Chapter 14

Dangi noch quaemt vor hemallenMittes coninx orloue.1380Morghen sceitmenvtenhoue.’Reynaertsprac: ‘gi segt waer.Nochtan, Grimbert, quamic daerOnderdes coninx ingesinde,Dat ic daer te houe vinde,1385Ets op mi so verbolghenal:Quamic daen, et111waer geual.Nochtandunket mi beter wesen(Ghenese oft ix mach genesen)Dat ic mit v te houe vare1390Dant al verloren ware,Casteel, kinder endewijf,Endedaer toe mijns selfs lijf.Jnne mach denconincniet ontstaen.Als gi wilt, so sul wi gaen.’1395Hier112na sprac hi: ‘vrouwe Ermelijn,Jc beuele v de kinder mijn,Dat gire wale pleget nv.Vor alle danderbeuelic vMineniongen sone Reynaerdijn.1400Hemstaen die rode granekijnSo om sijn mulekijn ouer al:(fo. 111ra.)Jc hope, hi na mi slachtensal.Hier es Roseel, een scone dief,Desenheb ic oec also lief,1405Als yement sine kindre doet.Doedi minenkindrengoetEndegan mi god dat ic ontga,Jc salt mi nemenharde na,Ofte ic salt v mit erenlonen.’1410Mit houeschen113wordenendemit sconenNam Reynaertande sine orlofEnderumede sijns selfs hof.Hoe droue bleef vrouwe ErmelineEndehar arme clene kinderkine,1415Doe Reynaertsceide vanMaperthuus,Endehi hof endehuusLiet al onberadenstaen.Nv hort wat Reynaertheft gedaen.Tierst dat hi quamande heyde,1420Hi sprac te114Grimbert endeseide:‘Grimbert, scouwet, suete neue,Vananxte suchtic endebeue.Jc ga in vresenvander doet.Myn berouwenisse is so groet1425Vansondendie ic hebbe gedaen,Lieue neue, ic wil gaenTe biechte hier te di:Hier nes anderpape bi.Heb ic mine biechte gedaen,1430Hoe so de zakendan vergaen,Mine ziele sal te claerre wesen.’Grimbert antworde te desen:‘Oem, wil wi te biechtengaen,So moeti verlouensaen1435Alle diefte endeallenroef,Ofte diet v niet en geloef.’‘Dat wetic wel’, sprac Reynaert:‘Grimbert,115nv hort harwaert,(Siet ic come v toe ghenaden)1440Endevandet mi beradenVanal gader mire mesdaet.(fo. 111rb.)Nv hort, oem, endeverstaet:Confiteor116pateretmater,Dat ic denotter enten cater1445Endeandrendirenheb mesdaen,Des wil ic in boetenstaen.’Grimbert sprac:‘oem, wat walschdi?Of gi iet wilt, dat segt miJn dietsche, dat ict mach verstaen.’1450‘Lieue neue, ic heb mesdaenJegenallendierendie leuen.Bid gode dat hijt mi moet vergeuen.Jc dede minenoem, harenBrune,Al bloedich makensine crune.1455Tiberde dedic muse vaen,Daer ickensere dede slaenTes papendaer hi spranc int strec.Jc hebbe gedaen groet ongerecCantecler an sine kindre:1460Warensi mere warensi mindre,Dier maectic emmer los.Mit rechte claget hi ouer denvos.Die117conincen is mi niet ontgaen:Jc118hebbe hemlastergedaen1465Endemesprijs der coninginnen,Des si spade sal gewinnenAlso vele erenvan mi.Oec hebic, dat seg ic di,Jsegrim meer bedroghen1470Danic v soude seggenmoghen.Jc hietene oem, dat was baraet,Ysegrime die mi niene bestaet.Jc maectenmonic ter ElmarenDaer wi beide begeuenwaren:1475Dat wart hemwel sere te pinen.Jc dedenande cloclinen119Bindenbeyde sine voete.Dat ludendocht hemso soeteDat hijt emmer wilde leren:1480Dat verginc hemte luttel eren,Want hi lude so vtermaten,(fo. 111va.)Dat alle die gingen bider straten,Entie waren binnender ElmareWaenden dattie duuel ware1201485Endeliependaer si luden hoerden.Eer hi doe in corten wordenGesprac: ‘ic wil mi begeuen,’Haddensi hemna genomentleuen.Sint dedic hemcrune geuen.1490Hemgedenkets al sijn leuen:Dat wetic wel ouerwaer.Jc dede hembernenaf sijn haer,So dat hemde swaerde cramp.Sint dedic hemmeerenscamp1495Optijs, daer ickendede visscenDar hi niene conde ontwisschen,Hine ontfincdaer menigenslach.Sint leidickenop enendachTotes121papenvanBoloys.1500Jn al tlant vanVermendoysSone woendergheen pape riker.Die selue pape hadde een spikerDaer menich vet baec in lach:Des had ic dicke goet beiach.1505Onder denspiker had ic een gatVerholenlike gemaket: indatSo dedic Ysegrim in crupen.Hi vant daer runtvleysch in cupenEndebakenhangenharde122vele.1510Des vleysch liet hi in sijn keleSo vele glidenvtermate:Dat [als] hi wedervtengateWaende keren123sondernoet,Was die lede buuc so groet1515Dat hi beclade124sijn gewin.Dat hongerich was comenin,En conste sat niet comenwt.Jc liep endemaecte groet geluut:125Jnt torp wart groet gerochte.1520Hort hoe ict dar toe brochte!Jc liep al dar die pape sat(fo. 111vb.)Te sire tafel endeat.Die pape hadde een capoen,Een dat alre beste hoen1525Datmenindenlande vant.Et was gewennet toter hant.Dien prandic in minenmont,Recht vor die tafel daer hi stont,Al daer die pape toe sach.1530Doe riep die pape: ‘vanc, slach!Help, wie sach dat wondernie?Die vos comt, dar ic toe sie,Enderouet mi in mijn huus.So helpe mi spiritus sanctus,1535So wie hem, dat hire quam!’Dat tafelmes126hi vor hemnamEndesloech de tafel, dat si boech.127Daer na namhise datse128vloechJn middewaerde denvloer.1540Hi vloecte endeswoerEnderiep lude: ‘sla, va!’Endeic vor endehi na.Sijn tafelmes129had hi op geheuenEndebrachte mi gedreuen1545Op Ysegrime, endeic