[Inhoud]24.Bij den Magistraat.Perkâra âpa yang diperkârakăn sekârang? Perkâra-apiun kah?Welk zaak wordt heden afgedaan? Een opiumzaak?Tidaq, itu sudah putus.Neen, die is al beslist.Perkâra peñcûrian yang belom.De diefstalzaak nog niet (is ’t welke nog niet).Siâpa yang didaqwa?Wie is aangeklaagd?Si Umar, dipanggil ôrang Paq Idris.ZekereUmar, bijgenaamdPaq Idris(genoemd door de menschenP. I.).Berâpa ôrang saksi-ña?Hoeveel getuigen zijn er?Yang sâya tâu, tuan: tiga[67]ôrang nâik saksi dalăm perkâri itu.Die ik weet, mijnheer, zijn[67]drie getuigen in de zaak (drie menschen stijgen, komen „op” als g.).Sâya arăp bôleh sampay katerangan-ña. Terlâlu susah kâlaw kûrang terang perkâra ini pula, karena Si Umar itu cerediq sekâli: sudah berâpa kâli didaqwa, kemudian lepas pula dia, sebab t’âda katerangan!Ik hoop, dat er genoeg bewijzen zijn. ’t Zou erg lastig zijn, als deze zaak weer niet bewezen kon worden (niet voldoende helder was); want dieUmaris erg leep: hoeveel maal is hij reeds aangeklaagd, en dan kwam hij weer vrij, omdat er geen bewijzen waren.Kâtâ-ña dia ditekăn ôrang sâja; tetapi sabetul ña dia bangsat benăr.Hij zegt, dat hij alleen maar valsch beschuldigd is (gedrukt door de menschen); maar inderdaad is hij een rechte schelm.Kâlaw ñâta sâlah-ña sekârang, sâya kenakăn hukuman kerjâ tiga bulan.Als nu zijn schuld gebleken (duidelijk) is, zal ik drie maanden tenarbeidstelling geven (treffen met drie m. t.)Itu âda ôrang endaq mengadăp tuan Pètor1bârang-kâli membâwa katerangan.Daar is iemand, die vóor u wil verschijnen (of: u wil spreken), misschien brengt hij aanwijzingen (inlichtingen).Sûruh masuq, upas.Laat hem binnenkomen, oppasser.Tâbiq, tuan, bagitu bâñaq deri kaki tuan sampay kepâla, sâya endaq nâik saksi dalăm perkâra Paq Idris, tuan.Ik vraag u wel excuus, mijnheer (lett. excuus zooveel van uw voeten tot uw hoofd), ik wil als getuige optreden in de zaak vanPaq Idris, mijnheer.Bâik lah. Siâpa nâmâ-mu?Goed. Hoe heet je?Nâma sâyaUnus, tuan.Ik heetUnus, mijnheer.Berumah di mâna, pekerjâänmu âpa?Waar woon je, wat doe je voor de kost (wat is je werk)?Sâya berumah di Kampung Limaw, tuan; pekerjâän sâya berlâdang.Ik woon inKampung-Limaw, mijnheer, mijn beroep is landbouwer (mijn werk landbouwen).Berâpa umur-mu?Hoe oud ben je (Hoeveel is je leeftijd)?[68]Kîra-kîra tiga-puluh tâun, tuan.Zoo wat dertig jaar, mijnheer.Mâna bôleh! Umur-mu empat puluh sekûrang-kûrang-ña. Sudah.Hoe kan dat? Je bent op zijn minst veertig jaar. Goed (afgeloopen).Kaw tâu âpa kah tentang perkâra itu?Wat weet je aangaande die zaak?Paq Idris mengaku sâma sâya dia bermalăm di luar rumah-ña pâda malăm jumaät yang sudah ini. Ta bôleh bersangkal lâgi: dia sapekat dăngăn Berâhim.Paq Idrisbekende mij, dat hij buitenshuis geslapen had op den nacht voor afgeloopen Vrijdag. Hij kan ’t niet meer ontkennen, hij is ’t metBrahimeens.Sungguh kah itu?Is dat stellig?Sungguh mati, tuan. Berâni betâroh.Zoo waar als ik leef (ik mag sterven als’t nietwaar is), mijnheer. Ik durf er om te wedden.Berâni bersumpah kah?Durf je te zweren.Berâni, tuan.Jawel (durf), mijnheer.Jûru-tulis, sûruh dia bersumpah. Sudah kah terima