APPENDIX B.

quod in area sibi collata[1941], quam habent in parochia ecclesie Sancti Boduci Oxonie, in qua ius patronatus habemus, oratorium construere possint ad diuina ibidem celebranda (Pat. Roll 46 Hen. III, m. 11).

On February 5th, 1265, he made them a further grant (Pat. 49 Hen. III, m. 24), and on February 8th, 1265, this second grant was again made in greater detail (ibidem). It is this last which is here quoted.

Pro fratribus de penitencia Iħū Xp̄ī Oxon’. Rex episcopo Lincolniensi salutem. Cum ecclesia sancti Budoci in suburbio Oxon’ nostri patronatus per amocionem et decessum parochianorum eiusdem ecclesie iam in tantum depauperata sit et adnullata, quod fructus et obuenciones eiusdem ad sustentacionem vnius capellani ministrantis in eadem non sufficiunt, vt veraciter accepimus; ac fratres de penitencia Ihu quendam situm habeant ibidem contiguum ecclesie predicte, in quo domos suas construxerunt, deo famulari proponentes ibidem: nos, intuitu caritatis et pro salute anime nostre et animarum antecessorum et heredum nostrorum, dictis fratribus ecclesiam predictam cum cimiterio eiusdem et domibus existentibus in eodem et ad ecclesiam eandem pertinentibus, quantum ad nos pertinet, concessimus pro nobis et heredibus nostris habendam sibi et successoribus suis, videlicet ad faciendam inde sibi capellam in qua diuina celebrare possint inperpetuum, ita quod cimiterium predictum tanquam cimiterium benedictum in statu suo remaneat. In cuius, etc. Teste Rege apud Westmonasterium, octauo die februarii. Et habent dicti fratres litteram aliam (?) sub hac forma, ‘Rex omnibus etc.’[1942]

Grants from various persons,A. D.1310.

Pat. 3 Edward II, m. 14.

Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis quod de gratia nostra speciali concessimus et licenciam dedimus pro nobis et heredibus nostris quantum in nobis est, dilectis nobis in Christo Gardiano et fratribus de ordine Minorum Oxon’, quod ipsi de Johanne Wyz et Emma uxore eius quandam placeam terre in Oxonia continentem in se ab oriente versus occidentem quinque perticatas et duos pedes terre et ab aquilone versus austrum duas perticatas terre et dimidiam: et de Henrico Tyeys quandam placeam terre iacentem inter placeam in qua ecclesia Sancti Budoci edificata fuit et aqua (sic) Thamisis, que quidem placea continet in se sex perticatas terre in longitudine et quinque perticatas terre in latitudine; et quandam aliam placeam terre extendentem se ab aqua Thamisis vsque ad predictam placeam terre que fuit Ricardi le Lodere, et continentem in se in longitudine quatuordecim perticatas et dimidiam et quinque pedes terre et in latitudine quatuor perticatas et tres pedes terre: et quandam aliam placeam terre continentem in se in longitudine ab aqua Thamisis vsque ad viam regalem sexdecim perticatas terre et dimidiam et in latitudine decem perticatas terre, placee dictorum Gardiani et fratrum ibidem contiguas; adquirere possint habendas sibi et successoribus suis ad elargacionem placee sue predicte imperpetuum, statuto de terris et tenementis ad manum mortuam non ponendis edito non obstante. In cuius, etc. Teste Rege apud Westmonasterium xxviij die Marcij; per ipsum Regem.

Grant of the property of the Friars of the Penitence of Jesus Christ to the Friars Minors,A. D.1310.

Pat. 3 Edward II, m. 9.

Rex omnibus ad quos etc. salutem. Licet de communi consilio regni nostri statutum sit, quod non liceat viris Religiosis seu aliis ingredi feodum alicuius ita quod ad manum mortuam deueniat sine licencia nostra et capitalis domini de quo illa (sic) immediate tenetur; Volentes tamen dilectis nobis in Christo Gardiano et fratribus de ordine Minorum Oxon’ gratiam facere specialem, concessimus et licenciam dedimus pro nobis et heredibus nostris, quantum in nobisest, eisdem Gardiano et fratribus, quod ipsi quandam placeam terre in suburbio Oxon’ placee dictorum Gardiani et fratrum in eadem villa contiguam, continentem viginti perticatas terre et dimidiam in longitudine, et sex perticatas terre in latitudine ad capud australe, et ad capud boriale duas perticatas et quatuor pedes terre, et medio inter capud australe et capud boriale quatuor perticatas et septem pedes terre, in qua placea aliquo tempore fuit quedam ecclesia parochialis sancti Budoci cum quodam cimiterio pertinente ad eandem ecclesiam, quam quidem placeam cum dicto cimiterio dominus H. quondam Rex Anglie auus noster per cartam suam dedit et concessit fratribus de ordine de penitencia Iħu Xp̄ī Oxon’ pro quadam capella ibidem construenda in qua diuina celebrare possent: Ita quod cimiterium predictum tanquam cimiterium benedictum in suo statu remaneret, sic(ut) per quandam inquisicionem per dilectum et fidelem nostrum Walterum de Gloucestria Escaetorem nostrum citra Trentam de mandato nostro inde factam et in Cancellaria nostra retornatam est compertum de predictis fratribus de penitencia Iħu Xp̄ī, perquirere possint et tenere sibi et successoribus suis ad elargacionem placee sue predicte imperpetuum, Ita tamen quod Cimiterium predictum tanquam benedictum in suo statu remaneat imperpetuum. Nolentes quod predicti Gardianus et fratres aut successores sui ratione premissorum per nos vel heredes nostros, Justiciarios, Escaetores, Vicecomites aut alios balliuos seu Ministros nostros quoscunque occasionentur, molestentur in aliquo, seu grauentur. In cuius, etc. Teste Rege apud Westmonasterium xxviij die Marcii per ipsum Regem.

Regrant of the property of the Friars of the Penitence of Jesus Christ to the Friars Minors,A. D.1319.

Pat. 12 Edward II, part 2, m. 25.

This document was probably intended as a protest against the claim implied in the papal grant of the same property, as already explained (Chapter II), or perhaps merely as an additional confirmation of the friars’ title.

Pro fratribus de ordine minorum Oxon’. Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis quod cum fratres de ordine Minorum Oxon’ totam illam aream que quondam fuit fratrum de penitencia Iħu Xp̄ī Oxon’ in suburbio Oxon’ aree dictorum fratrum de ordine Minorum ibidem contiguam de eisdem fratribus de penitencia Iħu Xp̄ī adquisivissent, et iidem fratres de ordine Minorum aream illamadeo integre sicut ad manus suas devenit, nobis dederint et in manus nostras reddiderint habendam nobis et heredibus nostris imperpetuum: Nos, ob affectionem quam ad dictum ordinem fratrum Minorum gerimus et habemus, volentes eis graciam facere specialem, dedimus eis et concessimus pro nobis et heredibus nostris, quantum in nobis est, aream predictam nobis sic redditam cum pertinenciis, habendam sibi et successoribus suis fratribus eiusdem ordinis apud Oxoniam commorantibus, ad elargacionem aree sue predicte, in liberam puram et perpetuam elemosinam, salvo iure cuiuslibet. In cuius, etc. Teste Rege apud Eboracum vitodie Marcii, per ipsum Regem.

Inquiry held at Oxford,A. D.1319, into the advisability of allowing John Culvard to grant land to the Friars Minors.[1943]

Inquisitio ad quod damnum 12 Edw. II, No. 47.

