Caput Decimum SextumCrusoëus paratus ad obsidionem ferendam — Friday describitur — Quare sic appellatus — Regia potestas — Abundat Crusoëus opibus.Incertaadhuc ancepsque fortuna Robinsonis erat. Nonne verisimile erat barbaros, epulis immanibus satiatos, vestigia sociorum secuturos esse ut et eos et captivum qui evaserat quærerent ? Tunc vero dubium non erat quin illi, patefacto semel Robinsonis domicilio, expugnatoque*, eum simul et novum comitem occiderent. Quæ cogitatio Robinsonis animum agitabat, e summo colle fœdam epulationem chorosque barbarorum intuentis*. Perpendit igitur quid sibi in his rebus faciendum sit : utrum fugiat, an in arce sua inclusum se teneat ? Tandem Deum precatus adeo confirmatum animo se sensit ut hoc facere*constituerit. Itaque inter dumeta usque ad domicilium prorepit et socio significavit ut idem ageret ; sic ambo ad speluncam perveniunt.Tunc barbarus domicilium liberatoris commode dispositum intuens obstupuit, quippe qui nihil unquam tali arte instructum vidisset.Crusoëus barbaro significat quid sit ab hostium multitudine metuendum ; se autem paratum esse ad vitam strenue defendendam. Quo quidem ille intellecto, truci vultu securim vibrat, gestuque terribili versus eum locum se convertit ubi hostes erant, quasi illos provocaret, patronoque monstraretse illi defensorem acerrimum fore. Ille autem, hac ejus fortitudine probata, hastam, arcum, sagittas, ei tradit ; eumque ad foramen munimenti arborei velut in excubiis collocat, unde prospiceret quid in spatio inter parietem et nemus a se consitum interjecto*ageretur. Hoc modo cum socio usque ad vesperam armatus stetit ; quum vero post aliquot horas nihil usquam metuendum cernerent, existimaverunt barbaros, frustra scrutatos, in scaphis qua venerant via eandem repetiisse. Igitur armis depositis, Robinson cœnam instruit.Quum autem ille dies, in vita Robinsonis maxime memorandus, Anglice nominatus essetFriday, isti quem servaverat barbaro hoc indidit nomen.Nondum huc usque Robinsoni vacaverat*eum attentius considerare. Juvenis erat egregiæ formæ, annorum circiter viginti ; colore fusco, cute nitida, crinibus nigris, non autem laneis*, sicut Æthiopum, sed rectis ; naso brevi, nec eo depresso, labiis parvis, dentibus tam albis ut ebur æquarent. Aures ejus variis conchis et pennis ornatæ erant, quibus ille non mediocriter superbire videbatur ; nudus ceterum a capite ad pedes.Itaque Robinson amiculo e pellibus confecto socium induit. Tum ei significavit ut lateri assideret ad cœnandum.Friday magna cum reverentia atque grati animi significatione ad dominum accessit ; tum in genua se prostravit, capite in terram demisso.Crusoëus autem socio atque amico diu exoptato mirifice lætatus, blanditiis potius illum sibi devincire cupiebat. Existimabat enim duplicem non esse generis humani originem, nec fictos meliore luto hos qui vocantur albi, quum eodem patre quo nigri homines nati sint ; attamen quum putaret prudentius esse hospitem nondum satis sibi cognitum intra obsequii et venerationis fines continere, honoremque ab eo velut sibi debitum accipere, regem aliquamdiu agere*constituit.Itaque socio signis gestuque ostendit, se illum quidem in tutelam suam recepisse, ea tamen lege*ut summam ipsi obedientiam præstaret, atque omnibus sedulo vacaret*quæcumque dominus et rex novus juberet. IdeoCacicumse ipse appellavit, quoniam eo nomine barbarorum principes vocari meminerat. Qua voce melius quam signis adhibitis Friday id intellexit quod suus ei dominus declarabat ; et ut pateret se domino in servitutem semetipsum dicare, iterum iterumque nomen illud clara voce pronuntiavit, Robinsonem manu demonstrans, et ei ad pedes projectus. Quin ut significaret se satis intelligere quanta esset vis regiæ potestatis, hastam arreptam domino porrexit, cuspide ad pectus suum directa, atque hoc ipso declaravit Robinsonem vitæ necisque habere potestatem. Hic autem regia quasi majestate dextram subdito porrexit, jussitque secum cœnare. Friday dicto audiens fuit, ita tamen ut ipse humi, ille vero in suggestu graminis sederet.Quibus factis, Crusoëus rex fuit. Quippe insula erat pro regno, lamæ fructusque pro ærario, Friday pro subdito, unico quidem sed carissimo, psittacusque pro comitatu*, sed fere