sumpah-ña?Schrijver, laat hem zweren. Heb je zijn eed afgenomen (ontvangen)?Sudah, tuan. Pengakuan-ña sâya tulis di daftar.Jawel (reeds), mijnheer. Zijn bekentenis heb ik in ’t register geschreven.Daftar-perkâra-pulisi sudah kah?Is het register der politiezaken af?Sudah, tuan. Sudah sâya sâlin. Bôleh tuan priksa: bersâmâän semuâ-ña, t’âda yang bersâlâhan.Jawel (reeds) mijnheer. Ik heb het al overgeschreven. U kan het nazien: alles komt (komt overeen, d. w. z. met het origineel), niets wijkt af.Perkâra yang ditangguhkăn itu jangan masuqkăn di daftar.Die uitgestelde zaak moet je niet in ’t register opnemen (indoen).Itu endaq lah dimasuqkăn pâda bulan di muka ini, bila sudah âda keputusan-ña.Die moet komende maand ingeschreven worden, als er al een beslissing genomen is.Perkâra-dendâ itu jangan lupa, hal perkelâjan; maki-maki.Vergeet die boetezaak niet, ter zake van een vechtpartij; beleedigingen (schelden).Ingăt: dendâ yang bôleh sâya kenakăn itu salebih-lebih-ña sa-râtus rupiah ganti-ña tutup tiga-puluh-dua âri[69]lâmâ-ña; hukuman kerjâ pun sampay tiga bulan.Denk er aan: de boete die ik op mag leggen is hoogstens (op zijn meest) honderd gulden, te vervangen door twee en[69]dertig dagen gevangenis; en tenarbeidsstelling tot drie maanden.Mêmang, tuan, âtûran-ña bagitu: sâya hafalkăn semuâ-ña.Natuurlijk, mijnheer, het reglement is zoo: ik heb alles van buiten geleerd.Sudah kah kaw sita segâla ôrang yang termasuq dalăm perkâra peñcûrian itu?Heb je al de menschen al opgeroepen, die betrokken zijn in die diefstalzaak?Sudah tuan, sâya beri tâu dăngăn sûrat, saperti biâsa.Jawel (reeds), mijnheer, ik heb schriftelijk (met een brief) kennis gegeven, zooals gewoonlijk.Âda kah kaw ingăt nâma segâla permâinan-judi yang dilârang?Herinner je je soms de namen van al de dobbelspelen, die verboden zijn?Bârang-siâpa melanggar ătûran itu kenâ dendâ; kâlaw tidaq bâyar, mâka masuq peñjâra (buï).Al wie dat reglement overschrijdt krijgt (wordt getroffen) een boete; als hij die niet betaalt, gaat hij in de gevangenis.Hukuman sapu-pantat sudah ditidaqkăn (ditiâdakăn), melâinkăn ôrang yang sudah kenâ hukuman itu bôleh disapu pantat-ña, jâdi tambâhan hukuman-ña.De rotan-straf (lett het achterste strijken) is afgeschaft, alleen die reeds veroordeeld zijn (getroffen door vonnis) mogen de rotan-straf ondergaan, als (wordt) vermeerdering van straf.Perkâra-bunuh tidaq bôleh diputuskăn di sini; hukuman-ña kerjâ-paksa dăngăn buang deri negri.Zaken van doodslag (moord) mogen hier niet afgedaan worden; de straf ervoor is dwangarbeid met verbanning (wegwerpen uit het land).Bunuh dăngăn sehâja.Manslag met opzet.Bunuh dăngăn tersâlah.Doodslag bij ongeluk.Keñâtâän yang sah.Geldige (wettige) bewijzen.Kâbar-angin.Losse geruchten.Katerangan.Bewijzen, aanwijzingen.Kerjâ-paksa dăngăn rantay.Dwangarbeid in (lett. met) de ketting.Tidaq dăngăn rantay2.Dwangarbeid buiten (zonder) de ketting.[70]Ôrang-rantay.Dwangarbeider in de ketting, kettingganger.Perkâra-utang itu sudah diselesaykăn, dimaslahatkăn.Die schuldzaak is al beslecht, in der minne geschikt.1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑
[Inhoud]24.Bij den Magistraat.Perkâra âpa yang diperkârakăn sekârang? Perkâra-apiun kah?Welk zaak wordt heden afgedaan? Een opiumzaak?Tidaq, itu sudah putus.Neen, die is al beslist.Perkâra peñcûrian yang belom.De diefstalzaak nog niet (is ’t welke nog niet).Siâpa yang didaqwa?Wie is aangeklaagd?Si Umar, dipanggil ôrang Paq Idris.ZekereUmar, bijgenaamdPaq Idris(genoemd door de menschenP. I.).Berâpa ôrang saksi-ña?Hoeveel getuigen zijn er?Yang sâya tâu, tuan: tiga[67]ôrang nâik saksi dalăm perkâri itu.Die ik weet, mijnheer, zijn[67]drie getuigen in de zaak (drie menschen stijgen, komen „op” als g.).Sâya arăp bôleh sampay katerangan-ña. Terlâlu susah kâlaw kûrang terang perkâra ini pula, karena Si Umar itu cerediq sekâli: sudah berâpa kâli didaqwa, kemudian lepas pula dia, sebab t’âda katerangan!Ik hoop, dat er genoeg bewijzen zijn. ’t Zou erg lastig zijn, als deze zaak weer niet bewezen kon worden (niet voldoende helder was); want dieUmaris erg leep: hoeveel maal is hij reeds aangeklaagd, en dan kwam hij weer vrij, omdat er geen bewijzen waren.Kâtâ-ña dia ditekăn ôrang sâja; tetapi sabetul ña dia bangsat benăr.Hij zegt, dat hij alleen maar valsch beschuldigd is (gedrukt door de menschen); maar inderdaad is hij een rechte schelm.Kâlaw ñâta sâlah-ña sekârang, sâya kenakăn hukuman kerjâ tiga bulan.Als nu zijn schuld gebleken (duidelijk) is, zal ik drie maanden tenarbeidstelling geven (treffen met drie m. t.)Itu âda ôrang endaq mengadăp tuan Pètor1bârang-kâli membâwa katerangan.Daar is iemand, die vóor u wil verschijnen (of: u wil spreken), misschien brengt hij aanwijzingen (inlichtingen).Sûruh masuq, upas.Laat hem binnenkomen, oppasser.Tâbiq, tuan, bagitu bâñaq deri kaki tuan sampay kepâla, sâya endaq nâik saksi dalăm perkâra Paq Idris, tuan.Ik vraag u wel excuus, mijnheer (lett. excuus zooveel van uw voeten tot uw hoofd), ik wil als getuige optreden in de zaak vanPaq Idris, mijnheer.Bâik lah. Siâpa nâmâ-mu?Goed. Hoe heet je?Nâma sâyaUnus, tuan.Ik heetUnus, mijnheer.Berumah di mâna, pekerjâänmu âpa?Waar woon je, wat doe je voor de kost (wat is je werk)?Sâya berumah di Kampung Limaw, tuan; pekerjâän sâya berlâdang.Ik woon inKampung-Limaw, mijnheer, mijn beroep is landbouwer (mijn werk landbouwen).Berâpa umur-mu?Hoe oud ben je (Hoeveel is je leeftijd)?[68]Kîra-kîra tiga-puluh tâun, tuan.Zoo wat dertig jaar, mijnheer.Mâna bôleh! Umur-mu empat puluh sekûrang-kûrang-ña. Sudah.Hoe kan dat? Je bent op zijn minst veertig jaar. Goed (afgeloopen).Kaw tâu âpa kah tentang perkâra itu?Wat weet je aangaande die zaak?Paq Idris mengaku sâma sâya dia bermalăm di luar rumah-ña pâda malăm jumaät yang sudah ini. Ta bôleh bersangkal lâgi: dia sapekat dăngăn Berâhim.Paq Idrisbekende mij, dat hij buitenshuis geslapen had op den nacht voor afgeloopen Vrijdag. Hij kan ’t niet meer ontkennen, hij is ’t metBrahimeens.Sungguh kah itu?Is dat stellig?Sungguh mati, tuan. Berâni betâroh.Zoo waar als ik leef (ik mag sterven als’t nietwaar is), mijnheer. Ik durf er om te wedden.Berâni bersumpah kah?Durf je te zweren.Berâni, tuan.Jawel (durf), mijnheer.Jûru-tulis, sûruh dia bersumpah. Sudah kah terima sumpah-ña?Schrijver, laat