Edwardus dei gracia Rex Anglorum dominus hibernie et dux Aquitanie, Magistro Ricardo de Clare Escaetori suo vltra Trentam, salutem. Mandamus vobis, quod per sacramentum proborum et legalium hominum de Balliua vestra, per quos rei Veritas melius sciri poterit, diligenter inquiratis, si sit ad dampnum vel preiudicium nostrum aut aliorum, si concedamus Johanni Culuard de Oxonia, quod ipse quandam placeam terre cum pertinenciis in Oxonia, manso dilectorum nobis in Xpo Gardiani et fratrum de ordine minorum in eadem villa ex parte orientali contiguam, continentem in se in longitudine sex perticatas terre et in latitudine quinque perticatas terre, dare possit et assignare eisdem Gardiano et fratribus habendam et tenendam sibi et successoribus suis ad elargacionem mansi sui predicti imperpetuum, necne. Et si sit ad dampnum vel preiudicium nostrum aut aliorum, tunc ad quod dampnum et quod preiudicium nostrum, et ad quod dampnum et ad quod preiudicium aliorum, et quorum, et qualiter, et quo modo; de quo vel de quibus placea illa teneatur, et per quod seruicium, et qualiter et quo modo; et quantum valeat per annum in omnibus exitibus iuxta verumvalorem eiusdem; et qui et quot sunt (sic) medii inter nos et prefatum Johannem de placea predicta; et que terre et que tenementa eidem Johanni remaneant vltra donacionem et assignacionem predictas, et vbi et de quo vel de quibus teneantur, et per quod seruicium, et qualiter et quod modo, et quantum valeant per annum in omnibus exitibus; et si terre et tenementa eidem Johanni remanencia vltra donacionem et assignacionem predictas sufficiant ad consuetudines et seruicia tam de predicta placea sic data quam de aliis terris et tenementis sibi retentis debita facienda, et ad omnia alia onera que sustinuit et sustinere consueuit, vt in sectis, visibus franci plegii, auxiliis, tallagiis, vigiliis, finibus, redempcionibus, amerciamentis, contribucionibus, et aliis quibuscumque oneribus emergentibus sustinenda. Et quod idem Johannes in assisis iuratis et aliis recognicionibus quibuscumque poni possit, prout ante donacionem et assignacionem predictas poni consuevit. Ita quod patria per donacionem et assignacionem predictas in ipsius Johannis defectum magis solito non oneretur seu grauetur. Et inquisicionem inde distincte et aperte factam nobis, sub sigillo vestro et sigillo eorum per quos facta fuerit, sine dilacione mittatis et hoc breue. Teste me ipso apud Eboracum, v die Marcii, anno regni nostri duodecimo.

Inquisicio capta coram Escaetore domini Regis citra Trentam apud Oxoniam xviiiodie Maii anno regni Regis Edwardi filii Regis Edwardi duodecimo, secundum formam breuis huic inquisicioni consuti, per sacramentum Johannis de Coleshull, Willelmi Pennard, Rogeri Mymekan, Gilberti de Grensted, Thome Somer, Willelmi de Whatele, Roberti de Watlington, Johannis de Gunwardeby, Johnnis de Ew, Henrici de Edrope, Ricardi de Hethrop, et Willelmi de Eueston. Qui dicunt per sacramentum suum, quod non est ad dampnum nec preiudicium domini Regis nec aliorum, si dominus Rex concedat Johanni Culuard de Oxonia quod ipse quandam placeam terre cum pertinenciis in Oxonia, manso Gardiani et ffratrum de ordine minorum in eadem villa ex parte orientali contiguam, continentem in se in longitudine sex perticatas terre et in latitudine quinque perticatas terre, dare possit et assignare eisdem Gardiano et ffratribus, habendam et tenendam sibi et successoribus suis ad elargacionem mansi sui predicti imperpetuum: Ita tamen quod communitas ville Oxon’ in omnibus temporibus quando necesse fuerit liberum habeat introitum et egressum ibidem ad murum ville predicte reficiendum reparandum et defendendum. Et dicunt quod predicta placea tenetur de Willelmo de Adreston’ in capite per seruicium vnius denarii per annum pro omniseruicio; et quod predicta placea valet per annum ijsin omnibus exitibus iuxta verum valorem eiusdem; et quod non sunt plures medii inter dominum Regem et prefatum Johannem de placea predicta nisi predictus Willelmus de Adreston’. Et dicunt quod eidem Johanni vltra donacionem et assignacionem predictas remanent sexaginta solidi terre tenement’ et redditus in eadem villa que de domino Rege tenentur in capite pro seruicio ij sol’ per annum pro omni seruicio. Et dicunt quod terre et tenementa eidem Johanni remanencia ultra donacionem et assignacionem predictas sufficiunt ad consuetudines et seruicia tam de predicta placea sic data quam de aliis terris et tenementis sibi retentis debita facienda, et ad omnia alia onera que sustinuit et sustinere consueuit. Et quod idem Johannes in assisis iuratis et aliis recognicionibus quibuscumque poni possit, prout ante donacionem et assignacionem predictas poni consueuit. Ita quod patria per donacionem et assignacionem predictas in ipsius Johannis defectum magis solito non oneretur seu grauetur. In cuius rei testimonium predicti Jurati huic Inquisicioni sigilla sua apposuerunt. Dat’ predictis die, anno, et loco.

The license to alienate this land was granted to John Culvard on the 8th of July of the same year, and is entered in the Patent Roll for 13 Edw. II, m. 44. The same year similar inquisition was held to consider the petition of Richard Cary to grant land to the Friars Minors at Oxford; Inquis. ad quod damnum 13 Edw. II, no. 31.

Grant of a parcel of ground by John de Grey de Rotherfield,A. D.1337.

Pat. Roll 11, Edw. III, pt. II, m. 6.

A certain interest attaches to this deed as recording the last gift of land to the Oxford Minorites, of which evidence remains—probably the last gift ever made.

Pro Gardiano et fratribus ordinis Minorum Oxon’ de acquirendo ad elargacionem mansi.

Rex omnibus ad quos, etc. salutem. Licet de communi consilio regni nostri statutum sit, quod non liceat viris religiosis seu aliis ingredi feodum alicuius ita quod ad manum mortuam deueniat sine licencia nostra et capitalis domini de quo res illa immediate tenetur; Volentes tamen dilectis nobis in Christo Gardiano et fratribus ordinis minorum in villa Oxon’ graciam facere specialem; concessimus etlicenciam dedimus pro nobis et heredibus nostris, quantum in nobis est, dilecto et fideli nostro Johanni de Grey de Retherfeld, quod ipse quandam placeam terre cum pertinenciis in villa predicta manso predictorum Gardiani et fratrum ibidem ex parte orientali contiguam, continentem in se in longitudine sex perticatas terre et in latitudine quinque perticatas terre, dare possit et assignare eisdem Gardiano et fratribus, habendam et tenendam sibi et successoribus suis ad elargacionem mansi sui predicti imperpetuum: et eisdem Gardiano et fratribus, quod ipsi placeam predictam cum pertinenciis a prefato Johanne recipere possint et tenere sibi et successoribus suis predictis ad elargacionem mansi sui predicti imperpetuum, sicut predictum est tenore presencium, similiter licenciam dedimus specialem. Nolentes quod predictus Johannes vel heredes sui, seu predicti Gardianus et fratres aut successores sui, racione statuti predicti per nos vel heredes nostros inde occasionentur in aliquo seu grauentur. Saluis tamen capitalibus dominis feodi illius seruiciis inde debitis et consuetis. In cuius, etc. Teste Rege apud Westmonasterium, xix die Augusti.

MISCELLANEOUS DOCUMENTS.

1. Food for the Friars Minors, etc. (A. D.1244).—2. Adam Marsh as royalnuncius(A. D.1247).—3. For the same (A. D.1257).—4. The Church of the Minorites used as a Sanctuary (A. D.1284-5).—5. Royal grant of 50 marcs (A. D.1289).—6. Decree of the General Chapter at Paris (A. D.1292).—7. Royal grant of 50 marcs; tally on the sheriff of Oxford for half the amount (A. D.1323); evidence of payment.—8. ‘Receptor denariorum gardiani Fratrum Minorum Oxon’ (A. D.1341).—9. Goods and chattels of Friar John Welle, S.T.P. (A. D.1378).—10. Expulsion of foreign Friars Minors from Oxford (A. D.1388).—11. Friar William Woodford; confirmation of his privileges by Pope Boniface IX (A. D.1366.).—12. Appointment of a lecturer to the Convent at Hereford (c.A. D.1400).—13. Decree of the General Chapter at Florence (A. D.1467).—14. Recovery of debt from a Sheriff (A. D.1488).—15. Documents relating to the lease of a garden at the Grey Friars to Richard Leke (A. D.1513-1514).—16. Extracts from the will of Richard Leke (A. D.1526).—17. An ex-warden called to account (A. D.1529).

Food for Friars Minors, &c.,A. D.1244.

Liberate Roll, 29 Hen. III, m. 14.

Mandatum est Balliuis Regis Oxon’ quod de firma ville sue habere faciant fratri Rogero Elemosinario Regis die Mercurij in crastino sancte Lucie Virginis decem Marcas ad pascendum mille pauperes et fratres predicatores et minores Oxon’ pro anima domine Imperatricis sororis Regis in aniuersario ipsius Imperatricis sicut ei iniunxit Rex. Et computetur etc. Teste ut supra (King at Woodstock, Dec. 12th).