stont.130Ende hadde thoen in minenmontDat groet was endeswaer,Daer om mostict latendaer,Wast mi leet wast mi lief.1550Doe riep di pape: ‘ay, har dief,Ghi moet desenroef131hier laten!’Hi riep · endeic liep mire straten,Daer ic wesenwoude.Alse die pape op heffensoude1555Dat hoen, versach hi Ysegrime:Doe naecte hemene sware pine.Hi warpene int houet mit enenmesse.Den pape volgedensi sesse,Die alle mit grote stauenquamen,1560Endealsi Ysegrime vernamenDoe maectensi groet geluut,(fo. 112ra.)Entie gebure trakenwtEndemaectengroet niemareEndeseiden, dat dar ware1565Jns papenspiker een wolf geuaen,Die hemseluenheft gedaenBidenbuke in dat gat.Alle132die gone die hordendatLiependat wonderbescouwen.1570Aldar wart Ysegrim teblouwen,133So dat mit hemginc vtenspele:Want hi ontfinc harde veleGroter slaghe endeworpe.Dan quamendie kindervandendorpe1575Endeverbondenhemdie ogen.Et stont hemso · hi most gedogen.Hoe sere sloegensine endestaken.Daer sine vtengate trakenDogede hi vele ongeuals.1580Si bondenhemom sinenhalsEnensteen ende134lietengaen.Doe riepensi die honde saenEndeghinghen bersenendeiaghen.Oec diendensi hemvan135grote slaghen1585So lange, dat hi gelouich was.Doe viel hi neder in dat gras,Als of hi ware steendoet.136Doe was ghinderblijscap groet.Ghinderwas grote niemare.1590Si leydenop ene bareSi droegene mit grotengelukeOuer stene endeouer strukeButenden dorpe in een gracht.Daer bleef hi leggende al die nacht.1595Jnne weet hoe hi daen ontfoer.Sint verwaruic dat hi swoerMine hulde een iaer omtrent.Dat dede hi op sulc couent,Dat icken hoenre makensat.1600Doe leidickentot eenre stat,Daer ic hemdede verstaen(fo. 112rb.)Dat vij · hennen endeenenhaenJn een groet huus anderstratenOp eene hanebalke137saten1605Recht ere valbruggenbi.Daer dedic Ysegrime mit miOp dat huus climmenbouen.Jc seide, ic wilde hemwel louen,Wil hi crupenin die valdore,1610Dat hire soude vindenvoreVanvettenhoenrensijn geuoech.Ter valdore ghinc hi endeloechEndecroep dar in een deel vanvareEndebegan hare endedare1615Te tasten· endeals hi niet en vant,Sprac hi: ‘et is bewantTe sorghen, inne vinde niet.’Jc sprac: ‘oem, wats mi gesciet?Crupet een luttel bet in!1620Menmoet wel pinenom gewin.Jc hebse wech die satenvoren.’Dus liet hi hemverdorenDat hi die hoenre te verre sochte.Jc sach dat icken honenmochte1625Endehortene dat hi ouer voer.Dus viel hi neder op die vloerEndegaf enengrotenval,Dat si ontsprongenouer alDie binnenden huse sliepen.1630Die biden vire lagen· riepen:Dat daer waer sine wistenwatGheuallen dor dat hemelgat.138Si stondenop . ontstakenlecht.Doe sine sagen, wart hi echt1635Daer gewont toter doet.Jc hebbene bracht in menighernoet,Danic v geseggen mochte.Nochtan al dat ic dit gewrochteJegenhem, sone vruchtic niet1640So sere, alse dat ic verrietVrouwenErswinen, sijn scone wijf,(fo. 112va.)Dien hi lieuer heft dan sijn selues lijf.Har dedic (god moet mi vergeuen)Dat mi lieuer ware bleuen1645Te doene, danet es gedaen.’139Grimbert140sprac:‘oft gi wilt gaenClaerliken te biechten te miEndesijn vanvwensonden vri,So suldi sprekenonbedect.1650Jnne weet warwart gi dit trect:‘Jc hebbe iegen sijn wijf mesdaen.’Oem, des en canic niet verstaen,Warwaertgi dese tale keert.’Reynaertsprac: ‘neue Grimbeert,1655Waer dat houeschede groet,Ofic hadde geseit al bloet:‘Jc hebbe geslapenbi mire moyen?’Ghi sijt mijn maech: v souts vernoyen,Seidic v enige dorperheit.1660Grimbert, nv hebic v geseitAl des mi bedenket nv.Doet mi aflaet, des bidic v,Set mi dat v duncket goet.’Grimbert was listich endevroet.1665Hi brac een rijs an die hage141Endegaffer hem142mede XL slageOuer alle sine mesdade.Dar na in gerechtenradeRiet hi hemgoet te wesen1670Endesine salmekine te lesenEndete vastenendete virenEndewederin den wech te stiren143Alle die hi butenwege saghe:Endehi hemvort alle dage1675Redenlike soude gheneren.Hier na dede hi hemversuerenBeyde rouenendestelen.Nv moet hi sire zielentelen,Reynaert, bi Grimberts rade1680Endegaen te houewaert op genaden.Nv144es die bijchte gedaen.Die herenhebbenden wech bestaenTote des coninx houe waert.Nv was butender rechter vart,1685Daer si te gaen haddenbegonnen,145Een swaer couent vannonnen,Dar146menighe gans endemenich capoen,Menige hinne endemenich hoenPlaghente weidene butenmure.1690Dit wiste de felle creature,Die ongetrouwe Reynaert,Endeseide: ‘tot ghenen houewaertSo leget onse rechte strate.’Mit aldustanighenbarate1695Leide hi Grimbert bidenmureDar die hoenre bider scureGhinghenweidenharentare.Der hoenre wart Reynaertgeware.Die oghenghinghenhemder ane.1700Butendenandrenghinc een hane,Die beide vet was endeionc:Daer na dede ReynaertenensproncSo dat hemde plumenstouen.Grimbert sprac: ‘gi dunket mi douen!1705Onsalich oem, wat wildi doen?Wildi wederom een hoenJn al die grote misdaet slaen,Daer gi die biechte sijt af gegaen?147Dat mochtu wel sere rouwen.’1710Reynaertsprac: ‘in goedentrouwen,Jc hads vergeten, lieue neue.Bid gode dat hijt mi vergeue!En gesciet mi nemmermeer!’Doe dedensi enenwederkeer1481715Ouer ene smale brugge.Hoe dicke sach Reynaertouer ruggeWederdaer die hoenre ghingen!Hine conste hemseluenniet beduingen,Hi most sire zielenplegen.1720Hadmenhemthouet af geslegen,Et ware tenhoenre waert geulogen,(fo. 113ra.)Mijn waen en hadde mi bedrogen.Grimbert149sach dat gelaetEnde[...] seide Reynaert: ‘gi doet quaet1501725Dat gi mijn herte dus verstortEndemine bede testort.151Liet mi doch lesen een pater noster,Der hoenre zielenvan denclosterEndeder gansen te genaden,1730Die ic dicke hebbe uerraden.Die ic desenheiligennonnenMit mire list hebbe af gewonnen.Grimbert balsch, mar ReynaertHadde emmer toge ten hoenrenwart,1735Tes si quamenter rechterstratenDie si te vorenhaddengelaten.Daer keerdensi tes coninx houe waert.‘Hoe sere beuic,’ sprac Reynaert,Doe hi ten houe began naken,1740Daer hi sere waende mesraken.Doe int hof was vernomenDatte houe was comenReynaertmit Grimberde, den das,Jc wane dae niemenen was1745So arm no uanso crankenmagen,Hine gereide op hemdat claghen:Dit was al iegenReinaerde.Nochtan dede hi alse donuervaerde,So hoe so hemte moede was.1750‘Neue Grimbert, de das,’Sprac Reynaert: ‘leit ons die hofstrate.’Reynaertginc in dien gelateEndein also bouder gebare,Of hi des coninx sone ware1755Endehi niet en hadde mesdaen.Boudelike ginc hi staenVor Nobel, den coninc,Endesprac: ‘god, die alle dincGheboet · hi geue v, coninchere,1760Groet gelucke endegroet ere!Jc groetu, endeic hebbe recht,(fo. 113rb.)En hadde noyt conincenenknechtSo getrouwe iegen hem152Als ic v oyt was endenoch ben:1765Dat is dicke wordenin scijn.Nochtansulke die hier sijnSoudenmi gherne, wanic, rouenVre hulden, wildise gelouen.Neen gi niet: god moet v lonen!1770En temet niet der coninccronenDat si153den scalkenendeden fellenTe lichte gelouen, dat si hemtellen.Nochtanwil ict gode clagen:Der es so uele in onsen daghen,1775Die honichscalkers,154die wroegenconnen,Die nv der vroederhant hebbengewonnenOuer al indenrikenhouen,Dat si so uerre sijn comenbouen,Dat si den ludendoen grotentoren,1780Die gene scalcheit an is geboren.Dat wreke god an har leuen,Endemoete hemewelike geuenAlsulke loen als si sijn waert!’Die conincsprac: ‘ay, ay, Reynaert,1785Ay, Reynaert, onreine quaet,Wat condi al scone gelaet!En sel v helpenniet een caf.Comet vwes smekens af.Jn werde bi smekens niet v vrient.1790Danc hebt gi · hebbes wel verdientJn saken harde menichfoude.Ghi hebt oec wel gehoudenDien vrede, dien ic had gesworen.’‘O wi, owi, wat heb ic al verloren,’1795Sprac Cantecleer, al dar hi stont.Die conincsprak: ‘des hout vwenmont,Har Cantecleer, endelaet mi sprecken.155Laet mi antwordensine treken.Ay, ay, dief Reynaert,1800Dat gi mi lief hebt endewaert,Dat hebdi sondervwe pine(fo. 113va.)Minenbodengedaen in scine:Den here Tibert endeBrunen,Dien noch bloedich es sine crune.1805Jnne wil v niet langhermelden,Reynaert, et sal vwe kele ontgeldenNoch156hudenopene wile.’‘Nomine domine xpm file,’157Her coninc, wat bestaet mi dat,1810Of hi Lamfreits honich at,Endehemdie dorperlasterdede?Noch heft Brune so grote lede,Was hi teblouwen158of versprokenWare hi vroet, hi had gewroken,1815Eer hi vlo int water.Bi danderside Tibert, den cater,Dien ic herbergede endewel ontfinc,Of hi om stelen gincTes papen, sonderminenraet,1820Endehemdie pape dede quaet:Bigode, soudic des ontgelden,So mochtic mijn gelucke wel scelden.’‘Hort,’sprac Reynaert: ‘her conincLioen,Wien twiuelt des, gine moget doen1825Dat gi gebiet ouer mi?Hoe groet mine misdaet si,Ghi moget mi rouenendescaden.Wildi mi siedenof bradenOfte hangenofte binden,1830Jnne mach v niet ontwinden.Alle dirensijn in v bedwanc.Ghi sijt starc endeic bin cranc,Mine helpe es clene · duwe es groet:Bigode, al sladi mite doet,1835Dat es ene cranke wrake.’Recht in deser seluer sprakeSpranc op Bellijn, de ram,Endeeen, die mit hemquam,Dat was dame Awi.1591840Bellijn sprac: ‘gawiAlle vort mit onser clagen.’(fo. 113vb.)Brune spranc op mit sinenmagen,EndeTibert, sine geselle,Endehaer Ysegrim, die felle,1845Foret adent, dat euerswijn,Entie rauen Tiselijn,Pancer, dat dier, otter Bruneel,Daer na die vischpute Peel,Blacart, die boc · Brisaert, de stier,1850Cuwart, die hase, dat blode dier,Dat eencorn die Ruceel,Dat watermael Mucereel,Die wesel, mijn vrouwe fine,Cantecleer entie kindersine1855Maectengroet gevederslach,Dat foret, dat clene beiach,Liep al mede in dese scare.Endesi gingen al openbareVor harenhere, den Coninc, staen1860EndedadenReynaertvaen.Nv ginct ginderopeen pleidiren.Noch nie ne160sach manvandirenAlse scone tale, als was hijrTusschenReynaertendeander dijr.1865Orcondengingendie dat horden.Soudic die tale entie wordenVan redendiemenhadde daer161Vort brengen, et ware mi te swaer.Daer om cortic v die wort.1870Die beste