hem zweren. Heb je zijn eed afgenomen (ontvangen)?Sudah, tuan. Pengakuan-ña sâya tulis di daftar.Jawel (reeds), mijnheer. Zijn bekentenis heb ik in ’t register geschreven.Daftar-perkâra-pulisi sudah kah?Is het register der politiezaken af?Sudah, tuan. Sudah sâya sâlin. Bôleh tuan priksa: bersâmâän semuâ-ña, t’âda yang bersâlâhan.Jawel (reeds) mijnheer. Ik heb het al overgeschreven. U kan het nazien: alles komt (komt overeen, d. w. z. met het origineel), niets wijkt af.Perkâra yang ditangguhkăn itu jangan masuqkăn di daftar.Die uitgestelde zaak moet je niet in ’t register opnemen (indoen).Itu endaq lah dimasuqkăn pâda bulan di muka ini, bila sudah âda keputusan-ña.Die moet komende maand ingeschreven worden, als er al een beslissing genomen is.Perkâra-dendâ itu jangan lupa, hal perkelâjan; maki-maki.Vergeet die boetezaak niet, ter zake van een vechtpartij; beleedigingen (schelden).Ingăt: dendâ yang bôleh sâya kenakăn itu salebih-lebih-ña sa-râtus rupiah ganti-ña tutup tiga-puluh-dua âri[69]lâmâ-ña; hukuman kerjâ pun sampay tiga bulan.Denk er aan: de boete die ik op mag leggen is hoogstens (op zijn meest) honderd gulden, te vervangen door twee en[69]dertig dagen gevangenis; en tenarbeidsstelling tot drie maanden.Mêmang, tuan, âtûran-ña bagitu: sâya hafalkăn semuâ-ña.Natuurlijk, mijnheer, het reglement is zoo: ik heb alles van buiten geleerd.Sudah kah kaw sita segâla ôrang yang termasuq dalăm perkâra peñcûrian itu?Heb je al de menschen al opgeroepen, die betrokken zijn in die diefstalzaak?Sudah tuan, sâya beri tâu dăngăn sûrat, saperti biâsa.Jawel (reeds), mijnheer, ik heb schriftelijk (met een brief) kennis gegeven, zooals gewoonlijk.Âda kah kaw ingăt nâma segâla permâinan-judi yang dilârang?Herinner je je soms de namen van al de dobbelspelen, die verboden zijn?Bârang-siâpa melanggar ătûran itu kenâ dendâ; kâlaw tidaq bâyar, mâka masuq peñjâra (buï).Al wie dat reglement overschrijdt krijgt (wordt getroffen) een boete; als hij die niet betaalt, gaat hij in de gevangenis.Hukuman sapu-pantat sudah ditidaqkăn (ditiâdakăn), melâinkăn ôrang yang sudah kenâ hukuman itu bôleh disapu pantat-ña, jâdi tambâhan hukuman-ña.De rotan-straf (lett het achterste strijken) is afgeschaft, alleen die reeds veroordeeld zijn (getroffen door vonnis) mogen de rotan-straf ondergaan, als (wordt) vermeerdering van straf.Perkâra-bunuh tidaq bôleh diputuskăn di sini; hukuman-ña kerjâ-paksa dăngăn buang deri negri.Zaken van doodslag (moord) mogen hier niet afgedaan worden; de straf ervoor is dwangarbeid met verbanning (wegwerpen uit het land).Bunuh dăngăn sehâja.Manslag met opzet.Bunuh dăngăn tersâlah.Doodslag bij ongeluk.Keñâtâän yang sah.Geldige (wettige) bewijzen.Kâbar-angin.Losse geruchten.Katerangan.Bewijzen, aanwijzingen.Kerjâ-paksa dăngăn rantay.Dwangarbeid in (lett. met) de ketting.Tidaq dăngăn rantay2.Dwangarbeid buiten (zonder) de ketting.[70]Ôrang-rantay.Dwangarbeider in de ketting, kettingganger.Perkâra-utang itu sudah diselesaykăn, dimaslahatkăn.Die schuldzaak is al beslecht, in der minne geschikt.1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑
24.Bij den Magistraat.