Adam Marsh as royalnuncius,A. D.1247.

Liberate Roll, 31 Hen. III, m. 4.

Rex Thesaurario et Camerario salutem. Liberate de Thesauro nostro Herberto de Denmade quadraginta marcas ad Equos et Harnesium emendum ad opus[1944]... Mathei Prioris Prouincie ordinisfratrum predicatorum et fratris Ade de Marisco, quos mittimus In Nuncium ad partes transmarinas, et ad expensas eorundem. Teste Rege apud Clarendon’ xviii die Julii.

For the sameA. D.1257.

Liberate, 42 Hen. III, m. 3.

Rex Vicecomiti Kancie salutem. Precipimus tibi quod venerabili Patri W. Wygornensi Episcopo et fratri Ade de Marisco, quos mittimus in nuncium nostrum ad partes transmarinas, facias habere festinum passagium in portu nostro Douor’ et illud aquietes et computetur[1945]tibi ad scaccarium. Teste me ipso apud Westmonasterium, xiij die Decembris, anno regni nostri xlijo.

Rex Thesaurario et Camerario, etc. Liberate[1946]Johanni Marscallo nostro xjliijdpro iiij equis emptis ad opus nostrum et liberatis per preceptum nostrum iiijorfratribus ordinis predicatorum et minorum euntibus in nuncium ad partes transmarinas, et lxixsvijdobolum pro expensis eorundem equorum et garcionum custodientium eos per xxxv dies. Liberate etiam eidem Johanni lxvjsixdpro hernesiis emptis ad opus fratrum predictorum.... Teste ut supra (Rege apud Westm’ xxi die Dec.).

The Church of the Minorites used as a Sanctuary,A. D.1284-5.

Assize Roll 710, m. 55[1947].

Adam de Kydmersford posuit se in Ecclesiam fratrum minorum Oxon’ et cognouit se esse latronem de pluribus latrociniis et abiurauit regnum coram Coronatore. Nulla habuit catalla.

Royal grant of 50 marcs, 1289.

Exchequer, Queen’s Remembrancer, Wardrobe Accts4⁄7, Anno 17-18, Edw. I.

This is the earliest mention which I have found of the annual grant of 50 marks to the Oxford Minorites. After reciting the similar grant to the Friars Preachers, the record goes on (11th October):—

Et ffratribus Minoribus Oxon’, percipientibus similiter annuatim a Rege in subsidium sustentacionis L marcas, scilicet eodem modo ad duos terminos pro Elemosina Regis predicti; de termino Sancti Michaelis anno presenti per manus ffratrum Johannis de Bekinkham et Johannis de Clara, xvilixiijsiiijd.

Later in the same document occurs this entry:—

Pro Scaccario. ffratribus Minoribus Oxon’ percipientibus[1948]annuatim L marcas de Elemosina Regis ad sustentacionem suam ad duos anni terminos, vid. ad festum Sancti Michaelis et ad Pasch’, pro eadem Elemosina de termino Sancti Michaelis anno xvjmofiniente et de termino pasche anno xvijoxxxiijlivjsviijd.

Decree of the General Chapter at Paris,A. D.1292.

The following extract is reprinted from Ehrle’s ‘Die ältesten Redactionen der Generalconstitutionen des Franziskaner-Ordens,’ in the ‘Archiv für Literatur- und Kirchengeschichte des Mittelalters,’ vol. VI. p. 63. The Franciscan School at Oxford evidently had at this time a greater reputation and greater popularity than those at Cambridge and London. But why the burden should be especially heavy during the long vacation is not quite clear. Can the Mendicant Friars have been to any large extent dependent on the alms of the secular scholars?

Memoriale ministro Anglie. Ut tempore vacacionis maioris onus conventus Oxonie aliqualiter relevetur, ordinat generale capitulum, quod studentes ibidem de provinciis inter ipsam Oxoniensem et Londonensem et Canteb[rigiensem] conventus pro tertia parte, connumeratis aliis studentibus extraneis, qui in prefatis Londonensi et Cantebrugiensi conventibus fuerint, ad ministri provincialis arbitrium dividantur.

Royal grant of 50 marcs; tally on the Sheriff of Oxford for half the amount,A. D.1323; evidence of payment.

R.O. Exchequer, Treas. of Receipt3⁄35.

Gardiano et conventui ordinis fratrum Minorum Oxon’——xvjlixiijsiiijd.

Liberatum eisdem xxv die Maij. In vna tallia facta ... Coll’ xaetvjta[1949]in comitatu Oxon’ et Liberata fratri Johanni de Stanle videlicet pro hoc termino Pasche de illis quinquaginta marcis per annum quas Rex eis concessit ad scaccarium percipiendas de elemosina Regis ad voluntatem suam per breue de Liberate datum apud Westmonasterium primo die Aprilis anno xvjo. persolutum et est inter breuia de hoc termino.

‘Receptor Denariorum,’A. D.1341.

Brian Twyne MS. xxiii. 266.

This document—the prosecution of the collector of alms by the Warden of the Oxford Friars Minors for embezzlement—seems to be the only one of the kind extant. As Twyne points out, we should naturally have expected the suit to be tried by the Chancellor, not by the Mayor and Bailiffs of Oxford[1950]. The original is no longer to be found in the City Archives, and is probably irretrievably lost. Twyne’s reference is: ‘Ibid. (i.e. Oxford City Archives) Husteng’ Oxon’ tent. ibid’ die D (lunæcrossed out) proxim’ post festum Epiphaniæ Domini, aoEd. 3i14o.’ (Jan. 1340/1.)

Ricardus de Whitchford minor summonitus fuit ad respondendum fratri Johanni Ochampton Guardiano ordinis fratrum Minorum Oxon’ de placito computi, et unde idem Gardianus per fratrem Johannem de Hentham attornatum suum queritur quod praedictus Ricardus iniuste non reddit computum de tempore quo fuit receptor denariorum ipsius Gardiani, etc.: et ideo iniuste, quia idem Gardianus dicit quod praedictus Ricardus die Lunae proximo post festum Santi Michaelis anno regni regis praedicti 14o(i.e.A. D.1340) recepit apud Oxoniam de denariis dicti Gardiani per manus diversorum ad summam 60 solidorum et amplius, viz. per manus Ricardi famuli Johannis de Couton j marc, per manus Thomae de Lundon xijs, etc., ad computum inde reddendum cum inde requisitus fuerit, etc.: unde idem Gardianus saepius postea venisset ad praedictum Ricardum et ipsum rogasset ut computum ei inde reddidisset, etc.; idem Ricardus computum inde reddere recusavit et adhuc recusat, etc.: unde dicit quod deterioratus est etdamnum habet ad valorem cset inde producit sectam, etc.: et praedictus Ricardus venit et non potest dedicere receptionem praedictam et petit Auditores, etc.: et sic per curiam dantur ei Auditores, viz. Ricardus Cary et Johannes le Peyntour, etc.: et idem Ricardus postea computavit coram praefatis Auditoribus de summis praedictis, et invenitur in arreragiis de 60s, unde non potest satisfacere, ideo committitur custodiae quousque, &c.

Goods and chattels of Friar John Welle, S.T.P.,A. D.1378.

Patent Roll, 1 Ric. II, Part 4, m. 37.

It is doubtful whether the following extract is entitled to a place in this work. There is no evidence that Friar John Welle had any connection with Oxford[1951]; but we venture to print the document here as illustrating in some degree the actual manner of life of a Franciscan Doctor of Divinity of the later 14th century.

Pro fratre Johanne Welle. Rex omnibus ad quos etc. salutem. Sciatis quod, cum quedam equi, salices (sic), libri, moneta, vasa argentea, ac diuersa alia bona et catalla, que fuerunt dilecti nobis in Xpo fratris Johannis Welle de ordine fratrum Minorum in theologia doctoris, extra hospicium suum London’ per quendam Thomam Bele servientem suum et quosdam alios malefactores nuper elongata et asportata fuerint, quorum quidem bonorum et rerum aliqua, vna cum persona dicti Thome, per suspicionem occasione eiusdem mesprisionis apud villam nostram Cantebrigg’ arestata existunt, sicut per prefatum fratrem Johannem coram nobis plenius est testificatum; Nos, de gracia nostra speciali, concessimus eidem Johanni omnia, equos, calices, libros, monetam, vasa et alia bona et catalla predicta, vbicumque fuerint, seu eciam denarios de eisdem bonis et catallis, in casu quo idem Johannes eosdem denarios in manibus dictorum malefactorum seu aliorum, quibus iidem malefactores partem eorundem bonorum et catallorum vendiderint peruenientes, inuenire poterit, ac eciam bona et catalla per eosdem malefactores de denariis per ipsos de dictis bonis et catallis, que fuerunt dicti Johannis, receptis empta, habenda de dono nostro,si ea ad nos tanquam forisfacta seu confiscata occasione eiusdem mesprisionis de iure debeant pertinere. In cuius, etc. Teste Rege apud Westmonasterium, xxii die ffebruarii. per breue de privato sigillo.

