[Inhoud]III.TOOVENAARS en TOOVERMIDDELS[143][Inhoud]Toovermiddel voor HoofdpijnIndien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144][Inhoud]Toovermiddel voor LongontstekingIndien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145][Inhoud]Toovermiddel voor VerstoppingIndien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146][Inhoud]Toovermiddel voor OorziekteIndien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147][Inhoud]Toovermiddel voor TandpijnIndien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148][Inhoud]Toovermiddel voor de Vallende ZiekteAls iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150][Inhoud]Het Aanleeren van een ToovermiddelAls iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]1Soorten van visschen.↑
[Inhoud]III.TOOVENAARS en TOOVERMIDDELS[143][Inhoud]Toovermiddel voor HoofdpijnIndien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144][Inhoud]Toovermiddel voor LongontstekingIndien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145][Inhoud]Toovermiddel voor VerstoppingIndien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146][Inhoud]Toovermiddel voor OorziekteIndien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147][Inhoud]Toovermiddel voor TandpijnIndien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148][Inhoud]Toovermiddel voor de Vallende ZiekteAls iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150][Inhoud]Het Aanleeren van een ToovermiddelAls iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]1Soorten van visschen.↑
[Inhoud]III.TOOVENAARS en TOOVERMIDDELS[143][Inhoud]Toovermiddel voor HoofdpijnIndien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144][Inhoud]Toovermiddel voor LongontstekingIndien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145][Inhoud]Toovermiddel voor VerstoppingIndien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146][Inhoud]Toovermiddel voor OorziekteIndien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147][Inhoud]Toovermiddel voor TandpijnIndien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148][Inhoud]Toovermiddel voor de Vallende ZiekteAls iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150][Inhoud]Het Aanleeren van een ToovermiddelAls iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]1Soorten van visschen.↑
III.TOOVENAARS en TOOVERMIDDELS[143]
[143]
[Inhoud]Toovermiddel voor HoofdpijnIndien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144][Inhoud]Toovermiddel voor LongontstekingIndien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145][Inhoud]Toovermiddel voor VerstoppingIndien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146][Inhoud]Toovermiddel voor OorziekteIndien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147][Inhoud]Toovermiddel voor TandpijnIndien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148][Inhoud]Toovermiddel voor de Vallende ZiekteAls iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150][Inhoud]Het Aanleeren van een ToovermiddelAls iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]
[Inhoud]Toovermiddel voor HoofdpijnIndien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144]
Toovermiddel voor Hoofdpijn
Indien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.Songia.[144]
Indien iemand hoofdpijn heeft, doet men den toovenaar roepen. Als de toovenaar komt, neemt hij een palmnoot van een palmnotenrist; hij haalt er den palmsteen uit; hij neemt roode verf, en een soort van gras: dinsusu; hij slaat den palmsteen in stukken, en op de kern strijkt hij roode verf, hij legt haar in een band, en hij bindt het vóór het aangezicht; daarna perst hij de palmnoot uit, hij bestrijkt er ’t hoofd van den zieke mede; en hij bestrijkt drie keeren, terwijl hij het verbod zegt, alzoo: Palmsteenen, dat hij ze niet in stukken sla!
De toovenaar vraagt negen mitakos; zij geven ze hem en hij trekt op.
Indien de zieke genezen is, komt de toovenaar terug om ’t verbod af te nemen. Hij vraagt drie keeren negen mitakos; hij ontvangt ze; en dan doet hij den zieke een palmsteen in stukken slaan op een steen.
Songia.[144]
[Inhoud]Toovermiddel voor LongontstekingIndien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145]
Toovermiddel voor Longontsteking
Indien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.Daarna trekt hij op.Songia.[145]
Indien iemand een longontsteking heeft, komt de toovenaar, die de longontsteking heeft. Hij neemt een verkensribbe; hij bindt ze vast aan een band; hij neemt een palmnoot en een soort van gras: dinsusu. Daarna slaat hij de palmnoot in stukken, hij legt gras op de palmnoot en bestrijkt er de ribben van den zieke mede. Als hij bestreken heeft, dan legt hij alles op de borst van den zieke, en hij spreekt ’t verbod uit: Verkensribben mag hij niet eten, noch verkensvleesch.