Perkâra âpa yang diperkârakăn sekârang? Perkâra-apiun kah?Welk zaak wordt heden afgedaan? Een opiumzaak?Tidaq, itu sudah putus.Neen, die is al beslist.Perkâra peñcûrian yang belom.De diefstalzaak nog niet (is ’t welke nog niet).Siâpa yang didaqwa?Wie is aangeklaagd?Si Umar, dipanggil ôrang Paq Idris.ZekereUmar, bijgenaamdPaq Idris(genoemd door de menschenP. I.).Berâpa ôrang saksi-ña?Hoeveel getuigen zijn er?Yang sâya tâu, tuan: tiga[67]ôrang nâik saksi dalăm perkâri itu.Die ik weet, mijnheer, zijn[67]drie getuigen in de zaak (drie menschen stijgen, komen „op” als g.).Sâya arăp bôleh sampay katerangan-ña. Terlâlu susah kâlaw kûrang terang perkâra ini pula, karena Si Umar itu cerediq sekâli: sudah berâpa kâli didaqwa, kemudian lepas pula dia, sebab t’âda katerangan!Ik hoop, dat er genoeg bewijzen zijn. ’t Zou erg lastig zijn, als deze zaak weer niet bewezen kon worden (niet voldoende helder was); want dieUmaris erg leep: hoeveel maal is hij reeds aangeklaagd, en dan kwam hij weer vrij, omdat er geen bewijzen waren.Kâtâ-ña dia ditekăn ôrang sâja; tetapi sabetul ña dia bangsat benăr.Hij zegt, dat hij alleen maar valsch beschuldigd is (gedrukt door de menschen); maar inderdaad is hij een rechte schelm.Kâlaw ñâta sâlah-ña sekârang, sâya kenakăn hukuman kerjâ tiga bulan.Als nu zijn schuld gebleken (duidelijk) is, zal ik drie maanden tenarbeidstelling geven (treffen met drie m. t.)Itu âda ôrang endaq mengadăp tuan Pètor1bârang-kâli membâwa katerangan.Daar is iemand, die vóor u wil verschijnen (of: u wil spreken), misschien brengt hij aanwijzingen (inlichtingen).Sûruh masuq, upas.Laat hem binnenkomen, oppasser.Tâbiq, tuan, bagitu bâñaq deri kaki tuan sampay kepâla, sâya endaq nâik saksi dalăm perkâra Paq Idris, tuan.Ik vraag u wel excuus, mijnheer (lett. excuus zooveel van uw voeten tot uw hoofd), ik wil als getuige optreden in de zaak vanPaq Idris, mijnheer.Bâik lah. Siâpa nâmâ-mu?Goed. Hoe heet je?Nâma sâyaUnus, tuan.Ik heetUnus, mijnheer.Berumah di mâna, pekerjâänmu âpa?Waar woon je, wat doe je voor de kost (wat is je werk)?Sâya berumah di Kampung Limaw, tuan; pekerjâän sâya berlâdang.Ik woon inKampung-Limaw, mijnheer, mijn beroep is landbouwer (mijn werk landbouwen).Berâpa umur-mu?Hoe oud ben je (Hoeveel is je leeftijd)?[68]Kîra-kîra tiga-puluh tâun, tuan.Zoo wat dertig jaar, mijnheer.Mâna bôleh! Umur-mu empat puluh sekûrang-kûrang-ña. Sudah.Hoe kan dat? Je bent op zijn minst veertig jaar. Goed (afgeloopen).Kaw tâu âpa kah tentang perkâra itu?Wat weet je aangaande die zaak?Paq Idris mengaku sâma sâya dia bermalăm di luar rumah-ña pâda malăm jumaät yang sudah ini. Ta bôleh bersangkal lâgi: dia sapekat dăngăn Berâhim.Paq Idrisbekende mij, dat hij buitenshuis geslapen had op den nacht voor afgeloopen Vrijdag. Hij kan ’t niet meer ontkennen, hij is ’t metBrahimeens.Sungguh kah itu?Is dat stellig?Sungguh mati, tuan. Berâni betâroh.Zoo waar als ik leef (ik mag sterven als’t nietwaar is), mijnheer. Ik durf er om te wedden.Berâni bersumpah kah?Durf je te zweren.Berâni, tuan.Jawel (durf), mijnheer.Jûru-tulis, sûruh dia bersumpah. Sudah