redenginc dar vort,Die clage, die de dire onbonden,Quamvort mit sulkerorconden,Alsi sculdich was te doene.Die coninc dreef sine baroene1875Te vonnesse vanReinaerts zaken.Doe wildense dat mensoude makenEne galge starc endevast,DatmenReynaert, denfellengast,Op soude hangenbisire kele.1880Nv gaet mit Reynaerdevtenspele.Doe Reynaertdus ver[or] deelt was,162(fo. 114ra.)Orlof namGrimbert, de das,Mit Reinaerts naestenmagen.Sine constent niet verdragen,1885No gedulden, no gedogen,DatmenReynaertvor har oghenSoude hangenals een dief.Nochtanwast hemsomenlief.Die conincwas harde vroet,1890Die doe mercte endeverstoet,Dat so menich iongelincMit Grimbert vtenhoue ginc,Die Reynaerde na163bestoet,Doe pensde hi in sinenmoet:1895‘Hier mach in lopenanderraet.Al es Reynaertselue quaet,Hi heft menigengoedenmaech.’Doe sprac hi: ‘wie sidi traech,Ysegrim endehere Bruun?1900Hier es menich muur endemenich tuun,164Comt hi · iij · voete vter noet,Sine liste die is so groet,Endehi weet so menigen keer,Hine wert geuangenhudenmeer.1905Salmenhangen, twine doetment dan?Eer mennv gereidencanEne galge, so est nacht.’Ysegrim was165wel bedachtEndesprac: ‘hier es ene galge bi.’1910Mittien166worde versucht hi.Doe sprac here Tibeert:‘Ysegrim, v es verseertVwe herte · inne wancons v niet,Bidien want hijt al beriet1915Endeselue mede ginc,Daermenv twee bruederhinc,Reynaerdijn endeWidelanken:Ets tijt, wildijt hemdanken.167Ysegrim sprac: ‘her Tibeert,1920Wat gi ons al gaderleert!En gebrake ons niet een strop,(fo. 114rb.)Lange wiste Reynaerts cropWat hi achtermochte wegen.’Reynaert, die lange hadde geswegen,1925Sprac: ‘gi heren, cort mine pine.Tibert heft ene vaste lineDie hi beiagede om sine kele,Daer hi vernoys hadde vele,Jnt huus daer hi den pape beet,1681930Die vor hemstont al sondercleet.’‘Her Ysegrim,’ seit hi: ‘haest v voren.Ja sidi dar toe uercoren,169Ghi endeBrune, dat gi sult dodenReynaert, vwenneue, den roden.1935Doedi Tiberde oec mede gaen:Ghi hebt vele des teer gedaen.Tibert can climmen, hi mach die lineOp dragensonder vwe pine.Ghi drie gaet vore, maect gereet.1940Dat gi yet let, dat is mi leet!’Doe sprac Ysegrim te Brunen:‘So mi de closterlike crunenDie bouenop minenhoefde staet,Jnne horde noyt so goedenraet1945Alse Reynaertgeuet selue hijr.Hemlanget om cloesterbijr:170Nv gawi vorenendebrouwent hem!’Brune sprac: ‘Tibert, neue, nemDese line, du salt mede lopen.1950Reynaert, hi moet nv becopenDijn171oge endemijne scone lier.Gawi endehangenso hoge hier,Dats lach hebbenal sine vrient!’‘Bi gode, hi heuets wel verdient,’1955Sprac Tibert endeprant die line:‘Jnne dede nie so lieue pine.’Nv warendie · iij · herenghereit,Die Reynaerthaddenharde leit,Dat was de wolf endehere Tibeert1960Endeher Brune, die had geleertHonich te stelente sire scaden.(fo. 114va.)Ysegrim was so beraden,Eer hi vandenhoue sciet,Hine wildes latenniet1965Hine vermaende nichtenendeneuenEndealle, die te houe bleuen,Beyde gebure endegaste,Dat si Reinaerde hildenvaste.VrouwenErswinen, sinenwiue,1970Beualhi bi harenliue,Dat sistont bi ReinaerdeEndesine name bidenbaerde,Endesi vanhemniene scede172No dur nijt no dur noet1975No dur vrese vander doet.Reynaert antworde in cortenworden,Dat alle die dar stonden horden:‘Her Ysegrim, halue173genade!Al waer v lief v scade!1980Al brengdi mi in vernoye:Jc weet wel, soude mijn moyeTe rechte denkenouder daet,174Sine dade mi nemmer quaet.Mar gi Ysegrim, suete oem,1985Ghi nemetws neuencrankengoem,Endeher Brune endeher Tibeert,Dat gi mi hebt dus onweert:Ghi drie hebt gemaket al,Datmenmi ontliuensal.1990Dar toe hebdi gemaketDat so wie so mi genaket.Scelt mi dief endehebt mi leet.Daer omme moeti, god weet,Gemort werdenalle175drie,1995Ghine haest also dat gescieAl dat gi begeert te doene!Mi is dat herte noch so coene:Enne dar wel steruenenewaerf.En wert mijn vader, doe hi starf,2000Vanallensinensorgenvri?176Mittien worde porredensi(fo. 114vb.)Endeliepen177springende endewarenblideEndepijndenhemte strideTe springenouerenen tune,2005Ysegrimendehere Brune.Tibert volgede hemnaer:Hemwas de voet een luttel swaerVanderlinen, die hi droech.Nochtan was hi rasch genoech:2010Dat dede hemdegoedewille.178Reynaertstont endesweech al stilleEndesach sine viande lopen,Die hemdenstrop waendenknopen.‘Mar et sal bliuen,’ sprac Reynaert,2015Die staet endescouwet derwaert,Dat si springenendelopenendekeren,Endepensde: ‘deus, welke ioncheren!Nu laetse springen endelopen.Leuic, si sullennoch becopen2020Har ouerdaet endehar scampien,Mine gebreke reynaerdien.Nochtanso sijnsi miLieuer verre danbi,Die gone die ic meest ontsach.2025Nv wilic proeuenof ic machTe houe bringeneen baraet,Dat ic vor de dageraetJn grotensorgenvant te nacht.Heft mine list sulke cracht2030Als ic wane dat si doet:Al is hi listich endevroet,Die coninc, ic wanennoch verdwasen.’Die coninchiet denhorenblasenEndehiet Reynaertwtwaert179leiden.