Dan geeft men zeven en twintig mitakos. En hij, de toovenaar, trekt op.
Als de zieke genezen is, dan komt de toovenaar terug, om ’t verbod af te nemen. Hij doet ’t vleesch eten dat hij verboden had, en hij ontvangt negentig mitakos en een kieken.
Daarna trekt hij op.
Songia.[145]
[Inhoud]Toovermiddel voor VerstoppingIndien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146]
Toovermiddel voor Verstopping
Indien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.En hij trekt op.Songia.[146]
Indien iemand aan eene verstopping lijdt, gaat de toovenaar een soort van plant halen, dat men ngewo noemt. Hij legt het in een flesch; hij doet er palmwijn in en hij laat den zieke dezen drinken.
Als hij gedronken heeft, dan begint de buik te loopen en te loopen. Als het over is, dan neemt men een ei, men maakt het gereed, men haalt een stokje in den vorm van een kruis, waarop men drie kleine maniokbrooden legt, en men spijst den zieke.
Dan geeft men zeven en twintig mitakos aan den toovenaar.
En hij trekt op.
Songia.[146]
[Inhoud]Toovermiddel voor OorziekteIndien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147]
Toovermiddel voor Oorziekte
Indien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.Songia.[147]
Indien iemand aan de ooren lijdt, maakt de toovenaar een papieren zak, waarin hij twee soorten van gras legt: dinsusu en nta-nkengele. Daarna giet hij water in den papieren zak en laat het loopen in de ooren van den zieke.
Als men hem negen mitakos gegeven heeft, vertrekt de toovenaar.
Indien de zieke genezen is, komt hij ’t verbod afnemen dat hij opgelegd had van koppen van sprinkhanen niet te eten.
Songia.[147]
[Inhoud]Toovermiddel voor TandpijnIndien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148]
Toovermiddel voor Tandpijn
Indien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.Songia.[148]
Indien iemand tandpijn heeft, of indien het tandvleesch gezwollen is, gaat de toovenaar een steen halen in de rivier; dan giet hij palmwijn op dezen steen, en hij neemt negen aardnoten, die hij vastbindt in een stuk vod. Alles hangt hij aan de keel van den zieke. Daarna geeft hij den palmwijn te drinken die over den steen geloopen is, en hij zegt het verbod, alzoo: Aardnoten, dat hij ze niet ete, noch vleesch, noch nsomfi, noch makaki1.
Dan regelt men het toovergeld. Men geeft hem drie keeren negen mitakos en een jong kieken. En de toovenaar trekt op, als men dit alles gegeven heeft.
Indien de zieke genezen is, doet men weer den toovenaar komen. Men moet de zaken halen van ’t verbod. Men geeft ze aan den toovenaar, en hij spijst den zieke, maar heel weinig. Al wat er overblijft is voor den toovenaar, en men geeft hem negentig mitakos.
Songia.[148]
[Inhoud]Toovermiddel voor de Vallende ZiekteAls iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150]
Toovermiddel voor de Vallende Ziekte
Als iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]Daarna vertrekt de toovenaar.Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.En de toovenaar vertrekt.Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.Songia.[150]
Als iemand de vallende ziekte heeft, doet men den toovenaar komen. Hij opent zijn zak toovermiddelen, terwijl men hem drie keeren negen mitakos geeft.
Men gaat een kieken halen, men snijdt het den hals af, en hij doet het bloed op het toovermiddel loopen. Hij beveelt het hart van ’t kieken in te slikken. Als de zieke ’t hart heeft ingeslikt, neemt de toovenaar een flesch palmwijn, en hij geeft den zieke te drinken. Daarna laat hij ’t toovermiddel aan den zieke rieken.
Men bereidt ’t kieken in een pot boven ’t vuur. Hij vervaardigt een kruis met twee stokjes, en met dit kruis neemt hij een stuk maniokbrood, en hij geeft den zieke te eten. Als hij drie keeren geëten heeft, dan verdeelt men ’t kieken onder de aanwezigen. Men geeft den toovenaar een jong kieken, waarmee hij dan zieke bestrijkt. Daarna regelt men het toovergeld: drie keeren negentig mitakos. Als hij deze drie keeren negentig mitakos gekregen heeft, dan zegt hij het verbod: Kiekens, dat hij ze niet ete. Vogels, die in de lucht opstijgen, dat hij ze niet ete. Sprinkhanen, dat hij ze niet in zijn huis doe, waar hij slaapt. Geitenvleesch, dat hij het niet ete. Als men hem ’s nachts roept, dat hij niet antwoorde.[149]
Daarna vertrekt de toovenaar.