kah terima sumpah-ña?Schrijver, laat hem zweren. Heb je zijn eed afgenomen (ontvangen)?Sudah, tuan. Pengakuan-ña sâya tulis di daftar.Jawel (reeds), mijnheer. Zijn bekentenis heb ik in ’t register geschreven.Daftar-perkâra-pulisi sudah kah?Is het register der politiezaken af?Sudah, tuan. Sudah sâya sâlin. Bôleh tuan priksa: bersâmâän semuâ-ña, t’âda yang bersâlâhan.Jawel (reeds) mijnheer. Ik heb het al overgeschreven. U kan het nazien: alles komt (komt overeen, d. w. z. met het origineel), niets wijkt af.Perkâra yang ditangguhkăn itu jangan masuqkăn di daftar.Die uitgestelde zaak moet je niet in ’t register opnemen (indoen).Itu endaq lah dimasuqkăn pâda bulan di muka ini, bila sudah âda keputusan-ña.Die moet komende maand ingeschreven worden, als er al een beslissing genomen is.Perkâra-dendâ itu jangan lupa, hal perkelâjan; maki-maki.Vergeet die boetezaak niet, ter zake van een vechtpartij; beleedigingen (schelden).Ingăt: dendâ yang bôleh sâya kenakăn itu salebih-lebih-ña sa-râtus rupiah ganti-ña tutup tiga-puluh-dua âri[69]lâmâ-ña; hukuman kerjâ pun sampay tiga bulan.Denk er aan: de boete die ik op mag leggen is hoogstens (op zijn meest) honderd gulden, te vervangen door twee en[69]dertig dagen gevangenis; en tenarbeidsstelling tot drie maanden.Mêmang, tuan, âtûran-ña bagitu: sâya hafalkăn semuâ-ña.Natuurlijk, mijnheer, het reglement is zoo: ik heb alles van buiten geleerd.Sudah kah kaw sita segâla ôrang yang termasuq dalăm perkâra peñcûrian itu?Heb je al de menschen al opgeroepen, die betrokken zijn in die diefstalzaak?Sudah tuan, sâya beri tâu dăngăn sûrat, saperti biâsa.Jawel (reeds), mijnheer, ik heb schriftelijk (met een brief) kennis gegeven, zooals gewoonlijk.Âda kah kaw ingăt nâma segâla permâinan-judi yang dilârang?Herinner je je soms de namen van al de dobbelspelen, die verboden zijn?Bârang-siâpa melanggar ătûran itu kenâ dendâ; kâlaw tidaq bâyar, mâka masuq peñjâra (buï).Al wie dat reglement overschrijdt krijgt (wordt getroffen) een boete; als hij die niet betaalt, gaat hij in de gevangenis.Hukuman sapu-pantat sudah ditidaqkăn (ditiâdakăn), melâinkăn ôrang yang sudah kenâ hukuman itu bôleh disapu pantat-ña, jâdi tambâhan hukuman-ña.De rotan-straf (lett het achterste strijken) is afgeschaft, alleen die reeds veroordeeld zijn (getroffen door vonnis) mogen de rotan-straf ondergaan, als (wordt) vermeerdering van straf.Perkâra-bunuh tidaq bôleh diputuskăn di sini; hukuman-ña kerjâ-paksa dăngăn buang deri negri.Zaken van doodslag (moord) mogen hier niet afgedaan worden; de straf ervoor is dwangarbeid met verbanning (wegwerpen uit het land).Bunuh dăngăn sehâja.Manslag met opzet.Bunuh dăngăn tersâlah.Doodslag bij ongeluk.Keñâtâän yang sah.Geldige (wettige) bewijzen.Kâbar-angin.Losse geruchten.Katerangan.Bewijzen, aanwijzingen.Kerjâ-paksa dăngăn rantay.Dwangarbeid in (lett. met) de ketting.Tidaq dăngăn rantay2.Dwangarbeid buiten (zonder) de ketting.[70]Ôrang-rantay.Dwangarbeider in de ketting, kettingganger.Perkâra-utang itu sudah diselesaykăn, dimaslahatkăn.Die schuldzaak is al beslecht, in der minne geschikt.