Expulsion of foreign Friars Minors,A. D.1388.

Close Roll, 12 Ric. II, m. 42.

De certis fratribus expellendis. Rex dilectis sibi in Christo Gardiano ordinis fratrum Minorum de Oxonia ac fratribus Anglicis, de consilio Conuentus eiusdem ordinis ibidem, qui nunc sunt vel qui pro tempore fuerint, salutem. Quibusdam certis de causis nos et consilium nostrum intime monentibus, vobis inhibemus firmiter iniungentes, ne aliquos fratres alienigenas ordinis vestri predicti, nisi tantum eos pro quibus respondere volueritis quod ipsi secreta et consilium regni nostri aduersariis nostris in scriptis seu alio modo minime reuelabunt, in dictam domum vestram vobiscum moraturos ex nunc recipiatis, et si aliquos huiusmodi fratres alienigenas in dicta domo vestra ad presens comorantes, pro quibus in forma predicta respondere nolueritis, habeatis seu qui ordinacionibus dictorum ordinis et Conuentus humiliter parere ac missas, si sacerdotes fuerint, deuote celebrare, seu aliud diuinum seruicium sibi iniunctum facere, aut pro nobis et statu dicti regni nostri specialiter orare noluerint, prout alii fratres indigene dicti ordinis faciunt et tenentur: tunc eos omnes cuiuscumque gradus fuerint ab eadem domo vestra et Vniuersitate dicte ville Oxon’ de tempore in tempus penitus expelli faciatis, Et hoc sub incumbenti periculo nullatenus omittatis. Teste Rege apud Oxoniam tercio die Augusti.

William Woodford: confirmation of his privileges by Boniface IX,A. D.1396.

MS. New College 156.

This document is bound up at the beginning of vol. 156 of the New College MSS. The first half of the last two lines has been torn away. Compare the letter of Innocent VI to Roger de Conway in WaddingAnnales, vol. viii. p. 457.

Bonifacius episcopus servus servorum dei Dilecto filio Wilhelmo Wodford ordinis fratrum Minorum professori, in Theologia Magistro,Salutem et apostolicam benedictionem. Religionis zelus, litterarum sciencia, vite ac morum honestas, aliaque laudabilia probitatis et virtutum merita, super quibus apud nos fidedigno commendaris testimonio, nos inducunt ut te favoribus apostolicis et graciis prosequamur. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte tua peticio continebat, quod quidam locus in Conventu domus fratrum Minorum londonien’ quem obtines, et nonnulla aliqua privilegia et gracie per superiores tuos tibi fuerunt concessa. Quare pro parte tua nobis fuit humiliter supplicatum, ut tibi, quod locum quoadvixeris cum omnibus Cameris et pertinenciis suis retinere valeas, concedere ac huiusmodi privilegia confirmare de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur tuis in hac parte supplicacionibus inclinati, tibi, ut predictum locum cum omnibus Cameris et pertinenciis suis quoadvixeris retinere et possidere, et quod ab eo absque rationabili causa nullatenus amoveri valeas, auctoritate apostolica concedimus ac huiusmodi privilegia et gracias, si alias rite tibi concessa fuerint, confirmamus per presentes, Constitucionibus apostolicis ac statutis et consuetudinibus dicti ordinis contrariis non obstantibus quibuscunque. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis et confirmacionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignacionem om... et Pauli Apostolorum ejus se noverit incursurum. Dat’ Rome apud sanctum petrum.... Pontificatus nostri Anno septimo.

Appointment of a lecturer to the Convent at Hereford, c. 1400.

Harl. MS. 431, fol. 100 b.

This letter illustrates the educational organisation—the ‘University Extension System’—of the Franciscans. Friar John David, the lecturer mentioned, was D.D. of Cambridge[1952]and does not appear to have studied at Oxford; but original documents relating to the subject are so scarce that no apology will be necessary for inserting the letter here.

The writer, John Prophet, was Dean of Hereford from 1393 to 1407[1953]. John David was Provincial Minister in 1425[1954].

Scribit J. Prophete Prouinciali et Capitulo generali (sic) ad admittendum quemdam fratrem J. Dauid in Lectorem et Regentem Domus Hereford’.

Venerabiles ac religiosi viri in Christo carissimi. Post votiue salutis ac salutacionis affectum: cum omnes de conuentu fratrum vestrorum hereford’ in votis iam habeant ac desideriis intensis affectent, vt instruor, fratrem Johannem Dauid, cum prepollens virtutibus ac litterarum sciencia preditus et acceptus, vt dicitur, existat eisdem, suum ibidem habere lectorem eciam et regentem anno proximo iam futuro, vt ex sua inibi per tanti temporis interuallum exhibenda presencia feliciori valeat gubernari regimine. Vestram reuerenciam presentibus censui deprecandum ex corde, quatinus, desiderijs atque votis huius predicti Conuentus graciosius annuentes de predicto fratre Johanne, sub quo prefatus Conuentus maximam in religione ac scolastica disciplina dinoscitur obtinere proficiendi fiduciam, in hoc venerabili prouinciali vestro Capitulo eidem Conuentui eciam harum precium mearum intuitu dignemini, si placeat, prouidere; claro si libeat considerantes intuitu, quod Conuentus ille predictus, qui in perfeccione religionis et fame consueuerat hactenus haberi prefulgidus nisi celerius prouideatur eidem, ad lamentabilem, vt informor, in breui videbitur deuenire ruinam: Quod siquidem per ipsius confratris Johannis presenciam, vt speratur a multis Conuentui predicto beneuolis et amicis, apcius quam per alium poterit euitari. Ad scribendum communi vestro cetui venerando pro expedicione felici votiui desiderij supradicti Conuentus, pro tanto quod in fratrem de Conuentu predicto receptus existo, ac de cognacione mea non pauci Conuentui predicto beneuoli pro bono inibi exercendo regimine ad idem videre desiderant, et parentes mei et alij de genere meo multi in Conuentuali ibidem tumulantur ecclesia, multo procliuior sum effectus. Itaque super isto, vt vtilis effectus inde exequi videatur, cogitare dignetur vestra reuerencia prelibata. Omnia conseruare etc.

Decree of the General Chapter at Florence,A. D.1467.

In theDefinitio studiorumquoted by Sbaralea (Wadding, Sup. ad Script. p. 717) from the Acts of this Chapter, occurs the following clause.

Ad provinciam Anglie possunt mittere omnes provincie Ordinis, scil. ad Studium Oxoniarum, Cantabrigie, et ad alia studia ejusdem provincie.

Recovery of debt from a Sheriff,A. D.1488.

Exchequer of Pleas; Plea Roll, 3 Hen. VII, m. 35.

Pro Ricardo Salford querente versus Johannem Paston Militem nuper vicecomitem Comitatuum Norff’ et Suff’ defendentem in placito debiti per billam.