inutili.Cœna confecta, rex novus de cubiculis rite disponendis mandata dedit. Parum sane prudenter egisset, si socio qui tam brevi tempore tot munera adeptus erat, famulus idem et minister, legatus et miles, præfectus copiarum et ædium, secum in eadem spelunca recubandi licentiam dedisset. Etenim non satis tutum habuit vitam suam cæcumque sub terra viæ exitum credere externo homini et alienigenæ, cujus fidem nondum adhuc spectatam*vix pro certo habebat. Itaque jubetur Friday idoneam fœni copiam in caveam transportare, sibique inde parare cubile ; novus interea rex, ut saluti suæ consulat, arma omnia in cubiculum suum confert.Tum adstante toto populo non puduit Crusoëum humiliac prorsus agresti ministerio fungi. Qui universæ, quaqua patebat, insulæ imperitabat, qui in suos omnes subditos vitæ necisque jus habebat, ille non erubuit, servilem in modum. regiis manibus lamas ipse mulgere, ut rite doceret ministrum cui hoc officium postea mandare in animo habebat. Hic vero quamvis id attente consideraret, cui tamen bono foret minime intellexit. Quippe nec ille nec populares sui, ut hebeti prorsus erant ingenio, unquam suspicati fuerant lac animalium salubre æque ac nutriendo corpori esse accommodatissimum. Nunquam hoc genus alimenti labris attigerat ; itaque paululum lactis a Robinsone oblatum inusitata et singulari voluptate hausit.Variis autem hujus diei molestiis periculisque fessi ambo somni quietisque erant appetentissimi. Robinson igitur servo mandavit ut ad lectum se conferret, tum ipse quoque eo se contulit.
Caput Decimum SextumCrusoëus paratus ad obsidionem ferendam — Friday describitur — Quare sic appellatus — Regia potestas — Abundat Crusoëus opibus.Incertaadhuc ancepsque fortuna Robinsonis erat. Nonne verisimile erat barbaros, epulis immanibus satiatos, vestigia sociorum secuturos esse ut et eos et captivum qui evaserat quærerent ? Tunc vero dubium non erat quin illi, patefacto semel Robinsonis domicilio, expugnatoque*, eum simul et novum comitem occiderent. Quæ cogitatio Robinsonis animum agitabat, e summo colle fœdam epulationem chorosque barbarorum intuentis*. Perpendit igitur quid sibi in his rebus faciendum sit : utrum fugiat, an in arce sua inclusum se teneat ? Tandem Deum precatus adeo confirmatum animo se sensit ut hoc facere*constituerit. Itaque inter dumeta usque ad domicilium prorepit et socio significavit ut idem ageret ; sic ambo ad speluncam perveniunt.Tunc barbarus domicilium liberatoris commode dispositum intuens obstupuit, quippe qui nihil unquam tali arte instructum vidisset.Crusoëus barbaro significat quid sit ab hostium multitudine metuendum ; se autem paratum esse ad vitam strenue defendendam. Quo quidem ille intellecto, truci vultu securim vibrat, gestuque terribili versus eum locum se convertit ubi hostes erant, quasi illos provocaret, patronoque monstraretse illi defensorem acerrimum fore. Ille autem, hac ejus fortitudine probata, hastam, arcum, sagittas, ei tradit ; eumque ad foramen munimenti arborei velut in excubiis collocat, unde prospiceret quid in spatio inter parietem et nemus a se consitum interjecto*ageretur. Hoc modo cum socio usque ad vesperam armatus stetit ; quum vero post aliquot horas nihil usquam metuendum cernerent, existimaverunt barbaros, frustra scrutatos, in scaphis qua venerant via eandem repetiisse. Igitur armis depositis, Robinson cœnam instruit.Quum autem ille dies, in vita Robinsonis maxime memorandus, Anglice nominatus essetFriday, isti quem servaverat barbaro hoc indidit nomen.Nondum huc usque Robinsoni vacaverat*eum attentius considerare. Juvenis erat egregiæ formæ, annorum circiter viginti ; colore fusco, cute nitida, crinibus nigris, non autem laneis*, sicut Æthiopum, sed rectis ; naso brevi, nec eo depresso, labiis parvis, dentibus tam albis ut ebur æquarent. Aures ejus variis conchis et pennis ornatæ erant, quibus ille non mediocriter superbire videbatur ; nudus ceterum a capite ad pedes.Itaque Robinson amiculo e pellibus confecto socium induit. Tum ei significavit ut lateri assideret ad cœnandum.Friday magna cum reverentia atque grati animi significatione ad dominum accessit ; tum in genua se prostravit, capite in terram demisso.Crusoëus autem socio atque amico diu exoptato