Dangi noch quaemt vor hemallen

Mittes coninx orloue.

1380Morghen sceitmenvtenhoue.’

Reynaertsprac: ‘gi segt waer.

Nochtan, Grimbert, quamic daer

Onderdes coninx ingesinde,

Dat ic daer te houe vinde,

1385Ets op mi so verbolghenal:

Quamic daen, et111waer geual.

Nochtandunket mi beter wesen

(Ghenese oft ix mach genesen)

Dat ic mit v te houe vare

1390Dant al verloren ware,

Casteel, kinder endewijf,

Endedaer toe mijns selfs lijf.

Jnne mach denconincniet ontstaen.

Als gi wilt, so sul wi gaen.’

1395Hier112na sprac hi: ‘vrouwe Ermelijn,

Jc beuele v de kinder mijn,

Dat gire wale pleget nv.

Vor alle danderbeuelic v

Mineniongen sone Reynaerdijn.

1400Hemstaen die rode granekijn

So om sijn mulekijn ouer al:(fo. 111ra.)

Jc hope, hi na mi slachtensal.

Hier es Roseel, een scone dief,

Desenheb ic oec also lief,

1405Als yement sine kindre doet.

Doedi minenkindrengoet

Endegan mi god dat ic ontga,

Jc salt mi nemenharde na,

Ofte ic salt v mit erenlonen.’

1410Mit houeschen113wordenendemit sconen

Nam Reynaertande sine orlof

Enderumede sijns selfs hof.

Hoe droue bleef vrouwe Ermeline

Endehar arme clene kinderkine,

1415Doe Reynaertsceide vanMaperthuus,

Endehi hof endehuus

Liet al onberadenstaen.

Nv hort wat Reynaertheft gedaen.

Tierst dat hi quamande heyde,

1420Hi sprac te114Grimbert endeseide:

‘Grimbert, scouwet, suete neue,

Vananxte suchtic endebeue.

Jc ga in vresenvander doet.

Myn berouwenisse is so groet

1425Vansondendie ic hebbe gedaen,

Lieue neue, ic wil gaen

Te biechte hier te di:

Hier nes anderpape bi.

Heb ic mine biechte gedaen,

1430Hoe so de zakendan vergaen,

Mine ziele sal te claerre wesen.’

Grimbert antworde te desen:

‘Oem, wil wi te biechtengaen,

So moeti verlouensaen

1435Alle diefte endeallenroef,

Ofte diet v niet en geloef.’

‘Dat wetic wel’, sprac Reynaert:

‘Grimbert,115nv hort harwaert,

(Siet ic come v toe ghenaden)

1440Endevandet mi beraden

Vanal gader mire mesdaet.(fo. 111rb.)

Nv hort, oem, endeverstaet:

Confiteor116pateretmater,

Dat ic denotter enten cater

1445Endeandrendirenheb mesdaen,

Des wil ic in boetenstaen.’

Grimbert sprac:‘oem, wat walschdi?

Of gi iet wilt, dat segt mi

Jn dietsche, dat ict mach verstaen.’

1450‘Lieue neue, ic heb mesdaen

Jegenallendierendie leuen.

Bid gode dat hijt mi moet vergeuen.

Jc dede minenoem, harenBrune,

Al bloedich makensine crune.

1455Tiberde dedic muse vaen,

Daer ickensere dede slaen

Tes papendaer hi spranc int strec.

Jc hebbe gedaen groet ongerec

Cantecler an sine kindre:

1460Warensi mere warensi mindre,

Dier maectic emmer los.

Mit rechte claget hi ouer denvos.

Die117conincen is mi niet ontgaen:

Jc118hebbe hemlastergedaen

1465Endemesprijs der coninginnen,

Des si spade sal gewinnen

Also vele erenvan mi.

Oec hebic, dat seg ic di,

Jsegrim meer bedroghen

1470Danic v soude seggenmoghen.

Jc hietene oem, dat was baraet,

Ysegrime die mi niene bestaet.

Jc maectenmonic ter Elmaren

Daer wi beide begeuenwaren:

1475Dat wart hemwel sere te pinen.

Jc dedenande cloclinen119

Bindenbeyde sine voete.

Dat ludendocht hemso soete

Dat hijt emmer wilde leren:

1480Dat verginc hemte luttel eren,

Want hi lude so vtermaten,(fo. 111va.)

Dat alle die gingen bider straten,

Entie waren binnender Elmare

Waenden dattie duuel ware120

1485Endeliependaer si luden hoerden.

Eer hi doe in corten worden

Gesprac: ‘ic wil mi begeuen,’

Haddensi hemna genomentleuen.

Sint dedic hemcrune geuen.

1490Hemgedenkets al sijn leuen:

Dat wetic wel ouerwaer.

Jc dede hembernenaf sijn haer,

So dat hemde swaerde cramp.

Sint dedic hemmeerenscamp

1495Optijs, daer ickendede visscen

Dar hi niene conde ontwisschen,

Hine ontfincdaer menigenslach.

Sint leidickenop enendach

Totes121papenvanBoloys.

1500Jn al tlant vanVermendoys

Sone woendergheen pape riker.

Die selue pape hadde een spiker

Daer menich vet baec in lach:

Des had ic dicke goet beiach.

1505Onder denspiker had ic een gat

Verholenlike gemaket: indat

So dedic Ysegrim in crupen.

Hi vant daer runtvleysch in cupen

Endebakenhangenharde122vele.

1510Des vleysch liet hi in sijn kele

So vele glidenvtermate:

Dat [als] hi wedervtengate

Waende keren123sondernoet,

Was die lede buuc so groet

1515Dat hi beclade124sijn gewin.

Dat hongerich was comenin,

En conste sat niet comenwt.

Jc liep endemaecte groet geluut:125

Jnt torp wart groet gerochte.

1520Hort hoe ict dar toe brochte!

Jc liep al dar die pape sat(fo. 111vb.)

Te sire tafel endeat.

Die pape hadde een capoen,

Een dat alre beste hoen

1525Datmenindenlande vant.

Et was gewennet toter hant.

Dien prandic in minenmont,

Recht vor die tafel daer hi stont,

Al daer die pape toe sach.

1530Doe riep die pape: ‘vanc, slach!

Help, wie sach dat wondernie?

Die vos comt, dar ic toe sie,

Enderouet mi in mijn huus.

So helpe mi spiritus sanctus,

1535So wie hem, dat hire quam!’

Dat tafelmes126hi vor hemnam

Endesloech de tafel, dat si boech.127

Daer na namhise datse128vloech

Jn middewaerde denvloer.

1540Hi vloecte endeswoer

Enderiep lude: ‘sla, va!’

Endeic vor endehi na.

Sijn tafelmes129had hi op geheuen

Endebrachte mi gedreuen

1545Op Ysegrime, endeic stont.130

Ende hadde thoen in minenmont

Dat groet was endeswaer,

Daer om mostict latendaer,

Wast mi leet wast mi lief.

1550Doe riep di pape: ‘ay, har dief,

Ghi moet desenroef131hier laten!’

Hi riep · endeic liep mire straten,

Daer ic wesenwoude.

Alse die pape op heffensoude

1555Dat hoen, versach hi Ysegrime:

Doe naecte hemene sware pine.

Hi warpene int houet mit enenmesse.

Den pape volgedensi sesse,

Die alle mit grote stauenquamen,

1560Endealsi Ysegrime vernamen

Doe maectensi groet geluut,(fo. 112ra.)