Ricardus Salford Gardianus ffratrum Minorum Oxon’ venit coram Baronibus huius Scaccarii vicesimo die Maii hoc termino per Jacobum Bartelot attornatum suum et queritur per billam versus Johannem Paston Militem nuper vicecomitem Comitatuum Norff’ et Suff’ presentem hic in Curia eodem die, super compoto suo de officio suo predicto hic ad hoc Scaccarium reddendo, per Edmundum Dorman’ attornatum suum, de eo quod predictus nuper vicecomes ei debet et iniuste detinet decem libras decem et octo solidos argenti; Et pro eo iniuste, quod, cum dictus Rex nunc pro diuersis debitis in quibus indebitatus fuerat prefato querenti, inter alia assignasset eidem querenti decem libras decem et octo solidos predictos per quandam talliam curie his ostensam eandem summam continentem leuatam ad Receptam Scaccarii dicti domini Regis apud Westmonasterium, terciodecimo die Maii anno regni dicti domini Regis tercio, pro ffratribus Minoribus Oxon’, prefato querente tunc Gardiano ffratrum Minorum predictorum existente, de et super prefato iam defendente per nomen Johannis Paston nuper vicecomitis dictorum Comitatuum Norff’ et Suff’ percipiendam de ipso de exitibus balliue sue et de pluribus debitis suis; Et licet predictus querens decimo septimo die Maii dicto anno tercio apud villam Westmonasterium in Comitatu Midd’ per quendam Jacobum Bartelot adtunc seruientem suum monstrauerit et ad deliberandum optulerit talliam predictam cuidam Edmundo Dorman’ adtunc attornato predicti nuper vicecomitis iam defendentis super compoto ipsius nuper vicecomitis hic ad hoc Scaccarium faciendo pro solucione decem librarum decem et octo solidorum predictorum habenda secundum effectum tallie predicte, ac tunc et ibidem ipse querens requisiuit prefatum nuper vicecomitem iam defendentem ad ei soluendum xlixviijspredictos iam in demanda; Quo quidem decimo septimo die Maii ipse iam defendens ibidem satis habuit in manibus suis de dictis exitibus balliue sue predicte prouenientibus et de pluribus debitis predictis, vnde ipse tunc soluisse potuit prefato querenti xlixviijspredictos secundum effectum tallie predicte; Ipse tamen nuper vicecomes iam defendens xlixviijsillos siue aliquam inde parcellamprefato querenti nondum soluit, set hoc facere contradixit et adhuc contradicit; et vnde predictus querens deterioratur et dampnum habet ad valenciam decem librarum. Et hoc offert etc.

Et predictus nuper vicecomes, per predictum attornatum suum presens etc., petit auditum bille predicte, et ei legitur etc.: qua audita dicit quod ipse ad presens non est auisatus ad respondendum prefato Ricardo Salford in premissis. Et petit diem inde loquendi vsque Octavis sancte Trinitatis citra quem etc.: quod per curiam concessum est ei. Et idem dies datus est prefato Ricardo Salford hic etc.—Ad quem diem (xxv die Junii,in margin) predictus Ricardus Salford venit hic per predictum attornatum suum et petit quod predictus nuper vicecomes ei respondeat in premissis. Et super hoc idem nuper vicecomes ad respondendum prefato Ricard Salford in premissis hic solempniter exactis etc., non venit set fecit defaltam etc. Et super hoc idem Ricardus Salford petit iudicium suum in premissis et debitum suum predictum vna cum dampnis suis predictis sibi in hac parte adiudicari etc. Super quo, visis premissis per Barones predictos habitaque inde deliberacione pleniori inter eosdem, consideratum est per eosdem Barones quod predictus Ricardus recuperet versus prefatum nuper vicecomitem debitum suum predictum decem librarum decem et octo solidorum predictorum, et dampna sua, tam occasione iniuste detencionis debiti predicti, quam pro misis custagiis et expensis suis circa sectam suam predictam in hac parte appositis (?), taxata per eosdem Barones ad viginti sex solidos et octo denarios, que quidem summe in toto se attingunt ad summam duodecim librarum quatuor solidorum et octo denariorum; et quod predictus nuper vicecomes sit in misericordia domini Regis, etc.

Documents relating to the lease of a garden at the Grey Friars to Richard Leke,A. D.1513-1514.

Acta Curiae Cancellarii, Oxford Univ. Archives,F, fol. 194, 197, 210, 212.

Eodem die (June 10, 1510) dominus doctor Kynton accepit sibi in seruientem Ricardum Leke pandaxatorem promittens sibi 6s8dannuatim aut unam robam, quem juratum ad privilegia admisimus (fol. 194).

Eodem die gardianus fratrum minorum Oxon’ promisit, quod ab isto die de cetero, donec maior communicacio in causa, que euidencius in quadam indentura inde confecta liquet, inter prefatum gardianumet Ricardum Leke habeatur, non impediet, aut impediri procurabit per se aut per alium, quominus predictus Ricardus Leke uti valeat jure et libertate sibi concessis secundum effectum dictarum indenturarum prefato Ricardo concessarum (ibid.).

Eodem die gardianus predictus promisit in verbis sacerdocii quod litem istam et causam motam non trahet ad extra que pendet inter prefatum gardianum et Ricardum Leke predictum (ibid.).

6odie Julii comparuit coram nobis doctor Goodefyld ordinis minorum et olim gardianus eiusdem loci, qui fide media confessus est Ricardum Leke recepisse in firmam ab eodem, tempore prioratus sui, et conuentu eiusdem loci, quemdam ortum infra cepta sua secundum tenorem cuiusdam indenture inde confecte, quam indenturam affirmat eadem fide fuisse legittime factam. Hoc idem testificante fratre vocato Brown bacallario sacre theologie eiusdem loci (ibid.).

(Aug. 12). Gardianus fratrum Minorum promisit fide data quod seruabit pacem domini regis pro se et suis, quantum in illo est, aduersus Ricardum Leke, et si contingat fratres suos perturbare predictum Ricardum, quod retinebit eos in salua custodia quousque res maturius possit examinari, si possit deuenire in noticiam eorum (fol. 197b).

(Jan. 23, 1513/4). Comparuit coram nobis gardianus fratrum minorum et constituit suum procuratorem Magistrum Carew cum clausulis necessariis, etc. (fol. 210).

Eodem die Mr. Carew nomine procuratoris pro ecclesia fratrum minorum petiit restitucionem in integrum aduersus quemdam contractum indentatum inter predictos fratres et Richardum Leke cuius datum est, etc., et causa est quia predicta Ecclesia ut asseruit est grauiter lesa et in futuro erit, ad quod probandum accepit terminum viz. istum diem ad octo dies (ibid.).

(Feb. 19). Comparuit coram nobis eodem die Ricardus Leke, et conquestus est de fratre Johanne Haruey, gardiano fratrum minorum, de et super quodam contractu indentato inter eos pro quodam gardino et expensis factis circa idem infra precinctum fratrum predictorum: et post multa communicata amicabilia inter partes predictas, tandem compromiserunt se expectare laudum, arbitramentum, et determinacionem Johannis Cokkes, legum doctoris, et Willelmi Balborow, utriusque juris bachularii, in alto et in basso, in omnibus causis, negociis, et querelis, motis vel mouendis, inter predictos fratrem et Ricardum, concernentibus se et conuentum suum, pro predicto gardino, edificio murorum, et occasione eorundem, a principio mundi usque inpresentem diem; ita quod feratur sentencia siue laudum per predictos arbitros citra festum annunciationis B. Virginis ... (fol. 212b).

Extracts from the will of Richard Leke,A. D.1526.

Prerog. Court of Canterbury, Register Porch, quire 9.

In the name of God amen. In the yere of our Lorde god a Thousand fyve hundred twenty and six; The first day of May, I Richard Leke, late Bruer of Oxford, beying of hole and perfite mynde and sike of body, make my testament and last wille in this maner and fourme folowing, ffirst I bequethe my soule to almighty god to our blissed lady saint marye and to all the holy company of hevyn, my body to be buried wtin the graye ffreres in Oxford before the awter where the first masse is daily vsed to be saide.... Item I will that my body be first brought to the Church of saint Ebbe, and there dirige and masse to be songe for me. Item I bequeth to two hundred prestes two hundred grotes to say dirige and masse at saint Ebbys and at the gray freres with other parishe Churches the day of my burying.... Item I bequeth to euery gray frere being prest wtin the gray freres in Oxford iiijd, and to euery gray frere there being noo prest ijd, to dirige and masse for my soule the day next after my burying. Item I bequeth to the said gray freres vjsviijdto make a dyner in their owne place, and also other vjsviijdto the wardeyn of the same gray freres to prouide for the premisses. Item I bequeth to the said wardeyn of the gray freres xxsto prouide the awters to be prepared and ornated wtapparell for prestes to say masse wtin the said freres. Item I bequeth to euery oon of the foure orders of freres in Oxford xsto be paid after the maner and fourme folowing, that is to say, at my burying iijsiiijd, at my monethes mynde iijsiiijd, and att my yeres mynde iijsiiijd. And also to bringe me to Churche I woll the foresaid iiij orders, and there to synge dirige and masse for my soule and to receyue their money after the manner aboue expressed....

The will was proved on the 26th of July, 1526.

An ex-warden called to account,A. D.1529.

Acta Curiae Cancellarii, EEE, fol. 124 b.