mirifice lætatus, blanditiis potius illum sibi devincire cupiebat. Existimabat enim duplicem non esse generis humani originem, nec fictos meliore luto hos qui vocantur albi, quum eodem patre quo nigri homines nati sint ; attamen quum putaret prudentius esse hospitem nondum satis sibi cognitum intra obsequii et venerationis fines continere, honoremque ab eo velut sibi debitum accipere, regem aliquamdiu agere*constituit.Itaque socio signis gestuque ostendit, se illum quidem in tutelam suam recepisse, ea tamen lege*ut summam ipsi obedientiam præstaret, atque omnibus sedulo vacaret*quæcumque dominus et rex novus juberet. IdeoCacicumse ipse appellavit, quoniam eo nomine barbarorum principes vocari meminerat. Qua voce melius quam signis adhibitis Friday id intellexit quod suus ei dominus declarabat ; et ut pateret se domino in servitutem semetipsum dicare, iterum iterumque nomen illud clara voce pronuntiavit, Robinsonem manu demonstrans, et ei ad pedes projectus. Quin ut significaret se satis intelligere quanta esset vis regiæ potestatis, hastam arreptam domino porrexit, cuspide ad pectus suum directa, atque hoc ipso declaravit Robinsonem vitæ necisque habere potestatem. Hic autem regia quasi majestate dextram subdito porrexit, jussitque secum cœnare. Friday dicto audiens fuit, ita tamen ut ipse humi, ille vero in suggestu graminis sederet.Quibus factis, Crusoëus rex fuit. Quippe insula erat pro regno, lamæ fructusque pro ærario, Friday pro subdito, unico quidem sed carissimo, psittacusque pro comitatu*, sed fere inutili.Cœna confecta, rex novus de cubiculis rite disponendis mandata dedit. Parum sane prudenter egisset, si socio qui tam brevi tempore tot munera adeptus erat, famulus idem et minister, legatus et miles, præfectus copiarum et ædium, secum in eadem spelunca recubandi licentiam dedisset. Etenim non satis tutum habuit vitam suam cæcumque sub terra viæ exitum credere externo homini et alienigenæ, cujus fidem nondum adhuc spectatam*vix pro certo habebat. Itaque jubetur Friday idoneam fœni copiam in caveam transportare, sibique inde parare cubile ; novus interea rex, ut saluti suæ consulat, arma omnia in cubiculum suum confert.Tum adstante toto populo non puduit Crusoëum humiliac prorsus agresti ministerio fungi. Qui universæ, quaqua patebat, insulæ imperitabat, qui in suos omnes subditos vitæ necisque jus habebat, ille non erubuit, servilem in modum. regiis manibus lamas ipse mulgere, ut rite doceret ministrum cui hoc officium postea mandare in animo habebat. Hic vero quamvis id attente consideraret, cui tamen bono foret minime intellexit. Quippe nec ille nec populares sui, ut hebeti prorsus erant ingenio, unquam suspicati fuerant lac animalium salubre æque ac nutriendo corpori esse accommodatissimum. Nunquam hoc genus alimenti labris attigerat ; itaque paululum lactis a Robinsone oblatum inusitata et singulari voluptate hausit.Variis autem hujus diei molestiis periculisque fessi ambo somni quietisque erant appetentissimi. Robinson igitur servo mandavit ut ad lectum se conferret, tum ipse quoque eo se contulit.
Caput Decimum SextumCrusoëus paratus ad obsidionem ferendam — Friday describitur — Quare sic appellatus — Regia potestas — Abundat Crusoëus opibus.
Crusoëus paratus ad obsidionem ferendam — Friday describitur — Quare sic appellatus — Regia potestas — Abundat Crusoëus opibus.
Incertaadhuc ancepsque fortuna Robinsonis erat. Nonne verisimile erat barbaros, epulis immanibus satiatos, vestigia sociorum secuturos esse ut et eos et captivum qui evaserat quærerent ? Tunc vero dubium non erat quin illi, patefacto semel Robinsonis domicilio, expugnatoque*, eum simul et novum comitem occiderent. Quæ cogitatio Robinsonis animum agitabat, e summo colle fœdam epulationem chorosque barbarorum intuentis*. Perpendit igitur quid sibi in his rebus faciendum sit : utrum fugiat, an in arce sua inclusum se teneat ? Tandem Deum precatus adeo confirmatum animo se sensit ut hoc facere*constituerit. Itaque inter dumeta usque ad domicilium prorepit et socio significavit ut idem ageret ; sic ambo ad speluncam perveniunt.
Tunc barbarus domicilium liberatoris commode dispositum intuens obstupuit, quippe qui nihil unquam tali arte instructum vidisset.