Entie gebure trakenwt

Endemaectengroet niemare

Endeseiden, dat dar ware

1565Jns papenspiker een wolf geuaen,

Die hemseluenheft gedaen

Bidenbuke in dat gat.

Alle132die gone die hordendat

Liependat wonderbescouwen.

1570Aldar wart Ysegrim teblouwen,133

So dat mit hemginc vtenspele:

Want hi ontfinc harde vele

Groter slaghe endeworpe.

Dan quamendie kindervandendorpe

1575Endeverbondenhemdie ogen.

Et stont hemso · hi most gedogen.

Hoe sere sloegensine endestaken.

Daer sine vtengate traken

Dogede hi vele ongeuals.

1580Si bondenhemom sinenhals

Enensteen ende134lietengaen.

Doe riepensi die honde saen

Endeghinghen bersenendeiaghen.

Oec diendensi hemvan135grote slaghen

1585So lange, dat hi gelouich was.

Doe viel hi neder in dat gras,

Als of hi ware steendoet.136

Doe was ghinderblijscap groet.

Ghinderwas grote niemare.

1590Si leydenop ene bare

Si droegene mit grotengeluke

Ouer stene endeouer struke

Butenden dorpe in een gracht.

Daer bleef hi leggende al die nacht.

1595Jnne weet hoe hi daen ontfoer.

Sint verwaruic dat hi swoer

Mine hulde een iaer omtrent.

Dat dede hi op sulc couent,

Dat icken hoenre makensat.

1600Doe leidickentot eenre stat,

Daer ic hemdede verstaen(fo. 112rb.)

Dat vij · hennen endeenenhaen

Jn een groet huus anderstraten

Op eene hanebalke137saten

1605Recht ere valbruggenbi.

Daer dedic Ysegrime mit mi

Op dat huus climmenbouen.

Jc seide, ic wilde hemwel louen,

Wil hi crupenin die valdore,

1610Dat hire soude vindenvore

Vanvettenhoenrensijn geuoech.

Ter valdore ghinc hi endeloech

Endecroep dar in een deel vanvare

Endebegan hare endedare

1615Te tasten· endeals hi niet en vant,

Sprac hi: ‘et is bewant

Te sorghen, inne vinde niet.’

Jc sprac: ‘oem, wats mi gesciet?

Crupet een luttel bet in!

1620Menmoet wel pinenom gewin.

Jc hebse wech die satenvoren.’

Dus liet hi hemverdoren

Dat hi die hoenre te verre sochte.

Jc sach dat icken honenmochte

1625Endehortene dat hi ouer voer.

Dus viel hi neder op die vloer

Endegaf enengrotenval,

Dat si ontsprongenouer al

Die binnenden huse sliepen.

1630Die biden vire lagen· riepen:

Dat daer waer sine wistenwat

Gheuallen dor dat hemelgat.138

Si stondenop . ontstakenlecht.

Doe sine sagen, wart hi echt

1635Daer gewont toter doet.

Jc hebbene bracht in menighernoet,

Danic v geseggen mochte.

Nochtan al dat ic dit gewrochte

Jegenhem, sone vruchtic niet

1640So sere, alse dat ic verriet

VrouwenErswinen, sijn scone wijf,(fo. 112va.)

Dien hi lieuer heft dan sijn selues lijf.

Har dedic (god moet mi vergeuen)

Dat mi lieuer ware bleuen

1645Te doene, danet es gedaen.’139

Grimbert140sprac:‘oft gi wilt gaen

Claerliken te biechten te mi

Endesijn vanvwensonden vri,

So suldi sprekenonbedect.

1650Jnne weet warwart gi dit trect:

‘Jc hebbe iegen sijn wijf mesdaen.’

Oem, des en canic niet verstaen,

Warwaertgi dese tale keert.’

Reynaertsprac: ‘neue Grimbeert,

1655Waer dat houeschede groet,

Ofic hadde geseit al bloet:

‘Jc hebbe geslapenbi mire moyen?’

Ghi sijt mijn maech: v souts vernoyen,

Seidic v enige dorperheit.

1660Grimbert, nv hebic v geseit

Al des mi bedenket nv.

Doet mi aflaet, des bidic v,

Set mi dat v duncket goet.’

Grimbert was listich endevroet.

1665Hi brac een rijs an die hage141

Endegaffer hem142mede XL slage

Ouer alle sine mesdade.

Dar na in gerechtenrade

Riet hi hemgoet te wesen

1670Endesine salmekine te lesen

Endete vastenendete viren

Endewederin den wech te stiren143

Alle die hi butenwege saghe:

Endehi hemvort alle dage

1675Redenlike soude gheneren.

Hier na dede hi hemversueren

Beyde rouenendestelen.

Nv moet hi sire zielentelen,

Reynaert, bi Grimberts rade

1680Endegaen te houewaert op genaden.

Nv144es die bijchte gedaen.

Die herenhebbenden wech bestaen

Tote des coninx houe waert.

Nv was butender rechter vart,

1685Daer si te gaen haddenbegonnen,145

Een swaer couent vannonnen,

Dar146menighe gans endemenich capoen,

Menige hinne endemenich hoen

Plaghente weidene butenmure.

1690Dit wiste de felle creature,

Die ongetrouwe Reynaert,

Endeseide: ‘tot ghenen houewaert

So leget onse rechte strate.’

Mit aldustanighenbarate

1695Leide hi Grimbert bidenmure

Dar die hoenre bider scure

Ghinghenweidenharentare.

Der hoenre wart Reynaertgeware.

Die oghenghinghenhemder ane.

1700Butendenandrenghinc een hane,

Die beide vet was endeionc:

Daer na dede Reynaertenenspronc

So dat hemde plumenstouen.

Grimbert sprac: ‘gi dunket mi douen!

1705Onsalich oem, wat wildi doen?

Wildi wederom een hoen

Jn al die grote misdaet slaen,

Daer gi die biechte sijt af gegaen?147

Dat mochtu wel sere rouwen.’

1710Reynaertsprac: ‘in goedentrouwen,

Jc hads vergeten, lieue neue.

Bid gode dat hijt mi vergeue!

En gesciet mi nemmermeer!’

Doe dedensi enenwederkeer148

1715Ouer ene smale brugge.

Hoe dicke sach Reynaertouer rugge

Wederdaer die hoenre ghingen!

Hine conste hemseluenniet beduingen,

Hi most sire zielenplegen.