(Secundo die Sept.) Comparuit coram nobis (sc. Commissario) Johannes Bacheler ordinis minorum Oxon’ vicegardianus eiusdemordinis, qui petiit, nomine gardiani eiusdem domus, a patre Johanne Harwey S.T.B., eiusdem ordinis et loci dudum gardiano, quosdam fideiussores produci ad reddendum compotum super omnibus et singulis que eidem obicientur ex parte gardiani moderni; qui pater Johannes in fideiussores produxit Willelmum Symcokes et Willelmum Plummer Oxon’, qui pro predicto Johanne Harwey fideiubebant in summa x librarum sterlingorum, dicto gardiano et ordinis prefati conuentui soluendorum, si dictus Johannes Harwey citra festum Pasche proximum legittime compotum non reddidit secundum formam petitionis prefati gardiani, cum ab eo requisitus et licite monitus.

CONTROVERSY BETWEEN THE FRIARS PREACHERS AND FRIARS MINORS AT OXFORD, A. D. 1269.

This curious treatise, here printed for the first time, is preserved in Vol. 3119 (ff. 86-88) of the Phillipps MSS. at Thirlestaine House. The MS., a folio with two columns on each page, is written in a clear upright hand of the late 13th or early 14th century. The work, which appears to have been unknown to Wood, is attributed by Bale and Pits to Eccleston, probably merely because it is bound up with a copy of Eccleston’s Chronicle: the MS. itself gives no clue as to the author, and the style bears no close resemblance to that of Eccleston. It is clearly the work of an Oxford Minorite who was an eyewitness of, and probably a participator in, the events which he records. The treatise is interesting as affording a glimpse from the inside into the life of the Oxford friars, and as showing the shifts and quibbles to which the Franciscans were compelled to have recourse in order to establish their claim to be professors of ‘perfect poverty.’

Impugnacio fratrum Minorum per fratres Predicatores apud Oxoniam.

A. D. MCCLXIXcirca quadragesimam venerunt fratres predicatores de conventu Oxon’, viz. Salomon de Ingeham et Robertus de novo Mercato[1955]pro quibusdam negociis expediendis ad domum fratrum Minorum Oxon’. Cumque tractarent de negociis suis cum tribus fratribus minoribus, viz. Waltero de Landen, Willelmo Cornubienci, Alano de Wakerfelde, nacta quacumque occasione, dixit frater Salomon: ‘Vos fratres Minores peccuniam recipitis per interpositas personas sicut nos in personis propriis.’ Respondens frater Alanus dixit: ‘Noli, frater, ita dicere, quia nobis est verbum hoc verbum scandali et religioni nostre cedit in derogacionem et nobis omnibus in manifestam offensionem; cum non recipiamus nec recipere possimus, et certi sumus de nostra veritate quod non recipimus.’ Ffrater Salomon cum impetu sponte[1956](?) manum suam ad crucem in pariete depictam juravitdicens: ‘In crucifixo juro quod vos recipitis;’ et adjecit: ‘Ergo non sum magnus clericus nec homo magne litterature, et tamen constanter hoc affirmo, et in presencia pape, si necesse fuerit, affirmabo.’ Et cum esset pluries increpatus ut taceret, sepius idem replicans affirmabat. Hec in presencia duorum predicatorum et trium Minorum quos supra memoravimus facta sunt, ideo certam probacionem habent.

Post hec fratres Minores, hiis non obstantibus, caritatis obsequia predictis predicatoribus exhibuerunt, et accepto caritatis indicio, versus domum suam conduxerunt. Cumque starent in porta fratrum Minorum, frater Alanus ait, qui solus ibi tunc aderat cum predicatoribus: ‘Ffrater Salomon, rogo in lege fraterne caritatis, ut verbum istud offensionis et scandali de cetero de ore tuo non procedat, quia plane tibi facio constare, quod non recipimus peccuniam per nos nec per alios; nec de professione nostra recipere possumus.’ Respondit frater Salomon: ‘Ex verbis tuis sic arguo: vos de non recipiendo peccuniam votum fecistis; hec est major; assumo—et recepistis; ac concludo; ergo vos estis in statu dampnacionis.’ Ad hec frater Alanus respondit: ‘Majorem concedimus, minorem negamus, quia simpliciter falsa est; et ideo non est mirum si conclusio sit falsa.’ Hiis dictis recesserunt fratres. Ad hec non modicum fratres turbati, tum propter imposicionem tum propter imponendi modum. Habita ergo deliberacione diligenti, de consilio discretorum, missi sunt duo de minoribus ad predicatores, rogantes humiliter errata corrigi et delinquentem regulariter emendari. Post modicum temporis spacium, missi sunt duo de predicatoribus ad minores pro pace reformanda, viz. frater Vincencius le Sauvage et frater Robertus de novo Mercato; qui fratribus minoribus in unum convocatis hoc inicium proposuerunt. ‘Ffratres nostri petunt, quod vos doceatis fratrem Salomonem errasse et falsum vobis imposuisse, et extunc fratres nostri manum correctionis apponent et delinquentem juxta peccata regulariter emendabunt.’

Ex parte minorum fuit responsum sic: ‘Vos affirmatis nos peccuniam recipere, et ideo partem affirmativam tenetis; nos negamus, et negativam tenemus. Unde, si ad probacionem accedendum sit, vestrum est probare, non nostrum; quia affirmative, non negative, incumbit probacio.’ Quo dicto tacuerunt predicatores. Hec de substancia nuncii.

Extra ordinarie proposita fuerunt ista verba, dicente fratre Roberto de novo Mercato: ‘Videtur sic posse persuaderi quod vos recipitis peccuniam per interpositas personas ad minus. Pono quod aliquis moriatur et in testamento suo unam summam peccunie vobis leget.Quero cujus sit illa peccunia. Defuncti non est, quia nichil proprietatis in ea aut in re alia defunctus habet aut habere potest; vivencium enim et non moriencium est jus et proprietatem in rebus habere, et in eis dominium vendicare. Executorum non est, constat. Ergo aut omnino nullius erit, aut vestra erit.’

Ad hec frater Minor dupliciter respondit; primo per instanciam sic: ‘Ponatur quod illa peccunia legaretur alicui fabrice alicujus ecclesie; quero, cujus esset illa peccunia. Non executorum, constat; et secundum te non est defuncti. Sed qua racione non est defuncti? Si defunctus unde defunctus nichil proprietatis in rebus habet, nec fabrice illius ecclesie erit, ut videtur; cum non sit major racio a parte fabrice non viventis, quam a parte defuncti non viventis, ut videtur. Non est ergo necessarium dicere quod legatum semper transit in dominium legatarii. Et ideo peccunia quamvis nobis legetur, non est necesse dicere quod sit nostra. Ad quod accedit quod nunquam in dominium consensimus, et nobis invitis et contradicentibus nullo modo in dominium nostrum transire potest: vero ipsam tanquam nostram petere possimus aut debemus nullo jure. Ex quo patet quod racio vestra non valet.’

Secundo fuit sic responsum, quod, secundum diffinicionem jurisperitorum, peccunia legata in bonis annumeratur defuncti, quousque transierit in dominium et proprietatem legatarii. ‘In jus autem nostrum aut dominium nullo modo potest transire, nobis invitis et non consentientibus. Unde, qualitercumque peccunia ab executoribus deponatur seu apud quemcumque pro fratribus reponatur, quam diu manet inexpensa, semper in bonis defuncti annumeratur, et possunt eam executores, auctoritate propria vel defuncti, repetere quando volunt. Quomodo[1957]ergo dicetur nostra? nullo modo.’

Ad hec predicatores, ut suam contra minores sentenciam roborarent, plures casus personales proposuerunt, in quibus asserebant fratres minores non posse excusari quin peccuniam per se vel per alios recepissent. Ad hec frater minor respondit, dicens quod hoc in nullo modo derogat communitati; quia communitas religionis a principio tales transgressores punit et parata est semper punire, ubicumque fuerint inventi. Item transgressio talium nullo modo probare potest, quod fratres stent cum transgressione sue professionis, sicut vero[1958]lapsus carnis aut contumax inobediencia, si contingeret, quod absit, alicujus persone singularis.

