrita fecit, irrita esse jussit, sustulit, radicitus evellit, dissolvit, infirmavit, labefactavit, evertit, subvertit. Cf.Frustra, Labor inanis.Usus: Irritum et infectum facere aliquid. Testamentum irritum.
IRRŎGĀTĬO, ōnis, f.Condamnation.Usus: Irrogatio mulctæ.
IRRŎGO, as, avi, atum, are, a.Imposer,infliger,decréter.Syn.Legem fero, constituo.Usus: Irrogare leges, pœnas, mulctam.
IRRUMPO, is, rūpi, ruptum, ere, n. et a.Se précipiter sur,attaquer.Syn.Irruo, invado. )( Erumpo.Adv.Æquabiliter, temere, cursim; derepente, effrenatius, extrinsecus, improviso.Phras.Irrumpere in latus hostium,attaquer l’ennemi en flanc. Incornua impressionem facere, irruptionem facere; impetum, vim facere; irrumpere cornua; permittere se in medios hostium cuneos; incursu petere; impetu oppugnare nuda peditatu cornua, incursionem in dextrum latus facere. Cf.Impetus.Usus: Hostis in castra irrupit. Invidi in meas fortunas irrupere. Cf.Impressio.
IRRŬO, is, ŭi, ere, n.,nonnunquama.Se jeter sur;attaquer.Syn.Impetum in aliquem facio, invado, in aliquem me permitto, irrumpo.Usus: In alienas possessiones irruit. Cf.Impetus,Adorior,Invado.
IRRUPTĬO, ōnis,Irruption.Syn.Incursio. )( Eruptio.Usus: Irruptionem facere. Cf.Irrumpo.
IS, ĕa, id,Ce,cet.Syn.Ille, talis.Usus: Is tu vir es; neque enim is eras, qui, etc.
ISTE, a, ud,Celui-ci,celle-ci.Usus: Atque ego ex istis sæpe audivi.
ISTHIC,Ici,là, (sans mouv.).Usus: Ubi malis esse, quam isthic?
ISTHINC,D’ici,de ce côté.Usus: Qui isthinc veniunt.
ISTĬUSMŎDI,De cette manière,de cette sorte.Usus: Delectantur disputationibus istiusmodi.
ISTHUC,Là (avec mouv.).Syn.Istud.Usus: Idem isthuc dicunt, quod dictum a te est.
ĬTA,Ainsi.Syn.Sic, ita enimvero, præclare, certe, sicut dicis, dici aliter non potest, vero quidem, admodum, ut maxime, næ, profecto.Usus: 1. Ita est; ita censeo. 2. Valde,fort,très. Simulacra quidem præclara, sed non ita antiqua. 3. Adeo,tellement,ainsi. O Dave, itane contemnor abs te!
ĬTĂQUE,C’est pourquoi.Syn.Idcirco, quam ob rem.Usus: Itaque ex me quærunt.
ĬTEM,De même,pareillement.Syn.Similiter, etiam, quoque, non minus.Usus: 1. Solis defectiones itemque lunæ. 2. Ita, sic,comme. Fecisti item, uti prædones solent. Si e meo capite natus sis item, ut aiunt Minervam. 3. Vicissim,à mon tour. Tu meas epistolas concerpito, ego item tuas.
ĬTER, ĭtĭnĕris, n.Route,chemin.Epith.Alienum, devium, difficillimum, festivum, flexuosum, gloriosum, ineptum, longum, medium, molestum, necessarium, nefarium, reliquum, simplex, solemne, subitum, totum, tritum, tutum, verum,Phras.1. Iter aliquo suscipere,faire route pour quelque endroit. iter aliquo apparare, suscipere, petere, habere, ingredi, facere, dirigere, convertere, maturare; itineri se committere; committere se viæ; in viam se dare; iter aggredi. Cf.Proficiscor. 2. Iter prosequi,continuer son chemin. Pergere iter cœptum; iter insistere; cursum perseverare,seuexsequi; iter conficere. 3. Iter suum suspendere,s’arrêter. Iter supprimere; profectionis consilium abjicere, omittere, dimittere; itinere desistere. 4. Iter molestum habui,avoir une route ennuyeuse. Iter conficiebam æstuosa et pulverulenta via; profectio ea fuit, in qua et luctandum mihi cum tenacissimo sabulo et vestigiis cedente, et cum via inepta, qua ægre moliuntur pedes. Iter parum commode explicui, iniquitate locorum viæ errores ubique implicante. 5. Romam iter mihi faciendum est,il me faut aller à Rome. Roma mihi terrestri itinere petenda est; longum iter graveque instat. Italia percursanda, emetienda, peragranda. Romam terrestri itinere contendendum est. Romam iter suscipiendum, pedibusque conficiendum. Cf.Proficiscor.Usus: Iter gubernare,diriger un voyage. Iter equo, pedibus conficere,voyager à pied, à cheval. Iter alio flectere,se détourner de sa route. Iter impedire, intercludere,empêcher un voyage. Iter belle processit,le voyage fut heureux.
ĬTĔRĀTĬO, ōnis, f.Répétition.Syn.Geminatio, repetitio, redintegratio.
ĬTĔRO, as, avi, atum, are, a.Faire une seconde fois,répéter.Syn.Gemino, repeto, duplico.Usus: Verbum iterare.
ĬTĔRUM,De nouveau.Syn.Rursum.Phras.Dicta iterum dicenda fuere,je dus répéter mes paroles. Locus ille de integro retractandus fuit; ad prius dicta redeundum mihi erat; eodem devolvi oratio debebat; ad priora reverti; priora recolere debebam; decurso jam spatio, tanquam a meta ad carceres revocanda erat oratio; novus mihi renascebatur labor; novus erat de integro exsudandus labor, et quæ dixeram, repetenda. Cf.Repeto.Usus: Iterum atque iterum te rogo. Iterum ac tertium consul.
ĬTĬDEM,De la même manière,semblablement.Syn.Similiter, pariter, item.Usus: Vinctus itidem a Saturno filius. Cf.Item.
ĬTĬO, ōnis, f.Action d’aller.Syn.Iter, itus, incessus.Usus: De obviam itione faciam, ut suades. Illi domum itio concessa est ac data. Crebræ itiones,allées et venues.
ITO, as, are, n.Aller souvent.Syn.Frequenter eo.Usus: Ad cænas itare.
ITŬS, ūs,Marche.Syn.Itio.Usus: Quis noster itus, incessus, vultus?