1720Hadmenhemthouet af geslegen,

Et ware tenhoenre waert geulogen,(fo. 113ra.)

Mijn waen en hadde mi bedrogen.

Grimbert149sach dat gelaet

Ende[...] seide Reynaert: ‘gi doet quaet150

1725Dat gi mijn herte dus verstort

Endemine bede testort.151

Liet mi doch lesen een pater noster,

Der hoenre zielenvan dencloster

Endeder gansen te genaden,

1730Die ic dicke hebbe uerraden.

Die ic desenheiligennonnen

Mit mire list hebbe af gewonnen.

Grimbert balsch, mar Reynaert

Hadde emmer toge ten hoenrenwart,

1735Tes si quamenter rechterstraten

Die si te vorenhaddengelaten.

Daer keerdensi tes coninx houe waert.

‘Hoe sere beuic,’ sprac Reynaert,

Doe hi ten houe began naken,

1740Daer hi sere waende mesraken.

Doe int hof was vernomen

Datte houe was comen

Reynaertmit Grimberde, den das,

Jc wane dae niemenen was

1745So arm no uanso crankenmagen,

Hine gereide op hemdat claghen:

Dit was al iegenReinaerde.

Nochtan dede hi alse donuervaerde,

So hoe so hemte moede was.

1750‘Neue Grimbert, de das,’

Sprac Reynaert: ‘leit ons die hofstrate.’

Reynaertginc in dien gelate

Endein also bouder gebare,

Of hi des coninx sone ware

1755Endehi niet en hadde mesdaen.

Boudelike ginc hi staen

Vor Nobel, den coninc,

Endesprac: ‘god, die alle dinc

Gheboet · hi geue v, coninchere,

1760Groet gelucke endegroet ere!

Jc groetu, endeic hebbe recht,(fo. 113rb.)

En hadde noyt conincenenknecht

So getrouwe iegen hem152

Als ic v oyt was endenoch ben:

1765Dat is dicke wordenin scijn.

Nochtansulke die hier sijn

Soudenmi gherne, wanic, rouen

Vre hulden, wildise gelouen.

Neen gi niet: god moet v lonen!

1770En temet niet der coninccronen

Dat si153den scalkenendeden fellen

Te lichte gelouen, dat si hemtellen.

Nochtanwil ict gode clagen:

Der es so uele in onsen daghen,

1775Die honichscalkers,154die wroegenconnen,

Die nv der vroederhant hebbengewonnen

Ouer al indenrikenhouen,

Dat si so uerre sijn comenbouen,

Dat si den ludendoen grotentoren,

1780Die gene scalcheit an is geboren.

Dat wreke god an har leuen,

Endemoete hemewelike geuen

Alsulke loen als si sijn waert!’

Die conincsprac: ‘ay, ay, Reynaert,

1785Ay, Reynaert, onreine quaet,

Wat condi al scone gelaet!

En sel v helpenniet een caf.

Comet vwes smekens af.

Jn werde bi smekens niet v vrient.

1790Danc hebt gi · hebbes wel verdient

Jn saken harde menichfoude.

Ghi hebt oec wel gehouden

Dien vrede, dien ic had gesworen.’

‘O wi, owi, wat heb ic al verloren,’

1795Sprac Cantecleer, al dar hi stont.

Die conincsprak: ‘des hout vwenmont,

Har Cantecleer, endelaet mi sprecken.155

Laet mi antwordensine treken.

Ay, ay, dief Reynaert,

1800Dat gi mi lief hebt endewaert,

Dat hebdi sondervwe pine(fo. 113va.)

Minenbodengedaen in scine:

Den here Tibert endeBrunen,

Dien noch bloedich es sine crune.

1805Jnne wil v niet langhermelden,

Reynaert, et sal vwe kele ontgelden

Noch156hudenopene wile.’

‘Nomine domine xpm file,’157

Her coninc, wat bestaet mi dat,

1810Of hi Lamfreits honich at,

Endehemdie dorperlasterdede?

Noch heft Brune so grote lede,

Was hi teblouwen158of versproken

Ware hi vroet, hi had gewroken,

1815Eer hi vlo int water.

Bi danderside Tibert, den cater,

Dien ic herbergede endewel ontfinc,

Of hi om stelen ginc

Tes papen, sonderminenraet,

1820Endehemdie pape dede quaet:

Bigode, soudic des ontgelden,

So mochtic mijn gelucke wel scelden.’

‘Hort,’sprac Reynaert: ‘her conincLioen,

Wien twiuelt des, gine moget doen

1825Dat gi gebiet ouer mi?

Hoe groet mine misdaet si,

Ghi moget mi rouenendescaden.

Wildi mi siedenof braden

Ofte hangenofte binden,

1830Jnne mach v niet ontwinden.

Alle dirensijn in v bedwanc.

Ghi sijt starc endeic bin cranc,

Mine helpe es clene · duwe es groet:

Bigode, al sladi mite doet,

1835Dat es ene cranke wrake.’

Recht in deser seluer sprake

Spranc op Bellijn, de ram,

Endeeen, die mit hemquam,

Dat was dame Awi.159

1840Bellijn sprac: ‘gawi

Alle vort mit onser clagen.’(fo. 113vb.)

Brune spranc op mit sinenmagen,

EndeTibert, sine geselle,

Endehaer Ysegrim, die felle,

1845Foret adent, dat euerswijn,

Entie rauen Tiselijn,

Pancer, dat dier, otter Bruneel,

Daer na die vischpute Peel,

Blacart, die boc · Brisaert, de stier,

1850Cuwart, die hase, dat blode dier,

Dat eencorn die Ruceel,

Dat watermael Mucereel,

Die wesel, mijn vrouwe fine,

Cantecleer entie kindersine

1855Maectengroet gevederslach,

Dat foret, dat clene beiach,

Liep al mede in dese scare.

Endesi gingen al openbare

Vor harenhere, den Coninc, staen

1860EndedadenReynaertvaen.

Nv ginct ginderopeen pleidiren.

Noch nie ne160sach manvandiren

Alse scone tale, als was hijr

TusschenReynaertendeander dijr.

1865Orcondengingendie dat horden.

Soudic die tale entie worden

Van redendiemenhadde daer161

Vort brengen, et ware mi te swaer.

Daer om cortic v die wort.

1870Die beste redenginc dar vort,

Die clage, die de dire onbonden,

Quamvort mit sulkerorconden,

Alsi sculdich was te doene.

Die coninc dreef sine baroene

1875Te vonnesse vanReinaerts zaken.