Crusoëus barbaro significat quid sit ab hostium multitudine metuendum ; se autem paratum esse ad vitam strenue defendendam. Quo quidem ille intellecto, truci vultu securim vibrat, gestuque terribili versus eum locum se convertit ubi hostes erant, quasi illos provocaret, patronoque monstraretse illi defensorem acerrimum fore. Ille autem, hac ejus fortitudine probata, hastam, arcum, sagittas, ei tradit ; eumque ad foramen munimenti arborei velut in excubiis collocat, unde prospiceret quid in spatio inter parietem et nemus a se consitum interjecto*ageretur. Hoc modo cum socio usque ad vesperam armatus stetit ; quum vero post aliquot horas nihil usquam metuendum cernerent, existimaverunt barbaros, frustra scrutatos, in scaphis qua venerant via eandem repetiisse. Igitur armis depositis, Robinson cœnam instruit.
Quum autem ille dies, in vita Robinsonis maxime memorandus, Anglice nominatus essetFriday, isti quem servaverat barbaro hoc indidit nomen.
Nondum huc usque Robinsoni vacaverat*eum attentius considerare. Juvenis erat egregiæ formæ, annorum circiter viginti ; colore fusco, cute nitida, crinibus nigris, non autem laneis*, sicut Æthiopum, sed rectis ; naso brevi, nec eo depresso, labiis parvis, dentibus tam albis ut ebur æquarent. Aures ejus variis conchis et pennis ornatæ erant, quibus ille non mediocriter superbire videbatur ; nudus ceterum a capite ad pedes.
Itaque Robinson amiculo e pellibus confecto socium induit. Tum ei significavit ut lateri assideret ad cœnandum.
Friday magna cum reverentia atque grati animi significatione ad dominum accessit ; tum in genua se prostravit, capite in terram demisso.
Crusoëus autem socio atque amico diu exoptato mirifice lætatus, blanditiis potius illum sibi devincire cupiebat. Existimabat enim duplicem non esse generis humani originem, nec fictos meliore luto hos qui vocantur albi, quum eodem patre quo nigri homines nati sint ; attamen quum putaret prudentius esse hospitem nondum satis sibi cognitum intra obsequii et venerationis fines continere, honoremque ab eo velut sibi debitum accipere, regem aliquamdiu agere*constituit.
Itaque socio signis gestuque ostendit, se illum quidem in tutelam suam recepisse, ea tamen lege*ut summam ipsi obedientiam præstaret, atque omnibus sedulo vacaret*quæcumque dominus et rex novus juberet. IdeoCacicumse ipse appellavit, quoniam eo nomine barbarorum principes vocari meminerat. Qua voce melius quam signis adhibitis Friday id intellexit quod suus ei dominus declarabat ; et ut pateret se domino in servitutem semetipsum dicare, iterum iterumque nomen illud clara voce pronuntiavit, Robinsonem manu demonstrans, et ei ad pedes projectus. Quin ut significaret se satis intelligere quanta esset vis regiæ potestatis, hastam arreptam domino porrexit, cuspide ad pectus suum directa, atque hoc ipso declaravit Robinsonem vitæ necisque habere potestatem. Hic autem regia quasi majestate dextram subdito porrexit, jussitque secum cœnare. Friday dicto audiens fuit, ita tamen ut ipse humi, ille vero in suggestu graminis sederet.
Quibus factis, Crusoëus rex fuit. Quippe insula erat pro regno, lamæ fructusque pro ærario, Friday pro subdito, unico quidem sed carissimo, psittacusque pro comitatu*, sed fere inutili.
Cœna confecta, rex novus de cubiculis rite disponendis mandata dedit. Parum sane prudenter egisset, si socio qui tam brevi tempore tot munera adeptus erat, famulus idem et minister, legatus et miles, præfectus copiarum et ædium, secum in eadem spelunca recubandi licentiam dedisset. Etenim non satis tutum habuit vitam suam cæcumque sub terra viæ exitum credere externo homini et alienigenæ, cujus fidem nondum adhuc spectatam*vix pro certo habebat. Itaque jubetur Friday idoneam fœni copiam in caveam transportare, sibique inde parare cubile ; novus interea rex, ut saluti suæ consulat, arma omnia in cubiculum suum confert.
Tum adstante toto populo non puduit Crusoëum humiliac prorsus agresti ministerio fungi. Qui universæ, quaqua patebat, insulæ imperitabat, qui in suos omnes subditos vitæ necisque jus habebat, ille non erubuit, servilem in modum. regiis manibus lamas ipse mulgere, ut rite doceret ministrum cui hoc officium postea mandare in animo habebat. Hic vero quamvis id attente consideraret, cui tamen bono foret minime intellexit. Quippe nec ille nec populares sui, ut hebeti prorsus erant ingenio, unquam suspicati fuerant lac animalium salubre æque ac nutriendo corpori esse accommodatissimum. Nunquam hoc genus alimenti labris attigerat ; itaque paululum lactis a Robinsone oblatum inusitata et singulari voluptate hausit.
Variis autem hujus diei molestiis periculisque fessi ambo somni quietisque erant appetentissimi. Robinson igitur servo mandavit ut ad lectum se conferret, tum ipse quoque eo se contulit.