Perkâra âpa yang diperkârakăn sekârang? Perkâra-apiun kah?Welk zaak wordt heden afgedaan? Een opiumzaak?Tidaq, itu sudah putus.Neen, die is al beslist.Perkâra peñcûrian yang belom.De diefstalzaak nog niet (is ’t welke nog niet).Siâpa yang didaqwa?Wie is aangeklaagd?Si Umar, dipanggil ôrang Paq Idris.ZekereUmar, bijgenaamdPaq Idris(genoemd door de menschenP. I.).Berâpa ôrang saksi-ña?Hoeveel getuigen zijn er?Yang sâya tâu, tuan: tiga[67]ôrang nâik saksi dalăm perkâri itu.Die ik weet, mijnheer, zijn[67]drie getuigen in de zaak (drie menschen stijgen, komen „op” als g.).Sâya arăp bôleh sampay katerangan-ña. Terlâlu susah kâlaw kûrang terang perkâra ini pula, karena Si Umar itu cerediq sekâli: sudah berâpa kâli didaqwa, kemudian lepas pula dia, sebab t’âda katerangan!Ik hoop, dat er genoeg bewijzen zijn. ’t Zou erg lastig zijn, als deze zaak weer niet bewezen kon worden (niet voldoende helder was); want dieUmaris erg leep: hoeveel maal is hij reeds aangeklaagd, en dan kwam hij weer vrij, omdat er geen bewijzen waren.Kâtâ-ña dia ditekăn ôrang sâja; tetapi sabetul ña dia bangsat benăr.Hij zegt, dat hij alleen maar valsch beschuldigd is (gedrukt door de menschen); maar inderdaad is hij een rechte schelm.Kâlaw ñâta sâlah-ña sekârang, sâya kenakăn hukuman kerjâ tiga bulan.Als nu zijn schuld gebleken (duidelijk) is, zal ik drie maanden tenarbeidstelling geven (treffen met drie m. t.)Itu âda ôrang endaq mengadăp tuan Pètor1bârang-kâli membâwa katerangan.Daar is iemand, die vóor u wil verschijnen (of: u wil spreken), misschien brengt hij aanwijzingen (inlichtingen).Sûruh masuq, upas.Laat hem binnenkomen, oppasser.Tâbiq, tuan, bagitu bâñaq deri kaki tuan sampay kepâla, sâya endaq nâik saksi dalăm perkâra Paq Idris, tuan.Ik vraag u wel excuus, mijnheer (lett. excuus zooveel van uw voeten tot uw hoofd), ik wil als getuige optreden in de zaak vanPaq Idris, mijnheer.Bâik lah. Siâpa nâmâ-mu?Goed. Hoe heet je?Nâma sâyaUnus, tuan.Ik heetUnus, mijnheer.Berumah di mâna, pekerjâänmu âpa?Waar woon je, wat doe je voor de kost (wat is je werk)?Sâya berumah di Kampung Limaw, tuan; pekerjâän sâya berlâdang.Ik woon inKampung-Limaw, mijnheer, mijn beroep is landbouwer (mijn werk landbouwen).Berâpa umur-mu?Hoe oud ben je (Hoeveel is je leeftijd)?[68]Kîra-kîra tiga-puluh tâun, tuan.Zoo wat dertig jaar, mijnheer.Mâna bôleh! Umur-mu empat puluh sekûrang-kûrang-ña. Sudah.Hoe kan dat? Je bent op zijn minst veertig jaar. Goed (afgeloopen).Kaw tâu âpa kah tentang perkâra itu?Wat weet je aangaande die zaak?Paq Idris mengaku sâma sâya dia bermalăm di luar rumah-ña pâda malăm jumaät yang sudah ini. Ta bôleh bersangkal lâgi: dia sapekat dăngăn Berâhim.Paq Idrisbekende mij, dat hij buitenshuis geslapen had op den nacht voor afgeloopen Vrijdag. Hij kan ’t niet meer ontkennen, hij is ’t metBrahimeens.Sungguh kah itu?Is dat stellig?Sungguh mati, tuan. Berâni betâroh.Zoo waar als ik leef (ik mag sterven als’t nietwaar is), mijnheer. Ik durf er om te wedden.Berâni bersumpah kah?Durf je te zweren.Berâni, tuan.Jawel (durf), mijnheer.Jûru-tulis, sûruh dia bersumpah. Sudah kah terima sumpah-ña?Schrijver, laat hem zweren. Heb je zijn eed afgenomen (ontvangen)?Sudah, tuan. Pengakuan-ña sâya tulis di daftar.Jawel (reeds), mijnheer. Zijn bekentenis heb ik in ’t register geschreven.Daftar-perkâra-pulisi