Doe wildense dat mensoude maken

Ene galge starc endevast,

DatmenReynaert, denfellengast,

Op soude hangenbisire kele.

1880Nv gaet mit Reynaerdevtenspele.

Doe Reynaertdus ver[or] deelt was,162(fo. 114ra.)

Orlof namGrimbert, de das,

Mit Reinaerts naestenmagen.

Sine constent niet verdragen,

1885No gedulden, no gedogen,

DatmenReynaertvor har oghen

Soude hangenals een dief.

Nochtanwast hemsomenlief.

Die conincwas harde vroet,

1890Die doe mercte endeverstoet,

Dat so menich iongelinc

Mit Grimbert vtenhoue ginc,

Die Reynaerde na163bestoet,

Doe pensde hi in sinenmoet:

1895‘Hier mach in lopenanderraet.

Al es Reynaertselue quaet,

Hi heft menigengoedenmaech.’

Doe sprac hi: ‘wie sidi traech,

Ysegrim endehere Bruun?

1900Hier es menich muur endemenich tuun,164

Comt hi · iij · voete vter noet,

Sine liste die is so groet,

Endehi weet so menigen keer,

Hine wert geuangenhudenmeer.

1905Salmenhangen, twine doetment dan?

Eer mennv gereidencan

Ene galge, so est nacht.’

Ysegrim was165wel bedacht

Endesprac: ‘hier es ene galge bi.’

1910Mittien166worde versucht hi.

Doe sprac here Tibeert:

‘Ysegrim, v es verseert

Vwe herte · inne wancons v niet,

Bidien want hijt al beriet

1915Endeselue mede ginc,

Daermenv twee bruederhinc,

Reynaerdijn endeWidelanken:

Ets tijt, wildijt hemdanken.167

Ysegrim sprac: ‘her Tibeert,

1920Wat gi ons al gaderleert!

En gebrake ons niet een strop,(fo. 114rb.)

Lange wiste Reynaerts crop

Wat hi achtermochte wegen.’

Reynaert, die lange hadde geswegen,

1925Sprac: ‘gi heren, cort mine pine.

Tibert heft ene vaste line

Die hi beiagede om sine kele,

Daer hi vernoys hadde vele,

Jnt huus daer hi den pape beet,168

1930Die vor hemstont al sondercleet.’

‘Her Ysegrim,’ seit hi: ‘haest v voren.

Ja sidi dar toe uercoren,169

Ghi endeBrune, dat gi sult doden

Reynaert, vwenneue, den roden.

1935Doedi Tiberde oec mede gaen:

Ghi hebt vele des teer gedaen.

Tibert can climmen, hi mach die line

Op dragensonder vwe pine.

Ghi drie gaet vore, maect gereet.

1940Dat gi yet let, dat is mi leet!’

Doe sprac Ysegrim te Brunen:

‘So mi de closterlike crunen

Die bouenop minenhoefde staet,

Jnne horde noyt so goedenraet

1945Alse Reynaertgeuet selue hijr.

Hemlanget om cloesterbijr:170

Nv gawi vorenendebrouwent hem!’

Brune sprac: ‘Tibert, neue, nem

Dese line, du salt mede lopen.

1950Reynaert, hi moet nv becopen

Dijn171oge endemijne scone lier.

Gawi endehangenso hoge hier,

Dats lach hebbenal sine vrient!’

‘Bi gode, hi heuets wel verdient,’

1955Sprac Tibert endeprant die line:

‘Jnne dede nie so lieue pine.’

Nv warendie · iij · herenghereit,

Die Reynaerthaddenharde leit,

Dat was de wolf endehere Tibeert

1960Endeher Brune, die had geleert

Honich te stelente sire scaden.(fo. 114va.)

Ysegrim was so beraden,

Eer hi vandenhoue sciet,

Hine wildes latenniet

1965Hine vermaende nichtenendeneuen

Endealle, die te houe bleuen,

Beyde gebure endegaste,

Dat si Reinaerde hildenvaste.

VrouwenErswinen, sinenwiue,

1970Beualhi bi harenliue,

Dat sistont bi Reinaerde

Endesine name bidenbaerde,

Endesi vanhemniene scede172

No dur nijt no dur noet

1975No dur vrese vander doet.

Reynaert antworde in cortenworden,

Dat alle die dar stonden horden:

‘Her Ysegrim, halue173genade!

Al waer v lief v scade!

1980Al brengdi mi in vernoye:

Jc weet wel, soude mijn moye

Te rechte denkenouder daet,174

Sine dade mi nemmer quaet.

Mar gi Ysegrim, suete oem,

1985Ghi nemetws neuencrankengoem,

Endeher Brune endeher Tibeert,

Dat gi mi hebt dus onweert:

Ghi drie hebt gemaket al,

Datmenmi ontliuensal.

1990Dar toe hebdi gemaket

Dat so wie so mi genaket.

Scelt mi dief endehebt mi leet.

Daer omme moeti, god weet,

Gemort werdenalle175drie,

1995Ghine haest also dat gescie

Al dat gi begeert te doene!

Mi is dat herte noch so coene:

Enne dar wel steruenenewaerf.

En wert mijn vader, doe hi starf,

2000Vanallensinensorgenvri?176

Mittien worde porredensi(fo. 114vb.)

Endeliepen177springende endewarenblide

Endepijndenhemte stride

Te springenouerenen tune,

2005Ysegrimendehere Brune.

Tibert volgede hemnaer:

Hemwas de voet een luttel swaer

Vanderlinen, die hi droech.

Nochtan was hi rasch genoech:

2010Dat dede hemdegoedewille.178

Reynaertstont endesweech al stille

Endesach sine viande lopen,

Die hemdenstrop waendenknopen.

‘Mar et sal bliuen,’ sprac Reynaert,

2015Die staet endescouwet derwaert,

Dat si springenendelopenendekeren,

Endepensde: ‘deus, welke ioncheren!

Nu laetse springen endelopen.

Leuic, si sullennoch becopen

2020Har ouerdaet endehar scampien,

Mine gebreke reynaerdien.

Nochtanso sijnsi mi

Lieuer verre danbi,

Die gone die ic meest ontsach.

2025Nv wilic proeuenof ic mach

Te houe bringeneen baraet,

Dat ic vor de dageraet

Jn grotensorgenvant te nacht.

Heft mine list sulke cracht

2030Als ic wane dat si doet:

Al is hi listich endevroet,

Die coninc, ic wanennoch verdwasen.’

Die coninchiet denhorenblasen

Endehiet Reynaertwtwaert179leiden.

Back to Index Next