Circa hanc ergo materiam verbis cessantibus, dictum est a parteMinorum: ‘Mirum est, cum tot sint status religiosorum et tot status secularium tam in clero quam in populo, sicut cernimus, quare diligencius et curiosius (in) statum nostrum quam aliorum exploratur, et omnibus aliis tacentibus vos soli verba de statu nostro tintinatis[1959](?) et de professione discutitis.’ Respondit frater Vincencius le Sauvage, ‘Hec est,’ inquit, ‘racio. Veniunt ad nos diversi seculares et religiosi, comparacionem inter statum et statum facientes, statum vestrum extollentes, et nostrum in hoc deprimentes, quod nos peccuniam recipimus, vos autem non recipitis, judicantes nos in hoc minus perfectos mundi contemptores. Nos modo in declaracionem veritatis et status nostri exaltacionem, dicimus vos hoc facere per interpositas personas quod nos facimus in propriis personis.’ Et cum inculcando quereretur a fratre Vincencio, quare in ista materia haberent contra minores faciem sic obstinatam, respondit: ‘Quia nunquam duos fratres minores in hoc articulo inveni consencientes.’ Cui cum esset responsum ex parte minorum; ‘En octo sumus congregati omnes unanimes et uno corde et ore idem sencientes et asserentes;’ respondit, ‘Certe verum est, sed si seorsum vos haberem in privata collacione, non ita esset; eciam vos duos,’ demonstratis fratribus Willelmo de Wykham et Dyonisio, ‘habita seorsum collacione, invenirem discordes et de vobis diversa elicerem.’ Ista turbato animo et impetu sponte[1960](?) proferens, non minus fratri suo proprio quam eciam ipsis fratribus minoribus offensionis materiam dedit. Quod cum averteret, ad pedes fratrum se projecit in terram, culpam confitendo. Cui frater suus proprius, verba contumeliosa equanimiter non ferens, sic ait: ‘Cum mihi capud fregeris, penam[1961]dabis.’ Quo dicto domum redierunt fratres.

Hic transeo unum diem in quo miserunt fratres minores ad predicatores iterum postulantes sibi satisfieri, et errata regulariter corrigi; quibus erat pacifice et mansuete responsum a parte predicatorum et de emenda humiliter facienda promissum. Set in solucione promissi inventi sunt minus habentes, unde tantum[1962]facta fuit negocii dilacio.

Cum vero pendente tempore predicatores juxta promissa nichil facerent, minores injuriam personalem non multum ponderantes, sed injuriam communitatis sue conniventibus oculis dissimulare non poterant, et ideo de consilio discretorum miserunt ad predicatores iterum, duo postulantes. Primum est, quod principalis transgressiofacta per fratrem Salomonem emendaretur; secundum est, quod fratres pacifici et mansueti ex parte eorum ad tractandum de negocio pacis et amoris mitterentur. Quo petito, habita deliberacione, missi sunt quatuor predicatores ad minores, quorum principalis fuit frater Willelmus de Stargil. Qui, convocatis minoribus, hoc nuncium ex parte fratrum suorum proposuerunt: ‘Ffrater Vincencius, qui insolenter apud vos se habuit in nuncio faciendo, fuit in nostro capitulo a proprio socio fratre Roberto de novo mercato accusatus, a suo superiore correptus, et secundum exigenciam sue religionis punitus.’ Quo dicto, siluit: et cum expectarent minores de principali responsum, sc. de facto fratris Salomonis, nihil est auditum. Et cum peterent responsum sibi dari de principali, responsum istud secundarium non multum ponderantes, respondit frater Willelmus de Stargil predicator pro se et suis sociis, se non esse ad hoc missos. Hec de substancia nuncii.

Extra ordinarie autem proposita ista verba fuerunt, dicente fratre Thoma de Docking: ‘Mirum est, quod vos non cessatis nos impugnare in articulo de recepcione peccunie, et hac racione, vos dicitis quod nos recipimus per interpositam personam; nos e contra (?) negamus et dicimus quod non. Mota est ergo lis et controversia inter nos et vos, et ideo oportuit per judicem determinari, quia per nos non potuit. Demigravimus ad judicem non quemcumque sed summum pontificem, et ad illum qui regulam nostram dictavit et mentem beati francisci, eodem papa sibi ipsi testante, novit. Ipse pro nobis sentenciavit. Quid ultra queritis? quid impugnatis?’ Et adjecit idem frater Thomas de Docking, dicens: ‘Occurrit racio idem dictans, talis peccunia a quocumque data seu quocumque titulo pro fratribus apud quemcumque deposita nunquam est nostra; ergo nunquam recepimus eam nec per nos nec per interpositam personam.’

Ad hoc respondit frater W. de Stargil, predicator, dicens: ‘Sic possem arguere de capa quam porto que nunquam fuit mea, nec erit nec est; et tamen ego recepi eam.’ Ad hoc obvium fuit instanciam non valere; Sic, ‘quamvis tu non habeas personalem proprietatem in capa tua, ordo tamen tuus totus et communitas ordinis tui in ea proprietatem habet; sed nec persona nec communitas ordinis nostri aliquam proprietatem habet nec habere potest in peccunia a quocumque oblata, data, seu deposita. Preterea in assercione vestra hoc inconveniens incurritis. Nos habemus regulam qua utimur secundum declaracionem domini pape qui eam juxta mentem beati francisci declaravit. In sua declaracione dicit, quod nos ipsam declaracionemcum regula observando peccuniam non recipimus per interpositam personam. Vos ergo, si insistitis contrarium asserendo, notam mendacii, ut videtur, domino pape inponitis.’ Respondit frater predicator: ‘Absit a nobis hec presumpcio, sed plane videtur quod dominus papa non declaravit regulam juxta mentem beati francisci et ipsius regule.’ Ad hec frater Thomas de Docking sic opposuit: ‘Papa in sua declaracione dicit quod intencionem beati francisci plenius novit, et ad hoc persuadendum idem papa in sua declaracione tres raciones posuit: prima, quia longam familiaritatem cum eo traxit, in qua solent homines secreta cordium suorum mutuo communicare; secunda, quia in condendo predictam regulam sibi astitit cum esset in minori officio constitutus; tercia, quia in optinendo ipsius regule confirmacionem eciam sibi non defuit. Si ergo papa dicit et racionibus convincit, se nosse intencionem beati francisci, ex quo eciam sequitur declaracionem factam juxta intencionem ejusdem sancti, quid dicetis?’

Ad hoc quidam predicator dixit: ‘Nullo modo videtur quod papa novit intencionem beati francisci, quod probo sic. Voluntas testamentaria fuit beati francisci, quod fratres nullo modo quererent litteras expositorias a sede apostolica, sed hoc non obstante quesierunt et papa annuente optinuerunt. Non solum ergo fratres sed et papa contra intencionem ejus fecerunt; ex quo videtur quod intencionem ejus non noverunt; quia si ipsam novissent contra ipsam non fecissent.’

Ad hoc frater Minor: ‘Esto quod racio sit bona, cum illacio sit satis mirabilis. Ex hac racione probatur papam vel mentitum esse vel falsum dixisse; ipse enim dixit, plenius novimus intencionem ipsius sancti. Preterea, ut ad unum sit dicere de testamento suo quod non novimus, non respondemus, sed regulam quam observare promisimus parati sumus defendere. Accedit ad hoc, quod nec fratres nec dominus papa fecerunt contra intencionem beati francisci, quam in condendo regulam habuit, sed contra intencionem petende declaracionis. Nec in hoc pape potuit in aliquo prejudicari in facienda declaracione, maxime cum apud eum resideat plena potestas et auctoritas tocius ecclesie gubernande. Quo etiam in sua declaracione dicente et probante, ut patet inspicienti, hoc non potest nec debet in aliquo fratribus prejudicari.’

Inter hec et alia que proponebantur, ait frater W. de Stargil: ‘Scimus quidem quia regulam et regule declaracionem ab eo qui potuit declarare, habetis et utramque observatis; hoc et nobiscum confitemur. Sed quomodo vos peccuniam non recipiatis, nonvidemus.’ Ad hoc ffrater Thomas Docking sic respondit: ‘Frater karissime, audeo plane dicere, quod si habitum secularem haberes quem ante habitum tue religionis portabas, facillime veritatem mee professionis tibi persuaderem; et ad spacium vii psalmorum quam nos videmus luce ipse clarius videres.’

Hiis ergo transactis transivimus ad principale, petentes iterum quod ipsi responderent nobis de principali, ipsum accessorium de quo factum est nuncium non ponderantes. Respondit frater W. sicut prius, dicens se non posse nec debere hoc facere, cum non esset ad hoc missus; tamen peticionem nostram libenter fratribus suis nunciaret. Quo facto domum redierunt fratres.