sudah kah?Is het register der politiezaken af?Sudah, tuan. Sudah sâya sâlin. Bôleh tuan priksa: bersâmâän semuâ-ña, t’âda yang bersâlâhan.Jawel (reeds) mijnheer. Ik heb het al overgeschreven. U kan het nazien: alles komt (komt overeen, d. w. z. met het origineel), niets wijkt af.Perkâra yang ditangguhkăn itu jangan masuqkăn di daftar.Die uitgestelde zaak moet je niet in ’t register opnemen (indoen).Itu endaq lah dimasuqkăn pâda bulan di muka ini, bila sudah âda keputusan-ña.Die moet komende maand ingeschreven worden, als er al een beslissing genomen is.Perkâra-dendâ itu jangan lupa, hal perkelâjan; maki-maki.Vergeet die boetezaak niet, ter zake van een vechtpartij; beleedigingen (schelden).Ingăt: dendâ yang bôleh sâya kenakăn itu salebih-lebih-ña sa-râtus rupiah ganti-ña tutup tiga-puluh-dua âri[69]lâmâ-ña; hukuman kerjâ pun sampay tiga bulan.Denk er aan: de boete die ik op mag leggen is hoogstens (op zijn meest) honderd gulden, te vervangen door twee en[69]dertig dagen gevangenis; en tenarbeidsstelling tot drie maanden.Mêmang, tuan, âtûran-ña bagitu: sâya hafalkăn semuâ-ña.Natuurlijk, mijnheer, het reglement is zoo: ik heb alles van buiten geleerd.Sudah kah kaw sita segâla ôrang yang termasuq dalăm perkâra peñcûrian itu?Heb je al de menschen al opgeroepen, die betrokken zijn in die diefstalzaak?Sudah tuan, sâya beri tâu dăngăn sûrat, saperti biâsa.Jawel (reeds), mijnheer, ik heb schriftelijk (met een brief) kennis gegeven, zooals gewoonlijk.Âda kah kaw ingăt nâma segâla permâinan-judi yang dilârang?Herinner je je soms de namen van al de dobbelspelen, die verboden zijn?Bârang-siâpa melanggar ătûran itu kenâ dendâ; kâlaw tidaq bâyar, mâka masuq peñjâra (buï).Al wie dat reglement overschrijdt krijgt (wordt getroffen) een boete; als hij die niet betaalt, gaat hij in de gevangenis.Hukuman sapu-pantat sudah ditidaqkăn (ditiâdakăn), melâinkăn ôrang yang sudah kenâ hukuman itu bôleh disapu pantat-ña, jâdi tambâhan hukuman-ña.De rotan-straf (lett het achterste strijken) is afgeschaft, alleen die reeds veroordeeld zijn (getroffen door vonnis) mogen de rotan-straf ondergaan, als (wordt) vermeerdering van straf.Perkâra-bunuh tidaq bôleh diputuskăn di sini; hukuman-ña kerjâ-paksa dăngăn buang deri negri.Zaken van doodslag (moord) mogen hier niet afgedaan worden; de straf ervoor is dwangarbeid met verbanning (wegwerpen uit het land).Bunuh dăngăn sehâja.Manslag met opzet.Bunuh dăngăn tersâlah.Doodslag bij ongeluk.Keñâtâän yang sah.Geldige (wettige) bewijzen.Kâbar-angin.Losse geruchten.Katerangan.Bewijzen, aanwijzingen.Kerjâ-paksa dăngăn rantay.Dwangarbeid in (lett. met) de ketting.Tidaq dăngăn rantay2.Dwangarbeid buiten (zonder) de ketting.[70]Ôrang-rantay.Dwangarbeider in de ketting, kettingganger.Perkâra-utang itu sudah diselesaykăn, dimaslahatkăn.Die schuldzaak is al beslecht, in der minne geschikt.
1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑
1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑
1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑
1„Pètor” op Borneo de assistent-resident, op Sumatra vaak de controleur. Het is het Portugeesche „feitor” (hoofd eener „factorij”).↑
2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑
2„di luar rantay” is een al te letterlijke vertaling van „buiten de ketting,” die men wel eens hoort bezigen.↑