Als de zieke een stukje geitenvleesch eet, dan komt de ziekte terug. Men gaat den toovenaar verwittigen, dat hij het verbod weer komt zeggen. Als hij komt, moet men boete betalen, omdat de zieke het verbod overtreden heeft. Men geeft den toovenaar palmwijn, en driemaal negen mitakos.
Dan heelt hij den zieke weer. Dan zegt hij het verbod: Dat hij geen geitenvleesch ete, en al de zaken, die ik de eerste maal heb verboden.
En de toovenaar vertrekt.
Indien de zieke genezen is, doet men den toovenaar komen. Men haalt een kieken, en al de zaken die hij gezegd had in ’t verbod. Men geeft alles aan den toovenaar. Hij bereidt alles, en dan spijst hij den zieke en de aanwezigen.
Hij stelt het toovergeld, en men geeft hem drie of vier frank. Als hij het geld ontvangen heeft, dan legt hij een beetje assche op de tong van den zieke, die het moet inslikken.
Daarna is ’t heelen gedaan en de toovenaar gaat terug naar zijn dorp.
Songia.[150]
[Inhoud]Het Aanleeren van een ToovermiddelAls iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]
Het Aanleeren van een Toovermiddel
Als iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.De jongeling, alzoo: Neem er twee.De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.De jongeling: Neem er drie.En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.Songia.[153]
Als iemand een toovermiddel wil leeren van den toovenaar, dan gaan zij te zamen naar het inheemsch kerkhof, zij dragen een kieken in de handen. De toovenaar heeft zijn zak toovermiddelen, hij hangt hem op de schouders en zij trekken op.
In den nacht alleen, gaan zij daar. Hij, die wil toovenaar worden, gaat op een hoek van ’t kerkhof staan, en de toovenaar op een anderen hoek. Dan beginnen zij op den grond met hun handen te kloppen.
De toovenaar spreekt, alzoo: Sta op, sta op! Zijt gij doof?
Dan neemt hij palmwijn, besproeit het graf, waarop hij staat, en besproeit ook de andere graven.
Hij neemt aarde in ’t midden van het graf, bestrijkt er een tooverbeeld mede, neemt palmwijn, giet hem op het graf, neemt weer roode aarde, bestrijkt er de borst van ’t tooverbeeld mede, en daarna bestrijkt hij het gezicht van ’t tooverbeeld met kalkaarde.
En alzoo komen zij terug naar ’t dorp. De toovenaar, als hij in ’t begin van ’t dorp gekomen is, begraaft het tooverbeeld, alzoo: Laat ons gaan, uw meester ik.
En zij komen tot in ’t dorp, zij nemen een haan, die[151]kraait; zij snijden hem den kop af, en ’t bloed laat hij loopen op de toovermiddelen. Hij neemt een weinig bloed, en hij doet het aflekken door dengene, die de toovermiddelen wil ontvangen.
Daarna zegt de toovenaar, alzoo: Wel nu, kom, wij regelen het toovergeld dat gij mij moet betalen. Mijne toovermiddelen kosten tien stukken van vijf frank.
De jongeling, alzoo: Neem er twee.
De toovenaar, alzoo: Geef er vijf.
De jongeling: Neem er drie.
En de toovenaar neemt dit aan, en hij zegt: Wel, ga een haan halen die kraait, die gaat met mij mee en eene geit.
De jongeling haalt den haan en de geit, en hij geeft ze aan den toovenaar. Indien hij ze niet bezit, dan stelt hij den dag, waarop hij zal betalen.
Dan neemt hij het toovermiddel, en hij geeft het aan den jongeling. En met dit toovermiddel kan de jongeling ook een soort van ziekte heelen.
Want voor iedere ziekte is er een ander toovermiddel.
Songia.[153]
1Soorten van visschen.↑
1Soorten van visschen.↑
1Soorten van visschen.↑
1Soorten van visschen.↑