Hic transeo alium diem, in quo missi sunt de minoribus duo ad predicatores, quibus facte fuerunt multe promissiones de correctione facienda, sed in solvendo promissum inventi sunt iterum minus habentes, ut videtur: unde tantum fuit dilacio negocii. Interim pendente tempore et fratribus predicatoribus nichil respondentibus, supervenit prior provincialis predicatorum[1963]Oxoniam. Ffratres Minores pro pace mutua reconsilianda[1964]et servanda miserunt[1965]ad eum, cum humilitate postulantes, excessum corrigi et sibi regulariter satisfieri. Prior vero provincialis, habita deliberacione et facta diligenti inquisicione per fratres suos, sic respondit: ‘Ego claudam os fratris de cetero ne presumat talia dicere contra vos, et ego ipse dicam sicut vos ipsi, cum de illo articulo agitur, dicitis; et ut alii fratres sic dicant, pro viribus inducam. Fratrem vero Salomonem, quem vos esse transgressum (dicitis), aliter punire non possum, quia plane sicut dixit ita et sentit, nec induci potest ad contrarium, quia sua consciencia est quod vos estis receptores peccuniarum ad minus per interpositas personas; unde ego contra leges consciencie non possum. Misissem autem ipsum pro culpa dicenda sua ad vos, sed timui ne ipse plus vos provocasset et fierent novissima pejora prioribus.’ Hic nota quod frater non dixit ex surrepcione, sed ex plena deliberacione. Hec de substancia nuncii.

Extra ordinarie autem allocutus priorem predicatorum quidam de minoribus cum mansuetudine predicatoris[1966]et obsecrans, ut ipse partes suas de pace lesa reparanda et reparata jam fovenda vigilanter juxta discrecionem a deo sibi datam interponeret. Adjecit autem dictus frater minor cum mansuetudine dicens: ‘Mirum est quod itaextranee de re nobis manifesta quidam de vestris senciunt, maxime cum peccunia a quocumque legata seu donata nunquam ad dominium nostrum transeat. Et propterea nullo modo dici possumus receptores non per nos nec per interpositas personas.’ Respondit prior provincialis cum mansuetudine dicens: ‘Unum est quod videre non possumus. Cum peccunia in usus vestros quocumque titulo deputata multociens sit apud multos deposita, et cum post deposicionem transeat a dominio conferentis nec cedat in dominium depositarii—hoc, inquam, est quod videre non possumus, quin peccunia illa in vestrum cedat dominium.’

Ad hoc respondit frater minor, quod peccunia, quocumque titulo ad usus fratrum deputata, nunquam in eorum dominium transeat juxta declaracionem domini pape, sed possunt fratres in suis necessitatibus recursum habere ad recipientem, qui auctoritate domini principalis potest fratribus, si vult et non aliter, subvenire; quia jure debiti nullo modo fratribus tenetur, nec nomine depositi aliquid[1967]exigere possunt ab eodem. Auctoritas ergo et dominium peccunie quocumque titulo tradite permanet penes ipsum tradentem, intantum quod nunquam transit nec transire potest in fratrum dominium ullo jure: unde dicit[1968]dominus papa quod principalis potest eam repetere si vult, quamdiu manet inexpensa.

Ad hoc prior: ‘Quid si peccunia penes ipsum recipientem est centum annis aut plus remanserit?’ Ad hoc frater Minor: ‘Non plus juris habent fratres nostri in peccunia in fine C annorum aut cujuscumque alterius spacii quam in fine prime diei. Et hoc parati sumus probare, et pro loco et tempore mundo manifestare.’

Ad hoc attonitus prior cum admiracione dixit: ‘Vere si hoc constaret, mundo non sic habundaretis sicut habundatis.’ Respondit frater Minor: ‘Quomodocumque habundancia se habeat, veritatem professionis narro.’ Tunc exclamans quidam predicator, cujus nomen ad presens ex causa retineo, factum eorum ut videtur non approbans, ait: ‘Eya, domine deus, verba que de vobis facimus ex malis que de nobis dicitis occasionem[1969]sumunt.’

Interim dum hec agebantur, fratres minores inter se contulerunt, et habito consilio miserunt ad priorem provincialem gratias agentes de sua oblacione, rogantes quod frater Salomon, ex quo conscienciam suam non deponit nec culpam suam recognoscere proponit, pro mutua pace concilianda et servanda, de loco, ex quo pacem perturbavit, amoveretur. Respondit prior se super hoc velle deliberare.Habita vero deliberacione, sollempnes nuncios de ordine suo mittens, sic respondit: ‘Frater Salomon pro conventu Oxon’ fratribus suis est multum necessarius et utilis sicut bonus et ministerialis, in tantum eciam ut difficile esset mihi invenire alium eis ita utilem et necessarium, et ideo grave esset ipsum amovere. Item pro peccato privato, publica pena non debet adjungi. Hoc autem fieret si frater Salomon de loco suo ad alium locum amoveretur. Unde peticio de dicto fratre amovenda non videtur consona racioni. Nec debetis turbari, quia peticionem vestram in hac parte non fulcio, quia, ut videtur, id quod vobis primo optuli debet sufficere, viz. quod os ejus per obedienciam claudatur, et ne de cetero a(liqua) sinistra contra puritatem regule vestre dicere presumat.’

Ffacta ista responsione nuncii ex parte prioris tres faciebant peticiones. Prima fuit, quod pro dicto unius stulti communitas fratrum minorum non turbaretur; secunda fuit, quod caritas mutua ut olim omnimodis signis ostenderetur. Tercia fuit quod regula nostra cum exposicione vel exposicionibus eis ad tempus ostenderetur, ab illis tantummodo et non ab aliis quam nos nominare decrevimus inspicienda. Hec de substancia nuncii.

Extra ordinarie autem facta sunt verba ista, dicente fratre Minore: ‘Si stultus de sua stulticia corrigendus est, mirum est quod fratrem Salomonem non corrigitis, qui in sua stulticia manet; quem eciam vos ipsi stultum nominatis, cum petitis quod propter dictum unius stulti communitas fratrum minorum non turbetur. Item si peccatum est corrigendum, maxime vobis qui estis professores veritatis, mirum est quod fratrem Salomonem non corrigitis, quem peccasse probatis, cum pro eo allegatis quod pro peccato privato publica pena non sit injungenda.’

Post hec fratres Minores, habita diligenti deliberacione, perpendentes quod fratres predicatores a principio in toto processu aut id negocium distulerunt aut dissimulaverunt aut a principali diverterunt, ut videtur, miserunt ad eos fratres diffinitive sic respondentes; ‘Pendente principali, videtur fratribus quod peticionibus vestris accessoriis non sit respondendum; unde ad huc petunt fratres quod frater Salomon, qui pacem mutuam turbavit, ammoveatur; ad quod movere[1970]potest pax et tranquillitas mutua utriusque ordinis, que est magis ponderanda quam utilitas ministerialis unius persone. Ad hoc autem quod vos dicitis, quod penitencia publica peccato privato non sit imponenda, sic responderunt fratres; quod quamvis ammoveatur, peccatum suum nonpublicatur. Est enim pene omnium sentencia una, tam secularium quam religiosorum, quod fratres vestri[1971]conventuales ad prelacias et ceteras dignitates, et studentes ad doctorum officia exercenda, cum gloria et non cum ignominia, frequenter emittuntur et de loco ad locum transferuntur. Unde ad huc petunt vel quod ammoveatur vel quod culpam suam confiteatur. Et ad hoc movere debet, quod fratres Minores in consimili casu personas multum dissimiles, viz. lectores, in tantum humiliaverunt, quod pro levi occasione unum valde graciosum ad pacem vestram conservandam de conventu suo ammoverunt, et alium suspenderunt per annum a predicacione et confessione; et usque hodie manet a lectione suspensus. Ad hoc autem quod vos dicitis, quod nobis debet sufficere, quod os ejus obstruatur, ne mala de nobis loquatur, respondent fratres, quod non debet sufficere, quia ad hoc tenetur de communi lege caritatis eciam si nunquam aliquem offendisset.’ Cum vero fratres non solum bis aut ter, sed eciam sepcies, pro correctione transgressionis postulanda missi fuerunt, nec est eis in aliquo satisfactum, dicunt quod nolunt ulterius vexari, sed si predicatores noluerint hac vice satisfacere, sedebunt in domo patiencie sue, expectantes tempora meliora. Hec de substancia nuncii.

Back to Index Next